1. Wettelijke datum van de verkiezingen.- I. INLEIDING Art. 105 - De gewone vergadering van de kiescolleges voor de vervanging van de volksverte- Kieswetboek. genwoordigers en senatoren heeft plaats de eerste zondag die volgt op het verstrijken (KWB) van een termijn van vier jaar die ingaat op de dag waarop de gecoöpteerde senatoren zijn aangewezen bij de vorige verkiezing. Indien de zondag genoemd in het vorige lid, samenvalt met een wettelijke feestdag, wordt de verkiezing tot de volgende zondag uitgesteld. N.B. De volgende Parlementsverkiezingen hebben dus normaal plaats op zondag 17/07/2011, na de aanstelling van de gecoöpteerde senatoren op 17/07/2011. Art. 106 KWB - Bij ontbinding van de Kamers, evenals bij een vacature waarin niet kan voorzien worden door het aanstellen van een opvolger, vergadert het kiescollege binnen veertig dagen na de ontbindingsakte of na de vacature. De datum van de verkiezing wordt bij koninklijk besluit bepaald. Indien echter een vacature ontstaat binnen drie maanden vóór de vernieuwing van beide Kamers, mag het kiescollege niet worden opgeroepen dan op beslissing van de Kamer waar de zetel is opengevallen. Dit geldt eveneens wanneer de vacature veroorzaakt is door het ontslag van een titularis of door de afstand van opvolgers. In die onderscheiden gevallen heeft de eventuele vergadering van het kiescollege plaats binnen veertig dagen na de beslissing. * BELANGRIJKE OPMERKINGEN : 1) Art. 10, 1, tweede lid KWB - In het geval bepaald in artikel 106 van het Kieswetboek (vervroegde verkiezingen) wordt de kiezerslijst vastgesteld op de datum van het koninklijk besluit tot vaststelling van de datum van de verkiezing. De kiezers worden evenwel tot de stemming opgeroepen op basis van de lijst die opgemaakt werd met het oog op de gewone vergadering van de kiescolleges wanneer de Kamer of een ervan ontbonden worden na de tachtigste dag die voorafgaan aan de datum van de gewone vergadering van de kiescolleges wat tot gevolg heeft dat er een verkiezing moet plaatsvinden vóór de gestelde datum. - Deze bepaling betekent dat in geval van ontbinding vóór 28 april 2011 van het federale Parlement (5 april 2007 = datum waarop de kiezerslijst bij de gewone verkiezingen wordt opgesteld) de kiezerslijst wordt opgemaakt op de datum van het koninklijk besluit dat de vervroegde verkiezingsdatum vastlegt (= 40-tal dagen vóór de verkiezingsdatum).
- Deze bepaling betekent ook dat in geval van ontbinding van het federale Parlement nà 28 april 2011 de kiezerslijst, die is opgesteld op 28 april 2011 (= 80 ste dag vóór de normale verkiezingsdag van 17/07/2011), blijft gelden als basislijst voor de vervroegde verkiezingen. 2) Er zijn specifieke bepalingen aangaande de vaststelling van de kiezerslijst van de Belgen in het buitenland bij vervroegde verkiezingen van het federale Parlement, overeenkomstig artikel 180bis, 6 van het Kieswetboek. - In geval dat voorzien wordt in artikel 106 van het Kieswetboek (vervroegde verkiezingen) wordt de lijst van de Belgische kiezers die in het buitenland verblijven, vastgesteld op de vijftiende dag voor de dag van de verkiezing. (= ontbinding van de Kamers vóór 28 april 2011). De kiezers worden echter tot de stemming opgeroepen op basis van de lijst die opgesteld is voor de gewone vergadering van de kiescolleges, wanneer de ontbinding van de Kamer of één daarvan plaatsvindt na de tachtigste dag vóór de datum van de gewone vergadering van de kiescolleges, wat als gevolg heeft dat er een verkiezing georganiseerd moet worden vóór de voorziene datum (= ontbinding van de Kamers nà 28 april 2011). In dit geval wordt de kiezerslijst van de Belgen in het buitenland tezamen opgesteld met de gewone kiezerslijst op 28 april 2011. - Van zodra de kiezerslijst is vastgesteld, stuurt het college van burgemeester en schepenen een kopie van de lijst van de Belgische kiezers in het buitenland, die voor de stemming per briefwisseling en voor de persoonlijke stemming of de stemming bij volmacht in de diplomatieke of consulaire beroepsposten gekozen hebben, naar de voorzitter van het kieskringhoofdbureau (Kamer) en naar de voorzitter van het provinciehoofdbureau (Senaat), alsmede naar de Federale Overheidsdienst van Buitenlandse Zaken (KWB art. 180bis, 4, derde lid). 3) Afgifte van exemplaren of afschriften van de kiezerslijst aan politieke partijen of personen die in naam van een politieke partij optreden. - De politieke partijen die kandidaten voordragen voor de federale Wetgevende Kamers zullen hiertoe uiterlijk per aangetekende brief een afschrift moeten richten aan de burgemeester op dinsdag, 33ste dag vóór de verkiezingen (art. 17, 1 en 2 KWB). - De kandidaten kunnen onder dezelfde voorwaarden ook kiezerslijsten aanvragen. 4) Ingevolge de provincialisering van de kieskringen voor de verkiezing van de Kamer valt het kieskringhoofdbureau voor de Kamerverkiezingen steeds samen met het provinciehoofdbureau voor de Senaatsverkiezingen. (kieskringhoofdbureau Kamer = provinciehoofdbureau Senaat). 5) De lijstenverbinding of apparentering is enkel nog mogelijk voor de lijsten in de kieskringen Brussel-Halle-Vilvoorde, Leuven en Waals-Brabant (KWB, art. 132 tot 137).
Kieskringen voor de Kamer en kiescolleges voor de Senaat.- De 11 kieskringen van de Kamer van Volksvertegenwoordigers Nieuwe Provinciale Kieskringen Aantal te kiezen leden kandidaten Aantal kandidaatopvolgers Hoofdbureau van de Kieskring Vorige Kieskringen (tot 2002) Vorig aantal (tot 2002) Antwerpen 24 13 Antwerpen Antwerpen 14 Mechelen-Turnhout 10 Limburg 12 7 Hasselt Hasselt-Tongeren-Maaseik 12 Oost-Vlaanderen 20 11 Gent Gent-Eeklo 8 Sint-Niklaas-Dendermonde 6 Aalst-Oudenaarde 6 West-Vlaanderen 16 9 Brugge Brugge Veurne-Diksmuide-Ieper- Oostende Kortrijk-Roeselare-Tielt K.K. Leuven (Vlaams-Brabant) Kieskring B-H-V Waals-Brabant 7 6 Leuven Brussel Nijvel Leuven Brussel-Halle-Vilvoorde Nijvel 22 12 5 6 Henegouwen 19 11 Bergen Bergen-Zinnik Doornik-Ath-Moeskroen Charleroi-Thuin Luik 15 9 Luik Luik Hoei-Borgworm Verviers Luxemburg 4 6 Aarlen Aarlen-Marche-en- Famenne-Bastenaken Neufchâteau Virtron Namen 6 6 Namen Namen-Dinant- 7 Philippeville Totaal 150 150 4 5 7 7 22 5 6 4 8 9 2 4 4 De 2 kiescolleges van de Senaat Kiescollege 3 Kieskringen Hoofdbureau van het College Aantal te kiezen leden Nederlandstalig Vlaams-Gewest (min arr. Halle-Vilvoorde) Kieskring Brussel-Halle- Vilvoorde Franstalig Waals Gewest Kieskring Brussel-Halle- Vilvoorde Mechelen 25 (14 opvolgers) Namen 15 (9 opvolgers) Totaal 40
N.B. Het aantal kandidaat-opvolgers bedraagt maximaal de helft van het aantal te kiezen kandidaten plus 1 (cijfers na de komma worden verhoogd naar de volgende eenheid). Er moeten minstens 6 opvolgers zijn (aparte opvolgers). Op elk van de lijsten mag noch het verschil tussen het aantal kandidaten-titularissen van elk geslacht, noch het verschil tussen het aantal plaatsvervangende kandidaten van elk geslacht, groter zijn dan één (verplichte pariteit tussen mannen en vrouwen). Noch de eerste twee kandidaat-titularissen, noch de eerste twee plaatsvervangende kandidaten van elk van de lijsten mogen van hetzelfde geslacht zijn. Er is voor de lijsten een kiesdrempel van 5 % van het totaal aantal geldig uitgebrachte stemmen in een kieskring (Kamer) of kiescollege (Senaat) voorzien om te mogen deelnemen aan de zetelverdeling. Deze kiesdrempel van 5 % geldt niet voor de kieskringen Leuven, Brussel-Halle-Vilvoorde en Waals-Brabant bij de Kamerverkiezing, waar tevens nog lijstenverbinding of apparentering mogelijk is tussen de kieskringen Leuven en Brussel-Halle-Vilvoorde en tussen de kieskringen Brussel-Halle-Vilvoorde en Waals-Brabant. Bij de aanwijzing van de gekozenen is het aantal lijststemmen gehalveerd bij de overdracht van de stemmen (halvering van de zogenaamde pot ). De partijen mogen een letterwoord of logo, bestaande uit ten hoogste 18 karakters, op het stembiljet of beeldscherm plaatsen. Het gekozen letterwoord of logo moet hetzelfde zijn voor de traditionele èn de elektronische stemming. ---------
2. Percentage geautomatiseerde en traditionele kiezers.(federale uitgevende verkiezingen 10/06/2007) Totaal aantal Belgische kiezers(*) in Vlaanderen : 4.216.906 Totaal aantal Belgische kiezers(*) in Brussel-Hoofdstad : 570.505 Totaal aantal Belgische kiezers(*) in Wallonië : 2.418.052 Totaal aantal Belgische kiezers in het buitenland 16.697 + 75.754 (stemwijzen 3 en 4 + 5) België : 7.721.041 kiezers in juni 2006 (*) Belgische kiezers die in het buitenland verblijven stemwijzen 1 en 2 Brussel-Hoofdstad (19 gemeenten 8 kieskantons) stemt volledig geautomatiseerd of 100 % Vlaanderen (308 gemeenten 103 kieskantons, waarvan 143 gemeenten of 39 kieskantons geautomatiseerd) : 49 % van de kiezers stemt geautomatiseerd - 51 % van de kiezers stemt traditioneel Wallonië (262 gemeenten 97 kieskantons, waarvan 39 gemeenten of 15 kieskantons geautomatiseerd) 20 % van de kiezers stemt geautomatiseerd - 80 % van de kiezers stemt traditioneel België (589 gemeenten 208 kieskantons, waarvan 201 gemeenten of 62 kieskantons geautomatiseerd) : 3.329.476 op 7.721.041 kiezers stemt geautomatiseerd of 43,4 % - 57,3 % stemt traditioneel (4.424.565 kiezers). N.B. In het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en in het Duitstalig kiesgebied wordt volledig geautomatiseerd gestemd. In punt 4 hieronder de kieskantons en gemeenten met geautomatiseerde stemming. De kiezers die in het buitenland verblijven (stemwijzen 3 en 4 + 5) stemden met papier ----------
3. De gemeenten met geautomatiseerde stemming, gegroepeerd per provincie en per kieskanton.- Kieskanton Antwerpen Arendonk Boom Brecht Duffel Herentals Hoogstraten Kapellen Kontich ANTWERPEN Antwerpen Zwijndrecht Arendonk Dessel Ravels Retie Boom Hemiksem Niel Rumst Schelle Brecht Essen Kalmthout Malle Wuustwezel Duffel Bonheiden Sint-Katelijne-Waver Herentals Grobbendonk Herenthout Kasterlee Lille Olen Vorselaar Hoogstraten Baarle-Hertog Merksplas Rijkevorsel Kapellen Brasschaat Schoten Stabroek Kontich Aartselaar Boechout Borsbeek Edegem Hove Lint Mortsel
Mechelen Mol Puurs Turnhout Westerlo Zandhoven Mechelen Willebroek Mol Balen Geel Meerhout Puurs Bornem Sint-Amands Turnhout Beerse Oud-Turnhout Vosselaar Westerlo Herselt Hulshout Laakdal Zandhoven Ranst Schilde Wijnegem Wommelgem Zoersel
Kieskanton Anderlecht Brussel Elsene Schaarbeek Sint-Gillis Sint-Jans-Molenbeek Sint-Joost-ten-Node Ukkel BRUSSEL-HOOFDSTAD Anderlecht Sint-Agatha-Berchem Brussel Elsene Oudergem Watermaal-Bosvoorde Schaarbeek Evere Sint-Gillis Sint-Jans-Molenbeek Ganshoren Jette Koekelberg Sint-Joost-ten-Node Etterbeek Sint-Lambrechts-Woluwe Sint-Pieters-Woluwe Ukkel Vorst Kieskanton HENEGOUWEN Chimay * Chimay * Momignies * Frasnes-lez-Anvaing Frasnes-lez-Anvaing Lens Lens Jurbeke
Kieskanton LIMBURG Beringen Beringen Ham Heusden-Zolder Leopoldsburg Tessenderlo Genk Genk As Opglabbeek Zutendaal Hasselt Hasselt Diepenbeek Zonhoven Maasmechelen Maasmechelen Lanaken Neerpelt Neerpelt Hamont-Achel Lommel Overpelt Peer Peer Hechtel-Eksel Houthalen-Helchteren Voeren Voeren Kieskanton LUIK Aywaille Aywaille Comblain-au-Pont Esneux Sprimont Bitsingen Bitsingen Juprelle Oupeye Eupen Eupen Kelmis Lontzen Raeren Fléron Fléron Beyne-Heusay Blégny Chaudfontaine Soumagne Trooz Grâce-Hollogne Grâce-Hollogne Awans Flémalle Herstal Herstal
Luik Luik Saint-Nicolas Saint-Nicolas Ans Sankt Vith Sankt Vith Amel Büllingen Burg-Reuland Bütgenbach Seraing Seraing Neupré Verlaine Verlaine Villers-le-Bouillet Wezet Wezet Dalhem Kieskanton LUXEMBURG Durbuy Durbuy Kieskanton OOST-VLAANDEREN Dendermonde Dendermonde Buggenhout Lebbeke Evergem Evergem Kaprijke Kaprijke Nevele Nevele Aalter Sint-Niklaas Sint-Niklaas Temse Temse Kruibeke Waarschoot Waarschoot Zele Zele Berlare Zomergem Zomergem Knesselare Lovendegem
Kieskanton Asse Glabbeek Haacht Leuven Vilvoorde Zaventem Zoutleeuw VLAAMS-BRABANT Asse Affligem Dilbeek Liedekerke Merchtem Opwijk Ternat Glabbeek Lubbeek Haacht Boortmeerbeek Holsbeek Keerbergen Rotselaar Tremelo Leuven Bertem Bierbeek Herent Huldenberg Kortenberg Oud-Heverlee Tervuren Vilvoorde Kampenhout Machelen Zemst Zaventem Hoeilaart Kraainem Overijse Steenokkerzeel Wezembeek-Oppem Zoutleeuw Geetbets Linter Kieskanton WEST-VLAANDEREN Veurne Veurne Alveringem De Panne Koksijde Zonnebeke * Zonnebeke * * gemeenten waar de stemopneming door optische lezing is geschied in 1999, 2000 en 2003 als experiment.
5.Enkele belangrijke kiesdata. J 40 dagen : - Datum van het koninklijk besluit tot vaststelling van de datum van de verkiezingen na Dinsdag de ontbinding van de Kamers Publicatie in het Belgisch Staatsblad van 2 mei 2007. N.B. Het college van burgemeester en schepenen stelt de kiezerslijst vast op de datum van het koninklijk besluit tot vaststelling van de datum van de vroegde verkiezingen (40 dagen vóór de verkiezingen). Als de ontbinding na 28/04/2011 tussenkomt, is de kiezerlijst de lijst die op 28/04/2011 (= 80 ste dag vóór de normale datum van de verkiezingen) wordt vastgesteld. Digitaal doorsturen van de contactgegevens vanuit de kieshoofdbureaus naar de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken (FOD BIZA). Begin van de sperperiode (Buitengewone vervroegde verkiezingen) tijdens dewelke de kiesuitgaven moeten worden gerekend op de datum van de bekendmaking in het Staatsblad van het koninklijk besluit houdende bijeenroeping van de verkiezingen. J 33 dagen : - Datum waarop de Minister van Binnenlandse Zaken in het Belgisch Staatsblad de lijst Dinsdag bekendmaakt van de letterwoorden waarvan het gebruik verboden is (verboden letterwoorden en logo s) - Uiterste datum waarop het college van burgemeester en schepenen gehouden is aan de voorzitter van het kantonhoofdbureau de lijst te zenden van de personen die kunnen worden aangewezen als voorzitter van een stemopnemingsbureau of stembureau of bijzitter van een stemopnemingsbureau of stembureau (lijst kiezers als mogelijke leden van de kiesbureaus) - Uiterste datum waarop de voorzitters van de hoofdbureaus van de kieskringen en de collegehoofdbureaus, een bericht met vermelding van dag en uur voor de kandidaatstellingen opstellen en bekendmaken op welke plaats zij de voordrachten van de kandidaten in ontvangst zullen nemen. J 30 dagen : Vrijdag - Tussen 10 en 12 uur worden de akten van bescherming van het letterwoord of logo aan de Minister van Binnenlandse Zaken of diens gemachtigde overhandigd (beschermde letterwoorden en logo s) - Vanaf 12 uur houdt de Minister van Binnenlandse Zaken een loting ter aanwijzing van de volgnummers (nationale nummers) die zullen worden toegekend aan de politieke partijen waarvan het letterwoord of logo beschermd wordt (loting nationale nummes) - De Minister van Binnenlandse Zaken stelt de voorzitters van de hoofdbureaus van de kieskringen voor de Kamer en de collegehoofdbureaus voor de Senaat in kennis van de verschillende ingediende letterwoorden of logo's, met vermelding van de naam, de voornamen en het adres van de door de politieke formaties aangewezen personen en hun plaatsvervangers die alleen gemachtigd zijn de kandidatenlijsten voor echt te erkennen - Uiterste datum waarop de voorzitter van het kantonhoofdbureau gehouden is de voorzitters van de stembureaus aan te wijzen.
J - 29 dagen : - Tussen 14 en 16 uur worden de akten van voordracht van de kandidaten aan de Zaterdag voorzitter van het hoofdbureau van de kieskring of het collegehoofdbureau ter hand gesteld indiening voordrachtsakten) - Digitaal doorsturen van de kandidatenlijsten vanuit de kieskring- en collegehoofdburaus naar Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken (FOD BIZA) J - 28 dagen : - Tussen 9 en 12 uur, laatste termijn tijdens welke de voordrachten van kandidaten en Zondag de akten van bewilliging van de kandidaatstelling kunnen worden overhandigd aan de voorzitter van het hoofdbureau van de kieskring of collegehoofdbureau (indiening voordachtsakten) J 27 dagen : - Om 16 uur sluit het hoofdbureau van de kieskring of het collegehoofdbureau de Maandag kandidatenlijst voorlopig af (voorlopige afsluiting kandidatenlijsten). Digitale transmissie naar FOD BIZA J 26 dagen : - Uiterste datum waarop de tabel van de beschermde letterwoorden of logo s met de Dinsdag nationale nummers door de Minister van Binnenlandse Zaken in het Belgisch Staatsblad moet worden bekendgemaakt - Tussen 13 en 15 uur, overhandiging door de indieners van de aanvaarde of afgewezen lijsten (of bij ontstentenis door één van de kandidaten die erop voorkomen) aan de voorzitter van het hoofdbureau van de kieskring of collegehoofdbureau, van de met redenen omklede bezwaarschriften tegen de aanvaarding van bepaalde kandidaturen, op de plaats J 24 dagen : - Tussen 14 en 16 uur, de termijn gedurende welke zij die de aanvaarde of afgewezen Donderdag lijsten hebben ingeleverd bij de voorzitter van het hoofdbureau van de kieskring of collegehoofdbureau tegen ontvangbewijs een memorie kunnen indienen tot betwisting van de onregelmatigheden waarmee bij het voorlopig afsluiten van de kandidatenlijst rekening is gehouden - Uiterlijk om 16 uur geeft de Minister van Binnenlandse Zaken aan de voorzitter van het hoofdbureau van de kieskring of collegehoofdbureau kennis van de eventuele meervoudige kandidaatstellingen - Om 16 uur, vergadering van het hoofdbureau van de kieskring of collegehoofdbureau dat de kandidatenlijsten definitief afsluit (definitieve afsluiting van de kandidatenlijsten). Digitale transmissie naar FOD BIZA - Indien geen beroep, nummeren en opmaken van de stembiljet + aanplakking in alle gemeenten. Voortaan worden ook de kandidaten genummerd op de stembiljetten en de beeldschermen. Drukken van de stembiljetten per kieskring. - Start aanmaak van de stemdiskettes bij FOD BIZA. J 23 dagen : - In geval van beroep, de voorzitter van het hoofdbureau van de kieskring of Vrijdag collegehoofdbureau geeft het dossier van beroep aan de voorzitter van het Hof van
Beroep + J 20 dagen (maandag ) : beslissing van het Hof van Beroep J 20 dagen : - Uiterste datum waarop de Minister van Binnenlandse Zaken gehouden is de maximum- Maandag bedragen bekend te maken die de kandidaten en lijsten mogen uitgeven in uitvoering van de wet betreffende de controle en de beperking van de verkiezingsuitgaven J 17 dagen : - Tussen 14 en 16 uur, voor de verkiezing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, Donderdag moeten de verklaringen van lijstenverbindingen ("apparentering") worden overhandigd aan de voorzitter van het hoofdbureau van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde, dat als provinciaal centraal bureau dienst doet voor de kieskringen Leuven, Brussel-Halle- Vilvoorde en Waals-Brabant. J 15 dagen : - Uiterste datum waarop het college van burgemeester en schepenen gehouden is aan elke Zaterdag Belgische kiezer in België èn in het buitenland een oproepingsbrief te zenden - Uiterste datum voor de bekendmaking in het Belgisch Staatsblad door de Minister van Binnenlandse Zaken van een bericht waarbij de dag van de stemming en de uren van opening en sluiting van de stembureaus medegedeeld worden. J 12 dagen : Dinsdag - Uiterste datum waarop de voorzitter van het kantonhoofdbureau de voorzitters, bijzitters en plaatsvervangende bijzitters van de stemopnemingsbureaus en stembureaus moet aangewezen hebben (aanwijzing van de leden van de kiesbureaus) -Uiterste datum waarop iedere kiezer een bezwaar bij het college van burgemeester en schepenen kan indienen inzake de kiezerslijst + J 8 dagen (zaterdag ) : uiterste datum voor de beslissing van het college + J 2 dagen (vrijdag ) : arrest Hof van Beroep - Uiterste datum voor de verzending van de stembiljetten naar de Belgen in het buitenland vanuit de kieskringhoofdbureaus. J 5 dagen : - Van 16 tot 16 uur ontvangt de voorzitter van het kantonhoofdbureau de aanwijzingen Dinsdag van de getuigen voor de stem- en stemopnemingsbureaus J 3 dagen : J 1 dag : - Levering van de aangemaakte stemdiskettes in de kantonhoofdbureaus (uiterste datum is de J 3 dagen voor de stemming donderdag ). - Levering van de stembiljetten bij de voorzitters van de stembureaus. Dag J : Verkiezing van de federale Wetgevende Kamers (Kamer en Senaat) - Na de stemming digitaal doorsturen van de gedeeltelijke en volledige officieuze resultaten (lijst- en naamstemmen) vanuit de kantonhoofdbureaus naar FOD BIZA - Digitaal doorsturen van de officiële PV s met resultaten vanuit de kantonhoofdbureaus naar de kieskringhoofdbureaus (Kamer) en de provinciehoofdbureaus (Senaat), vanuit de provinciehoofdbureaus naar de collegehoofdbureaus (Senaat), alsmede vanuit alle kieshoofdbureaus naar FOD BIZA.
BIJLAGE SCHEMA STEMRECHT VOOR DE BELGEN DIE IN HET BUITENLAND VERBLIJVEN BIJ VERKIEZINGEN OP ZONDAG 10 JUNI 2007 (40 ste dag) Koninklijk besluit tot vaststelling van de datum van de verkiezingen na de ontbinding van de Kamers. (12 de dag) Uiterste datum van verzending van de stembiljetten door de kieshoofdbureaus, hetzij naar de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken (stemming in de consulaire post), hetzij, via de consulaire post, naar de Belgische kiezer op zijn buitenlandse woonplaats (stemming per briefwisseling). (10 de dag) Uiterste datum van verzending van de oproepingsbrieven (en eventueel uittreksels volmacht) door de gemeentebesturen naar de kiezers, via DE POST, in België of, via de consulaire post, naar de kiezers in het buitenland. Bij stemming per briefwisseling is er geen oproepingsbrief naar de kiezer. J-2 (vrijdag) Stemming buiten Europese Unie J-1 (zaterdag) Stemming in Europese Unie J (zondag) Stemming in België. N.B. In het geval van vervroegde verkiezingen wordt de Belgische kiezerslijst vastgesteld op de 40 ste dag vóór de stemming (ontbindingsbesluit) en wordt de kiezerslijst voor de Belgen die verblijven in het buitenland, opgemaakt op de15 de dag vóór de stemming. De kiezerslijst van de Belgen in 't buitenland, die stemmen persoonlijk of bij volmacht in de consulaire beroepsposten of per briefwisseling, worden door de Belgische gemeenten toegezonden aan de voorzitters van de kieskring- en provinciehoofdbureaus, alsmede aan de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken. De uiterste datum van de verzending van de oproepingsbrieven is dan de 10 de dag vóór de stemming.