3-6-2013. Doorontwikkeling Bouwtransparant (en in relatie tot Energielabel Nieuwbouw) Project dossier Energielabel Nieuwbouw voorbeeld: isolatie



Vergelijkbare documenten
Renovatie Prestatie Willem Koppen 10 april Renovatie Prestatie. Bouwkundig Expertise Bureau in onderlinge samenhang en de Balans

Oplevertoets Nieuwbouw/ Zeer Energiezuinige woningen. Netto warmte vraag ZEW. Kees Arkesteijn (ISSO)

SCHIPHOL HOTEL BADHOEVEDORP

Eindtermen en toetsmatrijs: toets energielabel nieuwbouw Utiliteit Vastgesteld door de EPA-examencommissie

Beknopte beschrijving wijzigingen label methodiek woningen

Overzicht interpretatie- en wijzigingsbesluiten CCvD BRL9500 Energieprestatieadvisering (inclusief ISSO-publicaties) versie 26 januari 2015

metselwerk W minimaal ramen W handmatig minimaal

Opnameprotocol versterkt bouwkolom

Voorbeeldexamen Energie-Index Woningen Meerkeuzevragen Casus. Alle tekeningen en foto s zijn ter plekke gecontroleerd in de betreffende woningen.

metselwerk W minimaal ramen W handmatig minimaal

metselwerk N 10,70 3,50 90 minimaal ramen N 5,20 1, ,60 geen minimaal

Voorbeeldtoets Energieprestatie Energiezuinige woningen

Hans Bosch Hogeschool Rotterdam / Ex ambtenaar BWT

Eindtermen en toetsmatrijs: Netto warmtevraag zeer energiezuinige woningen Vastgesteld door de EPA-examencommissie en goedgekeurd door de COEC van

appartementwoningen E/E = 0.887

Concepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten

Toets 2 Casus Open vragen

Energielabel Utiliteitsgebouwen per

Eindtermen en Toetsmatrijs: Energieprestatiecertificaat Utiliteitsbouw Nieuwbouw Vastgesteld door de EPA-examencommissie en goedgekeurd door het CCvD

RENOVATIE KANTOOR NOTITIE ENERGIEBESPARING EN INVESTERINGEN INHOUDSPOGAVE

Wie zijn wij? drs. ing. Jourdain Martens. ! Directeur. ir. Anne-marije Scheffe. ! Ingenieur

DUMMY-RAPPORTAGE fase 2 te Spoolde

Psi-waarden ( ) in de EPC-berekening. Het bepalen van de -waarden (spreek uit: psi-waarden) en het invoeren daarvan in de EPC-berekening.

ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW

Datum vaststelling CCvD Paragraaf Paragraaf nvt nvt - -

Overzicht interpretatiebesluiten CCvD BRL9500 Energieprestatieadvisering (inclusief ISSO-publicaties)

Tips berekenen EPC. EPN en Nieuwbouw. Modellering

metselwerk N minimaal ramen N geen minimaal

Kwaliteit. gebouwschil. duurzame installaties. bepaalt functioneren

Opnameformulier Energielabel woningen 1. Algemene projectgegevens

2.1 Resumé Ref WN81 (Referentiewoning) Gebouwoverzicht Gebouwgegevens Ref WN81 (Referentiewoning)...

verwijzingen zijn afgestemd op ISSO 82.1 versie oktober 2009

Energieprestatie. metalen gevelelementen in EP berekening Ubouw. 3, 10 en 17 november 2008 VMRG bijeenkomst. door Peter Vierveijzer

Benchmark rekentools ruimtewarmtevraag Januari 2016

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,

metselwerk N minimaal ramen N geen minimaal deur N geen minimaal

Isover EPC-wijzer Behaal een EPC van 0,6 met Isover isolatie-oplossingen

Titel Dicht, dichter, potdicht

Energieneutraal via de Passief bouwen route

Betrouwbaarheid van energielabels bij woningen. Herhalingsonderzoek Datum 24 juni 2010

bouwfysisch rapport bouwbesluitberekeningen

Overzicht interpretatie- en wijzigingsbesluiten CCvD BRL9500 Energieprestatieadvisering (inclusief ISSO-publicaties) versie 17 december 2013

Vrijstaande woning E/E = 0,926

nee nee nee Trans missiegegevens rekenzone gehele woning conslructie A[m* RcţrrŕKAV] UfW/nťK] 3oi H zonwering beschaduwing toelichting

Een betere luchtdichting en de invloed van onbewuste onbekwaamheid

Rapportage luchtdichtheidsmeting Project. In opdracht van..

Hoofdstuk 6.0 ISSO 75.1 Aanvliegroute opnameprotocollen

Opnameformulier woningen voor EP-certificaat

metselwerk N 8,60 3,50 90 minimaal ramen N 2,90 1, ,60 geen minimaal deur N 2,40 1, ,00 geen minimaal

Eindtermen en toetsmatrijs: examen energieprestatiecertificaat bestaande utiliteitsbouw

Bouwbesluittoets. DavidVerg ouw B ouw kunde

Het isolatiemateriaal voor nieuwbouw en renovatie. *Houtskeletbouw

Voorbeeldexamen Energieprestatiecertificaat

Energieprestatie van gebouwen

Voorbeeldexamen Energielabel Woningen NV. Onderdeel 1 Bijlage bij meerkeuzetoets. Lees zorgvuldig onderstaande informatie

Toolkit R c & EPC woningbouw

VvE s met Energie. Onderzoek VvE Schiezicht 10 april 2014 Wouter van den Acker PKW

BOUWBESLUITBEREKENINGEN

metselwerk N 23,80 3,50 90 minimaal ramen N 9,20 1, ,60 geen minimaal

Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG)

ENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN

Isolatie. Technische achtergrond 5 november Wouter van den Acker PKW

Programma. Luchtdichtheid en Passief Bouwen. Passief Bouwen. Ontwerpvisie. Eisen Passief Bouwen. Bouwkundige kenmerken

KOUDEBRUGGEN. hulpmiddelen om koudebruggen te begroten

Thermografisch onderzoek aan de gebouwschil van de woning aan de Thorbeckelaan nr. 24 te Eindhoven

De nieuwe ISSO 51, 53 & 57 publicaties

Voorbeeldexamen Energielabel Woningen NV. Toets 1 Bijlage bij meerkeuzetoets. Lees zorgvuldig onderstaande informatie

Energie Index berekening (EI)

metselwerk N 8,60 3,50 90 minimaal ramen N 2,90 1, ,60 geen minimaal deur N 2,40 1, ,00 geen minimaal

Algemene gegevens. Indeling gebouw. Infiltratie. Bouwkundige transmissiegegevens. Open verbrandingstoestellen

Eindtermen en toetsmatrijs: examen energieprestatiecertificaat bestaande utiliteitsbouw

van naden en kieren, omdat er anders veel warmte verloren gaat.

2,35 m2 V2 deur 0,89 90,00 1,00 0,89 raam 1,18 60,00 0,86 1,01 2,35 kozijnprofiel 0,28 1,90 0,00

ENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN

Passief Bouwen: waarom en hoe?

Het ENERGIEPRESTATIEPEIL (E-peil) en het ISOLATIEPEIL (K-peil) van gebouwen.

Nieuwbouw 26 appartementen te Halfweg - App 26 toren. Eigenschappen rekenzones type rekenzone omschrijving interne warmtecapaciteit Ag [m²]

BEREKENINGEN T.B.V. AANVRAAG OMGEVINGSVERGUNNING RESTAURATIE RIJKSMONUMENT KERKHOFWEG 18 TE STEENDEREN BA800

Het isoleren van de spouwmuur

Thermografisch onderzoek aan de gebouwschil van de panden aan de Insulindelaan nr. 111 en nr. 113 te Eindhoven

Omschrijving. EPC 0-woning Leek, Groningen, Projectsamenvatting

Isolatie. Technische achtergrond 10 november Wouter van den Acker PKW

17. HOE-woning Bart Geurts, Nieman Raadgevende Ingenieurs. Eigenschappen rekenzones type rekenzone omschrijving interne warmtecapaciteit Ag [m²]

Welkom bij BouwLokalen. Gezond bouwen en verbouwen

Energiestudie equivalent opwekkingrendement externe warmtelevering Utrecht

Vermogensbepaling verwarmingsinstallatie met warmtepomp in woningen en woongebouwen

Workshop D2: Bestaande bouw Energielabel conform NEN Spreker: Kees Arkesteijn, ISSO. Programma

2.1 Resumé Ref UN01 (Referentiegebouw)... 3 Gebouwoverzicht Gebouwgegevens Ref UN01 (Referentiegebouw)... 5

Eindtermen en toetsmatrijs: Energieprestatiecertificaat bestaande Woningen

Passiefbouwen. Waarom Passiefbouwen? Wat is Passiefbouwen? Wat zijn de voordelen van Passiefbouwen? Wat zijn de (meer)kosten van Passiefbouwen?

Nieuwe ISSO 51, 53 & 57 (juli 2017) Overzicht van de wijzigingen

Energie-Index en opnameprotocollen.

Isolatie. Technische achtergrond 7 september Tessa van Reeven PKW

DUCO SEMINARS Natuurlijk naar nul-op-de-meter. juni 2015 Jérôme Eijsackers

Bevordering naleving Ventilatie en EPC regels. Verslag uitgevoerde activiteiten Datum 13 december 2010 Status Definitief

Reigersberg 11 t: BN Aagtekerke f:

EPN-berekening. Ventilatieberekening

OPNAME FORMULIER ENERGIELABEL. Adres: Dorpsstraat 1.

92 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

Transcriptie:

Ontwikkelingen in 2013-2014: Doorontwikkeling Bouwtransparant (en in relatie tot ) Vrijwillige invoering naar verwachting 1 september 2013. Uiteindelijk zal dit worden verplicht gesteld. Doel: weergave energieprestatie van het gebouw. Bouwtransparant 2.0 Naar verwachting operationeel per eind 2013. Versie 1-06-2013 Doel: geeft niet alleen een weergave van de werkelijke energieprestatie van het gebouw, maar verschaft ook inzichten over uiteindelijk Comfort & gezondheid en onderhoud. Het is een verlengstuk van de EPC-berekening. De EPC-berekening wordt hierbij achteraf gecontroleerd m.b.t. de getroffen energiemaatregelen en daarna volgt een labeling op energieklasse. Project dossier voorbeeld: isolatie <Project naam> dossier Algemene gegevens Thermische schil Rc-waarde niet transparante constructies Dikte isolatiemateriaal Begane grondvloer Een nauwkeurige werkwijze is vereist. Er zijn projectdossiers over de getroffen energiemaatregelen nodig. (foto s, nota s en certificaten) Deze worden door een gecertificeerde EPN-adviseur op locatie gecontroleerd. Gevels Voorgevel Daken Type isolatiemateriaal Plaatsing (verwerking) isolatie 1

Project dossier voorbeeld: isolatie Project dossier voorbeeld: bewijslast isolatie Wat staat er in een submap Dikte isolatiemateriaal Merk en type Plaatsing (verwerking) Waar is het toegepast Wat is er toegepast Overzichtfoto gevel Merk en type isolatiemateriaal Onderlinge aansluiting isolatiemateriaal Hoeveel is er toegepast Hoe is het toegepast Dikte isolatiemateriaal KOMO attest isolatiemateriaal Hoek aansluiting isolatiemateriaal Project dossier voorbeeld: bewijslast u-waarden Project dossier voorbeeld: opnameformulier Afmeting en dikte Merk en type Controle coating Oppervlakte bepalen kozijn + glas Merk en type beglazing Controle: coating binnenzijde binnenblad Thermische schil U-waarde transparante constructies (b.v. glas) Rc-waarde niet transparante constructies (b.v. metselwerk) Ingevoerd in Toegestane EPC-berekening Afwijking (*) Geconstateerd na opname U 1,64 Max. +/- 10% U 1,64 Geen Rc 2,5 Max. +/- 10% Rc 2,00 15% Werkelijke afwijking Voldoet? Geen goede aansluiting isolatie materiaal. Gevolg: Toeslag op U-waarde: + 0,1. Berekening: Rc 2,5 = U 0,4 + 0,1 (toeslag) = U 0,5 U 0,5 = Rc 2,00 VOLDOET NIET Glas dikte meter KOMO attest beglazing Controle: coating binnenzijde buitenblad (*)= volgens ISSO82-1-publicatie 2

Het is een verlengstuk van de EPC-berekening. De EPC-berekening wordt hierbij achteraf gecontroleerd m.b.t. de getroffen energiemaatregelen en daarna volgt een labeling op energieklasse. Gecontroleerd wordt: Oppervlakte dichte delen; Steekproef oppervlakte ramen; Glas- en kozijntype; Isolatie: (Type materiaal en dikte) Type opwekker; Type warmwater voorziening; Leidinglengten keuken en badkamer (hemelsbreed gemeten); Douche water WTW; Ventilatiesystemen WTW ventilatie; Zonnesystemen (type, oppervlakte, oriëntatie). Het geeft een betere weergave van de energieprestatie van het gebouw. Bouwtransparant 2.0 geeft niet alleen een weergave van de werkelijke energieprestatie van het gebouw, maar verschaft ook inzichten over uiteindelijk Comfort & Gezondheid en Onderhoud. Verschil controle EPC-berekening tussen en Bouwtransparant 2 Leren(de) tas Fase 1: Bouwtransparant Controle EPCberekening metingen Prestatie : Niet alles uit de EPC-berekening wordt gecontroleerd Exclusief: - Luchtlekken; - Qv-10 waarden forfaitair; - Isolatielekken; - Koudebruggen; - Rc-waarden; - Oververhitting; - Werkelijk leidinglengten - Prestatiemetingen Bouwtransparant Controle EPCberekening metingen Prestatie Bouwtransparant 2: Alles uit de EPC-berekening wordt gecontroleerd. 3

controle gemaakte energieafspraken middels b.v. een EPC-berekening of warmteverliesberekening EPC theoretisch (bouwvergunning): EPC werkelijk (na controle): Voorbeeld uit de praktijk Tijdens inspectie 1 m 2 minder glas aangetroffen controle gemaakte energieafspraken middels b.v. een EPC-berekening of warmteverliesberekening EPC theoretisch (bouwvergunning): EPC werkelijk (na controle): Bouwtransparant Optop-module -Primaire energie gebruik: 45.440 MJ. -Tijdens inspectie 1 m 2 minder glas aangetroffen. - Primaire energie gebruik wordt nu: 45.134 MJ. Leren(de) tas Fase 2: Controle EPCberekening Prestatie metingen 4

Prestatiemetingen en Optop-module Uitvoering: 2 Prestatiemetingen en Optop-module Wie: de EPC-adviseur kan dit (laten) uitvoeren. De gemeten waarden worden waar mogelijk in een op zichzelf staand EPC-optop module ingevoerd van waaruit bijvoorbeeld een correctie volgt op de in de EPC berekende energieprestatie in MJ (uitgaande van een optimum). De optop module is bedoeld om voor- of na de bouwfase inzicht te krijgen welke prestatie kan nog beter kan. Uitvoering: Gemeten wordt: Onbedoelde warmteverliezen Koudebruggen Rc-waarden/percentage hout/onbedoelde openingen Onbedoelde luchtlekken Infiltratie (Q v10 waarde) De Flow van de ventilatie Indicatieve geluidmeting Prestatiemetingen Voorbeeld: Openingen in de isolatie: Eerste resultaten TNO-onderzoek: energieverlies t.g.v. onbedoelde openingen: Doorgaande opening van 20 cm2 (NB: 4000 mm2 = 40 cm2) 5

Eerste resultaten TNO-onderzoek: Rc-verlaging t.g.v. onbedoelde openingen: Voorbeeld: Openingen in de isolatie: Conclusie (TNO): Er zijn 8 openingen waargenomen van circa 20cm2 Dat betekent een warmteverlies van: 8x 3MJ/jaar = circa 25 MJ/jaar. Bovendien risico op oppervlaktecondensatie. Conclusie (nog te verifiëren): Er zijn 2 openingen waargenomen van circa 800cm2 Dat betekent een warmteverlies van: 2x 125 MJ/jaar = circa 250 MJ/jaar. Bovendien risico op oppervlaktecondensatie. (NB: 4000 mm2 = 40 cm2) Prestatiemetingen Eerste resultaten TNO-onderzoek: Voorbeeld: Onbedoelde luchtlekken: Totale lengte kieren: 10 meter 6

Prestatiemetingen Voorbeeld: Meting volumestromen: Bouwtransparant Optop-module Leren(de) tas Fase 3: Controle EPCberekening Prestatie metingen BIOM Een bouwkundige kwalitatieve beoordeling gerubriceerd in: Goed Fout Mogelijk gevolg Gericht op de levensduur van het gebouw en met een lerend karakter. Een omvangrijke databank met projectneutrale foto s. Gerubriceerd in: Goed Fout Mogelijk gevolg 7

Inlogscherm BIOM Als voorbeeld de applicatie bestemd voor de SGT Controle onderdeel: kozijn Elk onderdeel wordt beoordeeld op Goed Fout Mogelijk gevolg Controle onderdeel: kozijn, hielafdichting 8

Mogelijkheid project gebonden foto s toe te voegen voorbeeld uit databank BIOM voorbeeld uit databank BIOM voorbeeld uit databank BIOM voorbeeld uit databank BIOM BIOM eindrapportage (voorbeeld) 9

Samenvatting Bouwtransparant Optop-module Leren(de) tas Controle EPCberekening Prestatie metingen BIOM Wettelijk kader: Samenvatting Het resultaat van de controle EPC-berekening: Samenvatting Prestatiemetingen: Welke prestatie kan nog beter: Het resultaat toetsing aan de hand van het Bouwbesluit: De thermische defecten als gevolg van openingen in de gebouwschil betekent een hoger energiegebruik (in MJ) van: Oppervlakte: 160 cm 2 = 25 MJ 800 cm 2 = 250 MJ + TOTAAL = 275 MJ 10

Samenvatting BIOM: Welke schaderisico s zijn er (niet): Samenvatting BIOM: Welke schaderisico s zijn er (niet): Van toepassing voor dit project: BIOM 001 Folie en rubber in daglicht BIOM 011 Spouwisolatie valse luchtspouw BIOM 012 Onderlinge stelruimte dakelementen BIOM 016 Goten BIOM 087 Steigerverankering aan binnenblad BIOM 159 Tape voor herstel folie scheuren 11