KEN JE BIJBEL. Een introductie in bijbel lezen

Transcriptie

1 KEN JE BIJBEL Een introductie in bijbel lezen

2 Lezen als Volgen Mat. 22:37-40 Één van de hoofddoelen van de Bijbel is om een liefdevolle relatie met God te onderhouden Gods woord staat centraal in het leven van Jezus discipelen

3 Jezus volgen betekent om dezelfde houding tegenover het Woord te hebben als Hem God liefhebben betekent Zijn Woord gehoorzamen (1 Joh. 5:3)

4 We moeten niet streven om meesters van de tekst te worden, omdat wij niet de meester zijn

5 De Bijbel is essentieel voor het christelijk leven Bijbel lezen is een ervaring, een reis en een episch avontuur

6 Onze capaciteit Natuurlijke vaardigheden Kennis Houding

7 Niets kan het gebrek aan een nederig verstand en hart compenseren

8 Literaire categorieen in de Bijbel Drie verschillen tussen de Bijbel en andere teksten Het is Gods Woord (2 Pet. 1:20-21; 2 Tim. 3:16) De Bijbel is één boek bestaande uit verschillende boeken De Bijbel bevat verschillende schrijfstijlen

9 Elk Bijbelboek vertelt de waarheid maar elk boek doet dit op zijn eigen manier Wat voor soort literatuur we lezen bepaald hoe we de tekst begrijpen en beantwoorden

10 Literaire types in de Bijbel Vertelling 44% Poëzie 33% Redevoering 23%

11 Bijbel Gods Openbaring Types POËZIE VERTELLING REDEVOERING Genres Apocalyptisch Epistels Evangelie Profetie Psalm Verhaal Wijsheid

12

13 4 Stappen Bijbelstudie 1. Zien 2. Begrijpen 3. Delen 4. Beantwoorden

14 1. Zien Wat zegt het? Alle aandacht op wat God tot ons heeft geschreven en op welke manier Op zoek naar wat God ons door de tekst wilt zeggen in plaats van betekenissen zoeken die wij zelf willen vinden (gevaar: zien wat er eigenlijk niet is woorden in de mond zetten)

15 De Bijbel is een tekst dat onuitputtelijk is. Alle tijd dat besteedt wordt aan het bestuderen ervan wordt altijd beloond met nieuwe inzicht.

16 2. Begrijpen Wat betekent het? We kijken naar wat de schrijver zegt dat belangrijk en waar is We kijken naar de schrijvers hoofddoel We kijken naar het denkproces van de schrijver (hoe ontwikkelt hij het hoofddoel?)

17 3. Delen Welke waarheid is het mij aan het leren? Het delen heeft twee dimensies 1. De waarheid dat de Bijbelse schrijver deelt met zijn lezers Dit vereist respect voor het doel en de functie van de schrijver zoals de schrijver het bedoeld heeft

18 Betekenis wordt vastgesteld door het doel dat de schrijver voor ogen had

19 2. We lezen de Bijbel met een grotere gemeenschap in gedachten in plaats van individualistisch lezen De Bijbel heeft een universele kwaliteit, het is relevant voor iedereen De waarheid kan niet door individuele voorkeuren bepaald woorden dit vernietigt eenheid en gemeenschap

20 De Bijbel volgen behoort gedaan te worden in gesprek met andere gelovigen

21 4. Beantwoorden En nu? De Bijbelse schrijvers communiceren op drie niveaus: Inhoud Ze praten over iets. Er is een onderwerp. Doel Ze hebben een reden om te praten. Een doel dat ze motiveert Antwoord Ze praten om beantwoord te worden.

22 De ideale lezer is betrokken in het gesprek met zijn hele wezen hart, ziel, gedachten, emoties, handelingen en verbeelding

23 De vertelling Rom. 15:4

24 We ontdekken onze identiteit, als we ons zelf zien in het verhaal. Niet zozeer als toeschouwers maar als actieve deelnemers Het doel van de vertellingen uit de Bijbel De perspectief van God communiceren Onze gedachten en gedrag veranderen

25 Onze taak als lezers is om de vraag te stellen: wat voor antwoord verwacht de schrijver van mij?

26 Elke vertelling heeft een: Omgeving Karakters Plot

27 Omgeving De waar en wanneer van het verhaal (het podium) Ga er altijd van uit dat elke detail van de omgeving belangrijk is De omgeving heeft twee elementen Plek ( type-scenes Jeruzalem, Babylon, tempel) Tijd (sabbat, hongersnood)

28 Karakters De wie van het verhaal de plot vertelt ons wat ze aan het doen zijn Hoe het karakter geschetst wordt bepaald hoe we het verhaal begrijpen Naam Status Beroep Nationaliteit of stam Fysieke en persoonlijkheid eigenschappen

29 Vier factoren Diepte Vlak: Karakters die dienen als achtergrond (alleen 1 of 2 eigenschappen worden genoemd) Rond: Ingewikkelde karakters (vb. Abraham, David, Petrus)

30 Dynamisch Zijn ze statisch (onveranderlijk en voorspelbaar) of ontwikkelen ze. (vb. Eli s zonen, discipelen) Rol Protagonist (de hoofdpersoon) Antagonist (degene die het conflict in het verhaal brengt) Agonist (andere belangrijke personen die betrokken raken bij het verhaal)

31 Identificatie We identificeren ons zelf met een bepaald karakter (let op: we zijn niet het karakter)

32 Tip: let op details!

33 Plot Climax Spanning stijgt Oplossing (toepassing) Conflict Einde Opening

34 Er was eens omgeving: tijd In een ver land Omgeving: Plaats Een persoon Karakter Die een probleem had Plot conflict en het werd heel erg Spanning stijging Totdat eindelijk Plot climax Het beter werd of erg werd Plot oplossing Het moraal van het verhaal evaluatie / gedeelde waarheid

35 God is altijd de Held!

36 Huiswerk: Lees het boek Ruth

37 Poëzie

38 Poëzie is een vorm van schrijven waar de normale taal veranderd wordt om de impact te versterken Het is een soort van taal dat veel intenser is dan normale taal Het stimuleert de verbeelding en emotie in een hogere mate dan andere types van schrijven

39 Poëzie geeft geen argumenten. Het schept woord-beelden en ervaringen, hierdoor opent het een nieuw venster van perceptie Het spreekt tot onze emoties en gevoelens Het bemoedigt om zowel te voelen als te begrijpen Voorbeeld: Richt. 5:26-27

40 Tip: Wanneer je een gedicht ziet midden in een vertelling, let dan goed op er wordt iets belangrijks gezegd!

41 Parallellisme Rijmen van ideeën en vormen in plaats van klanken Jesaja 38:18 Psalm 148:7-13

42 Synoniem parallellisme De tweede lijn (colon) herhaalt hetzelfde idee als de eerste lijn Psalm 82:3 Psalm 27:1 Psalm 104:33

43 Synthetisch parallellisme Het idee van de tweede lijn bouwt verder op de eerste Psalm 26:1 Psalm 18:36

44 Antithetisch parallellisme De tweede lijn maakt een contrast met de eerste lijn. De woorden maar en nog zijn aanwijzingen in deze soort. Psalm 119:163 Spreuken 10:28 Spreuken 15:25

45 Vergelijkende parallellisme De tweede lijn maakt een vergelijking met de eerste. Het gebruikt hiervoor de woorden als of zoals. Spreuken 27:19

46 Omgekeerde parallellisme Dit is parallellisme met een twist. Psalm 38:21

47 Chiastisch parallellisme Wanneer parallel lijnen in een gespiegelde of volgens een patroon in elkaar gezet zijn Psalm 127:1 Psalm 67:4-6 A De volken zullen U, o God loven; De volken zullen U loven, zij allen B De natiën zullen zich verblijden en juichen, C Omdat U de volken rechtvaardig zult oordelen; B de natiën op de aarde zult U leiden A De volken zullen U, o God loven; De volken zullen U loven, zij allen

48 Andere poëtische technieken Inclusio: De openingszin wordt herhaald aan het eind (Psalm 103, Psalm 118) Acrostichon: Een alfabet gedicht (Psalm 119, Spreuken 31:10-31) Onderbrekingen: Wanneer de schrijver het patroon verbreekt, let dan goed op.

49 De Focus Bijbelse poëzie wilt een emotioneel antwoord uitlokken van de lezer, zoals shock, empathie, angst, hoop of aanbidding. Wanneer we lezen moeten we de emotionele richting identificeren Let op woorden zoals, Zo zegt de Heere of Sela

50 Spraakvormen in de Bijbel Metaforen en vergelijkingen (gebruiken termen als en zoals ) Hyperbolen (opzettelijke overdrijving) Antropomorfisme (God beschrijven met menselijke eigenschappen) Verpersoonlijking (Levende eigenschappen geven aan niet levende dingen)

51 Huiswerk: Lees het boek Hooglied

52 Redevoering

53 De vertelling deelt waarheid door middel van verhalen vertellen Poëzie deelt waarheid door figuurlijke, beeldrijke, emotionele taal en parallellisme Redevoering communiceert waarheid door ideeën te presenteren die logisch gerelateerd zijn.

54 Redevoering is directer in zijn boodschap dan poëzie en vertelling, deze twee illustreren hun boodschap

55 Redevoering werkt door goed ontwikkelende, logische argumentatie Een sleutel factor is om de relaties van ideeën in de tekst te herkennen Herkennen hoe de schrijver zijn argument ontwikkelt in de tekst en waarom hij deze specifieke argumentvormen gebruikt

56 Logische relaties Leren over de logische relaties in de tekst helpt ons om verschillende gedachten, sequenties en paragrafen te herkennen Verschillende sleutelwoorden zijn seinposten die ons helpen om de logische reacties te herkennen in de tekst

57 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Vergelijking Twee of meer dingen die samen gezet worden om hun overeenkomsten te laten zien Als, op dezelfde manier, net als, zoals, hetzelfde Efraim is als een duif, onnozel, zonder verstand Hosea 7:11a De tong is als een bit in de mond van de paarden, als roer van een schip en als een klein vuur Jakobus 3:3-6

58 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Concessie Er wordt een toelating of uitzondering gemaakt op wat normaal is of op wat verwacht wordt Hoewel, ondanks, zelfs als, hoewel, niettemin, toch Want al heb ik u in de brief bedroefd, ik heb er geen berouw van. Hoewel ik er wel berouw van gehad heb, want ik zie dat die brief, ook al is het voor een korte tijd, u bedroefd heeft 2 Kor. 7:8 Door het geloof heeft ook Sara zelf kracht ontvangen om zwanger te worden en een kind te baren, ondanks haar hoge ouderdom, omdat zij Hem getrouw heeft geacht Die het beloofd had Heb. 11:11

59 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Conditie / resultaat Een conditie wordt gegeven en dan wordt het resultaat gegeven (Als dit, dan dat) Daarom, als/ dan Maar als uw hart zich afkeert en u niet luistert dan verkondig ik u heden dat u zeker zult omkomen Deut. 30:17-18 Daarom als iemand in Christus is, is hij een nieuwe schepping 2 Kor. 5:17 Als u nu met Christus opgewekt bent, zoek dan de ding die boven zijn Kol. 3:1

60 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Contrast Twee of meer dingen worden naast elkaar gezet om hun verschillen op te merken Alhoewel, maar, echter, in plaats daarvan, niettemin, in tegenstelling, aan de andere kant, liever, al, maar toch Al waren u zonden als scharlaken, ze zullen wit worden als sneeuw Jes. 1:18 Zo bent u dan niet meer vreemdelingen en bijwoners, maar medeburgers van de heiligen en huisgenoten van God Ef. 2:19

61 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Uitleg Het idee of gedachte dat gepresenteerd wordt in het eerste gedeelte wordt, op een of andere manier, verhelderd in het tweede gedeelte Namelijk, opdat, want dit weten wij toch, dat onze oude mens met Hem gerkuisigd is, opdat het lichaam van de zonde tenietgedaan zou worden en wij niet meer als slaaf de zonde zouden dien. Want wie gestorven is, is rechtens vrij van de zonde Rom. 6:6-7 zij dronken namelijk uit een geestelijke rots, die hen volgde; en die rots was Christus 1 Kor. 10:4

62 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Onderbreking De schrijver begint met één gedachte en onderbreekt het en gaat verder in een andere gedachte voordat hij weer terugkomt - Maar wat betreft hen die geacht werden iets te zijn wat zij voorheen waren maakt voor mij geen verschil; God ziet de persoon van de mens niet aan zij dus die in aanzien waren, hebben mij verder niets opgelegd Gal. 2:6

63 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Progressie Elke zin bouwt verder op de vorige. Dit kan reflecteert worden in tijdelijke progressie (beweging in tijd) of een logische progressie Alweer, ook, en, ten eerste, verder, uiteindelijk, als laatste, als volgt, niet alleen, maar, nu, dan En hen die Hij er van tevoren toe bestemd heeft, die heeft Hij ook geroepen en hen die Hij geroepen heeft, die heeft Hij ook gerechtvaardigd, en hen die Hij gerechtvaardigd heeft, die heeft Hij ook verheerlijkt Rom. 8:30 (Logische progressie) Dat Christus gestorven is voor onze zonden en dat Hij begraven is, en dat Hij opgewekt is op de derde dag en dat Hij verschenen is aan Kefas daarna aan de twaalf en als laatste van allen is Hij ook aan mij verschenen.. 1 Kor. 15:3-7 (Tijdelijke progressie)

64 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Doel Uitleg van een intentie, handeling of een idee dat gegeven wordt Omdat, want, voor deze reden, zodat, daarom, dit is waarom, dus want ik verlang er vurig naar u te zien, om u in enige geestelijke genadegave te laten delen, waardoor u versterkt zou worden. Rom. 1:11 Daarom heeft ook Jezus, om door Zijn eigen bloed het volk te heiligen, buiten de poort geleden Heb. 13:12

65 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorde n Citatie De schrijver citeert een andere tekst om een punt te bewijzen of te illustreren Zoals het geschreven staat, zoals de geschriften zeggen, dit was om zodat dit vervuld wordt Voorbeeld De mens die ze doet, zal erdoor leven Ez. 20:11 > Lev. 18:5 de rechtvaardige zal uit het geloof leven Rom. 1:17 > Hab. 2:4

66 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Reden Er wordt een reden gegeven voor een uitspraak of verklaring Omdat, voor deze reden, daarom want de liefde van Christus dringt ons 2 Kor. 5:14

67 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Retorische vraag Een vraag wordt gesteld en het antwoord wordt gelijk gegeven - Wie is zo wijs, dat hij deze dingen begrijpt, en zo verstandig dat hij ze kent? De wegen van de HEERE zijn immers recht. De rechtvaardigen zullen daarop wandelen, maar de overtreders zullen erop struikelen Hos. 14:10 Ik ellendig mens, wie zal mij verlossen uit het lichaam van deze dood? Ik dank God, door Jezus Christus, onze Heere Rom. 7:24-25

68 Logische relatie Uitleg Sleutelwoorden Voorbeeld Serie Een lijst van gelijke maar logisch gerelateerde delen Uiteindelijk, Ten eerste, als volgt Vervloekt is wie Deut. 27:15-26 Verblijd u in de hoop. Wees geduldig in de verdrukking. Volhard in het gebed Rom. 12:12

69 Hoe meer je deze logische relaties gaat herkennen hoe beter je een grip krijgt op de betekenis van een bijbelboek Elk idee heeft een consequentie in geldt vooral voor Gods Waarheid

70 Identificeer eerst het genre Zoek naar introductie zinnen die je kunnen helpen om de structuur van het boek te zien Vind belangrijke herhalingen Welke onderwerpen krijgen veel aandacht van de schrijver (ruimte, uitgebreide illustraties, verhalen, gedichten) Bepaal van elke paragraaf het hoofdonderwerp Kijk naar de verbindingswoorden

71 Tip van de dag: Denk in paragrafen

72 Bonustip: Youtube kanaal: The Bible Project (Reading Scriptures)

73 Huiswerk: Lees Kolossenzen