Patiënteninformatie Verzakkingsoperaties met vaginale MESH (matjes) Informatie over de (reden van) operatie en eventuele, alternatieve mogelijkheden 1234567890-terTER_
Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Waarom een verzakkingsoperatie met een implantaat (matje)? 4 Hoe voeren we de ingreep uit? 6 Complicaties specifiek gerelateerd aan de ingreep met een vaginaal matje 7 Na de operatie 8 Na de operatie weer thuis 9 Zijn er alternatieve behandelingen mogelijk? 10 Vragen en antwoorden vaginale implantaten ( matjes ) 10 Waarom worden verzakkingsoperaties met een vaginaal implantaat (matje) verricht? 10 Zijn de matjes effectief in de behandeling van de verzakking en de klachten die daar soms mee gepaard gaan? 11 Zijn de matjes eigenlijk wel veilig? 11 Heeft de beroepsgroep van de Nederlandse gynaecologen een richtlijn voor deze vorm van chirurgie? 13 Is de toepassing van dit materiaal nieuw in de geneeskunde? 13 Bij mij is een vaginaal implantaat ( matje ) geplaatst. Is het nodig dat deze gecontroleerd of verwijderd worden? 14 Vragen aan de arts en ruimte voor aantekeningen 16 3
Verzakkingsoperaties met vaginale MESH (matjes) Informatie over de (reden van) operatie en eventuele, alternatieve mogelijkheden. Algemeen Een verzakking van de vagina en/of baarmoeder is een veel voorkomende aandoening welke diverse klachten kan veroorzaken, zoals een drukkend gevoel in de vagina, een bal gevoel, moeite met uitplassen of problemen met de ontlasting en rugpijn. Soms heeft een verzakking negatieve effecten op seksuele beleving. Een verzakking is in het algemeen geen levensbedreigende aandoening, maar diverse verzakkingsklachten kunnen de kwaliteit van leven negatief beïnvloeden. Eén van de behandelingsmogelijkheden voor een vaginale verzakking is een operatie. Ten minste elf procent van de vrouwen ondergaat gedurende haar leven een operatie vanwege een verzakking en/of urine-incontinentie. Een verzakking ontstaat als gevolg van een beschadiging aan of verzwakking van het ondersteunende/ophang weefsel van de baarmoeder en/of vagina. Bij een verzakkingsoperatie verstevigt de gynaecoloog dit ondersteunde weefsel weer. Het doel van de operatie is om uw klachten te verhelpen. Veel bekkenbodemklachten vinden hun oorzaak in een verzakking. Soms kunnen klachten, zoals bijvoorbeeld buikpijn, ook een andere oorsprong hebben. 4
Waarom een verzakkingsoperatie met een implantaat (matje)? Klinisch wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat een vaginale verzakking kan terugkeren na een operatie waarbij het ondersteunende weefsel is verstevigd met eigen weefsel (conventionele of klassieke operatie). Dat risico is het grootst na een operatie voor een blaasverzakking en bedraagt ongeveer 20 tot 30 procent. Andere risicofactoren zijn overgewicht, chronische longziekten zoals astma en beroepen waarbij zwaar wordt getild. U kunt een operatie met een vaginaal implantaat overwegen wanneer we bij u het risico op het terugkeren van de verzakking als verhoogd inschatten, of als er eerder een conventionele operatie is verricht en de verzakking is teruggekeerd. Het implantaat (matje) vervangt uw eigen (verzwakte) weefsel. Na een operatie met een vaginaal matje is de kans op terugkeer van dezelfde verzakking kleiner dan na een conventionele operatie. De effecten op de lange termijn zijn nog niet geheel bekend. Echter, er zijn problemen gemeld, niet alleen bij de zorgverleners maar ook via meldingen bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Sommige van deze klachten gaan over complicaties die het leven van de patiënten soms ernstig in negatieve zin beïnvloeden. De meldingen hebben geen directe relatie met één bepaald merk implantaat, maar het is ons bekend dat de oudere typen implantaten meer complicaties hebben gegeven dan de nieuwere typen. Internationaal gezien gebruiken we implantaten voor meerdere aandoeningen succesvol en de betrokken toezichthoudende instellingen hebben geen reden gezien om de bekkenbodem matjes van de markt te halen. De techniek (vaginale manier van inbrengen) kent haar eigen complicaties die we, maar ook door de Inspectie voor de Gezondheid, nauwlettend in de gaten houden. Er zijn diverse soorten implantaten, welke te verdelen zijn in biologische oplosbare (lossen op in de loop van de tijd) en onoplosbare kunststof matjes (blijven permanent in het lichaam). De onoplosbare kunststof matjes (polypropyleen) blijken effectief te zijn en de informatie in deze folder beperkt zich tot het gebruik van dit materiaal. 5
Links: blaasverzakking Rechts: matje tussen blaas en vagina Bron: IUGA (international Urogynaecological Association). Hoe voeren we de ingreep uit? We voeren de operatie vaginaal uit. We maken een incisie (snede) in de vagina, waarna we het vaginale slijmvlies met het ondersteunende bindweefsel van het onderliggende orgaan (blaas, baarmoeder of darm, afhankelijk van het verzakte orgaan) scheiden. Het matje plaatsen we vervolgens onder het slijmvlies en ondersteunende bindweefsel van de vagina. We gebruiken diverse technieken om het matje te positioneren. Dit varieert van fixatie- armpjes welke via kleine incisies in de liezen of de bil naar buiten komen tot speciale fixatie- ankertjes die we fixeren in het kleine bekken. In Nederland is in een Kwaliteitsstandpunt van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie/NVOG vastgelegd (Nota: Gebruik van kunststofmateriaal bij vaginale prolapschirurgie) dat operaties met een vaginaal matje alléén worden uitgevoerd door specialisten die hierin voldoende getraind zijn en hun vaardigheden onderhouden. Uw arts is ook verplicht om in een landelijk register te registreren welk implantaat (matje) u krijgt. Mocht u bezwaar hebben tegen het feit dat uw gegevens geregistreerd worden, meld dit dan aan uw behandelende arts. Voor de ingreep moet uw arts u uitleggen wat de procedure precies inhoudt, wat de voordelen en risico s op complicaties van de ingreep zijn en welke alternatieven er mogelijk zijn. 6
Complicaties specifiek gerelateerd aan de ingreep met een vaginaal matje Na elke verzakkingsoperatie kunnen er complicaties optreden. Echter na het gebruik van een vaginaal matje kunnen er specifieke complicaties optreden. Blootliggen van het matje in de vagina (exposure), hetgeen zonder klachten kan optreden, maar ook gepaard kan gaan met afscheiding of bloedverlies, en/of pijn bij u of uw partner tijdens seksuele gemeenschap kan geven. Een exposure komt voor in vijf tot tien procent van de operaties. Risicofactoren voor het krijgen van een exposure zijn roken, overgewicht en minder ervaring van degene die de operatie verricht. In het algemeen is een exposure goed te behandelen met vaginale hormooncrème en/of het (operatief) verwijderen van een deel van het matje. Infectie van het implantaat (met de huidige materialen zéér zeldzaam). Vaginale pijn bij seksuele gemeenschap. Dit blijkt na elf tot vijftien procent van de operaties met een matje op te kunnen treden. Deze complicatie treedt in een vergelijkbaar percentage op na een operatie zonder een matje. Verlittekening van de vagina als gevolg van krimp van het matje. De kans hierop ligt tussen de drie en vijf procent. In sommige gevallen ontstaat er door deze verlittekening chronische pijn. Sommige vrouwen krijgen direct na de operatie pijn in de billen of liezen, dit gaat vaak vanzelf weer binnen een paar dagen/weken over. Deze complicaties kunnen vrij snel na de operatie ontstaan, maar soms ook pas een jaar na de operatie. Soms is het nodig de complicatie te herstellen met één of soms meerdere heroperaties (zoals het verwijderen van (een deel) van het implantaat). Ondanks deze heroperaties lukt het in zeldzame gevallen niet om de pijnklachten geheel te verhelpen. 7
Naast de complicaties die specifiek bij het gebruik van een vaginaal matje voorkomen kunnen er ook algemene complicaties optreden. Bij iedere operatie (dus ook bij operaties zonder matje) bestaat de kans op trombose, een verstopping van een bloedvat door een bloedpropje. Om dit te voorkomen, krijgt u waarschijnlijk tijdens de opname in het ziekenhuis iedere dag een injectie in de huid van de buik of het bovenbeen. Daarnaast krijgt u tijdens de operatie meestal antibiotica om een infectie te voorkomen. Soms kan er een blaasontsteking optreden. Andere risico s zijn een nabloeding en/of een beschadiging van de blaas of de darm. Sommige vrouwen krijgen na de operatie opnieuw een verzakking. Het is ook mogelijk dat de operatie helpt tegen uw klachten, maar dat u er andere klachten voor in de plaats krijgt. Een klein aantal vrouwen krijgt bijvoorbeeld last van ongewenst urineverlies (incontinentie) na een operatie voor een verzakking. Na de introductie van de vaginale matjes in 2002 is deze techniek veelvuldig toegepast, met name in het buitenland. Er bleken meer complicaties op te treden dan verwacht. Dit heeft mede geleid tot een veiligheidsdocument door de Amerikaanse FDA (Food and Drug Administration) in 2008 en 2011. Sinds de introductie in Nederland, in 2005, zijn de operatie technieken en de materialen sterk verbeterd. Het risico op complicaties is hierdoor gedaald. Ook is er een overeenkomst (consensus) bereikt over de indicaties wanneer wel en niet een vaginaal matje zou kunnen worden toegepast. Hierdoor worden alleen matjes geplaatst bij vrouwen met een verhoogd risico op terugkeer van de verzakking. Zie ook: Nota gebruik van kunststofmateriaal bij vaginale prolaps chirurgie. Na de operatie Na de operatie kunt u met betrekking tot uw herstel in de eerste weken na de operatie hetzelfde verwachten als na een conventionele verzakkingsoperatie. 8
Na de operatie in het ziekenhuis Na de operatie blijft u waarschijnlijk een paar dagen in het ziekenhuis. U kunt dan pijn in de onderbuik en schaamstreek hebben. Vraagt u gerust om pijnstillers als u hier veel last van heeft. Verder kunt u een tampon in de vagina hebben die een eventuele bloeding moet stoppen. De verpleegkundige verwijdert die tampon weer op de ochtend na de operatie. U kunt ook een slangetje in de plasbuis hebben om de urine uit de blaas af te voeren. Dit is een blaaskatheter. Deze moet soms een aantal dagen blijven zitten. Als u na het verwijderen van de katheter niet meteen zelf kunt plassen, krijgt u opnieuw een katheter. Soms ontstaat er een blaasontsteking. Dan krijgt u een kuur met een antibioticum. De eerste dagen na de operatie zijn vaak pijnlijk. U krijgt pijnstillers als dat nodig is. Na de operatie weer thuis Een operatie is belastend voor uw lichaam. Het duurt een tijd voordat u zich weer helemaal goed voelt. Dit valt vaak tegen; veel vrouwen verwachten dat ze snel weer de oude zijn. Maar u kunt misschien minder aan dan u gewend bent. Luister goed naar de signalen van uw lichaam en ga niet te snel weer te veel doen. Uw lichaam heeft tijd en rust nodig om helemaal te herstellen. Na een verzakkingsoperatie duurt dit minstens zes weken. U mag in deze periode geen zware dingen tillen of ander zwaar werk doen. Overleg met uw arts wanneer u weer mag autorijden. Dit is vaak na twee weken. Let op de volgende punten: Bel uw gynaecoloog of het ziekenhuis als u koorts krijgt of als de pijn erger wordt. Het is belangrijk dat u niet veel hoeft te persen voor de ontlasting. Eet daarom vezelrijk en drink minstens anderhalve liter vocht per dag. Wanneer dat nodig is, kunt u laxerende middelen krijgen. Na de operatie is vaginaal bloedverlies en afscheiding normaal. Na ongeveer zes weken moet dit over zijn. Belt u uw gynaecoloog of het ziekenhuis als het langer duurt. Hechtingen in de schede lossen vanzelf op. Restjes van de hechtingen kunnen via de vagina naar buiten komen. Dat is normaal en kan tot ruim zes weken na de operatie gebeuren. 9
De eerste weken na de operatie kunt u beter geen seks hebben. De wand van de vagina kan daardoor beschadigen. Na ongeveer zes weken is de wand meestal voldoende hersteld. De gynaecoloog controleert en bespreekt dit eerst met u. Na de operatie krijgt u een afspraak voor controle bij de gynaecoloog op de polikliniek. Dit is meestal zes weken na de operatie (of na het ontslag uit het ziekenhuis). U blijft in elk geval tot één jaar na de operatie onder controle van uw behandelende arts. Krijgt u klachten van pijn, bloedverlies of afscheiding, neemt dan contact op met uw behandelende gynaecoloog. Zijn er alternatieve behandelingen mogelijk? Het is mogelijk om de verzakking niet te behandelen. Als de klachten voor u acceptabel zijn, is het niet noodzakelijk om de verzakking te behandelen. U kunt een pessarium laten plaatsen, waarmee u een operatie kunt voorkomen of uitstellen (zie ook de folder Pessarium bij verzakking en incontinentie). Bij geringe of matige verzakking kunnen bekkenbodemoefeningen soms helpen uw klachten te verminderen (zie ook folder Bekkenbodem). Alternatieve operatiemogelijkheden betreffen een conventionele operatie via de vagina zonder matje of een buikoperatie met gebruik van een kunststof matje. U kunt al deze alternatieven met uw gynaecoloog bespreken. Vragen en antwoorden vaginale implantaten ( matjes ) Waarom worden verzakkingsoperaties met een vaginaal implantaat (matje) verricht? Bij verzakkingsoperaties zonder een implantaat opereren we met bestaand/eigen steunweefsel. De kans dat de verzakking terug komt na deze operatie is 20 tot 30 procent. Dat komt omdat het eigen steunweefsel niet van goede kwaliteit is. Bij verzakkingsoperaties met een vaginaal implantaat maakt het lichaam nieuw steunweefsel. De kans dat de verzakking terugkomt na gebruik van een implantaat is kleiner dan na een traditionele, dat wil zeggen met eigen steunweefsel, uitgevoerde operatie. 10
11
Zijn de matjes effectief in de behandeling van de verzakking en de klachten die daar soms mee gepaard gaan? Het doel van de operatie is om uw klachten zo goed mogelijk te verhelpen. Uit Nederlands en buitenlands onderzoek blijkt dat een verzakkingsoperatie met een vaginaal matje effectief is om de verzakking te behandelen. De kans op terugkeer van de verzakking of verzakkingsklachten (zonder dat er al een verzakking zichtbaar is) na een operatie met een matje is veel kleiner dan na een operatie zonder matje. Bij een verzakking komen ook andere klachten voor zoals problemen met ontlasting, problemen met plassen en vormen van ongewild urineverlies, balgevoel en problemen bij het vrijen. Ook op deze klachten zien we overwegend een positief effect van operatieve correctie. Zijn de matjes eigenlijk wel veilig? In 1997 is de TVT ( polypropyleen-bandje tegen ongewild urineverlies ) geïntroduceerd. Het succes met dit onoplosbare bandje heeft geleid tot introductie van het zogenoemde Bekkenbodem matje (ProliftTM Ethicon WH&U) in 2002. De Franse TVM (Tension free Vaginal Mesh) Groep was de eerste, die deze techniek systematisch toepaste en daarover heeft gepubliceerd. In dezelfde tijd hebben andere firma s soortgelijke matjes op de markt gebracht (BARD, AMS, Boston Scientific etc.) en is het matje veelvuldig toegepast, vooral in het buitenland. Er bleken echter meer complicaties op te treden dan verwacht. Dit heeft mede geleid tot een veiligheidsdocument van de Amerikaanse FDA (Food and Drug Administration) in 2008 en 2011. Sinds de introductie van de vaginale matjes, in Nederland in 2005, zijn de operatietechnieken en materialen aanzienlijk verbeterd. Hoewel de risico s op complicaties na deze innovaties/verbeteringen zijn verminderd, laten diverse Nederlandse en buitenlandse onderzoeken zien dat er bij het gebruik van vaginale matjes specifieke complicaties kunnen optreden. 1. Blootliggen van het matje in de vagina (exposure). Dit hoeft geen verschijnselen te geven maar kan ook oorzaak zijn van klachten van toegenomen afscheiding/bloedverlies en/of pijn bij u of uw partner tijdens seksuele gemeenschap. Een exposure komt na operatie voor bij ongeveer vijf tot negentien procent ( gemiddeld tien procent) van de patiënten. In het algemeen is een exposure goed en zonder 12
restverschijnselen te behandelen met vaginale hormooncrème en/of het (operatief) verwijderen van een deel van het matje. Dit laatste kan vaak poliklinisch plaatsvinden, soms moet dit op de operatiekamer gebeuren. 2. Infectie van het implantaat (met de huidige materialen zeer zeldzaam). Bij een geringe infectie kunnen er antibiotica worden gegeven. Bij zeer ernstige infecties moet het matje verwijderd worden. 3. Vaginale pijn bij seksuele gemeenschap. Dit treedt op na elf tot vijftien procent van de operaties. 4. Verlittekening van de vagina als gevolg van krimp van het matje. De kans hierop ligt tussen de drie en vijf procent. In sommige gevallen ontstaat er door deze verlittekening chronische pijn (minder dan één procent). De ernst van de pijn is soms heel fors en beperkend voor patiënten. 5. Een zeldzame, maar mogelijk ernstige, complicatie is dat tijdens de operatie naburige organen worden beschadigd. Schade aan naburige organen kan optreden bij elke vorm van chirurgie. De kans hierop is ongeveer één procent. Over het algemeen onderkennen we dit tijdens de operatie en heeft het, na tijdig herstel, geen langetermijngevolgen. Sommige complicaties kunnen vrij snel na de operatie ontstaan, maar ook pas na langere tijd. Soms is het nodig de complicatie te herstellen met één of meerdere heroperaties (zoals het verwijderen van (een deel)van het implantaat). In een recent groot onderzoek uit Scandinavië werd een risico van drie procent gerapporteerd dat een patiënt een hersteloperatie moet ondergaan vanwege een probleem met het implantaat. Ondanks deze heroperaties lukt het niet altijd om de pijnklachten geheel te verhelpen. Gezien deze specifieke complicaties is het dus belangrijk dat de indicatie voor de operatie weloverwogen en goed is. Er is (internationale) consensus bereikt over de indicaties wanneer wel en niet een vaginaal matje kan worden toegepast. Op dit moment worden matjes alleen geplaatst bij vrouwen met een verhoogd risico op terugkeer van de verzakking, bij patiënten waarbij de verzakking is teruggekomen na eerdere operatie of bij vrouwen die als proefpersoon vrijwillig deelnemen aan wetenschappelijk onderzoek. Wetenschappelijk onderzoek wordt door medische ethische commissies alleen toegestaan als er potentieel voor de patiënt gezondheidwinst te behalen valt. 13
Het vermoeden dat toevoeging van een kunststof matje bijvoorbeeld leidt tot een duurzamer operatieresultaat en daarmee het risico van een heroperatie verlaagt, is daar een voorbeeld van. Sinds de toepassing van de matjes in Nederland zijn er een aantal studies in verschillende ziekenhuizen gestart naar de effectiviteit en veiligheid van de vaginale matjes. Hieruit blijkt dat de matjes op korte termijn veilig en effectief lijken te zijn. Complicaties kwamen in deze studies wel voor, maar de ernstige complicaties zoals chronische pijn werden zelden gezien. Heeft de beroepsgroep van de Nederlandse gynaecologen een richtlijn voor deze vorm van chirurgie? De beroepsvereniging voor gynaecologen heeft een Nota opgesteld met eisen en aanbevelingen voor de toepassing van kunststof matjes. Er worden eisen gesteld aan het minimaal aantal ingrepen per centrum per jaar en kwaliteitseisen gedefinieerd waaraan gynaecologen en ziekenhuizen moeten voldoen. Alleen getrainde gynaecologen mogen de ingreep uitvoeren en er is een wetenschappelijke commissie die beoordeelt welke matjes veilig zijn. Daarnaast is er een verplichte registratie gestart van alle ingrepen waarbij vaginale meshes worden gebruikt. Dit alles is vastgelegd in de Nota Gebruik van kunststofmateriaal bij prolaps chirurgie. Is de toepassing van dit materiaal nieuw in de geneeskunde? Nee, gebruik van implantaten in het lichaam bestaat al tientallen jaren. Voorbeelden zijn de standaard toepassing van kunststofmateriaal bij operaties voor liesbreuken, buikwandbreuken en ernstige(r) verzakkingen waarbij een matje wordt ingehecht via de buikholte. Bij operaties voor ongewenst urineverlies bij inspanning ( stressincontinentie) wordt hetzelfde materiaal al meer dan vijftien jaar vaginaal toegepast met hoge succespercentages (85-90 procent) en een laag complicatierisico (kleiner dan één procent). Er is dus uitgebreide ervaring met het gebruik van kunststof materiaal op andere gebieden. 14
Bij mij is een vaginaal implantaat ( matje ) geplaatst. Is het nodig dat deze gecontroleerd of verwijderd worden? Als u geen last of klachten zoals pijn, afscheiding, bloedverlies heeft dan hoeft uw implantaat niet verwijderd of gecontroleerd te worden. Wanneer u zich ongerust maakt, kunt u vanzelfsprekend een afspraak maken bij uw gynaecoloog voor een extra controle. Natuurlijk moet u ook contact opnemen als u één van de genoemde klachten in de toekomst ervaart. Vanaf 1 december 2012 is het een gebruik (Nota: gebruik van kunststofmateriaal bij vaginale prolaps chirurgie) dat de gynaecoloog u ook een jaar na de operatie onderzoekt en de anatomische bevindingen en eventuele klachten en complicaties registreert in het landelijke register. Ik heb klachten (pijn, bloedverlies, forse afscheiding of andere problemen), wat moet ik nu doen? Maak in dit geval een afspraak met uw gynaecoloog. Hoe weet ik nu of mijn vaginaal implantaat ( matje ) goed zit? Als u geen klachten ervaart kunt u ervan uitgaan dat uw vaginale implantaat ( matje ) goed zit. De meest voorkomende complicatie is dat na de operatie het implantaat gedeeltelijk zichtbaar/voelbaar is. Een aantal patiënten, ongeveer drie procent, moet daarvoor een nieuwe operatie ondergaan. In bijna alle gevallen is deze operatie minder ingrijpend dan de operatie waarbij het implantaat is geplaatst en daarmee goed op te lossen. Er zijn mensen bij wie het matje grote problemen heeft veroorzaakt. Kan dit bij mij ook gebeuren? Ernstige problemen zijn relatief zeldzaam. Echter, wanneer deze voorkomen, ontstaan ze meestal in het eerste jaar na het plaatsen. Vaak is zelfs in de eerste maanden na de operatie al duidelijk dat de wondgenezing niet optimaal verloopt. U hoeft zich geen zorgen te maken dat problemen met het matje door u niet worden opgemerkt. U krijgt dan namelijk klachten. Als u een jaar na de operatie nog geen klachten met het matje heeft ondervonden, dan is de kans heel klein dat dit later alsnog gaat gebeuren. 15
Hoe is het in Nederland eigenlijk geregeld met de wettelijke eisen m.b.t. matjes/medische hulpmiddelen? Er is Europese regelgeving met betrekking tot toelating van medische hulpmiddelen, waartoe ook de vaginale implantaten behoren. De Nederlandse gynaecologen gebruiken geen matjes die niet voldoen aan de Europese regelgeving. Meer informatie hierover kunt u vinden op de site van de IGZ. Bij mij is een incontinentie operatie verricht met een bandje. Is dit hetzelfde? Nee, dat is iets heel anders. Sinds ongeveer vijftien jaar is er een bandje beschikbaar dat gebruikt wordt bij inspanningsincontinentie. Deze bandjes hebben, afhankelijk van de exacte operatiewijze, verschillende namen waarvan TVT, TVT-O en TOT de meest voorkomende zijn. Deze bandjes zijn van hetzelfde kunststof gemaakt als de eerder genoemde matjes voor verzakkingen. Deze bandjes hebben een uitstekend effect op de inspanningsincontinentie en hebben minimale risico s. Dit maakt dat deze bandjes de voorkeursbehandeling zijn geworden voor de behandeling van inspanningsincontinentie. Bij mij is een implantaat geplaatst via de buik. Is dit hetzelfde? Nee, dat is niet hetzelfde. Sinds tientallen jaren wordt voor ernstige en vaak terugkerende verzakkingen een mat ingebracht ter ophanging van de aangedane organen. Deze ingreep heet een abdominale sacrocolpopexie en is effectief in de behandeling van een terugkerende baarmoeder-/vaginatopverzakking. Bij mij is een oplosbaar matje geplaatst. Is dit hetzelfde? Nee, dat is niet waar de discussie over gaat. Er zijn diverse soorten implantaten, welke zijn te verdelen in biologische, oplosbare (lossen op in de loop van de tijd) en onoplosbare kunststof matjes (blijven permanent in het lichaam). De onoplosbare kunststof matjes (polypropyleen) blijken effectiever te zijn dan de oplosbare matjes. 16
Vragen aan de arts en ruimte voor aantekeningen In onderstaande ruimte kunt de antwoorden op noodzakelijke en nadere vragen van of aan de arts en/of uw aantekeningen plaatsen. Vragen die u kunt/moet stellen aan uw arts Naast de informatie die u kunt lezen in de voorlichtingsfolders, zou u de volgende vragen moeten bespreken met uw gynaecoloog voordat u akkoord gaat met een operatie. Waarom adviseert u in mijn specifieke geval een operatie met een matje of juist een klassieke operatie zonder matje? Wat zijn de alternatieven? Hoe groot is de kans op succes bij het gebruik van een matje en bij alternatieve ingrepen zoals een klassieke verzakkingsoperatie? Wat zijn de voor- en nadelen van het gebruik van een matje, inclusief de complicaties/bijwerkingen en wat zijn de voor- en nadelen van alternatieven zoals bij klassieke verzakkingsoperaties? Welke seksuele problemen kunnen optreden na een verzakkingsoperatie met een matje en welke na een klassieke verzakkingsoperatie? 17
Hoeveel ervaring heeft u met het gebruik van deze matjes? Hoe zijn de resultaten bij de vrouwen die u heeft geopereerd? Hoeveel ervaring heeft u met het oplossen van complicaties die kunnen optreden bij operaties met een matje? Wat als de operatie met een matje mijn probleem niet oplost? Welke alternatieve behandelingen zijn er beschikbaar? Wat kan ik voelen na de operatie en hoe lang kan dat duren? Als ik een complicatie krijg die met het matje samenhangt, kan het matje dan worden verwijderd en wat zijn de consequenties hiervan? Tergooi 000750297 08012015 TER-11146-nl--0716-1 18
Tot slot De gynaecologen van Tergooi hopen u met deze brochure voldoende informatie te hebben gegeven voor een weloverwogen keuze. Heeft u nog aanvullende vragen of opmerkingen, belt u dan met de polikliniek Gynaecologie zowel voor locatie Blaricum als locatie Hilversum, T 088 753 11 30. Auteurs: Werkgroep Bekkenbodem 2012 NVOG Het copyright en de verantwoordelijkheid voor deze folder berusten bij de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) in Utrecht. Leden van de NVOG mogen deze folder, mits integraal, onverkort en met bronvermelding, zonder toestemming vermenigvuldigen. Folders en brochures van de NVOG behandelen verschillende verloskundige en gynaecologische klachten, aandoeningen, onderzoeken en behandelingen. Zo krijgt u een beeld van wat u normaliter aan zorg en voorlichting kunt verwachten. Wij hopen dat u met deze informatie weloverwogen beslissingen kunt nemen. Soms geeft de gynaecoloog u andere informatie of adviezen, bijvoorbeeld omdat uw situatie anders is of omdat men in het ziekenhuis andere procedures volgt. Schriftelijke voorlichting is altijd een aanvulling op het gesprek met de gynaecoloog. Daarom is de NVOG niet juridisch aansprakelijk voor eventuele tekortkomingen van deze folder. Wel heeft de Commissie Communicatie van de NVOG zeer veel aandacht besteed aan de inhoud. Dit betekent dat er geen belangrijke fouten in deze folder staan, en dat de meerderheid van de Nederlandse gynaecologen het eens is met de inhoud. Andere folders en brochures op het gebied van de verloskunde, gynaecologie en voortplantingsgeneeskunde kunt u vinden op de website van de NVOG: www.nvog.nl, rubriek voorlichting. 19
T 088 753 1 753 www.tergooi.nl Locatie Blaricum Rijksstraatweg 1 1261 AN Blaricum Locatie Hilversum Van Riebeeckweg 212 1213 XZ Hilversum Locatie Weesp C.J. van Houtenlaan 1b 1381 CN Weesp