CT virtuele colonoscopie Informatiebrochure
Inhoud 1 Virtuele Colonoscopie - onderzoek van de dikke darm 4 2 Voorbereiding voor het onderzoek 5 2.1 Dag -2 (= 2 dagen voorafgaand aan het onderzoek)6 2.1.1 Voorbeelden toegestaan 6 2.1.2 Voorbeelden afgeraden 6 2.2 Dag 1 ( = de dag voor het onderzoek) 7 2.2.1 Ontbijt 8 u 7 2.2.2 Middagmaal 12 u 7 2.2.3 Avondmaal 17 u 8 2.2.4 Na het avondmaal 8 2.3 Dag 0 (= de dag van het onderzoek ) 8 2 CT virtuele colonoscopie
Geachte heer, mevrouw Uw dokter vindt het nodig dat u een onderzoek van de dikke darm ondergaat door middel van een CT virtuele colonoscopie op de dienst Medische Beeldvorming. Deze techniek laat toe de dikke darm te onderzoeken zonder het inbrengen van een endoscoop (= buis met camera) in de dikke darm. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat deze techniek een zeer goede methode is voor het opsporen van poliepen en darmkanker. Voor de voorbereiding wordt beroep gedaan op uw actieve medewerking. Het is van het grootste belang de voorbereiding nauwgezet te volgen om toe te laten de kleinste afwijkingen betrouwbaar te kunnen vaststellen. In deze informatiebrochure wordt alles voor u nog eens samengevat. Ingeval u nog bijkomende inlichtingen wenst in verband met het onderzoek, kunt u zich altijd wenden tot een radioloog via het secretariaat Medische Beeldvorming Klina via het nummer 03 650 50 49. AZ Klina 3
1 Virtuele Colonoscopie - onderzoek van de dikke darm Vroegtijdige opsporing van kleine letsels of voorlopers daarvan ( poliepen ) laat een minimale, maar toch efficiënte behandeling toe van kanker van de dikke darm. Er bestaat een methode die toelaat de dikke darm nauwkeurig te onderzoeken zonder het inbrengen van een endoscoop: de Virtuele Colonoscopie. CT-Colonoscopie of Virtuele colonoscopie is een weinig belastende onderzoekstechniek die zeer betrouwbaar kleine tumoren of voorlopers daarvan ( poliepen ) in de dikke darm kan aantonen. Deze techniek is in een aantal gevallen een valabel alternatief voor de klassieke, endoscopische colonoscopie. Het onderzoek wordt uitgevoerd met een CT-scan. Hierbij wordt een grote reeks fijne beelden gemaakt doorheen de buik, na inbrengen van lucht in de dikke darm. Uitgaande van deze beelden worden reconstructies gemaakt waarbij de dikke darm uit het beeld wordt gefilterd en vanuit verschillende invalshoeken, ook als het ware vanuit de darmholte zelf (vandaar virtuele colonoscopie ), kan worden bekeken. Deze beelden worden door de radioloog bestudeerd en beoordeeld op de eventuele aanwezigheid van belanghebbende letsels. 4 CT virtuele colonoscopie
2 Voorbereiding voor het onderzoek Voor de betrouwbaarheid van het onderzoek, is het nodig dat de dikke darm proper is en zo weinig mogelijk stoelgangresten bevat. Wij verzoeken u daarom om gedurende twee dagen voor het onderzoek het hierna beschreven voorbereidingsschema nauwgezet op te volgen. Dit voorbereidingsschema heeft een meervoudig doel: 1. zo weinig mogelijk stoelgangvorming (cfr. vloeibaar NUTRIDRINK dieet) 2. zo veel mogelijk stoelgangresten uit de dikke darm te verwijderen (cfr. darmzuiveringsmiddel Picoprep) 3. de stoelgangresten in de dikke darm te markeren (cfr. contrastmiddel Micropaque Scanner) 4. De samenstelling van darmvocht beïnvloeden zodat eventuele letsels nog beter zichtbaar zijn (cfr. Telebrix Gastro). (!) Deze producten kunt u zich via uw apotheek aanschaffen op voorschrift van uw arts. 1. 4 flesjes NUTRIDRINK: deze vormen de basis van uw vervangmaaltijd de dag voor het onderzoek (richtprijs: 9,8 euro) 2. PICOPREP (richtprijs: 15,68 euro); 3. MICROPAQUE SCANNER (richtprijs: 6,64 euro); 4. TELEBRIX GASTRO (richtprijs: 1,77 euro). De benoeming van de dagen gebeurt als volgt: De dag van het onderzoek = dag 0 (voorbeeld: maandag) De dag voor het onderzoek = dag -1 (voorbeeld: zondag) Twee dagen voor het onderzoek = dag -2 (voorbeeld: zaterdag) AZ Klina 5
2.1 Dag -2 (= 2 dagen voorafgaand aan het onderzoek) Deze dag volgt u een restenarm dieet : dit dieet bestaat uit inname van zo weinig mogelijk vezels. Tevens worden een aantal voedingsmiddelen sterk afgeraden, die constiperend werken of resten geven in de darm die een poliepje kunnen nabootsen. 2.1.1 Voorbeelden toegestaan Wit brood of beschuit, halfvolle of sojamelk, vetarme boter, zuivere yoghurt, ei, charcuterie, heldere of vezelarme vruchtensappen, koffie of thee (liefst cafeïnevrij), gepeld fruit dat arm is aan pitten en membranen (vb. appel en banaan), plat water. Heldere soep, gemixte soep, mager vlees (kalkoen- en kippenfilet), magere vis (tong, kabeljauw, pladijs), aardappelen, spaghetti, doorgekookte groenten. 2.1.2 Voorbeelden afgeraden Donker brood, multigranen brood, yoghurt met fruit, volle melk, volle boter, confituur/ marmelade, cornflakes, kaas, ongepeld fruit, rozijnen. Roergebakken of rauwe groenten, champignons, rijst, specerijen, sauzen en smaakversterkers (vb. mayonaise, mosterd, ), noten. 6 CT virtuele colonoscopie
2.2 Dag 1 ( = de dag voor het onderzoek) Er wordt gevraagd om deze dag als voedsel de vier flesjes NUTRIDRINK in te nemen en minstens ¾ liter vloeistof (bij voorkeur plat water) te drinken, om het uur één glas. Koolgashoudende dranken, alcohol en koffie of thee met cafeïne zijn verboden. Naast dit dieet heeft u ook nog het contrastmiddel Micropaque Scanner en Telebrix Gastro. Bijkomend neemt u s avonds het darmzuiveringsmiddel Picoprep. Dit alles moet u op deze dag innemen zoals hieronder beschreven. Concreet verloop van de voorbereiding op de dag voor het onderzoek: Vooraf: bereiding van de gebruiksklare oplossing Micropaque Scanner. In de fles met al 150 ml oplossing dient 350 ml water te worden toegevoegd: dit is tot op niveau van het maatstreepje op de fles. Gedurende 30 seconden wordt het geheel krachtig geschud. Hierdoor ontstaat een oplossing van 500 ml waarvan u tijdens de verschillende maaltijden telkens 1/3de inneemt. 2.2.1 Ontbijt 8 u Eén flesje NUTRIDRINK of heldere soep, vruchtensap zonder pulp, thee of cafeïnevrije koffie. 1/3de van de fles contrastmiddel Micropaque Scanner : voor of na de maaltijd. 2.2.2 Middagmaal 12 u Eén of twee flesje(s) NUTRIDRINK of heldere soep, vruchtensap zonder pulp, thee of cafeïnevrije koffie. 1/3de van de fles contrastmiddel Micropaque Scanner : voor of na de maaltijd. AZ Klina 7
2.2.3 Avondmaal 17 u Eén flesje NUTRIDRINK of heldere soep, vruchtensap zonder pulp, thee of cafeïnevrije koffie. 1/3de van de fles contrastmiddel Micropaque Scanner : voor of na de maaltijd. 2.2.4 Na het avondmaal Na het avondmaal neemt u het darmzuiveringsmiddel Picoprep. U lost 1 zakje Picoprep op in ongeveer 150 ml water. Dit drinkt u best tussen 19 en 20 u uit. Gedurende meerdere uren na het onderzoek drinkt u best nog ten minste vijfmaal 250 ml water of thee. U zult regelmatig naar het toilet moeten gaan. Er kan tevens diarree optreden, naast darmrommelingen en zelden wat darmkrampen: dit is normaal. Om 22 u: één flesje (= 50ml.) Telebrix Gastro. Na 22 u: niet meer eten of drinken. 2.3 Dag 0 (= de dag van het onderzoek ) 4 tot 6 uur voor het onderzoek neemt u opnieuw een zakje Picoprep, opgelost in 150 ml water. Nadien drinkt u best nog driemaal 250 ml water of thee, verspreid over meerdere uren. Drinken mag u doen tot twee uur voor het onderzoek. U komt NUCHTER naar het ziekenhuis. U schrijft zich eerst in bij de inschrijvingen in de inkomhal van het ziekenhuis. Vervolgens komt u naar de Medische Beeldvorming (1ste verdieping) en meldt u zich aan. 8 CT virtuele colonoscopie
Wanneer u aan de beurt bent voor het onderzoek komt de verpleegkundige van de CT-scan u uit de wachtzaal halen. In het kleedhokje kan u zich uitkleden en een patiëntenhemdje van het ziekenhuis aandoen. Indien gewenst kunt u nog even naar het toilet gaan. De verpleegkundige plaatst vervolgens een klein infuus in een bloedvat van uw arm. Dit infuus bevat een spasmolyticum (= een medicament dat de darmen ontspant). Op de onderzoekstafel wordt de dikke darm, via een klein buisje in de endeldarm, geleidelijk met CO2-gas opgezet. Zo kan de hele dikke darm goed worden onderzocht. Daarna wordt het eigenlijke onderzoek met de CT-scanner uitgevoerd. Hierbij ligt u eerst op de rug en vervolgens op de buik. Ondertussen worden foto s van de buik/darmen gemaakt. Het onderzoek zelf duurt ongeveer 15 minuten. Onmiddellijk na het onderzoek wordt het infuus verwijderd, mag u zich omkleden en kunt u naar huis. De foto s van uw onderzoek worden nadien door de computer uitgerekend, bewerkt (postprocessing) en door de radioloog bekeken. Van de resultaten van het onderzoek, (beschikbaar ± 2 dagen na het onderzoek), ontvangt uw arts een verslag, dat u met hem/haar kunt bespreken. AZ Klina 9
Nota s 10 CT virtuele colonoscopie
Nota s AZ Klina 11
Hebt u vragen of opmerkingen? Spreek de verpleegkundige van de dienst aan. Zij of hij zal u met raad en daad bijstaan. Contactinfo Medische Beeldvorming 03 650 50 49 Elke werkdag van 7 tot 19 u. AZ Klina Augustijnslei 100 2930 Brasschaat T +32 3 650 50 50 info@klina.be 12 CT virtuele colonoscopie www.azklina.be Versie: 6 /5-2017 Auteur: Arts-diensthoofd Medische Beeldvorming V.U. Hoofdarts