1 Bedrijfsovername (vestiging)... 05. 1.3 Het contract van maatschap/samenuitbatingscontract... 08. 1.4 Sociale aspecten bij de bedrijfsovername...



Vergelijkbare documenten
Handleiding voor bedrijfsovername in land- en tuinbouw (vestiging)

Contract van maatschap/samenuitbatingscontract

Melding van een volledige bedrijfsoverdracht

Aanvraag om tussenkomst van het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF)

U neemt een vergunde mestopslag in gebruik die hoort bij een bestaande (leegstaande) exploitatie.

Melding van een volledige bedrijfsoverdracht

(artikelen 2, 5 en 42 Vlarem) A. IDENTIFICATIE VAN DE MELDINGSPLICHTIGE 1. EXPLOITANT

Jaarlijkse verklaring van rechtstreekse verkopen van melk en zuivelproducten voor het tijdvak

ONGESCHIKTHEID ONBEWOONBAARHEID

Feitelijke verenigingen: Geldigheid van audits

p r o v i n Ruimte De deputatie van de provincie Limburg

Ruimtelijke. Ordening Planning. Ordening en Stedenbouw Provinciebestuur Vlaams-Brabant Dienst Ruimtelijke ordening Provincieplein Leuven

(artikelen 2, 5 en 42 Vlarem)

GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN VLAAMSE GEMEENSCHAP VLAAMSE OVERHEID

(artikelen 2, 5 en 42 van titel I van het VLAREM) A. IDENTIFICATIE VAN DE MELDINGSPLICHTIGE. 1. Exploitant (ingeval van overname: de overnemer)

AANVRAAGFORMULIER WIJZIGING VAN GEGEVENS IN DE KRUISPUNTBANK VOOR ONDERNEMINGEN

p r o v i n Ruimte De deputatie van de provincie Limburg

Aanvraag van een vergoeding voor belangrijke wildschade of schade door beschermde soorten

BESTELBON BTW NIEUWE AANVRAAG

Melding van de sluiting van een risico-inrichting

Melding van de sluiting van een risico-inrichting

Besluit van de Deputatie

Een huurcontract laten registreren... een makkelijk te vervullen verplichting - Gewijzigde wetgeving - Federale Overheidsdienst FINANCIEN

In deze rubriek vindt u per aanvraagde premie een prognose van het bedrag waarop u recht heeft.

Besluit van de Deputatie

Aanvraag van een erfgoedpremie volgens de standaardprocedure

MLAV1/ /MV/lydr.

Wat zijn de algemene verplichtingen

Handleiding voor het registreren of wijzigen van uw activiteiten in de voedselketen via Foodweb

Nationale Boomgaardenstichting v.z.w. Betreft: aanvraag subsidie hoogstamfruitbomen

Federale Overheidsdienst FINANCIEN VERHUURD TE HUUR. Een huurcontract laten registreren

INSCHRIJVING RECHTSPERSOON

Formulier A: Aanvraagformulier renovatiepremie jonge gezinnen

Aanvraag van een subsidie voor het opstellen van een beheerplan dat voldoet aan de criteria voor duurzaam bosbeheer

p r o v i n c i e Limburg

3. Hulp voor starters

Notaris Ines van Opstal

ONDERNEMINGSLOKET WIJZIGING RECHTSPERSOON

INDIENEN EN WIJZIGEN VAN DE VERZAMELAANVRAAG

Kinderopvang.... En het FAVV Registratie & toelating. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Kinderopvang.... en het FAVV registratie & toelating. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Melding van de exploitatie of verandering van een inrichting van uitsluitend klasse 3

INSCHRIJVING VRIJ BEROEP (btw plichtig)

Vrijstelling van sociale bijdragen

STAD RONSE - Reglement betreffende de uitbating van nachtwinkels, privaat bureaus voor telecommunicatie, club-vzw s en automatenshops

Aanvraag van een erfgoedpremie volgens de standaardprocedure

Registratie buitenlandse onderneming in KBO. Infosessie Vlaamse Overheid 29 november 2016

(van toepassing vanaf ) HOOFDSTUK I. - Definities.

Rondzendbrief VLBR-RO/

FAQ PRECAD-PERCEEL. Versie 29/05/2015

Federale Overheidsdienst Financiën Administratie der Douane en Accijnzen. Inlichtingenformulier Terug te sturen naar: (zie verklarende nota)

Melding van de exploitatie of verandering van een inrichting van uitsluitend klasse 3

Melding van de exploitatie of verandering van een inrichting van uitsluitend klasse 3

Art. 3. Elke belastingplichtige, gehouden tot het indienen

dienst financiën: Gemeentelijk belastingsreglement inzake de activeringsheffing op onbebouwde percelen en kavels ( )

AANVRAAGFORMULIER INSCHRIJVING IN DE KBO ALS RECHTSPERSOON

Aanvraag VERGUNNING. Mobiliteitsbedrijf Sint-Michielsplein Gent Tel.: 09/ Fax: 09/


Besluit van de Deputatie

Naam: Nationaal Nummer: Adres / Maatschappelijke zetel: Kantoor Securex: Boekhoudkantoor:

Notaris Hans Van Overloop

Besluit van de Deputatie

GEMEENTELIJK REGLEMENT INZAKE DE ACTIVERINGSHEFFING OP ONBEBOUWDE GRONDEN EN KAVELS VOOR DE PERIODE

MLVER/ /PAG/sdv

TE HUUR. Een huurcontract laten registreren... een makkelijk te vervullen verplichting - Gewijzigde wetgeving -

MLAV1/ /MV/bd

TE HUUR. Een huurcontract laten registreren... een makkelijk te vervullen verplichting - Gewijzigde wetgeving -

nr. 360 van BART SOMERS datum: 16 juli 2015 aan ANNEMIE TURTELBOOM Overdracht familiebedrijf - Schenkingsrechten

U moet zich eveneens registreren bij het FAVV met opgave van alle FAVVactiviteiten per vestigingseenheid. Voor meer uitleg, zie p. 5 of 7.

VR DOC.0388/2BIS

Melding van de overname van een vergunde inrichting

Vak bestemd voor administratie. 1. Welke toelage wenst u aan te vragen? 2. Gegevens indien aanvrager natuurlijk persoon

De impact van het Bodemdecreet. op scholen

2. Beveiligde zending: één van de hiernavolgende betekeningswijzen: a) een aangetekend schrijven; b) een afgifte tegen ontvangstbewijs.

Aanvraag om toegang tot de gegevens van de Kruispuntbank van Ondernemingen en tot de applicatie «Ambulante en kermisactiviteiten»

Toelichting bij het autonome beheer. Voorwaarden voor landbouwers die geïdentificeerd zijn bij het Agentschap voor Landbouw en Visserij

Gelet op het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning (Milieuvergunningsdecreet), zoals gewijzigd bij latere decreten;

Besluit van de Deputatie

MODEL VAN TIJDELIJKE EN PRECAIRE GEBRUIKSOVEREENKOMST WAARSCHUWING

Reglement voor het bekomen van een horeca-attest bij de uitbating van horecazaken

AGENDAPUNT VAN DE GEMEENTERAAD VAN HAMME IN ZITTING VAN 20/12/2017 Referentienummer agendapunt: GR/2017/226

Vlaams Agrarisch Centrum Dienstencentrum

SCHRAPPING ONDERNEMING IN DE KRUISPUNTBANK VAN ONDERNEMINGEN

Voorlopige resultaten van de perceelsaangiftes

A renovatie van de voorgevel B verfraaiing van de commerciële ruimte C beide. eigenaar van het pand

BEKENDMAKING BESLISSING OMGEVINGSVERGUNNING

Aanvraag van een vergunning voor de uitbating van een toeristisch logies


Omzendbrief met betrekking tot de toelating en erkenning voor hoevezuivelproducenten en het gebruik van de autocontrolegidsen

GLB GEKOPPELDE STEUN

Uw woning werd ongeschikt en/of onbewoonbaar verklaard. Wat nu? Toelichtingsbrochure Ongeschiktheid Onbewoonbaarheid

Reglement houdende het heffen van een belasting op niet-bebouwde gronden en percelen.

AANVRAAGFORMULIER VOOR HET ATTEST VRIJSTELLING SCHENKINGSRECHTEN ARTIKEL 140/6, 1, WETBOEK DER REGISTRATIE-, HYPOTHEEK-, EN GRIFFIERECHTEN

p r o v i n c i e Limburg

HET NIEUWE GLB BETALINGSRECHTEN EN BETALING VOOR JONGE LANDBOUWERS. Oostmalle 9 september 2014 Tine Van Eylen

Levensstandaard Fiscale statistiek van de inkomens

TAXI Aanvraag voor de overdracht van een vergunning voor het exploiteren van een taxidienst

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) Model aanvraagformulier voor een registratie, een toelating en/of een erkenning

Transcriptie:

Inhoud Inleiding......................................................... 03 1 Bedrijfsovername (vestiging)......................................... 05 1.1 Begeleiding................................................. 05 1.2 Het overnamecontract.......................................... 06 1.3 Het contract van maatschap/samenuitbatingscontract.................... 08 01 1.4 Sociale aspecten bij de bedrijfsovername............................. 08 2 Te vervullen formaliteiten ter gelegenheid van de bedrijfsovername................................................. 11 2.1 Ondernemingsnummer......................................... 11 2.2 BTW-nummer................................................ 12 2.3 Sociaal Statuut/Sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen............... 12 2.4 Bodemattest bij grondoverdracht.................................. 12 2.5 Pacht...................................................... 14 2.5.1 Pachtoverdracht............................................ 14 2.5.2 Pachtcontracten............................................ 15 2.6 Milieuvergunning.............................................. 16 2.7 Meldingen aan de Vlaamse overheid Beleidsdomein Landbouw en Visserij................................ 17 2.7.1 Agentschap voor Landbouw en Visserij Afdeling Markt- en Inkomensbeheer. 17 2.7.2 Agentschap voor Landbouw en Visserij Afdeling Productkwaliteitsbeheer... 20 2.7.3 Departement Landbouw en Visserij -Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling 21 2.8 Overdracht van het suikerbietenquotum.............................. 22 2.9 Meldingen aan de Vlaamse Landmaatschappij.......................... 22 2.10 Melding bij Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Identificatie en Registratie (Sanitel)........................... 24 2.11 Melding aan het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV)........................................ 24

2.12 Melding aan de leveranciers van goederen en diensten.................. 25 2.12.1 Waterwinning............................................ 25 2.12.2 Vergunning energieproducten en elektriciteit..................... 27 2.12.3 RENDAC................................................ 28 2.13 Bestrijdingsmiddelen.......................................... 29 2.14 Andere.................................................... 29 02 3 Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF): tussenkomsten bij vestiging.......................................... 31 3.1 Voorwaarden voor tussenkomst van het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF)................................. 31 3.2 Beroepsbekwaamheid.......................................... 32 3.3 VLIF-tussenkomst bij de eerste vestiging............................. 33 3.4 VLIF-tussenkomst bij de overname van aandelen....................... 33 3.5 Verplichtingen voor de overlater................................... 34 3.6 Waardebepaling van een bedrijfsovername............................ 34 3.7 Bedrijfseconomische boekhouding.................................. 35 3.8 Contactgegevens VLIF.......................................... 35 4 Provinciale en gemeentelijke subsidies................................... 37 5 Andere nuttige adressen............................................ 39 6 Bijlagen......................................................... 41

Inleiding In de loop van 2005 en 2006 traden jonge landbouwers in dialoog met het beleid. Hun ervaringen en aanbevelingen hebben de beleidsmakers aangezet om een actieplan voor jonge landbouwers op te stellen. Het uiteindelijke doel van het project is verjonging binnen de landbouw te stimuleren. Concreet hebben jonge landbouwers knelpunten aangehaald en voorstellen gedaan om hun intrede in het beroep gemakkelijker te laten verlopen. Eén van de voorstellen was een handleiding voor de jonge ondernemer op te stellen om jonge landbouwers beter te begeleiden bij een bedrijfsovername/vestiging. Het is een praktische handleiding geworden met de nadruk op de administratieve verplichtingen en formaliteiten gekoppeld aan de overname/vestiging. De handleiding kan echter ook nuttig zijn bij het opstarten of de creatie van een bedrijf of bij het omvormen van een éénmanszaak naar een vennootschap. 03

04

1 Bedrijfsovername (vestiging) 1.1 Begeleiding Om een optimale start van een landbouwbedrijf te realiseren, moeten landbouwers aangemoedigd worden om bij hun beslissing tot installatie of vestiging rekening te houden met alle aspecten die met een bedrijfsovername gepaard gaan. Zo dient de nodige aandacht te gaan naar de juridische, financiële en sociale aspecten van een overname. Professionele begeleiding van overnames door specialisten is een noodzaak omwille van de steeds toenemende schaalgrootte van de bedrijven, de complexere bedrijfsstructuren, de toenemende maatschappelijke vereisten en de steeds meer omvattende regelgevingen die er komen bij kijken. Om de overname op administratief vlak te begeleiden en te ondersteunen wordt er vanuit de overheid een centraal aanspreekpunt aangesteld. De starters kunnen met al hun vragen terecht bij de buitendiensten van de afdeling Structuur en Investeringen van het Agentschap voor Landbouw en Visserij (zie onderstaande lijst). 05 Provincie Antwerpen André De Rop Afdeling Structuur en Investeringen Vlaams Administratief Centrum Lange Kievitstraat 111-113, bus 72 2018 Antwerpen Tel. 03 224 92 20 Fax 03 224 92 01 andre.derop@lv.vlaanderen.be Provincie Limburg Provincie Vlaams-Brabant Koen Jespers Afdeling Structuur en Investeringen Vlaams Administratief Centrum Koningin Astridlaan 50, bus 6 3500 Hasselt Tel. 011 74 26 30 Fax 011 74 26 69 koen.jespers@lv.vlaanderen.be Veerle Blommaert Afdeling Structuur en Investeringen Ellips (gelijkvloers) Koning Albert II-laan 35, bus 43 1030 Brussel Tel. 02 552 73 20 Fax 02 552 73 01 veerle.blommaert@lv.vlaanderen.be Provincie Oost-Vlaanderen Arrondissementen Gent, Oudenaarde Georges Van Nieuwerburgh Afdeling Structuur en Investeringen Burgemeester Van Gansberghelaan 92 9820 Merelbeke Tel. 09 272 22 40 Fax 09 272 22 41 georges.vannieuwerburgh@lv.vlaanderen.be Arrondissementen Aalst, Dendermonde, Sint Niklaas, Eeklo Jean De Neef Afdeling Structuur en Investeringen Burgemeester Van Gansberghelaan 92 9820 Merelbeke Tel. 09 272 22 40 Fax 09 272 22 41 jean.deneef@lv.vlaanderen.be

Provincie West-Vlaanderen Arrondissement Brugge, Diksmuide, Oostende, Veurne en de gemeenten Wingene, Ruislede, Lichtervelde en Hooglede Danny Persyn Afdeling Structuur en Investeringen Baron Ruzettelaan 1 8310 Brugge Tel. 050 20 76 50 Fax 050 20 76 59 danny.persyn@lv.vlaanderen.be Arrondissement Ieper, Kortrijk, Roeselare, Tielt met uitzondering van, Ruislede, Lichtervelde en Hooglede Willy Beghein Afdeling Structuur en Investeringen Baron Ruzettelaan 1 8310 Brugge Tel. 050 20 76 50 Fax 050 20 76 59 willy.beghein@lv.vlaanderen.be 06 1.2 Het overnamecontract De installatie in de land- en tuinbouw kan op twee manieren gebeuren; door de overname van een bestaand bedrijf of door de creatie van een nieuw bedrijf. Ten gevolge van de omvang van de bedrijfsstructuur en de geldende regelgevingen m.b.t. de inplanting en het milieu komen nieuwe bedrijven nagenoeg enkel voor in de tuinbouwsector. De creatie van een nieuw bedrijf wordt door het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF) in het luik investeringssteun behandeld. De bedrijfsovername/vestiging gebeurt meestal in familiale kring door opvolging van het ouderlijke bedrijf, waarbij in eerste instantie de roerende bedrijfsbekleding en de productierechten van de ouders op de opvolger(s) worden overgedragen via een overnamecontract. De bedrijfsovername houdt echter meer in dan de aankoop van dieren en tweedehandsmaterieel. Het overnamecontract is een onderhandse akte, opgesteld tussen de overlater(s) en de overnemer(s), in minstens zoveel exemplaren als er partijen zijn. Het bevat de voorwaarden verbonden aan de overname van de bedrijfsbekleding van een land- of tuinbouwbedrijf, de overdracht van pachten, productierechten, gebruik van gebouwen e.a. Volgende gegevens moeten in het overnamecontract (voorbeeld in bijlage 1) vermeld zijn: naam en adres van de overnemer(s) en de overlater(s); aard van het bedrijf met ligging en totale oppervlakte; beschrijving van de in de overname begrepen hoevebekleding met de prijs die moet betaald worden. Indien bepaalde machines of materieel niet worden overgenomen dient dit duidelijk vermeld; de datum waarop de hoeve vrij en ter beschikking zal zijn van de overnemer(s); het gebruiksrecht van hoevegebouwen en gronden: gronden in eigendom van de overlater(s), nl. pachtcontract; gronden in pacht, nl. pachtoverdracht (gewone overdracht art.34) of bevoorrechte overdracht (art. 35 van de pachtwet van 4 november 1969); afspraken voor de te betalen pacht van het lopende jaar; de regeling voor de RSZ- (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid) en SVZ-bijdragen (Sociale Verzekering voor Zelfstandigen);

vermelding dat er geen BTW verschuldigd is, voor zover zowel de overlater als de overnemer het forfaitair BTW-stelsel volgen; indien of de overlater of de overnemer of beiden het algemeen BTW-stelsel volgen (d.w.z. dat ze belastingplichtig zijn met BTW-aftrek), dan kan met betrekking tot de overname naast het overnamecontract best ook een factuur opgemaakt worden van de overlater aan de overnemer; een duidelijke vermelding dat de overlaters bereid zijn de melding voor de overdracht van de milieuvergunning te ondertekenen; een regeling i.v.m. de overdracht van de productierechten (toeslagrechten, emissierechten en quota); de overlater dient te verklaren dat vanaf de ondertekening van het contract zonder medeweten en uitdrukkelijke toestemming van de overnemer, geen enkel dier, machine, materieel of om het even welk product van de hoeve en bijhorende landerijen en weiden verwijderd zal worden; een duidelijke vermelding dat de overnemer in toepassing van de wet van 22 december 1998 houdende fiscale bepalingen (BS 15 januari 1999) het overnamecontract samen met een fiscaal certificaat (dit certificaat wordt aangevraagd door de overlater minstens 30 dagen voor de overname en attesteert dat er op dat ogenblik geen enkele fiscale schuld door hem verschuldigd is) aangetekend dient te versturen aan de ontvanger van de directe belastingen van de woonplaats van de overlater en bij problemen dienaangaande over de mogelijkheid beschikt om de overeenkomst eenzijdig te ontbinden; een vermelding dat de partijen alle nodige administratieve handelingen zullen verrichten die noodzakelijk zijn voor het realiseren van deze overeenkomst; de bijlage bij het overnamecontract bevat een gedetailleerde inventaris van de overgenomen hoevebekleding met vermelding van: de dieren (opsomming van aantallen en waardering per diersoort en gewichts- of leeftijdscategorie); het materieel (individuele waardering per machine); de bedrijfsvoorraden met waardering; de vruchten te velde met waardering; de prijzij of navetten. 07 Het overnamecontract en de inventaris worden ondertekend door de partijen na eigenhandig geschreven te hebben Gelezen en goedgekeurd. Het overnamecontract moet binnen de 15 dagen na het afsluiten van de overeenkomst geregistreerd worden bij Federale overheidsdienst Financiën Patrimoniumdocumentatie Kadaster, Registratie en Domeinen. Voor het registratiekantoor van de Administratie waaronder het bedrijf valt: zie de telefoongids onder FOD Financiën of www.fiscus.fgov.be.

1.3 Het contract van maatschap/samenuitbatingscontract Bij de bedrijfsovername/vestiging zijn er twee mogelijke vormen, de globale bedrijfsovername waarbij het bedrijf ineens en in zijn geheel aan de opvolger wordt overgedragen en de gefaseerde bedrijfsovername, waarbij gedurende een periode overnemer en overlater (veelal de ouders) nog samenwerken. Dit laatste kan in de vorm van een vennootschap of in samenuitbating. De samenuitbating of maatschap komt bij één derde van de bedrijfsovernames voor. Bij een gedeeltelijke bedrijfsovername wordt naast het overnamecontract ook een samenuitbatingscontract of contract van maatschap opgemaakt. In dit contract worden de regels en afspraken voor de samenuitbating vastgelegd (voorbeeld in bijlage 2). Het betreft afspraken over ondermeer: 08 wie brengt (aansluitend bij het overnamecontract) welke productiemiddelen in (de grond, de gebouwen, het vee, de machines, het alaam en andere productiemiddelen) en welke vergoeding staat er tegenover; uit te voeren investeringen in bedrijfsgebouwen en/of machines (plus wijze van financiering); de wederzijdse aansprakelijkheid van de partijen voor de goederen van de gemeenschap; het beheer en de vertegenwoordiging van de gemeenschappelijke uitbating; de inbreng van arbeid en de daar tegenoverstaande arbeidsvergoeding; het houden van een bedrijfsboekhouding, het nemen van een financiële bedrijfsrekening en het maken van de maandelijkse en jaarlijkse afrekeningen; het te leveren bedrijfskapitaal; de eventuele ontbinding van de samenuitbating en de verdeling op dat ogenblik van de goederen en de schulden van de samenuitbating. Het laten registreren van het contract van maatschap is niet verplicht voor de tussenkomst van het VLIF, maar is wel aangewezen. 1.4 Sociale aspecten bij de bedrijfsovername Bij het besluitvormingsproces over een bedrijfsovername spelen economische, financiële en sociale aspecten een rol. Daarom zijn een goede verstandhouding met partner, familieleden en derden (leveranciers, afnemers, integratoren) belangrijk bij een bedrijfsovername. Zij vormen als het ware de basis voor een goed verloop van het hele proces van de bedrijfsovername. Volgende aandachtspunten zijn aan de orde: Waarde roerende en onroerende goederen de overnemer en overlater bepalen in eerste instantie samen het bedrag van de overname en communiceren er dan over met de familieleden; openheid over de afspraken naar de familie is vereist; rekening houden met opmerkingen van broers en zussen; bij voorkeur wordt de overname begeleid door een overnameconsulent; het verdient aanbeveling een pachtovereenkomst af te sluiten op lange termijn i.p.v. direct ook de hoeve en/of gronden aan te kopen; alle afspraken worden bij voorkeur klaar en duidelijk op papier gezet.

Statuut meewerkende partner belang van het huwelijkscontract (bespreken met notaris en overnameconsulent); partner betrekken bij de overname; rekening houden met de beroepssituatie van de partner en motivatie; verwachtingen en taken van de partner bespreken. Woonplaats ouders na overname hierover communiceren met elkaar; duidelijke afspraken maken over de woonplaats van de overlaters (vaak ouders) op het bedrijf zelf of elders? gemaakte afspraken duidelijk op papier zetten (termijnen, voorwaarden). 09

10

2 Te vervullen formaliteiten ter gelegenheid van de bedrijfsovername 2.1 Ondernemingsnummer Vooraleer een economische activiteit te beginnen is men verplicht zich in te schrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO), die een ondernemingsnummer zal toekennen. Dit gebeurt via een ondernemingsloket. Deze inschrijving dient te gebeuren voor de start van de onderneming. Contacteer één van de volgende erkende ondernemingsloketten om de gegevens van een lokaal kantoor op te vragen: Acerta Ondernemingsloket vzw Sneeuwbeslaan 20 2610 Wilrijk Tel. 03 740 78 78 Fax 03 740 78 79 olk.antwerpen@acerta.be www.acerta.be Eunomia vzw (administratieve zetel) Oudenaardsesteenweg 7 9000 Gent Tel. 09 371 49 57 Fax 09 371 49 29 info@eunomia.be www.eunomia.be Partena Ondernemingsloket vzw Anspachlaan 1 1000 Brussel Tel. 02 549 74 70 Fax 02 223 73 79 gea@start.partena.be www.ondernemingsloket.partena.be BIZ Ondernemingsloket vzw Brouwersvliet 4 bus 5 2000 Antwerpen Tel. 078 15 25 20 Fax 03 609 63 20 info@bizondernemingsloket.be www.bizondernemingsloket.be Acerta Ondernemingsloket vzw Heizel Esplanade PB65 1020 Brussel Tel. 02 475 45 02 Fax 02 773 16 03 olk.brussel@acerta.be www.acerta.be Formalis vzw Lombardstraat 34-42 1000 Brussel Tel. 02 545 58 00 Fax 02 545 58 89 info@formalis.be www.formalis.be H.D.P. Ondernemingsloket vzw Kruidtuinstraat 67-75 1210 Brussel Tel. 02 219 14 88 Fax 02 219 15 03 loket.brussel@hdp.be www.hdp.be K.M.O. Direct vzw St-Clarastraat 48 8000 Brugge Tel. 050 474 494 Fax 050 474 490 info@kmodirect.be www.kmodirect.be U.C.M. Ondernemingsloket vzw (Franstalig) Adolphe Lacomblélaan 29 1030 Brussel Tel. 02 743 83 90 Fax 02 743 83 95 www.ucm.be Securex Go-Start vzw Genèvestraat 4 1140 Brussel Tel. 02 729 95 91 Fax 02 726 65 07 go-start@securex.be www.go-start.be 11

Het ondernemingsnummer vervangt het vroegere handelsregisternummer en kan geactiveerd worden als BTW-nummer. Een landbouwer die geen handelsactiviteiten uitoefent hoeft niet langs te gaan bij het ondernemingsloket. Hij kan zich rechtstreeks wenden tot het BTW-kantoor (punt 2.2) dat hem een BTW-nummer zal toekennen en hem zal invoeren in de Kruispuntbank van ondernemingen. 2.2 BTW-nummer Op naam van de overnemer wordt er een BTW-nummer aangevraagd (ook in het geval van de start van een samenuitbating wordt een nieuw BTW-nummer toegekend). Dit moet gebeuren na toekenning van het ondernemingsnummer en voor het aanvangen van de activiteit in hoofde van de overnemer of samenuitbating. 12 Info en aanvraag bij een BTW-kantoor: Federale overheidsdienst Financiën Administratie Ondernemings- en Inkomensfiscaliteit Sector Taxatie BTW, (waaronder het bedrijf nu ressorteert) zie telefoongids onder FOD Financiën of www.fiscus.fgov.be Het BTW-kantoor zal vervolgens het ondernemingsnummer activeren als BTW-identificatienummer en de belastingplichtige wordt hiervan op de hoogte gebracht via een aangetekende brief. 2.3 Sociaal Statuut/Sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen De overnemer is verplicht om binnen de 90 dagen na de start aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen (SVZ) naar keuze. Indien de persoon voor de overname als loontrekkende was tewerkgesteld betreft het een nieuwe aansluiting bij een dergelijk fonds. Indien de persoon voordien landbouwhelper was, betreft het een overgang naar zelfstandig landbouwer. Voor het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds is het voorleggen van een bewijs van aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds als landbouwer noodzakelijk. Dit document dient bij de VLIFaanvraag te worden gevoegd. Om voor VLIF-steun in aanmerking te kunnen komen, is het ook van belang ieder kwartaal voldoende hoge sociale bijdragen te betalen waaruit een voldoende zelfstandige economische activiteit blijkt. Personen die vrijgesteld zijn van het betalen van sociale bijdragen worden niet aanvaard als landbouwer bij het VLIF. Voor informatie: Kies een sociaal verzekeringfonds voor zelfstandigen (SVZ) (www.goudengids.be zoek sociale verzekeringsfondsen en geef je provincie in) of sluit aan bij de Nationale Hulpkas (www.rsvz-inasti.fgov.be) 2.4 Bodemattest bij grondoverdracht Er wordt bij elke grondoverdracht een bodemattest gevraagd. Dit betekent concreet bij: de overdracht via verkoop of schenking van de grondeigendom; het vestigen of beëindigen van een erfpacht, vruchtgebruik of opstalrecht; de fusie of splitsing van vennootschappen, waarvan ten minste één van de betrokken vennootschappen eigenaar is van grond.

NB. Worden niet als overdracht beschouwd: het aangaan, beëindigen of verlengen van huurovereenkomsten; de verwerving van grond in het kader van een erfenis; de overdracht van aandelen. Eerst moet de overdrager nagaan of de grond een risicogrond is. Dit is het geval indien er een inrichting gevestigd is/was of indien er een activiteit uitgeoefend wordt/werd die bodemverontreiniging kan veroorzaken. Deze activiteiten en inrichtingen zijn opgenomen in een speciale lijst, terug te vinden in het Vlaams Reglement rond de Bodemsanering (VLAREBO). Informatie hieromtrent kan schriftelijk worden aangevraagd bij de gemeente. Gaat het om een risicogrond? Neen, dan moet de overdrager vóór het sluiten van de overeenkomst betreffende de overdracht van gronden per kadastraal perceel een bodemattest aanvragen. Dat gebeurt met een aanvraagformulier te verkrijgen bij de gemeente, de notarissen of bij OVAM. Samen met de kadastrale gegevens (terug te vinden op de kadastrale legger) en een betalingsbewijs ten gunste van OVAM (30 euro per kadastraal perceel), wordt het ingevulde aanvraagformulier aangetekend naar OVAM gestuurd. 13 Ja, dan is de overdrager verplicht om een oriënterend onderzoek te laten uitvoeren door een erkend bodemsaneringdeskundige. De resultaten moeten meegedeeld worden aan OVAM. Een lijst van de erkende bodemsaneringdeskundigen is te verkrijgen bij de gemeente. Als er geen verontreiniging is, kan de overdracht plaatsvinden en wordt er een bodemattest afgeleverd. Als er wel verontreiniging is, volgt er een onderzoek. De grond wordt dan opgenomen in het register van verontreinigde gronden en OVAM levert een bodemattest af met de graad van verontreiniging. De gehele procedure kan ook door de notaris worden afgehandeld. Voor verdere informatie kan de starter zich wenden tot de gemeente of tot OVAM (www.ovam.be > register en bodemattest). OVAM Dienst Register-Bodemattesten Stationsstraat 110 2800 Mechelen Tel. 015 28 42 84 Fax 015 28 44 07 info@ovam.be www.ovam.be Infolijnen Bodemattesten (OVAM): Tel. 015 28 44 58 (59) bodem@ovam.be Een uittreksel uit de kadastrale legger kan schriftelijk, per fax of via e-mail worden aangevraagd bij de gewestelijke directie van de FOD Financiën, Administratie van het Kadaster waar het perceel gelegen is of bij de plaatselijke antennes.

Ministerie van Financiën Administratie van het kadaster, de registratie en domeinen (AKRED) Gewestelijke Directie kadaster, mutaties en schattingen www.fiscus.fgov.be 14 AKRED Antwerpen Gewestelijke Directie kadaster (mutaties en schattingen) Italiëlei 4, bus 10 2000 Antwerpen Tel. 0257-552 80 Fax 0257-971 06 dir.kad.antwerpen.uittreksels@minfin.fed.be (kadastrale uittreksels) AKRED Oost-Vlaanderen Gewestelijke Directie kadaster Mutaties en schattingen R.A.C.-Kouterpoort Savaanstraat 11, bus 7 9000 Gent Tel. 09 266 22 34 Fax 09 266 22 35 dir.kad.oost-vl.uittreksels@minfin.fed.be (kadastrale uittreksels) AKRED West-Vlaanderen Gewestelijke Directie kadaster (mutaties en schattingen) Langerei 7 8000 Brugge Tel. 050 44 26 30 Fax 050 34 13 81 dir.kad.west-vl.uittreksels@minfin.fed.be (kadastrale uittreksels) AKRED Limburg Gewestelijke Directie kadaster (mutaties en schattingen) Voorstraat 43 bus 20 3500 Hasselt Tel. 0257-619.00 Fax 0257-979.30 dir.kad.limburg.uittreksels@minfin.fed.be (kadastrale uittreksels) AKRED Brabant Gewestelijke Directie kadaster (mutaties en schattingen) Kruidtuinlaan 50 verdieping 28R bus 3962 1000 Brussel Tel. 0257 719 70 Fax 0257 961 26 dir.kad.brabant.uittreksels@minfin.fed.be (kadastrale uittreksels) 2.5 Pacht Bij de overname van een bedrijf, worden de gronden meestal mee overgedragen. Hiervoor is in principe steeds de schriftelijke voorafgaande toestemming nodig van de eigenaarverpachter. In enkele specifieke gevallen is dit niet vereist. Voor vragen over erfpacht, landpacht en opstal wendt de overnemer zich best tot een notaris, een beroepsorganisatie, gespecialiseerd adviesbureau of jurist. 2.5.1 Pachtoverdracht Bevoorrechte pachtoverdracht Bij een bevoorrechte pachtoverdracht kan er pachtvernieuwing ten gunste van de nieuwe pachter tot stand komen maar alleen in geval van een volledige overname (artikel 35 van de pachtwet).

Om deze pachtvernieuwing te bekomen moet de pachtoverdracht per aangetekend schrijven of bij deurwaardersexploot meegedeeld worden aan alle eigenaars en mede-eigenaars binnen de drie maanden na overname. De bevoorrechte pachtoverdracht is alleen mogelijk in een relatie van (schoon)ouders en (schoon)kinderen. Bewaar het dubbel van de brief en het bewijs van de aangetekende zending. Gewone pachtoverdracht Voor de gewone pachtoverdracht is er geen aangetekende brief vereist (art. 34 van de pachtwet). 2.5.2 Pachtcontracten Pachtcontracten kunnen notarieel of onderhands opgemaakt worden. De wettelijke pachtprijs (minimumprijs) wordt zowel voor bedrijfsgronden als voor bedrijfsgebouwen vastgesteld en is gelijk aan het product van het kadastraal inkomen van het verpachte goed met een pachtprijscoëfficiënt. De pachtprijscoëfficiënt wordt om de drie jaar door de provinciale pachtprijzencommissies per landbouwstreek vastgelegd. Voor de meest recente info: www.vlaanderen. be/landbouw ( pachtprijzen ). 15 Pachtprijscoëfficient (BS, 14 december 2007 en 24 december 2007): Antwerpen Gronden Gebouwen Limburg Gronden Gebouwen Kempen 6.60 6.00 Grasstreek 3.10 5.10 Polders 5.20 6.00 Kempen 6.20 5.10 Zandstreek 4.50 6.00 Leemstreek 3.10 5.10 Zandleemstreek 4.00 5.10 Antwerpen Gronden Gebouwen Vlaams-Brabant Gronden Gebouwen Leemstreek 3.79 5.00 Kempen 6.50 5.40 Polders 3.99 5.00 Leemstreek 3.32 5.40 Zandleemstreek 3.87 5.00 Zandleemstreek 4.08 5.40 Zandstreek 4.33 4.75 Zandstreek 4.42 5.40 West-Vlaanderen Gronden Gebouwen Duinen 3.79 4.95 Polders 3.73 4.95 Zandstreek 5.03 4.95 Zandleemstreek 4.09 4.95 Leemstreek 3.77 4.95

2.6 Milieuvergunning Bij het exploiteren van een inrichting die hinderlijk wordt geacht voor mens en leefmilieu, is een milieuvergunning vereist. Karakteristiek voor de milieuvergunning is dat er verschillende vergunningsstelsels in geïntegreerd zijn (de vroegere ARAB exploitatie- of uitbatingvergunning, de lozingsvergunning, afvalstoffenvergunning, de vergunning op het winnen van grondwater). Afhankelijk van de aard en de belangrijkheid van de milieueffecten, is er sprake van een echte milieuvergunning (klasse 1 of 2) of een meldingsplicht (klasse 3). Overdracht van de milieuvergunning De overname van de vergunde inrichting dient gemeld te worden met een formulier dat 16 kan worden bekomen op het gemeentehuis. Het is de nieuwe exploitant die de overname meldt. Het meldingsformulier dient wel voor akkoord te worden ondertekend door de vergunninghouder. Het meldingsformulier moet aangetekend verstuurd of persoonlijk bezorgd worden tegen een ontvangstbewijs aan de overheid die in eerste aanleg bevoegd is voor het verlenen van de vergunning. Voor klasse 2 en 3 is dat het College van burgemeester en schepenen van de gemeente. Voor klasse 1 is dat de Bestendige Deputatie van de Provincie. De overnemer moet een dubbel van de papieren bewaren. Nieuwe aanvraag voor een milieuvergunning Voor een nieuwe aanvraag moet de overnemer eerst nagaan in welke categorie het bedrijf zal vallen. Het Vlarem I deelt de inrichtingen in 3 klassen in, rekening houdend met de graad van hinder die het bedrijf voor de omgeving kan veroorzaken. Er is een vergunningsplicht voor klasse 1 en klasse 2, een meldingsplicht voor klasse 3. Een klasse 1 milieuvergunning wordt aangevraagd bij de Bestendige Deputatie van de provincie. De klasse 2 en 3 milieuvergunningen worden afgeleverd door het College van burgemeester en schepenen van de gemeente. Het dossier moet aangetekend verstuurd worden of persoonlijk afgegeven tegen een ontvangstbewijs bij de bevoegde diensten. Wanneer een vergunning niet wordt toegekend, kan er beroep aangetekend worden. Voor beroepen tegen beslissingen van de Colleges van burgemeester en schepenen inzake klasse 2 en 3-bedrijven moet de overnemer zich wenden tot de Bestendige Deputatie van de provincie. Voor beroepen tegen beslissingen van de Bestendige Deputatie van de provincie inzake klasse 1-bedrijven richt de aannemer zich tot de Vlaamse minister van leefmilieu. Vlaamse minister van Leefmilieu p/a Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, afdeling Milieuvergunningen Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20, bus 8 1000 Brussel Tel. 02 553 80 11 Fax 02 553 80 05 info@lne.be

Bestendige Deputatie Bestendige Deputatie Provincie Antwerpen Dienst Milieuvergunningen Koningin Elisabethlei 22 2018 Antwerpen Tel. 03 240 57 45 Fax 03 240 57 79 departementleefmilieu@admin.provant.be www.provant.be Bestendige Deputatie Provincie Oost-Vlaanderen Dienst Milieu en natuurvergunningen PAC Gouvernementstraat 22-24 9000 Gent Tel. 09 267 84 27 Fax 09 267 84 26 rat.barzeele@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be Bestendige Deputatie Provincie West-Vlaanderen Dienst Milieuvergunningen Koning Leopold III-laan 41 8200 Sint-Andries Tel. 050 40 32 59 Fax 050 40 34 03 milieuvergunningen@west-vlaanderen.be www.west-vlaanderen.be Bestendige Deputatie Provincie Limburg Dienst Milieu en Natuur Universiteitslaan 1 3500 Hasselt Tel. 011 23 83 38 Fax 011 23 83 10 minaplanning@limburg.be www.limburg.be Bestendige Deputatie Provincie Vlaams-Brabant Dienst Leefmilieu Provincieplein 1 3010 Leuven Tel. 016 26 72 52 Fax 016 26 72 61 leefmilieu@vlaamsbrabant.be www.vlaamsbrabant.be 17 2.7 Meldingen aan de Vlaamse overheid Beleidsdomein Landbouw en Visserij 2.7.1 Agentschap voor Landbouw en Visserij Afdeling Markt- en Inkomensbeheer De provinciale buitendiensten van de afdeling Markt- en Inkomensbeheer dienen ingelicht te worden voor de volgende zaken: Overname exploitatie(s) De overlater en overnemer moeten samen het formulier Volledige of gedeeltelijke overname van een exploitatie (voorbeeld in bijlage 3) invullen, ondertekenen en opsturen naar de provinciale buitendienst van de afdeling Markt- en Inkomensbeheer. De overlater moet in principe over dit formulier beschikken dat op zijn naam en exploitatie werd gepersonaliseerd. Als de overlater niet meer over dit formulier beschikt, kan hij een dubbel vragen bij zijn provinciale buitendienst. De contactgegevens van de provinciale buitendiensten staan vermeld op p. 22 Op het formulier Volledige of gedeeltelijke overname van een exploitatie (bijlage 3) moet de overnamedatum van de exploitatie genoteerd worden. Als er meer dan één exploitatie overgenomen wordt, moet voor elke exploitatie een formulier ingevuld en ondertekend worden.

Een overname die via het formulier Volledige of gedeeltelijke overname van een exploitatie (bijlage 3) wordt gemeld aan de afdeling Markt- en Inkomensbeheer, wordt automatisch gemeld aan de volgende overheidsdiensten: - De afdeling Structuur en Investeringen van het Agentschap voor Landbouw en Visserij - De afdeling Productkwaliteitsbeheer van het Agentschap voor Landbouw en Visserij - De Vlaamse Landmaatschappij (VLM). 18 Het volstaat dus een overname te melden aan de afdeling Markt- en Inkomensbeheer en niet alle bovengenoemde overheden te contacteren. Als de overname geregistreerd is, krijgt de overnemer een gepersonaliseerde identificatiebundel. Deze identificatiebundel bevat de identificatiefiche, wijzigingsformulieren en stickers die gebruikt kunnen worden op alle aanvragen binnen het Agentschap voor Landbouw en visserij en de Vlaamse Landmaatschappij. Overname toeslagrechten Er zijn drie types overdrachten van toeslagrechten mogelijk: definitieve overdracht van toeslagrechten zonder gelijktijdige verkoop van grond; definitieve overdracht van toeslagrechten met gelijktijdige verkoop van grond; tijdelijke overdracht van toeslagrechten met gelijktijdige verhuur van grond. Alle overdrachten moeten worden gemeld via de daartoe bestemde formulieren. Er gebeuren nooit automatische overdrachten van toeslagrechten, ook niet bij bedrijfsovernames of voortzettingen. De overdrachtsformulieren kunnen het hele jaar door worden ingediend bij de buitendiensten van de afdeling Markt- en Inkomensbeheer. De beide partijen dienen er wel rekening mee te houden dat de effectieve overdracht pas 6 weken na de indiening in werking treedt (of uitwerking heeft). Met andere woorden indien de overnemer de overgenomen toeslagrechten wenst te activeren (= koppelen aan de grond waardoor de landbouwer recht heeft op het bijhorende bedrag) in de verzamelaanvraag, moeten de overgenomen toeslagrechten in zijn bezit zijn op de uiterste indieningsdatum van de verzamelaanvraag. Rekening houdend met de 6-weken termijn voor de overdracht van de toeslagrechten, betekent dit dat het overdrachtdossier ten laatste 6 weken voor de uiterste indieningsdatum van de verzamelaanvraag moet worden ingediend. Indien de overname na die datum gebeurd is moeten er duidelijke afspraken gemaakt worden met de overlater inzake het indienen van de verzamelaanvraag en de verdeling van de toeslagrechten tussen overlater en overnemer. De overnemer kan dan ten vroegste een uitbetaling van de toeslagrechten krijgen voor de volgende campagne. Overdracht zoogkoeienpremierechten Bij een volledige bedrijfsovername kan het zoogkoeienquotum mee overgenomen worden. Dit moet dan ook uitdrukkelijk vermeld worden in de overnameovereenkomst. Er is hierbij geen afhouding op het aantal overgedragen premierechten voor de Vlaamse reserve. De overname van zoogkoeienquotum via een volledige bedrijfsovername kan op twee manieren aangegeven worden: tijdens de lopende premiecampagne (1 mei t.e.m. 30 september) kan de overnemer het premieaanvraagformulier van de overlater indienen bij de provinciale buitendienst van de afdeling Markt- en Inkomensbeheer, waarbij in vak 7 de naam overnemer en landbouwer- en exploitantennummer (voorheen producentnummer overnemer) moet ingevuld worden. De premieaanvraag en het zoogkoeienquotum worden dan meteen overgezet op de overnemer. Het aanvraagformulier zoogkoeienpremie kan ook elektronisch worden ingevuld en ingediend via het e-loket Landbouw en Visserij. Surf hiervoor naar www.landbouwvlaanderen.be (zie ook punt 5 Andere nuttige adressen ).

in de maand februari kan een formulier overdracht van premiequota voor zoogkoeien ingediend worden bij de provinciale buitendienst van de afdeling Markt- en Inkomensbeheer, waarbij moet worden aangekruist dat de overdracht van het zoogkoeienquotum gepaard gaat met de overname van het bedrijf. In beide gevallen moet het bewijs van de overname meegestuurd worden. Bij een overdracht (geheel of gedeeltelijk) van de zoogkoeienpremierechten tussen landbouwers zonder een volledige bedrijfsovername dient het formulier overdracht van premierechten voor zoogkoeien door de overnemer ten laatste op 28 februari aangetekend verstuurd te worden naar de provinciale buitendienst van de afdeling Markten Inkomensbeheer. Dit formulier dient zowel door de overlater als de overnemer ondertekend te worden. Op het aantal overgedragen premierechten zal een afhouding van 1% worden toegepast voor de Vlaamse reserve. Bij een gedeeltelijke overdracht van de zoogkoeienpremierechten moet er minstens één volledig premierecht worden overgedragen en moet de overlater na de overdracht minstens één volledig premierecht overhouden. 19 Overdracht melkquotum (levering en/of rechtstreekse verkoop) Bij een overname of een oprichting van een bedrijf is een overdracht van melkquota zonder samenvoeging mogelijk. Een overname van een bedrijf is gedefinieerd als de overdracht van het geheel van melkproductie-eenheden van één bedrijf samen met het daarbij horende volledige quotum. Onder de oprichting van een bedrijf verstaat men de overdracht van een volledig quotum van een bedrijf naar een overnemer die beschikt over productiemiddelen die sedert minstens 5 jaar geen deel meer uitmaakten van een melkveebedrijf of die sedert minstens 5 jaar niet meer beheerd werden door een melkproducent. Het kan hier onder meer dus gaan om een reconversie van een niet-melkveebedrijf of een nieuwe installatie op grond van een niet-melkveebedrijf. De overdracht van het quotum in eerste installatie is gebonden aan de overdracht van gronden. Per ha grond dienstig voor de melkproductie mag er niet meer dan 20.000 liter quotum worden overgedragen. Bij de overname of oprichting van een bedrijf mag de overnemer enkel melk produceren op het overgenomen of opgerichte bedrijf. Het formulier voor de definitieve overdracht van melkquotum (mobiliteiten) is te bekomen bij de buitendiensten van de afdeling Markt- en Inkomensbeheer of bij de afnemende zuivelfabriek en moet uiterlijk op 30 november van het lopende tijdvak aangetekend verstuurd worden naar de buitendiensten van de afdeling Markt- en Inkomensbeheer. Bij samenvoeging van quota (overdracht in cumul genoemd) moeten de producent-overlater en de producent overnemer eerstegraadsverwanten of echtgenoten zijn of moet er minimaal 40% van het over te laten quotum worden vrijgemaakt via het Quotumfonds. Het laatstgenoemde kan elektronisch worden afgehandeld via het e-loket Landbouw en Visserij. Surf voor meer informatie naar www.landbouwvlaanderen.be (zie ook punt 5 Andere nuttige adressen ). Overdracht agromilieuverbintenissen De overname van agromilieuverbintenissen (mechanische onkruidbestrijding, groenbedekking, vlinderbloemigen, biologische landbouw) dient gemeld via het formulier Overdracht agromilieuverbintenissen. Met dit formulier kunnen lopende agromilieuverbintenissen, die beheerd worden door de afdeling Markt-en Inkomensbeheer, overgedragen worden aan een andere landbouwer. Het formulier dient zowel getekend door de overlater als door de overnemer.

Alle noodzakelijke formulieren (identificatie, toeslagrechten, zoogkoeienpremierechten, melkquotum, agromilieuverbintenissen) zijn aan te vragen bij de buitendiensten van de afdeling Markt- en Inkomensbeheer: 20 Markt- en Inkomensbeheer Antwerpen Vlaams Administratief Centrum Lange Kievitstraat 111-113 2000 Antwerpen Tel. 03 224 92 00 Fax 03 224 92 01 mib.antwerpen@lv.vlaanderen.be Markt- en Inkomensbeheer Oost-Vlaanderen Burgemeester Van Gansberghelaan 92 9820 Merelbeke Tel. 09 272 22 00 Fax 09 272 22 01 mib.oostvlaanderen@lv.vlaanderen.be Markt- en Inkomensbeheer West-Vlaanderen Baron Ruzettelaan 1 8310 Brugge Tel. 050 20 76 20 Fax 050 20 76 29 mib.westvlaanderen@lv.vlaanderen.be Markt- en Inkomensbeheer Limburg Vlaams Administratief Centrum Koningin Astridlaan 50, bus 6 3500 Hasselt Tel. 011 74 26 50 Fax 011 74 26 69 mib.limburg@lv.vlaanderen.be Markt- en Inkomensbeheer Vlaams-Brabant Ellips (gelijkvloers) Koning Albert II-laan 35, bus 43 1030 Brussel Tel: 02 552 73 00 Fax 02 552 73 01 mib.vlaamsbrabant@lv.vlaanderen.be 2.7.2 Agentschap voor Landbouw en Visserij Afdeling Productkwaliteitsbeheer Wanneer het overgenomen bedrijf een erkende boomkwekerij is, moet de overdracht centraal gemeld worden aan de afdeling Productkwaliteitsbeheer in Brussel. Een voorbeeld van een standaardbrief bevindt zich in bijlage 3. Agentschap voor Landbouw en Visserij Afdeling Productkwaliteitsbeheer Ellips, 4de verdieping Koning Albert II-laan 35, bus 41 1030 Brussel Tel. 02 552 74 53 Fax 02 552 74 01

2.7.3 Departement Landbouw en Visserij -Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Als de overlater van één of meer van volgende subsidies geniet: bescherming van de genetische diversiteit: schapenrassen; Rood Rundveeras, Witrood Rundveeras, Witblauw Dubbeldoel Rundveeras; hoogstammige fruitbomen; Zorgboerderijen. dient er contact te worden opgenomen met het Departement Landbouw en Visserij, afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling. Vlaamse overheid Departement Landbouw en Visserij Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Ellips, 6de verdieping Koning Albert II-laan 35, bus 40 1030 Brussel Tel. 02 552 78 70 Fax 02 552 78 71 21 Genetische diversiteit Zorgboerderijen Ellips, gelijkvloers Koning Albert II-laan 35, bus 40 1030 Brussel Katrien Nijs Tel. 02 552 78 87 Fax 02 552 78 71 katrien.nijs@lv.vlaanderen.be Vlaams Administratief Centrum Lange Kievitstraat 111-113, bus 71 2018 Antwerpen Ilse Maes Tel. 03 224 92 71 Fax 03 224 62 83 ilse.maes@lv.vlaanderen.be

22 2.8 Overdracht van het suikerbietenquotum Het leveringsrecht van de suikerbieten (suikerbietenquotum) wordt overgedragen op naam van de overnemer via de suikerfabriek. De overdracht dient geregeld te worden vóór 30 april. Voor meer informatie wordt best contact opgenomen met de landbouwkundige dienst van de afnemende suikerfabriek of met de Confederatie van de Belgische Bietenplanters. Meer info Tiense Suikerraffinaderij N.V. Aandorenstraat, 1 3300 Tienen Tel. 016 80 12 11 viviane.daenen@raftir.be www.tiensegroup.com Confederatie van de Belgische Bietenplanters (vzw CBB) Anspachlaan 111 Bus 10 1000 Brussel Tel. 02 513 68 98 Fax 02 512 19 88 cbb@cbb.be www.cbb.be 2.9 Meldingen aan de Vlaamse Landmaatschappij Een melding van overname die doorgegeven werd aan de afdeling Markt- en Inkomensbeheer van het Agentschap voor Landbouw en Visserij, wordt via hen ook doorgegeven aan de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) (www.vlm.be). Mestbank Bij de overname van een land- of tuinbouwbedrijf, maar ook bij opstarten of uitbreiden, wordt de Mestbank op de hoogte gesteld door de afdeling Markt- en Inkomensbeheer van het Agentschap voor Landbouw en Visserij. In geval van een overname blijven alle rechten en plichten die voortvloeien uit de dierlijke productie en het gebruik van cultuurgronden aan de overlater verbonden, tot de datum waarop de bedrijfsovername bij de Mestbank schriftelijk is aangemeld. De Mestbank zal na de overdrachtsverklaring aan de overlater een overzicht bezorgen van de verplichtingen waaraan hij conform de bepalingen van het mestdecreet moet voldoen. Dankzij deze werkwijze zal de overnemer, indien de overdracht tijdig gemeld wordt aan de Mestbank, vooraf goed geïnformeerd zijn over aangifteplicht, mestverwerkingsplicht en andere nuttige gegevens. Vanaf 1 januari 2007 werd de nutriëntenhalte vervangen door nutriëntenemissierechten. Voor de overname van de nutriëntenemissierechten dient door de overlater en de overnemer een gezamenlijk dossier te worden ingediend bij de provinciale afdeling van de Vlaamse landmaatschappij.

Beheerovereenkomsten Indien de overlater met betrekking tot bepaalde percelen of perceelsranden die hij/zij in gebruik heeft, beheerovereenkomsten heeft afgesloten met een natuurvereniging of met een bepaald beleidsdomein van de Vlaamse overheid dan moeten deze beheerovereenkomsten overgedragen worden aan de overnemer van het bedrijf. Hiervoor dient, behoudens meldingen uitgevoerd door de afdeling Markt- en Inkomensbeheer aan VLM, contact te worden opgenomen met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM). Ook voor de beheerovereenkomsten van de vroegere afdelingen Water, Land en van Monumenten en Landschappen dient de overlater zich te wenden tot de VLM, aangezien deze contracten via hen werden afgesloten. Vlaamse Landmaatschappij (VLM) VLM Antwerpen Cardijnlaan 1 2200 Herentals Tel. 014 25 83 00 Fax 014 25 83 99 VLM Oost-Vlaanderen Ganzendries 149 9000 Gent Tel. 09 244 85 00 Fax 09 244 85 99 VLM West-Vlaanderen Velodroomstraat 28 8200 Brugge Tel. 050 45 81 00 Fax 050 45 81 99 VLM Limburg Koningin Astridlaan 10 3500 Hasselt Tel. 011 29 87 00 Fax 011 29 87 99 VLM Vlaams-Brabant Diestsevest 25 3000 Leuven Tel. 016 31 17 00 Fax 016 31 17 99 23

2.10 Melding bij Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Identificatie en Registratie (Sanitel) De overname, stopzetting of verhuizing van een bedrijf met rundvee, varkens, schapen, geiten, hertachtigen of pluimvee, dient steeds te worden gemeld bij Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ-Vlaanderen). Gebruik daartoe het registratieformulier/de beslagfiche. Dit document kan aangevraagd worden bij Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ-Vlaanderen) (www.dgz.be). Ingeval de stopzetting, overname of verhuizing een bedrijf met als activiteit varkens betreft, dient ook het sanitair attest gewijzigd te worden. 24 Voor meer info DGZ Vlaanderen vzw Dienst Identificatie en Registratie Deinse Horsweg 1 9031 Drongen Tel. 078 05 05 23 Fax 078 05 23 23 i&r@dgz.be www.dierengezondheidszorg.be 2.11 Melding aan het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) Voor de volgende zaken dient de Provinciale Controle Eenheid (PCE) van het FAVV, Dienst Primaire Sector (www.favv.be) te worden aangesproken: Dierlijke productie erkenning van hoeves waar melk wordt verwerkt; erkenning van hoeves die rechtstreeks aan de consument zuivelproducten verkoopt; registratie van uitzonderlijke plaatsen waar slachtverrichtingen gebeuren; erkenning voor thuisverwerking. Sanitaire attesten voor leghennen- en varkenshouderij Plantaardige productie aanvragen registratienummer sierteelt, tuincentra, boomkwekerijen enzovoort; aanvragen plantenpaspoort (sierteelt, boomkwekerijen enzovoort); Telers die een erkenning hebben voor de vermeerdering van teeltmateriaal (zaad- en pootgoed) dienen bij een bedrijfsovername aan de Provinciale Controle Eenheid (PCE) mee te delen dat zij hun bedrijf hebben overgelaten. Deze melding moet ondertekend zijn door overlater en overnemer; erkenning handelaars en bereiders van aardappelen (verpakking, schillen, verwerking enzovoort);

Vergunning voor het mengen van veevoeders op het eigen bedrijf: een vergunning voor het zelf mengen van veevoeders is strikt persoonsgebonden. De overnemer van een bedrijf met een mengvergunning moet aan de PCE een nieuwe erkenning of registratie op zijn naam aanvragen. Indien de landbouwers-zelfmengers ook het convenant Laagfosfor-voeder hebben ondertekend, moet deze ook opnieuw aangevraagd worden (bij VLM, adressen zie 2.9). Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Provinciale Controle Eenheden FAVV PCE Antwerpen Italiëlei 124, bus 92 2000 Antwerpen Tel. 03 202 27 11 Fax 03 202 28 11 notif.ant@favv.be info.ant@favv.be FAVV PCE Oost-Vlaanderen Zuiderpoort blok B 10de verdieping. Gaston Crommenlaan 6/1000 9050 Gent Tel. 09 210 13 00 Fax 09 210 13 13 en 09 210 13 20 notif.ovl@favv.be info.ovl@favv.be FAVV PCE West-Vlaanderen AIPM Koning Albert I laan 122 8200 Brugge Tel. 050 30 37 10 Fax 050 30 37 12 notif.wvl@favv.be info.wvl@favv.be FAVV PCE Limburg Kempische Steenweg 297, bus 4 3500 Hasselt Tel. 011 26 39 84 Fax 011 26 39 85 notif.lim@favv.be info.lim@favv.be FAVV PCE Vlaams Brabant Greenhill Campus Interleuvenlaan 15 blok E 3001 Leuven Tel. 016 39 01 11 Fax 016 39 01 05 notif.vbr@favv.be info.ovl@favv.be 25 2.12 Melding aan de leveranciers van goederen en diensten Bij een volledige overname moeten de leveranciers van goederen en diensten (water, gas, elektriciteit, telefonie, abonnementen, verzekeringsmakelaars, financiële instellingen enz.) hiervan op de hoogte worden gebracht. In het bijzonder dienen volgende diensten ingelicht: 2.12.1 Waterwinning Heffing op waterverontreiniging: Indien het gefactureerde drinkwaterverbruik 500 m³ of meer bedraagt en/of de totale pompcapaciteit van de eigen waterwinning bedraagt 5 m³/u of meer, dan moet een aangifte worden ingediend en dit voor 15 maart. Landbouwers moeten een aangifte voor de heffing op de waterverontreiniging indienen bij de Mestbank van VLM (http://www.vlm.be/landbouwers/mestbank/pages/default. aspx). Zowel voor de heffing op de waterverontreiniging als voor de mestbankaangifte moet u immers de diergegevens aangeven. Door de samenwerking tussen de VLM en de VMM moet u uw dieren slechts één keer aangeven en worden de diergegevens onderling uitgewisseld. Tuinbouwers dienen rechtstreeks een aangifte in bij VMM.

Heffing op de winning van grondwater: Indien het grondwaterverbruik 500 m³ of meer bedraagt, moet eveneens een aangifte worden ingediend bij de VMM en dit voor 15 maart. Deze aangifte is volledig geïntegreerd in de aangifte voor de heffing op waterverontreiniging. Tips bij een overname De bedrijfswijzigingen m.b.t. de heffing op waterverontreiniging of de heffing op de winning van grondwater moeten worden doorgegeven aan: 26 Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) A.Van de Maelestraat 96 9320 Erembodegem Tel. 053 72 64 45 Tel. 053 72 62 11 Fax 053 71 71 68 info@vmm.be Meer info over beide heffingen: www.heffingen.be Bij een overname dient ook de drinkwatermaatschappij zo vlug mogelijk geïnformeerd te worden van deze wijziging. Daarnaast moet aandacht besteed worden aan het overzetten van de grondwatervergunning op de overnemer Bij een overname met plichten en rechten worden de openstaande saldi bij de VMM integraal overgenomen. Grondwaterwinning Het in gebruik nemen of stopzetten van grondwaterwinningen (en/of andere eigen waterwinningen) moet binnen de 2 maanden na ingebruikname of stopzetting gemeld worden bij de VMM. Het formulier voor deze melding vindt u op http://www.heffingen.be/formulieren/090112_melding_buitengebruikstelling_eigen_waterwinning.doc/view. Voor meer informatie kan de overnemer terecht bij het gemeentebestuur. Oppervlaktewaterwinning Watercaptatie op bevaarbare waterlopen Deze vergunning is persoonlijk. Wie gebruik wil maken van watercaptatie dient dit schriftelijk te melden aan de bevoegde dienst (zie hierna) die de nodige documenten toestuurt. Wanneer de afname minder dan 500 m³ bedraagt, dient dit enkel te worden gemeld, is de afname hoger, dan wordt dit aangerekend volgens het werkelijk afgenomen debiet. De bevoegde dienst voor de bevaarbare waterlopen is: Waterwegen en Zeekanalen NV Oostdijk 110 2830 Willebroek Tel. 03 860 62 11 Fax 03 860 62 00

Watercaptatie op onbevaarbare waterlopen - Onbevaarbare waterlopen eerste categorie Het capteren van water uit onbevaarbare waterlopen is niet meldings- noch vergunningsplichtig, behalve wanneer er (tijdelijke) constructies worden opgericht op talud of oever. In die gevallen dient een machtiging aangevraagd te worden aan de bevoegde dienst (zie hierna). Oevereigenaars hebben het recht om water te benutten uit een onbevaarbare waterloop voor toepassingen in landbouw, huishouden en industrie. Dit recht is niet oneindig. Er dient over gewaakt te worden dat er geen schade (visbestand, inkalvende oevers ten gevolge van laag water, ) optreedt wanneer te veel water onttrokken wordt. Bij het onttrekken van water mag er geen afbreuk gedaan worden aan de rechten van de lager gelegen oevereigenaars. Alle oevereigenaars hebben in principe gelijke rechten op het water. Beheerder Onbevaarbare waterlopen eerste categorie: Vlaamse milieumaatschappij Afdeling Operationeel Waterbeheer Dienst beheer onbevaarbare waterlopen Koning Albert II laan 20 bus 16 1000 Brussel 27 2.12.2 Vergunning energieproducten en elektriciteit Er wordt door de overheid een vrijstelling van de betaling van accijnzen voorzien op aardgas, zware stookolie, diesel, kolen, elektriciteit e.a. uitsluitend gebruikt voor landbouw en tuinbouw. Om van dit voordeel te genieten moet de land- of tuinbouwer in het bezit zijn van een vergunning energieproducten en elektriciteit (het vroegere contingentnummer). De overname van een bedrijf moet gemeld worden aan de vergunningverlenende overheid energieproducten en electriciteit. De overlater meldt de stopzetting. De overnemer vraagt een nieuwe vergunning aan. Op onderstaand adres kunnen de nodige formulieren en inlichtingen worden verkregen.