TA12-744092 ten behoeve van buitenschilderwerk aan VvE Korianderhof, appartementencomplex gelegen aan de J.S. Ruppertstraat te Amsterdam SSA/RC Opdrachtgever: VvE Korianderhof te Amsterdam (*) T.a.v. mevrouw Zoulikha El Mouzaine Willem Heselaarsstraat 15 1069 KA Amsterdam Adviseur: R.V.M. Hoogendoorn (*) T.a.v. de heer R.V.M. Hoogendoorn Laan van Wateringseveld 1463 2548 CA Den Haag Uithoorn, 28 september 2012 Uw contactpersoon: Commercieel Technisch Adviseur de heer J.C. Hopman Tel: 06-22974266 e-mail: sjaak.hopman@ppg.com op al onze leveranties zijn van toepassing de uniforme verkoopvoorwaarden voor verf en drukinkt, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam offertes, documentatie, monsters, verwerkings- en andere adviezen worden steeds vrijblijvend verstrekt geleverde producten dienen door de afnemer voor de verwerking te zijn gecontroleerd van de uniforme verkoopvoorwaarden afwijkende inkoopvoorwaarden van de koper worden door ons niet aanvaard zie artikel 1 van de uniforme verkoopvoorwaarden ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam, onder no. 130510
INHOUDSOPGAVE ALGEMEEN... 2 VERFTECHNISCH ADVIES... 8 Buitenschilderwerk op hout (OH)... 8 houten bouwdelen aan de balkonzijde op de bovenverdieping van het complex... 8 alle overige houten bouwdelen van het complex... 10 Binnenschilderwerk op metaal (OH)... 11 stalen bevestigingsplaten in portiek... 11 TA12-744092 1 van 11
ALGEMEEN Beoordeling object - Bezoekdatum : 12 september 2012 - Aanwezig : mevrouw Zoulikha El Mouzaine namens VvE Koreanderhof de heer J.C. Hopman namens Sigma Coatings Uitvoeringsbepalingen - Voor de uitvoering van de in dit advies omschreven werkzaamheden wordt verwezen naar bijgaand blad 1300 algemene uitvoeringsbepalingen schilderwerk. - De opname van het werk is steekproefsgewijs uitgevoerd. Derhalve kunnen er incidenteel gebreken voorkomen in het werk, waarvoor in het advies geen voorziening is gegeven. - Alle technische specificaties van de in dit verftechnisch advies genoemde Sigma producten zijn terug te vinden op de internetsite: www.sigma.nl. - Mocht u na het bezoeken van onze internetsite nog vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met uw commercieel technisch adviseur. - In verband met dekking, de kleur van de grondlaag afstemmen op de kleur van de afwerklaag. - Dit verftechnisch advies is gebaseerd op een ongewijzigde kleurstelling. - Elastische beglazingskitten bij voorkeur niet overschilderen. - De geldigheidsduur van het advies is 1 jaar gerekend vanaf de adviesdatum. Worden de werkzaamheden later uitgevoerd of zijn de omstandigheden veranderd, dan is herbeoordeling noodzakelijk. - Voor het behoud van verfsystemen dient periodiek gereinigd te worden; zie hiervoor informatieblad 1328. - De uniforme verkoop- en leveringsvoorwaarden voor verf en drukinkt van PPG zijn op dit verftechnisch advies van toepassing. - De prestatie van de in dit verftechnisch advies omschreven verfsystemen wordt mede bepaald door de toegepaste kleur en het daarbij behorende onderhoudspatroon. In informatieblad 1329 Kleur in relatie tot onderhoud vindt u hierover meer informatie. - Voor blaasvorming bij alkydharsverven wordt verwezen naar informatieblad 1327. Opmerkingen - Onder de in dit advies genoemde liggende delen wordt verstaan, de onderdorpel en tussendorpels (ook wel kalf genoemd), inclusief 20 cm van de stijlen. - De onderzijde van de onderdorpels tussen waterslagen en onderdorpel dienen geschilderd te worden. - Eventuele onduidelijkheden of opmerkingen betreffende het advies dienen voor het uitbrengen van de offerte kenbaar gemaakt te worden bij opdrachtgever. - Ons advies is, om voor dit project een schildersbedrijf te selecteren dat Flexidur gecertificeerde werknemers in dienst heeft, om te waarborgen dat reparaties op correcte wijze worden. TA12-744092 2 van 11
Te schilderen object Appartementencomplex VvE Korianderhof met huisnummers 96 t/m 166 even nummers. Gelegen aan de J.S. Ruppertstraat, Ferdinant Spitstraat en Johan Hofmanstraat te Amsterdam. TA12-744092 3 van 11
Objectinventarisatie Gevraagd is een verftechnisch advies voor het schilderen van de houten bouwdelen in het appartementencomplex. Wat direct opvalt, is dat in het complex de geventileerde neuslatten niet correct zijn geplaatst zijn. Schroeven zijn niet juist geplaatst, er is een holle kitvoeg te zien waar water in kan blijven staan, de scherpe kanten zijn niet afgerond, de tussenruimtes zijn niet correct, en op de meeste plaatsen ontbreekt een kitafdichting. Sigma Coatings adviseert om de neuslaten te herplaatsen. In het advies is een tekst opgenomen hoe deze neuslatten geplaatst dienen te worden. Bij veel glaslatten is het verfsysteem zich gaan onthechten. Op sommige plekken ontbreekt het verfsysteem zelfs in zijn geheel. Op de bovenverdieping aan de balkonzijde van het complex is aangetast hout waargenomen. Hiervoor is de constructie verantwoordelijk. TA12-744092 4 van 11
De houten bouwdelen zijn zo geplaatst dat er plekken zijn ontstaan die lang vochtig blijven, waardoor het hout nauwelijks de kans krijgt om te drogen. Waarschijnlijk als gevolg van lekkage zijn alle naden dichtgekit, waardoor het hout helemaal niet meer kan drogen. Het vocht blijft hierin namelijk opgesloten. Derhalve adviseren wij dit bouwkundig te laten onderzoeken en waar nodig te herstellen, voordat met de schilderwerkzaamheden wordt begonnen. Het is vreemd dat bij een complex dat 4 jaar oud is al in zo n mate aangetast hout is aangetroffen dat houtrotreparaties al noodzakelijk zijn. Het lijkt erop dat twee delen hout door schroeven of spijkers aan elkaar verbonden zijn. De beglazingsafdichting is op een aantal plaatsen niet meer intact. Deze niet meer intacte of holle kitvoegen, meestal de liggende delen, adviseren wij te vervangen. Plaatselijk zijn openstaande verbindingen aangetroffen. Een openstaande verbinding heeft een capillaire werking (langdurig vasthouden van vocht). Het vocht kan op die manier diep in het hout dringen en zal de lijm die gebruikt is om de verbinding te verlijmen aantasten,. Hierdoor is een gevolgschade als houtrot niet uit te sluiten. TA12-744092 5 van 11
De stalen delen die dienen voor de bevestiging van de glasafdichting in de portieken is onderroest aan de stalen platen te zien. Wanneer ter plaatse van de verdikkingen in het verfsysteem de verflaag wordt verwijderd, is een witte afscheiding van zinkzouten te zien. Wij adviseren de VvE deze platen te behandelen. Beglazingsvoorziening Aanbrengen neuslatten op de kozijndorpels conform NPR 3577, beglazingssysteem K: - De glaslatten van de onderdorpel verwijderen en vervangen door neuslatten. - De neuslatten dienen behandeld te zijn met twee in het systeem passende grondlagen. - De neuslatten contramallen volgens profiel. Hierbij rekening houden met een aansluitnaad van ca. 4 mm. - Verticale glaslatten zodanig inkorten en contramallen dat de nieuw aan te brengen neuslat passend aangebracht kan worden. - Tussen neuslatten en glaslatten in stijlen een aansluitnaad van minimaal 4 mm aanhouden. - Ondeugdelijke, beschadigde glaslatten vervangen door nieuwe en deze eveneens behandelen met twee grondlagen. - Voor het aanbrengen van de neuslatten en glaslatten, de zaagkanten tweemaal behandelen met een in het systeem passende grondlaag. - De sponning en het glas ontdoen van vuil, kitresten en losse delen. - Sponningen tweemaal behandelen met een in het systeem passende grondlaag. - Op de glaslatten en neuslatten beglazingsband plakken tot op 6 mm vanaf de bovenzijde van de glaslat / neuslat. - De neuslatten ventilerend plaatsen en bevestigen met roestvast bevestigingsmateriaal. - De overige glaslatten plaatsen en bevestigen met roestvast bevestigingsmateriaal. - Vervolgens een topafdichting aanbrengen met ProGold Topseal U. TA12-744092 6 van 11
- De aansluitnaad tussen glaslat en neuslat afdichten met ProGold Topseal U. - Overtollige kit afwaterend afbaarden. Toelichting systeemkeuze Geadviseerd zijn producten van het allerhoogste niveau. Een korte omschrijving van de producten is hieronder terug te vinden. Voor meer informatie verwijzen we u naar de kenmerkenbladen welke op de internetsite: www.sigma.nl. zijn terug te vinden. Sigma S2U Allure Primer is een unieke grondverf die toe te passen is bij temperaturen van 0 C tot 30 C. Ideaal voor het 4-seizoenenonderhoud. Sigma S2U Allure Primer dekt goed en heeft een uitstekende kantendekking. U kunt deze grondverf gebruiken voor het gronden en overgronden van geveltimmerwerk. Daarnaast is dit product geschikt voor het overgronden van staal en non-ferrometalen die zijn voorzien van een geschikt primersysteem. Sigma S2U Allure Gloss is een uniek verfsysteem dat in elk seizoen van het jaar krachtige prestaties levert. Het verfsysteem is zowel toe te passen op warme zomerdagen als bij temperaturen dicht bij het vriespunt. Deze bijzondere kenmerken van de Sigma S2U Allure Gloss gaan hand in hand met een zeer hoge duurzaamheid en met een superieur glansbehoud. Bovendien bevat de Sigma S2U Allure Gloss het Dual Guard System (DGS), een innovatieve technologie die het hoofdbindmiddel beschermd tegen afbraak door UV stralen. Daarmee bereikt deze verf een hogere duurzaamheid en glansbehoud. TA12-744092 7 van 11
VERFTECHNISCH ADVIES BUITENSCHILDERWERK OP HOUT (OH) Bouwdeel : houten bouwdelen aan de balkonzijde op de bovenverdieping van het complex Materiaal : loofhout Afwerking : dekkende alkydharsverf Waarneming : afpoederen / krijten beglazingsafdichting defect mechanische beschadigingen onthechting plaatselijk openstaande verbindingen vervuild aangetast hout Voorbehandeling - Het geheel grondig reinigen en ontvetten. - Loszittende en/of ondeugdelijke verflagen verwijderen. - Kaal gekomen hout goed opzuiveren door middel van schuren. - Intacte verflagen schuren. Ondergrond - Het verweerde hout tot op het gezonde hout verwijderen door middel van mechanisch schuren. - Aangetast hout, afhankelijk van de mate van aantasting, herstellen volgens renovatiesysteem OHR 001 (pastareparatie), OHR 002 A of OHR 002 B (lamineren) of OHR 003 (deelvervanging). Zie hiervoor bijgevoegd Sigma systeemblad 4825. - Openstaande houtverbindingen afdichten volgens renovatiesysteem OHR 010. Zie hiervoor bijgevoegd Sigma systeemblad 4825. - Mechanische beschadigingen herstellen volgens renovatiesysteem OHR 020. Zie hiervoor bijgevoegd Sigma systeemblad 4825. - Gaatjes stoppen met Sigma Flexidur SV. Plamuren: - Ter plaatse van onregelmatigheden spaarzaam plamuren met Sigma Combinatieplamuur. Het plamuren uitvoeren tussen de grondverflaag en de overgrond- of voorlaklaag. Beglazingsvoorzieningen Herstellen afdichting condensprofielen: - Ondeugdelijke beglazingskit uithalen en opnieuw afdichten met ProGold Topseal U. - Aansluitingen van condensprofielen op dezelfde wijze afdichten. Herstellen beglazingsafdichting: - Defecte afdichtingen onder een hoek van 45 graden met een scherp mes doorsnijden, van het glas afsteken en verwijderen. Overige losse delen verwijderen. Een andere methode om de kit te verwijderen is frezen. Bij deze methode moet worden voorkomen dat het beglazingsband beschadigd. - Ter plaatse het glas zeer goed schoon en vetvrij maken. - De groef vullen en afwaterend afwerken met ProGold Topseal U, zodanig dat de kit, om een goede afdichting te verkrijgen, ook enkele millimeters op de glaslat c.q. het kozijn is aangebracht. TA12-744092 8 van 11
Verfsysteem - Kaal gekomen hout gronden met Sigma S2U Allure Primer; droge laagdikte 40 µm. - Het geheel overgronden met Sigma S2U Allure Primer; droge laagdikte 40 µm. - Het geheel afschilderen met Sigma S2U Allure Gloss; droge laagdikte 40 µm. TA12-744092 9 van 11
Bouwdeel : alle overige houten bouwdelen van het complex Materiaal : loofhout Afwerking : dekkende alkydharsverf Waarneming : mechanische beschadigingen openstaande verbindingen beglazingsafdichting defect Voorbehandeling - Het geheel grondig reinigen en ontvetten. - Loszittende en/of ondeugdelijke verflagen verwijderen. - Kaal gekomen hout goed opzuiveren door middel van schuren. - Intacte verflagen schuren. Ondergrond - Openstaande houtverbindingen afdichten volgens renovatiesysteem OHR 010. Zie hiervoor bijgevoegd Sigma systeemblad 4825. - Mechanische beschadigingen herstellen volgens renovatiesysteem OHR 020. Zie hiervoor bijgevoegd Sigma systeemblad 4825. - Gaatjes stoppen met Sigma Flexidur SV. Plamuren: - Ter plaatse van onregelmatigheden spaarzaam plamuren met Sigma Combinatieplamuur. Het plamuren uitvoeren tussen de grondverflaag en de overgrond- of voorlaklaag. Beglazingsvoorzieningen Herstellen afdichting condensprofielen: - Ondeugdelijke beglazingskit uithalen en opnieuw afdichten met ProGold Topseal U. - Aansluitingen van condensprofielen op dezelfde wijze afdichten. Herstellen beglazingsafdichting: - Defecte afdichtingen onder een hoek van 45 graden met een scherp mes doorsnijden, van het glas afsteken en verwijderen. Overige losse delen verwijderen. Een andere methode om de kit te verwijderen is frezen. Bij deze methode moet worden voorkomen dat het beglazingsband beschadigd. - Ter plaatse het glas zeer goed schoon en vetvrij maken. - De groef vullen en afwaterend afwerken met ProGold Topseal U, zodanig dat de kit, om een goede afdichting te verkrijgen, ook enkele millimeters op de glaslat c.q. het kozijn is aangebracht. Verfsysteem - Kaal gekomen hout gronden met Sigma S2U Allure Primer; droge laagdikte 40 µm. - Gegronde delen overgronden met Sigma S2U Allure Primer; droge laagdikte 40 µm. De liggende delen echter geheel overgronden met Sigma S2U Allure Primer; droge laagdikte 40 µm. - Het geheel afschilderen met Sigma S2U Allure Gloss; droge laagdikte 40 µm. TA12-744092 10 van 11
BINNENSCHILDERWERK OP METAAL (OH) Bouwdeel : bevestigingsplaten in portiek Materiaal : thermisch verzinkt staal Afwerking : poedercoating Waarneming : onthechting plaatselijk zinkzouten Voorbehandeling - Het geheel grondig reinigen en ontvetten. - Loszittende en/of ondeugdelijke lagen verwijderen. - Het kaal gekomen zink schuren met Scotch-Brite en water totdat alle zinkzouten zijn verwijderd en de ondergrond is opgeruwd. - Geroeste delen handmatig of machinaal ontroesten tot reinheidsgraad P St 3 (NEN-EN-ISO 8501-2). - De poedercoating mechanisch schuren met Scotch-Brite totdat voldoende oppervlakteverruwing is verkregen. Verfsysteem - Kaal gekomen staal en zink tweemaal bijwerken met Sigmetal Aquacoat 2K Satin; droge laagdikte 60 µm. - Het geheel overschilderen met Sigmetal Aquacoat 2K Satin; droge laagdikte 60 µm. - Het geheel afwerken met Sigmetal Aquacoat 2K Satin; droge laagdikte 60 µm. Uithoorn, 28 september 2012 TA12-744092 11 van 11
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen INLEIDING Voor het effectief en duurzaam herstellen van aangetast hout heeft Sigma Coatings het Sigma Flexidur Houtrenovatie systeem. De Sigma Flexidur houtreparatieproducten zijn gebaseerd op tweecomponenten epoxy s en geven een blijvend elastisch resultaat, zodat speling in het hout jarenlang flexibel wordt opgevangen. In dit systeemblad zijn systemen opgenomen voor alle houtherstelwerkzaamheden. Van het herstellen van kleine schade tot omvangrijke schade, zoals deelvervanging. Het systeemblad bevat ook systemen voor het duurzaam repareren van openstaande houtverbindingen, scheuren en kleine gebreken zoals mechanisch beschadigd hout, noesten en harsgangen. Tevens is een systeem opgenomen voor het herstel van oppervlakkige gebreken bij liggende houten delen, zoals krimpscheuren, windscheuren, opengetrokken vingerlassen en/of opengetrokken lamineringen. Om te voorkomen dat inwatering via kops hout of randen van plaatmateriaal plaatsvindt is een systeem opgenomen voor het afdichten van deze delen. De inspectie Een effectieve houtrotreparatie begint met een nauwkeurige inspectie. Let vooral op de volgende risicofactoren: Vochtgehalte van het hout : om het risico van aantasting te bepalen Houtsoort : om de natuurlijke bestendigheid tegen houtrot te bepalen Houthardheid : afwijkende hardheid wijst op aantasting Omvang van de schade : zodat de reparatieklasse bepaald kan worden Houtverbindingen en omtrekspeling : gevoelig voor vochtindringing Hang- en sluitwerk : ondeugdelijke montage kan leiden tot houtrot Scheuren : doen de bescherming van het verfsysteem teniet Afwatering bij dorpels : onvoldoende afwatering betekent een hogere vochtbelasting Loodslabben : let op scheurvorming of onvoldoende aansluiting Hoekafronding : scherpe randen goed afronden voorkomt schade Herstellen aangetast hout blz OHR 001 Herstellen aangetast hout (pasta reparatie) 2 OHR 002 A Herstellen aangetast hout door lamineren 3 OHR 002 B Herstellen aangetast hout door lamineren (snel uithardend systeem) 4 OHR 003 Herstellen aangetast hout door deelvervanging 5 OHR 004 Herstel van oppervlakkige gebreken aan liggende houten delen met het vliessysteem 6 Afdichten verbindingen en scheuren blz OHR 010 Afdichten openstaande houtverbindingen 7 OHR 011 A Afdichten scheuren 8 OHR 011 B Afdichten scheuren (snel uithardend systeem) 9 OHR 012 Afdichten aansluiting deurstijlen met hardstenen neuten 10 Kleine reparaties blz OHR 020 Herstellen mechanische beschadigingen (tot 20 mm diepte) 11 OHR 021 Herstellen van noesten en harsgangen (tot 20 mm diepte) 11 OHR 022 Herstellen van noesten en harsgangen (dieper dan 20 mm) 12 OHR 023 Afdichten van onbehandeld hout 12 augustus 2012 pagina 1/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 001 Herstellen aangetast hout (pasta reparatie) Situatie: - Hout met kleinschalige aantasting. Systeem: - Verflagen rondom aangetast hout geheel verwijderen tot blank hout. - Aangetast hout met behulp van een beitel verwijderen. Vervolgens nafrezen tot in het gezonde hout. Het hout ontdoen van stof, vuil en losse houtvezels. - Omliggend kaal hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - Contactvlakken behandelen met Sigma Flexidur FX. Dit minimaal 30 minuten en maximaal 2 uur laten indringen. Overtollig materiaal verwijderen met absorberend, niet pluizend papier of doek. - Het hout benatten met een dun laagje Sigma Flexidur ZK. Vervolgens glad en strak vullen met Sigma Flexidur ZK. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. Bij temperaturen lager dan 10 C moet Sigma Flexidur ZK vervangen worden door Sigma Flexidur WK. - Eventueel kleine oneffenheden egaliseren met Sigma Flexidur XS. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. pastareparatie augustus 2012 pagina 2/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 002 A Herstellen aangetast hout door lamineren Situatie: - Hout met grootschalige aantasting. Systeem: - Verflagen rondom aangetast hout geheel verwijderen tot blank hout. - Minimaal 5 cm naast de aantasting het hout inzagen. - Aangetast hout met behulp van een beitel verwijderen. Vervolgens nafrezen tot in het gezonde hout. Het hout ontdoen van stof, vuil en losse houtvezels. - Nieuw houtdeel passend maken en op maat controleren. De lijmnaad tussen nieuw en bestaand hout dient minimaal 5 mm te zijn. Houtsoort bijvoorkeur gelijk houden aan bestaande houtsoort. - Muurkanten en raamdorpelsteenzijde van het nieuwe houtdeel blijven uit het zicht en moeten alvorens te plaatsen worden behandeld met een laag Sigma Flexidur KA. - Omliggend kaal hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. Laminering uitgevoerd met Sigma - Contactvlakken van bestaand en nieuw hout, Flexidur ZK behandelen met Sigma Flexidur FX. Dit minimaal 30 minuten en maximaal 2 uur laten indringen. Overtollig materiaal verwijderen met absorberend, niet pluizend papier of doek. - Vervolgens het bestaande en nieuw hout benatten met een dun laagje Sigma Flexidur ZK. Vervolgens zoveel Sigma Flexidur ZK aanbrengen dat na het plaatsen van het nieuwe houtdeel de lijmnaad volledig is gevuld. Bij temperaturen lager dan 10 C moet Sigma Flexidur ZK vervangen worden door Sigma Flexidur WK. - Het nieuwe houtdeel op zijn plaats brengen en overtollig materiaal verwijderen. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. Bij het vastzetten van het nieuwe houtdeel kan een stelklamp (voorzien van lossingstape) of aluminium hoeklijn goede diensten bewijzen - Eventueel kleine oneffenheden egaliseren met Sigma Flexidur XS. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. augustus 2012 pagina 3/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 002 B Herstellen aangetast hout door lamineren (snel uithardend systeem) Situatie: - Hout met grootschalige aantasting. Systeem: - Verflagen rondom aangetast hout geheel verwijderen tot blank hout. - Minimaal 5 cm naast de aantasting het hout inzagen. - Aangetast hout met behulp van een beitel verwijderen. Vervolgens nafrezen tot in het gezonde hout. Het hout ontdoen van stof, vuil en losse houtvezels. - Nieuw houtdeel passend maken en op maat controleren. De lijmnaad tussen nieuw en bestaand hout dient minimaal 3 mm te zijn. Houtsoort bijvoorkeur gelijk houden aan bestaande houtsoort. - Muurkanten en raamdorpelsteenzijde van het nieuwe houtdeel blijven uit het zicht en moeten alvorens te plaatsen worden behandeld met een laag Sigma Flexidur KA. - Omliggend kaal hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. laminering uitgevoerd met Sigma - Het bestaande en nieuwe hout benatten met een dun Flexidur XS laagje Sigma Flexidur XS. Vervolgens zoveel Sigma Flexidur XS aanbrengen dat na het plaatsen van het nieuwe houtdeel de lijmnaad volledig is gevuld. - Het nieuwe houtdeel op zijn plaats brengen. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. Bij het vastzetten van het nieuwe houtdeel kan een stelklamp (voorzien van lossingstape) of aluminium hoeklijn goede diensten bewijzen - Het overtollige materiaal niet geheel verwijderen. Dit dient tijdens de uitharding bol op de verbinding te staan. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren met P80 zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. Naschuren met P180 of fijner om een goede hechting van het verfsysteem te verkrijgen. augustus 2012 pagina 4/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 003 Herstellen aangetast hout door deelvervanging Situatie: - Hout met aantasting tot achter de glaslijn Systeem: - Afhankelijk van het herstel, glas, beplating, puivulling, draaiende delen etc. verwijderen. - Aangetast hout tot 5 cm naast de aantasting uitzagen. - Verflagen naast de afgezaagde delen geheel verwijderen tot blank hout. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - Nieuwe stijl- of dorpeldeel, eventueel met gecontramalde aansluiting, passend maken. De lijmnaad tussen nieuw en bestaand hout dient minimaal 10 mm te zijn. Houtsoort bijvoorkeur gelijk houden aan bestaande houtsoort. - Muurkanten en raamdorpelsteenzijde van het nieuwe houtdeel blijven uit het zicht en moeten alvorens te plaatsen worden behandeld met een laag Sigma Flexidur KA. - Omliggend kaal hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Contactvlakken, van bestaand en nieuw hout, behandelen met Sigma Flexidur FX. Dit minimaal 30 minuten en maximaal 2 uur laten indringen. Overtollig materiaal verwijderen met absorberend, niet pluizend papier of doek. - Vervolgens het bestaande en nieuw hout benatten met een dun laagje Sigma Flexidur ZK. Vervolgens zoveel Sigma Flexidur ZK aanbrengen dat na het plaatsen van het nieuwe houtdeel de lijmnaad volledig is gevuld. Bij temperaturen lager dan 10 C moet Sigma Flexidur ZK vervangen worden door Sigma Flexidur WK. - Het nieuwe houtdeel plaatsen en overtollig materiaal verwijderen. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. Bij het vastzetten van het nieuwe houtdeel kan een stelklamp (voorzien van lossingstape) of aluminium hoeklijn goede diensten bewijzen - Eventueel kleine oneffenheden egaliseren met Sigma Flexidur XS. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. Deelvervanging augustus 2012 pagina 5/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 004 Herstellen liggende houten delen met oppervlakkige gebreken Situatie: - Liggende houten delen met gebreken, zoals krimpscheuren, windscheuren, opgetrokken vingerlassen en/of lamineringen Systeem: - Van de delen die hersteld moeten worden de verflagen volledig verwijderen met de daarvoor geëigende middelen. - De kaal gemaakte delen machinaal schuren. Opstaande houtvezels, stof en vuil zorgvuldig verwijderen. - Kanten afronden tot een radius van 8 mm met behulp van een ronde kanten frees. - Wanneer in het betreffende houtdeel ook aangetast hout en grotere scheuren aanwezig zijn, dan dienen deze voorafgaande aan het aanbrengen van het vliessysteem herstelt te worden met Sigma Flexidur ZK of Sigma Flexidur WK, zoals omschreven in dit systeemblad. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - Hout en eventuele reparaties (dezelfde dag) instrijken met Sigma Flexidur FX of Sigma Flexidur KA. De onderzijde van liggende delen niet afdichten met het vliessysteem. - Glasvlies in de nog natte laag Sigma Flexidur FX of Sigma Flexidur KA inbedden. - Het vlies goed aandrukken met een plamuurmes of moduleermes. - Voor een duurzame reparatie is het van groot belang dat luchtinsluiting wordt voorkomen. Bij aanwezigheid van luchtinsluitingen, deze direct wegdrukken. - Direct na het aanbrengen van het glasvlies een tweede laag Sigma Flexidur FX of Sigma Flexidur KA aanbrengen. Het vliessysteem goed laten drogen. - Na droging machinaal schuren tot een egale ondergrond. Bij het opschuren mag het glasvlies niet beschadigd worden. Schuurstof verwijderen. Inbedden vlies augustus 2012 pagina 6/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 010 Afdichten openstaande houtverbindingen Situatie: Er is sprake van een open houtverbinding wanneer een voelermaatje van 0,2 mm circa 15 mm in de verbinding kan worden gestoken. Systeem: - Verflagen ter plaatse van de verbinding geheel verwijderen tot blank hout. - De openstaande houtverbinding tot minimaal 5 mm breed en 5 mm diep uitrezen zodat een gezonde ondergrond en voldoende ruimte voor het reparatiemateriaal gecreëerd wordt. - Eventueel omliggend aangetast hout eveneens wegfrezen. - Omliggend kaal hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - Open gefreesde verbinding fixeren met Sigma Flexidur FX. Dit minimaal 30 minuten en maximaal 2 uur laten indringen. Overtollig materiaal verwijderen met absorberend, niet pluizend papier of doek. - Verbindingsnaad volledig dichtzetten en glad en strak Afgedichte houtverbinding afwerken met Sigma Flexidur ZK. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. - Bij temperaturen lager dan 10 C moet Sigma Flexidur ZK vervangen worden door Sigma Flexidur WK. - Eventueel kleine oneffenheden egaliseren met Sigma Flexidur XS. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. augustus 2012 pagina 7/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 011 A Afdichten scheuren Situatie: Er is sprake van een scheur wanneer een voelermaatje van 0,2 mm circa 5 mm in de scheur kan worden gestoken. Systeem: - Verflagen ter plaatse van de scheur geheel verwijderen tot blank hout. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - Aan het begin en einde van de scheur een gaatje boren. - De scheuren tot minimaal 5 mm breed en 5 mm diep uitfrezen zodat een gezonde ondergrond en voldoende ruimte voor het reparatiemateriaal gecreëerd wordt. - Eventueel omliggend aangetast hout eveneens wegfrezen. - Omliggend kaal hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Open gefreesde scheuren fixeren met Sigma Flexidur FX. Dit minimaal 30 minuten en maximaal 2 uur laten indringen. Overtollig materiaal verwijderen met absorberend, niet pluizend papier of doek. - De scheur volledig dichtzetten en glad en strak afwerken met Sigma Flexidur ZK. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. - Bij temperaturen lager dan 10 C moet Sigma Flexidur ZK vervangen worden door Sigma Flexidur WK. - Eventueel kleine oneffenheden egaliseren met Sigma Flexidur XS. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. Scheur afgedichte met Sigma Flexidur ZK augustus 2012 pagina 8/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 011 B Afdichten scheuren (snel uithardend systeem) Situatie: Er is sprake van een scheur wanneer een voelermaatje van 0,2 mm circa 5 mm in de scheur kan worden gestoken. Systeem: - Verflagen ter plaatse van de scheur geheel verwijderen tot blank hout. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - Aan het begin en einde van de scheur een gaatje boren. - De scheuren tot minimaal 5 mm breed en 5 mm diep (maximaal 20 mm diep) uitfrezen zodat een gezonde ondergrond en voldoende ruimte voor het reparatiemateriaal gecreëerd wordt. - Eventueel omliggend aangetast hout eveneens wegfrezen. - Omliggend kaal hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Scheur eerst benatten met een dun laagje Sigma Flexidur XS. Vervolgens de scheur volledig dichtzetten met Sigma Flexidur XS. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. - Het overtollige materiaal niet geheel verwijderen. Scheur afgedicht met Sigma Flexidur XS Dit dient tijdens de uitharding bol op de scheur te staan. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren met P80 zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. Naschuren met P180 of fijner om een goede hechting van het verfsysteem te verkrijgen. augustus 2012 pagina 9/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 012 Afdichten aansluiting deurstijlen met hardstenen neuten Situatie: Openstaande aansluiting tussen houten deurstijlen en hardstenen neuten. Systeem: - Verflagen ter plaatse van de verbinding geheel verwijderen tot blank hout. - De openstaande verbinding tot minimaal 5 mm breed en 5 mm diep uitfrezen zodat een gezonde ondergrond en voldoende ruimte voor het reparatiemateriaal gecreëerd wordt. - Eventueel omliggend aangetast hout eveneens wegfrezen. - Omliggend kaal hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - Open gefreesde verbinding fixeren met Sigma Flexidur FX. Dit minimaal 30 minuten en maximaal 2 uur laten indringen. Overtollig materiaal verwijderen met absorberend, niet pluizend papier of doek. - Verbindingsnaad volledig dichtzetten en glad en strak Afgedichte aansluiting deurstijl met afwerken met Sigma Flexidur ZK. Luchtinsluiting moet hardstenen neut worden voorkomen. - Bij temperaturen lager dan 10 C moet Sigma Flexidur ZK vervangen worden door Sigma Flexidur WK. - Eventueel kleine oneffenheden egaliseren met Sigma Flexidur XS. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. augustus 2012 pagina 10/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 020 Herstellen mechanische beschadigingen (tot 20 mm) Situatie: - Hout met mechanische beschadigingen tot een diepte van maximaal 20 mm. Systeem: - Verflagen ter plaatse van beschadigde delen geheel verwijderen tot blank hout. - Beschadigde delen uitfrezen zodat een gezonde ondergrond en voldoende ruimte voor het reparatiemateriaal gecreëerd wordt. - Omliggend hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - De open gefreesde delen volledig dichtzetten met Sigma Flexidur XS. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. - Het overtollige materiaal niet geheel verwijderen. Dit dient tijdens de uitharding bol op de reparatie te staan. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren met P80 zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. Naschuren met P180 of fijner om een goede hechting van het verfsysteem te verkrijgen. OHR 021 Herstellen van noesten en harsgangen (tot 20 mm) Situatie: - Hout met noesten en harsgangen tot een maximale diepte van 20 mm. Systeem: - Verflagen ter plaatse van de noesten en harsgangen geheel verwijderen tot blank hout. - De noesten en harsgangen uitfrezen zodat een gezonde ondergrond en voldoende ruimte voor het reparatiemateriaal gecreëerd wordt. - Omliggend hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - De open gefreesde delen volledig dichtzetten met Sigma Flexidur XS. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. - Het overtollige materiaal niet geheel verwijderen. Dit dient tijdens de uitharding bol op de reparatie te staan. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren met P80 zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. Naschuren met P180 of fijner om een goede hechting van het verfsysteem te verkrijgen. augustus 2012 pagina 11/12
SYSTEEMBLAD Sigma Flexidur 4825 Houtrenovatie systemen OHR 022 Herstellen van noesten en harsgangen (dieper dan 20 mm) Situatie: - Hout met noesten en harsgangen dieper dan 20 mm. Systeem: - Verflagen ter plaatse van noesten en harsgangen geheel verwijderen tot blank hout. - De noesten en harsgangen uitfrezen zodat een gezonde ondergrond en voldoende ruimte voor het reparatiemateriaal gecreëerd wordt. - Omliggend hout schuren en alle ongerechtigheden verwijderen. - Voor aanvang van de reparatie houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte van het nog gezonde hout mag niet hoger zijn dan 18%. - De open gefreesde delen fixeren met Sigma Flexidur FX. Dit minimaal 30 minuten en maximaal 2 uur laten indringen. Overtollig materiaal verwijderen met absorberend, niet pluizend papier of doek. - De open gefreesde delen volledig dichtzetten en glad en strak afwerken met Sigma Flexidur ZK. Luchtinsluiting moet worden voorkomen. - Bij temperaturen lager dan 10 C moet Sigma Flexidur ZK vervangen worden door Sigma Flexidur WK. - Eventueel kleine oneffenheden egaliseren met Sigma Flexidur XS. - Na uitharding het geheel mechanisch glad schuren zodat storende overgangen en onregelmatigheden tussen hout en Sigma Flexidur niet meer zichtbaar zijn. OHR 023 Afdichten van onbehandeld hout Situatie: - Kopse vlakken en onbeschermd hout. Systeem: - Voor aanvang het houtvochtgehalte meten. Het houtvochtgehalte mag niet hoger zijn dan 18%. - De kopse kanten, randen of andere houten delen (mechanisch) schuren tot een egale gezonde ondergrond. - Het hout behandelen met twee lagen Sigma Flexidur KA. REFERENTIES Documentatieblad Nummer Sigma Flexidur FX 4268NL Sigma Flexidur KA 4269NL Sigma Flexidur WK 4271NL Sigma Flexidur XS 4272NL Sigma Flexidur ZK 4273NL PPG Coatings Nederland B.V., Postbus 42, 1420 AA Uithoorn. Technisch Centrum Bouw, telefoon (0297) 54 18 89, fax (0297) 54 03 66, e-mail Info@sigma.nl, www.sigma.nl. De gegevens in dit blad zijn correct op de dag van uitgifte. Wij behouden ons het recht voor zonder kennisgeving wijzigingen aan te brengen. Aansprakelijkheid op grond van gegevens van dit blad wordt uitgesloten. Sigma Coatings is een merk van PPG. augustus 2012 pagina 12/12
INFORMATIEBLAD Algemene uitvoeringsbepalingen schilderwerk 1300 1 Ruimten waarin schilderwerkzaamheden worden uitgevoerd, dienen wind- en waterdicht te zijn. 2 Alvorens met de werkzaamheden beschreven in het advies aan te vangen, het oppervlak droog, schoon, stof- en vetvrij maken. Dit geldt eveneens voor het opbrengen van elke volgende laag. Oppervlakteverontreinigingen, zoals schimmels, algen, cementhuid en specieresten verwijderen met daarvoor geëigende middelen. Residuen van reinigingsmiddelen dienen verwijderd te worden. 3 De geldigheidsduur van het advies is 1 jaar gerekend vanaf de adviesdatum. Worden de werkzaamheden later uitgevoerd of zijn de omstandigheden veranderd, dan is herbeoordeling noodzakelijk. 4 De applicateur dient voor aanvang van de werkzaamheden kennis te hebben genomen van de laatst uitgegeven kenmerkenbladen-, productveiligheidsbladen en informatiebladen en dient bij de uitvoering hier rekening mee te houden. 5 Doordat de opname van het werk steekproefsgewijs plaatsvindt, kunnen er in het werk incidenteel gebreken voorkomen die niet gesignaleerd zijn. Hieruit voortvloeiende niet in het advies omschreven werkzaamheden vallen buiten de verantwoordelijkheid van Sigma Coatings. 6 Verborgen gebreken vallen buiten de verantwoordelijkheid van Sigma Coatings. 7 Begeleiding van werkzaamheden door Sigma Coatings ontslaat de applicateur niet van de verantwoordelijkheid voor de door hem uitgevoerde werkzaamheden. De goedkeuring ressorteert te allen tijde onder de opdrachtgever of de hem vertegenwoordigende personen of instanties. 8 De applicateur is verantwoordelijk voor de naleving van wettelijke voorschriften op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. 9 Sigma Coatings is niet verantwoordelijk voor werkzaamheden aan bouwdelen die niet in haar advies zijn omschreven en kennelijk wel tot het werk behoren. 10 Alle producten behoren op het werk aangeleverd te worden voorzien van duidelijke etiketten met de naam van het product. Voor de wijze van opslag wordt verwezen naar het kenmerkenblad en het productveiligheidsblad van het betreffende product. 11 Indien het advies wordt gebruikt voor andere projecten of wanneer er wijzigingen in het advies worden doorgevoerd zonder overleg met Sigma Coatings, vervalt de verantwoordelijkheid van Sigma Coatings. 12 Bij buitenwerk moeten, naast het zichtwerk, tevens zijn meegeschilderd: - de sponningen en aanslagen van de kozijnen van de naar buiten draaiende ramen en deuren; - de boven-, onder- en slotzijde van de naar buiten draaiende ramen en deuren; - de scharnierzijde van de naar binnen draaiende ramen en deuren; - de onderzijde van de weldorpels. 13 Onder binnen-buitenwerk wordt verstaan de binnenzijde van in buitengevels aangebrachte elementen. 14 De kleur van grond- of voorlak afstemmen met de eindkleur. augustus 2012 pagina 1/3
INFORMATIEBLAD Algemene uitvoeringsbepalingen schilderwerk 1300 15 De temperatuur van de ondergrond dient tijdens applicatie en droging ten minste 3 C boven het dauwpunt te liggen Bij vloerafwerking ten minste 5 C boven het dauwpunt. 16 Onvolkomenheden aan het te behandelen bouwmateriaal herstellen in de structuur van de ondergrond. Is dit niet geheel mogelijk, dan prevaleren de technische normen boven de esthetische. 17 Beschadigingen aan bouwdelen die met verf zijn behandeld, zo snel mogelijk na aanvoer of na het stellen op het werk bijwerken. Bijwerken zodanig uitvoeren, dat de oorspronkelijke laagdikte en kleurstelling wordt bereikt. 18 Met bijwerken van bestaand werk rekening houden met het kleurverloop van de bestaande laag als gevolg van onder meer veroudering en milieu-invloeden. Geringe kleurverschillen tussen oud en nieuw zijn dientengevolge niet te vermijden. 19 Indien in het advies en technische documentatiebladen wordt gesproken over ondeugdelijke verflagen, dan wordt hieronder verstaan: onvoldoende hechtende, gebarsten, bladderende of poederende verflagen. 20 Na het gedeeltelijk verwijderen van verflagen, de verfranden zodanig schuren dat een vloeiende overgang wordt bereikt. 21 Voor werkzaamheden aan nieuwe houten klimaatscheidende elementen (kozijnen, ramen en deuren) gelden de minimale kwaliteitseisen zoals gesteld in de KVT en de beoordelingsrichtlijnen BRL 0801 en BRL 0803 22 Om de kwaliteit van het buitenschilderwerk te kunnen garanderen zijn bij onderhoud aan klimaatscheidende elementen, zoals ramen, kozijnen en deuren, tevens voorzieningen aan het binnen-buitenwerk van deze elementen vereist. Tot deze voorzieningen behoren minimaal: onderhoud aan het verfsysteem, afdichten van naden en openstaande houtverbindingen, herstellen van de beglazingsafdichting en treffen van ventilatievoorzieningen. 23 Minerale ondergronden dienen volledig afgebonden te zijn. 24 Vochtgehalte: - hout maximaal 18%. - steenachtige ondergronden maximaal 4%. - gipsgebonden ondergronden maximaal 1%. - cementgebonden vloeren maximaal 4%. - calciumsulfaatgebonden vloeren maximaal 0,5%. 25 Op buitenwerk bij voorkeur niet plamuren. 26 Na het ontkisten alle losse betondelen, spijkers, bramen en uitsteeksels verwijderen. 27 Beglazingssystemen dienen uitgevoerd te worden conform NEN 3576 en NPR 3577. 28 Bij stopverfzomen de verflagen aanbrengen tot circa 1 mm op het glas. Elastische beglazingskitten bij voorkeur niet overschilderen. Kitvoegen in dilataties niet overschilderen. augustus 2012 pagina 2/3
INFORMATIEBLAD Algemene uitvoeringsbepalingen schilderwerk 1300 29 Dilatatievoegen moeten hun functie behouden en mogen dus nooit weggewerkt worden, tenzij anders omschreven in het advies. 30 Spontane dilataties (scheurvorming) in de afwerklaag uitsparen tenzij anders omschreven in het advies. 31 Bij toepassing van een etsmiddel - zoals fosforzuur - hiervoor gevoelige materialen afdoende beschermen. 32 De te behandelen zandcementdekvloer controleren op hechting. Niet hechtende delen herstellen. 33 Niet vrijdragende vloeren dienen geïsoleerd te zijn, zodat optrekkend vocht wordt voorkomen. 34 Vloeren die regelmatig worden belast met water en/of vloeistoffen, zoals balkon- en galerijvloeren, behoren voldoende op afschot te liggen zodat goten goed doorstromen en er geen plasvorming optreedt. Er dient een gedegen waterafvoersysteem aanwezig te zijn. Het afschot en de vlakheid dienen door de opdrachtgever te worden voorgeschreven. 35 Als op vloeren het risico van uitglijden aanwezig is, dan bij de applicatie van een kunststofvloer een antislipafwerking aanbrengen. De effectiviteit van antislipmateriaal wordt subjectief beoordeeld. Laat door een proefvlak of proefpaneel de gebruiker eerst het effect beoordelen. 36 De belastbaarheid van de kunststofvloer is afhankelijk van de druksterkte van de draagvloer of dekvloer. De druksterkte van de vloer moet in overeenstemming zijn met de optredende belasting. 37 Het Basisverf- en glasbestek 2006 en/of de bepalingen van het hoofdbestek zijn van toepassing in die gevallen waarin deze algemene uitvoeringsbepalingen niet voorzien. 38 De uniforme verkoop- en leveringsvoorwaarden voor verf en drukinkt van PPG zijn van toepassing. PPG Coatings Nederland B.V., Postbus 42, 1420 AA Uithoorn. Technisch Centrum, telefoon (0297) 54 18 89, fax (0297) 54 03 66, e-mail Info@sigma.nl, www.sigma.nl. De gegevens in dit blad zijn correct op de dag van uitgifte. Wij behouden ons het recht voor zonder kennisgeving wijzigingen aan te brengen. Aansprakelijkheid op grond van gegevens van dit blad wordt uitgesloten. Sigma Coatings is een merk van PPG. augustus 2012 pagina 3/3
INFORMATIEBLAD Blaasvorming bij alkydharsverven 1327 In schilderwerk met verfproducten op basis van alkydhars kunnen gebreken ontstaan in de vorm van blazen. Blaasvormig is een zeer vervelend probleem omdat het tot een onacceptabel esthetisch resultaat kan leiden. We kennen drie vormen van blaasvormig. Blaasvorming als gevolg van luchtinsluiting, blaasvorming als gevolg van oplosmiddelinsluiting en blaasvorming als gevolg van spanningen. Hoogglansverven zijn gevoeliger voor blaasvorming dan halfglans- of zijdeglansverven, omdat ze een hoger bindmiddelgehalte hebben. Door het hogere bindmiddelgehalte is de verf minder poreus en wordt de luchtbel sneller ingesloten. In dit informatieblad is aangegeven hoe de diverse vormen van blaasvorming ontstaan en tips hoe deze voorkomen kunnen worden. Blaasvorming door luchtinsluiting Oorzaak Blaasvorming door luchtinsluiting kan ontstaan op houtsoorten met grove poriën (bijvoorbeeld meranti). De pas aangebrachte nog natte verflaag sluit de poriën af met als gevolg dat lucht ingesloten wordt. Als de zon er dan op schijnt of de omgevingstemperatuur stijgt sterk, zet de lucht door de warmte uit en kunnen blaasjes in de verffilm ontstaan. Vooral in het voorjaar, als het houtvochtgehalte hoger is, kan extra dampdruk ontstaan. De blaasjes kunnen ook knappen zodat kratertjes in de droge verflaag zichtbaar blijven. Tips ter voorkoming van luchtinsluiting Het is raadzaam met de zonrichting rekening te houden en dus niet in de felle zon te schilderen. Werk achter de zon aan (plan de werkzaamheden dus goed). Zonbelasting direct na het aanbrengen, eventueel in combinatie met wind, vergroot de kans op huidvorming en zichtbare schade aan de verflaag door blaasvorming. Wanneer werken achter de zon aan niet mogelijk is, zorg dan dat de verf die gebruikt wordt dezelfde temperatuur heeft als de omgeving en/of ondergrond. Houd altijd de voorgeschreven laagdikte aan; bij houtverven op basis van alkydhars van Sigma Coatings is dat circa 60 µm natte laagdikte. Indien bovenstaande geen oplossing biedt, kan de verf kort voor applicatie verdund worden met Sigma verdunning 21-22. Met deze verdunning wordt een snelle oppervlaktedroging van de verf tegengegaan. Voeg nooit meer dan 2% verdunning toe en gebruik de verf met Sigma verdunning 21-22 alleen op het moment dat er problemen zijn met blaasvorming. Sigma verdunning 21-22 biedt echter niet in alle gevallen oplossing. Een zeer effectieve methode om blaasvorming door luchtinsluiting te voorkomen is het afdichten van de poriën met ProGold Poriënvuller. Zie hiervoor het kenmerkenblad van ProGold Poriënvuller. augustus 2011 pagina 1/3
INFORMATIEBLAD Blaasvorming bij alkydharsverven 1327 Blaasvorming door oplosmiddelinsluiting Oorzaak Blaasvorming door oplosmiddelinsluiting kan optreden als de zon pal op het pas geschilderde oppervlak schijnt en het oppervlak van de verflaag te snel droogt. Bij een te snelle droging vormt het oppervlak van de verflaag door verdamping van het oplosmiddel een dun huidje met daaronder natte verf waarin nog oplosmiddel zit. Door het huidje wordt de verflaag aan de bovenzijde afgesloten. Resterende oplosmiddelen kunnen dan niet meer gemakkelijk uitdampen, waardoor blaren tot wel 3 cm groot kunnen ontstaan. Dit verschijnsel wordt ook wel solventretentie genoemd. Een ander gevolg van huidvorming is het zogenaamde schroeien van de verflaag (rimpelen van het huidje op de nog natte onderlaag). Tips ter voorkoming van oplosmiddelinsluiting Houd altijd de voorgeschreven laagdikte aan; bij houtverven op basis van alkydhars van Sigma Coatings is dat circa 60 µm natte laagdikte. Niet eerder overschilderen dan na voldoende doordroging van de voorgaande verflaag. Raadpleeg altijd het kenmerkenblad voor overschildertijden, Het is raadzaam met de zonrichting rekening te houden en dus niet in de felle zon te schilderen. Werk achter de zon aan (plan de werkzaamheden dus goed). Zonbelasting direct na het aanbrengen, eventueel in combinatie met wind, vergroot de kans op huidvorming en zichtbare schade aan de verflaag door blaasvorming. Wanneer werken achter de zon aan niet mogelijk is, zorg dan dat de verf die gebruikt wordt dezelfde temperatuur heeft als de omgeving en/of ondergrond. augustus 2011 pagina 2/3
INFORMATIEBLAD Blaasvorming bij alkydharsverven 1327 Blaasvorming door spanning Oorzaak Blaasvorming door spanning kan optreden wanneer een te hoge verflaagdikte ten opzichte van de ondergrond is bereikt. Voor houten ondergronden kan dit ontstaan wanneer de verflaagdikte hoger is dan 350 µm. Een verfsysteem met een dergelijke laagdikte bestaat uit een groot aantal lagen en de samenstelling van de lagen is vaak divers. In veel gevallen zijn er alkydharslagen aanwezig die meer dan 20 jaar oud zijn. Deze lagen komen dan in het stadium van verstenen en kunnen de interne spanningsverandering door het aanbrengen van een nieuw verfsysteem niet meer opvangen. Hierdoor vindt er intercoat onthechting plaats binnen in het bestaande verfsysteem. Omdat de nieuw aangebrachte verflaag elastisch is zal deze niet scheuren, maar blazen. Spanningsblaren kunnen ook ontstaan wanneer verfsystemen niet combineerbaar zijn. Een voorbeeld hiervan is het overschilderen van hooggevulde acrylaatverven. Tips ter voorkoming van spanningsblaren Zorg dat de totale laagdikte van het verfsysteem niet te hoog wordt. Bij hout moet vanaf 350 µm een nieuwe opbouw overwogen worden. Wanneer het bestaande verfsysteem of product onbekend is, maak dan een proefvlak om eventuele spanningsblaren eerder te signaleren. Kies bij overgang van lichte naar donkere kleuren eerder voor een nieuwe opbouw om spanningsblaren te voorkomen. PPG Coatings Nederland B.V., Postbus 42, 1420 AA Uithoorn. Technisch Centrum Bouw, telefoon (0297) 54 18 89, fax (0297) 54 03 66, e-mail Info@sigma.nl, www.sigma.nl. De gegevens in dit blad zijn correct op de dag van uitgifte. Wij behouden ons het recht voor zonder kennisgeving wijzigingen aan te brengen. Aansprakelijkheid op grond van gegevens van dit blad wordt uitgesloten. Sigma Coatings is een merk van PPG. augustus 2011 pagina 3/3