01/2010 05/2010 09/2010 01/2011 05/2011 09/2011 01/2012 05/2012 09/2012 01/2013 05/2013 09/2013 01/2014 05/2014 09/2014 01/2015 Inflatie (%) PERSBERICHT Brussel, 13 mei 2015 Geharmoniseerde consumptieprijsindex - april 2015 o De Belgische inflatie volgens de Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex stijgt in april naar 0,4%, ten opzichte van -0,1% in maart. o De sterke stijging van de inflatie is voornamelijk het gevolg van de uitdoving van het effect van de BTW-daling op elektriciteit (van 21% naar 6% in april 2014) op de inflatie. Ook het aantrekken van de groentenprijzen ten gevolge van het nieuwe seizoen speelt een rol. o De kerninflatie (inflatie zonder energie en onbewerkte levensmiddelen) bedraagt zoals vorige maand 1,4%. o De subindices die deze maand de grootste negatieve impact hebben op de inflatie zijn motorbrandstoffen, huisbrandolie en gas. o De subindices met de grootste positieve impact op de inflatie zijn restaurants en cafés, tabak, elektriciteit, sociale bescherming (voornamelijk rusthuizen), groenten, diensten van artsen en paramedici en huishoudelijke diensten. o De geharmoniseerde consumptieprijsindex van april voor de EU-landen wordt op 19 mei gepubliceerd door Eurostat. 5% Inflatie 4% 3% 2% 1% 0% -1% HICP HICP-CT De inflatie volgens de geharmoniseerde consumptieprijsindex (HICP) i bedraagt in april 0,4% ten opzichte van -0,1% in maart. De inflatie volgens de geharmoniseerde consumptieprijsindex met constante belastingvoet (HICP- CT) ii bedraagt in april 0,3%. Het verschil in inflatie tussen de HICP en HICP-CT is grotendeels te wijten aan de stijging van de accijnzen op alcohol en tabak. Met deze stijging wordt geen rekening gehouden in de HICP-CT. Naast de maandelijkse nationale consumptieprijsindex (CPI) berekent de AD Statistiek - Statistics Belgium ook een Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex (Harmonized Index of Consumer Prices, HICP). De HICP maakt een vergelijking tussen de inflatiegraden van de lidstaten van de Europese Unie mogelijk. De toegepaste bestedingsoptiek en methoden zijn daartoe zo goed mogelijk gecoördineerd en in Europese regelgeving vastgelegd. De uitkomsten van de CPI en de HICP zijn niet gelijk. Dat komt vooral door een andere weging en samenstelling van het pakket goederen en diensten waarop deze indices zijn gebaseerd. Lees meer over de HICP op pagina 7 i.
2/7 Inflatie en impact op inflatie voor de 12 hoofdgroepen Op basis van de opsplitsing in de 12 hoofdgroepen wordt de hoogste inflatie deze maand gemeten voor Alcoholhoudende dranken en tabak (3,4%). Deze hoge inflatie is deels te wijten aan accijnsverhogingen. Zonder deze verhogingen zou de inflatie voor deze groep 2,9% bedragen. De laagste inflatie wordt opgemeten voor de groep Huisvesting, water en energie (-2,2%). De negatieve inflatie voor deze groep is grotendeels te wijten aan de daling van prijzen van de energiedragers. De hoofdgroepen die deze maand de grootste positieve impact hebben op de inflatie zijn Diverse goederen en diensten en Hotels, cafés en restaurants beide met 0,2 procentpunt. Een negatieve impact wordt gerealiseerd door Vervoer met -0,4 procentpunt en Huisvesting, water en energie met -0,3 procentpunt. Productgroep Inflatie iii en impact iv op inflatie voor globale HICP en 12 hoofdgroepen Gewicht ( ) Inflatie op jaarbasis (%) HICP HICP-CT Impact op inflatie (%-punt) feb/15 mrt/15 apr/15 apr/15 feb/15 mrt/15 apr/15 0 Totaal bestedingen 1000,0-0,4-0,1 0,4 0,3 1 Voeding en alcoholvrije dranken 159,9-0,1 0,0 0,6 0,6 0,1 0,0 0,0 2 Alcoholhoudende dranken en tabak 47,6 3,3 3,3 3,4 2,9 0,2 0,2 0,1 3 Kleding en schoeisel 57,3 0,5 0,5 0,6 0,4 0,1 0,0 0,0 4 Huisvesting, water en energie 146,5-5,7-4,3-1,6-1,5-0,9-0,7-0,3 5 Stoffering en huishoudelijke apparaten 78,3 1,0 1,1 1,0 1,0 0,1 0,1 0,0 6 Gezondheid 71,6 1,6 1,5 1,5 1,5 0,1 0,1 0,1 7 Vervoer 142,1-3,3-1,8-2,2-2,3-0,5-0,3-0,4 8 Communicatie 34,2-0,5-0,5-0,6-0,6 0,0 0,0 0,0 9 Recreatie en cultuur 91,9 0,9-0,7 0,4 0,4 0,1 0,0 0,0 10 Onderwijs 5,5 1,3 1,3 1,3 1,3 0,0 0,0 0,0 11 Hotels, cafés en restaurants 72,7 2,6 2,2 2,9 2,9 0,2 0,2 0,2 12 Diverse goederen en diensten 92,5 2,1 2,4 2,0 2,0 0,3 0,3 0,2 Inflatie volgens specifieke aggregaten De globale HICP kan opgesplitst worden in vijf specifieke aggregaten die samen de totale bestedingen vormen. Voor de energiedragers blijft de inflatie negatief. Ze bedraagt nu -8,0% ten opzichte van -11,0% vorige maand en -14,5% in februari. Ten opzichte van vorige maand daalden de prijzen met 1,6%. De gemiddelde inflatie van dit aggregaat voor laatste twaalf maanden bedraagt -8,8%. De inflatie voor de bewerkte levensmiddelen blijft positief en bedraagt deze maand 1,2% ten opzichte van 1,4% vorige maand. Ten opzichte van vorige maand stegen de prijzen met 0,5%. De inflatie voor de niet-bewerkte levensmiddelen (fruit, groenten, vlees en vis) stijgt deze maand naar 1,1% ten opzichte van -0,4% vorige maand. Ten opzichte van vorige maand stegen de prijzen met 3,8%. Voornamelijk het aantrekken van de groentenprijzen ten gevolge van het nieuwe seizoen speelt een rol. De gemiddelde inflatie van dit aggregaat voor de laatste twaalf maanden is negatief en bedraagt -1,6%.
3/7 De inflatie voor niet-energetische industriële goederen blijft positief en bedraagt deze maand 0,3% ten opzichte van 0,2% vorige maand. De prijzen bleven globaal gezien ongewijzigd ten opzichte van vorige maand. Voor de diensten blijft de inflatie met 2,3% ook positief. Ten opzichte van vorige maand werd een prijsstijging gemeten van 0,2%. De kerninflatie (inflatie zonder energie en onbewerkte levensmiddelen) bedraagt zoals vorige maand 1,4%. Ten opzichte van vorige maand stegen de prijzen met 0,2%. Specifieke aggregaten Inflatie volgens specifieke aggregaten Gewicht ( ) Inflatie op jaarbasis (%) 12 maandelijks gemiddelde (%) Maandelijkse wijziging feb/15 mrt/15 apr/15 apr/15 apr/15 Totaal bestedingen 1000,0-0,4-0,1 0,4 0,2 0,3 Energiedragers 110,2-14,5-11,0-8,0-8,8-1,6 Bewerkte levensmiddelen 131,0 1,2 1,4 1,2 1,8 0,5 Niet-bewerkte levensmiddelen 76,4-0,3-0,4 1,1-1,6 3,8 Niet-energetische industriële goederen 274,2 0,2 0,2 0,3 0,4 0,0 Diensten 408,2 2,6 2,2 2,3 2,3 0,2 HICP zonder energie en onbewerkte levensmiddelen (kerninflatie) 813,4 1,6 1,4 1,4 1,6 0,2 Impact van subindices op de inflatie De negatieve impact op de inflatie was het grootst voor motorbrandstoffen, met een impact van -0,49 procentpunt. De impact voor huisbrandolie en bedroeg -0,39 procentpunt. Gas had een negatieve impact van -0,17 procentpunt. Subindices met de grootste negatieve impact op de inflatie Sub-index Gewicht ( ) Impact op inflatie (%-punt) 2015 apr/15 07.2.2 Brandstoffen en smeermiddelen 41,8-0,49 04.5.3 Huisbrandolie 21,4-0,39 04.5.2 Gas 21,8-0,17
De impact van de subindices met een positieve impact is minder uitgesproken. De grootste impact wordt gerealiseerd door restaurants en cafés met een impact van 0,16 procentpunt. Tabak en elektriciteit hebben beide een impact van 0,12 procentpunt. Sociale bescherming (voornamelijk rusthuizen) heeft een impact van 0,11 procentpunt. Een kleinere positieve impact wordt gerealiseerd door groenten en diensten van artsen en paramedici, beide 0,09 procentpunt. Huishoudelijke diensten hadden tot slot een impact van 0,07 procentpunt. Subindices met de grootste positieve impact op de inflatie Sub-index Gewicht ( ) 4/7 Impact op inflatie (%-punt) 2015 apr/15 11.1.1 Restaurants, cafés en gelijkaardige diensten 60,8 0,16 02.2.0 Tabak 26,5 0,12 04.5.1 Elektriciteit 24,1 0,12 12.4.0 Sociale bescherming 26,3 0,11 01.1.7 Groenten 14,9 0,09 06.2.1 Diensten van artsen en paramedici 8,0 0,09 05.6.2 Huishoudelijke diensten 13,8 0,07
01/2012 05/2012 09/2012 01/2013 05/2013 09/2013 01/2014 05/2014 09/2014 01/2015 Inflatie (%) 01/2012 05/2012 09/2012 01/2013 05/2013 09/2013 01/2014 05/2014 09/2014 01/2015 Inflatie (%) 5/7 Vergelijking van België met de buurlanden Aangezien de HICP voor onze buurlanden pas later wordt bekend gemaakt, kan er slechts een vergelijking gemaakt worden voor de maand maart. De inflatie nam zowel in België als in de buurlanden toe in maart. In maart bedroeg de inflatie in België -0,1%, een stijging ten opzichte van de -0,4% inflatie in februari. Nederland tekende een inflatie van -0,3% op in maart, ook een stijging ten opzichte van de -0,5% in februari. In Frankrijk steeg de inflatie met 0,3% procentpunt: van -0,3% in februari naar 0,0% in maart. In Duitsland steeg de inflatie met 0,2% procentpunt: van -0,1% in februari naar 0,1% in maart. 4,0 HICP 3,0 2,0 1,0 0,0-1,0 België Duitsland Frankrijk Nederland Op basis van de HICP-CT tekende België de hoogste inflatie op wanneer vergeleken wordt met onze buurlanden, ook deze inflatie nam zowel in België als in de buurlanden toe in maart. De inflatie op basis van de HICP-CT steeg in België van -0,1% in februari naar 0,2% in maart. In Duitsland steeg deze inflatie van -0,1% naar 0,1%. In Frankrijk steeg de HICP-CT inflatie naar -0,3% ten opzichte van de -0,6% in februari. In Nederland steeg deze inflatie van -0,6% in februari naar -0,4% in maart. 3,5 HICP-CT 2,5 1,5 0,5-0,5-1,5 België Duitsland Frankrijk Nederland
6/7 Bijkomende inlichtingen Voor meer inlichtingen kan u terecht bij Stephan Moens: 02/277.63.47 statpress@economie.fgov.be Bronvermelding Algemene Directie Statistiek Statistics Belgium. Aanvullende cijfergegevens Tabellen met gedetailleerde gegevens zijn terug te vinden: http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/hicp/
7/7 Technische toelichting i Naast de nationale consumptieprijsindex (CPI) berekent de AD Statistiek - Statistics Belgium ook een Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex (Harmonized Index of Consumer Prices, HICP). De HICP maakt een vergelijking tussen de inflatiegraden van de lidstaten van de Europese Unie mogelijk. De toegepaste bestedingsoptiek en methoden zijn daartoe zo goed mogelijk gecoördineerd en in Europese regelgeving vastgelegd. De uitkomsten van de CPI en de HICP zijn niet gelijk. Dat komt vooral door een andere weging en samenstelling van het pakket goederen en diensten waarop deze indices zijn gebaseerd. Tevens wordt de HICP gebruikt door de Europese Centrale Bank voor haar monetair beleid. Verder wordt de HICP gebruikt om te bepalen in hoeverre een lidstaat voldoet aan de inflatiecriteria bepaald in het Verdrag betreffende de Europese Unie. Enkele verschilpunten tussen de HICP en de huidige CPI: De weging van het pakket aan goederen en diensten in de HICP is hoofdzakelijk gebaseerd op de nationale rekeningen. Op de lagere gedetailleerde niveaus wordt gebruikt gemaakt van het huishoudbudgetonderzoek. De CPI gebruikt hoofdzakelijk het huishoudbudgetonderzoek op alle niveaus. De referentiepopulatie van de HICP is privé huishoudens en bewoners in institutionele huishoudens (o.a. rusthuizen en instellingen). Voor de CPI is dit momenteel privé huishoudens met een referentiepersoon onder een maximale leeftijd. In de HICP wordt een binnenlands bestedingsconcept gehanteerd, dit zijn bestedingen gedaan in België door de referentiepopulatie. Voor de CPI wordt een nationaal bestedingsconcept gehanteerd, dit zijn bestedingen gedaan door de referentiepopulatie ongeacht de locatie. Voor de HICP wordt geen seizoenscorrectie toegepast, voor de CPI wordt dit gedaan voor buitenlandse reizen en vakantiedorpen. De solden worden in de CPI gespreid over telkens 6 maanden, in de HICP worden deze in de maand opgenomen. Voor huisbrandolie wordt de huidige prijs gebruikt in de berekening van de HICP. In de berekening van de CPI wordt een gewogen 12-maandelijks gemiddelde gehanteerd. ii De HICP-CT wordt op dezelfde wijze berekend als de gewone HICP, echter worden in deze index de prijzen berekend op basis van constante belastingtarieven. Deze index geeft dan ook de theoretisch potentiële impact weer van wijzigingen in de indirecte belastingtarieven (zoals de BTW of accijnzen) op de gemeten inflatie. Het betreft hier echter een theoretische impact omdat verondersteld wordt dat de belastingwijzigingen meteen en volledig worden doorgerekend in de prijzen die door consumenten betaald worden. iii Inflatie op jaarbasis meet de prijswijziging tussen de huidige maand en de dezelfde maand van het voorgaande jaar. Een 12 maandelijks gemiddelde vergelijkt de gemiddelde HICP van de laatste 12 maanden met het gemiddelde van de voorgaande 12 maanden. Een maandelijkse wijziging vergelijkt de prijsniveaus van de laatste twee maanden. iv Een impact op inflatie toont de wijziging op inflatie door het opnemen van de subindex in de HICP. De impact neemt niet alleen het gewicht van de subindex in rekening, maar ook of de inflatie van de subindex hoger of lager is dan deze van het geheel aan bestedingen (globale HICP).