landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB

landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB instructie voor de examinator In deze instructie vindt u richtlijnen en aandachtspunten bij de geheimhouding, de voorbereiding, de afname en de herkansing van het cspe. De paragrafen 1 tot en met 5 bevatten algemene informatie, die ook van toepassing is op cspe s van andere vakken. Vakspecifieke informatie treft u aan in de overige paragrafen. De mededelingen over de cspe s van 2011 (Septembermededeling op www.examenblad.nl) bevatten nadere informatie over dit cspe. 1 Geheimhouding cspe 1 Veel scholen hebben een protocol voor de afname van het cspe. In dit protocol staat dat de examinatoren tekenen voor de ontvangst van de examendocumenten van het cspe en verklaren alle zorgvuldigheid in acht te zullen nemen om te voorkomen dat de geheimhouding van de examendocumenten wordt geschonden. De examinator en de tweede examinator stellen in onderling overleg de score voor het centraal examen vast. In het protocol staat dat de eerste en tweede examinator verklaren dat zij de beoordeling in overeenstemming met het correctievoorschrift hebben verricht. Op www.vo-raad.nl en www.aocraad.nl staat een goed voorbeeld van een protocol. 2 Alle examendocumenten (papier en digitaal) zijn geheim. Bewaar ze in een kluis op school. Neem ze niet mee naar huis. Voer de voorbereidingen van het examen uit in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. 3 Reik examendocumenten aan het begin van iedere zitting uit aan de kandidaten en neem ze na iedere zitting in. Tenzij anders vermeld in de instructie voor de examinator hebben kandidaten buiten de zittingen om geen inzage in de examendocumenten. 4 Houd het correctievoorschrift en de instructie voor de examinator voor de kandidaten geheim. 5 Examendocumenten zijn na afloop van de examenperiode pas openbaar. Hetzelfde geldt voor de producten die door de kandidaten in het kader van het cspe gemaakt worden. Deze kunnen pas na afloop van de examenperiode tentoongesteld of meegegeven worden. Pas eind juni is de examenperiode afgelopen (zie het examenrooster voor het tweede tijdvak op www.examenblad.nl). Tot die tijd kunnen er nog kandidaten geëxamineerd worden en is geheimhouding noodzakelijk. 6 Eventuele foto- of filmopnamen van de afname mogen alleen gemaakt worden door bij de afname betrokken examenfunctionarissen die door de directeur zijn aangewezen. Tenzij een opname een onderdeel is van een praktische opdracht mogen ook kandidaten dus geen opnamen maken. Eventuele gemaakte opnamen mogen niet toegankelijk gemaakt worden zolang er (op andere scholen) nog kandidaten geëxamineerd kunnen worden. Tot eind juni is publicatie van cspemateriaal via bijvoorbeeld de website van de school of YouTube dus niet toegestaan. PB-0901-b-11-1-i 1 lees verder

7 Van de minitoetsen zijn varianten aanwezig. Alle kandidaten die gelijktijdig aan onderdeel X werken, kunt u dezelfde variant laten maken, mits de kandidaten niet bij elkaar kunnen kijken. Kandidaten die later zijn ingeroosterd, geeft u een andere variant van de minitoets. Zo waarborgt u de geheimhouding. 8 Op de laatste pagina van deze instructie voor de examinator staat vermeld welke informatie over de inhoud van het examen vooraf verstrekt mag worden aan de kandidaten. Meer inhoudelijke informatie geven is niet toegestaan. Deze pagina behandelt u als een examendocument (zie punt 2). U reikt een kopie van deze pagina uit in de laatste lesweek die aan de afname van het cspe voorafgaat. Dit examendocument is dus alleen ter inzage voor de kandidaten. Na inzage neemt u deze bladzijde weer in. 9 Het is niet geoorloofd om de opdrachten van tevoren met de kandidaten te oefenen. 2 Voorbereiding cspe 1 Het cspe kent de onderdelen A, B, C,. Uw school bepaalt per onderdeel, hoeveel kandidaten gelijktijdig geëxamineerd worden. Paragraaf 6 bevat aanbevelingen hiervoor. 2 Laat de opdrachten uitvoeren zoals ze in de examenopdrachten zijn gesteld. Het is niet toegestaan opdrachten aan te passen, te vervangen of over te slaan. 3 Zorg ervoor dat de school voldoet aan de eisen op het gebied veiligheid, hygiëne en milieu. 4 Controleer voor aanvang van het examen of per kandidaat alle benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen aanwezig zijn. 5 Cito heeft een helpdesk ingericht voor technische vragen over computergebruik in het cspe. Informatie over de bereikbaarheid van deze helpdesk kunt u vinden op http://ictexamenhelpdesk.cito.nl 6 Met vakinhoudelijke vragen of opmerkingen over het cspe kunt u terecht bij de examenlijn van het College voor Examens (zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl). 3 Afname cspe 1 Iedere kandidaat werkt individueel aan de opdrachten van het examen. Tenzij anders vermeld in de examendocumenten is overleg en samenwerking met anderen niet toegestaan. 2 De opdrachten moeten in de aangegeven volgorde gemaakt worden. Om organisatorische redenen kan eventueel van de aangegeven volgorde worden afgeweken. 3 Hulp aan kandidaten door de examinator of anderen tijdens het cspe is niet toegestaan, tenzij anders vermeld in het vakspecifieke deel van deze instructie of in het correctievoorschrift. Deel de kandidaten vooraf mee dat u hen tijdens het examen niet kunt helpen. 4 Het is niet toegestaan om bij de beoordeling af te wijken van het correctievoorschrift. 5 Stuur de WOLF-scores in van de eerste afname van de kandidaten, dus vóór een eventuele herkansing. PB-0901-b-11-1-i 2 lees verder

4 Herkansing cspe 1 Herkansing kan pas plaatsvinden nadat het gehele cspe is afgelegd. 2 Herkansen van het cspe betekent dat de kandidaat het cspe geheel, of onderdelen daarvan, opnieuw aflegt. Tijdens een eventuele herkansing demonstreert een kandidaat zijn kennis en vaardigheden door dezelfde praktische opdrachten van het cspe nogmaals uit te voeren. 3 BB- en KB-kandidaten kunnen het cspe herkansen en daarnaast mogen zij het centraal examen van één algemeen vak herkansen. GL-kandidaten mogen slechts één centraal examen herkansen, dat wil zeggen óf het cspe GL óf het centraal examen van één algemeen vak. Met de herkansing van het cspe GL kan derhalve pas gestart worden als de uitslag van het eerste tijdvak is vastgesteld. 4 De kandidaat maakt in de herkansing een andere variant van dezelfde minitoets dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen van het cspe, waarvan meer varianten voorhanden zijn, maakt de kandidaat eveneens een andere variant dan tijdens de eerste afname. 5 Van de onderdelen, die in de herkansing worden afgelegd, komen alle scores in de plaats van de scores die de kandidaat tijdens de eerste afname heeft behaald. Wat niet mag, is dat per onderdeel de hoogste score wordt genomen. Van de onderdelen die niet worden herkanst, blijft de score staan. 6 Het kan voorkomen dat een kandidaat, na een weinig succesvolle herkansing, achteraf meedeelt dat hij liever andere onderdelen had willen herkansen. Het verdient daarom aanbeveling dat de school voorafgaand aan de herkansing de keuze van de te herkansen onderdelen in overleg met de kandidaat en diens ouders/wettelijke vertegenwoordigers vastlegt in een overeenkomst. 5 ICT-gebruik en DVD met bestanden 1 De digitale bestanden die nodig zijn voor het cspe, worden in maart op DVD aan de secretaris van het eindexamen van uw school gezonden. Een handleiding voor het ICT-gebruik bij het cspe wordt tegelijkertijd met de digitale bestanden aan uw examensecretaris gestuurd. In de handleiding staan onderstaande aandachtspunten voor ICT-gebruik. 2 Overleg vooraf met de ICT-coördinator / systeembeheerder van uw school over de afname van de cspe-onderdelen waarbij de computer wordt gebruikt. 3 Houd per groep één reservecomputer beschikbaar, en bij grotere groepen één reservecomputer per tien kandidaten. In de examenzaal dienen één of meer printers aanwezig te zijn. 4 Het is in het belang van de kandidaat dat de systeembeheerder de back-upfunctionaliteiten zo instelt dat bij uitval van de computer zo weinig mogelijk examenwerk verloren gaat. Daarnaast wordt aanbevolen dat de examinator / surveillant tijdens de afname op de hoogte is van de locatie van de back-upbestanden. PB-0901-b-11-1-i 3 lees verder

5 De digitale bestanden voor de praktische opdrachten dienen voor de kandidaten beschikbaar gemaakt te worden op diskettes, DVD s, USB-memorysticks of op een veilige plaats op de centrale server. De kandidaten moeten een duidelijke instructie krijgen waar de bestanden te vinden zijn en waar de eigen bestanden opgeslagen moeten worden. Op de diskettes of memorysticks wordt de naam van de kandidaat en het kandidaatnummer vermeld. De opdracht is zo geformuleerd dat de kandidaat het door hem bewerkte bestand opslaat onder een andere eigen bestandsnaam. Dit maakt het mogelijk dat de kandidaat terugkeert naar het originele bestand, als er iets verkeerd mocht gaan. 6 Wanneer er meer zittingen zijn waarbij de computer gebruikt wordt, gebruikt de kandidaat bij elke zitting in principe dezelfde diskette of memorystick. Wanneer een volgende zitting op een andere dag of dagdeel plaatsvindt, wordt de diskette of memorystick ingenomen. Laat de school de bestanden in een netwerkomgeving opslaan, dan zorgt men ervoor dat de toegang tot die bestanden buiten de examentijd geblokkeerd is. 7 In een volgende zitting mag de kandidaat geen veranderingen aanbrengen in examenbestanden die in een eerdere zitting zijn gemaakt. Na elke opdracht of examenonderdeel maakt de kandidaat tijdens het examen een afdruk op papier die wordt ingeleverd, tenzij anders wordt aangegeven. Deze afdruk is een beveiliging tegen het later aanpassen van bestanden. Na afsluiting van het examenonderdeel worden afdrukken op papier niet meer in ontvangst genomen. 8 Het toetsprogramma voor de digitale minitoetsen moet vooraf in overleg met de ICT-coördinator / systeembeheerder zijn geïnstalleerd en gecontroleerd. PB-0901-b-11-1-i 4 lees verder

6 Overzicht opdrachten ONDERDEEL A 45 minuten akg* 1-2 praktijkopdrachten ICT-gebruik: Internet Explorer (offline beschikbare website), adobe acrobat reader 3 schriftelijke opdracht 4 minitoets variant a, b, c, d ONDERDEEL B 40 minuten 5 praktijkopdracht 6 6 praktijkopdracht uitwerkbijlage 1 7 praktijkopdracht rollenspel 1 ONDERDEEL C 8 schriftelijke opdracht 15 minuten 9 praktijkopdracht 6 ONDERDEEL D 70 minuten 10-12 praktijkopdrachten 6 13 praktijkopdracht ONDERDEEL E 50 minuten 14-15 praktijkopdrachten 6 16 schriftelijke opdracht uitwerkbijlage 2 6 17 minitoets variant a, b, c, d * akg = aantal kandidaten gelijktijdig. Toetstechnisch advies over het aantal kandidaten dat bij deze praktijkopdracht gelijktijdig beoordeeld kan worden. PB-0901-b-11-1-i 5 lees verder

7 Vakspecifieke aanbevelingen met betrekking tot de organisatie Algemene aanbevelingen Planning afname De kandidaat kan onderdeel D pas uitvoeren nadat hij/zij de onderdelen B en C heeft uitgevoerd. Voorbereiding Voor het zaaien van prei heeft de kandidaat een precisie-handzaaimachine nodig, zie verder onderdeel D van deze instructie. ICT Bij dit examen horen de volgende bestanden: bestand opdracht start_bejo.htm en de map bejo 1 en 2 Internet Explorer (offline beschikbare website) Op de dvd staan het bestand start_bejo.htm en de map bejo. De bestanden in de map en onderliggende mappen zijn een website over de teelt van groenten. Kopieer het bestand start_bejo.htm samen met de map bejo naar een map op de harde schijf of het netwerk. U kunt vervolgens een snelkoppeling (rechtermuisknop) maken van het bestand start_bejo.htm en de snelkoppeling verplaatsen naar het bureaublad van de computer. Wijzig de naam van deze snelkoppeling in: start_bejo.htm. Voor het goed functioneren van de website kan het noodzakelijk zijn actieve inhoud toe te staan en de eventuele pop-up-blokkering op te heffen. In de Handleiding Applicaties die op de dvd met digitale bestanden te vinden is, staat beschreven hoe u dit kunt (laten) doen. Afname varianten Bij onderdeel B voert de kandidaat een telefoongesprek. Voor het beantwoorden van de vragen van de kandidaat maakt u gebruik van varianten. Bij onderdeel C vraagt de kandidaat met welke ph hij/zij verder moet werken. Voor het beantwoorden van de vraag maakt u gebruik van varianten. PB-0901-b-11-1-i 6 lees verder

Aanbevelingen per onderdeel Onderdeel A Voor opdracht 1 heeft de kandidaat de simulatie van de website www.bejo.nl nodig. Als de kandidaat met onderdeel A begint, vertelt u hem/haar waar dit digitale bestand staat. Onderdeel B De kandidaat neemt een grondmonster van het veldje waarop hij/zij later prei gaat zaaien en planten. Om te kunnen beoordelen of de kandidaat de grondmonstersteken verspreid over het veldje neemt, krijgt hij/zij de opdracht om de veldjes voor prei bij deze opdracht al uit te zetten. U vertelt de kandidaat waar hij/zij later prei gaat zaaien en planten. Bij dit onderdeel voert de kandidaat een telefoongesprek met Blgg. De kandidaat krijgt vijf minuten de tijd om het telefoongesprek voor te bereiden. U vertelt de kandidaat welk telefoonnummer hij/zij kan gebruiken. Een examinator kan zelf de rol van medewerker Blgg spelen. PB-0901-b-11-1-i 7 lees verder

Om de vragen van de kandidaten over het adres en de prijs te beantwoorden, gebruikt u afwisselend de onderstaande antwoorden, waardoor varianten van de opdracht ontstaan. U neemt de telefoon op en zegt: Goedemorgen / Goedemiddag u spreekt met Blgg en u noemt uw eigen naam. U luistert naar de vragen van de kandidaat. Als de kandidaat vraagt waar hij/zij het grondmonster naartoe kan sturen voor een grondmonsteronderzoek, geeft u één van de volgende adressen: Grotestraat 18, 5634 AP Venlo Kleineweg 26, 3465 ZP Zwolle Steenstraat 27, 4576 AP Alkmaar Kerkstraat 25, 6745 ZP Sluis Als de kandidaat verder geen vraag meer stelt, stopt u met het telefoongesprek. Als de kandidaat vraagt hoe duur een standaard grondmonsteronderzoek is, noemt u één van de volgende prijzen: 85,- inclusief btw 70,- exclusief btw 80,- inclusief btw 65,- exclusief btw Als de kandidaat vraagt hoe duur een grondmonsteronderzoek is, vraagt u welk onderzoek de kandidaat wil laten doen. Als hij/zij zegt: 'het standaardonderzoek' dan noemt u alsnog één van de bovengenoemde prijzen. Als hij/zij dat niet weet, zegt u dat er meer mogelijkheden zijn en u noemt die: een basisonderzoek voor 55,- inclusief btw een beperkt onderzoek voor 40,- exclusief btw een standaardonderzoek voor 80,- inclusief btw een uitgebreid onderzoek voor 120,- exclusief btw In principe wacht u af tot de kandidaat het telefoongesprek beëindigt. Als dit niet vlot gebeurt, beëindigt u zelf het gesprek. PB-0901-b-11-1-i 8 lees verder

Bij de onderdelen B, C, D en E wordt in het opdrachtenboekje niet aangegeven dat de kandidaat moet opruimen. Het opruimen wordt wel beoordeeld. De kandidaat behoort op eigen initiatief de materialen en gereedschappen die hij/zij gebruikt heeft op te ruimen. Als hij/zij dit niet op eigen initiatief doet, is de beoordeling voor opruimen 0 punten. Als u tegen een kandidaat (die bijvoorbeeld aangeeft dat hij/zij klaar is met de opdracht) zegt dat hij/zij nog moet opruimen, moet u vermijden dat andere kandidaten dit kunnen horen. Onderdeel C Bij dit onderdeel vraagt de kandidaat met welke ph hij/zij verder moet werken. U noemt één van de volgende waarden: ph = 5,7 ph = 6,2 ph = 6,7 Als u dat wilt, kunt u meedelen dat verschillende kandidaten met verschillende ph-waarden werken. Onderdeel D De grond ligt klaar om prei te zaaien en te planten. De kandidaat hoeft zelf niet te spitten. Alleen als een kandidaat veel te veel kalk heeft berekend en afgewogen, bijvoorbeeld meer dan vijf keer de juiste hoeveelheid, laat u hem/haar vóór het uitstrooien een groot deel terugdoen in de zak. Voor het zaaien van prei heeft de kandidaat een precisie-handzaaimachine nodig met verstelbare schijven of met een instelbare zaaiafstand. Het moet mogelijk zijn om de machine in te stellen op meerdere zaaiafstanden, onder andere op een zaaiafstand van 6 tot 8 cm. Als de kandidaat met zaaien begint, zorgt u dat de machine is ontregeld of op onjuiste waarden voor het zaaien van prei is ingesteld. Voor het instellen van de zaaimachine beschikt de kandidaat over een Nederlandstalige handleiding voor het gebruik van de machine, die eventueel door de school zelf is gemaakt. PB-0901-b-11-1-i 9 lees verder

8 Materialen, gereedschappen en hulpmiddelen Algemeen Voor eventuele ICT-benodigdheden zie paragraaf 7. Overzicht per onderdeel Onderdeel B grondmonsterguts piketten pootlijn duimstok / rolmaat emmer plastic of papieren zak weegschaal nietapparaat Onderdeel C weegschaal kalk bakje voor kalk Onderdeel D pootlijn duimstok / rolmaat bakje met kalk strepentrekker hark / klauw handzaaimachine met handleiding preizaad (39) preiplanten pootstok of preiplanter gieter steeketiket Onderdeel E 8 niet schoongemaakte preien mes tuinslang met broes weegschaal elastiekje liniaal of rolmaat afvalbak papier PB-0901-b-11-1-i 10 lees verder

landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB algemene informatie voor de kandidaat Inleiding Het examen gaat over een stage bij een groenteteler. Als stagiaire help je bij de teelt van prei en je maakt prei klaar voor levering aan de veiling. Je voert ook administratief werk uit. Wat ga je doen? In het eerste deel van het examen werk je met de computer om geschikte rassen te kiezen en je berekent hoeveel pootgoed je nodig hebt. Daarna bemonster je de grond waarop je prei gaat zaaien en planten. Het grondmonster wordt opgestuurd voor onderzoek. Je vult een formulier in dat samen met het grondmonster opgestuurd wordt. Je voert een telefoongesprek omdat er vragen zijn voor het instituut dat grondmonsters onderzoekt. Daarna bekalk je de grond en je zaait en plant prei. Je verwerkt prei voor de aanlevering op de veiling. Ten slotte bereken je welk bedrag eerder geleverde prei heeft opgeleverd. Tijdens het examen maak je twee minitoetsen. Overzicht van de opdrachten Onderdeel A Onderdeel B Onderdeel C Onderdeel D Onderdeel E een juist ras kiezen het aantal benodigde preiplanten berekenen een minitoets maken een grondmonster nemen een formulier invullen een telefoongesprek voeren de benodigde hoeveelheid kalk berekenen en afwegen grond bekalken prei zaaien prei planten terugkijken op uitgevoerd werk prei schonen prei sorteren de opbrengst van geleverde prei berekenen een minitoets maken Wanneer je deze informatie hebt gelezen, lever je het blad weer in bij je docent. PK-0901-b-11-1-i* PB-0901-b-11-1-i* 11 lees verder einde