PIETER WISPELWEY & VLAAMS RADIO KOOR o.l.v. EDWARD CASWELL

DO 22 SEPTEMBER 2016 20:15 GEEL, SINT-AMANDSKERK MARKT 1 PIETER WISPELWEY & VLAAMS RADIO KOOR o.l.v. EDWARD CASWELL JULIE CALBETE, ELS CROMMEN, KAREN LEMAIRE, EVI ROELANTS, INGE VAN DE KERKHOVE, SARAH VAN MOL sopraan HELENA BOHUSZEWICZ, HELEN CASSANO, MARLEEN DELPUTTE, EVA GOUDIE-FALCKENBACH, MARION KREIKE, LIEVE MERTENS alt GUNTER CLAESSENS, FRANK DE MOOR, PAUL FOUBERT, IVAN GOOSSENS, PAUL SCHILS, ROEL WILLEMS tenor CONOR BIGGS, LIEVEN DEROO, MARC MEERSMAN, PHILIPPE SOUVAGIE, JORIS STROOBANTS, JAN VAN DER CRABBEN bas MUSICA DIVINA 7

RALPH VAUGHAN WILLIAMS Kyrie uit Mass for double choir in sol klein JOHN TAVENER Svyati RALPH VAUGHAN WILLIAMS Gloria & Credo uit Mass for double choir in sol klein BENJAMIN BRITTEN Passacaglia uit Cellosuite nr. 3, opus 87 RUDI TAS Miserere RALPH VAUGHAN WILLIAMS Sanctus & Benedictus uit Mass for double choir in sol klein JAMES MACMILLAN Miserere RALPH VAUGHAN WILLIAMS Agnus Dei uit Mass for double choir in sol klein BENJAMIN BRITTEN Chaconne uit Cellosuite nr. 2, opus 80 HERBERT HOWELLS Even Such is Time i.s.m. CC De Werft en Stad Geel

TRANSCENDENTE ECHO S In het begin van de twintigste eeuw sloten enkele Engelse componisten opnieuw aan bij hun rijke traditie van religieuze vocale muziek, die na de dood van William Byrd in 1623 zo goed als uitgedoofd was geraakt. Vanuit een onwennigheid met al te avantgardistische tendensen verzoenden componisten als Vaughan Williams, Britten, Elgar en Howells oud en nieuw zonder daarbij ook maar enigszins aan originaliteit in te boeten. Een nieuwe generatie met voortrekkers als Tavener, Rutter en MacMillan volgde hen op de voet. Wat hen voornamelijk verenigt, is hun gevoel voor religiositeit. Hoewel deze Engelse toondichters zelden vertrekken vanuit een expliciet liturgische of godsdienstige insteek, staat het abstract religieuze of het spirituele vaak centraal. Het Vlaams Radio Koor deed haar reputatie al meerdere malen eer aan binnen Musica Divina. Onder leiding van de Britse dirigent Edward Caswell brengt het koor dit keer eigentijds repertoire dat vanuit een diepgeworteld respect voor de traditie tijdloos klinkt. In deze zoektocht naar het universeel religieuze worden zij bijgestaan door de internationaal geprezen cellist Pieter Wispelwey. Herbert Howells (1892-1983) geldt als een van de voortrekkers van de Engelse componisten die in de twintigste eeuw hun vocale traditie nieuw lezen inbliezen. Zijn Even Such Is Time uit 1913 voor dubbelkoor roept de sfeer op van de zeventiende-eeuwse Engelse vocale stijl, maar is anderzijds ook doorspekt met erg modernistische samenklanken. De Britse componist Ralph Vaughan Williams (1872-1958) greep midden in de opgang van het Europese modernisme op een bijna systematische manier terug naar de Engelse kathedraalstijl van de zestiende eeuw. Tegenover religie stond hij erg dubbelzinnig: hij pendelde tussen atheïsme en wat zijn vrouw een vrolijk agnosticisme noemde. Het is precies deze balans tussen devotie en nuchterheid die zijn religieuze werken typeert overigens een kenmerkende houding voor iemand die de gruwel van de oorlog van dichtbij heeft meegemaakt: Vaughan Williams vocht tijdens WOI aan het front in Frankrijk en werd op latere leeftijd zelfs doof door PIETER WISPELWEY & VLAAMS RADIO KOOR 9

de langdurige blootstelling aan geweerschoten. Deze dualiteit weerspiegelt zich ook in de twee tijdperken waaruit Vaughan Williams zijn inspiratie putte: enerzijds de devote kathedraalstijl uit het Tudortijdperk, anderzijds de volkse en pastorale stijl van Groot-Brittannië. De genoemde balans klinkt ook in zijn Mass for double choir in sol klein uit 1921, die hij schreef tijdens zijn meest pastorale periode. In die vroege jaren twintig componeerde Vaughan Williams naast deze mis ook zijn bekendste werken waaronder The Pastoral Symphony, The Shepherds of the Delectable Mountains en The Lark Ascending. Ondanks de religieuze toon van de mis klinkt het werk uitzonderlijk fris en monter, als een zomerdag op het Engelse platteland. Tegelijk bevat de Mass for double choir een aantal traditionele aspecten veelzeggend is ook het feit dat Vaughan Williams mis de eerste echt Engelse mis was sinds de zestiende eeuw, zoals het gebruik van een onbegeleid dubbel koor en solistenkwartet. Bovendien valt een muzikale verwantschap op met de Engelse polyfonie van William Byrd en Thomas Tallis (Vaughan Williams brak overigens zelf als componist door met zijn Fantasia on a Theme of Thomas Tallis). De componist imiteert hun stijl niet, maar herontdekt en herwaardeert hen in een gemoderniseerde vorm. Richard Terry, dirigent van het koor waaraan de mis werd opgedragen, merkte op dat Vaughan Williams dankzij dit dualisme in een individueel en modern idioom de oude liturgische geest en atmosfeer heeft weten te vatten. Die moderniteit valt niet te begrijpen als het modernisme van Schönberg of Stravinsky, maar ligt vooral in Vaughan Williams aanvoelen voor kleur in de vocale partijen. Na zijn opleiding in Berlijn bij Max Bruch studeerde Vaughan Williams immers korte tijd bij Maurice Ravel, de grootste Franse kleurencomponist. Het spatiale aspect van de dubbelkorigheid komt dankzij die kleurgevoeligheid nog meer tot zijn recht. Vaughan Williams voorliefde voor de Engelse volksmuziek blijkt dan weer uit het sporadische gebruik van modaliteit, dat zijn melodieën een zwevend gevoel geeft en hen aan de tijd lijkt te onttrekken. Ondanks de ingetogen toon weerklinkt doorheen het nederige contrapunt, volledig in de geest van zijn zestiende-eeuwse stielgenoten, steeds een voorzichtige optimistische toon. Ook Benjamin Britten (1913-1976) zocht graag inspiratie in het verleden. Voor zijn Cellosuites ging hij te rade bij de beroemde suites van 10 PIETER WISPELWEY & VLAAMS RADIO KOOR

Johann Sebastian Bach. Hoewel erg gelijkaardig in vorm (een afwisseling van dansbewegingen), klinkt Brittens muziek een stuk modernistischer; ook enkele alternatieve speeltechnieken, die de kleurmogelijkheden van de cello verder verkennen, verwerkte hij graag in zijn suites. De muziek van Sir John Tavener (1944-2013) vertrekt vanuit klankkleur. In zijn jonge jaren liet Tavener zich inspireren door modernisten als Stravinski en Messiaen, beiden nogal radicaal in hun benadering van ritmiek, maar later ontwikkelde Tavener zich als een van de meest contemplatieve componisten van zijn generatie. Het minimalistische kantje van zijn muziek plaatst hem in een soort meditatieve strekking van componisten, die via trage beweging en zachte intensiteit diepe emoties weten op te wekken. Net als bij zijn stijlgenoot Arvo Pärt is bij Tavener het uitgangspunt vaak religieus, met een klemtoon op Oosters-Orthodoxe spiritualiteit. In 1995 schreef Tavener het kernachtige Svyati, wat zoveel betekent als Heilige in het Kerk-Slavisch, een taal die uitsluitend gebruikt wordt in de Russisch-Orthodoxe liturgie. De rouwende tekst van Svyati is een van de meest gebruikte gebeden in de Orthodoxe traditie en weerklinkt vaak in de context van een begrafenis, wanneer de kist met de overledene wordt weggedragen. De cellopartij die Tavener toevoegt, representeert de stem van de priester die de begrafenis leidt vanop een kleine afstand. Congregatie en priester, koor en cello, gaan zo met elkaar in dialoog. Na een ingetogen introductie door de cello volgt een serie vocale frasen die gaandeweg opbouwen in intensiteit. De componist verkrijgt een interessante vocale spanning door bijna archaïsche stijlen (bijvoorbeeld de parallelle stemvoeringen in de vocale partijen) te verpotten naar een hedendaagse context (vooral de vergrote toonafstanden bij de cello), waar de tonaliteit ontdaan wordt van haar dogmatische karakter. Net als Vaughan Williams vindt de Schotse componist en dirigent James MacMillan (*1957) een mooi evenwicht tussen zijn Schots-Keltische roots en invloeden van het (in zijn geval Orthodoxe) geloof. Zijn Miserere uit 2009 is gebaseerd op boetepsalm 51: een intense tekst over biecht, boete en de hoop op verlossing. Op enkele plaatsen doet MacMillans Miserere denken aan het gelijknamige werk van Gregorio Allegri uit de zeventiende eeuw; een meesterwerk waarvoor MacMillans compositie niet moet on- PIETER WISPELWEY & VLAAMS RADIO KOOR 11

derdoen in muzikale en dramatische kwaliteit. Startend van de eenstemmige gregoriaanse zangstijl bouwt hij zijn werk gradueel op naar een harmonisch rijke en meerstemmige textuur in een krachtige climax. De erg intieme en nederige tekst haalt in de componist zijn meest innerlijke toets naar boven. Tenoren en bassen openen berouwvol ( Have mercy on me O God; blot out my iniquity ) en zetten in pianissimo de serene en bijna desolate sfeer. Toch behoudt MacMillan in het werk ook ruimte voor de warmte van genade, onder meer dankzij energieke uitbarstingen. Enkele solistische passages maken het werk bovendien extra persoonlijk. De aanpak van de Belgische componist Rudi Tas (*1957) is erg gelijkaardig, al klinkt zijn eindresultaat enigszins anders. Zijn achtergrond als organist neemt Tas mee in zijn werken, die vaak gebaseerd zijn op brede clusterakkoorden. Tas Miserere uit 1999 voor vierstemmig koor en cello is een voorbeeld van zijn polystilistische aanpak: de cellopartij vormt een erg virtuoos en modernistisch tegengewicht voor de koorpartijen die meer ingetogen en traditioneel klinken. Waar in MacMillans Miserere de Engelse polyfone traditie dominant was, verrijkt Tas de meerstemmigheid met een haast expressionistisch modernisme. De kracht van het werk zit daarom vooral in de lichte dissonanties van de vocale samenklanken (vaak als clusters) en de ongebonden melodievoering van de cello. Net als in Taveners Svyati opent het Miserere van Rudi Tas met een krachtige cellosolo, die oprijst uit een complexe vocale cluster. Mannen- en vrouwenkoor zingen beurtelings enkele frasen, afgewisseld met enkele solistische passages. Opvallend is dat bijna elke samenklank wringt en momenten van tonale ontspanning erg zeldzaam zijn. In de loop van het werk nemen de vocale partijen een meer smartelijk en smekend karakter aan. De cello heeft echter het laatste woord en deemstert weg in de vocale cluster waaruit ze aanvankelijk oprees. De werken die het Vlaams Radio Koor samen met Pieter Wispelwey ten gehore brengt, overstijgen elk het liturgische en het concreet religieuze. Eerder zijn ze een geslaagde poging om het religieuze en het transcendente in elke mens aan te spreken en aan te wakkeren: door raakvlakken te vinden tussen verschillende tijdvakken en verschillende culturen overstijgen ze elk op hun manier tijd en ruimte. Arne Herman 12 PIETER WISPELWEY & VLAAMS RADIO KOOR

GEEL SINT-AMANDSKERK Het laatgotische kerkgebouw kende een lange bouwgeschiedenis; van 1400 tot 1532 werd eraan gewerkt. In 1489 gingen kerk en inboedel in vlammen op, behalve een deel van de westertoren. Deze werd in de volgende bouw- en herstelcampagne verhoogd en is het enige overblijfsel van de eerste bouwfase. In het vrij homogene, rijk versierde barokke interieur vallen de vele altaren op. Theodoor Verhaegen sculpteerde het hoofdaltaar (1748), met de Heilige Amandus van Maastricht. Het koorgestoelte, twee biechtstoelen met nissen en twee zijaltaren (van Onze-Lieve-Vrouw en de Heilige Drievuldigheid) werden gemaakt door G. Hechtermans uit Borgloon. Vier andere barokke zijaltaren zijn uitgevoerd in marmer en steen en gewijd aan de HH. Georgius, Carolus Borromeus, Onze-Lieve-Vrouw en het Heilige Kruis. De prachtige marmeren koorafsluiting werd gesigneerd en gedateerd door P. Scheemaeckers uit Antwerpen (1693). Lokale beeldsnijders zorgden voor de rijk versierde lambrisering met ingewerkte biechtstoelen, met flankerende beelden aan de priesternis flankerende beelden van Jezus en de Samaritaanse vrouw op de ene, en Maria van Egypte en de tollenaar op de andere biechtstoel. Een ander barok hoogtepunt is de preekstoel van Willem Kerrickx, geschraagd door een levensgrote Heilige Amandus die de draak vertrapt. Tot de oudste interieurelementen behoren de doopvont en het triomfkruis (vijftiende eeuw), de arendslezenaar en paaskandelaar (zestiende eeuw) en de heiligenbeelden van de HH. Dimpna, Gerbernus, Rochus en Catharina van Alexandrië. Van de rijke schilderijencollectie is de triptiek van Goswin van der Weyden met de Aanbidding van de Wijzen uit de eerste helft van de zestiende eeuw ongetwijfeld één van de mooiste stukken. PIETER WISPELWEY & VLAAMS RADIO KOOR 13

PIETER WISPELWEY Pieter Wispelwey behoort tot de eerste generatie cellisten die zowel de moderne als de barokcello meester is. Zijn opleiding begon hij in Amsterdam bij Dicky Boeke en Anner Bijlsma, en werkte hij later af bij Paul Katz in de Verenigde Staten en William Pleeth in Groot-Brittanië. Inmiddels behoort Wispelwey tot s werelds beste cellisten. Wispelwey concerteerde als solist met de meest toonaangevende orkesten wereldwijd, zoals het Boston Symphony Orchestra, het Dallas Symphony Orchestra, het London Philharmonic Orchestra, het BBC Symphony Orchestra, Orchestra of the Age of Enlightenment en het Budapest Festival Orchestra. Pieter Wispelwey heeft een ruime discografie bij Onyx en Channel Classics, waarvan zes opnames internationale prijzen wonnen. In 2012 werd zijn derde integrale opname van Bachs cellosuites (Evil Penguin Classics) internationaal geloofd. EDWARD CASWELL De Britse dirigent Edward Caswell studeerde zang aan het Royal College of Music in Londen bij Norman Bailey, en bekwaamde zich verder bij Edward Brooks en Robert Dean. Als koorzanger zong hij onder meer bij de BBC Singers, het Monteverdi Choir en het English National Opera Chorus. Sinds 2003 legt Caswell zich toe op koordirectie, en stond hij reeds voor koren als het Saint Andrews Chorus, Wordsworth Singers, het Nederlands Radiokoor, SWR Vokalensemble, WDR Rundfunkchor Köln en Collegium Vocale Gent. Caswell doceert aan het Royal Conservatoire of Scotland en de Universiteit van Glasgow. VLAAMS RADIO KOOR Het Vlaams Radio Koor (VRK) werd in 1937 opgericht door de toenmalige radio-omroep, maar opereert vanaf 1998 als zelfstandig koor. De programmering van het VRK bestaat zowel uit a capella producties als uit projecten met instrumentale ensembles, waaronder Brussels Philharmonic, Il Fondamento en Le Concert Spirituel. Als radiokoor is het VRK nog steeds nauw verbonden met de openbare omroep. Dat uit zich in studioproducties, deelname aan festivals en talrijke opnames door Klara. Daarnaast bouwt het VRK sinds 2004 2005 samen met het label Glossa aan een collectie cd s rond het repertoire voor kamerkoor. Het VRK concerteert in binnen- en buitenland. Sinds 2011 is Hervé Niquet chef-dirigent van het VRK. 14 BIOGRAFIEËN

RALPH VAUGHAN WILLIAMS MASS FOR DOUBLE CHOIR Kyrie Kyrie eleison. Kyrie eleison. Christe eleison. Christe eleison. Kyrie eleison. Kyrie eleison. Heer, ontferm u over ons. Christus, ontferm u over ons. Heer, ontferm u over ons. JOHN TAVENER SVYATI Heilige God Heilig en sterk Heilig en onsterfelijk Ontferm u over ons. Heilige God Heilig en sterk Heilig en onsterfelijk Ontferm u over ons. RALPH VAUGHAN WILLIAMS MASS FOR DOUBLE CHOIR Gloria Gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus bonae voluntatis. Laudamus te, benedicimus te, adoramus te, Glorificamus te, gratias agimus tibi propter magnam gloriam tuam. Domine Deus, Rex caelestis, Deus Pater omnipotens. Domine Fili unigenite, Jesu Christe, Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris, qui tollis peccata mundi, miserere nobis; qui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostram. Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. Quoniam tu solus Sanctus. Tu solus Dominus. Tu solus Altissimus, Jesu Christe. Cum Sancto Spiritu: in gloria Dei Patris. Amen. 15

Eer aan God in den hoge en vrede op aarde aan de mensen die Hij liefheeft. Wij loven U, wij prijzen en aanbidden U. Wij verheerlijken U en zeggen U dank voor uw grote heerlijkheid. Heer God, hemelse Koning, God almachtige Vader; Heer, eniggeboren Zoon, Jezus Christus; Heer God, Lam Gods, Zoon van de Vader; Gij die wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons; Gij die wegneemt de zonden der wereld, aanvaard ons gebed; Gij die zit aan de rechterhand van de Vader, ontferm U over ons. Want Gij alleen zijt de Heilige. Gij alleen de Heer. Gij alleen de Allerhoogste, Jezus Christus. Met de Heilige Geest in de heerlijkheid van God de Vader. Amen. Credo Credo in unum Deum, Patrem omnipotentem, factorem caeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium. Et in unum Dominum Iesum Christum, Filium Dei unigenitum. Et ex Patre natum ante omnia saecula. Deum de Deo, Lumen de Lumine, Deum verum de Deo vero, Genitum non factum, consubstantialem Patri; per quem omnia facta sunt. Qui propter nos homines et propter nostrum salutem descendit de caelis. Et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine: et homo factus est. Crucifixus etiam pro nobis sub Pontio Pilato, passus et sepultus est. Et resurrexit tertia die, secundum Scripturas, et ascendit in caelum, sedet ad dexteram Patris. 16

Et iterum venturus est cum gloria, iudicare vivos et mortuos, cuius regni non erit finis. Et in Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem, qui ex Patre Filioque procedit. Qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur: qui locutus est per prophetas. Et unam, sanctam, catholicam et apostolicam Ecclesiam. Confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum. Et expecto resurrectionem mortuorum, et vitam venturi saeculi. Amen Ik geloof in één God, de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde, van al wat zichtbaar en onzichtbaar is. En in één Heer, Jezus Christus, eniggeboren Zoon van God, vóór alle tijden geboren uit de Vader. God uit God, Licht uit Licht, ware God uit de ware God. Geboren, niet geschapen, één in wezen met de Vader, en door Wie alles geschapen is. Hij is voor ons, mensen, en omwille van ons heil uit de hemel neergedaald. Hij heeft het vlees aangenomen door de heilige Geest uit de Maagd Maria, en is mens geworden. Hij werd voor ons gekruisigd, Hij heeft geleden onder Pontius Pilatus en is begraven. Hij is verrezen op de derde dag, volgens de Schriften. Hij is opgevaren ten hemel: zit aan de rechterhand van de Vader. Hij zal wederkomen in heerlijkheid om te oordelen levenden en doden. En aan zijn Rijk komt geen einde. Ik geloof in de heilige Geest, die Heer is en het leven geeft; die voortkomt uit de Vader en de Zoon; die met de Vader en de Zoon te samen wordt aanbeden en verheerlijkt; die gesproken heeft door de profeten. Ik geloof in de ene, heilige, katholieke en apostolische kerk. 17

Ik belijd een doopsel tot vergeving van de zonden. Ik verwacht de opstanding van de doden. en het leven van het komend Rijk. Amen RUDI TAS MISERERE Miserere mei, Deus: quoniam in te confidit anima mea. Miserere mei, Deus, secundum magnam misericordiam tuam: et secundum multitudinem miserationum tuarum dele iniquitatem meam. Amplius lava me ab iniquitate mea: et a peccato meo munda me. Quoniam iniquitatem meam ego cognosco: et peccatum meum contra me est semper. Tibi soli peccavi et malum coram te feci: ut justificeris in sermonibus tuis, et vincas cum judicaris. Ecce enim in iniquitatibus conceptus sum: et in peccatis concepit me mater mea. Ecce enim veritatem dilexisti: incerta et occulta sapientiae tuae manifestasti mihi. Asperges me hyssopo, et mundabor: lavabis me, et super nivem dealbabor. Auditui meo dabis gaudium et laetitiam: et exsultabunt ossa humiliata. Averte faciem tuam a peccatis meis, et omnes iniquitates meas dele. Cor mundum crea in me, Deus: et spiritum rectum innova in visceribus meis. Ne projicias me a facie tua: et spiritum sanctum tuum ne auferas me. Redde mihi laetitiam salutaris tui: et spiritu principali confirma me. Docebo iniquos vias tuas: en impii ad te convertentur. Libera me de sanguinibus, Deus: et exsultabit lingua mea justitiam tuam. Domine, labia mea aperies: et os meum annuntiabit laudem tuam. Gloria Patri et Filio et Spiritui sancto, sicut erat in principio et nunc et semper. Amen. Miserere mei, Deus, miserere mei. 18

Wees mij genadig, God, want bij u is mijn leven geborgen. Wees mij genadig, God, in uw trouw, u bent vol erbarmen, doe mijn daden teniet, was mij schoon van alle schuld, reinig mij van mijn zonden. Ik ken mijn wandaden, ik ben mij steeds van mijn zonden bewust, tegen u, tegen u alleen heb ik gezondigd, ik heb gedaan wat slecht is in uw ogen. Laat uw uitspraak rechtvaardig zijn en uw oordeel zuiver. Ik was al schuldig toen ik werd geboren, al zondig toen mijn moeder mij ontving, maar u wilt dat waarheid mij vervult, u leert mij wijsheid, diep in mijn hart. Neem met majoraan mijn zonden weg en ik word rein, was mij en ik word witter dan sneeuw. Laat mij vreugde en blijdschap horen: u hebt mij gebroken, laat mij ook juichen. Sluit uw ogen voor mijn zonden en doe heel mijn schuld teniet. Schep, o God, een zuiver hart in mij, vernieuw mijn geest, maak mij standvastig, verban mij niet uit uw nabijheid, neem uw heilige geest niet van mij weg. Red mij, geef mij de vreugde van vroeger, de kracht van een sterke geest. Dan wil ik verdwaalden uw wegen leren en zullen zondaars terugkeren tot u. U bent de God die mij redt, bevrijd mij, God van de dreigende dood, en ik zal juichen om uw gerechtigheid. Ontsluit mijn lippen Heer, en mijn mond zal uw lof verkondigen. Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Zoals het was in het begin, en nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen 19

RALPH VAUGHAN WILLIAMS MASS FOR DOUBLE CHOIR Sanctus en Benedictus Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus Sabaoth. Pleni sunt caeli et terra gloria tua. Hosanna in excelsis. Benedictus qui venit in nomine Domini. Hosanna in excelsis. Heilig, heilig, heilig de Heer, de God der hemelse machten. Vol zijn hemel en aarde van uw heerlijkheid. Hosanna in den hoge. Gezegend Hij die komt in de Naam des Heren. Hosanna in den hoge. JAMES MACMILLAN MISERERE zie tekst p.16 RALPH VAUGHAN WILLIAMS MASS FOR DOUBLE CHOIR Agnus Dei Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: dona nobis pacem. Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld, Ontferm U over ons. Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld, Geef ons de vrede. vertaling: Nieuwe Bijbelvertaling HERBERT HOWELLS EVEN SUCH IS TIME tekst: Sir Walter Raleigh Even such is time, that takes in trust Our youth, our joys, our all we have, And pays us but with earth and dust; Who, in the dark and silent grave, When we have wandered all our ways, Shuts up the story of our days: But from this earth, this grave, this dust, My God shall raise me up, I trust. Zo is de tijd. Hij neemt in bewaring Onze jeugd, onze vreugd, al wat van ons is. Hij betaalt ons terug met niets anders dan zand en stof, dat, nadat wij onze weg gegaan zijn, in een donker en stil graf het verhaal van onze dagen opsluit. Maar uit deze aarde, uit dit graf, uit deze stof vertrouw ik dat de heer mij laat verrijzen. 20