ERP-RICHTLIJN DE TOEKOMST VORMGEVEN MET ECODAN WARMTEPOMPEN Informatie voor professionals, beslissingnemers en eindgebruikers 1
INHOUD DE TOEKOMST VORMGEVEN De doelstellingen van de Europese Unie 03 De richtlijn in detail 04 Label voor warmtepompen 08 Label voor combinatieverwarmingstoestellen 12 Label voor sanitair-warmwaterboilers 13 Label voor complete systemen 14 Gewoon altijd juist: Ecodan 16 Antwoorden op de belangrijkste vragen 18 02
DOELSTELLINGEN De manier waarop we omgaan met energie verandert. Ook op het gebied van de Europese wetgeving. In vergelijking tot 1990 moeten tot 2020 belangrijke mijlpalen worden bereikt: 20 % 20 % 20 % MINDER GEBRUIK MEER MINDER van primaire energie duurzame energie CO 2 -uitstoot In deze context bepaalt de ErP-richtlijn dat energiegerelateerde producten (Energy-related Products) aan minimum efficiëntie-normen en minimum emissie-normen moeten voldoen en uniform moeten worden aangeduid. Wat dat vanaf 26 september 2015 voor warmtepompen betekent, leggen we in deze brochure uit. We helpen u graag om de juiste warmteoplossing te vinden zowel voor uw eigen behoefte en comfort, als voor het milieu. Help mee om de toekomst vorm te geven! 03
DE RICHTLIJN IN DETAIL EFFICIËNTIE EN DUURZAAMHEID IN FOCUS 04
De ErP-richtlijn is bedoeld om gebruikers te helpen bij de keuze van een milieuvriendelijk verwarmingssysteem. Voor fabrikanten van verwarmingssystemen worden verplichte minimumvereisten voor energie-efficiëntie opgelegd. De indeling in productgroepen volgt naar zogenoemde lots. Bij warmtepompen is Lot 1 voor ruimte- en combinatieverwarmingstoestellen relevant en Lot 2 voor warmwatertoestellen. De implementatie van de ErP-richtlijn is gebaseerd op twee uitvoeringsverordeningen: de verordening inzake ecologisch ontwerp (Ecodesign-verordening) voor CE-markering en de verordening inzake energie-labeling. 05
I II 2015 811/2013 DE RICHTLIJN IN DETAIL De CE-markering De Ecodesign-verordening legt de zogenoemde minimum efficiëntienormen en mininum emissie-normen vast. Alleen toestellen die aan deze normen voldoen, krijgen een CE-markering. Andere apparaten mogen niet meer in de EU worden geïmporteerd. Hierbij is het vooral aan fabrikanten om met technologieën te werken die vandaag en in de toekomst CE-conform zijn. CE A ++ A + A B C D E F G YZ db YZ db 55 C 35 C A + A ++ YZ YZ YZ kw YZ YZ YZ kw Inefficiënte producten onder de minimumvereisten Niet CE-conform De energie-labeling De verordening inzake energie-labeling bepaalt hoe de nieuwe energie-labels eruitzien. Daarnaast welke waarden voor de indeling tot een bepaalde efficiëntieklasse vereist zijn. De etiketten (labels) zijn vooral bedoeld om consumenten te helpen om onafhankelijk van fabrikanten en energiebron producten te vergelijken en op basis van hun efficiëntie te kunnen kiezen. 06
DE ERP-RICHTLIJN VOOR WARMTE- POMPEN Vanaf 26 september 2015 moet de energie-efficiëntie van ruimte- en combinatieverwarmingstoestellen in de EU worden aangeduid. Daarbij wordt in directe vergelijking met systemen op fossiele brandstoffen duidelijk dat warmtepompen, die met behulp van elektriciteit energie uit de buitenlucht halen, een zeer goede beoordeling krijgen. Ze zijn het enige autonome verwarmingssysteem dat de hoogste efficiëntieklasse A ++ behaalt. tot 75 % uit de warmte die in de lucht opgeslagen is Binnentemperatuur + 21 C 25 % uit het stopcontact (aandrijfstroom voor de warmtepomp) 07
HET ENERGIELABEL CORRECT LEZEN ENERGIELABEL VOOR WARMTEPOMPEN Het nieuwe energielabel voor warmtepompen betreft apparaten met een nominaal vermogen tot 70 kw. Hierbij is het belangrijk om op te merken dat op het etiket (label), in tegenstelling tot een wasdroger of koelkast, de opgave van een jaarlijks standaard energieverbruik niet functioneert, aangezien dit in grote mate afhankelijk is van het gebouw waarin het verwarmingstoestel wordt geïnstalleerd. Om vergelijking mogelijk te maken wordt daarom de seizoensgebonden energie-efficiëntie gebruikt. Het energielabel Naam of logo van de fabrikant Classificatie van energie-efficiëntieklassen Geluidsvermogenniveau binnenshuis (indien van toepassing) Geluidsvermogenniveau buitenshuis I A ++ A + A B C D E F G 57 db II 55 C 35 C A ++ A ++ 13 14 15 kw 13 13 13 kw Kamerverwarmingsfunctie, aangeduid met het radiatorsymbool, voor gemiddelde en lagetemperatuurtoepassingen Energie-efficiëntieklassen voor gemiddelde en lagetemperatuurtoepassingen Nominaal warmtevermogen bij gemiddelde, koudere en warmere klimaatverhoudingen, en gemiddelde en lagetemperatuurtoepassingen Temperatuurkaart van Europa met drie referentiepunten van temperatuurzones 63 db 2015 811/2013 08
Temperatuurkaart van Europa Aangezien de klimaatomstandigheden grote invloed hebben op de werking in de warmtepompmodus, worden drie klimaatzones binnen de EU afgebeeld: warm, mild en koud. Voor de jaarlijkse energiebehoefte werd Straatsburg uit de middenzone als referentie gebruikt. Warm (Athene) Mild (Straatsburg) Koud (Helsinki) Hier vindt u alle technische fiches van onze warmtepompsystemen: erp.mitsubishielectric.eu/erp 09
HET ENERGIELABEL CORRECT LEZEN De indeling van energie-efficiëntie Vermogensgegevens voor de SCOP en SEER worden volgens de ErP-richtlijn op vier verschillende meetpunten opgenomen. Het gebruik tijdens het gehele jaar wordt met een weging afgesloten, om zo de energie-efficiëntie van het toestel zo goed mogelijk weer te geven onder realistische gebruiksomstandigheden. Belasting 100 % (P design C) Belasting 73,7 % Koelen Belasting 100 % (P design C) Belasting 88,5 % Verwarming Belasting 47,4 % Belasting 53,8 % Belasting 35,4 % Belasting 21,1 % Belasting 15,4 % 16 C 20 C 25 C 30 C 35 C -10 C -7 C 2 C 7 C 12 C 16 C Bovendien wordt rekening gehouden met: het verbruik met thermostaat uit het stand-byverbruik de verwarming met oliepannen De vastgestelde SCOP-waarde wordt in Lot 1 opgenomen in de berekening van de seizoensgebonden energie-efficiëntie van de kamerverwarming ( s). Afhankelijk van de gebruikte energiebron moeten kamerverwarmingstoestellen aan bepaalde minimumvereisten voldoen. De meetlat voor warmtepompen ligt daarmee duidelijk hoger dan voor alle andere technologieën. Voor de indeling van de energie-efficiëntie in Lot 2 is de energie-efficiëntie van de productie van sanitair warm water ( wh) van belang. 10
Geluidsvermogen- en geluidsdrukniveau Naar gelang het warmtevermogen van een warmtepomp bepaalt de verordening ook het maximale geluidsvermogenniveau voor warmtepompen. De waarden worden vermeld op het energielabel. Het toont het geluidsvermogenniveau van binnen- en buitenunits in decibel als objectieve akoestische grootheid. In de technische fiches van toestellen wordt het geluidsvermogenniveau en geluidsdrukniveau aangegeven. Onder geluidsdrukniveau verstaat men in de akoestiek het meettechnisch registreerbaar niveau dat door een geluidsbron op een bepaalde afstand wordt geproduceerd. Het geluidsvermogen is een akoestische variabele, die de bronsterkte van een geluids - voortbrenger beschrijft. Deze is onafhankelijk van de afstand tot de ontvangstlocatie. Het geluidsdrukniveau is een geluidsveldvariabele die het geluid uitdrukt dat op een bepaalde afstand van een werkende binnen- of buitenunit wordt ervaren. 11
HET ENERGIELABEL CORRECT LEZEN ENERGIELABEL VOOR COMBINATIEVERWARMINGSTOESTELLEN Combinatieverwarmingstoestellen die naast kamerverwarming ook de productie van sanitair warm water op zich nemen, worden voorzien van een eigen label. Het label beschikt over een extra classificatie van efficiëntieklassen die van toepassing is op de productie van sanitair warm water. Kamerverwarmingsfunctie, aangeduid met het radiatorsymbool, voor gemiddelde temperatuurtoepassingen I II L Naam of logo van de fabrikant Warmwaterbereidingsfunctie, aangeduid met het waterkraansymbool (XS tot XXL) Efficiëntieklassen voor kamerverwarming Geluidsvermogenniveau binnenshuis (indien van toepassing) A ++ A + A B C D E F G A ++ A B C D E F G A YZ kw YZ kw Energie-efficiëntieklassen voor sanitair warm water Nominaal warmtevermogen bij gemiddelde, koudere en warmere klimaatverhoudingen, en voor gemiddelde temperatuurtoepassingen Geluidsvermogenniveau buitenshuis YZ YZ db db YZ kw Temperatuurkaart van Europa met drie referentiepunten van temperatuurzones 2015 811/2013 12
ENERGIELABEL VOOR WARMWATERBOILERS De sanitair-warmwaterboiler wordt voorzien van een extra label, dat naast de energie-efficiëntieklasse informatie biedt over warmhoudverliezen en boilervolume. Naam of logo van de fabrikant I II Classificatie van efficiëntieklassen voor sanitair-warmwaterboilers aangeduid met het boilersymbool A B C D E F G A YZ w Classificatie van efficiëntieklassen voor warmwaterboilers Warmhoudverliezen van boiler in watt XYZ L Boilervolume in liters 2015 812/2013 13
HET ENERGIELABEL CORRECT LEZEN ENERGIELABEL VOOR COMPLETE SYSTEMEN Er wordt van een compleet systeem gesproken als er naast de warmtepomp andere componenten met de installatie verbonden zijn. Hieronder vallen temperatuurregelaars, zonne-installaties, boilers en overige verwarmingsinstallaties. Wordt het complete systeem ook voor sanitair warm water gebruikt, dan wordt het label uitgebreid met een extra efficiëntieschaal. Naargelang de samenstelling van de installatie wordt het systeemlabel opgesteld door de fabrikant, de groothandelaar of het gespecialiseerde bedrijf. Ecodan warmtepompen hebben standaard een intelligente temperatuurregelaar en gelden daarom ook als complete systemen. Naam of logo van de fabrikant Kamerverwarmingsfunctie I II Efficiëntieklasse voor ruimteverwarmingstoestellen (analoog productlabel) A +++ A +++ A +++ Efficiëntieklasse van het complete systeem A ++ Aanduiding of aanvullende installatiecomponenten zoals zonne-installatie, warmwaterboilers, temperatuurregelaars en overige ruimteverwarmingstoestellen, die tot het complete systeem behoren. + + + A + A B C D E Classificatie van de efficiëntieklassen van complete systemen + F G 2015 811/2013 Terwijl vandaag afzonderlijke installaties maximum energie-efficiëntieklasse A ++ kunnen bereiken, kunnen complete systemen met de classificatie A +++ worden aangeduid. 14
Bij complete systemen met combinatieverwarmingstoestellen en overige componenten wordt ook de energie-efficiëntie van de productie van sanitair warm water aangegeven. Naam of logo van de fabrikant Efficiëntieklassen van het complete systeem Aanduiding of aanvullende installatiecomponenten zoals zonne-installatie, warmwaterboilers, temperatuurregelaars en overige ruimteverwarmingstoestellen, die tot het complete systeem behoren. I + + + + A +++ A + L A +++ A ++ A + A B C D E F G A +++ A ++ A + A B C D E F G II L A +++ A +++ Efficiëntieklassen voor kamerverwarming Efficiëntieklasse voor de productie van sanitair warm water 2015 811/2013 Ecodan warmtepompen hebben ook in complete systemen een duurzame werking. Met de systeemlabelcalculator kunt u op www.verwarmingslabel.be een label voor uw individuele configuratie maken. 15
ECODAN WARMTEPOMPEN GEWOON ALTIJD JUIST! De toekomst ligt in verwarmingssystemen die stroom gebruiken om hernieuwbare energie te winnen. Kortom: warmtepompen worden als enige autonome oplossingen aangeduid met A ++. Zo zijn de Ecodan warmtepompen de eerste keuze voor nieuwbouw of voor het vernieuwen van verwarming in een bestaand gebouw. De reden hiervoor is de buitengewone efficiëntie waarmee Ecodan warmtepompen werken. Ze halen simpelweg 75 % van de benodigde energie uit de omgevingslucht. De geavanceerde invertertechnologie zorgt dat het vermogen exact aan de behoefte wordt aangepast. Omdat de gepatenteerde Zubadan Inverter een betrouwbare warmtepompwerking tot 28 C garandeert, zijn zelfs bij vriestemperaturen geen aanvullende verwarmingssystemen nodig. De omgevingslucht als warmtebron toont ook zijn nut bij de planning en montage. De Ecodan buitenunit kan flexibel worden geïnstalleerd en er komen geen extra zware kosten, bijv. door boorwerkzaamheden in de grond. Met het grote aantal overtuigende voordelen zorgen Ecodan warmtepompen dat uw beslissing altijd juist is: 16
++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ ++ Energie-efficiëntieklasse A ++ Volledig onafhankelijk van fossiele brandstoffen Fijnmodulerende hoogefficiënte inverterwerking Snelle en flexibele montage van binnen- en buitenunits Geen aanvullende aansluitingskosten van de warmtebron Betrouwbare warmtepompwerking zonder bijverwarming, zelfs bij vriestemperaturen Nauwkeurige regeltechniek voor hoogste verwarmings- en warmwatercomfort. Eenvoudige koppeling met bestaande warmteverdelingssystemen bij vernieuwen van verwarming Als cascadesysteem met een vermogen tot 138 kw ook ideaal voor grote woningen en bedrijfspanden 17
FAQs ANTWOORDEN OP VAAK GESTELDE VRAGEN OVER DE ECODESIGN-RICHTLIJN Is er op dit moment een betere classificatie dan A++? Zullen de bepalingen van de richtlijn nog worden veranderd? Waarom zien de energie-efficiëntielabels van verschillende verwarmingsinstallaties er anders uit? De hoogste energie-efficiëntieklasse voor individuele units is A ++. Een hogere classificatie bestaat niet en kan daarom ook niet op het label worden aangeduid. Dit is echter anders voor complete systemen. De beste beoordeling die een compleet systeem kan krijgen is energieefficiëntieklasse A +++, aangeduid op het label voor complete systemen (systeemlabel). Op dit moment staan enkele wijzigingen al vast. Over vier jaar zal het Label II het huidige energie-efficiëntielabel vervangen. Dan zullen ook individuele toestellen de energie-efficiëntieklasse A +++ kunnen krijgen. Onderaan komt dan de letter D te staan (vandaag is dat G). In het kader van de Ecodesign-richtlijn worden diverse warmtetoestellen beoordeeld in lot 1 (ruimte- en combinatieverwarmingstoestellen). Bij warmtetoestellen op fossiele brandstoffen moet echter op andere punten worden gelet dan bij warmtepompen. Dit is vervolgens terug te zien in het uiterlijk van het energie-efficiëntielabel. Aangezien de efficiëntiebeoordeling voor alle verwarmingstoestellen gebaseerd is op seizoensgebonden energie-efficiëntie, zijn de efficiëntieklassen onderling vergelijkbaar. 18
Geldt de nieuwe ErP-richtlijn in alle EU-landen of zijn er gradaties? Is de nieuwe regeling ook van toepassing op magazijnartikelen? De uitvoeringsverordening van de ErP-richtlijn voor verwarmingstoestellen (lot 1) geldt in alle landen van de EU met dezelfde regelingen. De richtlijn geldt niet voor alle tot 25 september 2015 geïmporteerde of geproduceerde verwarmingstoestellen die zich in magazijnen bij de fabrikant of dealer bevinden. Deze kunnen gewoon worden verkocht. Hebt u vragen over Ecodan en/of de Ecodesign-richtlijn? Neem dan contact met ons op via: info@mitsubishi-electric.be Of bezoek www.my-ecodesign.be 19
WILT U MEER WETEN? NEEM CONTACT OP MET ONS! We beantwoorden graag uw vragen over de Ecodesign-richtlijn en/of Ecodan warmtepompen. Stuur uw e-mail naar info@mitsubishi-electric.be Meer informatie over de Ecodesign-richtlijn voor verwarmingsen klimaattechniek vindt u op: www.my-ecodesign.be Mitsubishi Electric Europe B.V. Living Environment Systems Autobaan 2 8210 Loppem Tel. +32 50 40 48 48 Fax +32 50 39 26 04 info@mitsubishi-electric.be www.my-ecodesign.be Versie 10/2015 / Mitsubishi Electric Europe B.V.