Landschapsplan in het kader van Kwaliteitsimpuls Ven Zelderheide dorpsrand en landschap Mevr. Teurlings Vensestraat 52 Ven zelderheide 06-12213694 m_teurlings@hotmail.com Plattelandscoöperatie Peel & Maas regio, Ing. R. Janssen, Oktober-November 2016 Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 1
1. Inleiding De locatie Vensestraat 52 met kadastraal perceel Ottersum E 831 van de nieuwe eigenaren staat aan de vooravond om er een mooi landschappelijk geheel van te maken. Samen met de Plattelandscooperatie is contact gezocht met de gemeente en hier werd het voornemen enthousiast ontvangen. Een zeer mooie manier om het Landschapsontwikkelingsplan op deze plek in uitvoering te zien gaan. Wellicht ook aanleiding voor meerdere plekken in de gemeente, zodat het Fonds Kwaliteitsverbetering ook daadwerkelijk zaken mogelijk maakt qua kwaliteitsverbetering. Onderstaand kort informatie en beleidsvoornemens op deze plek/gebied, dat daarna uitgewerkt is in het inrichtings- en beheerplan. Dit plan wordt voorgelegd aan de gemeente, zodat we met groen licht en financiële mogelijkheden dit komend plantseizoen kunnen realiseren en dit een voorbeeld vormt! De situatie en locatie staat op figuur 1 weergegeven. Locatie beekloop Begrenzing perceel eigenaar Figuur 1: De locatie perceel Het criteria is dat de locatie landschappelijk en ecologisch een meerwaarde vormt in zijn ruime omgeving. Onderstaand geeft de basisinfo, visie en maatregelen weer. De maatregelen zijn opgesplitst in inrichting en beheer voor de komende 6 jaar. Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 2
2. Basisinfo en visie Het landschapsplan dient op maat te zijn van het landschap. De gemeente wil graag in het plan een bevestiging, dat het strookt met hun landschappelijke visie, zoals ook verwoord in het LOP. De locatie is gelegen aan de Vensestraat met achterliggend de open akker en de beekloop Schravelbeek. De verdere omgeving bestaat uit een mooi agrarisch gebied/cultuurlandschap, dat vrij genivelleerd is. Locatie project Figuur 2: Locatie op kaart 1900 De kaart van 1900 laat zien dat de locatie een lint vormde tussen open akkers en met in het achter gebied de beekloop met op de steilranden de beplanting. Bij de boerderijen in het lint waren hagen en hoogstamweitjes aanwezig. Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 3
Open houden Versterken rivier-beekdal Stimuleren erfbeplanting en groenstructuren Locatie project Figuur 3: Landschapskader provincie Vanuit de provincie is het Landschapskader het beleid om landschap zo in te richten dat de herkenbaarheid verder wordt versterkt. Figuur 3 geeft dit weer, wat ook strookt met de historische opbouw van de locatie. Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 4
Figuur 3: Aandachtspunten vanuit de structuurvisie/lop Vanuit de structuurvisie Buitengebied, mede gebaseerd op het LOP staan bovenstaande handreikingen weergegeven. Groene dorpsranden, markering oude rivierbedding Spiekerbeek, herstel en aanleg KLE en erfbeplanting en ecologische verbindingen langs beeklopen staat in dit programma weergegeven. De visie is om locatie een kwaliteitsimpuls landschap en ecologie te geven. De visie is om, in de rand van de bebouwing hagen en hoogstam toe te voegen en een singel, die de minder fraaie dennenbeplanting en buurbebouwing verdoezeld. Daar het perceel gebruikt wordt als paardenwei zal er middels een houten raster de nieuwe beplanting hagen en singel beschermd tegen vraat door de dieren. Ook de beplanting langs de steilrand wordt hiermee beschermd en de overige zijden is aan de eigenaar zelf hier een inrichting te verzorgen. Door daarnaast nabij de beekloop een steilrand bosschage aan te leggen wordt deze lijn versterkt en wordt de openheid van de tussengelegen akker behouden. Dit sluit aan op het buurerf ten noorden met mooie boomgaard en de bestaande summiere beplanting langs de beekloop. Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 5
C: Aanleg 12 (hoogstam)bomen B: Aanplant gemengde hagen Beekloop Schravelbeek D: Aanplant bossagesingel met struiken en bomen F: Fraaie landschapspoort Het landschapsecologieplan A: Aanplant singel met struiken en bomen E: Houten raster ter bescherming beplanting Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 6
3. Het Landschapsplan met inrichting en beheer De visie heeft geresulteerd in het definitieve plan, na kortsluiting met de gemeente mevr. Fassaert, wat onderstaand in maatregelen en beplanting staat beschreven. A: Struikensingel met bomen Deze singel van 90 meter lengte en breedte 5 meter bestaat uit struiken en op elke 4 a 6 eter een opgaande boom. De struikenbeplanting bestaat uit de volgende soorten: Aantal per groep aantal totaal 15 % Corylus avalana Hazelnoot 3 30 15 % Euonymus europaeus Kardinaalsmuts 5 30 15 % Rhamnus frangula Vuilboom 5 30 10 % Cornus mas Gele kornoelje 3 20 5 % Cornus sanguinea Gewone kornoelje 2 15 25 % Rhamnus catharticus Wegedoorn 4 50 15 % Viburnum opulus Gelderse Roos 5 30 De onderlinge plantafstand is 1,5 meter en het plantsoen heeft bij aanplant een grootte van 60-80 cm. Het plantsoen wordt groepsgewijs aangeplant, zoals hierboven aangegeven om te voorkomen dat overheersende soorten overwoekeren. In de strook worden om de 4 a 6 meter bomen geplant als boom in de volgende. 7 Prunus avium Wilde zoete kers 8 Fraxinus excelsior Gewone es 3 Quercus robur Zomereik De bomen hebben bij aanplant een maat van 10-12 en staan op onderlinge afstand van ca 4 tot 6. Het beheer van de singel is de eerste 3 jaar het in toom houden van onkruiden en eventueel inboet plegen. Na 6 jaar en iedere 6 jaar daarna dient de singel gefaseerd teruggezet worden en de takken in de singel verwerken. De bomen hebben verder geen beheer nodig en worden na 10 jaar uitgedund, zodat iedere 10 meter een toekomstboom staat die volledig kan uitgroeien. B: Aanplant gemengde hagen 135 meter = 540 stuks De gemengde hagen rond de boomgaard vormen een meer natuurlijker beeld. De hagen zorgt voor inpassing en creëren mooie dorzichten middels de landpoorten. Er worden 4 stuks/meter aangeplant gemengd door mekaar. De haag bestaat uit: Aantal Fagus sylvatica Gewone beuk 90 Cornus sanguinea Gewone Kornoelje 90 Ligustrum vulgare Gewone liguster 90 Carpinus betulus Haagbeuk 95 Rhamnus catharticus Wegedoorn 90 Viburnum opulus Gelderse Roos 90 De haag wordt gemengd aangeplant en de haag zal met een maal knippen per jaar een groene rand vormen. Hoogte ca 1,20 meter. Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 7
C: Aanplant 15 hoogstambomen Op de aangegeven plek staan 12 opgaande hoogstambomen. De specifieke soorten worden ism eigenaar nader bepaald maar de komt neer op: (1) Castanea sativa Tamme kastanje (1) Juglans regia Okkernoot (1) Mespilus germanica Mispel (1) Cydonia oblonga Kweepeer Prunus hybride Kers Malus hybr. Appel Pyrus hybr. Peer Prunus hybride Pruim Het is de bedoeling dat de bomen verder volledig kunnen uitgroeien zoals een hoogstamboomgaardje is bedoeld. Ze worden jaarlijks gesnoeid om de juiste vorm en vruchten te verkrijgen (peer, appel, pruim). De overige bomen hebben weinig snoei nodig. Deze bomen hebben een aanplantmaat van 12-14 en worden gezet met een Robiniaboompalen en boomkorf ter bescherming tegen vraat. D: Struikenbosschage met bomen Deze bosschage van 60 meter x 10 meter bestaat uit struiken en op elke 4 a 6 eter een opgaande boom. De struikenbeplanting bestaat uit de volgende soorten: Aantal per groep aantal totaal 15 % Corylus avalana Hazelnoot 3 45 15 % Euonymus europaeus Kardinaalsmuts 5 45 15 % Rhamnus frangula Vuilboom 5 45 15 % Cornus sanguinea Gewone kornoelje 2 45 25 % Rhamnus catharticus Wegedoorn 4 60 15 % Viburnum opulus Gelderse Roos 5 45 De onderlinge plantafstand is 1,5 meter en het plantsoen heeft bij aanplant een grootte van 60-80 cm. Het plantsoen wordt groepsgewijs aangeplant, zoals hierboven aangegeven om te voorkomen dat overheersende soorten overwoekeren. In de strook worden om de 4 a 6 meter bomen geplant als boom in de volgende. 2 Prunus avium Wilde zoete kers 5 Fraxinus excelsior Gewone es 5 Alnus glutinosa Zwarte els De bomen hebben bij aanplant een maat van 10-12 en staan op onderlinge afstand van ca 4 tot 6. Het beheer van het struweel is extensief. De eerste 3 jaar het in toom houden van onkruiden en eventueel inboet plegen. Na 6 jaar en iedere 6 jaar daarna dient de singel gefaseerd in de buitenrand teruggezet te worden en de takken in de bosschage verwerken. De bomen hebben verder geen beheer nodig en worden na 10 jaar uitgedund, zodat op variabele afstand enkele toekomstbomen staan die volledig uitgroeien. E: Houten raster ter bescherming aanplant Om de hagen en singels te beschermen wordt een raster voorzien ter bescherming. Door hier paarden komen is draad niet mogelijk en is gekozen voor hout van Paardekastanje. Dus met palen en twee langsliggers wordt het begeleid. Een eventuele gaas an de binnenzijde is als extra mogelijk, maar raster van hout vormt de hofdmoot. Lengte totaal is 310 meter, wat neerkomt op 103 palen en 206 langsliggers. Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 8
F: Landschapspoort In het zicht vanuit landschap wordt een poort voorgesteld en zal de eigenaar bij entree weide vanuit erf gelijke poort aanleggen. Een eikenhouten poort, welke functioneel is en vanuit de openbare weg een mooi zicht punt vormt. De gravering van de naam van het gebied vormt een extra inzet om de leesbaarheid van het landschap te verkrijgen/stimuleren. 4. Begroting aanleg en beheer Onderstaand vanuit de GBD normen incl. btw zijnde de kosten voor aanleg en beheer. A: Struikensingel met bomen Aanleg: Aanplant 200 bosplantsoen a 1,60= 320,- Aanplant 18 spillen a 18,50= 333,00 Beheer: 0,045 ha x 2.666,-/ha. = 119,95 x 6 jaar is 719,82 B: Aanplant gemengde hagen 140 meter = 560 stuks Aanleg: Aanplant 560 bosplantsoen a 1,60= 896,- Beheer: 1,4 x 271,68/100 meter = 380,35 x 6 jaar is 2282,11 C: Aanplant 15 hoogstambomen Aanleg: Aanplant 15 bomen a 61,53 = 922,95 Aanleg 15 boomkorven a 51,48= 772,20 Beheer: Dit is de eerste voor de 250 m2 40,45/jaar en voor 6 jaar = 242,70 D: Struikensingel met bomen Aanleg: Aanplant 285 bosplantsoen a 1,60= 456,- Aanplant 12 spillen a 18,50= 222,00 Beheer: 0,06 ha x 2.666,-/ha. = 159,96 x 6 jaar is 959,76 E: Aanleg houten raster Aanleg 310 meter raster heeft qua materiaal nodig: 103 Paardekastanje houten palen 10/12 lengte 1,80 a 5,80 = 598,20 206 Langsliggers Paardekastanje hout 8/10 lengte 3,00 meter a 7,35 = 1515,- Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 9
F: Landschapspoort Een dubbele eiken poort met gravering kost 605,- waarbij de eigenaar zelf de poort zal plaatsen. Plankosten Plattelandscoöperatie 719,95 incl. Totale geraamde kosten: 11.565,00 incl. 5. Conclusie Dit landschapsplan met beplantingsplan/beheer en bijbehorende begroting geeft weer hoe er een mooi geheel van gemaakt wordt. Aanvullende kosten van rasters, die niet aan de orde zijn voor bescherming beplanting en de tweede poort bij erf is vanzelfsprekend voor de eigenaar, daar dit ook onderdeel is van de bijdrage/inzet van de eigenaar om er een totaalplaatje van te maken. De geraamde kosten worden voorgelegd aan de gemeente Gennep en bij groen licht gemeente en toezegging financiële ondersteuning zal de eigenaar dit op deze wijze fraai realiseren en beheren. Zo ontstaat er een project wat door aanplant een mooi groen kader vormtaan de dorpsrand en een verdere invulling van het authentieke landschap op deze plek. Plattelandscoöperatie Peel & Maas regio, November 2016 Landschapsplan Ven zelderheide 10+11-2016 10