DEBAT CHINA EN DE NEDERLANDSE STEUN VOOR HET VRIJE WOORD --PULCHRI STUDIO, DEN HAAG
|
|
- Irena de Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 DEBAT CHINA EN DE NEDERLANDSE STEUN VOOR HET VRIJE WOORD --PULCHRI STUDIO, DEN HAAG 28 juni 2011, Lars van Troost, Amnesty International GESPROKEN TEKST GELDT Dames en Heren, In 1959 werd de zeventienjarige scholier Vladimir Boekovski in Moskou van school gestuurd. Met het opzetten van een ongeautoriseerd tijdschrift had hij zich iets te voortvarend betoond in activiteiten buiten het staande curriculum. Moskou was toen nog de hoofdstad van de Sovjetunie en zelfontplooiïng was in de hoofdstad van het Sovjetrijk en omstreken nog niet zo in zwang. Dat tijdschrift was slechts een voorbode van allerlei door de staat niet geautoriseerde activiteiten die Boekovski nog zou gaan ondernemen, waaronder openbare demonstraties tegen de vervolging van Russische schrijvers in 1965 en De Sovjetautoriteiten waardeerden ook deze activiteiten maar matig en boden hem, naar toenmalig gebruik, de gelegenheid om het systeem waartegen hij blijkbaar zo gekant was van binnenuit grondig te bestuderen. In de ogen van dat systeem waren afwijkende meningen niet alleen misdadig, maar ook vaak een aanwijzing voor een geestelijke stoornis. Boekovski kwam terecht in Sovjetgevangenissen en psychiatrische inrichtingen. Zijn stoornis wist men daar niet te verhelpen, want in 1971 bracht hij informatie naar buiten over het misbruik van de psychiatrie voor het bestrijden van politieke dissidenten. Ook dat leverde hem weer gevangenisstraf op.
2 Vladimir Boekovski was niet de enige dissident die bereid was grote persoonlijke risico's te lopen om buiten de Sovjetunie bekend te laten worden wat er in de Sovjetunie aan de hand was. Andrei Amalrik, Andrei Sacharov en Jelena Bonner waren slechts drie van de talloze anderen die hun stem wilden laten horen. Sacharovs artikel 'Gedachten over vreedzame co-existentie en vrijheid' werd door tussenkomst van de schrijver en Moskouse Paroolcorrespondent Karel van het Reve eerst in Nederland bekend en daarna wereldberoemd. Telkens was gevangenschap, interne verbanning, andere vrijheidsbeperking en uiteindelijk ballingschap de prijs die deze dissidenten betaalden voor het verheffen van hun stem. Hun vervolging ging gepaard met politieke en strategische discussies in Amsterdam, Londen, Bonn, Parijs en New York en, vooruit, Den Haag. Hoe moesten Westerse landen, kleine West- Europese staten zich verhouden tot wereldmacht Sovjetunie? Zouden protesten tegen politieke processen en verklaringen van solidariteit met Sovjetburgers die niet wilden deugen iemand helpen? Brachten die protesten en verklaringen meer dan alleen een goed gevoel voor Westerse intellectuelen? Waren verontwaardiging en protest geuit ten Westen van de Duits-Duitse grens werkelijk van enige betekenis voor de mensen om wie het ging? Of waren het gratis gebaren? Vladimir Boekovski heeft die vraag nog onlangs beantwoord, in een
3 documentaire die de BBC maakte bij gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Amnesty International. De Sovjet-autoriteiten deden voorkomen, zegt hij, alsof de buitenlandse protesten hun niets deden, maar de werkelijkheid was anders. De buitenlandse protesten werkten beeld verstorend en droegen daarmee bij aan het afnemen van steun voor de Sovjetunie in de wereld. De buitenlandse protesten werden als veel schadelijker ervaren, dan de autoriteiten wilden toegeven. Daarom leidden die protesten ook tot de vrijlating van Boekovski. Wie Zwijgt Mag Meepraten in de USSR, zo luidde in 1979 een campagneslogan van Amnesty International. Wie Zwijgt Mag Meepraten in de Volksrepubliek China zouden wij vandaag als campagneslogan kunnen gebruiken. Wij zwijgt mag meepraten, meeschrijven, meedoen. Wie niet zwijgt heet Liu Xiabo, Nurmemet Yasin of Yang Tongyan en is veroordeeld tot elf, tien of twaalf jaar gevangenisstraf, om wat hij zei, om wat hij schreef of het nu een politiek pamflet was of een verhaal. Over wie niet zwijgt, kunnen ook wij vandaag de dag beter maar niet zwijgen. Dat leert ons de zaak van Ai Weiwei. Het internationale protest --gekrakeel, zo u wilt-- over zijn arrestatie heeft ertoe bijgedragen dat hij nu althans buiten de gevangenis verblijft, net als zijn naaste medewerkers die ook vast zaten. Het is toch jammer dat dat protest in Nederland zo mondjesmaat was. Wat onder de maat zelfs, misschien. Gelukkig liet de kunstensector
4 in Kassel, Berlijn, Venetië en New York wel van zich horen. Gelukkig liet Salman Rusdie wel van zich horen. Ook over Shi Tao wordt niet gezwegen. Ja, hij zit nog steeds een gevangenisstraf van 10 jaar uit. Maar zijn gevangenisomstandigheden zijn ten minste verbeterd. Over Hu Jia hebben wij niet gezwegen. Hij zat zijn hele gevangenisstraf van drie en half jaar uit. Maar dan nog. Niet zwijgen, was geen gratis gebaar. Zij die gevangen hebben gezeten kunnen u vertellen dat de wetenschap dat iemand, desnoods ver weg, zich jouw lot aantrekt een bron van enorme hoop en kracht kan zijn. Hoop en kracht die een ieder nodig heeft die alleen of met slechts enkele medestanders zich verzet tegen die simpele regel van elke onderdrukker: wie zwijgt mag meepraten. Over wie het zwijgen is opgelegd, moeten we niet zwijgen. Hier niet. In China niet. Vandaar dat Amnesty International en PEN Nederland Nederlandse schrijvers, journalisten en kunstenaars oproepen een solidariteitsverklaring met Chinese collega s te ondertekenen; collega s die niet vrijuit kunnen spreken, die niet in vrijheid kunnen werken, die niet vrij kunnen leven. Wij zorgen voor vertaling. Wij zorgen ervoor dat Chinese schrijvers van deze buitenlandse solidariteit kennis zullen nemen. Nederlandse schrijvers en uitgevers gaan deze zomer naar de International Book Fair in Beijing. Dat is een goede gelegenheid om Chinese lezers en leiders kennis te laten nemen van de Nederlandse
5 literatuur --een corpus waarin menig protest, zoals de Max Havelaar en het Bericht aan de Rattenkoning, een plaats heeft verworven, canoniek of apocrief. Het is ook een goede gelegenheid om te laten zien dat Nederlandse schrijvers hun eigen vrijheid en die van anderen het verdedigen waard achten, ook van die schrijvers, journalisten en kunstenaars die de machthebbers tarten. Ik hoop dus dat u met Chinese collega s, met Chinese uitgevers en met Chinese politici en bureaucraten in gesprek gaat over de vrijheid in de kunst, de vrijheid van de kunst, de relaties tussen artistieke en politieke vrijheid, over vrije kunstenaars én over literatoren in gevangenschap. Amnesty International draagt graag bij aan een vruchtbare ontmoeting tussen Chinese en Nederlandse schrijvers. Vandaar dat wij de Nederlandse deelnemers aan de International Book Fair graag een reistas meegeven. Die tas is gratis, maar is geen leeg gebaar. Er zit een paspoort in dat hun helpen zal China door te komen. Het paspoort bevat allerlei handige weetjes voor op reis: een lijst met populaire Chinese schrijvers, een lijst met omstreden Chinese schrijvers en een lijst met gevangen Chinese schrijvers. Die laatste lijst is helaas niet uitputtend. Zij treffen in het paspoort officiële waarheden aan, maar ook verboden termen op het Chinese internet. Er zitten in de tas dvd s, met Nederlandse schrijvers die gedichten
6 voorlezen. Wij zorgden voor een Chinese ondertiteling. Deel ze uit in Beijing, zou ik zeggen. En maak zo reclame voor het moderne kijk- en luisterboek. Er zitten ansichtkaarten in met afbeeldingen van de Empty Chair van de Nederlandse kunstenaar Maarten Baas. Hij liet zich voor dit kunstwerk door China inspireren. De Empty Chair symboliseert de lege stoel van Liu Xiabo. Die lege stoel stond in Oslo, vorig jaar omdat Liu Xiabo wegens gevangenschap zijn Nobelprijs niet in ontvangst kon nemen. De slotverklaring van Liu Xiabo tijdens zijn proces in Beijing in december 2009 hebben wij trouwens ook in dat paspoort opgenomen. Ten slotte stoppen wij in elke tas twee spelden van de Empty Chair. Eén ervan zouden Nederlandse schrijvers in Beijing kunnen dragen. De ander zouden zij kunnen weggeven, als teken van respect voor een gelauwerde, maar gevangen collega, voor een vrijdenker achter slot en grendel, voor een van de opstellers van Charta 08, dat manifest waarin Chinese schrijvers, intellectuelen, advocaten en hervormers slechts vragen om een nieuwe grondwet, met machtenscheiding en respect voor de rechten van de mens en de rechtsstaat. Dat is toch niet zo veel gevraagd? Ik wens degenen van u die deze zomer naar Beijing gaan een goede reis. Amnesty International zal u in september uitnodigen voor een nieuwe ontmoeting. Dan horen wij graag van u welke vrijheid u in Beijing nemen kon om de onvrijheid van Chinese collega s ter sprake te brengen.
7 Graag bied ik nu Ramsey Nasr, dichter des vaderlands, als eerste de reistas aan.
Het is een grote eer om u hier in het Errera Huis, de officiële. residentie van de Vlaamse Regering, te mogen verwelkomen. Dit
Donderdag 2 februari 2012 Welkomstwoord JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Ontmoeting Chinese minister van Cultuur Cai Wu - Errera, Brussel Zeer geachte collega, minister
Nadere informatieChina. - De geschiedenis en cultuur van Peking -
Pagina 1 Groep 8 Colofon China - De geschiedenis en cultuur van Peking - Leerling - informatie Inleiding In deze les gaan wij het hebben over de Chinese stad Peking. We kijken met elkaar naar een stukje
Nadere informatieZondag 13 december 2009 Tekst: Lucas 1: 39-55
Zondag 13 december 2009 Tekst: Lucas 1: 39-55 Maria gaat op visite bij Elisabet. Maria was natuurlijk helemaal vol van het geweldige nieuws dat ze van de Gabriël had gehoord. Ze wilde het heel graag aan
Nadere informatieMaria, de moeder van Jezus
Maria, de moeder van Jezus Kerstoverdenking Rotary 2014 1. Maria in de kerkgeschiedenis 2. Maria in de Bijbel 3. Boodschap 1. Wees gegroet Wees gegroet Maria, vol van genade. De Heer is met u. Gij zijt
Nadere informatieOm mee te beginnen: boekfragment en opdrachten
Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.
Nadere informatieVerslag gehandicapten platform.
Verslag gehandicapten platform. 5 Maart kwamen er gehandicapten mensen bij ons op school. Ze waren niet gehandicapt in hun hoofd en gedrag maar ze waren lichamelijk gehandicapt. We begonnen met een paar
Nadere informatieUitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers
Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Bent u op de hoogte van dit proces tegen Geert Wilders of bent u dat niet? Ja, daarvan ben ik heel goed op
Nadere informatieSpeech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014
Speech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014 Geachte heer de Wit, beste Jan, Een paar weken geleden kwam je mijn kamer in lopen met een mooie bos bloemen. Voor mij! Je kwam me vertellen
Nadere informatieVoorbeeldig onderwijs
m a r i a va n de r hoe v e n Voorbeeldig onderwijs In de politieke arena wordt gedebatteerd over de vraag of het goed gaat met het Nederlandse onderwijs. Getuige het recente Oesorapport zijn we op onderdelen
Nadere informatieSaskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS. Gedichten. Muitgeverij. Mmarmer. m armer
Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS Gedichten Muitgeverij m armer Mmarmer Mmarmer M INHOUD KANTOOR Ode 13 Wat we zeiden toen we het ons nog herinnerden 14 Ze hebben het beste met ons
Nadere informatie3.5. Vertellenderwijze, niet moraliseren! 3.5.1. Verkenning van het verhaal " #
3.5. Vertellenderwijze, niet moraliseren 1 3.5.1. Verkenning van het verhaal "# $$ %& " # 1 H. BERGHMANS & G. EVRARD, Bijbelverhalen in beeld, het leven van Jezus, Altoria Averbode, 1999. ' 3.5.2. Uitdieping
Nadere informatieEen Valentijn krantje Geen idee van wie, maar wel voor wie!
Datum: 14-02-2013 Een Valentijn krantje Geen idee van wie, maar wel voor wie! Eerste hulp bij liefdeslooplijn Mocht het van toepassing zijn Anders leuk om weg te geven Wie dit heeft geschreven? Geen idee,
Nadere informatieEen terugblik op de Sacharovprijs 2008
Een terugblik op de Sacharovprijs 2008 In afwachting van de winnaar van de Sacharovprijs van dit jaar, hebben we al onze artikelen wat betreft de toekenning van de Sacharovprijs 2008 verzameld. De winnaar
Nadere informatieVoorafgaand aan de film
Die Welle Opdrachtenblad Regie: Dennis Gansel Jaar: 2008 Duur: 110 minuten Filmkeuring: 12 (geweld, angst en discriminatie) Website: www.welle.film.de Voorafgaand aan de film De legendarische film The
Nadere informatie6 Stefanus gevangengenomen
6 Stefanus gevangengenomen 8. En Stefanus, vol geloof en kracht, deed wonderen en grote tekenen onder het volk. 9. En enigen van hen die behoorden tot de zogenoemde synagoge van de Libertijnen, van de
Nadere informatieDE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?.
DE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?. Amersfoort, 21 augustus 2007 John van den Hout Geachte aanwezigen, Toen ik me voorbereidde om voor u dit verhaal te houden, was mijn eerste gedachte: Wat
Nadere informatieHitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?
Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke
Nadere informatieT4 Oefen SED Geschiedenis Module 6
T4 Oefen SED Geschiedenis Module 6 1. Bekijk bron 1. De titel van de onderstaande Russische cartoon is: De Amerikaanse stemmachine. De Verenigde Staten drukken op het knopje voor, dat naast het knopje
Nadere informatieSpreekbeurt Dag. Oglaya Doua
Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp
Nadere informatieLunchen bij de superfamilie
Lunchen bij de superfamilie D e zon stond hoog aan de hemel in de metropool Ratstad en werd weerspiegeld in de ramen van huize Piep. De klok had twaalf uur geslagen. Rondom de keukentafel zat een aantal
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,
Nadere informatieTheatertijd. Dit was de theatertijd van groep 6b,
Theatertijd Dit was de theatertijd van groep 6b, Het ging over een schrijfster die een brief kreeg en erin stond: Beste mevrouw de sprookjes schrijver wij hebben een nieuwe opdracht voor u maak een boek
Nadere informatieApostolische rondzendbrief
oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de
Nadere informatieDe grote Geronimo Stilton omnibus
Het thema van deze nieuwsbrief is: Reizen De grote Geronimo Stilton omnibus Tekst: Geronimo Stilton / Illustraties: Flavio Ferron e.a. Voorlezen vanaf 7 jaar / zelf lezen vanaf 9 jaar Over het boek Paperback
Nadere informatieHet is niet voor het eerst dat Europa door extreem terreurgeweld wordt geraakt.
MdV, De terreur in Parijs heeft in heel Europa afschuw gewekt. Nietsontziende moslimradicalen hebben met hun aanslagen op Charlie Hebdo en op de Joodse supermarkt onze westerse samenleving in het hart
Nadere informatieKnabbel en Babbeltijd.
Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte
Nadere informatieInstructie: Landenspel light
Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)
Nadere informatieWiskunde en creativiteit
Wiskunde en creativiteit Tom Verhoeff Al op de kleuterschool kreeg ik mijn bedenkingen bij de manier waarop het onderwijs omgaat met creativiteit. Creativiteit kwam toen niet verder dan de (door juffen
Nadere informatieKlee. en Cobra. Opnieuw beginnen
Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is
Nadere informatieWelke opdracht gaf Jakob aan zijn zonen vanwege de hongersnood?
Jozefs broers bij de onderkoning. Welke opdracht gaf Jakob aan zijn zonen vanwege de hongersnood? Genesis 42:1-2 1 Toen Jakob zag dat er koren in Egypte was, zei Jakob tegen zijn zonen: Waarom kijken jullie
Nadere informatieDe renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!
De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit
Nadere informatieO, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.
Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan
Nadere informatieDe brieven van Van Gogh
De brieven van Van Gogh Tijdens een rondwandeling door het dorp, vertelt ieder gids wel iets over de vele brieven die Vincent schreef in zijn leven. Hoe belangrijk waren de brieven voor Vincent, aan wie
Nadere informatieZoekkaart Kunstenaars: Marcel Witte
Pagina 1 van 6 Zoekkaart Kunstenaars: Marcel Witte 1. Multicultural Dit is het kunstwerk dat Marcel maakte voor de tentoonstelling Utopiart27 Je kan meer lezen over Marcel op de website http:// Pagina
Nadere informatieNieuwsbrief OBS De Meerpaal
Nieuwsbrief OBS De Meerpaal 13 januari 2015, nummer 5 Inhoud 1. Goed 2015 2. Te laat komen 3. Luizenouders 4. Uitnodigingen 5. Niet fietsen op het schoolplein 6. Museum Jeugduniversiteit 7. Voorleesdagen
Nadere informatieOntmoeting. gezondnu.nl
Ger van der Gaast (64) weet sinds 2010 dat hij de ziekte van Alzheimer heeft. Inmiddels woont hij in een verpleeghuis in Utrecht. Als voormalig docent verpleegkunde volgt Ger zijn eigen zorg kritisch.
Nadere informatieT W E E D E W E R E L D O O R L O G i n p e r s p e c t i e f
1 Tijdens de lessen over de Tweede Wereldoorlog heb je geleerd over Anne Frank. Een joods meisje dat met haar familie ondergedoken zat in het Achterhuis op de Prinsengracht in Amsterdam. Anne hield een
Nadere informatieHandreiking bij een spirituele zoektocht.
Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is
Nadere informatieOverdenking 21 juni 2015 Velserbroek - Ds. Mirjam Vermeij
Overdenking 21 juni 2015 Velserbroek - Ds. Mirjam Vermeij Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus, Wie is hij toch, dat zelfs de wind en het meer hem gehoorzamen. Wie is hij toch? Die vraag klinkt
Nadere informatieLeven in veiligheid. Artikel 1, Vluchtelingenverdrag van Genève, 1951
Leven in veiligheid Niemand laat zonder reden zijn familie, vrienden en bezittingen achter. Vluchtelingen kunnen niet anders. De situatie in hun eigen land is te gevaarlijk om er te blijven. Ze vluchten
Nadere informatie22 januari 2015. Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid
22 januari 2015 Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid 1 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online
Nadere informatieInhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!
1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk
Nadere informatie24 Januari 1948, beide uit Paramaribo, hoofdstad van Suriname. Hij verzocht me jou te schrijven
Mr. A. J. H. L. ADAM WARNSVELD, 2 Februari 1948 Boschlaan 7 Beste Renzo, Reeds twee brieven kreeg ik van je va.der, de eene gedateerd 19 Januari en de andere 24 Januari 1948, beide uit Paramaribo, hoofdstad
Nadere informatieSpeech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Bevrijdingsdag, Leek, 5 mei 2010
Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Bevrijdingsdag, Leek, 5 mei 2010 Dames en heren, [Inleiding] In de zomer van 1946 voer een schip van Thailand naar Nederland. Een kleine Nederlandse
Nadere informatieSessie 68. Meningen over Wat Tyler. Mening in 1381. Mening Nu. Niet waar of Valt niet te zeggen
Sessie 68. Meningen over Wat Tyler Mening in 1381 Mening Nu Niet waar of Valt niet te zeggen Sessie 68. Uitspraken over Wat Tyler Mensen moeten niet als slaven hoeven werken alleen maar omdat ze arm zijn.
Nadere informatieDagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Nadere informatieBevriend met Bram of met een autist
Bevriend met Bram of met een autist Eerste druk, januari 2010 2010 Nanno Ymus isbn: 978-90-484-0990-7 nur: 283 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl De namen, plaatsen en gebeurtenissen
Nadere informatieVertrouwen. Margriet Ledin-de Hoop. Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer
Vertrouwen Margriet Ledin-de Hoop Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Inhoudsopgave Woord vooraf 6 1. Op reis 8 2. Spring! 15 3. Ver weg of heel dichtbij? 24 4. Actief afwachten 32 5. In vertrouwen keuzes
Nadere informatieMijn dochter; boulimia en borderline
Mijn dochter; boulimia en borderline Mijn dochter; boulimia en borderline E.M. van der Linden Schrijver: E.M. van der Linden Coverontwerp: via Brave New Books ISBN: 9789402130331 E.M. van der Linden Dit
Nadere informatieSchrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>
Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieONTMOETEN KENNY KOKEN
Gratis Excemplaar ONTMOETEN KENNY KOKEN WIL JIJ HET HELE (VOORLEES) VERHAAL GRAAG LEZEN? Je krijgt Ontmoeten Kenny Koken thuis gestuurd als je een mailtje stuurt naar timo-co@coderups.nl met je naam, adres
Nadere informatieDe sleutel naar vrijheid
De sleutel naar vrijheid Een boek over het mechanisme van mensen zichzelf gevangen te maken en te houden, waardoor ze niet toekomen aan dat wat ze echt zouden willen. Voor iedereen die vast raakt of zit,
Nadere informatiewerkboek tekenaar & dichter dubbeltalent 8.05-9.09 2012 Cobra Museum voor Moderne Kunst
tekenaar & dichter werkboek dubbeltalent 8.05-9.09 2012 Cobra Museum voor Moderne Kunst Tekenen en dichten; dat doe je allebei met je hand. Het maakt niet uit hoe je het doet, je kunt zelf kiezen: je doet
Nadere informatiekracht TWEEDE WERELDOORLOG VERSUS MENSENRECHTEN
WERKb L a D WERKBLAD met terugwerkende kracht met terugwerkende kracht TWEEDE WERELDOORLOG VERSUS MENSENRECHTEN Dit werkblad is een voorbereiding op je bezoek aan de vaste tentoonstelling Met Terugwerkende
Nadere informatiePresentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen,
Presentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen, over fondsenwerving (Bron The Spirituality Of Fundraising
Nadere informatieHet koninkrijk van God vlakbij
Het koninkrijk van God vlakbij Dit werkboek is van : Cellessen voor kinderen van 8-12 jaar Serie lessen voor kleine groepen; leeftijd 8-12 jaar Lessen zijn geschreven op basis van het boek Natuurlijk BOVENnatuurlijk
Nadere informatieJohannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,
Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...
Nadere informatieLet s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting
Let s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting Normen en waarden De spelleider wijst iemand aan die een casus voorlegt waarin seksuele voorlichting is gegeven aan een cliënt. Bespreek in tweetallen
Nadere informatieIn de stilte van ons herdenken, sprak de herinnering.
Toespraak burgemeester K. Tigelaar ter gelegenheid van de dodenherdenking op vrijdag 4 mei 2012 Dames en heren, jongens en meisjes, In de stilte van ons herdenken, sprak de herinnering. Herinneringen aan
Nadere informatieZondag 22 mei 2011 - Kogerkerk - 5e zondag van Pasen - kleur: wit - preek Deuteronomium 6, 1-9 & 20-25 // Johannes 14, 1-14
Zondag 22 mei 2011 - Kogerkerk - 5e zondag van Pasen - kleur: wit - preek Deuteronomium 6, 1-9 & 20-25 // Johannes 14, 1-14 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Twee prachtige lezingen vanochtend. Er
Nadere informatieNieuwsbrief SHIB juni 2015
Nieuwsbrief SHIB juni 2015 www.shib.nl info@shib.nl Postbus 250, 3770 AG Barneveld Bankrekening: NL35 RABO 0152 6550 18 t.n.v. SHIB Nieuws Hierbij weer een nieuwsbrief! Met o.a. een kort verslag van de
Nadere informatieCHRISTINE OTTEN, Tussen Country en Westen
CHRISTINE OTTEN, Tussen Country en Westen Haar autobiografische roman Om adem te kunnen halen is onlangs verschenen en speelt zich grotendeels af in Deventer, waar zij tot haar 18de woonde. Vanaf maart
Nadere informatie14 februari is het Valentijnsdag! Vol verwachting kloppen de harten van de vele jongens en meisjes.
Valentijnsdag 14 februari is het Valentijnsdag! Vol verwachting kloppen de harten van de vele jongens en meisjes. In Engeland en de Verenigde Staten (VS) vieren mensen al eeuwen Valentijnsdag. In België
Nadere informatieDeel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties
Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna
Nadere informatieDe vorm van het verhaal
Over dit boek Het verhaal van Reinaart de vos is een van de oudste verhalen in het Nederlands. Het is geschreven in de 13 de eeuw door Willem. Wie die Willem precies was, weten we niet. Willem heeft het
Nadere informatieVoel je vrij en liefdevol 7 oefeningen
Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Soms voel je je gevangen door het leven. Vastgezet door de drukte, en beklemd in je eigen hoofd. Je voelt je niet vrij en je voelt geen liefde. Met deze tips breng
Nadere informatieJe gezicht en houding. spreken boekdelen!
Ronald Dingerdis Je gezicht en houding 5 spreken boekdelen! Iedereen lekt non-verbale communicatie. Het is menselijk en het gebeurt gewoon. Het is ook logisch want communicatie bestaat voor het grootste
Nadere informatieKoningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande
Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie
Nadere informatieWelkom op de pagina van groep 8b! Het komende schooljaar zullen wij hier regelmatig leuke nieuwtjes en weetjes uit onze groep plaatsen
maandag 7 december 2015 Welkom op de pagina van groep 8b! Het komende schooljaar zullen wij hier regelmatig leuke nieuwtjes en weetjes uit onze groep plaatsen Planning spreekbeurt Planning nieuwskring
Nadere informatieGeloof tegenover gevoelens
Kenneth Hagins Geloofsles nr. 7 Geloof tegenover gevoelens Centrale waarheid: Een formule voor geloof is: 1) Zoek in Gods Woord naar een belofte die betrekking heeft op wat u nodig heeft, 2) Geloof Gods
Nadere informatieLeonardo Da Vinci. Doel: Na deze opdracht weet meer over het leven van Leonardo Da Vinci
Thema: de boer op Geschiedenis Tijd van Ontdekkers en Hervormers Renaissance Leonardo Da Vinci Moeilijkheid: **** Tijdsduur: **** Juf Carolien Doel: Na deze opdracht weet meer over het leven van Leonardo
Nadere informatieVIRTUEEL LEEFSTIJL CENTRUM TESTAPP RESULTATEN
VIRTUEEL LEEFSTIJL CENTRUM TESTAPP RESULTATEN WAAROM DE TESTAPP? In eerdere verkenningen zijn verschillende ideeën naar voren gekomen voor ontwerp van het virtueel leefstijlcentrum. De functionaliteiten
Nadere informatieDe koude oorlog Jesse Klever Groep 7
De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 1 Voorwoord Tijdens het maken van mijn spreekbeurt over Amerika kwam ik de Koude oorlog tegen. De koude oorlog leek mij een heel interessant onderwerp waar ik niet
Nadere informatieInterview protocol (NL)
Interview protocol (NL) Protocol telefoongesprek slachtoffers Goedemorgen/middag, u spreekt met (naam) van de Universiteit van Tilburg. Wij zijn op dit moment bezig met een onderzoek naar straat- en contactverboden
Nadere informatieDames en heren, 1 Gevonden via Google, transcript van grammofoonplaat, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.
Toespraak van commissaris van de koning Max van den Berg, uitreiken eerste exemplaar Het communistische verzet in Groningen, Groningen (A-Kerk), 5 maart 2014 Dames en heren, Fascisme is oorlog. Overweldiging
Nadere informatieTegenwoordig leren de kinderen het trouwens anders: nu luidt het ezelsbruggetje:: Vader droomt over Afrika)
Marcus 6 : 30-44 en Ps. 23 ds. A. Oude Kotte-de Boon 22 juli 2012 Wehl 'Delen is vermenigvuldigen' Ik kom uit een groot gezin. Dat betekent dat er nogal eens wat te vieren valt. Nu is het een traditie
Nadere informatieEerste week vd advent
Advent vieren en beleven derde graad Eerste week vd advent De adventskrans staat centraal. Er speelt zachte muziek. De kinderen nemen bij het binnenkomen een sparrentakje uit de mand en leggen dit rond
Nadere informatieOpvang na uw uitzending. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk
Opvang na uw uitzending Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk werk helpt iedereen binnen of direct rondom Defensie met problemen die voortkomen uit het werk.
Nadere informatieDé 14 fundamentele stappen naar geluk
Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Van de Amerikaanse psycholoog Michael W. Fordyce 1. Wees actief en ondernemend. Gelukkige mensen halen meer uit het leven omdat ze er meer in stoppen. Blijf niet op
Nadere informatieTHE A21 CAMPAIGN AFSCHAFFEN VAN ONRECHT IN DE 21E EEUW
THE A21 CAMPAIGN AFSCHAFFEN VAN ONRECHT IN DE 21E EEUW FEITEN MENSENHANDEL is de illegale handel van mensen, met als voornaamste doel gedwongen arbeid en seksuele uitbuiting. Het is de snelst groeiende
Nadere informatieOPZOEKEN IN HET WOORDENBOEK (1)
OPZOEKEN IN HET WOORDENBOEK (1) In de les leer je vaak nieuwe woorden. Je docent kan je helpen, maar je kan nieuwe woorden ook in het woordenboek opzoeken. Wat moet je doen? 1. Neem een woordenboek en
Nadere informatieMeld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson
Meld seksueel misbruik aan de commissie-samson Help ons Mijn naam is Rieke Samson en ik wil je vragen om ons te helpen bij het onderzoek naar seksueel misbruik van kinderen en jongeren. Zelf ben ik voorzitter
Nadere informatie10. Gebarentaal [1/3]
10. Gebarentaal [1/3] 1 Gebarentalen Stel, je kunt niets horen. Je bent doof. Hoe praat je dan met andere mensen? Je kunt liplezen, maar dat is moeilijk en je mist dan toch nog veel van het gesprek. Bovendien
Nadere informatieMonica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.
Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.
Nadere informatieDames en heren, 1 Jonathan D. Spence, The search for modern China (2de druk; New York 1999)
Speech van de minister van Buitenlandse Zaken, Uri Rosenthal, ter gelegenheid van de uitreiking van de mensenrechtentulp, op 31 januari 2012 in Het Spaansche Hof te Den Haag. Wij zijn hier in dit fraaie
Nadere informatieWaarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?
Les 5 - Redding Vier feiten die je moet kennen om het Evangelie goed te begrijpen In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? In
Nadere informatieGeloven in Jezus Christus
Geloven in Jezus Christus Zoon van God Jezus krijgt God een menselijk gezicht. Immanuel wordt Hij genoemd: God met ons. Het is de naam die Hij bij zijn geboorte krijgt. ZIn Daar begint zijn bijzondere
Nadere informatieDit is het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Dit vindt de ChristenUnie belangrijk voor Nederland. Lees maar!
Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 12 september Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks
Nadere informatieze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele
En, wat vind je? Hoe bedoel je, wat vind ik? Mijn haar. Kijk nou even. Mark kijkt op van zijn scherm. Yvonne staat in de deuropening van de woonkamer, een bakje yoghurt in haar hand. Ze beweegt niet. Ze
Nadere informatieSpeech na afloop van de laatste plenaire Kamervergadering van 2015 Door de tijdelijke Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib
Speech na afloop van de laatste plenaire Kamervergadering van 2015 Door de tijdelijke Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib Beste collega s, Voordat ik de laatste vergadering van 2015 sluit, wil
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatie1. Een van mijn collega s, liet een mooi verhaal zien: De opgave was: Los op ln(x + 2) ln(x + 1) = 1.
Tentamen-wiskunde?. De basiswiskunde. Een van mijn collega s, liet een mooi verhaal zien: De opgave was: Los op ln(x + 2) ln(x + ) =. Oplossing : ln(x + 2) = + ln(x + ) x + 2 = ln + x + 3 = ln dus x =
Nadere informatieVerslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.
Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien
Nadere informatieZaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie
Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie
Nadere informatieFabritius, schilder van Het puttertje
Fabritius, schilder van Het puttertje www.meulenhoff.nl Deborah Davis Fabritius, schilder van Het puttertje Leven en werk van een zeventiende-eeuwse meester Uit het Engels vertaald door Annemie de Vries
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Ik had bedacht dat ik voor vandaag maar eens een ouderwetse preek in 3 punten ga houden. Het eerste punt gaat over het kijken naar de ander. De tweede
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Jezus was moe. Hij had het helemaal gehad. Het begon er allemaal mee toen sommige van de schiftgeleerden zagen hoe wij, zijn leerlingen, een stuk brood
Nadere informatieEvaluatie Wet controle op rechtspersonen. Verslag van een schriftelijk overleg Vastgesteld
33750-VI Nr. Evaluatie Wet controle op rechtspersonen Verslag van een schriftelijk overleg Vastgesteld De vaste commissie voor Veiligheid en Justitie heeft een aantal vragen ter beantwoording voorgelegd
Nadere informatie