INHOUD HET POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN



Vergelijkbare documenten
HET ABC VAN VEILIG WONEN. Gebaseerd op het handboek Bestaande Bouw 2011

Het ABC van veilig wonen VEILIG WONEN, PRETTIG WONEN

Folder Beveiliging. Productinformatie

Politiekeurmerk veilig wonen nieuwbouw

Politiekeurmerk veilig wonen nieuwbouw en vrije kavel

CHECKLIST BEVEILIGING WONING TEGEN INBRAAK

Stop! Beveiligde woning! Hoe u inbraken in uw woning kunt voorkomen.

Beveiligingsrichtlijn

Zo kiest u de juiste beveiliging voor uw woning

Beveiligingsrichtlijn en Productenlijst BESTAANDE BOUW Genormeerde samenstelling van componenten voor gevelelementen en andere producten

Beveiligingsrichtlijn en Productenlijst BESTAANDE BOUW Genormeerde samenstelling van componenten voor gevelelementen en andere producten

HET ABC VAN VEILIG WONEN. Gebaseerd op het handboek Bestaande Bouw 2015

Beveiligingsrichtlijn

Veiligheid Open voor perfectie

Het ABC van veilig wonen

VOORJAAR PREVENTIETIPS BEVEILIGINGS GROEP. Ontspannen. genieten van het voorjaar... BEWAAREXEMPLAAR

Beveiligingsrichtlijn

Politiekeurmerk veilig wonen bestaande bouw

Beveiligingsrichtlijn

Hoe veilig is uw woning?

Veiligheid. De expertise van Belisol gaat een leven lang mee

STAP 2 : BEVEILIG UW GEVELOPENINGEN!

Welke modus operandi (MO) worden gebruikt bij woninginbraken en wat houden deze in?

LIPS Control. Eén sleutel voor uw gehele huis. ASSA ABLOY, the global leader in door opening solutions

Bestaande bouw. Handboek Politiekeurmerk Veilig Wonen

kluswijzer beveiliging

BOUWKUNDIGE MAATREGELEN

Met een veilig gevoel van huis? Deur op slot. Een goed begin!

EEN VEILIG GEVOEL BEGINT BIJ PROTECTION4U

Checklist Politiekeurmerk Bestaande Bouw Aanvrager: Project : Plaats : Betreft : PRESTATIE-EISEN CERTIFICAAT BEVEILIGDE WONING(W)

Hoe voorkomt u inbraak? Tips voor veilig wonen

BUVA PREVENTIEADVIES. Van advies tot oplevering

Onderhoud woningen Driemanspolder

Politiekeurmerk. module 5. Sport, dienstverlening en veiligheid

WOON VEILIGER met het Politiekeurmerk Veilig Wonen

Het Politiekeurmerk Veilig Wonen

Ieder huisje heeft zijn...kluisje. Preventie van woninginbraken. Politiezone Geel Laakdal Meerhout Jos Delarbre

BUVA PA-OD. Robuuste. veiligheid. Doorvalbeveiliging en barrièrestang. Doorvalbeveiliging - Voldoet aan NEN 6702

BEVEILIGINGSRICHTLIJN & PRODUCTENLIJST

Inbraakpreventie 28 november 2013

Certificaat. Beveiligingsrichtlijn. & Productenlijst. Beveiligingsrichtlijn & Productenlijst Bestaande Bouw

Is úw huis goed beveiligd?

kluswrouw. gezien op tv! Elke zondag 15:30-16:30. * montage mogelijk * Gratis montage advies * Advies aan huis. herhaling zaterdag

VEILIG HANG- EN SLUITWERK t.b.v. de woningen c.a.

Certificaat. Beveiligingsrichtlijn en Productenlijst. Beveiligingsrichtlijn en Productenlijst Bestaande Bouw

Voorkom inbraak! Enkele maatregelen kunnen een verschil maken!

Voorkom inbraak! Enkele maatregelen kunnen een verschil maken!

Woon veiliger met het Politiekeurmerk Veilig Wonen

VOOR ALLES EEN OPLOSSING MET DE OPLEGSLOTEN VAN AXA

Mauer levert verschillende type sloten in diverse uitvoeringen die voor meerdere doeleinden geschikt zijn:

Werkgroep Kwaliteitsbeheer Politiekeurmerk Veilig Wonen

BUVA Raamuitzetters 2

Voorkom diefstal uit woning

Is úw huis goed beveiligd?

Woningovervallen. juni 2010 Programma Veilig Wonen

Inbraakwerende scheidingconstructie. Woningbouw. Inbraakwerende deur- kozijncombinatie, zoals bedoeld in afdeling Inpandige woning-entree

Technisch Reglement van het merk S3

MAAK JE WONING INBRAAKVEILIG

Richtlijn genormeerde samenstelling voor bereikbare gevelelementen t.b.v. Politiekeurmerk Veilig Wonen Bestaande Bouw

Senioren & veiligheid. Wat u zelf aan veiligheid kunt doen

Certificaat. Beveiligingsrichtlijn. & Productenlijst. Beveiligingsrichtlijn & Productenlijst Bestaande Bouw

Technisch Reglement van het merk S3

Beveiligingsrichtlijn

NATUURLIJK VENTILEREN MET DE AXA RAAMUITZETTERS

VAKANTIESPECIAL BEVEILIGINGS GROEP. Ontspannen. genieten van de vakantie... BEWAAREXEMPLAAR

Plan van Aanpak Inbraakpreventie

CCV KEURINGSPROTOCOL POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN BESTAANDE BOUW 2011

BUVA HANG- EN SLUITWERK

Inbraak Overval Brand preventie

BUVA. vele uitvoeringen. Inbraakwerend in. Veiligheidsinsteeksloten. Bestaande bouw

SENIOREN & VEILIGHEID Wat u zelf aan veiligheid kunt doen

Totaal aantal woninginbraken

BUVA. Dubbele deuren. probleemloos afsluiten ERGO-BLOCK. Meerpuntssluitingen voor dubbele deuren FULL PROOF

TIPS VOOR DE BEVEILIGING VAN RAMEN EN DEUREN GEEF INBREKERS GEEN KANS! EEN ONBEZORGD GEVOEL BEGINT MET EEN HUIS DAT GOED BEVEILIGD IS

1. ProSafe Voorzetramen In- en uitbraakbeveiliging

Voorlichtingsbijeenkomst veilig wonen. [Naam spreker]

Buurtpreventie in Noordveen

SILVERLINE RAAMBESLAG. raambeslag SILVERLINE RAAMBESLAG

- Kluswijzer - 4. Zelf uw woning beveiligen

Woning beveiligen. Klus wijzer. Handige tips wanneer u zelf gaat klussen

plus Nemef 4100 Nooit meer vergeten je deur op slot te doen. MONTAGE- EN GEBRUIKSHANDLEIDING Veiligheidsslot 4109/18, 4109/28, 4119/18, 4119/28

SNELLE MONTAGE, OPTIMALE BEVEILIGING

Voorwoord. Investeren in fijn wonen. Inbraak? Het zal je maar gebeuren! Resultaten onderzoek : Hoe tevreden bent u over uw woning

van sleutel tot biometrie

KLUSMATE DEUREN EN VEILIGHEID INHOUD 20% KEUZEKORTING NIEUW: BUITENDEUREN WALNUT EN FIR NIEUW: BINNENDEUREN HARVEST EN URBAN INBRAAK PREVENTIE

De Minister van Veiligheid en Justitie, Gelet op artikel 35 van de Wet Justitie-subsidies en artikel 4:4 van de Algemene wet bestuursrecht;

ADVIES IN HANG- EN SLUITWERK VOOR RENOVATIE EN GROOT ONDERHOUD

DE BEST GETESTE DEURBEVEILIGINGSSTRIPS

S² veiligheid profielcilinders

Inbraakwerendheid van Kochs GmbH

de afstandsbediening voor uw deur!

BARRIÈRESTANGEN VOOR AL UW RAMEN

Aanbevelingen Veilig Wonen Scan

Beveiligingsrichtlijn

SILVERLINE RAAMBESLAG. raambeslag

Inbraakpreventie STOP DE DIEF

4look. Een ijzersterk merk

Opbouw paniekbalken 5000 serie

Beveiligingsrichtlijn

Raamuitzetters (04-07)

Transcriptie:

Veilig wonen. Het zou vanzelfsprekend moeten zijn, maar dat ishet niet. Elk jaar wordt er in Nederland volgensde cijfers van het CBSongeveer 85.000 tot 90.000 keer ingebroken. Misschien ishet u ook al eens overkomen. En anderskent u vast wel iemand diehet heeft meegemaakt. Ramen of deuren vernield. Waardevollebezittingen - zomaar ineensverdwenen. Gelukkig kunt u zelf veel doen om inbraak tevoorkomen. Dezebrochurehelpt u daarbij. INHOUD Het Politiekeurmerk Veilig Wonen 2 Het certificaat BeveiligdeWoning 3 Even voorstellen: degelegenheidsinbreker 3 Organisatorischemaatregelen 3 Socialemaatregelen 4 Administratievemaatregelen 4 Risicoklasse-indeling 4 Eisen voor het certificaat BeveiligdeWoning 5 Hang- en sluitwerk 5 Verlichting en zicht 5 Rookmeldersvoor uw eigen veiligheid 5 Bereikbaarheid 5 Maatregelen voor meer brandveiligheid 6 Naar binnen draaiendehouten stompedeur 7 Naar buiten draaiendehouten stompedeur 9 Schuifdeuren en schuiframen 11 Naar buiten draaiendehouten dubbeledeuren 12 Draairamen 13 Klep- of uitzetramen 14 Draai- valramen 15 Dakramen 16 Lichtkoepels 17 Garagedeuren 18 Tot slot 19 Adressen 19 Woordenlijst 19 Wanneer er bij u ingebroken is, is het ergstemisschien wel het ideevan die onbekendein huis. Iemand dierondsnuffelt in uw privé-domein, terwijl u niet thuisbent of ligt teslapen. Weg is uw zekerheid. Weg dat gevoel van thuisis veilig. Inbraken kosten daarnaast tijd en geld. In dezebrochurekomen eerst depreventievewerking van organisatorische en socialemaatregelen aan bod en daarnadebouwkundigemaatregelen. De mogelijketoegangswegen tot het huis worden stuk voor stuk besproken: de voordeur, deachterdeur, maar ook deminder voor dehand liggendeingangen als balkondeuren, dakramen en lichtkoepels. Per onderdeel vindt u in een apart kader een overzicht van degeldendestandaardeisen. Achterin debrochureis een verklarendewoordenlijst opgenomen. Kijk ook naar de speciale brochure voor senioren met een groter lettertype. Deze kunt u downloaden via de webshop op www.politiekeurmerk.nl. HET POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN Veel mensen denken dat zeveilig wonen. Vaak isdat niet het geval. Met het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) kunt u uw huiswel veiliger maken. De kansop een geslaagdeinbraak neemt substantieel af. Wekomen voorbeelden tegen van 90% minder kansop een geslaagdeinbraak. Veel verzekeraars geven u daarom ook korting op depremievan uw inboedelverzekering indien u een certificaat BeveiligdeWoning van het PKVWkunt laten zien. Het Politiekeurmerk Veilig Wonen is er voor bestaandewoningen en voor nieuwe, nog tebouwen woningen. Decertificatie-instellingen geven viaeen PKVW-bedrijf het certificaat BeveiligdeWoning voor debestaandebouw af. Het certificaat BeveiligdeWoning wordt alleen afgegeven als een woning voldoet aan een aantal eisen op het gebied van inbraakpreventieen brand (zoals onder anderehet verbeteren van hang- en sluitwerk en het plaatsen van een rookmelder) en maatregelen om desocialeveiligheid tevergroten. Het keurmerk voor debestaandebouw bestaat uit driecertificaten: BeveiligdeWoning, Veilig Complex en VeiligeOmgeving. In depraktijk hebben bewoners meestal alleen met het certificaat BeveiligdeWoning te maken. Certificaten voor Veilig Complex of VeiligeOmgeving worden vaak door woningcorporatiesof gemeenten aangevraagd. Nieuwbouwwoningen vallen tweejaar na oplevering onder deregelgeving van debestaandebouw. Vanaf dat moment kunnen dezewoningen via een PKVW-bedrijf gecertificeerd worden. Direct vanaf oplevering kan alleen op verzoek van de individuelebewoner een certificaat aangevraagd worden bij een inspectie-instelling. Debepalingen van het Bouwbesluit over inbraakwerendheid wijken dermateaf van het PKVWbestaandebouw dat alleen inspectie-instellingen dit mogen beoordelen. Meestal maakt uw gemeente dekeuzeom denieuwbouwwijk wel of niet onder keurmerk tebouwen. De gegevensvan inspectie-instellingen kunt u vinden op www.politiekeurmerk.nl. 2 POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

HET CERTIFICAAT BEVEILIGDE WONING Om het certificaat BeveiligdeWoning tekrijgen moet uw huisvoldoen aan een aantal eisen op het gebied van inbraakpreventie. In het kort zijn dieeisen: Goedgekeurd en gecertificeerd hang- en sluitwerk op bereikbare ramen, deuren en lichtkoepels. Ook aan deschuur of garagewanneer dewoning via een tussendeur bereikbaar is. Verlichting bij buitendeuren. Een rookmelder op een centraleplaats op elkeverdieping. Zicht vanuit dehal op degenedievoor dedeur staat. Met devolgendevier stappen kunt u uw woning veiliger maken: Stap 1 Vraag preventieadvies aan bij een PKVW-bedrijf bij u in debuurt. Degegevens vindt u op www.politiekeurmerk.nl. Stap 2 Voer degeadviseerdemaatregelen alleen zelf uit wanneer u over voldoendeervaring beschikt. Bij twijfel, laat het door een PKVW-bedrijf doen. Tot 1januari 2015betaalt u slechts6% BTWover dearbeidskosten als u werkzaamheden laat uitvoeren. Stap 3 Na goedkeuring van uw woning door een PKVW-bedrijf ontvangt u het certificaat BeveiligdeWoning. Stap 4 Stuur een kopievan het certificaat naar uw verzekeringsmaatschappij en vraag om premiekorting op uw inboedelverzekering. Veel verzekeringsmaatschappijen verstrekken dezekorting gedurendedehelegeldigheidsduur van het certificaat: tien jaar. EVEN VOORSTELLEN: DE GELEGENHEIDSINBREKER Voor u aan deslag gaat moet u iets weten over inbrekers. Demeeste inbraken (ongeveer 70 tot 80%) worden gepleegd door gelegenheidsinbrekers. Een gelegenheidsinbreker werkt met klein materiaal: een tang, een bandenlichter of een schroevendraaier. Hij wordt actief als hij een pand ziet waar op eenvoudigewijzewat tehalen is. Vervolgenswil hij maar één ding: snel zijn slagslaan. Het komt voor dat er bij een woning ingebroken wordt voor deautosleutelsvan debuiten geparkeerdeauto. Een extra reden om uw huistebeveiligen. Aan goedeverlichting, stevig hang- en sluitwerk en degelijkeramen en deuren heeft hij een hekel. Hij houdt ook niet van oplettendebewonersen buren. Het isbelangrijk dat u vanuit uw huis deopenbareweg kunt zien en dat eventueleinbrekers vanaf destraat tezien zijn. Zorg ook dat u vanuit uwhuisdoor een ruit - in of naast dedeur -, of een deurspion kunt zien wieer voor uw deur staat. Goed beveiligen iseen combinatievan organisatorische(sociale) en bouwkundigemaatregelen. Wordt er toch ingebroken dan kunnen administratievemaatregelen ervoor zorgen dat degestolen spullen weer terug komen. Ook acties om debrandveiligheid tevergroten mogen niet ontbreken. U wilt immersdat een inbreker niet makkelijk in uw woning komt, maar u wilt er wel zelf snel uit kunnen komen in noodgevallen. ORGANISATORISCHE MAATREGELEN Veilig wonen is ook een kwestievan bewust wonen. Debestesloten helpen niet als u zeniet gebruikt of als u tegelijkertijd een raam open laat staan. Veilig wonen vereist op veiligheid gericht gedrag. Gebruik deaanwezigebuitenverlichting. Bijvoorbeeld een lamp met schemerschakelaar dieautomatisch aangaat zodra het donker wordt. Laat alsu savondsniet thuisbent binnen licht branden. Ukunt dat regelen met tijdklokken. Denk ook aan debovenverdieping! Gazorgvuldig om met uw sleutels; laat zevooral nooit in dedeur of het sluitwerk van deramen zitten. Leg desleutel niet onder de deurmat, decontainer of een omgekeerdebloempot. Dit zijn geen geheimeplaatsen. Doedeuren en devoor deinbreker bereikbare ramen op slot alsu in een ander vertrek bent en alsu gaat slapen en leg desleutels op een voor u en uw gezin makkelijk tevinden plaats. Zorg dat bereikbaredeuren en ramen niet achter bomen, schuttingen, schuurtjesof andereobstakels verscholen zijn. Leg geen laddersof ander klimmateriaal voor het grijpen. Breng geen latwerken, pergola s en dergelijkeaan waarlangs een inbreker omhoog kan klimmen. Nodig inbrekersniet uit! Plak nooit een briefjeop dedeur met ben even weg en gebruik uw antwoordapparaat/voicemail of uw sociale webpagina'sniet om uw vrienden en kennissen telaten weten dat u op vakantiebent. Sommigeprofessioneleinbrekers gebruiken de telefoon of het internet om uit tevinden of u thuisbent. Haal de planten niet van devensterbank alsu op vakantiegaat, maar vraag of iemand zewater komt geven. Laat als u langer weg bent het gras maaien. Oftewel: laat zo min mogelijk merken dat u er niet bent. HET ABC VAN VEILIG WONEN 3

Waardevollebezittingen zijn extra zorg waard. Zet zezo neer, dat ze van buiten af niet zichtbaar zijn. Kleine, waardevollezaken (goud, zilver, juwelen, waardepapieren) kunt u opbergen in een inbraakwerendekast of vloerkluis. Diezijn in velesoorten en maten tekoop. Dezeplaatst u op of in devloer, maar altijd stevig verankerd. Deene kluisissterker dan deandere. Vraag uw verzekeraar voor u een kluis aanschaft aan welke indicatiewaardeberging uw kluis moet voldoen. Hoehoger dewaardevan deop tebergen spullen, hoehoger de indicatiewaardeberging diedeverzekering voorschrijft. Kortom, zorg ervoor dat uw huis een bewoondeindruk maakt - ook als u afwezig bent. bij u terug tebezorgen. Er zijn merksets tekoop waarmeeu al uw waardevollespullen kunt merken zoalseen grafeerstift of een pen met onuitwisbareinkt. Informeer bij devakhandel waar u een goedemerkset kunt kopen. Door antiek, sieraden en kunstvoorwerpen op een duidelijkefoto vast teleggen maakt u uw bezittingen herkenbaar voor een ander. Als u een liniaal naast devoorwerpen legt, is degroottevan het voorwerp goed tebepalen. De politie vindt maar weinig gestolen goederen weer terug. Daarom is het juist belangrijk om preventieve maatregelen te nemen. SOCIALE MAATREGELEN Door ook buitenshuiseen beetjeop teletten, vergroot u uw eigen veiligheid. Ook goedecontacten met buren en anderebuurtbewoners zijn van belang. Maak afspraken met uw buren om over en weer een oogjein het zeil te houden. Laat hen weten wanneer u weg bent en bewaak elkaars woning bijvoorbeeld met behulp van een babyfoon. Misschien kunt u elkaar helpen door in vakantiesdeplanten water tegeven en debrievenbus telegen. Meld problemen diedeveiligheid schaden (zoalskapottestraatverlichting of hoog opgroeiend groen dat het zicht belemmert) aan deverantwoordelijkeinstanties. Spreek elkaar aan op onveilig gedrag en bel bij onraad of verdachtesituatiesdirect depolitieop nummer 112. ADMINISTRATIEVE MAATREGELEN RISICOKLASSE-INDELING Iederewoning loopt een bepaald inbraakrisico. Indien u een hoger risico loopt omdat u een hogeinboedelwaardeheeft of bepaaldebijzondere bezittingen, kan uw verzekeringsmaatschappij aanvullendeeisen stellen. Dieeisen kunnen zwaarder zijn dan deeisen van het certificaat BeveiligdeWoning. Het niveau van het certificaat BeveiligdeWoning is voldoendevoor een verzekerdewaardevan deattractievezaken van deinboedel van meer dan 50.000,-. Onder attractievezaken worden verstaan: audiovisueleen computerapparatuur; lijfsieraden, contant geld of waardepapieren; bijzonderebezittingen zoalskunst en verzamelingen, mitseenvoudig transportabel. Voor naar schatting 90% van dewoningen in Nederland kan worden volstaan met het certificaat BeveiligdeWoning. Neem bij twijfel contact op met uw verzekeringsmaatschappij. Het merken en registreren van waardevollebezittingen is heel nuttig. Goed geregistreerdebezittingen, voorzien van uw postcodeen huisnummer (en eventueel detoevoeging NL), zijn voor dieven een stuk minder interessant. En mocht er onverhoopt ooit iets worden gestolen, dan stellen uw adresgegevensdepolitiein staat om degevonden goederen weer 4 POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

EISEN VOOR HET CERTIFICAAT BEVEILIGDE WONING Veilig wonen begint met goedebouwkundigevoorzieningen. Maar wanneer is uw huisvoldoendebeveiligd?dit hoofdstuk geeft u duidelijke beveiligingsadviezen voor allekwetsbareplekken zodat u uw huiskunt aanpassen aan deeisen van het certificaat BeveiligdeWoning. In dezebrochureleest u in deblauwevlakken deconcreteeisen van het PKVW. Daaronder vindt u detoepassingen hoeu aan dezeeisen kunt voldoen en hoeu zelfs meer kunt doen dan vereist wordt. Dit noemen weaanbevelingen. Wenst u meer (detail)informatie, dan kunt u dehandboeken van het Politiekeurmerk Veilig Wonen bestellen of gratis downloaden in dewebshop op www.politiekeurmerk.nl. Alsallehierna genoemdemaatregelen op dejuistemanier zijn uitgevoerd komt u in aanmerking voor het certificaat BeveiligdeWoning. Dit certificaat krijgt u uitgereikt via een PKVW-bedrijf. Op dewebsite www.politiekeurmerk.nl vindt u informatieover dezeaangesloten bedrijven. Met dat certificaat heeft u dezekerheid dat uw woning voldoet aan destandaardeisen voor inbraakpreventie. Het uitvoeren van de genoemdemaatregelen wordt door demeesteverzekeringsmaatschappijen beloond met korting op depremievan uw inboedelverzekering. Natuurlijk is dat niet het belangrijkste, het gaat vooral om uw veiligheid en veiligheidsgevoel. HANG- EN SLUITWERK Om het certificaat BeveiligdeWoning teverkrijgen moet gebruik worden gemaakt van hang- en sluitwerk dat aan hogeeisen voor inbraakpreventie voldoet. ROOKMELDERS VOOR UW EIGEN VEILIGHEID Het beveiligen van uw huis heeft tweekanten. Inbrekers komen niet zo gemakkelijk binnen, maar u heeft soms meer tijd nodig voor u naar buiten kunt. In geval van brand kan dat gevaarlijk zijn. Bij inbraakbeveiliging horen daarom ook maatregelen om debrandveiligheid tevergroten, zoals het plaatsen van rookmelders op dejuisteplekken in dewoning. BEREIKBAARHEID Hoewel demeestewoninginbraken plaatsvinden op debeganegrond, bereiken deinbrekers hun doelwit ook via opklimming. Diebereikbare gevelelementen moeten aan dezelfdeinbraakwerendeeisen voldoen als op debeganegrond. Het Politiekeurmerk Veilig Wonen besteedt veel aandacht aan debeveiliging van deuren, ramen en constructieonderdelen zoals dakramen en lichtkoepels. Bereikbaarheid Bereikbaar zijn in elk geval de begane grond van woningen en de gevelelementen op galerijen. Indien binnen 3,5 meter vanaf maaiveld een werkvlak van minimaal 40 bij 40 centimeter aanwezig is, zoals een luifel, een uitbouw of een balkon, dan zijn gevelelementen die daarboven en kort daarnaast liggen meestal ook bereikbaar, en dienen daarom beveiligd te worden. Er zijn echter meer bereikbaarheidsnormen. De volledigde norm bereikbaarheid kunt u lezen in bijlage 1van het handboek PKVWBestaande Bouw: het handboek downloadt u via de webshop op www.politiekeurmerk.nl Alsu zeker wilt weten dat het product aan dehogeeisen voldoet, let dan vooral op het logo van SKG (Stichting Kwaliteit Gevelbouw) op het hang- en sluitwerk of het V logo. Het aantal sterren geeft een indicatie over deinbraakwerendheid. Let er ook op dat het -teken bij het logo van SKG geplaatst is; dan weet u zeker dat u hang- en sluitwerk heeft dat volgensdenieuwstenormen is goedgekeurd. Ieder PKVW-bedrijf heeft een overzicht van alleproducten diegoedgekeurd zijn voor het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Of een bepaald slot toepasbaar is, hangt medeaf van deondergrond (hout, kunststof, metaal). Meer informatiehierover vindt u in depkvwproductenlijst. Deze kunt u gratisdownloaden viadewebshop op www.politiekeurmerk.nl. VERLICHTING EN ZICHT Inbrekersworden niet graag gezien. Maar u wilt wel zien wieer voor de deur staat. Zorg daarom voor goed licht en zicht. Deuren dievanaf straten, achterpaden of tuinen zichtbaar en bereikbaar zijn, moeten zo zijn verlicht dat u onraad ziet en dat degebruiksvriendelijkheid voor uzelf en uw bezoekers optimaal is. Passerende(politie-) mensen kunnen bij goedeverlichting onraad beter waarnemen. Umaakt uw huisveiliger door goedebuitenlampen met een stevig armatuur te plaatsen. Ideaal zijn lampen dievanzelf aangaan alshet donker wordt. Plaats of bevestig lampen niet achter bomen en struiken en vervang kapottelampen direct. HET ABC VAN VEILIG WONEN 5

MAATREGELEN VOOR MEER BRANDVEILIGHEID Standaardeis voor elkeverdieping met een stahoogtevan minimaal 1.90 meter (minimaal 8m 2 ): een goed werkendeoptischerookmelder. Indien nog een rookmelder geplaatst moet worden is dezetenminstevoorzien van een CE-verklaring op basis van deen14604. Rookmelder Een goed werkenderookmelder op een centraleplaatsop iedereverdieping isverplicht voor het certificaat BeveiligdeWoning. Dezeslaat tijdig alarm bij rook. Zo n alarmsignaal geeft u voldoendetijd en gelegenheid om uw deur(en) teopenen. Alseen rookmelder nog geplaatst moet worden, isdezetenminstevoorzien van een CE-verklaring op basisvan deen14604. Alleen optische rookmelders mogen worden geplaatst. Als derookmelder aangesloten is op het lichtnet, dan moet deze voorzien zijn van een back-up batterij. Er zijn rookmeldersdieeen batterij hebben met een langelevensduur (vijf of tien jaar). Derookmelder zelf heeft een beperkte levensduur. Vaak staat in deproductbeschrijving dat het verstandig isom derookmelders elketien jaar tevernieuwen. Vluchtvriendelijke deur Een aanbeveling in het Politiekeurmerk BestaandeBouw is om een deur vluchtvriendelijk uit tevoeren, bijvoorbeeld door het toepassen van een draaiknopcilinder. Indien er brand ontstaat, iser een vluchtweg zonder dat u een sleutel hoeft tegebruiken. Mocht u in paniek zijn dan hoeft u niet naar een sleutel tezoeken. In veel gevallen is devoordeur daarvoor het meest geschikt, soms kan een anderedeur voor dehand liggen. Vraag bij het PKVW-bedrijf dat u inschakelt of zehier ervaring meehebben. Er zijn namelijk bepaaldevoorwaarden verbonden aan het gebruik van een draaiknopcilinder diewel goed uitgevoerd moeten worden. Zo moet glas wat zich binnen 1meter van dedraaiknopcilinder bevindt, inbraakwerend zijn conform klassep4a. Uw glasleverancier of het PKVW-bedrijf kan u daarbij adviseren. Voor het tegengaan van het direct aanboren van dedraaiknopcilinder met een speedboor dient SKGgoedgekeurdedoorboorbelemmering geplaatst teworden of u kunt een nietmanipuleerbaredraaiknopcilinder plaatsen. U dient rekening tehouden met deplaats van debrievenbus. Isuw brievenbusgeplaatst binnen 1 meter van dedraaiknopcilinder?dan ishet noodzakelijk debrievenbus af teschermen, om tevoorkomen dat een inbreker het slot viadebrievenbuskan openmaken. Bij een brievenbusopening met een maximale hoogtevan 45mm in combinatiemet een niet-manipuleerbaredraaiknopcilinder is deafscherming van debrievenbusniet noodzakelijk. Tips Zorg dat iedereen in huisweet wat desnelsteen veiligsteroute isom het huisteverlaten. Maak hier van tevoren goedeafspraken over en wacht niet tot het telaat is. Vlucht bij voorkeur naar beneden. Goed sleutelbeheer is noodzakelijk. Zorg er dus voor dat iedereen in huis weet waar desleutels van afgesloten deuren zijn en dat dezemakkelijk open kunnen, dus niet gebarricadeerd door bijvoorbeeld fietsen of vuilniszakken. Brandblussersen branddekens zijn niet verplicht op grond van het keurmerk, maar eigenlijk zou iedereen er één in huis moeten hebben. Er zijn verschillendetypen. Laat u goed informeren welk typevoor u het meest geschikt is. Een goedgekeurde rookmelder Deze rookmelders zijn herkenbaar door het KOMO-merk op de verpakking en op de rookmelder zelf: Voor het meest actuele overzicht van rookmelders met het KOMO-merk kijk op: www.bouwkwaliteit.nl en/of www.keurmerk.nl of kijk in 'lijst T' van de Productenlijst (deze downloadt u via de webshop op www.politiekeurmerk.nl) Meer informatie over brandveilig wonen? PKVWBeveiligingsrichtlijn en deproductenlijst: www.politiekeurmerk.nl Bouwbesluit (onderdeel brandveiligheid): www.bouwbesluitonline.nl Consument en veiligheid: www.veiligheid.nl/brand Brandweer: www.brandweer.nl/ brandveiligheid/veilig_wonen 6 POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

NAAR BINNEN DRAAIENDEHOUTEN STOMPEDEUR Bijvoorbeeld: de voordeur Standaardeisen voor devoordeur: dezeeisen gelden voor een naar binnen draaiendehouten stompedeur. Heeft u een ander soort deur zoals een boerendeur, platal deur, kunststof deur of metalen deur, dan gelden afwijkendeeisen. Neem daarvoor contact op met een PKVWbedrijf. ten minstedriedeugdelijkeen goed gemonteerdescharnieren een goedgekeurdesluiting: - hoofdoplegslot ** of - hoofdinsteekslot ** of - hoofdslot * +een bijzetslot * of - hoofdslot +een bijzetslot ** of - hoofdslot +tweebijzetsloten * of - meerpuntssluiting **/*** veiligheidsbeslag SKG** bijbehorende/bijpassendesluitkommen of kasten een cilindertrekvoorziening (tenminste15kn) verticaleglaslatten aan buitenzijdebij glasoppervlakte<1,2m 2 : geschroefd (met RVSkruiskopschroeven), gekit met hechtendekit of deruit aan debinnenzijdegelijmd aan het kozijn met goedgekeurde lijmendekit. Nagelen van deglaslatten (minimaal 15x 17mm) mag ook in combinatiemet tenminsteeen afwateringskitrand aan de zijdevan deglaslatten en aan debinnenzijdetussen glas en kozijn. * =SKG* ** =SKG** *** =SKG*** LETOP: Desterrensystematiek isin 2010 gewijzigd waardoor er geen SKG* meerpuntssluiten meer worden gefabriceerd. Indien een dergelijk slot geplaatst isbehoeft dezenietteworden vervangen. Kwaliteit Dedeur moet stevig zijn en van goedekwaliteit. Door flink tegen de onder- en bovenkant teduwen kunt u desterktevan uw deur testen. Wijkt dedeur niet of nauwelijks, dan is hij sterk genoeg. Een minder sterkedeur, zoals een platal deur, is vaak aanzienlijk teversterken door het bijplaatsen van een goedgekeurdeanti-inbraakstrip. Een antiinbraakstrip verkleint demogelijkheid dat een inbreker met bijvoorbeeld een schroevendraaier dedeur opent. Detweedelen van deanti-inbraakstrip schermen dekier tussen deur en kozijn af en voorkomen ook dat dedagschoot kan worden opengeflipperd. Een bijzetslot op kniehoogte is dan wel aan tebevelen bij een minder sterkedeur. Glaslatten Bij deurruiten moet bij voorkeur binnenbeglazing zijn toegepast. Dit betekent dat deglaslatten waarmeehet glasin desponning wordt gehouden aan debinnenkant van dedeur zijn aangebracht. Controleer of deglaslatten stevig zijn bevestigd (met schroeven) en of het niet mogelijk is deruit of devakvulling eruit teduwen. Alser toch glaslatten aan debuitenkant zijn bevestigd, moeten deverticalelatten 6 cm uit de hoeken en vervolgens om de20 cm met schroeven (beveiligdeschroeven of kruiskopschroeven) worden bevestigd of eventueel met hechtendekit worden vastgezet. Nagelen van deglaslatten (minimaal 15x 17mm) is toegestaan wanneer er aan dezijdevan deglaslatten (tussen glaslatten en glas) en aan debinnenzijdetussen glas en kozijn een afwateringskitrand isaangebracht. Hoofdslot Uw voordeur kan voorzien zijn van een oplegslot of een insteekslot. Voor standaardbeveiliging iseen hoofdslot met een kwaliteit SKG** voldoende. Een slecht slot kan het besteworden vervangen door een kwaliteitsslot. Een slot van redelijkekwaliteit kan meestal worden aangevuld door een bijzetslot om het aan deeisen telaten voldoen. Bij een slot met een kwaliteit SKG* ishet plaatsen van een bijzetslot (minimaal SKG* )altijd noodzakelijk. Doedit bij voorkeur op kniehoogte; in depraktijk blijkt dat op dit punt dedeur het meest teverduren krijgt. Bij een hoofdoplegslot is dezwakkeschakel desluitkast (en debevestiging daarvan). Ukunt desluitkast vervangen door een sterkesluitkast met extralangeschroeven. Een insteekslot moet altijd voorzien zijn van een stalen bijbehorendeof bijpassendesluitkom. Bij vrijwel allesloten hoort veiligheidsbeslag (schilden). Inbraakwerendheid deuren Indien het kozijn niet direct in verbinding staat met een muur maar een tussenstijl (<85mm) heeft met een glasstrook, isdeconstructieniet stevig genoeg om met een hoofdslot met blokschoot tevoldoen aan de norm van 3minuten inbraakwerendheid. In dat geval moet een slot met een haakschoot worden toegepast. Indien er binnen 25cm van het hoofdslot een bouwkundigeverbinding is zoals een tussenkalf dan kan wel volstaan worden met een hoofdslot met blokschoot. Overigens is het plaatsen van een bijzetslot SKG** met haakschoot een mogelijkheid, uiteraard altijd conform debeveiligingsrichtlijn en deproductenlijst van het PKVW. Dezelijsten zijn gratistedownloaden via www.politiekeurmerk.nl. Dezealinea is ook van toepassing op denaar buiten draaiendedeur (pagina9). Oplegslot met cilinder en sluitkom HET ABC VAN VEILIG WONEN 7

NAAR BINNEN DRAAIENDEHOUTEN STOMPEDEUR (vervolg) Het bijzetslot Een hoofdslot zonder kwaliteitsaanduiding kan door plaatsing van een bijzetslot (kwaliteit SKG** ) aan denorm voldoen. Ook het plaatsen van tweebijzetsloten met elk minimaal één SKG* iseen mogelijkheid. Indien u dewoning viadiedeur verlaat, dient het slot wel aan tweezijden bedienbaar tezijn, zodat u dedeur ook van buitenaf kunt sluiten. Balkondeuren en deuren waar u dewoning niet verlaat, kunnen eventueel met tweeoplegsloten SKG* worden afgesloten. Plaatser één bovenaan en deander op kniehoogte. Er isveel keuzeop demarkt; overleg met depreventieadviseur van een PKVW-bedrijf wat in uw geval het besteis. Het is handig als u het bijzetslot en hoofdslot met dezelfde sleutel kunt bedienen. Meerpuntssluitingen Nog handiger zijn meerpuntssluitingen. Met één sleutel bedient u meerderesluitpunten tegelijk. Het aanbrengen van meerpuntssluitingen is echter niet eenvoudig. Ukunt dat beter overlaten aan devakman. Goede meerpuntssluitingen dienen altijd tezijn voorzien van deugdelijkebijbehorendeof bijpassendesluitkommen en goedgekeurd veiligheidsbeslag. Scharnieren Meestal zitten descharnieren bij een voordeur aan debinnenkant en leveren daarom geen probleem op. Controleer wel of er ten minste driedeugdelijk gemonteerdeen onderhouden scharnieren zijn. Stiftscharnieren en inboorpaumelles moeten worden vervangen. Worden dezeniet vervangen, neem dan aanvullendebeveiligingsmaatregelen om descharnierzijdetebeveiligen. Beweegbare openingen Een brievenbus dicht bij het hoofdslot verdient extraaandacht. Een handigeinbreker zou het slot viadebrievenbus kunnen openen. Maak er daarom een gewoontevan om altijd denachtschoot van het hoofdslot te gebruiken. Ook voor anderebeweegbareopeningen zoalskattenluikjes (bij een achterdeur) en praatluikjes geldt dat u dezebeter zo kunt plaatsen of afschermen dat openhengelen van dedeur via dezeopeningen onmogelijk is. Dedeurkruk aan debinnenzijdevervangen door een draaiknop kan ook een oplossing zijn (kijk voor devoorwaarden op pagina 6 bij vluchtvriendelijkedeur ), maar ook een postbak of zak of een afschermplaat boven de binnenzijdevan debrievenbus isgoed. De cilinder Decilinder is het gedeeltevan het slot waar u desleutel insteekt. Een niet goed beveiligdecilinder kan worden afgebroken. Doordat decilinder somsuitsteekt of het plaatjeeromheen (beslag) makkelijk teverwijderen is, kan een inbreker met een tang zoveel kracht uitoefenen op de cilinder dat dezeafbreekt. Hiernais het slot vaak binnen één minuut te openen. Door goedgekeurd veiligheidsbeslag aan tebrengen verkleint u dekansop afbreken van decilinder. Cilindersmet SKG** en SKG*** zijn bovendien voorzien van doorboorbelemmering. Kierstandhouder Vindt u het vervelend om s avonds dedeur temoeten openen als er iemand voor dedeur staat, dan kunt u een zogenaamdekierstandhouder monteren. Dit is een stevigerevariant van dedeurketting die ervoor zorgt dat dedeur maar op een kier kan worden geopend. Dit voorkomt binnendringen. Een oplossing met een tezwak kettinkje is niet voldoendeom een indringer tegen tehouden. Er zijn gecertificeerde kierstandhoudersverkrijgbaar. Glas Enkel glas is kwetsbaar. Vooral als het kleineruiten zijn. Inbrekerskunnen deonderruiten in voordeuren vaak gemakkelijk verwijderen. Naast het vastzetten van glaslatten aan debuitenzijdeis het raadzaam enkel glas in onderruiten af teschermen met een stevig hekwerk of een onbreekbarekunststof plaat aan debinnenkant. Ook inbraakwerend glasisgoed bruikbaar. Voor glaspanelen (kleiner dan 1,2m 2 )geldt hetzelfde. Vraag vakkundig advies. Gebruiksvriendelijke producten Wanneer devakvulling van een deur of raam geheel gesloten is, bijvoorbeeld met hout of inbraakwerend glas, kunt u gebruiksvriendelijkesloten laten plaatsen. Dit zijn sloten dieu vanaf debinnenkant van deur of raam zonder sleutel (bijvoorbeeld met een draai- of drukschuifknop) kunt bedienen. Dergelijkegebruiksvriendelijkesloten zijn aan teraden met het oog op een snellevluchtweg bij brand, omdat u geen sleutel hoeft tegebruiken om dedeur van binnenuit teopenen. Wanneer u gebruik maakt van draaiknopcilinders of andereniet met een sleutel afsluitbareproducten, vraag dan altijd vakkundig advies. Ook zijn er comfortsloten (ook wel seniorensloten genoemd) waarbij decilinder boven dekruk isgeplaatst en afstandbediendebovenraamsluitingen. Verlichting Goedeverlichting bij devoordeur werkt preventief en isverplicht voor het certificaat BeveiligdeWoning tenzij deopenbareverlichting ter plaatsevoldoendeis. Het besteis een lamp met een schemerschakelaar en een slagvastekap. Slagvasteverlichtingsarmaturen zijn teherkennen aan het SKG -logo. Plaatsdelamp op ooghoogtedan herkent u de bezoekers beter. Openbareverlichting kan voor verlichting bij dedeur zorgen. Delantaarnpaal moet dan wel binnen 7,5meter van dedeur staan. Cilindertrekbeveiliging Sinds1april 2014 iscilindertrekbeveiliging een eis voor het certificaat Beveiligde Woning. Cilinders dienen beschermd teworden met een cilindertrekbeveiliging met een trekkracht van tenminste15kn. Er moet dus een product toegepast worden dat voorkomt dat uw cilinder(s)eruit getrokken worden. Het plaatsen van veiligheidsbeslag SKG** of *** met cilindertrekbeveiliging, of een cilinder SKG*** zijn demanieren om aan dezeeistevoldoen. Kierstandhouder Anti-inbraakstrip 8 POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

NAAR BUITEN DRAAIENDEHOUTEN STOMPEDEUR bijvoorbeeld: de zij- of achterdeur Standaardeisen voor dezij- of achterdeur en overigedeuren dienaar buiten opendraaien: dezeeisen gelden voor naar buiten draaiende houten stompedeuren. Heeft u een ander soort deur zoals een boerendeur, platal deur, kunststof deur of metalen deur, dan gelden afwijkende eisen. Neem daarvoor contact op met een erkend PKVW-bedrijf. scharnieren: - 3goedgekeurdescharnieren **/*** of - 3standaard scharnieren en 3dievenklauwen een goedgekeurdesluiting: - hoofdslot ** of - hoofdslot* +bijzetslot * of - hoofdslot +bijzetslot ** of - hoofdslot +2bijzetsloten * of - meerpuntssluiting **/*** - anti-inbraakstrip * +hoofdinsteekslot SKG* of - anti-inbraakstrip * +bijzetslot * veiligheidsbeslag SKG** bijbehorende/bijpassendesluitkommen of -kasten verticaleglaslatten aan buitenzijde: geschroefd /gelijmd of nagelen van deglaslatten (minimaal 15x 17mm) mag ook in combinatiemet tenminsteeen afwateringskitrand aan dezijdevan deglaslatten en aan debinnenzijdetussen glasen kozijn. verlichting (zieonder verlichting) een cilindertrekvoorziening (tenminste15kn) blind beslag (tenminsteskg**) bij toepassing halvecilinder * =SKG* ** =SKG** *** =SKG*** Ziealinea Inbraakwerendheid deuren op pagina 7. LETOP: Desterrensystematiek isin 2010 gewijzigd waardoor er geen SKG* meerpuntssluiten meer worden gefabriceerd. Indien een dergelijk slot geplaatst isbehoeft dezenietteworden vervangen. Toegankelijkheid Een zijdeur of achterdeur dieu alstoegangsdeur gebruikt, moet ook vanaf debuitenkant afgesloten kunnen worden op allesluitpunten. Zorg er ook voor dat uw deur voldoendezichtbaar is vanaf het achterpad of vanuit andere panden. Ook balkondeuren diebereikbaar zijn voor inbrekers moeten beveiligd zijn als een, naar binnen- of naar buitendraaiende deur. Voor deuren van schuren en bergingen diedirect toegang geven tot dewoning geldt hetzelfde. Bereikbaarheid Welkeramen en deuren zijn bereikbaar voor inbrekers?in Nederland is hiervoor een norm ontwikkeld (NEN5087). In hoofdlijnen zijn devolgenderamen en deuren bereikbaar: alleramen en deuren op debeganegrond; alleramen en deuren gelegen aan (semi-)openbaar terrein; demeesteramen en deuren diegrenzen aan een balkon op deeerste etage; ramen boven een uitbouw, grote luifel etc. Vraag uw PKVW-bedrijf of dit voor uw ramen en deuren geldt. Ukunt dit zelf nalezen in 'Bijlage1: Bereikbaarheid' van het handboek PKVW BestaandeBouw, gratis tedownloaden viadewebshop op www.politiekeurmerk.nl. Verlichting Verlichting bij voor-, achter- en zijdeuren van dewoning werkt preventief en is verplicht voor het certificaat BeveiligdeWoning. Voorwaardeis dat dezedeuren bereikbaar en voor anderen zichtbaar moeten zijn. De openbareverlichting zorgt soms al voor deverlichting bij devoordeur. Deze moet dan wel binnen 7,5meter van dedeur staan. HET ABC VAN VEILIG WONEN 9

NAAR BUITEN DRAAIENDEHOUTEN STOMPEDEUR (vervolg) Lamp (met schemerschakelaar) Het besteis een lamp met een schemerschakelaar en een slagvastekap. Slagvasteverlichtingsarmaturen zijn teherkennen aan het SKG -logo met een vinkje :. Plaatsdelamp bij voorkeur op 2.70 m hoogte, dan is hij niet zo gemakkelijk tesaboteren. Alser meer deuren in een gevelvlak zijn kunt u volstaan met één goed geplaatstelamp diealledeuren in degevel verlicht. Demaximaletoegestaneafstand tussen deur en lamp is 7.50 m. Een buitenlamp is verplicht als u een bereikbare(balkon)deur heeft op debeganegrond of eerste etage(binnen 5,5meter van het maaiveld) waardoor naar binnen kan worden gegaan én alser geen verlichting op debeganegrond is(openbaar of bij uw woning behorend). Kwaliteit Zievoordeur (blz. 7). Het slot Een insteekslot van redelijkekwaliteit kan meestal worden opgewaardeerd met een bijzetslot van SKG** met bijbehorendeof bijpassende sluitkom/sluitkast. Vraag aan een PKVW-bedrijf welk typeu nodig heeft. Blind beslag Alsin een bereikbarenaar buiten draaiendedeur (bijvoorbeeld balkondeur) een insteekslot met een halvecilinder wordt toegepast, is het verplicht om een gecertificeerd (tenminsteskg** )blind beslag toete passen. Dezeverplichting geldt niet voor deuren dievoldoen aan weerstandsklasse2van denen5096; voor schuifdeuren en voor deuren die voorzien zijn van een gecertificeerd bijzetslot (SKG** ) of tweegecertificeerdegrendels/raamboompjes(skg* ). Scharnieren Scharnieren met een uitneembarestift kunt u beveiligen door er drie dievenklauwen bij teplaatsen. Een anderemogelijkheid is zetevervangen door scharnieren met een veiligheidsnok. Goedgekeurdescharnieren met veiligheidsnok zijn herkenbaar aan deskg** of SKG*** aanduiding. Reeds aanwezige scharnieren met de aanduiding SKG* hoeven NIETte worden vervangen. Lamp met schemerschakelaar Insteekslot met veiligheidsbeslag in stompe deur Glas en glaslatten Zievoordeur (blz. 7). Het bijzetslot Zievoordeur (blz. 8). Meerpuntssluitingen Zievoordeur (blz. 8). Dievenklauw Cilindertrekbeveiliging Zievoordeur (blz.8). Bijzetslot Meerpuntssluiting 10 POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

SCHUIFDEUREN EN SCHUIFRAMEN (horizontaal schuivend) Standaardeisen voor schuifdeuren: - bij schuivendedelen aan debinnenzijde: uittilblokkering goedgekeurdesluiting: - 1hoofdslot/sluiting **/*** of - 2schuifpuisloten/bijzetsloten * of - goedgekeurdeschuifpuibalk** indien cilinder aan debuitenzijdeaanwezig, cilindertrekbeveiliging (tenminste15kn) * =SKG* ** =SKG** *** =SKG*** - bij schuivendedelen aan debuitenzijde: uittilblokkering goedgekeurdesluiting: - 2bijzetsloten met haakschoot * of - goedgekeurdeschuifpuibalk ** verlichting (zieachterdeur) glaslatten (zievoordeur blz. 7) LETOP: reedsaanwezigeschuifpuibalken SKG* hoeven NIET vervangen teworden. Constructie Schuifdeuren hebben meestal een vast en een schuivend deel. Soms hebben zemeer schuivendedelen. Het schuivendedeel kan zich aan de buitenkant bevinden, maar ook aan debinnenkant. In beidegevallen biedt railblokkering een goedebeveiliging. U heeft daarvoor een schuifpuibalk (SKG**) nodig diein dehandel verkrijgbaar is. Controleer bij schuifdeuren ook of het vastedeel goed is gemonteerd en dus niet eenvoudig teverwijderen is. Verlichting Zieachterdeur (blz. 10). Uittillen Veel schuifdeuren kunnen zonder veel moeitemet behulp van een schroevendraaier of beitel van derail worden getild. U kunt dit testen met een plankjealshevel. Wanneer dedeur of het raam inderdaad kan worden opgetild, kunt u boven het schuivendedeel een blokkering aanbrengen. Ukunt hiervoor blokjes gebruiken die u vastzet met (volle draad-)schroeven. Isbeveiliging met blokjesniet mogelijk, dan kunt u dedeur of het raam beveiligen met tweegoedgekeurdebijzetsloten. Het slot Alsdedeur niet van derail kan worden getild, kunt u volstaan met één goedgekeurd haakzwenkschootslot. Cilindertrekbeveiliging Zievoordeur (blz.8). Schuifpuislot Schuifpuibalk Bijzetslot op schuifpui gemonteerd HET ABC VAN VEILIG WONEN 11

NAAR BUITEN DRAAIENDEHOUTEN DUBBELEDEUREN Bijvoorbeeld: openslaande tuindeuren Standaardeisen voor dubbeledeuren dienaar buiten draaien: deze eisen gelden voor naar buiten draaiendehouten deuren. Scharnieren: - 3goedgekeurdescharnieren **/*** per draaiend deel of - 3geroldescharnieren en 3dievenklauwen Op deactieve(loop) deur: goedgekeurdesluiting: - hoofdinsteekslot ** inclusief een stalen hoeksluitplaat* of een bijbehorende/bijpassendesluitkom en cilinderveiligheidsbeslag of - hoofdinsteekslot* +bijzetslot* beideinclusief een stalen hoeksluitplaat of een bijbehorende/ bijpassendesluitkom en cilinder veiligheidsbeslag of - meerpuntssluiting **/*** met bijbehorendesluitkommen en cilinderveiligheidsbeslag of - hoofdslot +2keer oplegslot * of 2keer insteekslot * of - opbouwespagnolet **/*** inclusief sluitplaten - indien cilinder aan debuitenzijdeaanwezig, cilindertrekbeveiliging (tenminste15kn) Op depassievedeur: goedgekeurdebijzetsloten: - 2keer oplegslot * of - 2keer insteekslot * of goedgekeurd espagnoletslot - op deactieveen op depassievedeur een opbouwespagnolet **/*** inclusief sluitplaten of - op deactieveen op depassievedeur een espagnolet(kant)grendel inbouw **/*** veiligheidsbeslag SKG** bijpassende/ bijbehorendesluitkommen verticaleglaslatten aan buitenzijde: geschroefd /gelijmd of nagelen van deglaslatten (minimaal 15x 17mm) mag ook in combinatiemet tenminsteeen afwateringskitrand aan dezijdevan deglaslatten en aan debinnenzijdetussen glasen kozijn. verlichting (zieachterdeur; blz. 9) *=SKG* ** =SKG** *** =SKG*** LETOP: Reedsaanwezigescharnieren SKG* hoeven NIETvervangen te worden. De sloten Dedubbeledeuren in wat ouderehuizen zijn meestal voorzien van espagnoletsluitingen dieniet meer aan dehuidigeeisen voldoen. Een goedgekeurdeespagnoletsluiting met een afsluitbaregreep zorgt ervoor dat deinbreker moeilijk binnen kan komen. Bij nieuwerehuizen bestaan dubbeledeuren meestal uit een vasteen een loopdeur. Devastedeur is dan vaak met kantschuiven geblokkeerd. U kunt er tweegoedgekeurde bijzetsloten bij plaatsen. Deloopdeur kunt u op dezelfdemanier beveiligen als deachterdeur (zieblz. 9). Vraag bij het beveiligen van dubbel openslaandedeuren altijd deskundig advies. Er zijn veel verschillen in dezedeuren. Tip Ook naar buiten draaiende kunststof dubbele deuren kunnen voor het keurmerk worden beveiligd. Vraag bij deze deuren altijd deskundig advies. Scharnieren Zieachterdeur (blz. 10). Glas en glaslatten Zieachterdeur (blz. 10). Verlichting Zieachterdeur (blz. 9). Cilindertrekbeveiliging Zievoordeur (blz.8). 12 POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

DRAAIRAMEN Naar buiten en naar binnen draaiend Standaardeisen voor naar buiten draaiendedraairamen groter dan 50 x50 cm: scharnieren: - 2goedgekeurdescharnieren **/*** of - 2standaard scharnieren met 2dievenklauwen goedgekeurdesluiting: - espagnoletsluiting **/*** of - 2raambomen * of - 2raamopleggrendels* of - 1raamopleggrendel ** verticaleglaslatten aan buitenzijde: geschroefd /gelijmd of nagelen van deglaslatten (minimaal 15x 17mm) mag ook in combinatiemet tenminsteeen afwateringskitrand aan dezijdevan deglaslatten en aan debinnenzijdetussen glas en kozijn. Voor naar binnen draaienderamen: 2deugdelijkeen goed gemonteerdescharnieren goedgekeurdesluiting: - 2raambomen * of - 2raamopleggrendels* of - 1espagnoletsluiting **/*** verticaleglaslatten aan buitenzijde: geschroefd /gelijmd of nagelen van deglaslatten (minimaal 15x 17mm) mag ook in combinatiemet tenminsteeen afwateringskitrand aan dezijdevan deglaslatten en aan debinnenzijdetussen glasen kozijn. Bij naar buiten draaienderamen kleiner dan 50x50 cm: goedgekeurdesluiting: - 1raamoplegslot * of - 1afsluitbaar raamboompje* verticaleglaslatten aan buitenzijde: geschroefd /gelijmd of nagelen van deglaslatten (minimaal 15x 17mm) mag ook in combinatiemet tenminsteeen afwateringskitrand aan dezijdevan deglaslatten en aan debinnenzijdetussen glasen kozijn. Er zijn sloten diegebruikt kunnen worden om met één slot een raam aan desluitzijdetebeveiligen. Dezezijn afzonderlijk benoemd in de PKVWProductenlijst (ziehiervoor dewebshop op www.politiekeurmerk.nl). * =SKG* ** =SKG** *** =SKG*** Zicht Ramen zijn belangrijk. Zegeven zicht op deopenbareruimterond uw huis, maar zemoeten bij voorkeur ook zelf zichtbaar zijn vanaf het openbaregebied. Bereikbaarheid Veel beweegbareramen zijn gemakkelijk bereikbaar. Zemoeten daarom zodanig worden beveiligd dat het voor inbrekersmoeilijk wordt om binnen tekomen. Voor hoog gelegen of moeilijk bereikbareramen geldt die eis niet, maar u moet dan zorgen dat er geen klimmateriaal aanwezig is (ladders, steigers, latwerk, pergola setc.). Als uw hoger gelegen ramen bereikbaar zijn, bijvoorbeeld via het huisvan deburen of een laag/plat dak, dient u ze wel tebeveiligen. Gebruik Alsu een of meer ramen eigenlijk nooit opent, kunt u overwegen om zo n raam dicht teschroeven. Dit gaat alleen bij houten ramen. Houd daarbij wel rekening met denoodzaak van ventilatie. Vraag, alsu dit van plan bent, ook toestemming aan uw verhuurder. Let erop dat u werkt zoals onder dakramen (blz. 16) is aangegeven. Sluiting Heel gebruiksvriendelijk zijn demeerpunts-op- en meerpunts-inbouwespagnoletten. Hiermeekunt u met één handeling verschillendepunten van het raam afsluiten. Tenminsteéén vergrendeling moet afsluitbaar zijn. Laat desleutel niet in deraamsluiting zitten maar berg dezeop, uiteraard uit het zicht. Scharnieren, glas en glaslatten Zieachterdeur (blz. 10). Tip Sommige ramen vallen niet onder de term bereikbaar, maar worden wel gebruikt om vanuit ventilatiestand in te klimmen. Dit kan worden voorkomen door twee kierstandhouders aan te brengen. Sluit ramen bij afwezigheid altijd af. Afsluitbaar raamboompje HET ABC VAN VEILIG WONEN 13

KLEP- OF UITZETRAMEN Standaardeisen voor klep- of uitzetramen: dezekunnen vervangen worden door een ventilatierooster. Dit rooster moet bestand zijn tegen forceren en verwijderen. Of het raam kan beveiligd worden door: scharnieren (zienaar buiten en naar binnen draaienderamen; blz. 13) goedgekeurdesluiting: - 2raamoplegsloten * of - 2raambomen * of - 1of 2raamuitzetters** of - 1bovenraamsluiting ** glaslatten (zievoordeur; blz 7) In plaatshiervan kunt u ook volstaan met: goedgekeurd rekwerk of barrièrestang Ramen kleiner dan 50x50 cm: ziedraairamen *=SKG* **=SKG** Gebruik, sluiting en scharnieren Ook klep- of uitzetramen kunt u het bestedichtschroeven alsu zenooit gebruikt (en alszeniet nodig zijn voor deventilatie). Voor sluitingen en scharnieren gelden dezelfdeeisen diebij draairamen worden gesteld. Zie daarom ook bij draairamen (blz. 13). Naar binnen klimmen Sommigeinbrekershebben maar een heel kleineopening nodig om door naar binnen teklimmen: een opening van 15cm kan al genoeg zijn! Er zijn echter diverserekken, roosters, beugels en stangen in dehandel die naar binnen klimmen onmogelijk maken. Zo n doorklimbeveiliging maakt verderemaatregelen in devorm van sloten en scharnieren overbodig. Stevigebevestiging is vanzelfsprekend. Veel producten zijn hiervoor al goedgekeurd, ziedeproductenlijst op www.politiekeurmerk.nl. Daarnaast zijn er (elektrische) bedieningshendels verkrijgbaar zodat het raam eenvoudig op afstand tesluiten is. Barrièrevoorziening als ramen vaak openstaan Ramen die in verband met ventilatie vaak openstaan zoals wc- en badkamerramen, kunnen effectief worden beveiligd met een barrièrevoorziening. Goedgekeurde barrièrevoorzieningen vindt u in de PKVWProductenlijst. Een barrièrevoorziening heeft als voordeel dat een raam niet gesloten hoeft te worden om inbraakwerend te zijn. Ukunt dus de woning verlaten en toch ventileren. Valramen Sommigeklepramen vallen naar binnen. Dit heet een valraam. Deze kunt u beveiligen als een naar binnendraaiend raam. Naar binnen/ buiten draaiende houten dubbele ramen Ook deze ramen kunnen volgens het keurmerk worden beveiligd. Er zijn speciaal daarvoor bestemde sloten nodig, vandaar dat u hiervoor deskundig advies moet vragen. 14 POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

DRAAI-VALRAMEN (opdekramen) Standaardeisen voor draai-valramen: dezeeisen gelden voor kunststof- en houten draai-valramen. scharnierzijde: Kunststof: - 1scharnierbeveiliger (hangnaadbeveiliger)** Hout/metaal: - 2x scharnierbeveiliger (hangnaadbeveiliger) ** sluitzijde: Kunststof: - 2opleggrendels* Hout/metaal: - 2opleggrendels* of - 1opleggrendel/raamboom ** verticaleglaslatten aan buitenzijde: geschroefd /gelijmd of nagelen van deglaslatten (minimaal 15x 17mm) mag ook in combinatiemet tenminsteeen afwateringskitrand aan dezijdevan deglaslatten en aan debinnenzijdetussen glasen kozijn. In plaats van scharnier- en sluitzijdetebeveiligen kunt u ook soms het aanwezigeinbouwbeslag aanpassen met o.a. paddestoelnokken en een afsluitbaregreep. Het adviesis daarvoor contact op tenemen met een PKVW-bedrijf. *=SKG* ** =SKG** Materiaal Veel draai-valramen zijn van kunststof. Devereistebeveiliging hangt af van devraag of het raam een metalen kern heeft. Met een goedemagneet kunt u dit meestal zelf vaststellen. Ramen met een metalen kern en houten ramen zijn goed te beveiligen. Bij kunststof ramen zonder metalen kern isdit wat lastiger: het probleem is vaak debevestiging. Er zijn maar weinig producten waarmeeu deinbraakwerendheid van dergelijkeramen zo kunt verbeteren, dat zeaan denorm voldoen. Vraag hierover deskundig advies. Sluitpunten Draai-valramen hebben vaak een zogenaamderolnoksluiting diezorgt voor vergrendeling in het kozijn. Dergelijkesluitingen houden deinbreker onvoldoendebuiten. Soms kunt u ze vervangen door een sluiting met zogenaamde paddestoelnokken. In combinatiemet deugdelijkesluitplaatjes(zogenaamdevlindersluitplaatjes) leveren dezenokken voldoende beveiliging. Gemakkelijker en goedkoper is het bijplaatsen van afsluitbaregrendels. Ook met oplegbijzetsloten zijn dergelijkeramen aan tepassen aan denormen. Paddestoelnokken Vlindersluitplaatjes Scharnieren (draaipunten) Bij draai-valramen met meer sluitpunten vormen descharnieren vaak dezwakkeschakel. Ukunt dezescharnieren afdoende versterken met een daarvoor ontworpen hangnaadbeveiliger. Ook zijn er specialeopleggrendelsin dehandel. Informeer bij een PKVW-bedrijf. Scharnierbeveiliger Afsluitbare raamgrendel HET ABC VAN VEILIG WONEN 15

DAKRAMEN Standaardeisen voor dakramen: deugdelijkeen goed gemonteerdedraaipunten voor vergrendeling: - 2opleggrendels* of - 1opleggrendel ** of - 2raamboom met haakschoot * *=SKG* ** =SKG** Tip Bij kunststof en aluminium ramen kunt u de glaslatten beter vastlijmen met hechtende kit dan schroeven, dit in verband met garantiebepalingen. In de garantiebepalingen van het raam of de deur kan staan dat het wijzigen van het product (hier: gaatjes door de schroeven) consequenties heeft voor de garantie van het product. Bereikbaarheid Bij dakramen hangt denoodzaak tot beveiliging af van dematewaarin deramen tebereiken zijn. Bijvoorbeeld viaplatteof niet al testeile daken. Sluiting Vooral bij kleinedakramen isdesluiting vaak heel zwak. Draairamen in een houten omlijsting kunnen goed worden beveiligd met opleggrendels. Dakramen van metaal of kunststof kunt u het bestevan een goededoorklimbeveiliging voorzien. Zievoor meer informatie daarover ook bij klepramen (zieblz. 14). Scharnieren Descharnieren van houten dakramen zijn meestal stevig genoeg. Dakramen van kunststof hebben vaak zwakkescharnieren en zijn bovendien goed bereikbaar. Dergelijkedakramen moeten extrabeveiligd worden. Adviezen hierover kunt u krijgen bij een PKVW-bedrijf. Bij een goededoorklimbeveiliging zijn descharnieren geen zorg meer. Vastschroeven van ramen Nooit gebruikteramen kunt u ook vastschroeven. U gebruikt hiervoor spaanplaatschroeven met een diameter van 5mm. Deschroeven moeten minimaal 40 mm in het kozijnhout worden geschroefd. Plaats deschroeven 15cm uit dehoeken en om de50 cm. Per zijdemoeten minstensdrieschroeven worden geplaatst. Alsu vanaf debuitenzijde schroeft, gebruik dan beveiligdeschroeven. Indien het debedoeling is dat deschroeven nahet plamuren en verven niet meer zichtbaar zijn, kan er gebruik worden gemaakt van kruiskopschroeven. 16 POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

LICHTKOEPELS Standaardeis voor lichtkoepelsis: Lichtkoepel met of zonder ventilatiestand: - goedgekeurdedoorklimbeveiliging **/*** *=SKG* ** =SKG** *** =SKG*** LETOP: Een aanwezigedoorklimbeveiliging SKG* behoeft NIET vervangen teworden. Bereikbaarheid Lichtkoepels bevinden zich over het algemeen op plattedaken. Omdat veel van diedaken gemakkelijk tebereiken zijn, moeten zeafdoende worden beveiligd. Bevestiging Een lichtkoepel bestaat doorgaans uit een vasteomlijsting (vastgezet op het dak) en een doorzichtigekap van kunststof. Dezekap is meestal met schroeven of bouten op deomlijsting gemonteerd. Hoewel deschroeven vaak met een kunststof kapjezijn afgedekt, zijn zemeestal gemakkelijk teverwijderen. Demeestelichtkoepels zijn gemaakt van een breekbare (en brandbare) kunststof zoalsperspex, plexiglas of acrylaatplaat. Een goedgekeurdedoorklimbeveiliging**/*** diestevig onder delichtkoepel wordt gemonteerd is dan debesteoplossing. Sluiting Sommigelichtkoepels kunnen open en dicht. Desluiting is meestal niet erg inbraakwerend. Met een goedgekeurdedoorklimbeveiliging**/*** aan debinnenkant kunt u zo n koepel rustig in deventilatiestand laten staan. Een lichtkoepel op een uitbouwis veelal een bereikbaar dakelement Inmiddels zijn er ook dakramen die voldoen aan de PKVW-eisen. HET ABC VAN VEILIG WONEN 17

GARAGEDEUREN Standaardeisen voor een garage: Plaats een goedgekeurd bijzetslot ** op degaragedeur. ** =SKG** Toegankelijkheid woning Veel garagedeuren geven via een tussendeur ook toegang tot dewoning. Degaragedeur zelf is vaak tebeveiligen, bijvoorbeeld met een stangslot. Bovendien zijn er goedgekeurdegaragedeuren teverkrijgen. Verlichting Vraag uw PKVW-bedrijf aan welkeverlichtingseisen uw garagemoet voldoen. Goedeverlichting wordt belangrijker naarmatedegarage verder van dewoning en minder in het zicht ligt. Ligt degarageaan de achterkant van het huis, geeft dezetoegang tot dewoning én is deze zichtbaar vanuit anderehuizen, dan dient u degaragedeur(en) te verlichten als een achterdeur. Garagedeuren zijn er in velesoorten en kwaliteiten. Het bekendstetype dekanteldeur laat qua stevigheid vaak tewensen over. Door (aan de binnenkant) metalen strippen, houten platen of planken aan tebrengen wordt zo n deur vaak al een stuk steviger. Over het algemeen geldt ook voor garagedeuren deeisdat zebij een confrontatiemet een inbreker ten minstedrieminuten stand moeten houden. Dat ismeestal genoeg om deinbreker af teschrikken. Er zijn momenteel goedgekeurde garagedeuren teverkrijgen. Ook zijn er setsverkrijgbaar waarmeede bestaandegaragedeuren nu op tewaarderen zijn en voldoen aan de eisen van het keurmerk. 18 POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

TOT SLOT Heeft u uw huiseenmaal goed beveiligd, dan is het zaak de aangebrachtevoorzieningen goed tegebruiken en teonderhouden. Vervang geen onderdelen zonder goed na tegaan of detotalebeveiliging daarmeenog aan deeisen voldoet: een zorgvuldigeafstemming van maatregelen en voorzieningen isvan groot belang. Raadpleeg bij twijfel het PKVW-bedrijf dat voor u demaatregelen heeft aangebracht. ADRESSEN Voor beveiligingsbedrijven aangesloten bij het Politiekeurmerk Veilig Wonen kijk op: www.politiekeurmerk.nl WAT IS? Afsluitbaar raamboompje Zieraamboompje. Anti-inbraakstrip Tweein elkaar vallendelangemetalen strippen waarvan een deel op dedeur en een deel op het kozijn wordt bevestigd. Dit dekt dekier tussen deur en kozijn af, waardoor minder gemakkelijk kan worden ingebroken. Een goed geplaatsteanti-inbraakstrip voorkomt ook dat dedagschoot kan worden opengeflipperd. Bewegingsdetectie (lamp) Sensor diedelamp automatisch aanschakelt bij bewegingin dedirecteomgeving van dedetector. Bijzetslot Een slot dat wordt geplaatst in aanvullingop bestaande sloten of sluitingen. Verkrijgbaar alsopbouw-, opleg- en insteekslot. Cilinder Dat deel van het slot waar men desleutel insteekt. Er zijn diversesoorten en maten. Gebruiksvriendelijk zijn decilindersdiein een woning met dezelfdesleutel kunnen worden bediend. Er zijn ook cilindersdiezijn beschermd tegen doorboren en uittrekken (vraag de preventieadviseur). Dagmaat Dit isdemaat gemeten aan debinnenkant van een kozijn of sponning. Dagschoot Het met dedeurkruk, draaiknop of trekhaak beweegbaregedeeltevan het slot. Deurspion Een kleinelensin devoordeur waarmeeu bezoekers voor dedeur kunt zien. Dievenklauw Een dikkemetalen stift diesamen met een metalen buiswordt gemonteerd in descharnierzijdevan deur en post. Hierdoor ishet uitnemen van dedeur nahet verwijderen van descharnierpennen niet mogelijk. Doorklimbeveiliging Een traliewerk of barrièrestang dieinklimmen door ramen en lichtkoepelsverhindert. Espagnolet Meerpuntssluiting voor ramen en deuren. Er zijn inbouw- en opbouwespagnoletten dieop meer punten met één bediening afsluiten. Glaslatten (houten) Latten waarmeehet glasin een kozijn isvastgezet. Hangnaadbeveiliging Dezijdewaar descharnieren zitten wordt ook wel de hangnaad genoemd. Bij opdekdeuren en -ramen ishet plaatsen van dievenklauwen vaak niet goed mogelijk. Daarvoor zijn specialehangnaadbeveiligersontworpen dieop het materiaal worden bevestigd. Inbraakwerende scharnieren Scharnieren met een veiligheidsnok dievoorkomen dat dedeur aan descharnierzijdeeenvoudignaar buiten kan worden gebroken. Insteekslot Slot dat aan desluitzijdein dedeur wordt gemonteerd. Er zijn insteeksloten alshoofdslot en alsbijzetslot. Kantschuiven Schuiven ter blokkering aan dekopsekant van het vastedeel van een dubbeledeur. Kierstandhouder Hendel met een beugel (stevigerevariant van een deurketting) dieervoor kan zorgen dat devoordeur maar op een kier kan worden geopend. Dit voorkomt binnendringen. Meerpuntssluiting Slot waarbij men met één handeling tweeof meer sluitpunten kan openen of sluiten. Nachtschoot Het met desleutel beweegbaregedeelte(schoot)van het slot dat in desluitkom/sluitkast valt. Openflipperen Met een stukjeplasticviadekier tussen dedeur en het kozijn wegduwen of manipuleren van dedagschoot van het slot. Oplegslot Een slot dat op dedeur of raam wordt gemonteerd. Kan worden vergrendeld met een sleutel of drukknop. Paddestoelnokken Nokken in desluiting van derand van het raam of de deur voorzien van een rand diezich vastgrijpt in het vlindersluitplaatjein het kozijn. Raamboompje Een beweegbarehandgreep waarmeehet raam geopend en gesloten wordt. Kan vergrendeld worden met sleutel of drukschuifknop. Railblokkering Een afsluitbareconstructievan lat of stangin derail van een schuifpui dievoorkomt dat het schuivendedeel aan debinnenzijdeopen kan. Rolnoksluiting Ziepaddestoelnokken, echter dezezijn niet voorzien van een rand en kunnen zich ook niet vastgrijpen in het sluitplaatjein het kozijn (weinig inbraakwerend). Rookmelder Een apparaat dat een indringend geluid geeft alser rook en plotseling oplopendewarmtegesignaleerd worden. Schemerschakelaar (lamp) Sensor in een lamp dieautomatisch aanslaat alshet donker wordt en weer automatisch uitschakelt alser voldoendelicht is. Schuifpuislot Insteekslot of oplegslot dat het uitschuifbaredeel van deschuifpui blokkeert. Scharnierbeveiliger Opzetgrendel alsextraondersteuning voor descharnierzijdevan draai-valramen, diegeen belemmeringis bij het naar binnen opendraaien van het raam. Scharnierzijde Dekant van dedeur waar descharnieren zitten. Sluitkast Dat deel van het oplegslot dat op het kozijn isbevestigd en waar denachtschoot van het slot invalt. Sluitkom Metalen kom in het kozijn waar denachtschoot invalt. Sluitzijde Dekant van dedeur of het raam waar het slot zit. Standaard scharnieren Scharnieren met een lossestift dieuit tetikken is. Stangslot Bijzetslot voor garagedeuren. Dit slot isook van buitenaf bedienbaar. Stiftscharnieren/inboorpaumelles Scharnieren voor opdekdeuren waarvan één stift in de deur isgemonteerd en één in het kozijn. Veiligheidsnok Nok op scharnieren ter voorkoming van het openen van een deur of raam aan descharnierzijde. Veiligheidsbeslag Metalen plaat rondom een cilinder ter voorkoming van afbreken. Vlindersluitplaatje Plaatjein het kozijn waar depaddestoelnok in vastgrijpt. Vakvulling Glas, hout of kunststof alsvulling van een raam of deur. HET ABC VAN VEILIG WONEN 19

Dezebrochurewordt u aangeboden door: het CCV, juni 2014. Meer informatie: www.hetccv.nl en www.politiekeurmerk.nl