Wet op de accijns (uittreksel)

Transcriptie

1 Wet op de accijns (uittreksel) Kernbeschrijving De Wet op de accijns (Wa) regelt conform de Accijnsrichtlijn 2008 de bij die richtlijn in EU-verband geharmoniseerde heffing van de accijnzen van bier, van wijn en van andere alcoholhoudende producten, van minerale oliën en van tabaksproducten in Nederland. Inleiding 1. Wet op de accijns 1.1. Algemeen Bij de inwerkingtreding van de Wet op de accijns, Stb. 1991, 561, op 1 januari 1992 zijn de tot dan toe bestaande zes accijnswetten 1, zeven uitvoeringsbesluiten 2 en tien ministeriële regelingen 3 vervangen door één regime voor alle accijnsgoederen. Het aantal bepalingen in de accijnswetgeving is daardoor aanzienlijk verminderd. De goederen waarvan op de voet van de Wa accijns wordt geheven zijn: bier, wijn, overige alcoholhoudende producten, alcoholvrije dranken, suiker en suikerhoudende producten, minerale oliën en tabaksproducten. De term overige alcoholhoudende producten is gebruikt in plaats van het vroeger gebezigde begrip alcoholhoudende stoffen om deze producten af te bakenen van de eveneens alcohol bevattende 1. De Wet op de accijns van alcoholhoudende stoffen, Stb. 1963, 240, de Wet op de accijns van bier, Stb. 1963, 241, de Wet op de accijns van suiker, Stb. 1964, 206, de Wet op de accijns van minerale oliën, Stb. 1964, 207, de Wet op de accijns van tabaksfabrikaten, Stb. 1964, 208, en de Wet op de accijns van alcoholvrije dranken, Stb. 1971, Het Besluit accijns van alcoholhoudende stoffen, Stb. 1963, 252, het Besluit accijns van tabaksfabrikaten, Stb. 1964, 209, het Besluit accijns van suiker, Stb. 1964, 515, het Besluit accijns van minerale oliën, Stb. 1965, 349, het Besluit administratieve controle propylen isopropylalcohol, Stb. 1968, 542, het Besluit administratieve controle suikerfabrieken, Stb. 1971, 31, en het Besluit administratieve minerale oliën, Stb. 1976, De Beschikking accijns van bier, Stcrt. 1963, 132, de Beschikking accijns van alcoholhoudende stoffen, Stcrt. 1963, 137, de Beschikking accijns van tabaksfabrikaten, Stcrt. 1964, 123, de Beschikking accijns van suiker, Stcrt. 1964, 254, de Beschikking accijns van minerale oliën, Stcrt. 1965, 247, de Beschikking aflopend krediet voor de accijns van alcoholhoudende stoffen, Stcrt. 1967, 213, de Beschikking administratieve controle uitslag tot verbruik van alcohol, Stcrt. 1969, 107, de Beschikking accijns van alcoholvrije dranken, Stcrt. 1969, 249, de Beschikking administratieve controle uitslag alcoholhoudende stoffen-i, Stcrt. 1974, 32, en de Regeling loodgehalte lichte olie, Stcrt. 1991,

2 dranken bier en wijn. Het oude stelsel dat overwegend uitging van fysieke controle is vervangen door een stelsel dat uitgaat van administratieve controle waarbij de fysieke controle alleen nog een aanvullend karakter heeft. Voor het belastbare feit van de heffing wordt bij de uitslag tot verbruik van die goederen uit accijnsgoederenplaatsen. Dat zijn de plaatsen waar accijnsgoederen ingevolge een vergunning van de Inspecteur mogen worden vervaardigd of onveraccijnsd mogen worden opgeslagen. Hoewel er een tegenstrijdigheid schuil lijkt te gaan in een stelsel met fysiek bepaalde accijnsgoederenplaatsen die administratief worden gecontroleerd is dat niet het geval. De voor de heffing relevante fysieke goederenbewegingen vinden immers hun weerslag in de administratie. Vanwege het feit dat een relatief grote budgettaire opbrengst van de accijnzen wordt verkregen van een beperkt aantal goederensoorten van 20 miljard (2010) is het verbinden van een vergunning aan de plaatsen waar het vervaardigen van die goederen en de onveraccijnsde opslag ervan plaatsvinden, onontbeerlijk. Op de heffing van de accijnzen is de AWR van toepassing. De heffing van de accijnzen bij invoer verloopt met toepassing van de douanewetgeving (CDW, UCDW, ADW, ADB en de ADR) Schets van de wet Uitslag tot verbruik Voor de heffing van de accijns in het binnenland wordt de uitslag tot verbruik van een accijnsgoed als belastbaar feit aangemerkt. De uitslag tot verbruik wordt verwerkt in de administratie van de bedrijven, met name in de goederenadministratie, die aldus een goed aanknopingspunt vormt voor de controle. Onder uitslag tot verbruik wordt verstaan het brengen van een accijnsgoed buiten een accijnsgoederenplaats, anders dan naar een andere accijnsgoederenplaats, een douane-entrepot, een plaats voor douaneopslag of het buitenland alsmede de invoer van accijnsgoederen vanuit een derde land in Nederland. Aldus wordt bereikt dat goederen pas worden belast wanneer zij beschikbaar komen voor verbruik. De uitslag tot verbruik is als belastbaar feit in de plaats gekomen van de tot 1 januari 1992 als belastbaar feit aangemerkte vervaardiging van een accijnsgoed. Wel is het vervaardigen van accijnsgoederen alleen toegestaan in een accijnsgoederenplaats waarvoor een vergunning is verleend door de Inspecteur. Voorts wordt het verbruik, anders dan als grondstof, van een accijnsgoed binnen een accijnsgoederenplaats aangemerkt als uitslag tot verbruik en derhalve aan belasting onderworpen. Invoer Wat de accijnsheffing bij invoer betreft is de invoer vanaf 1 januari 1992 als belastbaar feit gehandhaafd. De accijnsheffing bij invoer verloopt voor een zeer groot deel als binnenlandse heffing. In het overgrote deel van de gevallen zullen de onder douaneverband binnengekomen goederen worden overgebracht naar een accijnsgoederenplaats en daardoor, vanaf het moment van opname van de goederen in de accijnsgoederenplaats, komen te vallen 10

3 onder de accijnsschorsingsregeling. Daarmee wordt ter zake het formaliteitenstelsel van de AWR van toepassing. Voor de heffing en invordering van accijns bij de rechtstreekse invoer tot verbruik, die maar een beperkt deel van de totale invoer uitmaakt, wordt aangesloten bij de ADW, zoals dat ook geschiedt bij de omzetbelasting. Het voordeel hiervan is dat alle noodzakelijke invoeraangiften op dezelfde wijze en tegelijkertijd kunnen worden gerealiseerd. Verlegging van de heffing Door de keuze van de uitslag tot verbruik als het belastbare feit en door het gesloten stelsel van onderling verbonden belastingentrepots en accijnsgoederenplaatsen wordt de heffing van de accijns verlegd naar het moment waarop de goederen de productie- c.q. de groothandelsschakel verlaten. Daarin past het dat de goederen zonder verschuldigdheid van accijns kunnen worden bewerk, opgeslagen en overgebracht van een accijnsgoederenplaats naar een andere accijnsgoederenplaats (dan wel naar een douane-entrepot, een plaats voor douaneopslag of naar het buitenland). Excise Movement Control System en Elektronisch administratief document Op het overbrengen van accijnsgoederen waarvan nog geen accijns is geheven, is controle nodig. Het stelsel gaat voor het vervoer van accijnsgoederen in het binnenlandse verkeer overbrenging van accijnsgoederen vanuit de ene accijnsgoederenplaats naar de andere uit van overbrenging zonder ambtelijke tussenkomst en zonder een aan de overbrenging voorafgaande afgifte van een document. In het verkeer van accijnsgoederen tussen accijnsgoederenplaatsen zullen de goederen vergezeld dienen te gaan van het elektronisch administratief document (hierna: e-ad), waarbij gebruik wordt gemaakt van het Excise Movement Control System (hierna: EMCS). Het EMCS is het communautaire systeem dat informatie over het vervoer van accijnsgoederen onder schorsing van accijns elektronisch uitwisselt tussen ondernemers en douanediensten. Een vergunninghouder van een accijnsgoederenplaats die accijnsgoederen onder schorsing van accijns wil overbrengen naar bijvoorbeeld een belastingentrepot in Estland, stuurt een voorlopig e-ad naar het EMCS-automatiseringssysteem. Het EMCS controleert dit document. Zijn de gegevens in het document in orde, dan kent EMCS aan het e-ad een unieke administratieve referentiecode toe en stuurt het e-ad door naar de Estse douaneautoriteit. De vervoerder moet beschikken over boeken en bescheiden waarin deze unieke code helder en duidelijk is vermeld. De Estse douaneautoriteit stuurt de gegevens door naar de geadresseerde van de accijnsgoederen, het belastingentrepot in Estland. De vergunninghouder van het belastingentrepot stuurt binnen vijf werkdagen na ontvangst van de goederen een elektronisch ontvangstrapport naar het EMCS. Het EMCS stuurt het ontvangstrapport naar de Nederlandse douaneautoriteit, die het vervolgens doorstuurt naar de Nederlandse afzender van de goederen, de vergunninghouder van de accijnsgoederenplaats. De imple- 11

4 mentatie van de Accijnsrichtlijn 2008 gaat gepaard met overgangsrecht, dat ertoe strekt om de gewijzigde artikelen van de Wa zoals deze luidden onmiddellijk voorafgaande aan de datum van inwerkingtreding van de wijzigingswet in stand te laten voor de afwikkeling van bepaalde feiten en gebeurtenissen die zich onder de oude wetgeving hebben voorgedaan (Kamerstukken II 2008/09, , nr. 3, blz. 35) Invordering, bestuurdersaansprakelijkheid, rechtspraak Met betrekking tot de invordering van de binnenlandse accijnsheffing is de Invorderingswet (hierna: IW) van toepassing. Ingevolge de Invoeringswet Wet op de accijns kan voor de accijns aansprakelijkheid ontstaan op grond van de bepalingen over de bestuurdersaansprakelijkheid. De competentie voor geschillen inzake de accijns is neergelegd bij de rechtbanken Arnhem, Breda, s-gravenhage, Haarlem en Leeuwarden, de gerechtshoven en de Hoge Raad, ook die ter zake van de invoer. De rechtspraak in douanezaken is ondergebracht bij de douanekamer van de rechtbank Haarlem en in hoger beroep bij de douanekamer van Hof Amsterdam. Beroep in cassatie in douanezaken vindt plaats bij de Hoge Raad. Omdat de rechtspraak in douanezaken is geconcentreerd bij één rechtbank en één Hof kan verwijzen van douanezaken naar een andere rechtbank of een ander Hof niet aan de orde komen Invoeringswet Wet op de accijns Omwille van de overzichtelijkheid zijn de wijzigingen in andere wetten die samenhangen met de inwerkingtreding van de Wet op de accijns, de overgangsbepalingen alsmede het vervallen van de accijnswetten van vóór 1992 opgenomen in een afzonderlijke Invoeringswet. De wijzigingen in andere wetten hebben onder meer betrekking op de douanewetgeving, de AWR en de IW. De desbetreffende bepalingen zijn, voor zover thans nog van belang opgenomen in de Overige regelgeving bij de Wet op de accijns onder Overgangsrecht in verband met de Wet op de accijns Accijnsrichtlijn 2008 De Accijnsrichtlijn 1992 (Richtlijn 92/12/EEG) is na vijftien jaar trouwe dienst per 1 april 2010 vervangen door de Accijnsrichtlijn 2008 (Richtlijn 2008/118/EG). De bepalingen van de Accijnsrichtlijn 1992 moesten worden herzien in het licht van de invoering van het EMCS. Het ECMS is ingesteld bij de Beschikking geautomatiseerde gegevensverwerking accijnsgoederenverkeer (Beschikking nr. 1152/2003/EG). Als gevolg daarvan zijn specifiek de bepalingen betreffende het verkeer van accijnsgoederen onder schorsing van accijns worden aangepast, zodat het overbrengen van die goederen volgens de procedures van het nieuwe systeem kan plaatshebben. Naast deze aanpassing zijn de belangrijkste inhoudelijke wijzigingen als gevolg van de Accijnsrichtlijn 2008: - de belastbare feiten zijn nauwkeuriger omschreven; 12

5 - de belastingplichtigen zijn aangewezen; - de rechtstreekse aflevering is mogelijk geworden; - de toepassing van de regeling verkopen op afstand is beperkt; - de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie is gecodificeerd. Binnen de Europese Unie zijn de accijnstarieven nog steeds niet volledig geharmoniseerd. Om toezicht te kunnen uitoefenen en een juiste heffing van de accijns te waarborgen is een stelsel van productie, opslag en vervoer onder schorsing van de accijns ontworpen. Voldoening van de accijns geschiedt in de lidstaat waar de producten in de consumptieve sfeer worden gebracht. Al vrij snel na de invoering van het stelsel van de Accijnsrichtlijn 1992 per 1 januari 1993 werden de lidstaten geconfronteerd met omvangrijke accijnsfraudes in het vervoer van met name tabaksproducten en alcoholhoudende dranken. De dientengevolge gederfde verliezen aan belastinginkomsten komen ten laste van de schatkisten van de lidstaten. In 1997 is een High Level Group opgericht om de aard van de fraude te analyseren, de zwakke plekken van de procedures in kaart te brengen en aanbevelingen te doen voor verbetering. In het rapport dat op 19 mei 1998 door de ECOFIN- Raad werd goedgekeurd wordt vastgesteld dat de fraude met name wordt veroorzaakt door misbruik van het systeem van vervoer onder schorsing van accijns. De belangrijkste aanbeveling was dan ook de ontwikkeling van een geautomatiseerd systeem voor het vervoer van accijnsproducten binnen Europa. Dit systeem heeft inmiddels de aanduiding Excise Movement and Control System (EMCS) verworven. Nadat de uitkomst van een studie had aangetoond dat het EMCS technisch en juridisch haalbaar zou zijn, is bij de Beschikking geautomatiseerde gegevensverwerking accijnsgoederenverkeer de basis gelegd voor het EMCS. Op grond daarvan zijn de lidstaten en de Europese Commissie verplicht om het EMCS in te voeren en daarvoor de benodigde budgettaire, menselijke en technische middelen ter beschikking te stellen. Het EMCS heeft tot doel: a het papieren AGD te vervangen door elektronische communicatie; b op ieder moment de overbrengingen van accijnsproducten te kunnen volgen; c verbetering van de controle mogelijk te maken; d het intracommunautaire verkeer van accijnsgoederen te vereenvoudigen. De implementatie van de bepalingen inzake het EMCS heeft in de Nederlandse wetgeving plaatsgevonden in het Uitvoeringsbesluit accijns. Ingevolge artikel V van de Wet van 23 december 2009, Stb. 608 (Implementatie horizontale richtlijn accijns), is de implementatie van de Accijnsrichtlijn 2008 in de Wa in werking per 1 april Voor feiten en gebeurtenissen die zich vóór 1 april 2010 hebben voorgedaan, voorziet artikel IV van de Wet van 23 december 2009, Stb. 2009, 608, (Implementatie horizontale richtlijn accijns) in overgangsrecht. 13

6 Artikel IV luidt als volgt: 1 De bij deze wet gewijzigde artikelen van de Wet op de accijns zoals deze luidden onmiddellijk voorafgaande aan de datum van inwerkingtreding van deze wet, blijven van toepassing voor zover zij betrekking hebben op: a de heffing van accijns waarvan de feiten die aanleiding geven tot het ontstaan van de verschuldigdheid van die accijns zich hebben voorgedaan vóór de dag van de inwerkingtreding van deze wet; b strafbare feiten en feiten die aanleiding kunnen zijn tot het opleggen van een bestuurlijke boete welke zich hebben voorgedaan vóór de dag van de inwerkingtreding van deze wet. 2 Bij ministeriële regeling kunnen nadere regels worden gegeven met betrekking tot de uitvoering van de overgang naar het gebruik van het elektronisch administratief document en de daarmee verband houdende procedures. De overgangsbepaling strekt er toe om de bij deze wet gewijzigde artikelen van de Wa zoals deze luidden onmiddellijk voorafgaande aan de datum van inwerkingtreding van deze wet in stand te laten voor de afwikkeling van de in deze bepaling genoemde feiten die zich onder die wetgeving hebben voorgedaan. Onderdeel a ziet op de heffing van accijns. Onderdeel b bewerkstelligt dat op feiten die zich vóór de dag van inwerkingtreding van deze wet hebben voorgedaan het toen geldende regime van strafrecht, strafvordering en bestuurlijke boeten van toepassing is. De overgangsbepalingen met betrekking tot nog resterende onvoorziene technische punten kunnen op grond van het tweede lid worden opgenomen in een ministeriële regeling (Kamerstukken II 2008/09, , nr. 3, blz. 35) Europees accijnsregime Na de inwerkingtreding van de Wet op de accijns op 1 januari 1992 heeft de accijnswetgeving per 1 januari 1993 opnieuw een fors aantal wijzigingen ondergaan. Het tot stand komen van de interne markt op basis van de Luxemburgse Akte (1986) met ingang van 1 januari 1993 (artikel 7a EEG- Verdrag ofwel artikel 14 EG; thans artikel 26 VWEU) bracht mee dat binnen de Europese Unie de douanecontroles aan de grenzen zijn verdwenen en een vrij communautair verkeer van goederen en diensten mogelijk is geworden. Een en ander heeft geleid tot, zeker in technische zin, omvangrijke aanpassingen in de omzetbelasting-, de accijns- en de douanewetgeving. Op het terrein van de belastingheffing brengt de afschaffing van de fiscale grenzen mee dat over door particulieren meegevoerde goederen bij het overschrijden van de grenzen tussen de lidstaten geen belastingheffing meer plaatsvindt. Particulieren die vanuit een andere lidstaat Nederland binnenkomen met goederen die zij in de andere lidstaat met omzetbelasting en accijns, hebben gekocht, behoeven niet opnieuw omzetbelasting en accijns in Nederland te voldoen. Dat is de hoofdregel (er zijn enkele uitzonderingen) en ook het grote winstpunt van de interne markt op fiscaal terrein voor alle EU-burgers. Voor het particuliere verkeer vindt de heffing van 14

7 omzetbelasting en accijnzen derhalve in beginsel plaats naar de regels en onder de voorwaarden van de lidstaat van herkomst, het land waar het goed wordt aangekocht. Het Europese accijnsregime is met specifieke geharmoniseerde heffingsbepalingen, definities en minimumtarieven ten aanzien van de afzonderlijke communautaire accijnzen vastgelegd in de Accijnsrichtlijn 2008 en uitgewerkt in de Uitvoeringsverordening Accijnsrichtlijn 2008 en in zes specifieke uitvoeringsrichtlijnen, en voorts in enkele andere verordeningen, richtlijnen, beschikkingen, een aanbeveling en een notitie van de Europese Commissie: - Richtlijn 2008/118/EG, PbEU 14 januari 2009, nr. L 9 (Accijnsrichtlijn 2008); - Verordening (EG) nr. 684/2009, PbEU 29 juli 2009, nr. L 197 (Uitvoeringsverordening Accijnsrichtlijn 2008); - Richtlijn 2003/96/EG, PbEU 31 oktober 2003, nr. L 283 (Richtlijn energiebelastingen); - Richtlijn 95/59/EG, PbEG 6 december 1995, nr. L 291 (Structuurrichtlijn tabaksproducten); - Richtlijn 92/79/EEG, PbEG 31 oktober 1992, nr. L 316 (Tariefrichtlijn sigaretten); - Richtlijn 92/80/EEG, PbEG 31 oktober 1992, nr. L 316 (Tariefrichtlijn tabaksproducten); - Richtlijn 92/83/EEG, PbEG 31 oktober 1992, nr. L 316 (Structuurrichtlijn alcohol); - Richtlijn 92/84/EEG, PbEG 31 oktober 1992, nr. L 316 (Tariefrichtlijn alcohol); - Verordening (EEG) nr. 2658/87, PbEG 23 juli 1987, nr. L 256 (GN-verordening); - Verordening (EEG), nr. 2913/92, PbEG 19 oktober 1992, nr. L 302 (Communautair douanewetboek); - Verordening (EG) nr. 3649/92, PbEG 17 december 1992, nr. L 369 (Verordening veraccijnsd document); - Verordening (EEG), nr. 2454/93, PbEG 11 oktober 1993, nr. L 253 (Uitvoeringsverordening Communautair douanewetboek) - Verordening (EG) nr. 3199/93, PbEG 23 november 1993, nr. L 288 (Denatureringsverordening); - Verordening (EG) nr. 1493/1999, PbEG 14 juli 1999, nr. L 179 (Verordening marktordening wijn); - Verordening (EG) nr. 884/2001, PbEG 10 mei 2001, nr. L 128 (Verordening documenten wijnvervoer); - Verordening (EG) nr. 2073/2004, PbEU 4 december 2004, nr. L 359 (Verordening administratieve samenwerking); - Richtlijn 95/60/EG, PbEG 6 december 1995, nr. L 291 (Richtlijn fiscale merkstoffen); - Richtlijn 2003/30/EG, PbEU 17 mei 2003, nr. L 123 (Richtlijn biobrandstoffen); 15

8 - Richtlijn 2007/74/EG, PbEU 29 december 2007, nr. L 346 (Richtlijn reizigersvrijstelling); - Beschikking nr. 1152/2003/EG, PbEU 1 juli 2003, nr. L 162 (Beschikking geautomatiseerde gegevensverwerking accijnsgoederenverkeer) - Beschikking nr. 2006/428/EG, PbEU 24 juni 2006, nr. L 172 (Beschikking fiscale merkstoffen); - Aanbeveling nr. 2000/789/EG, PbEG 14 december 2000, nr. L 314 (Aanbeveling richtsnoeren entrepothouders); - Notitie nr. 1999/C 99/08 van de Commissie, PbEG 10 april 1999, nr. C 99 (Notitie verkoop goederen aan reizigers binnen veerboten, vliegtuigen en luchthavens). Deze verordeningen en richtlijnen bevatten definities van de essentialia van accijnsheffing, waarmee wordt beoogd door bescherming van het vrije verkeer van goederen en voorkoming van dubbele accijnsheffing de goede werking van de interne markt te bevorderen. Uit de titels en de overwegingen van de consideransen van deze verordeningen en richtlijnen blijkt dat de gemeenschappelijke definities en de vrijstellingen de instelling en de goede werking van de interne markt moeten bevorderen en de structuren van de accijnzen van alcoholhoudende, energie- en tabaksproducten op communautair niveau moeten harmoniseren. De ratio van de Richtlijn energiebelastingen is het waarborgen van het vrije verkeer van energieproducten en elektriciteit binnen de interne markt en het voorkomen van verstoringen van de mededinging die kunnen voortvloeien uit het feit dat de structuren van de accijns van de ene tot de andere lidstaat verschillen. Voor de toepassing van de Richtlijn energiebelastingen wordt onder het begrip minerale oliën in de Accijnsrichtlijn 2008 mede verstaan: alle energieproducten en elektriciteit zoals gedefinieerd in de Richtlijn energiebelastingen, terwijl onder het begrip accijnzen in de Accijnsrichtlijn 2008 mede wordt verstaan: de nationale indirecte belastingen op energieproducten en elektriciteit. Onder het primaat van de Accijnsrichtlijn 2008 werken de zes specifieke uitvoeringsrichtlijnen waarin de essentialia van de accijnzen van alcohol-, energie- en tabaksproducten zijn uitgewerkt. De werkingssfeer is in wezen beperkt tot indeling van accijnsgoederen aan de hand van objectieve criteria onder meer verband houdend met toegepaste productieprocedés, omschrijving van de voorwaarden voor de verschuldigdheid van de accijns, regulering van het verkeer van accijnsgoederen en de controles daarop, vaststelling van de maatstaf van heffing, de minimumtarieven en de handhaving, welke zo nodig kan worden afgedwongen via de rechter, in hoogste instantie het HvJ EG, met name om te waarborgen dat de verschuldigdheid van de accijns in alle lidstaten gelijk is geregeld om verstoringen van de mededinging te voorkomen. De werkingssfeer omvat ook de nationale, nog niet geharmoniseerde accijnzen, welke niet alleen die op alcohol-, energie- en tabaksproducten drukken, maar ook op diensten. Het hart van het systeem van de Accijnsrichtlijn 2008 is de accijnsschorsingsre- 16

9 geling met het gesloten stelsel van onderling verbonden belastingentrepots en accijnsgoederenplaatsen. 2. De verbruiksbelastingen van alcoholvrije dranken en van enkele andere producten en de accijns van suiker en suikerhoudende producten 2.1. Algemeen De Accijnsrichtlijn 2008 bevat bepalingen voor de heffing van drie categorieën accijnsgoederen. Het betreft alcohol-, energie- en tabaksproducten. Ingevolge artikel 1, derde lid, van de Accijnsrichtlijn 2008 blijven de lidstaten bevoegd belastingen in te stellen of te handhaven op andere producten, mits deze belastingen in het handelsverkeer tussen de lidstaten geen aanleiding geven tot formaliteiten die verband houden met het overschrijden van een grens. De accijnsheffing van alcoholvrije dranken en van pruim- en snuiftabak is per 1 januari 1993 buiten de communautaire harmonisatie gebleven, maar wel voortgezet en ondergebracht in een afzonderlijke heffingswet, de Wet AVD (Wet op de verbruiksbelastingen van alcoholvrije dranken en van enkele andere produkten). De accijnsheffing van suiker en suikerhoudende producten is per 1 januari 1993 vervallen. De budgettaire problematiek van afschaffing van de heffingen is afgewogen tegen de mogelijkheden van controle en handhaving van deze nationale accijnzen. Met betrekking tot de alcoholvrije dranken zou de budgettaire derving bij afschaffing van de accijnsheffing daarvan groot zijn geweest (raming 1992: ƒ 420 miljoen ofwel 190 miljoen). Anderzijds is de handhaafbaarheid goed. Het gaat hierbij om een duidelijke categorie goederen met een eenvoudige maatstaf van heffing en duidelijk traceerbare handelskanalen (naast de fabrikanten en groothandelaren in dranken zijn dit de detailhandel in dranken, de levensmiddelendetailhandel en de horeca). Daardoor wordt de controle op het betrekken van alcoholvrije dranken vanuit andere lidstaten en de belastingheffing daarop volgens het in de onderhavige wet opgenomen stelsel uitvoerbaar geacht, hoewel er vanaf 1 januari 1993 in het intracommunautaire verkeer geen grenscontroles meer zijn en er geen beperkingen meer gelden voor particulieren wat betreft het voor eigen gebruik meenemen van goederen. Hierbij moet voorts worden bedacht dat het bij alcoholvrije dranken gaat om in volume omvangrijke producten waarbij pas bij grotere hoeveelheden het belang van de accijns van alcoholvrije dranken enige betekenis krijgt. Met betrekking tot de accijns van pruimtabak en snuiftabak was de budgettaire problematiek anno 1992 bij een afschaffing niet groot (circa ƒ 2 miljoen ofwel 0,9 miljoen). Desalniettemin lag afschaffing uit overwegingen van volksgezondheid niet voor de hand. Ook internationaal worden de nadelige effecten van deze producten op de gezondheid onderkend. Zo geldt met ingang van 1 juli 1992 op grond van Richtlijn 92/41/EEG van 15 mei 1992 (PB 1992, L 158) een verbod voor het op de markt brengen van nieuwe vormen zuigtabak. Aangezien voor deze pro- 17

10 ducten het zogenoemde banderollestelsel gehandhaafd kon blijven is de handhaafbaarheid bovendien goed De budgettaire problematiek bij afschaffing van de accijns van suiker en suikerhoudende producten, kortweg de suikeraccijns, bedroeg anno 1992 ƒ 55 miljoen ofwel 25 miljoen. De handhaafbaarheid van de suikeraccijns werd onvoldoende geacht. De controle op het betrekken van suiker en suikerhoudende producten uit andere lidstaten zou derhalve met name met betrekking tot de suikerhoudende producten mogelijk moeten zijn. Hierbij deed zich echter het probleem voor dat de maatstaf van heffing van suikerhoudende producten het suikergehalte voor andere dan daarin gespecialiseerde bedrijven niet eenvoudig is vast te stellen. Voorts is het assortiment producten groot; het gaat hierbij om onder meer conserven zoals jam, siropen, likeuren, suikerwerk, bakkerijproducten en chocoladeproducten. Met andere woorden: bij iedere aflevering van suikerhoudende producten vanuit een andere lidstaat in Nederland zou de afnemer zelfstandig aangifte moeten doen van niet alleen de hoeveelheid en de soort goederen, zoals bij alcoholvrije dranken, maar ook van het suikergehalte dat van product tot product zeer varieert en in een laboratorium moet worden vastgesteld. Mede in verband met het grote aantal potentiële afnemers (behalve de levensmiddelengroot- en detailhandel onder meer ook de banketbakkers- en chocolateriedetailhandel) en het relatief geringe accijnsbelang bij commerciële zendingen is er de voorkeur aan gegeven de suikeraccijns na 1 januari 1993 niet voort te zetten. Het uitsluitend voortzetten van de suikeraccijns met een opbrengst van ƒ 10 miljoen werd niet gewenst geacht omdat in dat geval een vrijstellingsregeling zou moeten worden opgenomen voor het gebruik van suiker in suikerhoudende producten, hetgeen tot een aanzienlijk aantal vrijstellingsvergunningen zou leiden met de daaraan verbonden kosten niet alleen voor de industriële producenten van suikerhoudende producten, maar ook voor ambachtelijke bedrijven zoals banketbakkerijen. Ten slotte speelde bij het beëindigen van de suikeraccijns een rol dat een aantal soorten alcoholvrije dranken ook als suikerhoudende producten werden belast, zodat een verhoging van het tarief voor deze dranken met een bedrag dat correspondeert met de druk van de accijns van suikerhoudende producten voor deze dranken ten dele een alternatieve dekking geeft Schets van de wet Ingevolge artikel 1, derde lid, van de Accijnsrichtlijn 2008 mogen deze nationale accijnzen in het handelsverkeer tussen de lidstaten geen aanleiding geven tot formaliteiten die verband met het overschrijden van een grens. Dit betekent allereerst dat particulieren in andere lidstaten alcoholvrije dranken en pruimtabak en snuiftabak kunnen kopen en deze producten vervolgens kunnen meenemen naar Nederland zonder de accijns van deze goederen in Nederland verschuldigd te worden. Dit uitgangspunt dient echter alleen te worden gerespecteerd indien het gaat om goederen die particulieren voor eigen verbruik meenemen. Voor goederen die voor 18

11 Art. 1 commerciële doeleinden uit een andere lidstaat binnen Nederland worden gebracht zullen in Nederland deze nationale accijnzen worden geheven, echter zonder dat dit leidt tot grensformaliteiten. Bij de opzet van de Wet AVD is voor een stelsel gekozen dat zoveel aansluit bij de systematiek van de Wet op de accijns. Wet van 31 oktober 1991, houdende vereenvoudiging en uniformering van de accijnswetgeving, Stb. 1991, 561, zoals laatstelijk gewijzigd bij de wet van 23 december 2010, Stb. 2010, 871. Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz. Allen, die deze zullen zien of horen lezen, saluut! doen te weten: Alzo Wij in overweging genomen hebben, dat het wenselijk is de accijnswetgeving te moderniseren, te vereenvoudigen en op een aantal punten technisch te herzien en dat het voorts wenselijk is de heffing van de accijnzen onder te brengen in één heffingswet en het stelsel zodanig te uniformeren dat een einde wordt gemaakt aan de grote verscheidenheid in regelgeving welke kenmerkend is voor de huidige accijnswetgeving; Zo is het, dat Wij, de Raad van State gehoord, en met gemeen overleg der Staten-Generaal, hebben goedgevonden en verstaan, gelijk Wij goedvinden en verstaan bij deze: Hoofdstuk I Inleidende bepalingen Afdeling 1 Belastbaar feit Artikel 1 1 Onder de naam accijns wordt een belasting geheven van: a bier; b wijn; c tussenprodukten; d overige alcoholhoudende produkten; e minerale oliën; en f tabaksprodukten. 2 De accijns wordt verschuldigd ter zake van de uitslag tot verbruik van de in het eerste lid bedoelde goederen. Algemeen Artikel 1 Wa bepaalt dat van bier, wijn, tussenproducten, overige alcoholhoudende producten, minerale oliën en tabaksproducten accijns wordt ge- 19

12 Art. 1 heven. Wat de tabaksproducten betreft zijn dit de tabaksproducten die geschikt zijn om te worden gerookt. De accijnzen van alcoholvrije dranken, van pruimtabak en van snuiftabak (tabaksproducten die bereid zijn om te worden gepruimd of gesnoven) zijn als niet-geharmoniseerde, nationale accijnzen ondergebracht in de Wet op de verbruiksbelastingen van alcoholvrije dranken en van enkele andere producten. Voor de accijnsheffing vormen de uitslag tot verbruik van de goederen die in dit artikel zijn genoemd het belastbaar feit. Anders dan voorheen vormt het vervaardigen van deze producten geen belastbaar feit (zie Inleiding, 1.2). Het begrip uitslag is omschreven in de artikelen 2 tot en met 4 Wa. In de commentaren op deze artikelen wordt het begrip uitslag tot verbruik nader toegelicht. Van elk van de producten waarvan accijns wordt geheven is in hoofdstuk II een omschrijving gegeven. Bij de totstandkoming van de wet met ingang van 1 januari 1992 is voor het begrip uitslag tot verbruik gekozen als belastbaar feit. Dat is het brengen van een accijnsgoed buiten een plaats die voor dat soort accijnsgoed als accijnsgoederenplaats is aangewezen. Voor die datum was het belastbaar feit de vervaardiging van accijnsgoederen. Daarnaast is nog een aantal gevallen als uitslag aangemerkt. Ook is een aantal accijnsgoederenbewegingen uitgezonderd van het begrip uitslag. Voor een toelichting op het begrip accijnsgoederenplaats wordt verwezen naar artikel 40 Wa. Parlementaire behandeling In artikel 5, eerste lid, van de horizontale richtlijn (Bew.: thans artikel 2 en artikel 4, aanhef en onderdeel 8 van de Accijnsrichtlijn 2008) is de bepaling opgenomen dat de accijnsgoederen aan accijns worden onderworpen bij de produktie ervan op het grondgebied van de Gemeenschap of bij de invoer ervan in dit grondgebied. Vervolgens zijn in artikel 6 van de richtlijn (Bew.: thans artikelen 7, 8 en 9 Accijnsrichtlijn 2008) de bepalingen opgenomen met betrekking tot het tijdstip waarop de verschuldigdheid van accijns feitelijk ontstaat. Ingevolge dit artikel wordt de accijns verschuldigd bij de uitslag tot verbruik van accijnsgoederen alsmede indien tekorten worden geconstateerd. Onder uitslag tot verbruik wordt in dit verband mede verstaan het op onregelmatige wijze onttrekken van bedoelde goederen aan een schorsingsregeling, alsmede de vervaardiging van accijnsgoederen buiten de schorsingsregeling. De wijze waarop de heffing en de inning van de verschuldigde accijns geschieden, wordt overgelaten aan de Lid Staten, mits deze hierbij geen onderscheid maken tussen nationale accijnsprodukten en accijnsprodukten uit andere Lid Staten. Kamerstukken II 1991/92, , nr. 3, p. 9 (MvT) 20

13 Art. 1 Zoals ( ) is uiteengezet bevat de horizontale richtlijn (Bew.: thans de Accijnsrichtlijn 2008) bepalingen voor de heffing van drie categorieën accijnsgoederen. Het betreft minerale oliën, alcohol en alcoholhoudende dranken alsmede tabaksfabrikaten. Ingevolge artikel 3, derde lid, van de horizontale richtlijn (Bew.: thans artikel 1, derde lid, Accijnsrichtlijn 2008) blijven de Lid-Staten bevoegd belastingen in te stellen of te handhaven op andere produkten, mits deze belastingen in het handelsverkeer tussen de Lid-Staten geen aanleiding geven tot formaliteiten die verband houden met het overschrijden van een grens. Een dergelijke heffing zal dan een ander karakter moeten krijgen dan de heffing van de onder de te harmoniseren accijns vallende goederen. De consequentie daarvan is dat het beter is de accijns van alcoholvrije dranken en de accijns van suiker en suikerhoudende produkten uit de Wet op de accijns te halen. Ter zake is inmiddels een wetsvoorstel aanhangig gemaakt bij de Raad van State dat onder meer beoogt de huidige accijnsheffing van alcoholvrije dranken te vervangen door een afzonderlijke verbruiksbelasting van deze dranken. De accijnsheffing van suiker en suikerhoudende produkten zal niet door een andere belasting van deze goederen worden vervangen. Kamerstukken II 1992/93, , nr. 3, p. 20 (MvT) De toepassing van de Wet op de accijns is per 1 januari 1993 beperkt tot die goederen waarvan in communautair verband accijns wordt geheven. Met ingang van genoemd tijdstip is deze wet niet langer van toepassing op alcoholvrije dranken, suiker en suikerhoudende produkten. Deze dranken en produkten zijn dan ook niet meer in de opsomming van artikel 1, eerste lid, opgenomen. Toegevoegd zijn daarentegen de zogenoemde tussenprodukten (sherry, port e.d.), die in het kader van de EU-richtlijnen, anders dan in de wet zoals deze luidde tot 1 januari 1993, niet onder de definitie van wijn vallen. De definitie van deze produkten is opgenomen in de zogenoemde structuurrichtlijn alcohol en alcoholhoudende dranken. Omdat voor de tussenprodukten, anders dan voorheen het geval was, afzonderlijke definities en tarieven gelden, is ter uitvoering van vorenbedoelde richtlijn, in Hoofdstuk II van de wet met ingang van 1 januari 1993 een afdeling Tussenprodukten ingevoegd. Kamerstukken II 1991/92, , nr. 3, p. 22 (MvT) Zoals ik in hoofdstuk 5 van het algemene deel van deze memorie heb uiteengezet, stel ik mij voor de toepassing van de Wet op de accijns te beperken tot die goederen waarvan in communautair verband accijns wordt geheven en deze wet niet langer van toepassing te doen zijn op alcoholvrije dranken, suiker en suikerhoudende produkten. Deze dranken en produkten zijn dan ook niet meer in de opsomming van artikel 1, eerste lid, opgenomen. Toegevoegd zijn daarentegen de zogenoemde intermediaire produkten (sherry, port e.d.), die in het kader van de EG-richtlijnen, anders dan thans in de wet, niet onder de definitie van wijn vallen. De definitie van deze produkten 21

14 Art. 1 zal worden opgenomen in de zogenoemde struktuurrichtlijn alcohol en alcoholhoudende dranken. Omdat voor de intermediaire produkten, anders dan thans het geval is, afzonderlijke definities en tarieven zullen gaan gelden, zal, nadat vorenbedoelde richtlijn is aanvaard, in Hoofdstuk II van de wet een nieuwe afdeling Intermediaire produkten worden ingevoegd. Kamerstukken II 1992/93, , nr. 3, p. 23 (MvT) Tegen deze achtergrond is het mogelijk en naar mijn mening ook wenselijk het ontstaan van de verschuldigdheid van accijns zoals dat thans in de Wet op de accijns is neergelegd in casu ter zake van de uitslag en van de invoer te handhaven (artikel 1, tweede lid). Kamerstukken II 1991/92, , nr. 3, p. 23 (MvT) Met de leden van de fractie van het CDA ben ik van mening dat het wenselijk is dat voor accijnsgoederen die op 1 januari 1993 niet of niet meer in de huidige vorm onder de accijnswetgeving vallen een goede overgangsregeling zal worden getroffen. Hierin voorziet het voorstel van Wet op de verbruiksbelastingen van alcoholvrije dranken en van enkele andere produkten, alsmede het voorstel van Wet houdende invoering van en aanpassing van wetgeving aan de Wet op de verbruiksbelastingen van alcoholvrije dranken en van enkele andere produkten, die een dezer dagen de Tweede Kamer zullen bereiken (Bew.: thans de Wet op de verbruiksbelastingen van alcoholvrije dranken en van enkele andere produkten, en de Wet houdende invoering van en aanpassing van wetgeving aan de Wet op de verbruiksbelastingen van alcoholvrije dranken en van enkele andere produkten). Ingevolge eerstgenoemd wetsvoorstel zullen alcoholvrije dranken, pruimtabak en snuiftabak aan een verbruiksbelasting worden onderworpen op een vergelijkbare wijze als thans onder het stelsel van de Wet op de accijns het geval is. Met betrekking tot suiker en suikerhoudende produkten, waarvoor geen andersoortige heffing in de plaats treedt van de huidige accijnsheffing, is in het laatstgenoemde wetsvoorstel een teruggaafregeling getroffen. Kamerstukken II 1991/92, , nr. 5, p. 13 (MvA) Artikel 1, tweede lid, van de Wet op de accijns (hierna: de wet) kent als belastbare feiten de uitslag en de invoer. Artikel 7, eerste lid, van de Accijnsrichtlijn 2008 hanteert het begrip uitslag tot verbruik. De omschrijving in artikel 1, tweede lid, is in overeenstemming gebracht met deze definitie. In de toelichting op de wijziging van artikel 2 van de wet wordt dit begrip nader toegelicht. Kamerstukken II 2008/09, , nr. 3, p. 6 (MvT) Artikel 1, tweede lid, van de wet kent als belastbare feiten de uitslag en de invoer. Artikel 7, eerste lid, van de Accijnsrichtlijn 2008 hanteert het begrip uitslag tot verbruik. Het opschrift van hoofdstuk III is in overeenstemming gebracht met deze definitie. In de toelichting ( ) is aangegeven 22

15 Art. 1a dat overeenkomstig artikel 7, tweede lid, onderdeel d, Accijnsrichtlijn 2008 in artikel 2, eerste lid, aanhef en onderdeel d, van de wet, de invoer van accijnsgoederen die niet onmiddellijk bij invoer vanuit een derde land onder een accijnsschorsingsregeling worden geplaatst, wordt aangemerkt als uitslag tot verbruik. Aangezien hoofdstuk IV specifiek betrekking heeft op de invoersituatie, wordt echter voorgesteld het opschrift van dit hoofdstuk (Invoer) niet te wijzigen. Kamerstukken II 2008/09, , nr. 3, p. 20 (MvT) Artikel 1, tweede lid, van de wet kent als belastbare feiten de uitslag en de invoer. Artikel 7, eerste lid, van de Accijnsrichtlijn 2008 hanteert het begrip uitslag tot verbruik. De omschrijving in de ingevolge dit onderdeel gewijzigde artikelen is in overeenstemming gebracht met deze definitie. Kamerstukken II 2008/09, , nr. 3, p. 30 (MvT) Artikel 1a 1 In deze wet en in de daarop gebaseerde regelingen wordt verstaan onder: a accijnsgoed: een goed als bedoeld in artikel 1; b accijnsgoederenplaats: iedere plaats in Nederland waar op grond van de bepalingen van deze wet accijnsgoederen onder schorsing van accijns mogen worden vervaardigd, mogen worden verwerkt, voorhanden mogen zijn, mogen worden ontvangen en mogen worden verzonden; c accijnsschorsingsregeling: belastingregeling die geldt voor het onder schorsing van accijns produceren, verwerken, voorhanden hebben en overbrengen van niet onder een douaneschorsingsregeling geplaatste accijnsgoederen; d belastingentrepot: iedere plaats op het grondgebied van de Gemeenschap buiten Nederland waar op grond van de wettelijke bepalingen van de lidstaat waar de plaats zich bevindt, accijnsgoederen onder schorsing van accijns mogen worden vervaardigd, mogen worden verwerkt, voorhanden mogen zijn, mogen worden ontvangen en mogen worden verzonden; e derde land: elke staat of elk grondgebied waarop het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap niet van toepassing is; f derdelandsgebieden: de gebieden die in artikel 5, tweede en derde lid, van Richtlijn nr. 2008/118/EG van de Raad van de Europese Unie van 16 december 2008 (PbEU L 9) worden genoemd; g douaneschorsingsregeling: iedere in Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 12 oktober 1992 tot vaststelling van het communautair douanewetboek (PbEG L 302) vastgestelde bijzondere procedure inzake douanetoezicht ter zake van niet-communautaire goederen die het douanegebied van de Gemeenschap worden binnengebracht, tijdelijke opslag, vrije zones of 23

16 Art. 1a h i j k l m n o p vrije entrepots, en iedere in artikel 84, eerste lid, onderdeel a, van die verordening bedoelde regeling; elektronisch administratief document: een document dat op grond van de bepalingen van deze wet dan wel op grond van de wettelijke bepalingen van een andere lidstaat moet worden opgesteld ten behoeve van het onder een accijnsschorsingsregeling overbrengen van accijnsgoederen; Gemeenschap en grondgebied van de Gemeenschap: het geheel van de grondgebieden van de lidstaten in de zin van onderdeel n; geregistreerde afzender: een natuurlijke of rechtspersoon die op grond van een ingevolge deze wet afgegeven vergunning dan wel ingevolge de wettelijke bepalingen van een andere lidstaat van invoer alleen toestemming heeft gekregen om, onder de door de inspecteur onderscheidenlijk de bevoegde autoriteiten van een andere lidstaat vastgestelde voorwaarden, bij de bedrijfsuitoefening accijnsgoederen onder een accijnsschorsingsregeling te verzenden wanneer zij overeenkomstig artikel 79 van Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 12 oktober 1992 tot vaststelling van het communautair douanewetboek (PbEG L 302) in het vrije verkeer worden gebracht; geregistreerde geadresseerde: een natuurlijke of rechtspersoon die op grond van een ingevolge deze wet dan wel een ingevolge de wettelijke bepalingen van een andere lidstaat afgegeven vergunning gemachtigd is om bij de bedrijfsuitoefening accijnsgoederen in ontvangst te nemen die vanuit een andere lidstaat onder een accijnsschorsingsregeling worden overgebracht; GN-code: de code als bedoeld in verordening (EEG) nr. 2658/87 van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 23 juli 1987 met betrekking tot de tarief- en statistieknomenclatuur en het gemeenschappelijk douanetarief (PbEG L 256), zoals deze luidt op 19 oktober 1992 onderscheidenlijk, indien het minerale oliën betreft, op 1 januari 2002; invoer van accijnsgoederen: het in Nederland binnenbrengen van accijnsgoederen die bij hun binnenkomst in Nederland niet onder een douaneschorsingsregeling worden geplaatst, alsmede het in Nederland vrijgeven van onder een douaneschorsingsregeling geplaatste accijnsgoederen; lidstaat en grondgebied van een lidstaat: het grondgebied van iedere lidstaat van de Gemeenschap waarop het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap overeenkomstig artikel 299 van dat verdrag van toepassing is, met uitzondering van derdelandsgebieden; ondernemer: een ondernemer in de zin van de Wet op de omzetbelasting 1968; plaats van invoer: de plaats waar de goederen zich bevinden wanneer zij overeenkomstig artikel 79 van Verordening (EEG) nr. 2913/92 van 24

17 Art. 1a de Raad van de Europese Gemeenschappen van 12 oktober 1992 tot vaststelling van het communautair douanewetboek (PbEG L 302) in het vrije verkeer worden gebracht; q plaats van rechtstreekse aflevering: een plaats die op grond van een ingevolge deze wet afgegeven vergunning door de vergunninghouder van een accijnsgoederenplaats of door de geregistreerde geadresseerde is aangewezen als plaats waarnaar accijnsgoederen onder een accijnsschorsingsregeling mogen worden overgebracht; r plaats waar de accijnsgoederen het grondgebied van de Gemeenschap verlaten: het douanekantoor van uitgang, bedoeld in artikel 793, tweede lid, van Verordening (EEG) nr. 2454/93 van de Commissie van de Europese Gemeenschappen van 2 juli 1993, houdende vaststelling van enkele bepalingen ter uitvoering van Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad tot vaststelling van het communautair douanewetboek (PbEG L 253) of het kantoor waar de douaneformaliteiten worden vervuld die van toepassing zijn op de uitgang van accijnsgoederen uit de Gemeenschap naar een in artikel 5, tweede lid, van Richtlijn nr. 2008/118/EG van de Raad van de Europese Unie van 16 december 2008 (PbEU L 9) bedoeld gebied; s vervaardigen van een accijnsgoed: elk handelen waarbij of waardoor een accijnsgoed ontstaat of de samenstelling van een accijnsgoed wordt gewijzigd. 2 Bij ministeriële regeling kunnen de GN-codes, genoemd in de artikelen 5, vierde lid, 25, eerste lid, 26, tweede tot en met zevende lid, 66, eerste lid, onderdeel b, en 71d, eerste lid, worden aangepast indien de overeenkomstige GN-codes zoals opgenomen in de richtlijn nr. 2003/96/EG van de Raad van de Europese Unie van 27 oktober 2003 tot herstructurering van de communautaire regeling voor de belasting van energieproducten en elektriciteit (PbEG L 283), in overeenstemming met artikel 2, vijfde lid, van die richtlijn zijn aangepast. In dat geval kan bij ministeriële regeling eveneens de laatstgenoemde datum in het eerste lid, onderdeel l, worden vervangen door de datum van de versie van de in dat onderdeel bedoelde verordening die aan de wijziging van de GN-codes ten grondslag heeft gelegen. Algemeen Artikel 1a, eerste lid, Wa bevat de definities van de begrippen die in de Wa en de daarop gebaseerde regelingen worden gebruikt: - het begrip accijnsgoed (onderdeel a); - het begrip accijnsgoederenplaats (onderdeel b); - het begrip accijnsschorsingsregeling (onderdeel c); - het begrip belastingentrepot (onderdeel d); - het begrip derde land (onderdeel e); - het begrip derdelandsgebieden (onderdeel f); - het begrip douaneschorsingsregeling (onderdeel g); 25

18 Art. 1a - het begrip elektronisch administratief document (onderdeel h); - het begrip Gemeenschap en grondgebied van de Gemeenschap (onderdeel i); - het begrip geregistreerde afzender (onderdeel j); - het begrip geregistreerde geadresseerde (onderdeel k); - het begrip GN-code (onderdeel l); - het begrip invoer van accijnsgoederen (onderdeel m); - het begrip lidstaat en grondgebied van een lidstaat (onderdeel n); - het begrip ondernemer (onderdeel o); - het begrip plaats van invoer (onderdeel p); - het begrip plaats van rechtstreekse aflevering (onderdeel q); - het begrip plaats waar de accijnsgoederen het grondgebied van de Gemeenschap verlaten (onderdeel r); - het begrip vervaardigen van een accijnsgoed (onderdeel s). Hierna worden al deze begrippen toegelicht. Lid 1, onderdeel a Artikel 1a, eerste lid, onderdeel a, Wa bevat de definitie van het begrip accijnsgoed. Een accijnsgoed is een goed bedoeld in artikel 1 Wa. Accijnsgoederen zijn bier, wijn, tussenproducten, overige alcoholhoudende producten, minerale oliën en tabaksproducten. Deze goederen worden in hoofdstuk II van de Wa gedefinieerd. Lid 1, onderdeel b In artikel 1a, eerste lid, onderdeel b, Wa is de accijnsgoederenplaats gedefinieerd als elke plaats in Nederland waar of van waaruit op grond van de bepalingen van de Wa accijnsgoederen onder schorsing van accijns mogen worden vervaardigd, mogen worden verwerkt, voorhanden mogen zijn, mogen worden ontvangen en mogen worden verzonden. Een accijnsgoederenplaats is een in Nederland gelegen belastingentrepot. Een accijnsgoederenplaats is een plaats die op grond van een vergunning ingevolge de Wa is aangewezen als een plaats waar één of meer van de in artikel 1 Wa bedoelde soorten goederen onder de accijnsschorsingsregeling mogen worden vervaardigd dan wel voorhanden mogen zijn zonder dat voor die goederen accijns verschuldigd is. Hier mogen dus accijnsgoederen aanwezig zijn die nog niet tot verbruik zijn uitgeslagen in de zin van artikel 2 Wa. De accijns van deze accijnsgoederen wordt ingevolge artikel 52 Wa eerst verschuldigd op het tijdstip van de uitslag tot verbruik van die goederen. Voor het gebruiken van een accijnsgoederenplaats dient de belanghebbende te beschikken over een daartoe strekkende vergunning van de Inspecteur. Een uitgebreide toelichting op de accijnsgoederenplaats is opgenomen in de toelichting op artikel 39 en 40 Wa. 26

19 Art. 1a Lid 1, onderdeel c Artikel 1a, eerste lid, onderdeel c, Wa bevat de definitie van de accijnsschorsingsregeling. Volgens die definitie is een accijnsschorsingsregeling een belastingregeling die geldt voor het onder schorsing van accijns produceren, verwerken, voorhanden hebben en overbrengen van niet onder een douaneschorsingsregeling geplaatste accijnsgoederen. Onder schorsing van accijns wordt verstaan een stelsel waarin van accijnsgoederen die worden vervaardigd, verwerkt, voorhanden zijn of vervoerd, op grond van de bepalingen van de Wa dan wel op grond van de wettelijke bepalingen van een andere lidstaat de accijns nog niet is geheven en eerst verschuldigd wordt bij de uitslag tot verbruik. Accijnsgoederen worden uitsluitend als overgebracht onder een accijnsschorsingsregeling aangemerkt, indien de overbrenging geschiedt onder dekking van het e-ad. Lid 1, onderdeel d Artikel 1a, eerste lid, onderdeel d, Wa bevat de definitie van het begrip belastingentrepot. Een belastingentrepot is elke plaats op het grondgebied van de Europese Unie buiten Nederland waar op grond van de wettelijke bepalingen van de lidstaat waar het belastingentrepot zich bevindt, accijnsgoederen onder schorsing van accijns mogen worden vervaardigd, verwerkt, voorhanden mogen zijn, ontvangen en verzonden. Het is dus in feite een accijnsgoederenplaats die buiten Nederland is gelegen. Het begrip belastingentrepot is van groot belang omdat de belastingentrepots in het intracommunautaire verkeer van accijnsgoederen een centrale rol spelen; de kern van het systeem van de Accijnsrichtlijn 2008 wordt gevormd door het gesloten stelsel van onderling verbonden belastingentrepots en accijnsgoederenplaatsen. Zoals uit de parlementaire toelichting blijkt, heeft de wetgever er voor gekozen om de in Nederland gelegen belastingentrepots te blijven aanduiden met de benaming accijnsgoederenplaatsen. Lid 1, onderdeel e Artikel 1a, eerste lid, onderdeel e, Wa definieert het begrip derde land als elke staat of elk grondgebied waarop het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, sedert 1 december 2009 vervangen door het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), niet van toepassing is. Een derde land is dus elk ander grondgebied dan het grondgebied van de Europese Unie ofwel een gebied of een land dat geen lidstaat is van de Europese Unie: elke staat of elk grondgebied waarop het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap niet van toepassing is. Deze definitie is gelijkluidend aan de definitie van derde land zoals opgenomen in artikel 4, onderdeel 5, van de Accijnsrichtlijn