E-BOOK Led verlichting Dit e-book wordt u aangeboden door: Sterk In Led BV Pascalweg 23f 4104 BE Culemborg Auteur: Harm Blokvoort Versie: 2017-Q3
Inhoudsopgave 0. Introductie 3 1. Begrippenlijst 4 2. Soorten lichtmanagement 6 2.1: DALI versus andere systemen 2.2: Standalone versus netwerk oplossingen 2.3: Eigenschappen van het DALI-protocol 3. De techniek achter het DALI-protocol 9 3.1: Techniek 3.2: Indeling van gebouwen 3.3: Draadloze systemen 3.4: Beperkingen 4. Mogelijkheden van lichtmanagement 11 4.1: Bediening met smartphone/ ipad 4.2: Dimmen op beweging en zonlicht 4.3: Alarm- en sensor input 4.4: Aansturing met relais units 4.5: Zonwering- en motorsturing 4.6: Human Centric Lighting 4.7: Noodverlichting met monitoring 5. Waarom lichtmanagement 15 5.1: Besparing 5.2: Comfort en gemak 5.3: Status 5.4: IoT Internet of Things 6. Over Sterk in Led 16 6.1: Praktijkvoorbeelden 6.2: Contactgegevens 2
0. Introductie Auteur: Harm Blokvoort Over de auteur: Dit e-book is geschreven door Harm Blokvoort, eindverantwoordelijke voor de verkoop groot zakelijk bij Sterk In Led B.V. Ondanks het commerciële belang is getracht dit document zorgvuldig en onafhankelijk op te stellen met als doel kennisoverdracht. Als aanvulling op dit e-book zijn er white papers en kennis video s beschikbaar die men kan gebruiken bij de aanschaf van led verlichting en de fabrikant keuze. Deze kennis wordt beschikbaar gesteld via www.sterkled.nl/kennis Doel van dit e-book: Doel van dit e-book is om de meest voorkomende vragen en antwoorden over lichtmanagement bijeen te brengen in combinatie met een stuk basiskennis en kwaliteitsbepaling. Dit boekt helpt u bij het maken van een beslissing op basis van kennis en feiten. Doelgroep: Dit e-book is geschreven voor eindgebruikers in de industriële sector, retail- en automotive gerelateerde branches. Met name voor facilitair management, (gebouw)eigenaren en technische dienst als een aanvulling op het gebied van kennis over lichtmanagement. Bronvermelding: In dit e-book is gebruik gemaakt van diverse (online)bronnen. De bronvermelding staat, indien nodig, onder de afbeelding. Voornaamste bronnen van Zumtobel Group en Lighting Controls. Volledigheid: Nieuwe ontwikkelingen binnen de led technologie volgen elkaar in snel tempo op, waardoor het benoemen van de laatste stand van zaken niet altijd mogelijk is. Bij voldoende technologische vooruitgang wordt dit e-book herschreven en als herziene versie uitgebracht. 3 Meer informatie? www.sterkinled.nl 0345-525928 info@sterkinled.nl
1. Begrippenlijst DALI Dali staat voor Digital Addressable Lighting Interface en wordt toegepast in lichtmanagement. In een netwerk of standalone oplossing krijgt ieder armatuur een eigen adres. Daarmee is iedere lamp individueel benaderbaar en aan te sturen (aan uit dimmen). DALI bestaat uit een 2-draads aansturing welke los van de voedingen loopt en is uit te breiden met onder andere bewegings- en lichtsensoren. KNX Een gebouwbeheer systeem dat complete gebouwen kan beheren. Een gestandaardiseerd protocol voor sensoren en actuatoren welke volledig op open source is. Zo kan je meerdere merken door elkaar gebruiken om tot een ideale configuratie te komen. Led Huidige norm voor verlichting. Led staat voor Light Emitting Diode en is een halfgeleider welke licht geeft als er een stroom doorheen loopt. Traditionele verlichting Fluorescentie buis, beter bekend als tl-verlichting en gasontlading als CMT en HPI. Halogeen- en gloeilampen zijn ook traditionele verlichting. Armatuur De draagconstructie voor een lamp, al dan niet geïntegreerd met led lichtbron en/of driver. Lichtbron Een lichtbron is het daadwerkelijke deel van de armatuur wat licht geeft. Een losse lichtbron heeft geen werking zonder armatuur. Een lichtborn met armatuur noemen we een armatuur. Driver De driver is een regelmodule die zorgt dat we een led kunnen gebruiken op 230V. Drivers kunnen intern (zoals bij een led buis) of extern zijn toegepast. Uiteindelijk bepaald de driver of en hoe de led dimbaar is. Noodverlichting Verlichting die inschakelt als de spanning wegvalt. De noodverlichting zorgt voor een veilige vluchtroute (vluchtroute verlichting), signalering van vluchtroute (vluchtroute aanduiding) en verlichting om de ruimte te verlichting (anti-paniek verlichting). In dit e-book duiden we met de term noodverlichting op alle bovenstaande vormen. EIA subsidie 55% van de totale investering aftrekbaar van fiscale winst. In 2017 is er een subsidie op sensoren met een maximum van 150 per sensor voor een lichtmanagement systeem. De controller, het brein, is onder bepaalde voorwaarden te claimen onder een algemene meldcode waardoor het netto subsidiebedrag hoger uit kan vallen. 4
2. Soorten lichtmanagement Bezig met het ombouwen van een lichtregelkast naar een nieuw, DALI gestuurd, gebouwbeheer systeem. 2.1: DALI versus andere systemen Er zijn in de markt meerder manieren om verlichting aan te sturen. We maken daarin een onderscheid tussen handmatige manieren om te dimmen, zoals een draaidimmer thuis, en een (deels) geautomatiseerde manier. Omdat de vernuftige techniek niet in een draaidimmer te vinden is focussen we in dit e-book op de geautomatiseerde systemen. Het DALI-protocol is voor verlichting het meeste gebruikt. Er zijn echter ook andere manieren die we in de professionele markt tegenkomen. Veel gebruikt is KNX en 0-10Volt systemen. De werking van deze systemen inhoudelijk verschilt, maar er zijn onderling wel koppelingen mogelijk. Zo is een DALI-systeem te koppelen aan een KNX-gebouwbeheer systeem en zijn armaturen die op 0-10V dimmen middels een converter te gebruiken in een DALI-systeem. Het officiële DALI logo. 5 Meer informatie? www.sterkinled.nl 0345-525928 info@sterkinled.nl
2.2: Standalone versus netwerk systemen We maken een onderscheid in twee DALI-systemen. Dat is een standalone oplossing en een netwerkoplossing. Het onderscheid zit in de mate van flexibiliteit en aanschafkosten. Meerdere merken bieden relatief eenvoudige standalone systemen aan. Zo heeft Jung een normale draaidimmer met DALIbroadcast (alle armaturen op de DALI-lijn doen hetzelfde, niet los benaderbaar), Helvar heeft het Digidim en ORBIT systeem, Zumtobel het Luxmate, Trilux samen met Steinel het LiveLink en onder andere Osram en Philips hebben ook een eenvoudig instap model. Standalone oplossingen herken je vaak aan de enkele DALI-lijn, waar beperkte mogelijkheden zijn voor het aantal groepen, ruimten en schakelingen. Wel kan je al met een dergelijk systeem dimmen op daglicht en beweging en vaak ook benaderen met een smartphone. Stand-alone lichtmanagement. De mate van flexibiliteit voor de eindgebruiker heeft grote invloed op welke oplossing geschikt is. Principe netwerk systeem (bron: Zumtobel). Voor een soepele integratie van lichtmanagement is bij complexe netwerksystemen een goede samenwerking nodig, met name voor de ICT-afdeling. 6
Naast de eenvoudigere, op zichzelf staande systemen zijn er ook complexere en uitgebreidere mogelijkheden. Dat noemen we netwerksystemen en daarvan zijn een paar grote merken dominant. Denk aan Philips, Helvar en Zumtobel. Wij als Sterk in Led hebben de mogelijkheid om met eigen personeel de Helvar en Zumtobel series te programmeren. Omdat het programmeren een grote technische systeemkennis vereist houden we het ook bij die merken. Zowel in de praktijk als de voorbeelden die volgen in dit e-book. We kunnen niet van alle merken de ins- en outs behandelen, daarvoor zijn de technische verschillen te groot. De mogelijkheden van het netwerksysteem zijn veel groter. Waar een standalone ophoudt bij 1 DALI-lijn, hebben we bij een controller van het netwerksysteem meerdere lijnen beschikbaar en dat is vaak ook nodig. We hebben vaak zelfs meerdere controllers nodig om alle armaturen en sensoren in en systeem te zetten. Zumtobel heeft momenteel met de Litecom een controller met drie DALI-lijnen en een losse bus voor onder andere relais- en motorsturing. Een netwerksysteem maakt bijna altijd een onderdeel uit van het interne bedrijfsnetwerk. De controllers, ook wel routers genoemd, krijgen in het netwerk een eigen vast IP-adres en zijn daarmee ook via een vaste pc in het netwerk te benaderen. Het is de keuze van de afdeling ICT hoe zij hiermee om gaan, zo kan je de installateur de mogelijkheid geven voor remote acces voor storingen én kan je vanaf iedere willekeurige plaats de verlichting bedienen. Als het DALI-systeem echt optimaal gebruikt wordt spreken we overigens niet meer van lichtmanagement maar van een gebouwbeheersysteem. 2.3: Eigenschappen van het DALI-protocol DALI staat voor Digital Addressable Lighting Interface. Het is een open standaard conform internationale IEC-norm. Alle compatible armaturen, drivers en componenten zijn herkenbaar aan het DALI-logo. Hiermee is een onafhankelijke oplossing mogelijk en zijn we niet gebonden aan de armatuur fabrikanten om een lichtontwerp samen te stellen. We zijn wél gebonden aan de fabrikant van de lichtmangent. We kunnen niet een schakelaar van Philips op een Helvar systeem gebruiken, daar komt medio 2018 verandering in als we naar het DALI2 protocol gaan. DALI2 is een uitbereiding van het bestaande protocol en geeft ons meer mogelijkheden dan dat we nu hebben. Als eerder gezegd kunnen we dan componenten tussen meerder merken uitwisselen en is er meer informatie uit de armaturen te halen. Het DALI is al een tweerichtingsverkeer, en dat zal met de komende update worden vergroot met branduren, temperatuur en energieverbruik. Dat zet de weg open naar een volledige Internet of Things (IoT) toekomst. Alle armaturen staan in een DALI-systeem permanent onder spanning. Ze krijgen een signaal via de busleiding om aan/uit te schakelen of te gaan dimmen. Bij het wegvallen van het DALI-signaal gaan alle lampen 100% aan uit veiligheid. 7 Meer informatie? www.sterkinled.nl 0345-525928 info@sterkinled.nl
3. De techniek achter het DALI-protocol 3.1: Techniek De basis van het lichtmanagement is een centrale. Deze centrale kan een eenvoudige voeding zijn of een uitgebreide controller. Aan de centrale zitten de componenten vast in een busleiding, een 2 aderige kabel van 1,5mm2 (tot 300 meter) of 0,8mm2 (tot 100 meter). Op de busleiding staat 14 tot 22 Volt gelijkspanning. Deze kabel mag meelopen met een 230V kabel. Op iedere kabel mogen 64 deelnemers aanwezig zijn. Een deelnemer is een armatuur, driver, sensor, schakelaar, et cetera. Na de 64 adressen is de lijn vol, en zakt de spanning onder de 14 Volt waardoor een probleemloze werking niet meer gegarandeerd kan worden. Iedere deelnemer kunnen we los benaderen, coderen en programmeren. Door het programmeren kunnen we lampen op een bepaald moment een trucje laten doen. Dat moment kan handmatig of geautomatiseerd zijn. De grootste beperking van DALI zijn de 64 deelnemers per DALI-lijn. Schematisch overzicht systemen. 3.2: Indeling van gebouwen Een gebouw bestaat uit meerdere ruimten en in een ruimte kunnen meerdere armaturen bediend worden op een enkele schakelaar. Het nut van iedere lamp afzonderlijk schakelen kan dan onnodig complex worden en zelfs hinderlijk. Daarom begint een goede programmeren bij een goede voorbereiding en daar is altijd de gebruiker voor nodig. Als we inzichtelijk hebben welke lampen welke actie moeten doen op welk moment hebben we een basis. Het is dan aan de programmeur om de armaturen in een groep te plaatsen, in een ruimte te plaatsen en eventueel een zone te maken om meerdere ruimten tegelijk aan te sturen. Dat kan handig zijn voor een veegpuls, bijvoorbeeld met een alarm schakeling. Degene die als laatste weggaat en het alarm activeert schakelt alle armaturen uit, op de eventuele nachtverlichting na, zet de zonwering omhoog en via een relais gaat de radio uit. 8
Nu we weten hoe we armaturen kunnen groeperen en deze groepen kunnen koppelen aan een ruimte, moeten we nog een ander besef krijgen. We zetten verlichting namelijk niet meer aan of uit. We schakelen naar een stemming. Die stemming kan dan wel aan of uit zijn. Het is dus mogelijk om een standaard stemming werken te hebben, wat dan in de praktijk aan is, maar op de achtergrond draait een automatisch protocol wat de lampen daglicht afhankelijk dimt. Of op bijvoorbeeld nieuwwaarde, het Constant Light Output (CLO) principe. Ook kan een stemming een ruimte of zone overschrijden en invloed hebben op een andere groep. Een lamp op de gang, in de groep gangen kan naar de scene aan gaan als de verlichting in de vergaderruimte op afwezigheid gaat. Dat maakt het belang bij Visuele indeling van groepen, ruimten en zones.. werken met een partij die zelf kan programmeren heel groot. De wensen met welke lamp welke actie moet doen is zo veel makkelijker te hanteren en sneller toe te passen. 3.3: Draadloze systemen Een gezegde bij Sterk in Led is niets zo betrouwbaar als koper. Het is wel mogelijk om verlichting draadloos te schakelen, maar wij zijn daar geen voorstander van. Er zijn wel goede mogelijkheden met En Ocean, daarvan gebruiken we nog weleens een draadloze schakelaar. Die werken met een piëzo contact en daarmee hebben we vaak twee problemen getackeld: batterijen die weigeren en het draden trekken in moeilijke ruimten en door smalle, flexibele pvc-pijpjes in kantoren. Niets zo betrouwbaar als koper! Wat we willen voorkomen is een fabriekshal, magazijn of andere industrieel pand waar meerdere armaturen hangen die een eigen signaal zenden en ontvangen. Sterker nog, we komen in fabrieken waar dit überhaupt niet is toegestaan. Moet je voorstellen wat het doet als we enkele tientallen of honderdtal armaturen hebben die allemaal op dezelfde frequentie gaan zenden, en deze signalen worden door damwand plafonds nog eens alle kanten op geslingerd en versterkt. Dan moeten we niet klagen over wisselende kwaliteit van die verbinding en wellicht nog rekening moeten houden met gezondheidsklachten. Sommige mensen zijn daar héél gevoelig voor en krijgen van te veel signalen sneller last van hoofdpijn en vermoeidheid. 3.4: Beperkingen Ja, die zijn er. Een maximale kabellengte van 300 meter, daarna moet er een versterker worden geplaatst. Vanaf de versterker is er geen terugkoppeling meer naar het brein van het DALI-systeem. Ook de beperking met 64 adressen per DALI-lijn en de maximale capaciteit van een DALI-controller. Desondanks zijn de kosten voor een DALI-systeem in de praktijk echter veel lager dan een vergelijkbaar KNX-systeem. 9 Meer informatie? www.sterkinled.nl 0345-525928 info@sterkinled.nl
4. Mogelijkheden van lichtmanagement Fabriek met daglicht- en beweging afhankelijke lichtsturing. 4.1: Bediening met smartphone/ ipad De bediening van verlichting zonder lichtmanagement is vaak met een schakelaar of puls drukker. Die opzet kunnen we behouden met een lichtmanagement oplossing. We plaatsen dan een input achter de schakelaar die we vervolgens programmeren. Met die programmering schakelen we dan weer de verlichting vanuit het DALI-brein. Voorwaarde is wel dat er een DALI-bus naar de schakelaar moet, de bestaande 230 Volt bekabeling kan vervallen. Wat vaak gebeurd is de bestaande kabels gebruiken en daar een busleiding van te maken. Vaak plaatsen we ook een ipad op locatie. Dat vormt de centrale bediening. De ipad is veel goedkoper dan een origineel touchscreen. De bediening van de software is intuïtief en maakt dat het lichtmanagement aan een belangrijke voorwaarde voldoet: bedieningsgemak. Bij plaatsing in een muurbeugel met slot is de ipad ook tegen diefstal beveiligd. Een centrale ipad is vaak goedkoper en gebruiksvriendelijker dan een origineel touchscreen. ipad in muurbeugel met slot. 10
4.2: Dimmen op beweging en zonlicht. Zowel een standalone als netwerksysteem heeft mogelijkheden om te dimmen op basis van beweging en zonlicht. Ook het permanent terug dimmen op nieuwwaarde, het zogenaamde Constant Light Output, is vaak mogelijk. Met beweging- en aanwezigheid sensoren zijn we gewend aan de opties aan of uit. Met lichtmanagement kunnen we de verlichting ook dimmen. Zo is het mogelijk om in een ruimte (kantoor, magazijn, fabriek, et cetera) waar voor een deel niemand aanwezig is terug dimmen naar, bijvoorbeeld, 30%. Op deze manier is er altijd voldoende omgevingslicht om veilig te werken (persoonsherkenning), behalen we energiewinst én het is comfortabeler om in een omgeving te werken die niet volledig donker is. Met dimmen op daglicht kunnen dimmen naar 0%, ofwel uit. Uiteraard is een maximale dimwaarde ook mogelijk. Dimmen op zonlicht is de laatste jaren een steeds grotere trend aan het worden, en terecht! Het dimmen met 60% levert een energiewinst op van 60% en een evenredige levensduurverlenging. Dat komt doordat de warmteontwikkeling in de led veel lager is en dat is weer goed voor de levensduur. Het dimmen op daglicht moet met een sensor die het natuurlicht meet. Dat kan met invallend daglicht (sensor kijkt naar buiten) of een sensor die de reflectie meet van een oppervlak (sensor kijkt omlaag). De eerste methode is preferent omdat we daarmee een veel nauwkeurigere regeling krijgen. Sommige fabrikanten bieden nog een derde optie, als een aanvulling op de invallend daglicht meting, door een sensor op het dak te plaatsen. Deze zogenaamde sky-scanners volgen het daglicht en kunnen nog slimmer de verlichting aansturen met de zon mee. Wordt veel gebruikt in combinatie met zonwering en bij grote kantoorpanden. Grafiek voor dimmen op daglicht. 4.3: Alarm- en sensor input Alle apparaten en systemen die een potentiaal vrij contact geven kunnen we toevoegen aan het lichtmanagement. Wat veel gebeurd is een alarm schakeling, die een veegpuls geeft bij inschakelen en bij uitschakelen of een alarmmelding de verlichting inschakelt. Zoals eerder vermeld schakelen we naar 11 Meer informatie? www.sterkinled.nl 0345-525928 info@sterkinled.nl
een scene, die we nog achter een tijd kunnen zetten. Voorbeeld: Als in een warehouse de eerste mensen binnen komen om 6.00 uur, gaat de verlichting in het DC en de kantine aan. De kantoren gaan aan om 7.50 uur of als middels beweging de eerste medewerker daarbinnen komt én als het een doordeweekse werkdag is. Alarmmelding? Dan alle verlichting aan. Laatste het pand uit? Veegpuls, alles uit. Andere vormen van ingangssignalen kunnen een machine zijn die foutmeldingen geeft of een toegangshek met kentekenherkenning. Als het kenteken van de directeur gescand is, gaat op het directiekantoor de verlichting aan. Als het DALI-systeem een signaal krijgt, kunnen wij het zo programmeren dat het een trucje doet op een bepaald moment onder bepaalde voorwaarden. Relais voor aansturing met DALI-protocol. 4.4: Aansturing met relais units Een mogelijkheid is om met het DALI-systeem een relaissturing te maken. Daarmee is het mogelijk om bij het inschakelen van het alarm de acculaders uit te schakelen om brand te voorkomen. Of een compressor uit te schakelen. De mogelijkheid is er om dit te maken in de meterkast (hoofd- of sub verdeler) maar ook kan het met een los relais. Die kunnen we tot 16Ampere laten schakelen, en is weg te werken boven plafonds of bij een apparaat wat we willen bedienen. 4.5: Zonwering- en motorsturing Met een motorsturing kunnen we zonwering bedienen. Denk aan screens en jaloezieën waarbij de bediening gemaakt kan worden op basis van invallend zonlicht, met een puls drukker of een ipad. Ook de zonwering werkt met stemmingen. Maken we van de stemming afwezigheid de actie alles omhoog gaat bij vertrek van de laatste medewerker de zonwering vanzelf omhoog. Bij de stemming werken houden we vaak geen beweging aan, omdat we in de ochtend nog niet de behoefte hebben om de zonwering omlaag te brengen. Overzicht van de bediening van Zumtobel. 4.6: Human Centric Lighting In de verlichting maakte we met led technologie een revolutie door. Lichtmanagement is de tweede revolutie, en Human Centric Lighting (HCL) wordt de derde revolutie in korte tijd. Met Human Centric Lighting kunnen we licht biodynamisch aansturen, waardoor we het gedrag en de hormoonhuishouding bij mensen kunnen beïnvloeden. Met recht tussen haakjes, er wordt op moment van schrijven nog heel veel onderzoek naar gedaan. De eerste praktijkcases bij de zorgindustrie zijn echter heel positief. Met name het dag/nacht ritme kunnen we stimuleren door lichtkleur en felheid gedurende de dag aan te passen. 12
Feit! Er is tegenstrijdigheid in de normeringen voor BREEAM en de Well Building Standard over dit onderwerp. Laat u goed adviseren voor de toepassing met Human Centric Lighting. Met DALI-lichtmanagement kunnen we met een DALI type 8 driver de verlichting universeel programmeren. Drivers met deze technologie zijn met ieder merk lichtmanagement te ondervangen maar vereist wél vaak een netwerksysteem. In recent onderzoek is aangetoond dat een gezond binnenklimaat de productiviteit met 15% toeneemt én het ziekteverzuim afneemt. Principe van Human Centric Lighting. 4.7: Noodverlichting met monitoring Noodverlichting is vaak een wettelijke verplichting in gebouwen. We kunnen het onderhoud voorspellen en storingen detecteren op afstand als we het lichtmanagement daarop aanpassen. Men moet dan met name letten op de toepasbaarheid van de noodverlichtingsarmaturen en het lichtmanagement. Een DALI-noodverlichtingsarmatuur is niet per definitie uit te lezen, een extra functie die we graag willen bovenop het dimmen. Helvar heeft met Famostar een samenwerking en Zumtobel heeft een eigen noodverlichtingslijn die compatibel is met de Litecom systemen. Ook met een automatische testfunctie moeten we met de jaarlijkse controle een uur autonomie kunnen garanderen. Wel kunnen we met het lichtmanagement vroegtijdig de status en fouten eruit halen om de totale onderhoudskosten te verlagen. Overzicht monitoring noodverlichting. 13 Meer informatie? www.sterkinled.nl 0345-525928 info@sterkinled.nl
5. Waarom lichtmanagement 5.1: Besparing De voornaamste reden om te werken met een lichtmanagement systeem is besparing op energiekosten. De technologie om te dimmen onder meerdere voorwaarden en licht niet onnodig te laten branden zijn volop aanwezig. Maak hier gebruik van! Dat maakt ook dat er op lichtmanagement een terug-verdientijd zit. Deze is wel langer dan de investering op led verlichting in het algemeen. Sterk in Led adviseert de bedrijven waar wij komen dat led verlichting de interne bedrijfsprocessen moet ondersteunen en vergemakkelijken. Én het Optimale besparing met lichtmanagement. bespaard energie. Alleen in die volgorde is de transitie van traditionele verlichting naar led te verantwoorden naar de medewerkers en het management. Klinkt logisch, maar in de praktijk komen we meermaals bedrijven tegen die een slechte ervaring hebben met led verlichting, kortweg doordat de verkeerde keuzes zijn gemaakt bij de investering. 5.2: Comfort en gemak Dit is voor de gebruikers van lichtmanagement systemen toch de voornaamste reden. We maken het werken gemakkelijker en comfortabeler met automatische systemen en door als system integrator te werken. Een centrale bediening via een ipad, waarbij je ook het geluid en de toegangscontrole kan doen. Of de automatische veegpuls bij het verlaten van het pand. De dimfunctie voor daglicht, enzovoorts. Besparingen van >80% zijn haalbaar als led en lichtmanagement gecombineerd worden! Door meerdere processen te automatiseren en de kosten te verlagen verhogen we rendement, met bedieningsgemak het comfort en verhogen we de productiviteit met Human Centric Lighting. 5.3: Status Het verhogen van de maatschappelijke status is een positief gevolg als men kiest voor lichtmanagement. De normeringen van de BREEAM en Well Building Standerd schrijven lichtmanagement voor of prefereren het gebruik van dergelijke systemen. Het geeft als bedrijf aan dat je maatschappelijker betrokken bent én meegaat met de moderne tijd. 5.4: lot - internet of Things Voorbereid op de toekomst met het Internet of Things. Handig als u als facilitair beheerder meerdere locaties moet bewaken. De mogelijkheid om binnen het bedrijfsnetwerk zaken op te nemen maken het op afstand meekijken van branduren, status noodverlichting of onderhoud eenvoudiger dan ooit. Per locatie de gegevens in kaart brengen, daaraan een budget koppelen of direct actie ondernemen bij calamiteiten. Lichtmanagement is de nieuwste stand van techniek in huis halen. Wat is uw meerwaarde van innovatie? Hechten uw klanten waarde aan een partner die slimmer met energie omgaat? 14
6. Over Sterk in Led Praktijkvoorbeeld van een kantoor. 6.1: Praktijkvoorbeelden Kantoor: Ruimte met meerdere werkplekken, twee zijden met raam en daglicht toetreding. Oplossing met een stand-alone Digidim, de raamzijde dimt verder terug bij zonlicht dan de muurzijde. Sensor meet reflectie op het donkerste bureau, zo ingesteld dat deze werkplek minimaal 500Lux haalt zoals voorgeschreven in de normeringen. Fabriek: Meerdere ruimten met daglicht toetreding door koepels in het dak. Iedere ruimte een eigen sensor, dat in verband met verschillende functies in deze ruimten. Helvar netwerk systeem, bediening middels puls drukkers aan de muren en een veegpuls schakeling. 15 Meer informatie? www.sterkinled.nl 0345-525928 info@sterkinled.nl
Showroom: AMG Performance Centre, hier een daglicht afhankelijke regeling ingebouwd met Zumtobel Litecom lichtmanagement. Scene per auto mogelijk door de vaste posities. Bediening middels iphone/ipad en via webbrowser. Veegpuls op alarm, relaissturing voor onder andere wanden, radio en spots. Nachtstemming voor avond, schemerschakelaar voor buitenverlichting. Overwerk klok voor werkplaats, pauzetijden voor werkplaats. In het filiaal in Eindhoven ook monitoren van noodverlichting via het lichtmanagement met logboek functie. Fabriek: Daglicht afhankelijke regeling voor productie, aanwezigheid voor magazijn en toevoer grondstoffen. Veegpuls voor fabriek, magazijn via puls drukker. Bediening via app mogelijk. Warehouse Verlichting van een nachtdistributie magazijn. Overdag regeling op daglicht met terugvoer naar 0% (verlichting uit) en combinatie met beweging. Bediening middels puls drukker of telefoon. 6.2: Contactgegevens Sterk in Led BV Pascalweg 23-F 4104BE Culemborg 045-525928 www.sterkinled.nl info@sterkinled.nl 16
Sterk In Led BV Pascalweg 23f 4104 BE Culemborg T 0345-525928 U kunt ons ook bezoeken op: Intellectueel eigendom: Dit e-book wordt kosteloos aangeboden aan belanghebbende partijen. Alle tekst, afbeeldingen en verwijzingen zijn zonder toestemming van Sterk In Led B.V. niet toegestaan en zijn auteursrechtelijk beschermd. Sterk In Led BV, versie 2017-Q3 I info@sterkinled.nl W www.sterkinled.nl