Welkom Gevaarlijke producten Basisvorming preventie & bescherming Gemeenschappelijke preventiedienst Lesgever: Karen Brems Wat is een gevaarlijk product? Gevaarlijke producten in scholen Blootstelling aan gevaarlijke stoffen Voorbeeld: Carboline (=Verboden) Ademhaling Vluchtige organische stoffen (VOS) Schade aan luchtwegen Mond PAK s Huid- en blaaskanker Huid Naftaleen (aardolie) Brandwonden 1
Hoe herken je een gevaarlijk product? Etikettering ETIKET! Duidelijk zichtbaar & leesbaar Minimum afmetingen: Onuitwisbaar, contrasterende kleur Op elke deelverpakking aanbrengen Goed vastzitten op de verpakking Oude etiket Nieuwe etiket Nieuwe Gevarensymbolen Veiligheidsgevaren Betekenis Oude gevarensymbool Nieuwe gevarensymbool Explosief Ontvlambaar Vb: aceton Oxiderend = Houder onder druk (zuurstof, acetyleen) = direct veiligheidsbedreigend 2
Nieuwe Gevarensymbolen Gezondheidsgevaren Nieuwe Gevarensymbolen Milieugevaren Betekenis Oude gevarensymbool Nieuwe gevarensymbool Schadelijk/ Irriterend Vb: vernis, afbijtmiddelen, solventen, cement, Giftig Vb: metaaldampen (kwik, lood), benzeen, waterdicht makende sprays, Betekenis Oude gevarensymbool Nieuwe gevarensymbool Milieugevaarlijk Vb: pesticiden, zware metalen, CFK s Corrosief/bijtend Vb: ontkalker, bijtende soda, ontstopper, Schadelijk voor de gezondheid (op lange termijn) Hoe omgaan met deze producten? Beleid Aankoopprocedure 1. Beleid Aankoopprocedure 2. Inventarisatie. 3. Elimineren, vervangen van het gevaar. 4. Veilige opslag. 5. Collectieve en persoonlijke bescherming. 6. Organisatorische maatregelen: informatie, opleiding, 7. Schadebeperkende maatregelen: EHBO, noodplan, 8. Afvalbeheer Veiligheidseisen bij de bestelling www.g-o.be/preventie - A1 Bestelbon PREVENTIEHIËRARCHIE Inventarisatie Elimineren vervangen van het gevaar Nr Gevaarsymbool Product Omschrijving Verpakking (vb bus, vat, ) Hoeveelheid (vb. liter, gr, ) 01 02 03 04 05 06 www.zonderisgezonder.be 3
Veilige opslag Veilige opslag Achter slot verboden voor onbevoegden Ventilatie Kamertemperatuur Stockbeheer (FIFO) Originele verpakking egkehering Kleine hoeveelheden Lekbakken Compartimentering Brandgevaarlijke stoffen veiligheidskast Brandwerend Ventilatie GiIige stoffen veiligheidskast Schadelijke / irriterende en corrosieve stoffen aparte (geventileerde) kasten basen en zuren gescheiden lekbakken Collectieve bescherming (CBM) Persoonlijke bescherming (PBM) Vaste afschermingen en/ of beveiligingen Afzuiging van verontreinigde lucht Afzuiging van vrijkomend stof/damp Oog- en gelaatbescherming Adembescherming Lichaamsbescherming Handbescherming Voetbescherming Persoonlijke bescherming Persoonlijke bescherming Filtermasker stofmasker Soorten filters : P1 : beschermt tegen weinig schadelijk stof P2 : beschermt tegen schadelijk stof P3 : beschermt tegen giftig stof Veiligheidshandschoenen Juist materiaal kiezen i.f.v. de toepassing Vloeistofdicht & chemisch bestendig Vloeistofdicht & lage chemische resistentie Beschermkledij De persoonlijke kleding volledig omsluiten Moet isoleren tegen koude of warmte Moet goed passen Lichaam beschermen tegen omgevingsrisico s Gebruik Vervuilende werkzaamheden Koude Contact met gevaarlijke producten 4
Informatie Informatie Etiket Inventaris MSDS-fiche/ veiligheidsinformatieblad Bevat veel ingewikkelde of wetenschappelijke informatie (technisch) Vaak te downloaden via de website van de fabrikant. Vraag ernaar bij uw leverancier! Veiligheidsinstructiekaart Verkorte versie met belangrijkste informatie Gemakkelijk herkenbaar (huisstijl) Opmaken o.b.v. gegevens MSDS Aangepast aan de doelgroep Signalisatie Opleiding Als het toch fout loopt schade beperken Afvalbeheer Noodplan Hulpverleners EHBO oogspoelfles Etiket/ MSDS-fiche voor behandelende arts Bedrijfsafval => erkend ophaler Afvalemmer zelfdovende type Brandwonden = Eerst water, de rest komt later! Na inslikken = spoelen met water, niet laten braken! Contact met de huid = spoelen met water Inademen gas/damp = frisse lucht 5
Wettelijk kader Gevaarlijke stof is een risico voor? Mens (veiligheid & gezondheid) Milieu Transport ARAB en Codex Vlarem A.D.R.* *(Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route) Bijkomende wetgeving omtrent gevaarlijke stoffen: REACH (Registratie, Evaluatie, Autorisatie en beperkingen van CHemische stoffen) SEVESO (http://www.seveso.be/nl) GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals)/ CLP (Classification and Labelling of Chemicals) Samengevat Algemeen Overal aanwezig Blootstelling via ademhaling, mond of huid Schade voor mens en milieu zowel op KT als LT Hoe omgaan met gevaarlijke producten? Beleid aankoopprocedure Weten wat je hebt Inventariseren. Vervangen van het gevaar Elimineren Veilige opslag CBM & PBM Informatie, opleiding, signalisatie EHBO, noodplan, Afvalbeheer 6