Presentatie bijpraatsessie Aardgasbuffer Zuidwending. Zuidwending, 11 april

Transcriptie

1 Zuidwending, 11 april

2 Joost Hooghiem: plantmanager Aardgasbuffer Zuidwending Henk Abbing: directeur EnergyStock, een 100% Gasunie-dochteren eigenaar van de aardgasbuffer 2

3 We zijn halverwege april met u in gesprek geweest over drie zaken.ze gingen alle drie over het grote belang van Aardgasbuffer Zuidwending. We hebben enerzijds gesproken over het belang van de buffer voor de gasvoorziening op dit moment en in de komende jaren. Verder over het belang tijdens de energietransitie. De energietransitie is de periode waarin we af willen van fossiele energie en over willen stappen op duurzame energie. En tenslotte over het belang van buffercapaciteit in een volledig duurzame energievoorziening. We hebben toen aangegeven dat we terug zouden komen als er ontwikkelingen waren. Dat moment is nu. Wanneer u vragen wilt stellen, verzoeken we u dit na afloop van de presentatie te doen. Mocht iets onduidelijk zijn, mocht u iets niet begrijpen, onderbreek ons dan gerust zodat we het beter kunnen uitleggen. 3

4 Elektriciteit is moeilijk op te slaan in grote hoeveelheden. Er is nog geen accu uitgevonden die dat kostenefficiënt kan. Maar er is een alternatief. Geen batterij, maar een energiedrager: waterstof. En het mooie is: waterstof is volop voorradig. Het is een hoofdbestanddeel van water. Water bestaat namelijk uit waterstof en zuurstof. En je kunt deze twee scheiden met behulp van elektriciteit. En dat is in steeds grotere hoeveelheden beschikbaar als duurzame variant. Noord Nederland heeft de ambitie om een waterstofeconomie te worden. We hebben windparken op zee, we hebben zonne-energie op land, we zijn aangesloten op duurzame energie uit Scandinavië en Duitsland. En wij, Aardgasbuffer Zuidwending, hebben opslagruimte, we hebben kennis van opslag en we willen onze verantwoordelijkheid nemen om een goede bijdrage te leveren aan de energietransitie. Ik laat u zo zien hoe we groene waterstof gaan genereren. Aan de hand van deze afbeelding wil ik u graag laten zien dat waterstof vele toepassingsgebieden heeft. Het is in te zetten in mobiliteit (er rijden bijv. al auto s en bussen op), of het kan dienen als groene grondstof voor de industrie. Of we kunnen het tijdelijk opslaan en weer omzetten in elektriciteit. 4

5 Afgelopen woensdag 28 juni 2017 heeft de Raad van Bestuur van Gasunie besloten te investeren in eenpower-to-gas installatie op onze installatie in Zuidwending. Wat gaan wij concreet doen? Om die vraag te beantwoorden, wil ik een stapje terug gaan. We zijn jaren geleden alweer gestart met een energiemanagementprogramma. We willen daarmee ons eigen energieverbruik terugdringen en vergroenen. Een van de maatregel die we willen nemen is overgaan op een duurzame elektriciteitsvoorziening. Dat gaan we doen met zonnepanelen. Die plaatsen we op ons terrein op de aarden wallen en boven de parkeervakken. Nu wordt er in Nederland nog niet veel gedaan met dit zogenoemde power-togas principe waarbij duurzame elektriciteit wordt omgezet in groene waterstofgas. We gaan daarom de toekomst op kleine schaal demonstreren. We willen daarmee aan de ene kant aantonen dat het principe werkt en er aan de andere kant ervaring mee opdoen. Ook willen we met het project aanjager zijn van de ontwikkeling van een markt voor groene waterstof. 5

6 We plaatsen daarom extra zonnepanelen rond de installatie zodat we het principe kunnen onderzoeken. In totaal plaatsen we om en nabij zonnepanelen rond de installatie, waarvan circa voor het HyStockproject en ongeveer voor de energiebehoefte van de aardgasopslaginstallatie. Op de installatie plaatsen we drie zeecontainers. In één zal de omzetting van water in waterstof en zuurstof plaatsvinden d.m.v. elektrolyse, de tweede bevat de benodigde elektronica. De derde een kleine compressor die vervolgens een van de opslagcilinders vult met waterstof. Met deze zogenoemde tube trailers kan het waterstof worden vervoerd naar afnemers in bijvoorbeeld de mobiliteit en industrie. 6

7 Deze afbeelding geeft een impressie hoe de zonepanelen rondom de installatie komen te liggen. Zoals u ziet worden de aarden wallen links en rechts van het terrein bedekt met panelen en worden beide parkeerplaatsen binnen en buiten het terrein overdekt. 7

8 We hebben dus eind juni besloten dat we dit waterstofproject gaan uitvoeren. We starten nu met hetvoorbereidend werk voor de daadwerkelijke bouw en het aanvragen van de vergunningen: enerzijds voor de plaatsing van de zonnepanelen, anderzijds voor de omzetting van duurzame elektriciteit in waterstof. We vragen deze deels aan bij de gemeente Veendam: zij gaan over de gebieden rondom onze installatie. En deels bij het Ministerie van Economische Zaken: zij gaan over de zaken die óp de installatie spelen middels het opslagplan.zoals u ziet zijn er soms langere en soms korte procedures nodig. Het aanvragen van een omgevingsvergunning duurt in de regel 8 weken. Het wijzigen van een bestemmingsplan duurt 26 weken, het wijzigen van het opslagplan duurt nog wat langer (43 weken). We zijn van plan op onze website een overzicht te plaatsen en up-to-date te houden. Dat stelt u in staat op de juiste momenten eventuele vragen als zienswijze in te dienen. Nu de investeringsbeslissing is genomen starten we met het uitwerken van de plannen: het ontwerp wordt verder uitgewerkt, de inkoop wordt voorbereid, we beginnen met het voorbereiden van de locatie waar de containers komen te staan. Denk aan het aanbrengen van elektriciteitsaansluitingen, watervoorzieningen, etc. We verwachten volgend jaar tegen de zomer de panelen rond de installatie te kunnen plaatsen en de zeecontainers met techniek te plaatsen op de locatie. We zijn van plan de installatie na de zomer in gebruik te nemen. 8

9 Hierbij de verschillende procedures nog even weergegeven op de impressie met vermelding van het bevoegd gezag. Update Projecten Aardgasbuffer Zuidwending Ommelanderwijk, 3 juli

10 10

11 Op dit moment is onzebufferfunctie van groot belang voor de flexibiliteitsbehoefte in de gasvoorziening, waarbij het gasaanbod passend wordt gemaakt met de sterk variërende gasvraag binnen de dag. U kunt ons het beste vergelijken met het buffervat in uw cv-installatie. Er stroomt de hele dag water door de leidingen van uw CV. Het buffervat is bedoeld om overschotten op te vangen en tekorten aan te vullen. Zo werkt aardgasbuffer Zuidwending ook. De druk in het Nederlandse gasnet is eigenlijk overal gelijk en onze klanten moeten in principe ieder uur vande dag even veel gas aanleveren op het net als dat er van af halen. Wij zijn het drukvat / expansievat. Het gas blijft onze kant op komen, uit Slochteren bijvoorbeeld. Wij slaan dat tijdelijk op voor onze klanten en leveren tbvonze klanten als hun afnemers tijdelijk extra gas nodig hebben, bijvoorbeeld huishoudensen elektriciteitscentrales in de ochtend en in de avond. Nu verandert het energiegebruik. Wellichtkent u termen als all-electric van gas los en gas op maat. Ze geven aan dat we meer duurzaam opgewekte elektriciteit willen gaan gebruiken en minder aardgas. Maarhet aanbod van energie uit zon en wind is zeer veranderlijk. Soms waait het nauwelijks of schijnt de zon niet. Elektriciteitscentrales springen dan bij om te zorgen dat u toch voldoende elektriciteit geleverd krijgt thuis. Momenteel leveren kolencentrales die elektriciteit, maar die zullen we in de energietransitie als eerste sluiten. Gascentrales zullen de rol dan overnemen. Uiteindelijk willen we ook van het aardgas af, maar het zal nog tientallen jaren duren voordat we aardgas vervangen hebben door groen gas of andere duurzame opties. Intussen neemt de gaslevering uit Groningen af waardoor het Slochterenveld meer constant wordt bedreven en minder flexibel kan worden ingezet. Vroeger leverde dit veld meer gas op piekmomenten en minder op dalmomenten. Flexibiliteit in gaslevering is en blijft dus nog lange tijd belangrijk. Aardgasbuffer Zuidwending kan als drukvat betrouwbare buffercapaciteit leveren en is als enige in Nederland in staat om binnen 15 minuten bij te schakelen of om te schakelen van bijvoorbeeld injectie naar uitzenden van gas. Zuidwending, 11 april

12 We hebben in april al aangegeven dat we onderzoeken of het nodig is om onze capaciteit uit te breiden zodat we aan de veranderende vraag tegemoet kunnen komen. Dat onderzoek wijst uit dat we mogelijk een extra gascaverne gaan toevoegen door een caverne die reeds bijna volledig is ontwikkeld gereed te maken voor gasopslag. Update Projecten Aardgasbuffer Zuidwending Ommelanderwijk, 3 juli

13 Datbetreft deze caverne (A1) De gele vlek op de luchtfoto. Het blauwe lijntje is de leiding zoals die vanaf de caverne naar de installatie kan lopen. Update Projecten Aardgasbuffer Zuidwending Ommelanderwijk, 3 juli

14 Dezecaverne is al grotendeels door Akzo uitgeloogd en staat momenteel vol pekelwater. Om de caverne geschikt te maken voor gasopslag, gaan we een extra boorgat en put maken waarlangs het gas in en uit de caverne kan stromen en zullen we voor de gasopslag de putten gaan voorzien van zogenoemde well-heads. Update Projecten Aardgasbuffer Zuidwending Ommelanderwijk, 3 juli

15 Na afronding ziethet cavernepader dan zo uit. Voor het maken van de boorgangzullen we tweemaal een aantal weken achter elkaar 24/7 op de locatie aan het werk zijn. We zullen er alles aan doen de overlast zo veel mogelijk te beperken en raden u aan om u net als in het verleden bij ons te melden wanneer u wel overlast ervaart. We hebben dat tot op heden door het nemen van maatregelen altijd in goede banen kunnen leiden. Wanneer deze werkzaamheden plaatsvinden, is op dit moment nog niet te zeggen. Eind dit jaar hopen we ene investeringsbeslissing te nemen voor het ontwikkelen van een caverne. Mocht die positief zijn dan komen we bij u terug om meer te vertellen over het proces en de planning. Update Projecten Aardgasbuffer Zuidwending Ommelanderwijk, 3 juli

16 Wanneer we een caverne gaan ontwikkelendan betreft het deze caverne A1 (blauwe cirkel). Deze ligt het dichtst bij de N366 en het verst van de bebouwing. 16

17 Kortom: we kijken naar de ontwikkeling van een zesde caverne. We doen voorbereidend werk om toe tewerken naar de investeringsbeslissing en om tijdig gereed te kunnen zijn als de extra caverne nodig is voor de gasopslag. De vergunningen voorhet uitlogen van caverne en het maken van het boorgat zijn al aanwezig. Deze zijn afgegeven voor alle tien cavernes (zie vorige afbeelding). Wel zijn er nog vergunningen nodig voor bovengrondse werkzaamheden. AkzoNobelzal voor het doorontwikkelenvan het cavernepadal op korte termijn een omgevingsvergunning aanvragen bij de gemeente Veendam. Verder moet voor iedere nieuwe stap het opslagplan worden vernieuwd: voor deze vernieuwing wordt in juli een aanvraag ingediend bij het Ministerie van EZ.Ook voor deze aanvragen zullen we zullen we een projectpagina aanmaken op de website en daarop ook het proces en de planning publiceren. Aan het einde van dit jaar komen we zoals gezegd ook terug met nadere informatie. 17

18 Als u vragen heeft,is daar nu ruimte voor. U kunt hem hier stellen, maar we zijn na afloop van de bijeenkomst ook nog beschikbaar om vragen een-op-een te beantwoorden. En als er morgen pas een vraag opkomt dan kunt u gerust met Joost bellen of mailen en de vraag aan hem voorleggen. U vindt zijn gegevens elke maand in het Tonckeltje of op de website Zuidwending, 11 april

19 Zuidwending, 11 april