Emissie inventaris Bedrijf Tebezo Scope 1, scope 2 en scope 3 1 e halfjaar 2016

Transcriptie

1 Emissie inventaris Bedrijf Tebezo Scope 1, scope 2 en scope 3 1 e halfjaar 2016 CO 2 Prestatieladder Niveau 4 Plaats: Genemuiden Status: Oktober

2 Titel : Emissie inventaris Bedrijf Tebezo - Scope 1, scope 2 en scope 3 (sub) titel : CO₂-Prestatieladder A. Inzicht emissie inventaris 1 e halfjaar 2016 Projectnummer : (Tebezo) Status : Datum : Oktober 2016 Opdrachtgever : Niet van toepassing Opgesteld door : Tebezo Waterbouw en Nautische Dienstverlening B.V. : De heer M. (Martijn) Verstraaten, projectvoorbereider CO₂ : De heer C. (Christian) Nieuwenhuijse, projectvoorbereider CO₂ Gecontroleerd door : Mevrouw M. (Manja) Visscher, KAM coördinator : De heer J. (Jacob) Roeten, projectleider CO₂ Datum : Oktober 2016 Paraaf : Goedgekeurd door : De heer K. (Karst) Beens, directeur Datum : Oktober 2016 Paraaf : Bedrijfsgegevens : Tebezo Waterbouw en Nautische Dienstverlening B.V. Postadres : Postbus 89, 8280 AB Genemuiden Telefoon : Fax : info@tebezo.nl Website : Tebezo Waterbouw en Nautische Dienstverlening B.V. Oktober

3 Inhoud 1 Inleiding De organisatie Tebezo Genemuiden (en Rotterdam) Verantwoordelijke De rapportage periode Organisatorische grenzen Operationele grenzen De directe en indirecte GHG emissies 1e helft Emissie per medewerker en omzet Verdeling van emissies over scopes CO₂ uitstoot per bedrijfsafdeling Onderverdeling elektra Onderverdeling gas Onderverdeling brandstofverbruik Verbranding biomassa GHG verwijderingen Uitzonderingen Scope 3 analyse Methoden Emissiefactoren Onzekerheden Verificatie Rapportage volgens NEN-ISO Oktober

4 1 Inleiding Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. heeft de overheid als belangrijke opdrachtgever. De overheid gebruikt steeds vaker de CO₂-Prestatieladder als selectiecriteria bij haar leveranciers. De overheid probeert hiermee haar leveranciers uit te dagen en te stimuleren om de eigen CO₂ uitstoot te kennen en te reduceren. Sinds 16 maart 2011 heeft de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO) het beheer en eigenaarschap van de CO₂-Prestatieladder overgenomen van ProRail. De CO₂-Prestatieladder kent 4 invalshoeken: A. Inzicht - Inzicht in eigen CO₂ uitstoot B. Reductie - CO₂ reductie (de reductie ambities van het bedrijf) C. Transparantie - Transparantie (op welke wijze het bedrijf naar buiten communiceert) D. Participatie - Deelname aan initiatieven om CO₂ te reduceren Deze 4 invalshoeken zijn verdeeld in 6 verschillende niveaus, dit zijn de niveaus 0 t/m 5. Tebezo heeft het Certificaat van Goedkeuring via bureau Veritas. Geldigheid is van 17 maart 2014 t/m 17 maart In dit rapport is de emissie inventaris Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. weergegeven, van het eerste halfjaar van Dit rapport is een inventarisatie van de totale hoeveelheid uitstoot van broeikasgassen, ook wel GHG emissies (the Green House Protocol). Tevens geeft dit rapport inzicht in de herkomst van de GHG emissies, met daarin de verdeling naar directe en indirecte GHG emissies. Dit rapport is een verantwoording van onderdeel 3.A.1 uit de CO₂-Prestatieladder. Het is uitgevoerd conform ISO Greenhouse gases part 1, paragraaf van deze norm. Oktober

5 2 De organisatie Wat is Nederland zonder waterbouwkundige werken? De grens van land en water vervult een belangrijke functie binnen onze natte infrastructuur. Van waterbodem tot oevers en van grote havengebieden tot de kleinste watergangen, wij voelen ons er thuis. Tebezo heeft een uitgebreide expertise opgebouwd, gericht op waterwerken aan de kust en de oeverzones van vaarwegen. Samen met overheden en andere opdrachtgevers werkt Tebezo aan het realiseren, onderhouden en beheren van waterbouwkundige werken in heel Nederland. Betrouwbaar, betrokken en gedreven. Tebezo streeft naar de best mogelijke oplossingen, die opdrachtgevers volledig ontzorgen. Oplossingen die gebaseerd zijn op affiniteit met de omgeving, gevoel voor kwaliteit en een brede ervaring. Maar ook op de betrokkenheid van geïnspireerde denkers en doeners, met een enorme passie voor de grenzen van land en water. Deze diep verankerde gedrevenheid maakt Tebezo al jaren tot een succesvolle, gewaardeerde partner in de Nederlandse waterbouw. 2.1 Tebezo Genemuiden (en Rotterdam) Vanuit haar vestiging in Genemuiden (en recentelijk ook vanuit vestiging Rotterdam) werkt Tebezo al ruim 35 jaar aan de rijke natte infrastructuur waar Nederland trots op is. Gedurende de 1 e helft van 2016 maakten 56 ervaren vakmensen en hoogwaardig materieel Tebezo tot een veelzijdige partner. Van landelijke en regionale overheden tot bedrijven en particulieren: Zij leggen hun projecten graag in de vertrouwde handen van Tebezo. In 2014 en 2015 is door Tebezo respectievelijk circa ,-- en ,-- aan omzet gegenereerd. In de eerste helft van 2016 is een omzet gerealiseerd van ,--. Tebezo heeft een platte, toegankelijke organisatie, open voor vernieuwing. Naast traditionele Werken op basis van RAW hebben wij tevens ruime ervaring met moderne contractvormen als Design & Construct (D&C) en Engineering & Construct (E&C). Van Systeemgerichte Contractbeheersing (SCB) en Systems Engineering (SE), opdrachtgevers krijgen altijd een contract dat optimaal aansluit op het project. Vanzelfsprekend wordt Tebezo ook gedreven door duurzame en milieuvriendelijke oplossingen, bijvoorbeeld met gebruik van ledverlichting en zonnepanelen. Kwaliteit en veiligheid spelen binnen onze organisatie een belangrijke norm. Tebezo beheerst de volgende kwaliteit - en veiligheidsnormen: Kwaliteit en procesbeheersing: NEN-ISO 9001 Versie 2008 Beheer milieuaspecten en veiligheid: VCA** versie 2008/01 Sinds begin 2014 zijn wij gecertificeerd voor de CO₂-Prestatieladder, niveau 4 (op basis van Norm 2.2). Daarbij is FSC ook heel belangrijk voor Tebezo en is Tebezo hierin sinds maart 2014 gecertificeerd. 2.2 Verantwoordelijke Dit rapport is opgesteld door Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. onder verantwoording van mevrouw M. Visscher (KAM-coördinator). Oktober

6 3 De rapportage periode De eerste emissie inventaris is over boekjaar Deze rapportage is definitief vastgesteld in november Na deze 1e rapportage is halfjaarlijks een vervolgrapportage verschenen. Emissie inventaris 1 e halfjaar 2013, vastgesteld in november 2013 Emissie inventaris 2013 geheel, vastgesteld in februari 2014 Emissie inventaris 1 e halfjaar 2014, vastgesteld in augustus 2014 Emissie inventaris 2 e halfjaar 2014, vastgesteld in februari 2015 Emissie inventaris 1 e halfjaar 2015, vastgesteld in oktober 2015 Emissie inventaris 2 e halfjaar 2015, vastgesteld in februari 2016 Onderhavige rapportage heeft betrekking op het eerste halfjaar van 2016 (januari 2016 t/m juni 2016), vastgesteld in oktober Oktober

7 4 Organisatorische grenzen Organogram op Holding niveau sinds K. Beens Management B.V. Genemuiden Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. Genemuiden Participatie maatschappij West Neerland B.V. Voor de CO₂-Prestatieladder worden alle genoemde ondernemingen meegenomen. In het vervolg van alle documenten wordt echter gesproken over Tebezo, waarbij dan de gehele groep wordt bedoeld. Een belangrijk onderdeel van de CO₂-Prestatieladder is de bepaling klein, middelgroot en groot bedrijf. Deze bepaling wordt gemaakt aan de hand van de totale uitstoot van GHG emissies uit scope 1 en 2 van Tebezo. In het handboek CO₂-Prestatieladder 2.1 (d.d. 18 juli 2012) en ook in versie 2.2 (d.d. 4 april 2014) staat in Bijlage A (blz. 50 resp. 51): Oktober

8 In het handboek CO 2 -Prestatieladder 3.0 (d.d. 10 juni 2015) staat in paragraaf 4.2 Vaststellen omvang van het bedrijf op bladzijde 27: Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. valt in de categorie Werken / leveringen. De totale uitstoot GHG emissies van Tebezo over verschillende jaren (boekjaren): ton ton ton Voor de 1 e helft van 2016 is de totale uitstoot GHG emissies van Tebezo 588 ton. Hiermee is bepaald dat Tebezo gecategoriseerd is als klein bedrijf. Hiermee rekening houdend, vermeld het handboek CO₂-Prestatieladder 2.1 (ook in versie 2.2) het volgende: Voor kleine bedrijven gelden de eisen 5A, 4C, 5C, 4D en 5D niet (paragraaf 6.4 blz. 43). Aan deze eisen is dan derhalve (fictief) voldaan. Conform handboek CO2-prestatieladder versie 3.0 is de vrijstelling voor kleine bedrijven als volgt: Voor kleine bedrijven gelden de eisen 5.A.2-2, 5.A.3, 4.C, 5.C, 4.D en 5.D niet. Kleine bedrijven dienen bij eis 4.A.1 in plaats van twee, slechts één ketenanalyse te maken. Aan deze eisen is dan derhalve (fictief) voldaan. Fictief voldoen aan een eis levert per vrijgestelde eis, 90% van de maximale score op. Oktober

9 5 Operationele grenzen Om de scope duidelijk af te bakenen is gebruik gemaakt van de scope-indeling van het Green House Protocol (GHG protocol). Scope indeling volgens het GHG protocol. Conform het GHG-protocol wordt onderscheid gemaakt tussen 3 bronnen van emissies (scopes). Deze 3 bronnen kunnen onderverdeeld worden in 2 categorieën, dit zijn indirecte en directe emissies. Scope 1: De directie emissies. De door de eigen organisatie gebruikte gassen en brandstoffen, van bijvoorbeeld machines en wagenpark. Scope 2: De indirecte emissies. Dit zijn de emissies die ontstaan zijn door de opwekking van elektriciteit en die gebruikt worden door de eigen onderneming. Volgens de CO₂-Prestatieladder vallen de eigen auto zakelijk gebruikt en de zakelijke vliegtuig kilometers ook onder deze scope. Scope 3: De overige indirecte emissies. Deze emissies zijn een gevolg van bronnen die geen eigendom zijn van het bedrijf zelf. Hier vallen bijvoorbeeld onder, woon-werkverkeer, productie van aangekochte materialen zoals houten palen en stalen buispalen en transport van de aangekochte materialen. Oktober

10 Voor Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. zijn deze scopes als volgt ingevuld: Scope 1 Brandstof verbruik van het eigen wagenpark en het (varend) materieel (benzine, diesel, etc.). Verwarming van de kantoren. Scope 2 Elektriciteit verbruik op kantoor, werkplaatsen en projecten. Brandstof verbruik van zakelijke kilometers in privé auto s. Scope 3 Brandstof verbruik woon-werk verkeer privé auto s, het recyclen van houten (palen) en stalen buispalen / damwanden. Oktober

11 CO2-uitstoot [ton] Aantal FTE Emissie inventaris Bedrijf scope 1, 2 en 3 A. Inzicht 1 e halfjaar De directe en indirecte GHG emissies 1e helft 2016 De totale directe en indirecte GHG emissies van Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. bedroegen 455 ton CO₂ in de 1e helft van 2015 (zie energie auditverslag). Voor de 2e helft van 2015 bedraagt de totale directe en indirecte GHG emissies van Tebezo 395 ton CO 2. Voor 2015 is dit in totaal 849 ton CO 2. In de eerste helft van 2016 bedroeg de totale GHG emissie 588 ton CO Emissie per medewerker en omzet Tebezo is voortdurend in ontwikkeling en aan het veranderen op het vlak van personeelsbezetting (aantal FTE), de omzet en het type projecten dat wordt aangenomen. Om de komende jaren een goede vergelijking te kunnen maken met de voorgaande jaren is gekozen om totale GHG emissies in verhouding te zetten met het aantal medewerkers en de omzet voor de 1 e helft De GHG emissies per medewerker (FTE) : 10,5 ton CO₂. Per 1 januari 2016 bedroeg het aantal FTE s : 56 CO2-uitstoot en aantal FTE Aantal FTE Uitstoot [ton] Uitstoot per 10 FTE Grafiek 1. De CO 2 emissie uitgezet t.o.v. het aantal FTE. Oktober

12 Omzet CO2-uitstoot [ton] Emissie inventaris Bedrijf scope 1, 2 en 3 A. Inzicht 1 e halfjaar 2016 De GHG emissies per 1 miljoen euro omzet : 81 ton CO₂ De omzet in miljoenen euro s in 1 e helft van 2016 bedroeg : 7,291 CO2-uitstoot en omzet Omzet in euro per halfjaar CO2-uitstoot [ton] CO2-uitstoot / miljoen omzet Lineair (Omzet in euro per halfjaar) Lineair (CO2-uitstoot [ton]) Lineair (CO2-uitstoot / miljoen omzet) Grafiek 2. De CO 2 emissie uitgezet t.o.v. omzet. Met lineaire trendlijnen is de gemiddelde trend van afgelopen jaren weergegeven. Over de jaren 2012 t/m 2016 is er een daling te zien bij de CO 2 emissie per miljoen euro omzet. De verdeling van de emissies over de verschillende scopes wordt weergegeven in de onderstaande tabellen en grafieken. 6.2 Verdeling van emissies over scopes Tabel 1: CO₂ emissies onderverdeeld in scope 1, 2 en 3 van Tebezo Verdeling van emissies 1 e helft 2016 Bedrijfsonderdeel Ton CO₂ Percentage CO₂ Scope Elektra 9,99 1,70% 2 Gas 5,80 0,99% 1 CO2 uitstoot materieel op projecten 365,38 62,13% 1 CO2 uitstoot bedrijfswagens op tankpas 166,76 28,35% 1 CO2 uitstoot privéauto s woon-werk 25,89 4,40% 2 CO2 uitstoot privéauto s zakelijk 14,31 2,43% 3 Totaal 588,14 100,00% Oktober

13 CO2-uitstoot [ton] Emissie inventaris Bedrijf scope 1, 2 en 3 A. Inzicht 1 e halfjaar 2016 Verdeling van emissies over de scopen 2% 6% Scope 1 Scope 2 Scope 3 92% Grafiek 3. Verdeling CO₂ emissies in procenten per scope 700,0 CO2-uitstoot per halfjaar verdeling 1: over scope 1, 2 en 3 600,0 500,0 400,0 300,0 200,0 100,0 0, Scope 1 Scope 2 Scope 3 Grafiek 4. De verdeling van de CO₂-uitstoot over de scopes per halfjaar. Oktober

14 CO2-uitstoot [ton] Emissie inventaris Bedrijf scope 1, 2 en 3 A. Inzicht 1 e halfjaar CO₂ uitstoot per bedrijfsafdeling Voor Tebezo geldt dat 2,7% van de CO₂-uitstoot is toe te schrijven is aan het kantoor en de werkplaats. In 2015 betrof dit minder dan 1,0%. Deze groei is toe te schrijven aan uitbreiding met vestiging Rotterdam. Het percentage CO₂-uitstoot dat betrekking heeft op het vervoer van personen en materieel naar de projecten en kantoor is relatief gelijk gebleven; een afname van 38% naar 35%. Ook het aandeel van de projecten is vrijwel gelijk gebleven ten opzichte van de 2 e helft 2015; een groei van 61% naar 62%. De verhouding van de uitstoot van kantoor, vervoer en projecten is vrijwel gelijk gebleven. Wanneer gekeken wordt naar de totalen, moet geconcludeerd worden dat er over alles wel een toename van de CO₂-uitstoot t.o.v. heeft plaatsgevonden. Zie onderstaande grafieken. Verdeling CO₂ uitstoot per afdeling 3% 0% 62% 35% Kantoorpanden Werkplaats Vervoer Projecten Grafiek 5. Verdeling CO₂ emissies in procenten per bedrijfsafdeling 700,0 600,0 500,0 400,0 300,0 200,0 100,0 CO2-uitstoot per halfjaar verdeling 2: over bedrijfsonderdelen 0, Kantoor/werkplaats [ton] Vervoer [ton] Projecten [ton] Grafiek 6. Verdeling van de CO₂-uitstoot over de bedrijfsonderdelen per halfjaar. Oktober

15 6.4 Onderverdeling elektra Het elektra verbruik, toe te schrijven aan scope 2, resulteert in het eerste halfjaar van 2016 een uitstoot van circa 1,70% van de totale CO₂-uitstoot. In de 2 e helft van 2015 bedroeg dit slechts 0,1%. Deze toename is te verklaren dat Tebezo sinds eind 2015 een bedrijfspand heeft betrokken in Rotterdam en dat er beter wordt geregistreerd en gemonitoord. Het elektraverbruik is voor rekening van de verhuurder en Tebezo heeft tot op heden nog geen inzicht gekregen in de energieverbruiken en/of -contracten. Tebezo heeft daarom een schatting gemaakt en heeft het elektraverbruik vastgesteld op vrijwel dezelfde waarden als die van het kantoor te Genemuiden. Omdat niet bekend is of er gebruik gemaakt wordt van 100% groene stroom, gaat Tebezo uit van grijze stroom. In volgende rapportages wordt dit definitief vastgesteld. In de 2 e helft van 2015 namen het kantoor en de werkplaats te Genemuiden respectievelijk 81% en 19% van de CO₂-uitstoot m.b.t. elektraverbruik voor rekening. In de 1 e helft van 2016 bedraagt dit voor beiden 0%. Zowel de werkplaats als het kantoor te Genemuiden maken in de 1 e helft van 2016 volledig gebruik van 100% groene stroom van Raedthuys Pure Energie met een conversiefactor van 0,0 kg/kwh ( d.d ). 0% 0% Verdeling CO₂ uitstoot Elektra 0% Kantoor Sasdijk 15, Genemuiden 100% Werkplaats Sasweg 13, Genemuiden Kantoor/werkplaats Eemhavenweg 20, Rotterdam Kantoor Stavangerweg 21, Groningen Grafiek 7. Verdeling CO₂ emissies in procenten onderverdeling elektra 6.5 Onderverdeling gas Het aardgas verbruik (scope 1) voor het verwarmen van het kantoor bestond voor 0,99% van het totaal CO₂uitstoot in de 1 e helft van De toename van 27% ten opzichte van de 2 e helft van 2015 (uitstoot gasverbruik 0,78% van totale uitstoot) is te verklaren door het in gebruik nemen van het bedrijfspand in Rotterdam. Bij Tebezo is niet bekend welke leverancier het gas levert voor het pand in Rotterdam, maar Tebezo heeft een schatting gemaakt van 1.500m³ gas (ongeveer gelijkwaardig aan het kantoorpand te Genemuiden). Oktober

16 Het kantoorpand te Genemuiden maakt sinds maart 2015 gebruik van Raedthuys Pure Energie. Van het bedrijfspand te Rotterdam is dit nog niet bekend. Deze gegevens worden vastgesteld in volgende rapportages. 6.6 Onderverdeling brandstofverbruik Het brandstof verbruik wordt verdeeld over: bedrijfswagens op tankpas diesel 26% bedrijfswagens op tankpas euro bijna 3% de woon-werkverkeer 5% zakelijk verkeer 2% de kranen en diversen op de projecten 37% de schepen 27% van de totale CO₂-uitstoot met betrekking tot brandstof. Deze verdeling is vrijwel gelijk gebleven ten opzichte van de 2 e helft van % Verdeling CO₂ uitstoot brandstof 27% 26% Bedrijfswagens op tankpas diesel Bedrijfswagens op tankpas euro Privé-auto's woon-werk 37% 3% 5% 2% Privé-auto's zakelijk Kranen, diversen Schepen Projecten divers Grafiek 8. Verdeling CO₂ emissies in procenten onderverdeling brandstof 6.7 Verbranding biomassa De verbranding van biomassa vond in 2015 binnen scope 1 en 2 niet plaats bij Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. 6.8 GHG verwijderingen Broeikasverwijdering door middel van binding van CO₂ heeft in 2015 niet plaats gevonden bij Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. Oktober

17 6.9 Uitzonderingen Vliegreizen voor zakelijke doeleinden vallen onder de CO₂ Footprint evenals het gebruik van de HSL. Door Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. zijn in 2016 geen zakelijke vliegkilometers gemaakt en is ook geen gebruik gemaakt van de HSL. In de eerste helft van 2016 is er geen onderhoud gepleegd aan het airco systeem. Het systeem is ook niet bijgevuld Scope 3 analyse Het zakelijk gebruik van de privé auto s in de 2 e helft van 2015 heeft geresulteerd in een emissie van bijna 16 ton CO₂. In de 1 e helft van 2016 heeft dit geresulteerd in een emissie van iets meer dan 14 ton CO 2. Hergebruik houten palen Door Tebezo wordt, afhankelijk van de projecten, zoveel mogelijk getracht om gebruikte palen te recyclen en hergebruiken. In het document 4.B.2. Energie Actieplan 2 e helft 2015 is voor 2016 een nieuwe doelstelling vastgesteld voor de CO 2 -reductie m.b.t. het hergebruik van houten palen: 200 ton CO 2 -reductie gedurende 2016 en Tebezo heeft in het 1 e halfjaar van 2016 circa 52 kuub hardhout hergebruikt en daarmee 8 ton CO 2 -uitstoot bespaard. De doelstelling met gemiddeld 50 ton CO 2 -reductie is hiermee niet behaald. Dit is echter ook sterk afhankelijk van het type project dat wordt aanbesteedt en aangenomen door Tebezo. Hergebruik staal (buispalen, damwanden, brugliggers) Door stalen buispalen, drijvers, en brugdelen welke vrijkomen op het ene werk toe te passen op andere werken heeft Tebezo in de eerste helft van 2016 circa 158 ton CO 2 -uitstoot bespaard. De nieuwe doelstelling sinds 1 januari 2016 is om per halfjaar circa 250 ton te besparen, echter is ook dit sterk afhankelijk van het type projecten en de welwillendheid van onze opdrachtgevers om hergebruikt staal toe te passen. In de komende periodes zal Tebezo haar uiterste best doen om het halfjaarlijks gemiddelde weer richting de 250 ton CO 2 -reductie te krijgen. Totalen Totaal is in de 1e helft van 2016 een emissie van 166 ton CO₂ bespaard door het hergebruik van stalen buispalen of houten palen. In het gemiddelde in de tweede helft van 2016 weer op 300 ton te krijgen, zal in de tweede helft van 2016 circa 434 ton CO 2 bespaard moeten worden. Het geheel van 2016 zit dan op 600 ton CO 2. Dit moet haalbaar zijn, want in 2015 is een totaal van 640 ton CO 2 bespaard. Vanzelfsprekend wel onder voorbehoud van het type projecten dat wordt aangenomen en de welwillendheid van de opdrachtgevers. Oktober

18 7 Methoden Voor het bepalen van de GHG emissies van Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V. is gebruik gemaakt van verschillende data. Voor het verbruik van brandstof is gebruik gemaakt van de overzichten van de tankpassen. Voor het verbruik van de dieselolie is gebruik gemaakt van de facturen. Voor het verbruik van gas en elektra is gebruik gemaakt van de eindafrekeningen en de huidige meterstand. Het verbruik van dieselolie is onderverdeeld naar verbruik door bedrijfswagens, materieel op de projecten (vooral kranen), schepen en overige materieel op projecten. Al deze verbruiken zijn omgerekend naar de GHG emissies met behulp van de conversiefactoren van de website Oktober

19 8 Emissiefactoren Voor deze emissie inventaris van de CO₂-uitstoot van Tebezo Waterbouw & Nautische Dienstverlening B.V., zijn de verschillende emissiefactoren van de website conform het handboek CO₂-Prestatieladder versie 3.0 (d.d. 10 juni 2015) gebruikt. In de eerste versies van de emissie inventaris bij Tebezo zijn de handboeken versie 2.1 en 2.2 gebruikt. Oktober

20 9 Onzekerheden Alle resultaten moeten altijd geïnterpreteerd worden met een bepaalde onzekerheidsmarge, maar op basis van de gegevens zoals in dit rapport weergegeven kunnen we stellen dat deze marges over het algemeen klein zijn; circa 5%. Zo wordt er onder andere gebruik gemaakt van gas, onder andere voor het snijbranden van staal, het verwarmen van schaftlocaties, directieketen etc. Tevens worden er kleine hoeveelheden Euro getankt t.b.v. klein materieel zoals kettingzagen en kleine aggregaten. Dit verbruik is minimaal en niet afzonderlijk inzichtelijk te maken. Deze uitstoot is derhalve niet meegenomen in deze inventaris. Er is echter één aspect waarbij de onzekerheidsmarge van 5% overschreden kan zijn. Dit betreft het energieverbruik van het bedrijfspand te Rotterdam. Tot op heden zijn er nog geen gegevens beschikbaar van het energieverbruik aldaar en is Tebezo uitgegaan van de schatting dat dit circa hetzelfde energieverbruik is als het kantoor te Genemuiden. Anders dan in Genemuiden is Tebezo er van uitgegaan dat het pand in Rotterdam gebruik maakt van grijze stroom. Het energieverbruik van het pand in Rotterdam bedraagt hiermee 2,18% van de totale CO₂-uitstoot. Dus ook wanneer het energieverbruik van Tebezo twee keer zo hoog blijkt te zijn dan de schatting (4,36% van de totale uitstoot) blijft de foutmarge op de totale uitstoot minimaal. Oktober

21 10 Verificatie Deze emissie inventaris is niet geverifieerd door een daartoe bevoegde certificerende instantie. Wel wordt Tebezo onderworpen aan jaarlijkse audits door bureau Veritas. 1 e vooronderzoek in december e definitieve audit t.b.v. certificatie in februari 2014 (waarna certificering afgerond is) 2 e definitieve audit uitgevoerd in december e definitieve audit uitgevoerd in april 2016 De volgende audit staat op de planning voor Daarnaast zorgt Tebezo jaarlijks voor een externe audit, uitgevoerd door een onafhankelijke instantie (adviesbureau). Laatste keer was op 6 november 2015 door AMK Inventis. Oktober

22 11 Rapportage volgens NEN-ISO Hier is in tabelvorm de rapportage volgens NEN-ISO gegeven met een verwijzing naar de beschrijving (resultaat) in het betreffende hoofdstuk. ISO Beschrijving Hoofdstuk in dit rapport a Description of the reporting organization 2 b Person responsible 2.1 c Reporting period covered d Organizational boundaries e Direct GHG emissions f Combustion of biomass g GHG removals h Exclusions i Indirect GHG emissions j Base year 3 k Changes of recalculations l Methodologies 7 m Changes of methodologies n Emissions or removal factors used o Uncertainties 9 p Statement in accordance with ISO q Statement of describing whether this inventory has verified 10 Oktober

23

24 Correctief onderhoud en Zeker Duurzaam vaste markering Afwijkingregistratie Energie Actieplan e helft 2016 januari 2016 t/m juni 2016 CO 2 Prestatieladder Niveau 4 Plaats: Genemuiden Status: Sc Scope 1 26 oktober 2016

25 Energie Actieplan 2016, deel 1 1ste helft B2 Oktober 2016 Scope 1 Maatregelen Benodigde middelen Start datum Verwachte reductie Controle verandering Verantwoordelijke Prestatieindicator Huidige status Huidige gemeten reductie Verwachte datum gereed Cursus Het Nieuwe Draaien Cursus Het Nieuwe Rijden Cursus Voortvarend Besparen Monitoren rijgedrag / brandstofverbruik van individuele chauffeurs / bedrijfswagens en bijsturen Preventief onderhoud aan 8 aanhangwagens, controle op wiellagers, bandenspanning, etc. MVI MVI MVI CNI JRO 179,00 per deelnemer 150,00 per deelnemer 250,00 per deelnemer 16 uur inzet kantoormedewerker per halfjaar 16 uur inzet werkplaatsmedewerker per halfjaar Gesteld wordt: tot 10% besparing. Doelstelling Tebezo: 5% op totaal verbruik, dit resulteert in 6,7 ton CO 2 per halfjaar (op basis van alle kranen) Gesteld wordt: tot 10% besparing. Doelstelling Tebezo: 5% op totaal verbruik, dit resulteert in 6,7 ton CO 2 per halfjaar (op basis van alle auto s) Gesteld wordt: tot 7% besparing. Doelstelling Tebezo: 5% op totaal verbruik, dit resulteert in 5,8 ton CO 2 per halfjaar (op basis van alle auto s) 5 ton CO 2 (op basis van alle schepen) Schatting: 3 % op totaalverbruik t.o.v Dit resulteert in een besparing van 4,3 ton CO 2 per halfjaar Gesteld wordt: 5 7 % brandstofbesparing. Doelstelling Tebezo: 5%. In 10% van de ritten wordt gereden met een aanhanger. Dit resulteert in een besparing van 0,5% op het brandstofgebruik: 0,7 ton CO 2 per halfjaar. Brandstof verbruik, a.d.h.v. brandstoffacturen, monitoring kraan (maatregel 7) Brandstof verbruik, a.d.h.v. brandstoffacturen Brandstof verbruik, a.d.h.v. brandstoffacturen Brandstof verbruik, a.d.h.v. brandstoffacturen en de kilometerstanden Brandstof verbruik, a.d.h.v. brandstoffacturen en de kilometerstanden 100% van de machinisten 100% van de bestuurders 100% van de schippers SOMA heeft cursus aangepast voor kraanmachinisten. Cursus is gehouden in december Ca. 85% van de chauffeurs zijn op cursus geweest. Eerste cursus gehouden in mei Tweede cursus gehouden in januari In 2014 twee schippers geweest, andere twee in Excel-bestand wagenpark, met daarin km-standen en brandstofverbruik gereed gemaakt voor invoeren gegevens. Wiellagers van verschillende aanhangwagens tijdig vervangen Nulmeting kan starten in januari Nulmeting is in 2014 gestart voor alle auto s. Geen reductie waarneembaar, is sterk afhankelijk van projecten Zie bovenstaande, verschil niet uit elkaar te houden Zie maatregel 2 en 4. Verschil niet uit elkaar te houden van Dec Doorlopend (wijzigingen in personele bezetting) Dec Juli 2016 doorlopend 6 Uitbreiding locatie Rotterdam, de locatie voorzien van slaapplekken en werkplaats KBE n.t.b Deze maatregel scheelt naar schatting circa 10 onnodige ritten (3540 km) van Genemuiden naar Rotterdam en retour. Dit resulteert in een besparing van 0,75 ton CO 2. Brandstof verbruik, a.d.h.v. brandstoffacturen 100% van de 10 ritten Er zijn meer dan 10 onnodige ritten uitgespaard door overnachten in Rotterdam. Deze maatregel is effectief. Zie maatregel 2, 4 en 5. Verschil niet uit elkaar te houden van Dec Monitoring kraan Hitachi ZX-210, draaigedrag bijsturen CNI 4 uur inzet kantoormedewerker per halfjaar Schatting: 5% op totaalverbruik t.o.v. 1 e helft Dit bedraagt 0,9 ton CO 2 besparing. Eerst een 0- meting uitvoeren in 2015, in 2016 bijsturen 10% van de kranen Tebezo 75% gereed, 0-meting over 2014 en 2015 is voltooid. Gegevens 1e helft 2016 ook beschikbaar. Analyse volgt. n.t.b. Doorlopend 8 Monitoring brandstof gebruik varend materieel CNI Spuitpomp Registratie lijsten n.t.b. Opstellen brandstoflijsten, totaal moet overeenkomen met de facturen Brandstoflijsten gereed. Start meting op Eerste lijsten zijn ingevuld, analyse nog niet uitgevoerd. n.t.b. Doorlopend Totalen Per half jaar 20 ton CO 2 Ca. 15 ton Dit document wordt minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast 2

26 Energie Actieplan 2016, deel 1 1ste helft B2 Oktober 2016 Scope 2 Maatregelen Verantwoordelijke Benodigde middelen Start datum Verwachte reductie Controle verandering Prestatieindicator Huidige status Huidige gemeten reductie Verwachte datum gereed 1 LED verlichting installeren in kantoorpand HPR 1.880, ,02 ton CO 2 Energie verbruik, a.d.h.v. Energie facturen Stuks t.o.v. totaal Aanpassingen inventariseren en laten uitvoeren. 60% gereed Zie bovenstaande, verschil niet uit elkaar te houden Dec Schemerschakelaar en tijdschakelaar aanbrengen bij terreinverlichting van werkplaats JRO Niet relevant ,01 ton CO 2 Energie verbruik, a.d.h.v. Energie facturen Stuks t.o.v. totaal Gereed Zie bovenstaande, verschil niet uit elkaar te houden Jan LED verlichting op de werkplaats Sasweg Genemuiden JRO n.t.b ,01 ton CO 2 Energie verbruik, a.d.h.v. Energie facturen Stuks t.o.v. totaal Gereed Zie bovenstaande, verschil niet uit elkaar te houden Dec Totalen 0,04 ton CO 2 Ca. 0,03 ton Dit document wordt minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast 3

27 Energie Actieplan 2016, deel 1 1ste helft B2 Oktober 2016 Scope 3 Maatregelen Benodigde middelen Start datum Verwachte reductie per jaar Controle verandering Verantwoordelijke Prestatieindicator Huidige status Huidige gemeten reductie e helft 2016 Verwachte datum gereed 1 Gebruikt hout inzetten Directeur (markt), hoofd inkoop, werkvoorbereider Leveranciers, goedkeuring opdrachtgevers (afgerond) ton (zie samenvatting reductiedoelstelling zie energie actieplan met nieuwe doelstelling uit 2015 gebaseerd op gemeten reductie ) Inkoop- en orderbevestiging, Bron: ketenanalyse Bij projecten waar dit mogelijk is en waar gebruikt materiaal beschikbaar is wordt hergebruik als alternatief voorgesteld. 151,5 ton (gemiddeld 75,5 per jaar) In de eerste helft van 2016 is de besparing ten minste 8 ton CO₂. Doorlopend (zie tabel onderstaand) 2 Gebruikte buispalen inzetten (en/of damwandplanken) Directeur (markt), hoofd inkoop, werkvoorbereider Leveranciers, goedkeuring opdrachtgevers (afgerond) ton (zie samenvatting reductiedoelstelling zie energie actieplan met nieuwe doelstelling uit 2015 gebaseerd op gemeten reductie ) Inkoop- en orderbevestiging Bron: ketenanalyse Bij projecten waar dit mogelijk is en waar gebruikt materiaal beschikbaar is wordt hergebruik als alternatief voorgesteld. 919 ton (gemiddeld 460 per jaar) In de eerste helft van 2016 is de besparing ten minste 158 ton CO₂. Doorlopend (zie tabel onderstaand) Totaal 700 ton CO 2 lopend 1070,5 ton CO ton CO 2 Zie volgende tabel met resultaten vanaf 2012 en nieuw toegevoegd de 1 e helft van Daarbij de doelstellingen voor komende jaren!! Dit document wordt minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast 4

28 Energie Actieplan 2016, deel 1 1ste helft B2 Oktober 2016 Samenvatting reductiedoelstellingen scope 1, 2 en 3 CO 2 emissie 2012 CO 2 emissie 2013 CO 2 emissie 2014 CO 2 emissie 2015 CO 2 emissie e helft 2e helft Totaal Reductiedoelstelling 2016 gehele jaar t.o.v Reductie in ton CO 2 Reductiedoelstelling in percentage van de scope Scope , ,2 779,5 537,94 n.t.b. n.t.b % Scope 2 67, ,2 25,4 35,89 n.t.b. n.t.b. 0,04 5 % Scope ,4 45,6 14,31 n.t.b. n.t.b. 2,96 6 % TOTAAL [ton] ,14 n.t.b. n.t.b. 43 ton CO 2 Samenvatting van reductiedoelstellingen bij de ketenanalyse van scope 3 Scope 3, ketenanalyse Doelstelling gemaakt in eind 2013 voor januari 2014 t/m december 2015 CO 2 besparing 2014 CO 2 besparing 2015 CO 2 besparing 2016 Reductiedoelstelling voor ** 1e helft 2e helft Totaal 1e helft 2e helft Totaal 1e helft 2 e helft Totaal Reductie in ton CO 2 voor komende 2 jaar voor januari 2016 t/m december 2017 Besparing CO 2 uitstoot op houten palen (ton) 694 ton 44 22,5 66,5 ton ton 8 n.t.b. n.t.b. 200 ton (gedurende 2 jaren) (op basis van ervaringen en gegevens uit 2014 en 2015) Besparing CO 2 uitstoot op stalen buispalen (ton) 591 ton ton ton 158 n.t.b. n.t.b ton (gedurende 2 jaren) (op basis van ervaringen en gegevens uit 2014 en 2015) TOTAAL 1285 ton 410 ton 22,5 ton 432,5 ton 289 ton 349 ton 638 ton 166 ton n.t.b. n.t.b ton ** Note: Het hergebruiken van houten palen en stalen buispalen en damwanden is zeer afhankelijk van projecten en opdrachtgevers. De doelstelling gemaakt in 2013 voor hergebruik in 2014 en 2015 is aardig nagekomen als naar het totaal besparing CO 2 wordt gekeken. In totaal 432, = 1070,5 gereduceerd (i.p.v % gehaald). Dit document wordt minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast 5

29 Energie Actieplan 2016, deel 1 1ste helft B2 Oktober 2016 Toelichting maatregelen EN overige activiteiten: Om de reductie in scope 1 op termijn te vergroten, wordt ook 2016 onderzocht hoe verdere reductie kan worden gerealiseerd op de kranen, bijvoorbeeld met een start-stop-systeem. Tevens is het verbruik en efficiënt gebruik van één graafmachine (Hitachi ZX210) gemonitoord. Deze gegevens zijn toegevoegd in de bijlage (2014, 2015 en 1e helft 2016) Toelichting status en voortgang hergebruik hout en staal, zie 3A1 emissie inventaris De doelstelling voor hergebruik hout en staal is op dit moment niet behaald. Dit is echter ook sterk afhankelijk van het type project dat wordt aanbesteedt en aangenomen door Tebezo. In 2016 zal onderzocht worden of verdere reductie mogelijk is op de schepen en met welke maatregelen, en zo ja, hoe we dit op een correcte wijze kunnen meten en monitoren. In de 1e helft is dit nog niet voldoende onderzocht. In toolbox-bijeenkomsten en werkoverleggen wordt nog steeds besproken dat alle motoren zoveel mogelijk stil gezet worden bij pauzes, stilstand, etc. Dit geldt met name voor de kranen, schepen, aggregaten, auto s en autobussen. In toolbox bijeenkomsten en werkoverleg zal worden besproken dat de juiste bandenspanning, de juiste belading en bewust rijden (het Nieuwe Rijden) positief doorwerken in de CO 2 reductie en dat we verwachten dat iedereen hierbij zijn bijdragen zal leveren. Bijna alle chauffeurs van bedrijfsauto s hebben in 2014 en 2015 de cursus het Nieuwe Rijden gevolgd. Vanaf 2015 worden alle aanhangwagens preventief gecontroleerd op bandenspanning en wiellagers om de rolweerstand te verlagen met meer CO 2 reductie tot gevolg. Tebezo zal het rijgedrag van individuele bestuurders en het verbruik van individuele bedrijfsauto s gaan monitoren en zal daar waar nodig bijsturen. Na de laatste cursus het Nieuwe Rijden in januari 2015 had ca. 60% van alle bestuurders van Tebezo deelgenomen. Nu 1,5 jaar verder, zijn er een aantal nieuwe medewerkers welke deze cursus nog niet hebben gedaan. Daarnaast zijn er enkele medewerkers niet meer in dienst bij Tebezo die deze cursus wel hadden gedaan. T.b.v. scope 2 is er op kantoor Tebezo Genemuiden 10% aan ledverlichting bijgekomen (hal en keuken). Dit document wordt minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast 6

30

31 Communicatieplan Tebezo CO 2 C. Transparantie Communicatieplan Tebezo CO 2 Genemuiden Mei 2016 Versie Versie CO 2 Prestatieladder Mei

32 Communicatieplan Tebezo CO 2 C. Transparantie Titel (sub) titel : Communicatieplan Tebezo CO 2 Prestatieladder : CO 2 prestatieladder C. Transparantie Interne en externe communicatie Projectnummer Status : (Tebezo) : Datum : Mei 2016 Versie : Organisatie KAM : Tebezo Waterbouw en Nautische Dienstverlening B.V. : Mevrouw M. (Manja) Visscher, KAM coördinator Opgesteld door : De heer M. (Martijn) Verstraaten, projectvoorbereider CO 2 Datum : Mei 2016 Paraaf : Gecontroleerd door : De heer C. (Christian) Nieuwenhuijse, projectvoorbereider CO 2 Datum : Mei 2016 Paraaf : Goedgekeurd door : De heer K. (Karst) Beens, directeur Datum : Mei 2016 Paraaf : Bedrijfsgegevens : Tebezo Waterbouw en Nautische Dienstverlening B.V. Postadres : Postbus 89, 8280 AB Genemuiden Telefoon : Fax : info@tebezo.nl Tebezo Waterbouw en Nautische Dienstverlening B.V. Versie CO 2 Prestatieladder Mei

33 Communicatieplan Tebezo CO 2 C. Transparantie Communicatieplan Tebezo CO 2 prestatieladder In dit communicatieplan is beschreven hoe Tebezo de communicatie richting haar stakeholders uitvoert wat betreft de CO 2 -prestatieladder. Dit communicatieplan is opgedeeld in twee delen, namelijk de interne communicatie en de externe communicatie. Interne communicatie Tebezo zal minimaal 2 keer per jaar communiceren met medewerkers van Tebezo via de interne nieuwsbrief, over haar energiebeleid, de reductiedoelstellingen, de maatregelen en de status van de doelstellingen. Tevens over het huidige energieverbruik, de mogelijkheden van individuele bijdrage en trends binnen het bedrijf en de projecten. Ook zal over deze zaken in een toolbox-bijeenkomst (minimaal 1x per jaar) en in overlegsituaties gecommuniceerd worden. Deze communicatie zal uitgevoerd worden door verschillende medewerkers binnen de organisatie. In dit document is een overzicht opgenomen waarin dit per doelgroep wordt weergegeven. De interne belanghebbenden zijn bepaald in het document inventarisatie stakeholders. In de tabel hieronder is gegeven op welke manier met de medewerkers wordt gecommuniceerd. De volgende middelen worden ingezet, de nieuwsbrief, de website, de toolbox en vergadering/overleg. (MT 2x per jaar; uitvoerders minimaal 1x per jaar) Externe communicatie Tebezo zal continu communiceren via de website. De informatie is te vinden onder het onderdeel MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). De relevante documenten worden 2 keer per jaar gepubliceerd (conform Handboek minimaal 1 keer) op de website, zodat onze externe belanghebbenden en opdrachtgevers kennis kunnen nemen van het energiebeleid, de reductiedoelstellingen, de maatregelen en de status van de doelstellingen. Ook wordt op de website gecommuniceerd over de projecten waarop gunningsvoordeel is verkregen: Welke projecten betreffen dit, welke algemene of specifieke maatregelen worden in dit project ten uitvoering gebracht, welke reductie is- of wordt behaald in het project (voor zover dit voor het project separaat te berekenen is) en welke trends zijn eventueel te zien. Tevens wordt gecommuniceerd over het huidige energieverbruik en trends binnen het bedrijf en de projecten. Zo blijven onze opdrachtgevers en andere relaties op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen. De externe belanghebbenden zijn bepaald in het document inventarisatie stakeholders. Hieronder is in de tabel gegeven op welke manier de communicatie plaatsvindt en hoe de belanghebbenden worden geïnformeerd. Tevens is opgenomen wie verantwoordelijk is voor welke communicatie. Stakeholders Communicatie vorm Boodschap Wie Opdrachtgevers (evt. met gunningsvoordeel) Rijkswaterstaat Provincies Business to Business Gemeenten Waterschappen website website website website website Doelstellingen, activiteiten, status Doelstellingen, activiteiten, status Doelstellingen, activiteiten, status Doelstellingen, activiteiten, status Doelstellingen, activiteiten, status KBE KBE KBE KBE KBE Versie CO 2 Prestatieladder Mei

34 Communicatieplan Tebezo CO 2 C. Transparantie Stakeholders Communicatie vorm Boodschap Wie Havenbedrijven Overheden website Doelstellingen, activiteiten, status KBE Overheid Website Doelstellingen KBE Provincies Website Doelstellingen KBE Gemeenten Website Doelstellingen KBE Waterschappen Website Doelstellingen KBE Inspectie V&W Website Doelstellingen KBE Professionele relaties Onderaannemers ZHP-ers Website, werkplekinspectie evt. Website, werkplekinspectie evt. Doelstellingen en status Doelstellingen en status KBE EDU KBE EDU Collega aannemers Website Doelstellingen, activiteiten, status, participatie KBE ZZP-ers Website Doelstellingen en activiteiten MVI Toeleveranciers hoofdmaterialen Brancheorganisaties landelijk Ondernemers organisatie(s) regionaal Onderwijs instellingen Website Website Doelstellingen, activiteiten, status Doelstellingen, activiteiten, status, participatie KBE KBE Website Doelstellingen en status KBE Website Doelstellingen en status KBE (Jacht)havens Website Doelstellingen en status KBE Certificerende instanties Website Doelstellingen en status KBE Uitzendbureaus Website Doelstellingen en status KBE Leveranciers Diensten Website Doelstellingen en status KBE Grondstoffen (hout / staal) Leveranciers overige materialen Algemeen publiek KBE Website Doelstellingen en status KBE Gemeente Zwartewaterland website Doelstellingen en status KBE Versie CO 2 Prestatieladder Mei

35 Communicatieplan Tebezo CO 2 C. Transparantie Stakeholders Communicatie vorm Boodschap Wie Scheepvaart verkeer Nederland Om- /aanwonenden projectlocaties website Doelstellingen en status KBE Website, extra informatie indien bij project noodzakelijk/passend Doelstellingen en status KBE EDU Concurrentie Concurrenten Website Doelstellingen en status KBE Strategische samenwerkingsverbanden Strategische samenwerkingsverbanden Website en persoonlijk Doelstellingen, activiteiten, status KBE Media Media lokaal Website Artikel i.v.m. certificering? Doelstellingen, activiteiten, status KBE MVI Media ZW Nederland Website Artikel i.v.m. certificering? Doelstellingen, activiteiten, status KBE MVI Financiële instellingen Banken Website Doelstellingen KBE Verzekeringen Website Doelstellingen KBE Werknemers Medewerkers uitvoerend Medewerkers kantoor Nieuwsbrief, website, toolbox, periodieke besprekingen Nieuwsbrief, website, toolbox, periodieke besprekingen Doelstellingen, activiteiten, status, participatie Doelstellingen, activiteiten, status, participatie MVI MVI Leidinggevenden Nieuwsbrief, website, toolbox, overleg / vergadering Doelstellingen, activiteiten, status, participatie MVI Versie CO 2 Prestatieladder Mei