Inhoudsopgave. Bijlagen: 1. Formulier Dit kan niet 2. Brieven adviezen aan ouders

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave 1. Doelstelling 2. Voorwaarden 3. Wat verstaan wij onder pesten 4. Hoe gaan wij om met het pesten en het voorkomen van pesten 5. Uitvoering van het pestprotocol Bijlagen: 1. Formulier Dit kan niet 2. Brieven adviezen aan ouders

3 1. Doelstelling We willen dat kinderen zich zo veilig mogelijk voelen. Veiligheid is een basisbehoefte van mensen. Als je je niet (sociaal) veilig voelt, voel je je niet gelukkig en kun je je talenten niet volledig ontwikkelen. Als school doen we er veel aan om het voor ieder kind op en rond school veilig te maken, maar we weten ook dat dat niet altijd lukt. Met name buiten het zicht van volwassenen (ouders/leerkrachten) gebeuren er soms vervelende dingen. Bijvoorbeeld dingen die door een kind, of een groepje kinderen, grappig bedoeld zijn, maar die bij andere kinderen gevoelens van angst of verdriet kunnen oproepen. We zijn ons ervan bewust dat wij als leerkrachten niet alles zien en horen wanneer er gepest wordt. Ontvangen we een melding van pesten dan nemen wij deze altijd serieus. Na een officiële melding volgen we de stappen van ons pestprotocol. Verslaglegging over de stappen die we hebben genomen worden altijd genoteerd in ons leerlingvolgsysteem ParnasSys. We horen nogal eens de opmerking dat de school er niets aan doet. Echter zijn de zaken die wij rondom een melding van pestgedrag doen niet zichtbaar voor u als ouder. U zult begrijpen dat wij nooit over andere leerlingen met ouders praten.

4 2. Voorwaarden Pesten moet als probleem worden gezien door alle direct betrokken partijen: leerlingen, (gepeste groep, pesters en de zwijgende groep), leerkrachten en de ouders/verzorgers. De school moet proberen pestproblemen te voorkomen. Los van het feit of pesten wel of niet aan de orde is, moet het onderwerp pesten met de kinderen bespreekbaar worden gemaakt, waarna met hen regels worden vastgesteld. Als pesten zich voordoet, moeten leerkrachten (in samenwerking met de ouders) dat kunnen signaleren en duidelijk stelling nemen. Wanneer pesten ondanks alle inspanningen toch weer de kop opsteekt, moet de school beschikken over een directe aanpak. Wanneer het probleem niet op de juiste wijze wordt aangepakt of de aanpak niet het gewenste resultaat oplevert dan is de inschakeling van een vertrouwenspersoon nodig. De vertrouwenspersoon kan het probleem onderzoeken, deskundige raadplegen en het bevoegd gezag adviseren.

5 3. Wat verstaan we onder pesten? Het verschil tussen plagen en pesten PLAGEN PESTEN 1. Gebeurt spontaan 1. Gebeurt met opzet: de pester weet vooraf wie hij/zij zal pesten. 2. Heeft geen kwade bijbedoelingen 2. Wil iemand bewust kwetsen en /of kleineren. 3. Duurt niet lang en gebeurt niet vaak 3. Kan lang blijven duren, gebeurt meer dan eens en regelmatig. Houdt niet vanzelf op. 4. Speelt zich af tussen gelijken. 4. De strijd is ongelijk, de pester heeft altijd de bovenhand. De pester voelt zich machtig als het slachtoffer zich machteloos voelt. 5. Is meestal te verdragen of plezierig, maar kan ook kwetsend zijn. 5. De pester heeft geen positieve bedoeling, wil pijn doen, vernielen of kwetsen. 6. Is meestal 1 tegen Meestal een groep(je) tegenover 1 slachtoffer 7. De rollen liggen niet vast. 7. Heeft een vaste structuur. De pesters zijn meestal hetzelfde en het slachtoffer ook. Als het slachtoffer wegvalt, kan de pester op zoek gaan naar een ander slachtoffer. 8. De eventuele pijn is dragelijk 8. Als er niet iets aan wordt gedaan, kunnen de lichamelijke en geestelijke gevolgen ingrijpend zijn en lang nawerken. 9. De vriendschap wordt hervat. 9. Het is niet makkelijk om na het pesten een goede relatie op te bouwen. 10. Het blijft een lid van de groep. 10. Het gepeste kind is geïsoleerd, voelt zicht eenzaam en voelt dat hij/zij niet meer bij de groep hoort. 11. De sfeer in de groep blijft goed. 11. Geeft een dreigend, onveilig gevoel in de groep. Iedereen is angstig, omdat men bang is de volgende te zijn die gepest zal worden. Signalen Deze lijst is slechts een globale richtlijn en is niet volledig. Sommige items op zich hoeven nog geen aanleiding te geven om je ongerust te maken; een combinatie van meerdere items zou wel eens aanleiding kunnen zijn dat er meer aan de hand is. Sommige items zijn op zich een direct probleem of delict. Verder kunnen sommigen signalen zowel van toepassing zijn op de pester als op de gepeste.

6 Signalen pester: Altijd een bijnaam, nooit bij de eigen naam noemen Zogenaamde leuke opmerkingen maken over een klasgenoot Briefjes doorgeven Beledigen Opmerking maken over kleding Isoleren en negeren Buiten school opwachten, slaan of schoppen Op weg naar huis achterna rijden Naar het huis van de gepeste gaan Bezittingen afpakken Schelden of schreeuwen Pesten via sociale media Afwijkend gedrag van wat voor een kind, de leeftijd en de situatie normaal is Afwijkende ideeën over wat wel of niet mag Ernstig ongehoorzaam zijn/ autoriteitsconflicten Slechte motivatie, negatieve houding en slechte resultaten school Onverschilligheid t.a.v. ouders/ouderen/agenten Liegen bij aanhouding/ verhoren en geen autoriteitsgevoelig gedrag vertonen Vernieling en vandalisme Agressief zijn, naar andere kinderen en met agressie problemen oplossen Impulsief gedrag als brandjes stichten (kleine) diefstallen Seksueel uitdagen naar andere kinderen en volwassenen Weinig vrienden hebben en erg groepsgevoelig zijn Weglopen Onderhuids pesten (o.a. praten over via oogcontact- gezichtsuitdrukkingen) Signalen gepeste leerling: Somatische klachten Veel praten over dood en dood willen Eenzaam voelen/ ontbreken van steun Weinig vrienden Angstig, bang, en stressgevoelig zijn Spijbelgedrag Niet alleen durven zijn Laag zelfbeeld Afwijkend gedrag van wat voor een kind, de leeftijd en de situatie normaal is Slechte motivatie, negatieve houding en slechte resultaten op school

7 4. Hoe gaan wij om met pesten en met het voorkomen van pesten Het uitgangspunt is dat we er naar streven om pesten zoveel mogelijk te voorkomen. Dit proberen we op de volgende manieren: In gesprek met de leerlingen blijven Leerlingen observeren Onderwerpen zoals veiligheid, omgaan met elkaar, rollen in een groep, aanpak van ruzies ect. komen aan de orde in onze methode Kinderen en hun sociale talenten en in onze godsdienst methode Trefwoord. Het voorbeeld van de leerkrachten en ouders is van groot belang. Er zal minder gepest worden in een klimaat waar duidelijkheid heerst over de omgang met elkaar, waar verschillen worden aanvaard en waar ruzies niet met geweld worden opgelost maar uitgesproken. Agressief gedrag van leerkrachten, ouders en leerlingen worden niet geaccepteerd. Leerkrachten, ouders en leerlingen horen duidelijk stelling te nemen tegen dergelijke gedragingen. Leerkrachten en ouders moeten alert zijn op de manier waarop kinderen met elkaar omgaan en duidelijk stelling nemen wanneer bepaalde gedragingen hun norm overschrijden. Een effectieve manier om pesten te voorkomen, te stoppen of binnen de perken te houden, is het afspreken van regels voor de leerlingen. Regels die gelden op school en daarbuiten BASISREGEL: Respect is de basis in de omgang met elkaar. 1. Wij luisteren naar elkaar. 2. Wij doen niet iets bij een ander dat we zelf ook niet prettig vinden. 3. We noemen elkaar bij de voornaam, de leerkrachten spreken we aan met juf (of meester). 4. Wij spelen en werken samen. Iedereen hoort erbij. Buitensluiten vinden wij niet goed. 5. Wij blijven van elkaar en elkaars spullen af. 6. Wanneer je wilt dat de ander stopt: DENK na en zeg STOP: je kijkt de ander aan en je weet zeker dat de ander je gehoord heeft. 7. Als je kwaad bent ga je niet slaan, schoppen, spugen, krabben maar je probeert eerst samen te praten. Ga anders naar de meester of juf die in de beurt is. 8. Na het uitpraten van een ruzie maken we weer een nieuwe start. 9. Wij letten niet zoveel op elkaar en roddelen niet over elkaar. 10. Wij beoordelen niet iemand op het uiterlijk. 11. Wij lachen niemand uit. 12. Klikken: niet zomaar klikken. Wel: aan de juf of meester vertellen als er iets gebeurd wat je gevaarlijk of niet prettig vindt en wanneer iemand opzettelijk iets beschadigt. 13. Opzettelijk iemand pijn doen, opwachten buiten school, achterna zitten om te pesten is beslist niet toegestaan. 14. Vertel de meester of juf wanneer jezelf of iemand anders wordt gepest.

8 Wij maken samen graag plezier, maar nooit ten koste van een ander. Ruzies of meningsverschillen worden uitgepraat en nooit uitgevochten! Eerlijkheid duurt het langst! Daar kiezen wij voor!

9 5. Uitvoering van het protocol De regels die gelden op school en daarbuiten worden aan het begin van het schooljaar binnen iedere groep besproken. De regels hangen ook op het prikbord in de gang. De leerkracht en waar nodig de Interne begeleider en/of de directeur zorgen voor een goede dossiervorming ( zie Bijlage 1). 5.1 De vier stappen Wanneer leerlingen ruzie met elkaar hebben en/of elkaar pesten proberen zij en wij: Stap 1 Er eerst zelf ( en samen) uit te komen Stap 2 Op het moment dat één van de leerlingen er niet uitkomt ( in feite het onderspit delft en verliezer of zondebok wordt) heeft deze het recht en de plicht het probleem aan de meester of juf voor te leggen. Stap 3 De leerkracht brengt de partijen bij elkaar voor een verhelderingsgesprek en probeert samen met hen de ruzie of pesterijen op te lossen en (nieuwe) afspraken te maken. Bij herhaling van pesterijen/ruzies tussen dezelfde leerlingen volgen sancties (zie bij consequenties). Stap 4 Bij herhaaldelijke ruzie/pestgedrag neemt de leerkracht duidelijk stelling en houdt een bestraffend gesprek met de leerling die pest/ruzie maakt. De interne begeleider wordt ingeschakeld; de directeur wordt op de hoogte gebracht. De fases van bestraffen treden in werking (zie bij consequenties). Ook wordt de naam van de ruziemaker/pester op het blad Dit kan niet genoteerd. Bij iedere melding op het blad omschrijft de leerkracht de toedracht. Bij de derde melding ( fase 1 ) op het blad worden de ouders op de hoogte gebracht van het ruzie-pestgedrag. Leerkrachten en ouders proberen in goed overleg samen te werken aan een bevredigende oplossing. De leerkracht biedt altijd hulp aan de gepeste en begeleidt de pester, indien nodig in overleg met ouders en /of externe deskundigen. Consequenties behorende bij stap 4 De leerkracht heeft het idee dat er sprake is van onderhuids pesten. In zo n geval stelt de leerkracht een algemeen probleem aan de orde om langs die weg bij het probleem in de klas te komen. De leerkracht ziet dat een leerling wordt gepest (of de gepeste of medeleerlingen komen het bij haar melden) en vervolgens leveren de stappen 1 t/m 4 geen positief resultaat op voor de gepeste. Dan neemt de leerkracht duidelijk stelling in. De straf is opgebouwd in 5 fases; afhankelijk hoelang de pester door blijft gaan met zijn/haar gedrag.

10 Fase 1: Time out op een vast afgesproken plaats Nablijven tot alle kinderen naar huis zijn vertrokken Een schriftelijke opdracht over de toedracht en zijn of haar rol in het pestprobleem Door gesprek: bewustwording voor wat hij/zij met het gepeste kind uithaalt Afspraken me de pester over gedragsveranderingen. De naleving van deze afspraken komen aan het einde van iedere week (voor een periode) in een kort gesprek aan de orde Fase 2: Een gesprek met ouders, als voorgaande acties op niets uitlopen. De medewerking van de ouders wordt nadrukkelijk gevraagd om een einde aan de problemen te maken. De school heeft alle activiteiten vastgelegd op het Dit kan echt niet formulier en de school heeft al het mogelijke gedaan om een einde te maken aan het pestprobleem. Fase 3: Bij aanhouden pestgedrag kan deskundige hulp worden ingeschakeld zoals het ondersteuningsteam. Fase 4: Bij aanhoudend pestgedrag kan er voor gekozen worden om de leerling tijdelijk in een andere groep te plaatsen, binnen de school. Fase 5: In extreme gevallen kan een leerling geschorst of verwijderd worden. Van alle fasen wordt verslaglegging gedaan in ons leerlingvolgsysteem ParnasSys. 5.2 Onze begeleiding m.b.t. de leerlingen Begeleiding van de gepeste leerling ( door leerkracht en IB-er/directeur) We tonen medeleven en luisteren naar vragen hoe en door wie er wordt gepest. We gaan na hou de leerling zelf reageert, wat doet hij? Voor en tijdens het pesten? We laten de leerling inzien dat je soms ook op een andere manier kunt reageren. We gaan na welke oplossingen het kind zelf wil. We benadrukken de sterke kant van het kind. We stimuleren het dat de leerling zich anders/beter opstelt. We belonen (schouderklopje) als de leerling zich anders/beter opstelt. We praten met de ouders van het kind (en de ouders van de pester). We plaatsen het kind niet in een uitzonderingspositie door het over te beschermen. Contact opnemen met ouders: elkaar informeren, overleggen, inleven in het kind; bespreken wat de oorzaak zou kunnen zijn. We schakelen indien nodig, in overleg met ouders, hulp in zoals: sociale vaardigheidstrainingen, SamenDoen, huisarts en GGD. Begeleiding van de pester (door leerkracht en IB-er / directeur)

11 We praten met de pester en we zoeken naar de reden van het pesten. We laten inzien wat het effect van zijn/haar gedrag is voor de gepeste. We laten inzien welke positieve kanten de gepeste heeft. We bespreken de schoolregels t.a.v. het pesten. We geven schouderklopjes bij het (weer) houden aan de schoolregels of straffen wanneer het kind pest. Het kind leren niet meteen te reageren, leren beheersen. De techniek van Denk-Stop- Nadenken methode aanleren of een anderen manier van gedrag. We laten excuses aanbieden en het probleem oplossen ( wanneer geeft mijn oplossing jou een goed gevoel? ) Contact opnemen met ouders: elkaar informeren, overleggen, inleven in het kind, bespreken wat de oorzaak zou kunnen zijn. We schakelen indien nodig, in overleg met ouders, hulp in zoals: sociale vaardigheidstrainingen, Samen Doen, huisarts en GGD. We blijven als leerkracht alert. We spreken bij herhaling de pester er weer op aan. De grote groep ( door leerkracht en IB-er/directeur) We maken het probleem bespreekbaar in de groep We stimuleren dat de kinderen een eigen standpunt innemen en eventueel partij trekken voor de gepeste leerling. We bespreken met de leerlingen dat meedoen met de pester meestal kan leiden tot verergering van het probleem. We laten zien wat het effect van zijn/haar gedrag is voor de gepeste. We laten inzien welke positieve kanten de gepeste heeft. We schakelen indien nodig, in overleg met de ouders, hulp in zoals: sociale vaardigheidstrainingen, SamenDoen, huisarts en GGD. Eventueel organiseren we een ouderavond voor de leerlingen van de groep waarin de problematiek zich voordoet. 5.3 Onze adviezen aan ouders Deze adviezen geven we mee aan ouders indien er sprake is van pesten (zie bijlage 2). De ouders van de gepeste kinderen: Houdt de communicatie met uw kind open, blijf in gesprek met uw kind Pesten kunt u het beste direct met de leerkracht bespreken. Als pesten niet op school gebeurt maar op straat, probeert u dan om contact op ten nemen met de ouders van de pester(s) om het probleem bespreekbaar te maken. Stimuleer uw kind om positief. Hierdoor kan het zelfrespect vergroot worden of weer terug komen. Bewegen-sporten: samen wandelen-rennen; stimuleren tot buiten spelen; stimuleren tot het beoefenen van een sport. Steun uw kind in het idee dat er een einde aan het pesten komt. Stimuleer uw kind om naar de leerkracht te gaan.

12 De ouders van pesters: Neem het probleem van uw kind serieus. Probeer achter de mogelijke oorzaak te komen. Maak uw kind gevoelig voor wat het anderen aandoet. Besteed extra aandacht aan uw kind. Corrigeer ongewenst gedrag en benoem het goede gedrag van uw kind. Belonen waar kan straffen waar nodig. Maak uw kind duidelijk dat u achter de beslissing van school staat. Raak niet in paniek: elk kind loopt de kans om een pester te worden. De ouders van alle kinderen: Neem de ouders van het gepeste kind serieus. Houdt rekening met de gevoelens van de ouders van zowel het gepeste kind als de gevoelens van de pester. Stimuleer uw kind om op een goede manier met andere kinderen om te gaan. Corrigeer uw kind bij ongewenst gedrag en benoem het goede gedrag. Geef zelf het goede voorbeeld. Leer uw kind voor anderen op te komen. Leer uw kind voor zichzelf op te komen.

13 Bijlage 1 Dit kan niet formulier Dit kan niet! Formulier van. Fase 1 (betrokkenheid van leerkracht en ouders) Datum Signaal Time out Nablijven en schriftelijke opdracht Melding naar ouders Gesprek bewustwording Afspraken gedragsverandering (pestcontract) Fase 2 (betrokkenheid van leerkracht, IB-er en/of directeur en ouders) Datum Signaal Gesprek met ouders op school. (verslag/notulen van het gesprek) Afschrift naar ouders. Fase 3 (betrokkenheid IB-er en/of directeur en ouders Datum Signaal Contact met GGD / SamenDoen, huisarts en andere instanties Fase 4 (betrokkenheid IB er en/of directeur en ouders) Datum Signaal Plaatsing op een andere locatie Fase 5 (betrokkenheid directeur, bestuur en ouders Datum Signaal Verwijdering Bijlage 2 Adviezen aan ouders

14 Aan de ouders, Aangezien er op dit moment sprake is van pestgedrag in de groep van uw kind, geven wij adviezen mee. Natuurlijk is er reeds eerder contact met ouders van de gepeste leerling en met de ouders van de pesters. Indien nodig nemen wij contact op met de overige ouders van de andere groepen. Mocht u vragen en/of opmerkingen hebben dan kunt u terecht bij de leerkracht, de IB-er en de directeur. Voor de ouders van de gepeste kinderen Houdt de communicatie met uw kind open, blijf in gesprek met uw kind Pesten kunt u het beste direct met de leerkracht bespreken Als pesten niet op school gebeurt, maar op straat, probeert u dan om contact op te nemen met de ouders van de pester(s) om het probleem bespreken. Stimuleer uw kind om positief te reageren; zgn. schouderklopjes. Hierdoor kan het zelfrespect vergroot worden of weer terug komen. Bewegen- sporten. Samen wandelen-rennen, stimuleren tot het beoefenen van een sport. Steun uw kind in het idee dat er een eind komt aan het pesten. Voor de ouders van pesters Neem het probleem van uw kind serieus. Probeer achter de mogelijke oorzaak te komen. Maak uw kind gevoelig voor wat het anderen aandoet. Besteed extra aandacht aan uw kind. Corrigeer ongewenst gedrag en benoem het goede gedrag van uw kind. Schouderklopjes geven waar nodig straffen. Maak uw kind duidelijk dat u achter de beslissing van school staat. Raak niet in paniek; elk kind loopt de kans om een pester te worden. Voor de ouders van alle kinderen Neem de ouders van het gepeste kind serieus. Houdt rekening met de gevoelens van zowel het gepeste kind als de gevoelens van de pester. Stimuleer uw kind om op een goede manier met andere kinderen om te gaan. Corrigeer uw kind bij ongewenst gedrag en benoem goed gedrag. Geef zelf het goede voorbeeld. Leer uw kind voor anderen op te komen. Leer uw kind voor zichzelf op te komen. Met vriendelijke groeten, Team CBS t Kompas