FlexOVL & Open Smart Grid Platform Klantendag Gemeenten en Waterschappen 27 maart 2014 Jeffrey de Grijs
Onderwerpen Inleiding en video Aanleiding voor het project Flexibel schakelen van Openbare Verlichting Open Smart Grid Platform Plannen en uitrol 2
Even voorstellen Jeffrey de Grijs Business Developer Alliander Strategie Achtergrond Marketing E-Business Social Business Online Communicatie 3
Alliander: grootste energienetwerkbedrijf in NL 3,3 mln klanten 99,99% leveringszekerheid 7000 medewerkers 1 Aanleggen, onderhouden, beheren van energienetwerken 2 Zorgen voor een betrouwbare, betaalbare en veilige energievoorziening 3 Ondersteuning van nieuwe duurzame energievormen 4 Bijdragen aan een betere samenleving 4
Flexibel schakelen openbare verlichting (FlexOVL) Met FlexOVL schakelt Liander over op een nieuw schakelsysteem voor openbare verlichting, waarbij gemeenten meer regie en invloed krijgen. Liander is verantwoordelijk voor het schakelen van de openbare verlichting in het gehele verzorgingsgebied Aanleiding voor dit project Klanten vragen om meer flexibiliteit, regie en inzicht Uitfaseren ouderwetse schakeltechniek openbare verlichting Voor een smart society : brede oplossing om openbare ruimte duurzaam te ontwikkelen met de opzet van een open, generiek en schaalbaar platform (OSGP) 5
6 Video
7 Visie Alliander
Voor een smart society Wij geloven dat de smart society de wereld vooruit helpt en mooier maakt. Een smart society maakt slimmer gebruik van resources door het inzetten van technologie en de kracht van sociale netwerken Minder energieverbruik Betere communicatie Slimmere mobiliteit Hogere veiligheid etc Belangrijke driver: communicatie tussen objecten en applicaties Technologie is er; alleen met name in voice en breedband internet 8
Voor een smart society Alliander wil daarom de marktontwikkelingen en innovatie stimuleren op het gebied van slimme toepassingen in de openbare ruimte. Visie Smart Society Mogelijke toekomstgebieden voor onze (data)communicatie- en platformdiensten t.b.v. de smart society Huizen, gebouwen en kantoren Publieke infrastructuren Openbare ruimte Missie Monitoring & Besturing / Bedrijfsvoering (Smart) Management Toepassingen Software (Toepassingen) Hardware (slimme objecten) Diensten Partners Figuur aangepast van Libelium.com (Data)communicatie- en open platformdiensten Infrastructuur Installatie en beheer Ontwikkeling Operatie en beheer 9
10 FlexOVL
Kerncijfers OVL in Nederland 3,2 miljoen lichtmasten in NL, 700.000 in het Liander gebied Gemiddeld 4200 branduren / jaar / lamp Gemiddeld vermogen: ca 70W / lichtmast Ca. 950 miljoen kwh / jaar (ca. 1% van Nederlands elektriciteitsverbruik) OV voornamelijk in beheer van gemeenten 35 50% van gemeentelijk energiegebruik gaat naar OV Jaarlijkse energiekosten: 113 miljoen (o.b.v. 0,12 /kwh all-in) Totale kosten OV naar schatting: 220 miljoen / jaar Kosten uitbreiding & instandhouding Liander: ca 16 miljoen / jaar 11
Trends openbare ruimte en OVL Veel gemeenten optimaliseren de openbare ruimte. Openbare verlichting speelt daarin een centrale rol. Ontwikkelingen Verduurzaming gebieden en wijken Energiebesparing Innovatie door publiek/private samenwerking Burgerparticipatie Hyper local - differentiatie per gebied, stad of wijk Sterke groei van ICT - veelal proprietary Big data Grote gemene deler: monitoring en besturing Nodig: 2-weg communicatie 12
De klant: veranderende kijk op OVL De wens voor meer regie en duurzaamheid neemt toe. Monitoring en flexibiliteit in besturing zijn een manier om (een nieuwe mix van) deze doelstellingen te bereiken. Inzichten uit onderzoek en interviews: Energiebesparing Nauwkeuriger inzicht in verbruik Slimmer schakelen (5-10%) en dimmen (30-35%) Reductie lichtvervuiling Kosten besparing CO 2 besparing Regie Openbare Schakeltijden en dimregimes bepalen, lokaal. Gebruikersinterface (apps) Inzicht in functioneren door monitoring en rapportages (ook ivm uitbesteden) Meer flexibiliteit & invloed verlichting Meer inzicht Storingsafhandeling: van zorgpunt naar winstpunt Verkeers- & sociale veiligheid Comfort 13
Verouderde techniek Huidige toonfrequent techniek sluit niet meer aan bij de eisen en wensen van vandaag en bij de technische mogelijkheden die nu beschikbaar zijn. Toon frequent (TF) Centraal systeem (1 klok en een paar lichtcellen) Sterk verouderd Steeds meer verstoringen Duurder in onderhoud Wordt (op termijn) overbodig door slimme meters Op kortere termijn voor OVL overschakelen op alternatief schakelsysteem 14
FlexOVL project Alliander wil gemeentes actief ondersteunen in de overgang naar flexibele schakelsystemen en energiebesparing op gebied van openbare verlichting. Gemeenten Zelf schakelen en dimmen Niet meer afhankelijk van één bepaalde leverancier Zelf kiezen met welke applicatie zij welke objecten bedienen Sneller storingen verhelpen Energie besparen door beter inzicht Alliander de transitie naar duurzame OVL versnellen in een standaard schakel oplossing voorzien een open markt voor flexibele OVL besturingssystemen stimuleren 15
16 Open Platform
Nieuwe tijden Open platformen en netwerken hebben de toekomst (al een tijdje) Oude regels: zeggenschap over distributie, inhoud en bezit van producten, klanten en aandacht. Nieuwe regels: Systemen zijn het verleden, platformen en netwerken hebben de toekomst. Maken gebruik van de kennis en kracht van de massa. Alles is decentraal en verspreid. Bestaande en traditionele spelers zien zichzelf als doel. Nieuwe spelers zien zichzelf als een service en middel Openheid leidt tot een eindeloze reeks nieuwe toepassingen 17
Wat zien we veelal? Verticale en gesloten (en gedateerde) modellen App/frontend Communicatie Device Hele keten wordt vaak geregisseerd en proprietary gemaakt door 1 (commerciële) partij Geen keuze in front-end Meestal een enkele communicatievorm Abonnementen/licenties Geen open devices 18
Een open en onafhankelijk platform Onderscheid in de verschillende functies Nieuwe verschillende applicaties Keuze in communicatie infrastructuur (IP) Website Mobile app Van 1 device met 1 functie naar Open devices met verschillende functies Basis voor open innovatie, zowel op apps als devices Lichtmasten Open Protocollen DALI device Middenspanningsruimte Open Smart Grid Platform TM IP-infrastructuur voor mobile communicatie device 19
Uitgangspunten ontwerp platform Het platform is generiek en open opgezet en voorziet in de elementaire functies voor het monitoren & besturen van de smart devices. Het platform vormt de logische schakel tussen (web)applicaties en smart devices. Uitgangspunten: Open(source) technologie Open interface(s) Generiek inzetbaar Onafhankelijk van communicatie infrastructuur Robuust, veilig en schaalbaar Geen data opslag (voor applicaties) Geen specifieke functionaliteit Functies: Communicatie met de devices Device management Monitoring, datalogging Tijdsynchronisatie & status Ad-hoc sturing Firmware management Security 20
Meerdere perspectieven Duurzame innovatie en marktwerking stimuleren Operatie Beheer Storingen Devices Infrastructuur Nieuwe partijen Ideeën Devices Functies Apps Gebruiker Besturing Hetzelfde generieke platform Nieuwe verschillende toepassingen Devices met verschillende functies staan ten dienste aan verschillende partijen Monitoring Verbruik Regie Basis voor open innovatie, zowel op apps als devices Lokaliseren Schakelen Storingen Onderhoud 21
Openbare verlichting devices SSLD ( Sub Station Lighting Device ): technologisch (draadloos ) alternatief van de huidige TF ontvanger in de middenspanningsruimte. Omschrijving Prototype van beooogd alternatief voor TF ontvanger in middenspanningsruimte Draadloze comunnicatie (via CDMA/GPRS) Ondersteunt zowel handmatige bediening (op afstand) als voorgeprogrammeerde geautomatiseerde controle van groepen lichtmasten die aangesloten zijn op een MSR Kan aangesloten worden op standaard meetapparatuur (zoals slimme meter) om energieverbruik van aangesloten devices (bijvoorbeeld lichtmast) te meten. 1 3 2 Legenda 1. Energieverbruik meter 2. SSLD (aan achterzijde gemonteerd op DIN rail) 3. Externe relais 22
Openbare verlichting devices PSLD ( Public Street Lighting Device ): een slim aansluitsetje die de armaturen aanstuurt door communicatie via het EVSA en functioneert op basis van multicom (CDMA en GPRS). Omschrijving PSLD (gemonteerd op dummy lichtmast), elektronica verwerkt in Faget LS94 behuizing. Draadloze communicatie (via CDMA/GPRS) Ondersteunt zowel handmatige bediening (op afstand) als voorgeprogrammeerde geautomatiseerde controle van de straatverlichting. Bevat geïntegreerd device om energieverbruik van de (individuele) lichtmast te meten. 23
24 Uitrol in NL
PoC Leiden Doel is om ervaring op te doen om beter in te spelen op OVL behoeftes van gemeenten (schakelen, dimmen, monitoring en verbruik). Verder (technisch gezien) voor OVL ervaring op te doen met een alternatief schakelsysteem (uitfasering TF) Devices Functionaliteit Locatie Leiden 51x PSLD, 1x SSLD Alternatief voor huidige schakelfunctie in MSR Schakelfunctie op lichtmastniveau Hele gebied rondom: Admiraal Banckertweg 35x Dorus Rijkersweg 7x Dorus Rijkerskade 1x Karel Doormanweg 5x Mees Toxopeusstraat 3x Looptijd april 2013 okt 2013 25
PoC Amsterdam Doel is om ervaring op te doen om beter in te spelen op OVL behoeftes van gemeenten (schakelen, dimmen, monitoring en verbruik). Verder (technisch gezien) voor OVL ervaring op te doen met een alternatief schakelsysteem (uitfasering TF) Devices Functionaliteit Locatie Amsterdam 50x PSLD, 1x SSLD Alternatief voor huidige schakelfunctie in MSR Schakelfunctie op lichtmastniveau Amsterdam Osdorp (Nieuw- West) Brienzerstraat Iseoplantsoen Bodenseehof Weissensingel Balantonmeerlaan Alcantarastraat Tjeukemeerhof Looptijd juni 2013 okt 2013 26
PoC Zaltbommel Doel van de PoC is om ervaring op te doen met het tarief schakelen via SSLD. Devices Functionaliteit Locatie Zaltbommel 1x SSLD Alternatief voor huidige schakelfunctie in MSR Tariefschakelen Nieuwe Tijningen, Kloppersakker 17 (5301 ZV) Zaltbommel Looptijd april 2013 dec 2013 jaar 27
Roadmap Na een succesvolle PoC fase (2013) worden in 2014 de devices en het platform uitontwikkeld. In deze fase vindt een kleinschalige uitrol plaats binnen 15 gemeenten. Vanaf 2015 zal FlexOVL grootschalig worden uitgerold in het gehele verzorgingsgebied van Liander. 2013 2014 2015 2016 PoC 0418 PoC 071 PoC 020 Doorontwikkeling devices en platform Grootschalige uitrol FlexOVL Grootschalige uitfasering Toon Frequent (TF) techniek (gereed 2016) Grootschalige uitrol draadloos communicatienetwerk (gereed 2016) 28
Locaties kleinschalige uitrol en infasering FlexOVL Onderstaande gemeenten zijn interessante pilot-gemeenten, omdat zij ons pro-actief hebben benaderd, dan wel enthousiast zijn, dan wel een interessante case hebben. 29
FlexOVL Gemeente APP Voor eenvoudige monitoring en bestuursfuncties wordt er een app ontwikkeld voor gemeenten. 30
Installatie in het veld Montage SSLD Zaltbommel CDMA antenne Leiden Montage PSLD Leiden Montage PSLD Leiden Montage antenne Leiden 31
Vragen? www.osg-platform.com osgp@alliander.com @OSGplatform /OSG-platform /osgplatform 32