Zonnepanelen, een gevaar of niet? Fotovoltaïsche systemen & brandweerinterventies Inhoud Fotovoltaïsche installaties Voorschriften bij brandweerinterventies Waar vind ik meer informatie? 1
Fotovoltaïsche installaties Licht elektriciteit Licht warmte Fotovoltaïsche installaties - principe Optie : met batterijen! 2
Fotovoltaïsche installaties principe Omvormers (invertors) gelijkspanning (DC) in wisselspanning (AC) Fotovoltaïsche installaties Opstelmogelijkheden 3
Fotovoltaïsche installaties Opstelmogelijkheden Commerciële gebouwen, industrie, landbouw, op daken of op de grond vast georiënteerd of met trackers (volgers) Voorschriften overzicht* Elektriciteit AREI - Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties Nota s van FOD Economie aan erkende organismen VREG Normen & regels van goed vakmanschap Professionele context - risicobeheer Geen rechtstreekse regels in dit verband Codex Welzijn op het Werk Brandveiligheidsvoorschriften Geen rechtstreekse regels in dit verband CE - Bouwproductenverordening & richtlijnen vrij verkeer van goederen Componenten met CE Stabiliteit & bouwkwaliteit Bouwvoorschriften regionaal, lokaal WTCB-Dossier 2012/2.5 4
Voorschriften - praktisch Elektriciteit Focus op elektrische veiligheid in normaal bedrijf Geen aandacht voor interventies in noodgevallen, dus ook geen constructieve maatregelen. Professionele context - risicobeheer Risicobeheer in het algemeen Inclusief noodgevallen maar ook dit in algemene termen. Brandveiligheidsvoorschriften Geen rechtstreekse regels in dit verband CE - Bouwproductenverordening & richtlijnen vrij verkeer van goederen Componenten met CE = deel van de oplossing Geen Europese installatievoorschriften Stabiliteit & bouwkwaliteit Verantwoordelijkheid vaak doorgeschoven naar de opdrachtgever = niet altijd deskundig Voorschriften - praktisch Focus op elektrische aspecten in normaal bedrijf Voorbeeld: tracé van DC-kabel van het dak naar de omvormer? BE : vrije keuze DE : langs buiten Andere aspecten? Interventies? Voorschriften met terugwerkende kracht? Voorbeelden: brandweerschakelaar Signalisatie Voorschriften via advies van de brandweer bij bouwvergunning? Mogelijk maar Vaak geen bouwvergunning nodig NB. gelijkaardige situatie in EU, USA, enz. 5
Zijn er fotovoltaïsche panelen of niet? Elektrische risico s Stabiliteit van het dak Vallende componenten van het dak Vallen op fotovoltaïsche panelen Toegankelijkheid van het dak Schouweffect Inademen giftige stoffen Zijn er fotovoltaïsche panelen of niet? Risico s Vaak niet zichtbaar! Geen signalisatie! Vaak geen informatie! Oplossing algemeen Aanpassing regelgeving terugwerkende kracht? Oplossing private sector Via regelgeving minstens signalisatie bij elektrisch bord / teller Oplossing professionele sector Via informatie in noodplannen / interventieplannen 6
Elektrische risico s Risico s Elektrische schokken door DC van de panelen Van schrikreactie tot dodelijk DC 24 à 48 V & 5 à 10 A per paneel Huishoudelijk, b.v. DC 600 V 30 A AC DC >1A >1A Hartstilstand / brandwonden 75mA 300mA Hartfibrilatie / brandwonden 30mA 90mA Ademhalingsverlamming / brandwonden 10mA 40mA Spierverkramping 0,5mA 2mA Zeer zwakke gewaarwording Elektrische risico s DC productie AC uitschakelen kan DC uitschakelen kan NIET VOLLEDIG Kunstlicht of vlammen kunnen voldoende zijn Ook na beschadiging nog productie DC 13,8 V 2,4 A 7
Elektrische risico s DC productie oplossingen (1/3) Afdekken, ja maar Extra ploeg & Extra middelen ( ) & Extra risico s Dekzeilen, schuim, mortel, Elektrische risico s DC productie oplossingen (2/3) DC afschakelen zo dicht mogelijk bij de bron Invertor per paneel : investering + risico per paneel blijft Mechanisch (manueel) ontkoppelen : gevaarlijk 8
Elektrische risico s DC productie oplossingen (3/3) Bediening : centraal brandweerschakelaar DC onderbreker vlakbij de DC-uitgang van het systeem (op het dak) Werking : via brandweerschakeleer + bij uitschakelen AC Betaalbaar (budget materieel huishoudelijk 500,-) Niet verplicht Elektrische risico s Risico s Elektrische schokken Elektrische schok tijdens het blussen Oplossingen Resultaten testen UL : 6 m afstand + straal minimum 10 conus = veilig maar : niet in een plas water staan geen zeewater = erg gevaarlijk 9
Elektrische risico s Risico s Elektrische schokken Elektrische schok door slechte PBM Oplossingen PBM s : handschoenen, brandweerlaarzen, Bescherming tegen elektrische risico s afhankelijk van het gekozen type de gebruiksomstandigheden (nat) de staat (slijtage) Stabiliteit van het dak Risico s Constructie : stabiliteit voor het incident voldoende? verzwakking van de constructie door het incident Bezwijken van de constructie Oplossingen Regelgeving aanpassen Interventie aanpassen 10
Vallende componenten van het dak Risico s Val van panelen Beschadigde panelen blijven spanning opwekken Oplossingen Afstand houden Vallen op fotovoltaïsche panelen Risico s Glad oppervlak Beperkte weerstand Risico s bij beschadiging paneel Oplossingen Panelen niet betreden Toegankelijkheid verbeteren (zie vervolg) 11
Toegankelijkheid van het dak Risico s Elektrisch, struikelen, vallen, Voorbeelden: Evacuatie persoon via dakvlakvenster Interventie op plat dak van industriegebouw Oplossingen Toekomst: aangepaste regelgeving? Nu: waar mogelijk via bouwvergunning advies brandweer? Toegankelijkheid van het dak 12
Toegankelijkheid van het dak <?> <?> Schouweffect Risico s Versnelde branduitbreiding tussen panelen en dak Opnieuw naar binnen dringen van brand (testen UL) Moeilijk te bestrijden Oplossingen Rekening houdenmet dit risico 13
Inademen giftige stoffen Risico s Gelijkaardig aan andere interventies Kunststoffen, aluminium, Oplossingen Gelijkaardig aan andere interventies Adembescherming Risico s bij einde van de interventie Aandachtspunten DC productie nog steeds mogelijk ook door beschadigde panelen Beschadigde geleiders : boogvorming, opwarming, 14
Praktisch vandaag : deze risico s leren beheersen! Een voorstel van een collega Bron : Adj. Bert Goos UL - on line training Hyperlinks naar UL on line training gratis Uitleg op UL website : http://lms.ulknowledgeservices.com/catalog/display.resour ce.aspx?resourceid=352901 Rechtstreeks naar de cursus : http://content.learnshare.com/courses/73/352901/player.ht ml Belgische versie? 15
Belangrijkste bronnen CSTB et INERIS. Prévention des Risques associés à l'implantation de cellules photovoltaïques sur des bâtiments industriels ou destinés à des particuliers. France : s.n., 08/12/2010. UL - Underwriters Laboratories Inc. Firefighter Safety and Photovoltaic Installations Research Project. USA : s.n., 29/11/2011. Brandschutzgerechte Planung, Errichtung und Instandhaltung von PV-Anlagen. s.l. : Expertenkommission "Brandschutzgerechte Planung, Errichtung und Instandhaltung von PV-Anlagen", 24/02/2011. Met dank aan Adj. Bert Goos, Brandweer Zaventem, voor het overleg en het ter beschikking stellen van een presentatie. YOUR REPUTATION IS MINE. 16