Bruikbaar illustratiemateriaal Alles over het aanleveren van bruikbaar illustratiemateriaal < 11,5 > < 11,5 > < > < geen tekst, alleen extra vermelding > < 26,75 mm >
Bruikbaar illustratiemateriaal Houten 2010
2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of opnamen, hetzij op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet j het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden. Samensteller(s) en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een betrouwbare uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor drukfouten en andere onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen. Automatische opmaak: Cross Media Solutions Ten Brink, Alphen a/d Rijn Bohn Stafleu van Loghum Het Spoor 2 Postbus 246 3990 GA Houten www.bsl.nl
Een handleiding voor auteurs Tekst en illustraties worden bij de uitgeverij apart verwerkt en geproduceerd. Om de kwaliteit van illustraties in boeken, tijdschriften, losbladigen en online te waarborgen verzoeken wij u vriendelijk om deze handleiding goed door te nemen en de instructies op te volgen. Wij geven bij de verschillende typen illustraties (foto s, tekeningen, dia s, enz.) gedetailleerd aan hoe deze aangeleverd dienen te worden. De verklaring van de cursief gedrukte woorden vindt u in de woordenlijst op de laatste pagina van deze handleiding. Mocht u desondanks nog vragen hebben, dan kunt u uiteraard altijd contact opnemen met de uitgever of fondsredacteur. 1 Auteursrechten beeld Let erop dat de uitgeverij ervan uitgaat dat aangeleverde illustraties vrij van auteursrechten zijn. Vraag bij het herkenbaar in beeld brengen van mensen op foto s toestemming voor publicatie aan de desbetreffende personen; portretrecht genoemd. Bij hergebruik van beelden uit een andere, al bestaande uitgave, dient bij de betreffende uitgeverij toestemming voor overname te worden aangevraagd. De uitgever of fondsredacteur kan u hierbij van advies dienen. 2 Digitaal beeldmateriaal Foto s c Digitale full-colour foto s moeten worden aangeleverd met een resolu-
4 Bruikbaar illustratiemateriaal tie van minimaal 300 dpi (of nog liever 600 of 1200 dpi) in CMYK en een formaat van circa 10 x 15 cm (dat komt neer op een bestand van ongeveer 2 MB, of 1200-1800 pixels). c Digitale zwart-wit foto s moeten worden aangeleverd met een resolutie van 300 dpi in gray-scale en een formaat van circa 10 x 15 cm (dat komt neer op een bestand van ongeveer 2 MB). Wanneer een foto slechts 72 dpi heeft, moet er zo n viermaal worden verkleind om de juiste scherpte te verkrijgen. De foto is dan te klein om te gebruiken, zie figuur 1 en 2. c Alleen foto s in TIF-, EPS-, en JPG-formaat kunnen door ons worden gebruikt. Gaat u andere bestandsformaten aanleveren, dan kan dit alleen na overleg met de uitgever of fondsredacteur. Zij zullen de beelden op bruikbaarheid beoordelen. c Lever altijd een print aan van de digitale foto s met een eenduidige verwijzing naar het nummer van de afbeelding. Bijvoorbeeld: noteer op de achterzijde van de fotoprint figuur 1.2 en noteer in het tekstbestand op de plaats waar de foto moet worden ingevoegd Figuur 1.2 Digitale thermometer. Deze foto wordt als tweede figuur in hoofdstuk 1 geplaatst. Figuur 1 Afbeelding met een resolutie van 72 dpi. Figuur 2 Dezelfde afbeelding, verkleind om een resolutie van 300 dpi te krijgen.
Een handleiding voor auteurs 5 Lijntekeningen c Digitale tekeningen moeten minimaal een resolutie hebben van 1200 dpi en zijn opgeslagen als een EPS-bestand (Adobe Illustrator). c Digitale tekeningen in andere bestandsformaten zoals PowerPoint, Word, JPG, BPM, enzovoort, worden als basis gebruikt om te (her)- tekenen in een bruikbaar formaat. c Lever de digitale tekeningen altijd als apart bestand aan. Plaats de tekeningen dus niet in het tekstbestand. Geef het bestand een duidelijk herkenbare naam, bijvoorbeeld: 6.1 Het hart. c Inschriften in tekeningen dienen in een apart Word-document aangeleverd te worden. (Van Engelse inschriften moet tevens een Nederlandse vertaling apart worden aangeleverd in Word.) c Lever altijd een print aan van de digitale foto s met een eenduidige verwijzing naar het nummer van de afbeelding. tenoblasten pees collagene fibrillen primaire collageenbundel endotenon secundaire collageenbundel epitenon peritenon bloed- en lymfevaten in paratenon Figuur 3 Een lijntekening.
6 Bruikbaar illustratiemateriaal Tekeningen in fullcolour of in grijswaarden c Digitale tekeningen moeten een resolutie hebben van minimaal 300 dpi en een formaat van 10 x 15 cm en zijn opgeslagen als fullcolour bestand. c Digitale tekeningen moeten een resolutie hebben van minimaal 300 dpi en een formaat van 10 x 15 cm en zijn opgeslagen als gray-scale bestand. c Digitale tekeningen in andere bestandsformaten zoals PowerPoint, Word, JPG, BPM, enzovoort, worden als basis gebruikt om te (her)- tekenen in een bruikbaar formaat. c Lever de digitale tekeningen altijd als apart bestand aan. Neem de tekeningen dus niet op in het tekstbestand. Geef het bestand een duidelijk herkenbare naam. c Lever inschriften in tekeningen in een apart Word-document aan. (Van Engelse inschriften dient tevens een Nederlandse vertaling apart te worden aangeleverd in Word.) c Lever altijd een print aan van de digitale tekeningen met een eenduidige verwijzing naar het nummer van de afbeelding. Figuur 4 Tekening met grijswaarden (Illustratie: Michelle Buffart, Amsterdam).
Een handleiding voor auteurs 7 3 Tekening op papier Te scannen Originele tekeningen kunnen onderscheiden worden in twee categorieën, te weten de lijntekening en de tekening met grijswaarden (bijvoorbeeld raster of verloop). Deze tekeningen kunnen, indien van voldoende kwaliteit, worden gescand. Tekeningen die uit reeds gedrukt materiaal afkomstig zijn, zullen indien mogelijk ook worden gescand of worden overgetekend. c Noteer op voor- of achterzijde van de tekening de opeenvolgende nummering en de eventuele subnummering. c Indien niet direct duidelijk, geef dan aan wat de bovenzijde is. c Geef aan of er correcties moeten worden uitgevoerd (bijvoorbeeld het vertalen van inschriften). Lever deze correcties bij voorkeur digitaal aan (in Word), zodat er geen fouten in bijvoorbeeld medische termen kunnen worden gemaakt. c Lever inschriften digitaal aan (in Word) en geef aan waar deze inschriften geplaatst moeten worden. c Lever onder- en bijschriften digitaal (in Word) aan, met een duidelijke verwijzing naar het nummer van de tekening. Figuur 5 Opnieuw te tekenen tekening. Opnieuw te tekenen c Lever een schets aan met duidelijk inschriften. Wij ontvangen de inschriften graag digitaal (in Word). c Geef aan of er kleur moet worden gebruikt in de tekening.
8 Bruikbaar illustratiemateriaal 4 Foto s en/of dia s Foto s die afkomstig zijn uit boeken, tijdschriften, enzovoort, zijn meestal minder geschikt voor hergebruik. Dit komt doordat de afbeeldingen zijn gerasterd. Als deze beelden worden ingescand en opnieuw worden gebruikt ontstaat kwaliteitsverlies. De op deze manier aangeleverde afbeeldingen zullen dus een andere (mindere) kwaliteit hebben dan het origineel. Aanlevering foto s en/of dia s: c Noteer op de achterzijde van de foto of op de voorkant van het diaraampje duidelijk leesbaar de opeenvolgende nummering en eventuele subnummering. (Vergeet de eigenaar van foto en/of dia niet te vermelden.) Breng de nummering voorzichtig aan om doordrukken en/of vlekken te voorkomen, zie figuur 6 en 8. c Geef met een kenteken op de voorzijde aan wat de rechterbovenzijde van de foto en/of dia is, om te voorkomen dat de afbeelding gespiegeld of op de kop wordt geplaatst. c Geef op een print van de foto of afdruk van de dia aan of er een uitsnede van de afbeelding gemaakt moet worden. c Lever inschriften digitaal (in Word) aan en geef op een print van de foto aan waar deze inschriften geplaatst moeten worden. c Lever onderschriften en/of bijschriften digitaal (in Word) aan, met een duidelijke verwijzing naar het nummer van de afbeelding. Figuur 6 Dia.
Een handleiding voor auteurs 9 Figuur 7 Figuur 8 Voorkant. Achterkant. 5 Aanlevering screendumps Hoe maakt u een screendump? c Gebruik een monitor met een zo groot mogelijke beeldschermresolutie (1280 x 1024 cm voor gebruik van screendumps). c Kopieer de URL. c Plak de URL in de adresbalk van Internet Explorer. c Zorg dat het Internet Explorer venster op maximale grootte staat (dubbelklikken op de blauwe titelbalk). c Maak een screendump: gebruik de Toets [Print Screen]. c Open Microsoft Photo Editor of een ander beeldbewerkingsprogramma (bijvoorbeeld Adobe Photoshop). c Plak de screendump als nieuw bestand in het programma: Menu Edit > Paste as New Image. c Sla de screendump als JPG-bestand op en lever deze digitaal aan, zie figuur 9.
10 Bruikbaar illustratiemateriaal Figuur 9 Screendump van de BSL-webshop. 6 Proeven De uitgeverij levert u een word-kopijproef met het gelithografeerde illustratiemateriaal aan zodat u nog in de gelegenheid bent de figuren te controleren voordat ze worden gedrukt. Indien noodzakelijk kunnen daarna de volgende beeldproeven worden gemaakt: c Kleurenprint: dit is een uitdraai uit een kleurenprinter. Deze print geeft een indicatie van de kleuren, maar mag niet als referentie worden gebruikt voor de uiteindelijke drukkleur. c Irisprint: dit is een uitdraai van een hoogwaardige kleurenprinter op speciaal papier. De kleurechtheid van deze print is ongeveer 80%. c Persproef: deze proef wordt ook van films gemaakt, maar afgedrukt op hetzelfde papier als waarop het boek gedrukt gaat worden. Deze proef geeft 95% beeld van het afgedrukt resultaat.
Een handleiding voor auteurs 11 (De irisprint of een persproef worden alleen gemaakt in uitzonderlijke gevallen, aangezien aan het vervaardigen hoge kosten zijn verbonden. De uitgever besluit of deze proef bij een uitgave gemaakt wordt.) 7 Verklaring van termen DPI: Dots per inch, puntjes per inch. Dit is een maat om aan te geven hoe grof of verfijnd een digitaal opgebouwde afbeelding is weergegeven. Gray-scale: (Het opslaan van een tekening in) grijswaarden. Rasteren: Een foto is een verzameling van grote en kleine puntjes die allemaal even zwart zijn. Door de menselijke waarnemingen mengen deze puntjes zich met het wit van het papier tot grijstinten. Het vertalen van een zwart-wit foto, die dus uit verschillende grijstinten bestaat, naar een verzameling van minieme puntjes die de afbeelding weergeeft, heet rasteren. Men drukt de rasterfijnheid uit in het aantal punten per strekkende centimeter. Raster 48 heeft dus 48 punten op een centimeter. Resolutie: Fijnheid van het raster waarop de digitalisering berust, uitgedrukt in het aantal dots per inch (dpi). Uitsnede: Het gedeelte (detail) van een originele afbeelding dat in een boek of andere uiting opgenomen wordt. De uitsnede moet bepaald worden voor het scannen of voor het opmaken. Figuur 10 Raster
12 Bruikbaar illustratiemateriaal
< > < > < > < > Bruikbaar illustratiemateriaal Springer Media ı Bohn Stafleu van Loghum hecht veel waarde aan goede begeleiding en kennisuitwisseling. Onze visie is dat uitgeven maatwerk is, maar bovenal mensenwerk. De uitgever staat u samen met een team terzijde om uw publicatie tot een succes te maken. Wij ondersteunen u graag tijdens het schrijven en hebben daarom dit boekje samengesteld. Deze handleiding Bruikbaar illustratiemateriaal biedt u concrete handvatten over hoe uw illustratiemateriaal aan te leveren. Voor aanwijzingen ten aanzien van het aanleveren van tekst verwijzen we u naar het oranje boekje Auteursinstructie. nze leveringsvoorwaarden zijn in te zien op www.bsl.nl. < 13,67 > nzij anders vermeld, zijn alle prijzen inclusief < > W, en exclusief verzend- en administratiekosten. ijswijzigingen voorbehouden. Ook verkrijgbaar via de ekhandel. Uw gegevens kunnen door Bohn Stafleu n Loghum worden gebruikt om u te informeren over levante producten en diensten. Indien u hier bezwaar gen heeft, kunt u contact met ons opnemen. < 12 > ww.bsl.nl < 21,5 > < 28,5 > < 10 >