(Hosea 1). Allemaal namen met een betekenis. Net als Jezus: redder, verlosser. [dia 3 leeg scherm]

Transcriptie

1 Ik geloof in Jezus Christus (III). Preek over zondag 11 en 12 [dia 1] Vandaag deel III in de middagserie ik geloof over de inhoud van ons geloof. De vorige keer ging het over God de Vader, de Almachtige, schepper van de hemel en de aarde. Over God kunnen mensen tot op zekere hoogte nog op afstand praten. We lazen artikel 1 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis, waar over God gesproken wordt op een manier waar zelfs moslims nog mee kunnen instemmen. Maar de catechismus de NGB zal dat later ook doen praat meteen al heel persoonlijk over God, die dankzij Jezus onze Vader is. Zodra je Jezus zegt, komt God dichtbij. Dat was dan ook de uitdaging, om in het gesprek met moslims maar ook met anderen (en met elkaar) over God nooit te praten los van Jezus Christus. In Hem hebben we te maken met God zelf. In Jezus wordt God persoonlijk, dichtbij. Jezus Christus. Dat zijn twee namen. Of eigenlijk een naam en een titel. Later volgen nog twee manieren waarop we Jezus kunnen aanspreken, namelijk: Zoon van God en HE(e)R(e). Omdat ik daar een vorige keer al meer aandacht aan heb besteed, vandaag over het eerste. Over wat die twee namen, of die naam en die titel voor ons betekenen. Een samenvatting van de belangrijkste dingen uit zondag 13 kan je vinden op het A4-tje dat ik heb uitgedeeld. Jezus Jezus, dat is (of dat was tóen) een hele gewone jongensnaam. Tegelijk was het een hele bijzondere naam, want Maria en Jozef hebben de naam Jezus niet zelf bedacht maar Jezus in opdracht van God zo genoemd [dia 2] (Lucas 1:31). Jezus betekent: redder, verlosser. Bij ons speelt bij naamgeving betekenis een ondergeschikte rol. Maar in de Bijbel is dat anders. Als iemand in opdracht van God een naam krijgt dan betekent dat wat. Denk bijvoorbeeld aan de geboorte van Johannes in het Nieuwe Testament, of in het Oude Testament aan Ichabod (1 Sam. 4:21) en de zonen en dochter van de profeet Hosea: Jizreël, Lo-Ruchama en Lo-Ammi

2 (Hosea 1). Allemaal namen met een betekenis. Net als Jezus: redder, verlosser. [dia 3 leeg scherm] Je zou ook kunnen spreken van vernoeming, iets dat wij wel vaker doen. De naam Jezus (Jeshuah) komt ook twee keer voor in het Oude Testament. Jozua, die het volk het beloofde land in leidt. Een verlosser. De tweede Jozua komen we tegen in Zacheria (3). Een hogepriester, een leider in de tijd ná de ballingschap. In Zacheria kan je lezen dat Satan tegen God zegt: moet je eens kijken naar zijn vieze kleren. Een symbool van de zonden van het volk. God geeft dan de opdracht om Jozua nieuwe kleren aan te trekken en zegt daarbij [dia 4]: Hierbij reinig ik je van alle schuld en kleed ik je in een feestelijk gewaad. (vers 4). Direct daarop volgt deze profetie: Ik zal mijn dienaar sturen, de telg aan de stam van David. Ik leg een steen voor je neer, Jozua, één enkele steen, waarop zeven ogen rusten. Ikzelf zal daarin een inscriptie graveren spreekt de HEER van de hemelse machten en in één enkele dag zal ik dit land reinigen van alle schuld. (vers 8-9) Een profetie die vervuld werd op Golgota door het lam dat alle zonden van de wereld wegneemt, die andere Jozua: Jezus. Jezus betekent redder. En Jezus staat door zijn naam in de lijn van die twee andere belangrijke redders uit het OT: een aanvoerder en een hogepriester. Twee dingen nog over die naam. Redder waarvan? Van zonden, van schuld waardoor mensen geen relatie met God kunnen hebben. Dat zijn voor de meeste kerkmensen bekende woorden maar op zich is dit heel bijzonder. Jezus doet meer dan redden van zonden. Hij reinigt ook, Hij geneest. Als Petrus in zijn Pinksterpreek heeft opgeroepen tot bekering (Handelingen 2:38) volgt een genezing in de Naam van Jezus (Hand. 3:6). Petrus zegt dan tegen iedereen [dia 5]: Het komt door zijn naam en door het geloof in zijn naam dat deze man, die u hier voor u ziet en die u kent, kan lopen; het geloof dat Jezus schenkt, heeft hem in aanwezigheid van u allen gezond gemaakt. (vers 15-16). Maar het begint bij de verlossing van zonden. De naam Jezus wijst daar steeds op. Bekering, verootmoediging, daar begint het mee.

3 Het tweede over de naam Jezus heeft de maken met wat Petrus een hoofdstuk later tegen de joodse leiders zegt [dia 6]: [ ] de catechismus zegt met nadruk dat Jezus de énige Naam is waardoor mensen gered worden, gevolgd door een toepassing die in die tijd actueel was en ging over mensen die heiligen vereerden. Daar is van alles over te zeggen, dat ga ik nu niet doen. Ik wil het vanmiddag gewoon rechtstreeks toepassen op jou en mij. Want net zoals mensen in zichzelf tegelijk christen kunnen noemen én heiligen aanroepen zo kunnen ook wij tegelijk hier in de kerk zitten maar niet alleen op God vertrouwen. Denk nog even terug aan die vragen uit het avondmaalsformulier waarmee we onszelf beproefden voorafgaand aan de viering van het H. Avondmaal. Ik vind die vragen altijd griezelig concreet maar eigenlijk ga je al nat bij die eerste vraag: Wij noemen de volgende zondaars: iedereen die niet op de HEER alleen wil vertrouwen. Beproef jezelf of je de naam die je belijdt ook leeft of dat er afgoden in je leven zijn, dingen of mensen waar je eigenlijk, naast Jezus, toch ook wel een beetje heel erg afhankelijk van bent: andere mensen (dominees, goeroes, gebedsgenezers, schrijvers, familieleden); op jezelf (je looks, je verstand, je gevoel); of op andere dingen: je werk of pensioen, je spaarrekening, waarde van je huis of beleggingen, bankrekening; je gezin, kinderen; of op occulte machten: geesten en demonen. Jezus is de enige die redt. Geld niet, relaties niet, kinderen niet, dominees niet. De Bijbel is daar heel duidelijk over. [dia 7 leeg scherm] Christus We belijden niet alleen ons geloof in Jezus, maar in Jezus Christus. In de Bijbel soms ook: Christus Jezus. Die twee horen helemaal bij elkaar. Christus is Jezus ambtsnaam, zijn titel. Die titel gaat direct over op gelovigen: die worden christen genoemd. Voor het eerst in Antiochië (Hand. 11:26). Waarschijnlijk eerst als scheldnaam, maar de eerste christenen hebben er een geuzennaam van gemaakt: een titel om met trots te dragen.

4 In ieder geval gaat de titel Christus, die bij Jezus hoort direct over op christenen, die in Hem geloven. Ik wil straks afsluiten met een oefening om dat concreet te maken. Dat doet de catechismus ook in zondag 12. Maar eerst dit. Het gebruiken van een titel is in onze cultuur niet gewoon (in andere culturen veel meer). Vroeger hadden we bij ons in de straat een buurman die trots op zijn naambordje vermeldde dat hij drs. was. Dat vonden wij eigenlijk maar overdreven. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Ik kan me niet herinneren dat ik ooit een titel echt gebruikt heb. Christen is ook een titel. Maar het is wel een titel die je vrijmoedig mag gebruiken. Vertel mensen maar dat je christen bent! Als je dat niet doet kan er een heel groot gat ontstaan tussen je gewone naam en je titel: tussen je gewone leven en je leven als christen. Je bent dan als persoon niet echt, authentiek. Het gevolg is dat je leeft in twee werelden. Je bent óf nep in de kerk (het voelt als een toneelstukje) óf je bent nep in de wereld. Dat kan ook. Dan ben je wereldvreemd: je laat de wereld buiten de kerk over aan de ongelovigen en de demonen. Waarom zeg ik dit? Bij Jezus vloeien beiden in elkaar over: naam en titel. Jezus is tegelijk de gezalfde (want dat betekent christus) én gewoon Jezus. Dat zou bij jou en mij ook meer zo moeten zijn. Dat je in de kerk jezelf bent én christen in de wereld. Dat ben je als christen authentiek. Net als Jezus. We gaan proberen om in grote lijnen te begrijpen wat het betekent als je christen genoemd wordt en wat het uitmaakt voor je concrete, persoonlijke leven van elke dag. Allereerst. Christus betekent gezalfd. Christen betekent deel hebben aan de zalving van Christus. Dat is belangrijk. Christen-zijn is dus niet óók een zalving (eigenlijk een taak) maar delen in de zalving van Jezus Christus. Zijn zalving, taak, roeping, opdracht ís jouw zalving, roeping, taak opdracht. Een zalving hoorde in het Oude Testament altijd bij een opdracht. Koningen werden gezalfd, hogepriesters en (soms) ook profeten.

5 Wat betekent die zalving? Zalving betekent altijd tegelijk: de roeping/aanwijzing (verkiezing, denk aan de zalving van bijvoorbeeld David in 1 Sam. 16). De zalving wás altijd ook een opdracht (David: jij moet koning zijn) én die zalving gaf tegelijkertijd de gaven mee, de kwaliteiten die voor die opdracht nodig waren (1 Sam. 17: David & Goliat). Van Jezus wordt gezegd dat Hij, niet met olie maar door de H. Geest werd gezalfd. De HC verwijst o.a. naar Psalm 45, in Hebr. 1 toegepast op Jezus, maar ook op het optreden van Jezus in Nazareth waar Jezus een profetie van Jesaja op zichzelf toepast [dia 8]: De Geest van de Heer rust op mij, want hij heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan blinden het herstel van hun zicht, om onderdrukten hun vrijheid te geven, (Luc. 4:18). Petrus zegt later ook tegen Cornelius dat God Jezus met de heilige Geest gezalfd heeft en met kracht bekleed. Een verwijzing naar de doop in de Jordaan. [dia 9 leeg scherm] De catechismus gaat verder: Jezus is door de Vader aangesteld en met de Geest gezalfd tot hoogste Profeet en Leraar, enige Hogepriester en eeuwige Koning. Die driedeling komt van Calvijn. In grote lijnen betekent dat dit (de catechismus legt de betekenis zelf uit) [dia 10]: (v/a 6) de mens gemaakt om: God naar waarheid te kennen God van harte lief te hebben met God te leven in eeuwige heerlijkheid (v/a 31) Jezus aangesteld als: Hoogste Profeet en Leraar Enige Hogepriester Eeuwige Koning (v/a 32) mijn opdracht als christen: Zijn Naam belijden Mijzelf aan Hem offeren Met Hem regeren

6 Hier zie je dus in grote lijn dat Jezus kwam om Gods doel met alle mensen te vervullen. Daarom wordt Jezus ook wel de tweede Adam genoemd. God heeft de mens ieder van ons dus gemaakt om ieder op zijn of haar eigen plek profeet, priester en koning te zijn (v/a 6). Omdat dat, laat ik het maar even zo zeggen, niet zo goed uit de verf kwam, heeft God Jezus aangesteld als tweede Adam: hoogste profeet, enige hogepriester en eeuwige koning. In die zalving tot tweede Adam mag jij delen. Zijn uitverkiezing is die van jou. Zijn opdracht is de jouwe. En zijn kracht zijn Geest is beschikbaar. Nogmaals, wij hebben als christen niet óók een taak, zalving, roeping. Maar wij, christenen, hebben deel aan Jezus roeping, zalving, missie. Wij worden als het ware door de Geest van Jezus gebruikt zodat Hij in ons kan uitwerken dat wij Hem belijden, onszelf geven in zijn dienst en in koninklijke vrijheid van de zonde leven. Ik nodig iedereen uit om die laatste vooral zelf, om met elkaar verder in te vullen. Zijn Naam belijden, hoe kan je dat concreet doen? Voorbeelden: wel bidden, niet vloeken, maar ook in je manier van leven. Hoe ga je met je klanten om? Met buren, kunnen zij aan je leven zien dat je christen bent? Net als bij een titel, je hoeft niet altijd te zéggen dat je drs. bent. Maar als de kwaliteit van je dienstverlening onder de maat is maak je je eigen titel belachelijk. Jezelf aan Hem offeren, niet voor jezelf leven maar voor Hem. Hoe doe je dat? Je zet je beste dingen tijd, geld, kwaliteiten in zoals Hij: voor anderen en zo voor Hem. En regeren. Wat is dat? Dat betekent in deze wereld vooral strijd. Dat vrederijk dat komt. Maar er moet eerst gevochten worden. Geregeerd worden door het Woord van Jezus, dat kost wat. Het is snijden in eigen vlees. Vechten tegen de zonde. Dat betekent in de praktijk keuzes maken. Vraag je af: Ben ik koning over de manier waarop ik mijn tijd besteedt? Hoe ga je om met wat je daarin doet? Ga je bewust om met de tijd die je besteedt aan sport, TV, internet? En werk: regeer je over je werk? Werken is nodig maar je kunt erdoor in beslag worden genomen. Regeer je in je werk (waar streef je naar, wat zijn je doelen, hoe integer ben je?) en regeer je over je werk? Hoeveel tijd blijft er over om bewust bezig te zijn met de dingen van het koninkrijk van God?

7 Ben je koning over je tong en je gedachten? Als je praat, wat zeg je dan? Zijn je woorden en gedachten geheiligd door gebed door-ademd met Gods Woord? Hoe ben ík christen en hoe werkt de zalving van Christus door in mijn leven? Zijn roeping, zijn taak, zijn kracht. Dat is de vraag. Als daar niks van terecht komt dan komt dat alleen om één reden: dat je niet openstaat voor zijn werk in jou. Maar ook andersom: als er wel iets van terecht komt in jouw leven dan is dat óók om dezelfde reden: dat Hij werkt in jou.