Basketball Scheidsrechter 3 (BS3) Opleidingsplan

Transcriptie

1 Basketball Scheidsrechter 3 (BS3) Opleidingsplan

2 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE INLEIDING ACHTERGRONDINFORMATIE Doel en eindniveau Kerntaak Toelatingseisen Lesmateriaal Kosten Omvang Workshopruimten Planning opleidingstraject ORGANISATIE, TAKEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN Contactpersoon vereniging De expert(s) De PvB-beoordelaar De NBB OPLEIDINGSTRAJECT Overzicht opleiding Aanmelding & vrijstelling Planning Begeleiding Toetsing DRAAIBOEK WORKSHOPS Voorbereiding workshop 1: Basketballinzicht Workshop 1: Basketballinzicht Voorbereiding workshop 2: Spelregelkennis Workshop 2: Spelregelkennis Voorbereiding workshop 3: Arbitragetechniek & begeleiding Workshop 3: Arbitragetechniek & begeleiding Voorbereiding workshop 4: Leiderschap & Sportiviteit Workshop 4: Leiderschap & Sportiviteit BIJLAGE 1. TIPS VOOR BEGELEIDERS BIJLAGE 2. TOETSPROTOCOL BIJLAGE 3. PRAKTIJKTOETSFORMULIER BS BIJLAGE 4. COMPETENTIEMATRIX BS BIJLAGE 5. OVERZICHT ARBITRAGETECHNIEK BS BIJLAGE 6. CHECK PORTFOLIO Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 2

3 1. Inleiding Het opleidingsplan van de Basketball Scheidsrechter 3 (BS3) opleiding geeft inzicht in de opzet en invulling van deze opleiding. Het doel van de BS3 is de deelnemers voor te bereiden op het fluiten van aangewezen wedstrijden op afdelingsniveau en in de Tweede Divisie (niveau 3 in het arbitragehuis). De BS3 is opgezet met veel interactie tussen deelnemers tijdens de vier workshops. Hierbij is veel aandacht voor praktijk. Ook de andere onderdelen van de opleiding bereiden de deelnemers goed voor op de praktijk, zowel door het fluiten van wedstrijden met begeleiding als door het maken van praktijkopdrachten. Een schriftelijke spelregeltoets maakt tevens deel uit van de opleiding. De uiteindelijke Proeve van Bekwaamheid (PvB) wordt afgenomen tijdens het fluiten van een wedstrijd. Dit opleidingsplan bestaat uit vier delen. In het eerste deel (hoofdstuk 2) staat alle achtergrondinformatie van de opleiding beschreven. In deel 2 (hoofdstuk 3) worden organisatie, taken en verantwoordelijkheden toegelicht. Deel 3 (hoofdstuk 4) beschrijft het opleidingsverloop. Deel 4 (hoofdstuk 5) bevat het draaiboek waarin de verschillende opleidingsonderdelen gedetailleerd beschreven worden. Tot slot zijn als bijlagen de praktijkopdrachten, het toetsprotocol en de competentiematrix van de BS3 opgenomen. Versie 1.0 Januari 2018 Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 3

4 2. Achtergrondinformatie De opleiding tot Basketball Scheidsrechter op niveau 3 (BS3) is gebaseerd op de Kwalificatiestructuur Arbitrage van de NBB. Die Kwalificatiestructuur is afgeleid van de Kwalificatiestructuur Sport van NOC*NSF, die per opleidingsniveau (1 t/m 5) het doel, het eindniveau, de kerntaken en de benodigde competenties beschrijft Doel en eindniveau Een scheidsrechter op niveau 3 is in staat om binnen de afdelingscompetities en in de Tweede Divisies basketbalwedstrijden als onafhankelijke scheidsrechter te fluiten. De benodigde competenties voor een Basketball Scheidsrechter 3 staan vermeld in bijlage Kerntaak Een Basketball Scheidsrechter 3 heeft twee kerntaken: 1. Het leiden van wedstrijden; 2. Het begeleiden van de ontwikkeling van collega scheidsrechters. Het leiden van wedstrijden wordt uitgesplitst in de volgende onderdelen: 1. Bereidt zich voor op de wedstrijden 2. Past de spelregels toe 3. Begeleidt wedstrijden 4. Gaat om met coaches en sporters 5. Werkt samen met collega officials 6. Handelt formaliteiten af Elders worden de verschillende onderdelen nog gedetailleerder beschreven Toelatingseisen Er zijn drie toelatingseisen voor de BS3-opleiding: De deelnemer is lid van de NBB De deelnemer is minimaal 16 jaar oud De deelnemer heeft een BS2- of een F-diploma 2.4. Lesmateriaal Er zijn verschillende soorten lesmateriaal die gebruikt kunnen worden in de BS3-opleiding. Naast eventueel eigen materiaal van de docent, wat is toegestaan als het aansluit bij het onderwerp, biedt de NBB de volgende materialen aan: Deelnemershandleiding: Hierin staat de opleiding beschreven, de zelfscan, wat de deelnemer moet doen ter voorbereiding van de workshops, de praktijkopdrachten en de eindtermen waaraan hij moet voldoen; Spelregelboekje; Arbitragetechniekboek voor 2 men officiating; Basisboek voor Basketballscheidsrechters; Spelregelkennis en videomateriaal via Basketball Masterz. Via de website zijn daarnaast allerlei videoclips en ander instructiemateriaal te downloaden. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 4

5 2.5. Kosten De kosten voor de BS3-opleiding worden betaald door de NBB en worden gedekt door het inschrijfgeld van de deelnemers. De financiële afhandeling wordt verzorgd door de NBB. Het uitgangspunt is dat de opleiding kostenneutraal verloopt, waarbij wordt uitgegaan van 12 deelnemers. Een voorbeeldbegroting voor de BS3 opleiding met een indicatie van de kosten: Inkomsten Aantal deelnemers 12 Deelnamebedrag 150,00 Uurtarief expert 23,00 Inschrijfgelden deelnemers 1.800,00 Uitgaven Expert workshop 1 (2,5 uur) 57,50 Expert workshop 2 (2,5 uur) 57,50 Expert workshop 3 (2,5 uur) 57,50 Expert workshop 4 (2,5 uur) 57,50 Reiskosten experts 76,00 gemiddeld per workshop 19,- Portfoliobeoordeling 276,00 per deelnemer per workshop 15 min. totaal per deelnemer 1 uur Praktijkbeoordeling 552,00 Reiskosten beoordeling 228,00 gemiddeld per reis 19,- per deelnemer twee uur Zaalhuur workshop 1 (praktijk) 100,00 Zaalhuur workshop 2 (theorie) 62,50 Zaalhuur workshop 3 (praktijk) 100,00 Zaalhuur workshop 4 (theorie) 62,50 bij de opleidingskosten is geen catering inbegrepen Kosten diploma's + toezenden 30,00 TOTAAL KOSTEN 1717, Omvang De totale inspanning is 30 uur, verdeeld over vier maanden, en ziet er als volgt uit: Vier workshops volgen (4 x 2,5 uur) Twee wedstrijden fluiten + wedstrijdverslag maken (2 x 3 uur) Praktijkexamen fluiten + nabespreking (3 uur) Drie praktijkopdrachten uitvoeren door bij wedstrijden te kijken (3 x 2 uur) Begeleiden wedstrijd bij vereniging (2,5 uur) Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 5

6 Zelfstudie spelregelkennis en spelregeltoets (2,5 uur) 2.7. Workshopruimten Workshops 1 en 3 worden gegeven in een sportzaal: dit zijn de workshops over basketballinzicht en arbitragetechniek. Workshops 2 en 4 worden gegeven in een theoriezaal: dit zijn de workshops over spelregelkennis en leiderschap. Voorafgaand aan de laatste workshop wordt ook, in het theorielokaal, de schriftelijke spelregeltoets gemaakt Planning opleidingstraject Het BS3 traject duurt een half seizoen en dient zo gepland te worden dat deelnemers de opleiding, incl. praktijkexamen in één seizoen kunnen afronden. Bij het maken van de planning voor de BS3 wordt aangeraden de workshops om de week te organiseren gedurende de eerste twee maanden. Op deze manier blijft er voldoende ruimte voor het maken van de opdrachten, het fluiten van de wedstrijden en het doen van het praktijkexamen. De medewerker scheidsrechtersopleidingen maakt de planning in overleg met experts en planner. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 6

7 3. Organisatie, taken en verantwoordelijkheden De afdelingswerkgroep arbitrage (AWA) is verantwoordelijk dat er regelmatig BS3- opleidingen in de afdeling worden georganiseerd, eventueel in samenwerking met andere afdelingen. De medewerker scheidsrechtersopleidingen is verantwoordelijk voor de organisatie van de opleiding, in overleg met de contactpersoon van de vereniging, de experts, de AWA en de planners. De medewerker scheidsrechtersopleidingen is het aanspreekpunt voor deelnemers aan de opleiding Contactpersoon vereniging De contactpersoon van de vereniging neemt contact op met de medewerker scheidsrechtersopleidingen om kenbaar te maken dat hij een BS3 wil voor leden. Wanneer de AWA het initiatief neemt tot het organiseren van een opleiding, neemt de medewerker scheidsrechtersopleidingen contact op met de vereniging en spreekt een contactpersoon af. De contactpersoon is verantwoordelijk voor de volgende taken: Opstellen planning in overleg met de medewerker scheidsrechtersopleidingen; Vastleggen van lesruimten; Aanleveren van volledig ingevulde deelnemerslijst met deelnemers van zijn vereniging; Het registreren van aanwezigen bij de workshops De expert(s) Onder een expert wordt een workshopleider voor één of meerdere workshops verstaan. Een expert heeft tenminste een BS4-diploma of een D-diploma met een licentie 3 en is actief als scheidsrechter of recent actief geweest. Bovendien beschikt een expert over de volgende competenties: pedagogisch/didactisch onderlegd, kennis van de laatste spelregels, communicatief vaardig en inhoudelijke kennis op het specifieke onderdeel waarvoor hij wordt benaderd. De expert die de workshop Basketballinzicht verzorgt heeft zelf minimaal een BT3-diploma en affiniteit met arbitrage. Een expert heeft de volgende taken: Voorbereiden en verzorgen van een workshop conform het draaiboek; Inhoudelijk beoordelen en akkoord verklaren van de praktijkopdrachten op eigen thema binnen zeven dagen na ontvangst van de opdracht van de deelnemer De PvB-beoordelaar De PvB-beoordelaar neemt de praktijktoets af. De PvB-beoordelaar wordt aangesteld door de medewerker scheidsrechtersopleidingen in overleg met de AWA en beschikt over een BS4-diploma of een D-diploma met licentie 3. De taken van de PvB-beoordelaar zijn: Beoordelen van praktijkexamen; Terugkoppelen van de resultaten naar de medewerker scheidsrechtersopleidingen De NBB De NBB is de organisator van de opleiding. De medewerker scheidsrechtersopleidingen is, in samenwerking met de AWA en de contactpersoon van de vereniging, verantwoordelijk voor de organisatie. De taken van de medewerker scheidsrechtersopleidingen zijn: Contact leggen/onderhouden met de contactpersoon van de vereniging waar de Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 7

8 opleiding plaatsvindt; Locatie, data en planning van de workshops vaststellen in overleg met de contactpersoon en de expert(s); Benaderen van experts, in overleg met de AWA indien nodig; Publiceren van de planning en locaties op de website van de NBB en andere relevante media; Aanstellen van PvB-beoordelaars, in overleg met de AWA indien nodig; Controle deelnemerslijst op volledigheid en of iedereen voldoet aan de voorwaarden om deel te mogen nemen; Verenigingen in de regio informeren over de opleiding, indien er nog plaats is, eventueel in afstemming met de naastgelegen afdeling; Deelnemers informeren over planning, locaties en het toesturen van de deelnemershandleiding; Registreren van deelnemers in ISS als scheidsrechter-in-opleiding; De kosten voor de opleiding registeren in de rekening courant van de vereniging in ISS; Experts en PvB-beoordelaars voorzien van een declaratieformulier; Controle portfolio op volledigheid; Controle PvB-protocollen op volledigheid en juiste wijze invullen (steekproefsgewijs); Registratie geslaagden in ISS; Archiveren portfolio s en PvB-protocollen; Diploma s maken en verzenden naar de contactpersoon/deelnemers. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 8

9 4. Opleidingstraject Het BS3 traject bestaat uit diverse onderdelen. Per onderdeel is aangegeven wat de deelnemers aan de opleiding doen. De volgorde van praktijkopdracht 1 en workshop 2 mag om praktische redenen worden omgedraaid; uiteindelijk moeten wel alle onderdelen worden georganiseerd Overzicht opleiding Aanmelding De deelnemer wordt door zijn vereniging aangemeld middels de deelnemerslijst of meldt zichzelf aan via het inschrijfformulier op de website van de NBB. Zelfstudie Bestuderen van de readers over coaching, offense en defense van de opleiding tot Basketball Trainer 2. Workshop 1: Basketballinzicht Verschillende technieken en waar moet je dan als scheidsrechter op letten; Verschillende verdedigingstactieken en wat kun je dan als scheidsrechter verwachten; Coaches, time-outs, tactiek: waar kun je als scheidsrechter op anticiperen? Praktijkopdracht A Wedstrijdobservatie n.a.v. workshop over basketballinzicht. Zelfstudie De deelnemer bestudeert onderdelen uit het spelregelboekje of het Basisboek voor Basketballscheidsrechters. Workshop 2: Spelregelkennis Nieuwe spelregels t.o.v. BS2 niveau, zoals schotklokregel; Verdieping van spelregels, zoals act of shooting en goaltending & interference; Criteria die horen bij het toepassen van spelregels. Zelfstudie De deelnemer bestudeert two-men mechanics. Workshop 3: Arbitragetechniek en Begeleiding Welke posities neem je in op het veld? Hoe verdeel je de taken en verantwoordelijkheden met je collega? Welke signalen gebruik je? Hoe begeleidt je scheidsrechters in de BS2 opleiding? Praktijkopdracht B De deelnemer fluit een wedstrijd De deelnemer bespreekt deze wedstrijd na met zijn begeleider De deelnemer vult, samen met de begeleider, het praktijkopdrachtformulier in Praktijkopdracht C Een opdracht waarbij de een of enkele scheidsrechters in opleiding tot BS2, of met nog maar weinig ervaring, begeleid worden. Praktijkopdracht D Observeren van een wedstrijd met specifieke aandacht voor arbitragetechniek. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 9

10 Schriftelijke spelregeltoets (gekoppeld aan workshop 4) Workshop 4: Leiderschap & Sportiviteit Hoe communiceer je effectief met spelers en coaches? Hoe corrigeer je spelers en coaches? Wat doe je als het publiek zich misdraagt? Wat kan jij doen om sportief gedrag te stimuleren? Praktijkopdracht E De deelnemer fluit zijn tweede wedstrijd De deelnemer bespreekt deze wedstrijd na met zijn begeleider De deelnemer vult, samen met de begeleider, het praktijkopdrachtformulier in Praktijkopdracht F Observeren van een wedstrijd met specifieke aandacht voor leiderschap en sportiviteit. Praktijktoets De deelnemer fluit zijn derde wedstrijd De deelnemer bespreekt deze wedstrijd na met zijn beoordelaar De beoordelaar vult het praktijktoetsformulier in 4.2. Aanmelding & vrijstelling Geïnteresseerden melden zich al dan niet via hun vereniging aan bij de afdeling. De medewerker scheidsrechtersopleidingen informeert de deelnemers over de opleiding. De BS3-opleiding is bedoeld voor mensen die als onafhankelijke scheidsrechter wedstrijden op afdelingsniveau willen fluiten. Er wordt vanuit gegaan dat een deelnemer niet uit verplichting meedoet, maar dat er sprake is van intrinsieke motivatie. Indien een deelnemer eerder een trainerscursus (BT2 of hoger) heeft voltooid, kan vrijstelling worden verleend voor de workshop Basketballinzicht en de bijbehorende praktijkopdracht. Vrijstelling voor andere workshops is niet mogelijk Planning De medewerker scheidsrechtersopleidingen is verantwoordelijk voor de planning van de opleiding. Deze wordt opgesteld in overleg met de AWA, experts en contactpersoon van de vereniging. Hierbij gelden de volgende richtlijnen: Tussen de workshops zit tenminste twee weken, zodat deelnemers het geleerde kunnen toepassen en opdrachten kunnen uitvoeren; De praktijkopdrachten worden zo gepland, dat er tenminste één praktijkopdracht tussen de workshops valt; De totale doorlooptijd is maximaal vier maanden en valt volledig in één seizoen; Er wordt een deadline gesteld voor het inleveren van het portfolio en het afleggen van de PvB; De deelnemers ontvangen twee weken van tevoren de definitieve planning, locaties en de deelnemershandleiding. De experts spreken per opdracht een deadline af met de deelnemers en zien er op toe dat deze worden gehaald. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 10

11 4.4. Begeleiding De begeleiding van de deelnemers is van groot belang voor de ontwikkeling tot scheidsrechter, zowel tijdens de opleiding als daarna. Tijdens de opleiding fluiten de deelnemers twee wedstrijden met begeleiding. Dit zijn officiële wedstrijden, danwel vriendschappelijke wedstrijden of toernooien waarbij met officiële regels wordt gespeeld. Er zijn twee mogelijkheden: 1. De deelnemer fluit wedstrijden binnen de eigen vereniging. In dat geval ligt de verantwoordelijkheid bij de verenigingsplanner voor het indelen van de scheidsrechterin-opleiding met een geschikte collega op een geschikte wedstrijd. De begeleiding wordt hierbij geregeld door de vereniging. De begeleider is een ervaren scheidsrechter met een BS4- of D-diploma en beschikt over begeleidingsvaardigheden. Of: 2. De deelnemer fluit wedstrijden binnen de afdeling. In dat geval is wordt de indeling gedaan door de afdelingsplanner en is de collega scheidsrechter de begeleider. Een deelnemer aan de BS3-opleiding kan dus tijdens zijn opleiding al in de afdeling gaan fluiten. Hij heeft dan de status van scheidsrechter-in-opleiding en vermeldt de letters (I.O.) achter zijn naam op het sheet. Een samenwerking met andere verenigingen is ook mogelijk: vereniging A levert scheidsrechter(s) aan vereniging B, waarbij vereniging B de begeleider regelt. In de bijlage van dit document staat een aantal tips voor begeleiders. Of iemand kiest voor het fluiten in de eigen vereniging of in de afdeling hangt af van verschillende factoren: ambitie, de mogelijkheden binnen de vereniging om te begeleiden en de mogelijkheden van de planner om in te delen. In overleg met de cursusleider wordt besloten wat per deelnemer de aanpak wordt. In de BS4-opleiding krijgen deelnemers opdrachten om een begeleidende rol te pakken in BS3-opleidingen. Daarmee breidt het aantal begeleiders binnen de basketballsport zich de komende jaren behoorlijk uit Toetsing De toetsing van de BS3 bestaat uit een praktijktoets en een portfolio. In het portfolio zitten de verschillende praktijkopdrachten en de schriftelijke spelregeltoets. Het portfolio moet afgerond zijn voor het doen van de PvB ofwel de praktijktoets. De praktijktoets wordt beoordeeld conform het toetsprotocol in bijlage 2 en op basis van het formulier in bijlage 3. De wedstrijd is een reguliere competitiewedstrijd of een officieel NBB-toernooi waarbij met officiële spelregels gespeeld wordt. De inhoudelijke toetsing van de verschillende portfolio-onderdelen wordt gedaan door de experts van de betreffende workshops. De portfoliobeoordeling (check op compleetheid) wordt gedaan door de medewerker scheidsrechtersopleidingen, waarbij gebruik wordt gemaakt van het formulier Check portfolio (zie bijlage 6). De schriftelijke spelregeltoets wordt afgenomen voorafgaand aan workshop 4. De toets kan worden afgenomen door de cursusleider of door de expert. De examens worden beschikbaar gesteld door de afdeling. Er zijn twee Nederlandstalige versies en een Engelstalige. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 11

12 Het examen bestaat uit vijftien goed/fout vragen en tien open vragen. De deelnemers noteren de antwoorden op een los antwoordformulier. Voor de goed/fout vragen krijgen ze twee punten per goed antwoord, voor de open vragen staat het aantal punten per vraag gegeven. Om te slagen zijn 60 punten nodig, het maximum aantal punten is 100. De maximale tijd is 60 minuten. De spelregeltoets wordt nagekeken door de expert van workshop 2 Spelregelkennis. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 12

13 5. Draaiboek workshops In dit deel worden de verschillende onderdelen gedetailleerd uitgewerkt, zodat voor de expert steeds duidelijk is wat van hem wordt verwacht en welke werkwijzen en materialen hij daarvoor kan inzetten Voorbereiding workshop 1: Basketballinzicht Deelnemers krijgen de volgende opdracht ter voorbereiding op workshop 1: Bekijk de readers over coaching, offense en defense van de opleiding tot Basketball Trainer 2; Schrijf op wat je niet begrijpt of waar je meer van zou willen weten; hier wordt in de workshop op in gegaan. Neem pen & papier mee; Zorg dat je in sportkleding bent Workshop 1: Basketballinzicht Bij deze workshop gaat het erom dat de deelnemer meer inzicht krijgt in technische en tactische aspecten van het basketball. Steeds wordt de koppeling gemaakt met wat het betekent voor de scheidsrechter Start Stel jezelf kort voor Vertel wat er vandaag op het programma staat Activeer de deelnemers actief mee te doen Biedt voldoende gelegenheid vragen te stellen en ervaringen te delen Dribbels Voordeel en nadeel van de verschillende dribbels: Speed dribbel Cross over dribbel Als scheidsrechter letten op: dragen van de bal, handen van de verdediger Reverse dribbel Als scheidsrechter letten op: start van de dribbel, dragen van de bal, charge wanneer de reverse te laat of onhandig wordt in gezet, handen verdediger 02. Thriple threat / Vrijlopen zonder bal; lay up en toepassingen V-cut, van weakside naar ball side, face the basket, front pivot, back pivot Als scheidsrechter letten op: vasthouden door aanval en verdediging (handen en voeten), push off aanvaller bij het naar buiten komen duwen met onderarm door verdediger, blokkeerfouten van de verdediger, harde fouten Lay up vanuit verschillende posities, gebruik van screen bij de bal, open en cross stap Als scheidsrechter letten op: start van de dribbel, juiste tellenritme, landing van de schutter, plaatsen en gebruik van het screen Drie situaties om de aanvaller met de bal te verdedigen Start van de dribbel Tijdens de dribbel Na de dribbelstop Als scheidsrechter letten op: vasthouden (handen en voeten, ongeoorloofd handgebruik verdediging/aanvaller (hooking), blokkeerfouten (knie/heup), push off aanvaller/verdediger duwen met de onderarm door de verdediger. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 13

14 tegen-2 met 2 passers Alle verdedigende posities Als scheidsrechter letten op: vasthouden door aanvaller en/of verdediger (handen en voeten), ongeoorloofd handgebruik verdediging/aanvaller (hooking), blokkeerfouten (knie/heup), push off aanvaller / verdediger duwen met de onderarm door de verdediger Postfundamentals, low post Aanvaller: positie innemen, lage stance, bal beschermen; aanvalsbewegingen Als scheidsrechter letten op: vasthouden door aanvaller en/of verdediger (handen en voeten), vechten voor de juiste positie, ongeoorloofd handgebruik verdediging/aanvaller (hooking), blokkeerfouten (knie/heup) Screening (side screen) Aanvaller: triple threat, screen gebruiken (schot of pass) Verdediger kan grofweg drie dingen doen: switch, slide, fight over the top Als scheidsrechter letten op: vasthouden, contactfouten: buitensporig hard screenen, te hard door het screen heen lopen, moving screens (het screen staat niet stil of te laat bij het zetten van het screen en bij het afrollen), start van de dribbel Rebounding Vooraf, tijdens en na het schot Bij de schutter, weg van de bal, direct onder de ring. Als scheidsrechter letten op: uitboxen op tijd?, te laat kan een fout zijn, normaal contact bij het uitboxen (achteruitlopen), over the back van de aanvaller, vasthouden/klemmen van armen, schouders, swinging the elbows (T-fout bij niets raken/persoonlijke fout bij wel iets raken), loopfouten wanneer een aanvalsrebounder meteen weer schiet, fout op de outletpass Verschillen zone- en een man to man Man-to-man Principe man-to-man defense: alle verdedigers krijgen de verantwoordelijkheid voor één van de aanvallers Basisafspraken: Blijf tussen man en basket (uitzondering fronten van de post) De afstand tussen de aanvaller en de verdediger is afhankelijk van de afstand bal-basket, de capaciteiten van de aanvaller en het spel Split vision, uitboxen na het schot, praat met elkaar, help elkaar Typerend voor een aanval tegen man-to-man: 1-1, 2-2, 3-3 spelletjes: cuts, give and go, pick and roll, pass screen away Screens: screen de screener, dubbelscreen, scissors (postspel) Centers zijn erg belangrijk (meer ruimte in de perimeter voor het schot) Nadelen man-to-man defense: Fouten, arbeidsintensief Rommelige start fastbreak Mogelijke missmatches 1-1/2-2/3-3 spel is lastiger te verdedigen Voordelen man to man: Verantwoordelijkheid is duidelijk Agressiever Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 14

15 1.55 Zone defense Verdediger aanpassen aan aanvaller Tegen goede schutters Principe zone defense: verdedigen van de ruimte Basisafspraken: Druk bij de bal Alle spelers reageren op de positie van de bal Economische verplaatsingen Uitvoering: Kleine felle spelers voorin de zone, langere spelers achter. Balbezitter wordt m-t-m verdedigd Lichaamshouding iets rechterop Typerend voor een aanval tegen zone: Elke zone heeft zwakke plekken Veel passen (driehoeken/vierkanten) Centers zijn erg belangrijk (meer ruimte in de perimeter voor het schot) Schot(dreiging), weinig dribbels Overloading, baseline cuts, geduld Nadelen zone defense: Zwak tegen goede schutters, drivers, centers Zwakke plekken in elke zone doordat verdedigingsgebieden elkaar overlappen Zwak tegen overloading Bij een score voelt een speler zich minder verantwoordelijk Voordelen zone: Goede uitgangspositie voor de rebound en een georganiseerde fastbreak Na balverlies snel te organiseren Mogelijkheden voor de steal bij zwakke ballhandlers Het dwingt de tegenstander een ander soort aanval te spelen Minder persoonlijke fouten Een speler kan steunen op de collectiviteit van het team; een trage verdediger wordt in het totaal opgenomen Coaching Wanneer zal een coach een time out aanvragen en wat kun je verwachten: Tegenstander heeft een run: out of press/langere aanvallen Verkeerde uitgevoerde tactiek: verbeterde tactiek Tactiek verandering: m-t-m naar zone, press verdediging, combiverdediging Speciale spelsituaties: speciaal spelletje voor het einde van een kwart/wedstrijd, out of bounds-spelletje, stop-de-klok-fouten Oppepper: intensiever spel, press verdediging Voordeel laatste kwart, laatste 2 minuten: bijvoorbeeld na een score, het verplaatsen balinname naar de middenlijn tegenover de jurytafel Verschillende situaties / coaches en hoe ermee om te gaan: Winnende coach, verliezende coach Spannende wedstrijd, saaie wedstrijd, groot verschil tussen de teams Wedstrijd die aan het kantelen is Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 15

16 Laatste aanval van de wedstrijd, ploeg in balbezit staat 2 punten achter/voor Een gefrustreerde coach, T-fout coach, speler heeft 5 fouten en is boos Grote sterke centers 2.55 Afsluiting Laat deelnemers de workshop samenvatten Toelichting op praktijkopdracht Feedback voor docent of voor elkaar? 2.30 Einde Geef toelichting over en spreek een deadline af over praktijkopdracht A. Deelnemers kiezen twee opdrachten uit de deelnemershandleiding Voorbereiding workshop 2: Spelregelkennis Deelnemers krijgen de volgende opdracht ter voorbereiding op workshop 2: Bekijk de spelregels; neem spelregels die je nog niet voldoende kent, door. Gebruik hiervoor het officiële spelregelboekje of het Basisboek voor Basketballscheidsrechters. Bereid spelregels voor die je niet begrijpt, ter bespreking in de workshop Workshop 2: Spelregelkennis 0.00 Start Stel jezelf kort voor Vertel wat er vandaag op het programma staat Vraag deelnemers actief bij te dragen Voldoende gelegenheid vragen te stellen en ervaringen te delen 0.05 Nieuwe spelregels t.o.v. BS2 Bespreken in interactieve vorm; deelnemers aan elkaar laten vertellen aan de hand van prikkelende vragen. Schotklokregel Wanneer start een nieuwe 24-secondenperiode? Wanneer start een nieuwe 14-secondenperiode? Wanneer geen reset? Situaties bespreken Bescherming/kleding Harde bescherming is niet toegestaan, ook niet met zachte bekleding Uitzonderingen neus/enkel/knie Ondershirts niet toegestaan Time outs en verplaatsing Maximaal twee time outs per team in laatste twee minuten Verplaatsing naar inworpmarkeringspunt Goaltending en interference Wat is verschil het verschil tussen goaltending en interference? Wat is de straf? Act of shooting Wanneer start de act of shooting? Wanneer stopt de act of shooting? Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 16

17 Waar let je als scheidsrechter op om de act of shooting te bepalen? 0.45 Vragen deelnemers Deelnemers hebben vragen over spelregels voorbereid. In subgroepjes (4 tot 5 personen) gaan de deelnemers over hun vragen in gesprek met elkaar (20 minuten). Deelnemers presenteren per subgroepje één interessante situatie aan de rest van de groep (15 minuten) Pauze 1.30 FIBA-clips Aan de hand van FIBA-clips (zie: worden veel voorkomende spelregelsituaties besproken. De expert zoekt de clips uit Einde Tip: categorie Criteria, subcategorieën Act of Shooting, Travelling, Unsportmanslike Fouls Voorbereiding workshop 3: Arbitragetechniek & begeleiding Als voorbereiding op de workshop krijgen de deelnemers de volgende opdrachten. Neem de informatie door over two-men mechanics ; verdiep je in de posities en verantwoordelijkheden van de leidende en volgende scheidsrechter; Lees de Tips voor praktijkbegeleiders (zie bijlage 1); Bekijk de signalen van een scheidsrechter. Je vindt deze in het spelregelboekje; Bereid vragen voor wanneer zaken onduidelijk zijn. Deze komen in de workshop aan de orde. Neem een fluitje, pen & papier mee en zorg dat je in sportkleding bent Workshop 3: Arbitragetechniek & begeleiding 0.00 Start Stel jezelf kort voor Vertel wat er vandaag op het programma staat 0.05 Positie (1) Waar sta je voor de wedstrijd? Positie tegenover de jurytafel. Zes minuten voor aanvang: line-up Laat dit enkele deelnemers voordoen en laat zien hoe je het zelf wilt (herhaling van BS2) Fluiten voor 3 minuten; 1.30u voor aanvang ploegen van het veld halen. Laat zien hoe je dat doet. Besteed direct aandacht aan hard fluiten en duidelijk aangeven wat je wilt Sprongbalsituatie Leg uit wat de sprongbalprocedure is, behandel de posities en taken van beide scheidsrechters. Laat zien waar de tweede scheidsrechter als eerste lead heen loopt en hoe de ander de trail positie kiest. Laat een paar koppels opgooien en positie kiezen voor de Deelnemers rond middencirkel. Deelnemers tegenover de jurytafel. Twee teams van vijf; overige deelnemers op afstand Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 17

18 eerste aanval Set play Uitgangspositie van lead en trail Wie is verantwoordelijk voor welke lijnen? (herhaling BS2) Wie is verantwoordelijk voor welke gebieden. Gebruik hier globaal de vakkenverdeling. D.w.z. vak 1,2,3 en 6 voor de trail, vak 4 voor de lead, vak 5 samen. Praat nog niet over de overgangen, penetraties etc. Laat de bal rustig rondpassen en licht toe hoe lead en trail bewegen. Lead tussen driepuntslijn en bucketlijn, trail langs de zijlijn, inzakken als bal in 6 is, hoger en naar binnen als bal in 3 is Wisseling van balbezit/transitie/press Wisseling posities lead & trail naar nieuwe lead & nieuwe trail. Verantwoordelijkheden tijdens transitie. Laat enkele transities uitvoeren. Laat zien waar welke scheidsrechter op let. Laat zien hoe je elkaar helpt bij een press: meer dan 2 verdedigers op de aanvalshelft = helpen Fluiten en signalen (1) Benoem mogelijke wedstrijdsituaties. Laat één rij tegelijk fluiten, andere rij feedback laten geven. Behandel het fluiten van lopen, voetbal, second dribbel, drie-, vijf- en acht seconden, terugspelen, balvast, dragen van de bal. Aandachtspunten: tijd stil signaal, hard fluiten, duidelijke signalen, vervolg. Twee teams van vijf; overige deelnemers op afstand Twee teams van vijf; overige deelnemers op afstand Deelnemers in twee rijen tegenover elkaar Maak duidelijk dat er hard gefloten moet worden, hand uitstrekken bij tijd stil signaal en grote gebaren. Duidelijk aangeven in welke speelrichting we verder gaan Positie (2) Vrije worpen Positie scheidsrechters Verantwoordelijkheden scheidsrechters Benoem kort de overtredingen Ga niet uitgebreid in op allerlei mogelijke overtredingen tijdens vrije worpen. Zes deelnemers langs vrijeworp gebied; overige op afstand Innemen van de bal Positie scheidsrechter, herhaling BS2. Nieuw: baseline vak 4, 5 en 6. Ook: vak 3 Oogcontact collega Vijf seconden tellen Tijd-in signaal Varieer hierbij in situaties langs de eindlijn en zijlijnen 1.20 Pauze 1.30 Fluiten en signalen (2) Laat twee spelers verschillende soorten fouten voordoen Deelnemers in twee rijen: één Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 18

19 op verschillende posities op het veld. Varieer ook in wel/geen vrije worpen. Bijvoorbeeld een holdingfout in vak 4 van verdediger nummer 12 op de aanvaller. Laat de voorste van de lead -rij fluiten, daarna doorlopen om de fout door te geven aan de tafel. Daarna sluit hij achteraan bij de trail -rij. De voorste van de trail -rij neemt, als zijn collega stil staat om fout door te geven aan de tafel, diens positie op de baseline over. Dit een aantal malen herhalen, zodat iedereen meerdere keren aan bod komt. Kan in redelijk hoog tempo. Feedback over hard fluiten, looprichting na fluiten van de fout, signalen. Nummers duidelijk doorgeven aan jurytafel. Als eerste aangeven of je score telt of niet. Wisselen van positie; hoe doe je dat? Wanneer? rij positie lead, andere rij positie trail Doe deze oefening met meerdere situaties, bv: Fout op een schutter met vrije worpen Fout op schutter met bonus Aanvallende fout 1.50 Begeleiding Van een BS3 wordt verwacht dat hij in staat is om een BS2 in opleiding te begeleiden bij diens praktijkopdrachten. Leg uit wat het belang is van een voorbespreking bij begeleiding: Iemand op zijn gemak stellen (we gaan er het beste van maken en genieten van de wedstrijd, fouten maken mag) Duidelijk maken wat jouw rol is (ander helpen een betere scheidsrechter te worden, kijken wat er goed gaat, kijken wat er beter kan, tips geven, na de wedstrijd na bespreken en verslag invullen) Vragen naar waar iemand staat in zijn ontwikkeling (wat waren tips uit vorige wedstrijden, wat vindt hij lastig) Vragen naar aandachtspunten van de ander (waar gaat hij vandaag vooral op letten, waar wil hij feedback over) Deelnemers zitten op banken in een carré Doe een gesprek voor. Laat de deelnemers opschrijven welke vragen je stelt. Leg uit wat het belang is van een nabespreking bij begeleiding: Iemand zelf laten reflecteren op zijn handelen (wat ging goed? Wat vond je lastig?) Terugblikken op voornemens (hoe ging het met de dingen waar je vandaag op ging letten?) Wat vond jij goed gaan? (geef enkele concrete punten aan die je goed vond gaan en vraag of de ander die herkent) Wat kan beter? (geef enkele maximaal 3 concrete verbeterpunten aan en vraag of de ander die herkent, evt. geef tips waar de ander nog info kan vinden hoe iets moet) Vraag waar de ander de volgende keer aan gaat werken (wat zijn je drie aandachtspunten voor je volgende wedstrijd?) Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 19

20 Rond het gesprek af (vat nog eens samen wat jullie besproken hebben, vraag aan de ander hoe die deze opdracht en nabespreking vond) Mogelijk dat deze toelichting al discussie oproept. Indien er tijd over is: bespreek in groepjes van 3 wat er mis kan gaan in een nabespreking en hoe je daar dan mee om zou kunnen gaan Afsluiting Laat deelnemers workshop samenvatten Toelichting op praktijkopdracht arbitragetechniek en praktijkopdracht begeleiding Feedback voor docent of voor elkaar? Deelnemers om de middencirkel 2.30 Einde 5.7. Voorbereiding workshop 4: Leiderschap & Sportiviteit Als voorbereiding op de workshop krijgen de deelnemers de volgende opdrachten. Neem één lastige wedstrijdsituatie mee, die je zelf hebt meegemaakt op het gebied van Leiderschap en (bevorderen van) Sportiviteit. Deze wordt besproken in de workshop. Neem een pen & papier mee Workshop 4: Leiderschap & Sportiviteit 0.00 Start Stel jezelf kort voor Vertel wat er vandaag op het programma staat: leiding nemen als scheidsrechter en ervoor zorgen dat spelers/coaches zich sportief gedragen is een van de belangrijkste taken als scheidsrechter. Vragen naar de voorbereidingsopdracht: welke situaties wil je vandaag behandeld zien. Zet ze evt. op een flipover/whiteboard. Deelnemers indien mogelijk in een hoefijzer Leiderschap voor de wedstrijd Intro: leiderschap en weerbaarheid beginnen al voor de wedstrijd. Samen (als koppel) het veld op; direct een hand geven aan coaches; jurytafel instrueren. Captains meeting: sportiviteit & normale omgang. Laat de helft van de groep (in groepjes van drie) bespreken wat in een captains meeting aan bod zou komen. Schrijf op een A4. Laat de andere helft van de groep (in groepjes van drie) overleggen wat je met de jury bespreekt. Schrijf op een A4. Na een paar minuten A-4tje laten liggen en loop je naar een ander A-4tje met een andere vraag. Je leest eerst wat die groep had opgeschreven, daarna vul je met je eigen groep aan. A4 tjes verzamelen: captains meeting en jurytafel instructie bij elkaar leggen. Samen conclusies trekken. Laat een captains meeting uitvoeren. In groepjes van vier (twee spelers, één scheidsrechter, één observer), om-enom. De observer geeft per groepje feedback. Elementen om op Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 20

21 te letten: leiding nemen, initiatief tonen. Expert loopt rond, geeft feedback, doet voor, etc Samenwerking Introductievraag: Wat heeft samenwerking te maken met Leiderschap & Sportiviteit? Laat deelnemers in tweetallen bedenken hoe ze op het veld gaan samenwerken en dit opschrijven. Na brainstorm, ieder tweetal één element laten noemen. Belangrijke elementen: Elkaars gebied respecteren Hulp geven als je iets niet gezien hebt; hoe doe je dat? Hoe omgaan met tegelijk fluiten Overleggen in time outs; waar? Oogcontact voor het vrijgeven van de bal; bij elke vrije worp Omgaan met waarschuwingen aan spelers en coaches Laat ze meeschrijven met de suggesties Pauze 1.30 Communiceren met spelers/coaches Leg het verschil uit tussen corrigeren (éénrichtingsverkeer) en communiceren (tweerichtingsverkeer). Begin met het corrigeren (deels herhaling van BS2) Behandel bijvoorbeeld de volgende situaties: Coach komt steeds uit zijn coachbox Coach roept over het veld dat hij het weer een waardeloze call vindt Speler maakt opzichtig flopping Speler houdt de bal vast na een eigen score Dit zijn correcties die je duidelijk moet doen, éénrichtingsverkeer (dus niet wachten op een reactie), kort, tijdens een dood spelmoment, ga tegenover de coach of speler staan. Maak dan de overstap naar subtiele correcties die je tijdens het spel kan doen. Ga uit van situaties die nog- te klein zijn om met de fluit op te lossen, maar gebruik je stem. Bijvoorbeeld: Lopend screen Vastpakken in de rebound Gebruik van de handen Coach en assistent staan tegelijk Dit zijn correcties die je subtiel kan doen, wel éénrichtingsverkeer, kort, kan evt. tijdens het spel, of bijvoorbeeld bij een vrije worpsituatie als je naast een speler staat. Maak nu de overstap naar communiceren. Behandel bijvorbeeld de volgende situaties: Plenair gesprek afwisselen met dit daadwerkelijk laten doen in tweetallen. Wissel regelmatig de tweetallen, bv door het werken met een binnen- en buitenkring, die tegengesteld draaien. Het gaat er ook om dat deelnemers korte zinnen in hun arsenaal krijgen. Laat ze van tijd tot tijd even opschrijven wat ze nuttige tips en inzichten vinden. Doe ook regelmatig voor hoe jij die situaties Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 21

22 Je hoort de coach roepen: scheids, hij staat niet stil. Coach vraagt de wissels aan, i.p.v. de spelers. Je vindt dat de spelers teveel gebruik maken van hun handen en geeft dit door aan de aanvoerder. Dit zijn situaties waarbij een coach wellicht nog even wil reageren, wedervraag o.i.d. wil stellen. Door er korttweerichtingsverkeer van te maken, kun je voorkomen dat het later uit de hand loopt. Ga naast de coach of speler staan. Luister naar de reactie en rond dan de communicatie af. aanpakt. Deelnemers leren veel van goede voorbeelden! Tenslotte kunnen er ook situaties zijn waarbij een coach of speler het initiatief neemt om met jou te willen praten. Zelfs als het heftig is, is het goed om er kort- aandacht aan te besteden, een antwoord te geven. Evt. gevolgd door de opmerking dat je een volgende keer verwacht dat hij zich wat normaler meldt bij je. Neem coaches serieus, ze hebben vaak een punt. Behandel bijvoorbeeld de volgende situaties: Coach roept dat de stand op het scorebord niet klopt Coach vraagt waarom je een U-fout geeft en geen gewone P Coach roept dat de tijd niet stil stond Besteed aandacht aan zaken als: Je groter of kleiner maken dan nodig Dominanter/arroganter of voorzichtiger dan nodig Niet te dicht bij komen; niet aanraken Niet schreeuwen, schelden Zeggen wat je gaat doen, doen wat je gezegd hebt 2.15 Omgaan met publiek Leg uit wat de procedure is bij hinderlijk gedrag vanuit het publiek: Schakel de aanvoerder in, zelf onderneem je geen actie richting het publiek. Als je niet precies weet wie zich misdragen heeft: laat de aanvoerder waarschuwen dat dat gedrag moet stoppen. Als je wel weet wie zich misdragen heeft: laat de aanvoerder zeggen dat die persoon de zaal moet verlaten. Maak aanstalten om de zaal te verlaten (bal en sheet meenemen) als de persoon niet weggaat. Staak de wedstrijd als je instructie niet opgevolgd wordt. Accepteer geen reacties van deelnemers die zeggen dat ze er allemaal niet zo n last van hebben en net doen of ze iets niet gehoord hebben. Als iets luid en duidelijk door de zaal klinkt, dan hebben veel meer mensen het gehoord en moeten we optreden Afsluiting Laat deelnemers workshop samenvatten Toelichting op praktijkopdracht Leiderschap Feedback voor docent of voor elkaar? Evt: Vertel aan je buurman de drie belangrijkste tips van deze workshop Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 22

23 2.30 Einde Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 23

24 Bijlage 1. Tips voor begeleiders Je kunt je rol als begeleider op twee verschillende manieren invullen: op het veld als collegascheidsrechter, of vanaf de zijlijn als begeleider. Ga in dat geval in de buurt van de jurytafel zitten, zodat je de communicatie met de jury, coaches en spelersbanken kan volgen. Ook kan je in dat geval tijdens time outs en tussen de kwarten in het kort wat zaken met de scheidsrechters bespreken. Maak vooraf duidelijk aan beide coaches wat jouw rol is tijdens de wedstrijd (en wat niet). Voor de wedstrijd Vraag naar eerdere ervaringen van de scheidsrechters: Wat voor feedback heeft hij/zij gehad? Wat ziet hij/zij als eigen aandachtspunten? Zorg voor een voorbespreking tussen de scheidsrechters onderling: wat zijn hun afspraken? Denk hierbij aan communicatie, vakkenverdeling, gedrag spelers/coaches. Benadruk het positieve: samen gaan we er een mooie wedstrijd van maken! Tijdens de wedstrijd Geef de scheidsrechters in de wedstrijd de ruimte om hun eigen dingen te doen. Wanneer je mee fluit, wees dan terughoudend in het fluiten in het gebied van de ander! Grijp in, waar nodig, wanneer er zich incidenten of onverwachte situaties voordoen. Bescherm de deelnemer voor reacties van spelers, coaches en publiek. Geef de scheidsrechter de ruimte dit zelf op te lossen, maar treed op wanneer nodig. Dit kan ook als je als begeleider naast het veld zit! Gebruik time outs en momenten tussen de periodes om te overleggen. Geef per moment maximaal twee aanwijzingen, en probeer daar later op terug te komen. Ga in de rust naar een kleedkamer of een andere rustige ruimte. Daar kijk je samen terug op de eerste helft en geef je aanwijzingen voor de tweede helft. Na de wedstrijd Neem de tijd om samen terug te kijken. Laat de scheidsrechter vertellen. Hoe kijkt hij terug op de wedstrijd? Wat ging er goed? Wat kan er beter? Hoe kan dat beter? Vul daarna zelf aan wanneer nodig op punten die nog niet voorbij gekomen zijn. Maak dit zo concreet mogelijk en richt je daarbij op praktische tips. Vul samen het formulier in dat bij de praktijkopdracht hoort. Benoem de belangrijkste punten: kleine zaken benoemen leiden te veel af van elementen die belangrijker waren. Wees altijd positief-kritisch! Nodig de deelnemer uit om tot een dialoog te komen. Dram niet door met je tips. Het is uiteindelijk aan de deelnemer wat hij er mee wil doen. Breng jouw enthousiasme en liefde voor de sport en het fluiten over op de ander. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 24

25 Bijlage 2. Toetsprotocol Dit document beschrijft de afname van de praktijktoets, ook wel de Proeve van Bekwaamheid (PvB). De deelnemer aan de BS3-opleiding, om de opleiding met succes af te sluiten, slagen voor zijn PvB. Hierin laat de deelnemer zien dat hij/zij aan de gestelde competenties voldoet. Wedstrijd De PvB kan alleen worden afgenomen op een officiële wedstrijd of wedstrijd op een NBBtoernooi. Een PvB kan niet op finalewedstrijden worden afgenomen. PvB-beoordelaar De PvB-beoordelaar is een scheidsrechter, met minimaal een BS4- of D-diploma. Een PvB beoordelaar is altijd vanaf de kant van het veld aan het kijken en kan niet de collegascheidsrechter zijn. De PvB beoordelaar wordt aangesteld door de medewerker scheidsrechtersopleidingen, in overleg met de AWA. Portfolio toetsing De PvB-beoordelaar bekijkt voorafgaand aan de wedstrijd het portfolio van de deelnemer. Voor- en nabespreking De PvB-beoordelaar is aanwezig bij de pregame van de deelnemer. Hij heeft zodoende een beeld van de gemaakte afspraken en kan beoordelen of die ook nagekomen worden. Na afloop van de wedstrijd deelt de PvB-beoordelaar aan de hand van het praktijktoetsformulier zijn bevindingen met de deelnemer. Hij geeft een eindoordeel en uitgebreide feedback over het optreden van de deelnemer. Beoordeling De PvB-beoordelaar baseert zijn oordeel op de vijftien criteria op het toetsformulier en geeft per criterium een toelichting op het formulier. De PvB beoordelaar onderbouwt zijn oordeel mondeling aan de kandidaat. Herkansing Wanneer een deelnemer niet is geslaagd, is een herkansing mogelijk. Hiervoor wordt een aparte bijdrage in rekening gebracht. Indien de deelnemer opnieuw niet slaagt, dient de BS3- opleiding opnieuw te worden gevolgd. Afhandeling De PvB-beoordelaar levert het praktijktoetsformulier in bij de medewerker scheidsrechtersopleidingen, die zorgt voor archivering en afhandeling. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 25

26 Bijlage 3. Praktijktoetsformulier BS3 Wanneer aan alle vijftien onderdelen voldaan is, ben je geslaagd. De criteria voor het slagen staan in het opleidingsplan vermeld. Deelnemer: Lidnummer: Geboorteplaats: Per onderdeel invullen: Voldaan / Niet voldaan Voorbereiding 1. Voorgeschreven uitrusting 2. Overlegt met teambegeleiders V/NV Vereniging: Wedstrijd: Datum & tijd: Beoordelaar: Geef een toelichting: Wat heb je waargenomen? Wat ging er goed? Wat kon er beter? Fluiten 3. Past de spelregels toe 4. Onderbreekt de wedstrijd 5. Gebruikt signalen 6. Bestraft wangedrag Begeleiding wedstrijd 7. Kiest goede positie 8. Houdt controle over wedstrijd 9. Grijpt in op juiste momenten Omgang met spelers/coaches 10. Verplaatst zich in spelers 11. Gaat correct om met anderen 12. Stimuleert respectvol gedrag Samenwerking 13. Houdt zich aan afspraken 14. Ondersteunt collega 15. Evalueert met collega Alles voldaan en geslaagd? (Ja/Nee) Handtekening beoordelaar Handtekening deelnemer Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 26

27 Praktijktoetsformulier BS3 Uitwerking van de toetsonderdelen Te beoordelen onderdeel Wat willen we zien? Code uit KSS* Voorbereiding 1 Voorgeschreven uitrusting Een scherp klinkende fluit Een (verplicht voorgeschreven) grijs (oranje) shirt. Lange zwarte broek, zwarte schoenen, en zwarte fluit en koord. Gewenst: zwart trainingsjack 2 Overlegt met teambegeleiders Stelt zich, na betreden van het veld, voor aan de (playing)coaches van beide teams. Voert een captains meeting uit, voorafgaand aan de wedstrijd. Fluiten 3 Past de spelregels toe Laat de wedstrijd doorgaan waar mogelijk, en grijpt in volgens de basisspelregels, indien nodig. 4 Onderbreekt de wedstrijd Fluit helder/luid bij overtredingen of fouten of andere situaties die daar om vragen. Toont met juiste spelhervattingen aan de correcte strafuitvoer bij de desbetreffende fout of overtreding te weten. 5 Gebruikt signalen Past de correcte signalen toe Bestraft wangedrag Geeft op de juiste momenten U,T en D-fouten Begeleiding wedstrijd 7 Kiest goede positie Beweegt op juiste wijze als leidende en volgende scheidsrechter. 8 Houdt controle over wedstrijd De scheidsrechter handelt preventief en communiceert op correcte wijze met spelers/coaches/ juryleden. 9 Grijpt in op juiste momenten Fluit situaties af en bestraft spelers en coaches om de wedstrijd in de hand te houden. Omgang met spelers/coaches 10 Verplaatst zich in spelers Heeft een enthousiaste en betrokken uitstraling en helpt spelers het spel snel te laten hervatten. 11 Gaat correct om met anderen Communiceert respectvol met spelers en coaches om een positieve sportomgeving te realiseren. Is netjes in de uitleg, geeft correcte antwoorden, schreeuwt niet en is beleefd naar de deelnemers. 12 Stimuleert respectvol gedrag Spreekt spelers en begeleiders aan op ongewenst gedrag. Geeft consequenties aan van niet vertonen van gewenst gedrag. Neemt maatregelen bij ongewenst gedrag publiek: schakelt aanvoerder/coach in. Samenwerking 13 Houdt zich aan afspraken Maakt voorafgaand aan de wedstrijd afspraken met collega scheidsrechter en stemt het houden aan deze afspraken met collega af. 14 Ondersteunt collega Helpt collega wanneer deze hulp nodig heeft, bijvoorbeeld bij het niet goed kunnen beoordelen van een situatie. 15 Evalueert met collega Houdt een post-game bespreking met collega en bespreekt hierin verbeterpunten voor beide scheidsrechters en eventueel specifieke situaties * N.B.: de codes uit KSS corresponderen met de nummers in de competentiematrix BS3 (zie bijlage 4). Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 27

28 Bijlage 4. Competentiematrix BS3 Dit is een totaaloverzicht van de competenties volgens de Kwalificatiestructuur Sport, die in de toelichting specifiek is gemaakt voor de opleiding Basketball Scheidsrechter 3. De vijftien competenties die worden getoetst in het praktijkexamen, zijn in onderstaande tabel aangekruist. Kerntaak 3.1 Leiden van wedstrijden Toelichting Bereidt zich voor op de wedstrijden Houdt zich op de hoogte van wijzigingen in regels en reglementen Is op tijd aanwezig Bestudeert de berichten vanuit afdeling over gewijzigde spelregels. Voldoet aan de normen van de verplichte spelregeltesten. Is minimaal 45 minuten voor aanvang van de wedstrijd in de hal. Is 20 minuten voor aanvang van de wedstrijd, omgekleed, op het veld Zorgt voor scheidsrechtersattributen Een scherp klinkende fluit Draagt voorgeschreven schoeisel en kleding X Controleert wedstrijdomgeving en -materialen Overlegt met begeleiders van de teams X Gaat correct om met alle betrokkenen. Een (verplicht voorgeschreven) grijs (oranje) shirt. Lange zwarte broek, zwarte schoenen, zwarte fluit en koord. Gewenst: zwart trainingsjack Controleert ingevulde wedstrijdformulier (spelerskaarten/ coachlicenties),tijdwaarneming en eventueel aanwezig scorebord, juryattributen met signalen, controleert de plaatsing van de baskets en ringhoogte. Opstelling spelersbanken en jurytafel. En controleert tevens op en rond het speelveld op veiligheid. Stelt zich, na betreden van het veld, voor aan de (playing)coaches van beide teams. Voert een captains meeting uit, voorafgaand aan de wedstrijd. Is netjes in de uitleg, geeft correcte antwoorden, is beleefd, schreeuwt niet. Initieert een line-up Zorgt voor toereikende lichamelijke gesteldheid (conditie, zicht) Behaalt de voorgeschreven conditietest Introduceert zichzelf bij de wedstrijdorganisatie. Meldt zich bij de organiserende vereniging c.q. zaalwacht Oriënteert zich op de wedstrijd Neemt maatregelen voor de start van de wedstrijd Controleert uitrusting sporters Past de spelregels toe Start wedstrijd volgens de regels Past de spelregels toe X Onderbreekt de wedstrijd bij overtredingen X Bespreekt in de pre-game bespreking de belangen van de wedstrijd. Selecteert/controleert de wedstrijdbal. Laat de beide coaches, minimaal 10 minuten voor aanvang, de startende spelers aangeven en bevestigen. Controleert de spelers op het dragen van sieraden en correcte beschermstukken. Start met 5 spelers van beide teams. Voert de sprongbal uit volgens de spelregels. Geeft tijd-in-signaal. Neemt positie in volgens arbitragetechniek. Laat de wedstrijd doorgaan waar mogelijk, en grijpt in volgens de basisspelregels, indien nodig. Fluit helder/luid bij overtredingen of fouten of andere situaties die daar om vragen. Toont met juiste spelhervattingen aan de correcte strafuitvoer bij de desbetreffende fout of overtreding te weten Verduidelijkt beslissingen met signalen X Past de correcte signalen toe. Opleidingsplan BS3 NBB Versie 1.0 Pagina 28