Nummer archiefinventaris: 3.08.02 Inventaris van het archief van de Bewaarder van het Kadaster in Zuid-Holland, 1833-1843 Auteur: J.H. Adriaans, F.J.M. Otten Nationaal Archief, Den Haag 1992 Copyright: cc0 This finding aid is written in Dutch.
3.08.02 Kadaster ZH 3 I N H O U D S O P G A V E Beschrijving van het archief...5 Aanwijzingen voor de gebruiker...6 Openbaarheidsbeperkingen...6 Beperkingen aan het gebruik...6 Aanvraaginstructie... 6 Citeerinstructie... 6 Archiefvorming...7 Geschiedenis van de archiefvormer...7 Geschiedenis van het archiefbeheer...7 Inhoud en structuur van het archief...8 Verantwoording van de bewerking...8 Ordening van het archief... 8 Verwant materiaal...9 Verwante archieven... 9 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen...11
3.08.02 Kadaster ZH 5 Beschrijving van het archief B E S C H R I J V I N G V A N H E T A R C H I E F Naam archiefblok: Bewaarder van het Kadaster in Zuid-Holland Periode: 1833-1843 Archiefbloknummer: 3477 Omvang: 3,40 meter; 28 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: Het merendeel der stukken is in het Nederlands. Soort archiefmateriaal: Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften. Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Bewaarder van het Kadaster in Zuid-Holland Samenvatting van de inhoud van het archief: Het archief bevat onder meer ingekomen en minuten van uitgaande stukken, overzichten van percelen die vrijgesteld waren van grondbelasting, overzichten van belastbare opbrengsten van gebouwde en ongebouwde eigendommen, aantekeningen van landmeters, en personeelsoverzichten van de kadasterkantoren.
6 Kadaster ZH 3.08.02 Aanwijzingen voor de gebruiker Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Volledig openbaar Beperkingen aan het gebruik BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Aanvraaginstructie AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op www.gahetna.nl, en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, Bewaarder van het Kadaster in Zuid-Holland, 1833-1843, nummer toegang 3.08.02, inventarisnummer... VERKORT: NL-HaNA, Kadaster ZH, 3.08.02, inv.nr....
3.08.02 Kadaster ZH 7 Archiefvorming Archiefvorming Geschiedenis van de archiefvormer GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER Na de invoering van het Kadaster, eind 1832, moest de bewaring en de bijhouding ervan worden geregeld. Op 23 oktober 1832 werden de Verordeningen tot instandhouding van het kadaster vastgesteld door de Administrateur van het Kadaster. In elke provincie werd per 1 januari 1833 een Bewaarder aangesteld, onder toezicht van de Gouverneur. 1 Onder de Bewaarder werkten controleurs, boekhouders en landmeters. In Zuid-Holland fungeerde tot oktober 1843 Jhr. J.C.R. van Hoorn van Burgh als provinciaal Bewaarder; in de jaren vóór 1833 was hij werkzaam geweest als Inspecteur van het Kadaster in Zuid-Holland. Evenals zijn collega in het Noordelijk gedeelte van Holland, J.D. Hoeufft, was hij tevens als hoofdinspecteur verbonden aan het ministerie van Financiën. Ook was er nog een ingenieur-verificateur van het kadaster, J.H. Kips. Na de invoering van het nieuwe Burgerlijk Wetboek (per 1 oktober 1838) moest in de hypothecaire boekhouding de kadastrale aanduiding van de percelen worden aangehouden. Van 1839 t/m 1843 fungeerden, naast de provinciale Bewaarders, in elk rechterlijk arrondissement ook kantoren van bewaring van de hypotheken en het kadaster. In deze jaren was in zekere zin sprake van een dubbele bewaring. Met ingang van 1 januari 1844 werden de Gouverneurs in de provincie ontheven van het toezicht op de inning van de rijksbelastingen (waaronder de registratie en het kadaster ressorteerden). Met ingang van dezelfde datum ook werd de functie van provinciale Bewaarder opgeheven. Geschiedenis van het archiefbeheer GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER Na de opheffing van zijn functie per 1 januari 1844, werd het archief van de provinciale Bewaarder ten dele overgedragen aan de Bewaarders van de hypotheken en het kadaster en de controleurs van de grondbelasting. Een restant bleef achter bij de provinciale griffie. Het bij de provinciale griffie achtergebleven deel van het archief is in 1907 door het provinciaal bestuur overgedragen aan het Algemeen Rijksarchief, waarbij een specificatie is opgemaakt. 2 De rechtstitel is (nog) onbekend 1 J.C. Beth, Het Kadaster gedurende het tijdvak 1814-1843, in: Nederlands Archievenblad 1907-1908 p.160-175. Zie ook M.de Vos, Het Kadaster (Groningen 1902) p.33 e.v. 2 Verslagen Omtrent 's Rijks Oude Archieven (VROA) 1907 p. 18-20 en 52-53. De nrs. 22 en 23 op p.53 bleken helaas te ontbreken.
8 Kadaster ZH 3.08.02 Inhoud en structuur van het archief Inhoud en structuur van het archief Verantwoording van de bewerking VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING Bij de herinventarisatie zijn de series nader gespecificeerd en zijn enkele beschrijvingen aangepast. Ook zijn enkele stukken uitgewisseld met het archief van de Inspecteur van het Kadaster 1823-1832. 3 De omvang van het archief na de herinventarisatie bedraagt 4,7 meter. Ordening van het archief ORDENING VAN HET ARCHIEF De serie correspondentie van de Bewaarder (inv.nrs. 1-18) is matig toegankelijk via de agenda's (inv.nr.19). 3 Het betreft een pak met stukken betreffende veenderijen uit de jaren 1826-1833: overgeplaatst naar het archief van de Inspecteur van het Kadaster (aldaar inv.nr. 260); omgekeerd is uit het inspecteursarchief een pak stukken over vrijdom van grondbelasting uit de jaren ca.1833-1836 overgeheveld naar dat van de Bewaarder (inv.nr.21).
3.08.02 Kadaster ZH 9 Verwant materiaal Verwant materiaal Verwante archieven VERWANTE ARCHIEVEN Bij het aantreden van de Bewaarder begin 1833 was het grote werk van de invoering van het kadaster al voltooid. Het archief van de Bewaarder is dan ook van geringer belang dan dat van zijn voorganger, de Inspecteur van het Kadaster (zie toegang 3.08.01). Omdat de Bewaarder ressorteerde onder de Gouverneur van Zuid-Holland, dient men erop bedacht te zijn dat veel zaken werden geëntameerd of afgedaan door de afdeling Registratie van de provinciale griffie (welk archief is opgenomen in het archief van het Provinciaal Bestuur van Zuid-Holland, zie toegang 3.02.20).
3.08.02 Kadaster ZH 11 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen B E S C H R I J V I N G V A N D E S E R I E S E N A R C H I E F B E S T A N D D E L E N 1-18 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken. 1833-1843 18 pakken 1 1833 januari - juni 2 1833 juli - december 3 1834 januari - juni 4 1834 juli - december 5 1835 januari - juni 6 1835 juli - december 7 1836 januari - juni 8 1836 juli - december 9 1837 januari - juni 10 1837 juli - december 11 1838 januari - juni 12 1838 juli - december 13 1839 januari - juni 14 1839 juli - december 15 1840 16 1841 17 1842 18 1843 19 Agenda's van ingekomen stukken. 1833-1843 1 pak 20 Halfjaarlijkse staten van het personeel bij de kantoren van het kadaster. 1833, 1835-1841 1 omslag 21 "Verklaringen" (verzoeken) tot verkrijging van vrijdom van grondbelasting. ca. 1833-1836 22-24 Lijsten van percelen die vrijdom van grondbelasting genieten. ca. 1837-1841 22 Lijst van percelen die vrijdom van grondbelasting genieten. Aar, Ter Aarlanderveen Abbenbroek Abtsregt Achttienhoven Alblasserdam Albrandswaard Alkemade Alphen Ameide Ammerstol Arkel Asperen Barendrecht, Oost- en West- 1 omslag 3 pakken
12 Kadaster ZH 3.08.02 Bergambacht Bergschenhoek Berkel en Rodenrijs Berkenwoude Bleiswijk Bodegraven Bommel, Den Boskoop Brielle 23 Lijst van percelen die vrijdom van grondbelasting genieten. Broek Capelle aan den IJssel Charlois Delfshaven Delft Dirksland Dordrecht Everdingen Geervliet Giessen-Nieuwkerk Goedereede Goidschalxoord Gorinchem Gouda Gouderak Gravenhage, 's- Gravenzande, 's- Haastrecht Hagestein Hardinxveld Hazerswoude Heenvliet Hei- en Boeicop Hekendorp Hellevoetsluis Herkingen Heukelum Hillegom Hof van Delft Hoogblokland Hoogmade Hoogvliet Hoornaar Katendrecht Katwijk Kedichem Kethel en Spaland Koudekerk Kralingen Krimpen aan den IJssel Krimpen aan de Lek Lange Ruige Weide Leerbroek Leerdam Leiden Leiderdorp Lekkerkerk Lexmond Lier, De Lisse Loosduinen Maasdam Maasland
3.08.02 Kadaster ZH 13 Meerkerk 24 Lijst van percelen die vrijdom van grondbelasting genieten. Melissant Middelburg Middelharnis Moerkapelle Monster Moordrecht Naaldwijk Naters Nieuw-Helvoet Nieuwe-Tonge Nieuwenhoorn Nieuwkoop Nieuwland Nieuwland Nieuwveen Noordwijk Noordwijkerhout Nootdorp Oegstgeest Ooltgensplaat Oostvoorne Oud- en Nieuw-Mathenesse Ouddorp Oude-Tonge Oudekoop Ouderkerk aan den IJssel Oudewater Oudshoorn Overschie Pernis Poortugaal Pijnacker Reeuwijk Rhoon Ridderkerk Rietveld Rockanje Rotterdam Roxenisse Rozenburg Rijnsaterwoude Rijnsburg Rijswijk Sassenheim Schelluinen Schiebroek Schiedam Schoonhoven Schoonrewoerd Sint Maartenregt Sluipwijk Sommelsdijk Spijk Spijkenisse Stad aan 't Haringvliet Stellendam Stolwijk Stompwijk Stormpolder Tienhoven Valkenburg
14 Kadaster ZH 3.08.02 Vennip, De Veur Vianen Vierpolders Vlaardingen Vlaardingerambacht Vlist Voorburg Voorhout Voorschoten Vrije en Lage Boekhorst Vrijenban Waarder Waddinxveen, Noord- Waddinxveen, Zuid- Warmond Wassenaar Wateringen Woerden Woubrugge IJsselmonde Zegwaart Zevenhoven Zoetermeer Zoeterwoude Zuidland Zuidwijk Zwammerdam 25 "Veldwerk", aantekeningen van landmeters. 1836-1839 en z.j. 1 pak 26 Generale staten van de belastbare opbrengst der gebouwde en ongebouwde eigendommen. 1839-1843 1 pak 27 Staat der ontvangen leges bij de kantoren van bijzondere bewaring van het kadaster in Zuid-Holland. 1836-1839 1 omslag 28 Gedrukte circulaires betreffende het kadaster. 1833-1843 1 band