Programma Bachelor- en Masteropleiding Informatica 2008-2009 Curriculumcommissie Auteur: Jos Roerdink Laatst herzien: 26 juni 2008 Inhoudsopgave 1 Inleiding 1 2 Flexibele bachelor 1 2.1 Achtergrond........................................ 1 2.2 Instroomregeling HBO.................................. 2 2.3 Uitwerking......................................... 3 2.4 Programma........................................ 4 3 Masteropleiding 6 1 Inleiding Dit document beschrijft het programma van de flexibele bachelor- en masteropleiding Informatica. Er wordt kort ingegaan op de herzieningen die tot de nieuwe programma s hebben geleid. 2 Flexibele bachelor 2.1 Achtergrond In 2004 heeft het bestuur van de FWN een aanzet gegeven tot de ontwikkeling van een brede academische bacheloropleiding volgens het major-minor systeem. De vernieuwde opleiding is onder de naam flexibele bachelor in het academisch jaar 2006-2007 van start gegaan. In de jaren 2004-2005 is bij Informatica een intensief traject van onderwijsvernieuwing ingezet. Dit heeft geleid tot een ontwerp voor de flexibele bachelor, bestaande uit een major van 120 EC, een verdiepende (specialistische) minor van 30 EC (inclusief afstudeerproject), en een verbredende (vrije) minor van 30 EC. Dit wordt beschreven in het Profiel Bacheloropleiding Informatica Rijksuniversiteit Groningen 2005 1. In deze opzet was voorzien in een verroostering van de vrije minor in de kwartalen 3, 4 en 5, en een verroostering van de verdiepende minor in semester 6. In februari 2007 heeft het CvB de kaders van de major-minor structuur aan de RUG vastgesteld. De belangrijkste wijzigingen t.o.v. de eerdere plannen (althans binnen FWN) zijn: De major heeft een omvang van 150 EC. 1 www.cs.rug.nl/~roe/curriculum/opleidingsprofiel.pdf 1
2 26 juni 2008 De verdiepende minor is niet langer verplicht, opleidingen zijn vrij deze al of niet op te nemen. De vrije minor dient verroosterd te worden in semester 5. Een student is niet verplicht de 30 EC in dit semester buiten de eigen opleiding in te vullen, maar kan deze ook voor verdieping binnen de eigen discipline gebruiken. Dit besluit heeft ingrijpende gevolgen gehad voor de inrichting van de flexibele bachelor zoals voorzien in het Opleidingsprofiel. 1. Het 2e jaar is aangepast. De slots van 5EC die vrijgehouden waren voor minorcursussen zijn vervangen door majorvakken. 2. De verdiepende minor en de vrije minor vallen beide in semester 5 (de blokken 3.1 en 3.2). 3. Semester 6 bevat het bachelor-afstudeerproject en enkele majorvakken. 2.2 Instroomregeling HBO De huidige instroomregeling komt kort samengevat neer op het volgende: Er is een algemene regeling voor HBO-studenten Informatica en Technische Informatica. Deze volgen een schakelprogramma van 30 EC, dat een selectie is uit een lijst van vakken. HBO-bachelors met een aan Informatica verwante vooropleiding (Bedrijfskundige Informatica, elektrotechniek) kunnen een verkort bachelorprogramma volgen, bestaand uit het gewone schakelprogramma aangevuld tot ca. 45 EC. HBO-bachelors Informatica en Technische Informatica van de Hanzehogeschool en de Hogeschool Drenthe kunnen rechtstreeks toegang krijgen tot de mastervariant Software Engineering als ze tijdens hun HBO-opleiding het kennismakingsthema Informatica Grondslagen en het kennismakingsthema Software Engineering hebben gevolgd. Er is reden deze instroomregeling te herzien. Er zijn (vrijwel) geen studenten van de Hanzehogeschool meer die de kennismakingsthema s volgen. Van de Hogeschool Drenthe is überhaupt geen instroom. De crash cursus Wiskunde (inhoud globaal: 3/4 van Calculus, 1/4 van Lineaire Algebra) die nu een omvang van ong. 3 EC heeft is niet voldoende. Het eenvoudigste is om alle instromers te verplichten Calculus te volgen. Er is ook belangstelling voor instroom in de mastervarianten Intelligent Systems en Computational Science and Visualisation. Dit wordt nu slechts op individuele basis toegestaan. Op dit moment zijn er 2 instroommomenten: september en februari. Voor de laatste groep is het lastig een goed programma samen te stellen. Voor deze studenten is het aanbod aan mastervakken (waarmee ze al een begin maken) in blok 3 en 4 te beperkt. Het lijkt voor de hand te liggen om het instroommoment te beperken tot september, en het programma daar op af te stemmen. Daarmee vervalt ook het probleem van het gebrek aan aanbod van mastervakken in blok 3 en 4.
26 juni 2008 3 2.3 Uitwerking Bij de uitwerking van de herziening van de flexibele bachelor zijn de volgende randvoorwaarden gehanteerd: 1. Het aantal wijzigingen wordt zo klein mogelijk gehouden. 2. Volgorde van vakken: - Signalen & Systemen en Statistiek niet in één blok; - Software Engineering-vakken niet in één blok; - Software Development Project vóór Software Engineering. - Operating Systems en Parallel Computing niet in één blok. 3. Om de onderwijscapaciteit niet teveel te verdunnen over kleine aantallen studenten wordt er maar een enkele verdiepende minor aangeboden in semester 5 (studenten kunnen ook kiezen voor een vrije minor in dit semester). HBO Kennismakingsthema s Hanzehogeschool Op 10-12-2007 heeft overleg plaatsgevonden tussen Jan Balje, Jan Roelof Dries van de Hanzehogeschool (HG) en Paris Avgeriou, Jos Roerdink van de RUG over een hernieuwde opzet van de kennismakingsthema s voor studenten van de HG. De nieuwe opzet vanaf 2008-2009 komt kort samengevat neer op het volgende: HBO-bachelors Informatica en Technische Informatica van de Hanzehogeschool kunnen rechtstreeks toegang krijgen tot de masteropleiding Informatica aan de Rijksuniversiteit Groningen als ze tijdens hun HBO-opleiding twee kennismakingsthema s van ieder 15 EC hebben gevolgd. Het eerste thema is Informatica Grondslagen, bij het tweede thema bestaat een keuze, afhankelijk van de mastervariant Informatica die de student wil gaan volgen (zie Tabel 1). De thema s vallen binnen de HG in het 1e semester van het 4e studiejaar. Dit betekent dat alle vakken van de kennismakingsthema s in het 1e semester van de RUG Informaticaopleiding moeten vallen. De studieadviseur Informatica is de contactpersoon voor kennismakingsthema s en schakelprogramma. In individuele gevallen kan na overleg met de studieadviseur van het standaardprogramma worden afgeweken. De roostering van de vakken dient nog nader bekeken te worden. Wel zullen de vakken van de twee thema s door elkaar heen geroosterd worden (d.w.z. verspreid over de twee blokken). De oude regeling is hiermee vervallen.
4 26 juni 2008 Tabel 1: HBO-kennismakingsthema s vanaf 2008-2009. Mastervarianten: SEDS (Software Engineering & Distributed Systems), IS (Intelligent Systems), CSV (Computational Science and Visualisation). Alle cursussen zijn 5 EC. Tussen haakjes staat de periode aangegeven waarin de vakken gegeven worden. Calculus [2] Algoritmen en Datastructuren [1] Talen & Automaten [2] Instroom in master SEDS THEMA 1: Informatica Grondslagen THEMA 2 Instroom in master IS of CSV Introduction to Intelligent Systems [1] Introduction to Intelligent Systems [1] Software Requirements Engineering [1] Software Requirements Engineering[1] Software Quality Assurance & Testing [2] Innovative Interactive Systems [2] HBO Schakelprogramma. Voor het schakelprogramma van 30 EC kan hetzelfde programma worden gehanteerd als bij de Kennismakingsthema s. In alle gevallen dient de HBO-instromer tijdig contact op te nemen met de studieadviseur over de precieze samenstelling van het schakelprogramma. Bachelor-afstudeerproject De opzet van het bachelor-afstudeerproject wordt herzien m.i.v. 2007-2008: er komt differentiatie in de keuze van het onderwerp (alle basiseenheden kunnen onderwerpen voorstellen) en het project wordt afgesloten met een individuele bachelorscriptie. Voor meer informatie, zie het document The Bachelor Graduation Project Computer Science 7. 2.4 Programma Een en ander leidt tot het programma in tabel 2. 7 http://www.cs.rug.nl/~roe/curriculum/bachelorproject.pdf
26 juni 2008 5 Tabel 2: Flexibele bacheloropleiding Informatica. De met [TBK] gemerkte vakken worden ook afgenomen door TBK. De met [HH] gemerkte vakken maken deel uit van de kennismakingsthema s van de Hanzehogeschool. De met [FWN] gemerkte vakken maken deel uit van de vrije minorprogramma s tussen OIC, OLW en ONT van de FWN. blok cursusnaam 1.1 Imperatief Programmeren [FWN] 5 Inleiding Logica [FWN] 5 Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie 5 1.2 Oriëntatie Informatica [FWN] 5 Autonome Systemen [FWN] 5 Calculus [HH] 5 1.3 Objectgeoriënteerd Programmeren 5 Discrete Structuren 5 Programmacorrectheid 5 1.4 Software Design 5 Computerarchitectuur en Netwerken [TBK] 5 Lineaire Algebra 5 2.1 Algoritmen en Datastructuren [HH] 5 Functioneel Programmeren [FWN]? 5 Net Computing [TBK] 5 2.2 Statistiek 5 Software Construction [TBK] 5 Talen & Automaten [HH] 5 2.3 Software Engineering I 5 Signalen & Systemen 5 Inleiding Informatiesystemen 5 2.4 Software Engineering II 5 Parallel Computing 5 IT-beroepspraktijk 5 KEUZE Verdiepende minor 3.1 Software Requirements Engineering [HH] 5 Information Security 5 VRIJE Introduction to Intelligent Systems [HH] 5 MINOR 3.2 Software Quality Assurance & Testing [HH] 5 30EC Innovative Interactive Systems [HH] 5 Concurrency 5 3.3 Vertalerbouw 5 Computer Graphics 5 Afstudeerproject I 5 3.4 Operating Systems 5 Kennisrepresentatie & Redeneren 5 Afstudeerproject II 5 EC
6 26 juni 2008 3 Masteropleiding Het programma van de master is aangepast voor 2007-2008. In het gemeenschappelijke deel voor alle masterstudenten zijn, naast het bestaande Studentcolloquium, de volgende twee nieuwe vakken ingevoerd: Advanced Web Technologies en Image processing. De naam van de mastervariant Software en Systems Engineering is veranderd in Software Engineering and Distributed Systems, en het programma is grondig aangepast. Voor 2008-2009 worden geen verdere wijzigingen voorgesteld. Tabel 3: Mastervarianten Informatica (gemeenschappelijke onderdelen zijn vet gedrukt). De met een [TBK] gemerkte vakken worden ook afgenomen door TBK. blok Intelligent Systems Comp.Sci.Visualisation Softw. Eng. Distr. Sys. EC 4.1 Advanced Web Technol. Advanced Web Technol. Advanced Web Technol. 5 Automated Reasoning Scientific Visualisation Software Archtecture [TBK] 5 Machine Learning Intro. Comput. Science keuze 5 4.2 Studentcolloq. Inform. Studentcolloq. Inform. Studentcolloq. Inform. 5 Neural Networks Adv. Computer Graphics Real Time Systems [TBK] 5 Pattern Recognition Numerical Mathematics 1 Software Patterns 5 4.3 Image Processing Image Processing Image Processing 5 Multi-Agent Systems Geometric Algorithms Softw. Mainten. & Evolution 5 4.4 onderzoek/stage onderzoek/stage onderzoek/stage 15 5.1 Computer Vision Modelling & Simulation Mobile Software 5 5.2 keuze keuze Distributed Systems 5 5.3 afstuderen I afstuderen I afstuderen I 15 5.4 afstuderen II afstuderen II afstuderen II 15 De keuzeruimte in alle mastervarianten is 30 EC. Deze is als volgt in te vullen: 10 EC vrij, 5 EC AVV, 15 EC gestuurde keuze. In 2007-2008 zijn de nieuwe keuzevakken Security (verzorgd door dr. F. Brokken van het ICTC, 3e kwartaal) en Introduction Computational Neuroscience (verzorgd door dr. H. van Hateren van de Intelligent Systems groep, 3e/4e kwartaal) opgenomen. Voor 2008-2009 dienen ev. opnieuw afspraken te worden gemaakt.