Watervogels in Fryslân

Vergelijkbare documenten
Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Zie voor meer info over de ooievaar o.a. de Sovon website.

Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogels in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

Watervogeltellingen in Fryslân

1. Waddengebied. stiltegebied uitzonderingsgebied uitzondering: vaarroutes en veerverbindingen. Dokkum. Leeuwarden. Franeker. Harlingen.

5 december Beste wintervogel-tellers en -telsters

Hierbij de nieuwsbrief over de telling van 13 en 14 oktober 2007.

De opmars van de Grote zilverreiger (Casmerodius albus) in Fryslân in de afgelopen negen jaar aan de hand van slaapplaatstellingen

We zagen in de 30 getelde gebieden vogels verdeeld over 87 soorten. De meest getelde was zoals gewoonlijk de smient met exemplaren.

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Watervogels en kustbroedvogels tussen Breskens en Braakmanhaven

Beheersvisies It Fryske Gea per object mei 2010

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Water- en roofvogeltelling januari uitgevoerde telling. De telling wordt

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Aantalsreeksen van Reuzensterns in Nederland, samengesteld uit slaapplaatstellingen en losse waarnemingen

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Bijzondere Vogels Strabrechtse Heide 2011

Deze telling zijn er vogels geteld in 26 van de 56 (deel)districten. De smient was met de meest geziene vogel.

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

VERSLAG VAN DE MIDWINTER ROOFVOGELTELLING 2011

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Brandganzen in de Workumerwaard

Zoogdiervereniging VZZ

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Contrastrijke ontwikkelingen bij overwinterende ganzen in Nederland in de afgelopen 10 jaar

Werkgebied VWG-Zutphen Oppervlak: ha

Watervogels in het Lauwersmeer in 2010/2011

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

beeldverslag excursie Groninger noordkust VWG-Eelde-Paterswolde 28 januari 2017 samenstelling: Sieds Rienks

Project Monitoring Watervogels en Slaapplaatsen Zuid-Holland nieuwsbrief 2018/19 nr.3

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

UITSLAG AFD.11 RMD Weert MET 4389 DUIVEN OP 15/08/15 OM UUR NP-X33-BLAD 1

COMPETITIESTAND SEIZOEN

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

5.2 Wilde eend (Anas platyrhynchos)

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

kaart 1 Friese waterplannen november 2009 Plangebieden Toelichting:

Voorlopige verspreidingskaarten Atlasproject

Blauwe Kiekendieven Circus cyaneus op Friese slaapplaatsen in de muizenrijke winter van 2014/15

Achter de Schotbalken. Een evaluatie

6.1 Houtduif (Columba palumbus)

Vogeltrektelling 30 oktober 2016

07 Baanwedsrijd C3/M3/D2

TREKTELLEN 2006 TELPOST OOLMANSWEG Aagje van der Wulp

07 Baanwedsrijd C3/M3/D2

Midwintertelling van zee-eenden in de Waddenzee en Nederlandse kustwateren in november 2013 en januari 2014

Nieuwsbrief PTT Januari 2018

07 Baanwedsrijd C3/M3/D2

Hoogwatervluchtplaatsen van Vlieland op de kaart. Popko Wiersma & Peter de Boer

Maand Datum Dag Plaats Categorie Soort wedstrijd. April za Menaam VvK Ledenw. Heren 50+ DEL za Holwerd Heren 1e klas DEL

Project Monitoring Wintervogels Zuid - Holland nieuwsbrief 2013/14 nr.2 Beste Tellers, Nijmegen,

Zaterdag Poule 1 Winnaars 7 e klas 1 Roelie Talsma-de Haas Tzum 20 car 2 Jan-Durk Anema Pingjum 20 car 3 Hans Oosterhof Gaast 20 car

Overzicht begraaf- overlijdens en diaconierekeningboeken

De telformulieren 1 tot en met 5 kopiëren ten behoeve van de tellers.

Scholeksterweekend Ameland 2013

Zes manieren om de boezem ecologisch gezond te maken. Roelof Veeningen Wetterskip Fryslân

Spectaculaire roofvogeltrek over de lage landen - een korte terugblik

Vanaf 29 maart nieuwe regeling voor De Opstapper

Transcriptie:

Watervogels in Fryslân provinciale nieuwsbrief maandelijkse tellingen ganzen + zwanen, watervogels & slaapplaatsen seizoen 2016/2017 nr 6. Februari 2017 Beste tellers, 7 februari 2017 Met de door onze weervoorspellers aangekondigde rampspoed in het telweekeinde viel het mee. Alleen het Waddengebied had te kampen met een combinatie van een harde noordwester en springtij, waardoor platen en grote delen van kwelders kopje onder gingen. Het Midwinterweekeinde liet vele gezichten zien. Een waterkoude, maar zonnige vrijdag. Een herfstachtige, natte zaterdag. Een rustige en zonnige zondag en een prachtige, kraakheldere maandag met zon, geen wind en vorst. Waar op zaterdag de wateren alle nog open waren, waren op de maandag de zomerpolders, petgaten en ondiepe plassen bedekt met ijs. Dat soort wisselende omstandigheden (geen wind vs. windstil, geen ijs vs. 100% ijs) hebben zo hun effecten op de verspreiding van watervogels. In mijn eigen telgebieden was de zandwinning bij De Deelen in het winderige weekend leeg en vertoefden alle eenden in de luwe petgaten van De Deelen. Op de maandag waren al die petgaten dichtgevroren en lag de put vol met eenden Dunbekmeeuw in de weer met een dode muis. Iwik, Mauritanië, 23 januari 2017 (foto: Romke Kleefstra) Midwintertelling De deelname aan de Midwintertelling was opnieuw groot en vlak na de telling waren al veel telgebieden ingevoerd, wat tevens samenhangt met het toenemende gebruik van de invoerapp op smartphone en/of tablet. Niet alleen de Wadden, kusten, polders, meren en moerassen werden geteld, ook grote plekken als Harlingen, Leeuwarden, Sneek en Heerenveen werden geteld op watervogels. Daarnaast noteren veel tellers ook trouw roofvogels, kraaiachtigen en zelfs zangvogels naast de vaste set aan te tellen watervogelsoorten. Het is nog te vroeg om in te gaan op de aantallen, want dat vergt nog flink wat rekenwerk, maar dat we Fryslân weer flink compleet hebben geteld is een winst, vooral ook met de goede Midwintertellingen in de voorgaande seizoenen. Zoals velen wel hebben meegekregen, werd er niet alleen bij ons geteld, maar was er in januari een internationale telling van Noord-Europa tot Zuid- Afrika. De tweede groots opgezette telling langs de hele Oost-Atlantische trekroute. Zelf reisde ik zodoende af naar het Mauritaanse waddengebied Banc d Arguin, waar we met een grote groep tellers uit Mauritanië, Nederland en Frankrijk een kleine 2 miljoen vogels telden, waarvan 1,8 miljoen steltlopers. Wadplaten/eilandjes waar je omringd werd door zo n 250.000 steltlopers waren er niet ongewoon, en dat met strepen flamingo s en pelikanen op de achtergrond. Een hele bijzondere ervaring!

Zwanen en ganzen in januari In tabel 1 staan de aantallen zwanen en ganzen. Daarin valt meteen op dat bij enkele soorten de aantallen fors hoger liggen dan gemiddeld. Dat heeft o.a. te maken met een goede teldekking, maar ook met dubbeltellingen. Sommige gebieden werden door twee verschillende tellers geteld, de één alleen ganzen en zwanen, de ander speciaal op pad voor de Midwintertelling. Die dubbeltellingen heb ik er zoveel mogelijk uitgefilterd, maar ik heb nog niet gekeken naar het moment van de tellingen, ofwel of naburige gebieden gelijktijdig of op verschillende dagen werden geteld (waarbij verschuivingen van ganzenconcentraties tot dubbeltellingen kunnen leiden). Tabel 1. Voorlopige aantallen zwanen en ganzen op de Friese vaste wal tijdens de Midwintertelling van januari 2017. gem. jan. jan. 2017 Knobbelzwaan 3.100 4331 Kleine Zwaan 315 422 Wilde Zwaan 315 326 Toendrarietgans 7.020 3926 Kleine Rietgans 4.960 3775 Kolgans 174.025 216.571 Grauwe Gans 12.845 55910 Grote Canadees 232 1161 Brandgans 252.300 437.725 Rotgans 1.445 2150 Nijlgans 680 1060 Bij met name Knobbelzwaan, Grauwe Gans en Nijlgans lijkt met name de betere teldekking parten te spelen. Toch kenden enkele maandelijks getelde regio s flinke aantallen Knobbelzwanen, zoals de hoek Leeuwarden- Dokkum-Holwerd (617), de hoek Sneek-Reduzum- Leeuwarden (551) en de polders rond Tzum (377). Dat gold ook voor de Grauwe Gans met grote concentraties in It Bûtenfjild (9448), het Grouster leechlân (5755), de veenpolders tussen de Alde Feanen en Aldeboarn (4495) en op en rond het Sneekermeer (5679). Bij de Grote Canadese Gans valt op dat vaste telgebieden grotere concentraties kenden. Een aankondiging van het naderende voorjaar? De grootste aantallen komen uit de omgeving Tijnje-Nij Beets (219), Augustinusga-Harkema (163) en omgeving Rottige Meente (130). Bij de Kolgans zijn zulke concentraties lastig aan te wijzen, want ze zaten heel verspreid door de provincie, zonder dat een bepaalde regio er met kop en schouders uitsteekt. In de Alde Feanen en omliggende veenweiden zaten er flink wat (23.951), zo ook in de Trynwâlden (19.299) en de omgeving Koevordermeer (16.730). Bij de Brandgans kunnen dubbeltellingen een rol spelen. Het totaalaantal is erg groot. Grote concentraties zaten in de omgeving Workum (ruim 75.000), in de veenpolders rond de Alde Feanen (61.500) en in de regio Fluessen-Heegermeer-Slotermeer (48.000). Slaapplaatsen Aalscholvers en Grote Zilverreigers Komende maand staat weer een telling van Aalscholvers en Grote Zilverreigers op het programma. In tabel 2 de resultaten van de tellingen in oktober en december jl. Daarbij valt helaas op dat de telling niet compleet is. Toch valt wel op dat de aantallen Grote Zilverreigers beduidend lager liggen dan in eerdere seizoenen. Dat heeft te maken met een magere bezetting, deels ook met her verkassen naar nieuwe slaapplekken, mogelijk deels onder invloed van de aanwezigheid van Zeearenden (Alde Feanen, Deelen, Easterskar), waardoor gebiedstellingen niet altijd compleet waren. Hopelijk doet iedereen bij de komende de telling weer volop mee en krijgen we weer een mooi provinciaal overzicht voor februari! Figuur 1. Verspreing van Grote Zilverreigers in Fryslân tijdens de Midwintertelling van januari 2017. Nijsgjirrige soorten Tabel 3 geeft een mooi overzicht van nijsgjirrige soorten. Deels heeft dat te maken met de integrale telling van de Wadden, wat altijd wat extra soorten oplevert, maar deels ook door een mooi aantal ponten en grote burries, om maar even vogelspotterturbotaal (scrabblewoord) toe te passen. Daarnaast leverden de getelde steden nog wat extra exoten op. Aan Grote Zilverreigers werden er 974 geteld. Dat geeft aan dat er behoorlijk meer Grote Zilverreigers zijn, dan de (onvolledige) slaapplaatstellingen suggereren. Het Sneekermeergebied telde de meeste (139), gevolgd door de Alde Feanen en omliggende veenpolders (102) en de kop van Fryslân (omgeving Ferwerd, Stiens: 62). Tel ze! Romke Kleefstra

Tabel 2. Aantallen Aalscholvers en Grote Zilverreigers op slaapplaatsen in Fryslân in oktober en december 2017 (- = geen aantalsopgave). Gebied Aal Aal GrZi GrZi Gebied Aal Aal GrZi GrZi okt. dec. okt. dec. okt. dec. okt. dec. Lauwersmeer 6 90 1 - eilanden Witte en Zwarte Brekken 0 75 0 7 Dokkumer Nieuwe Zijlen 13 62 15 37 Leiepoel, Witte en Zwarte Brekken - - - - Geastmer Mar, Dokkum 108 100 64 75 De Staten/Oudhof, WZ Brekken 0 0 5 32 Klaarkampermar - - - - Rasterhofpark, Sneek - - - - Eeindekooi Hallum - - - - Gravepoeltje, Langweerderwielen - - - - Wide Mar 0 0 1 52 Jentjemeer, Sneekermeer 157-0 - Wiersylsterrak 0 0 12 57 Spekland, Sneekermeer 265 148 8 5 De Zuiderpolder, Franeker 37-0 - Sneekermeer-Zuid 0-2 10 Mar fan Miedema 0 0 2 2 Terkaplester Poelen 0 0 28 34 Zandwinning, Hurdegaryp 0-0 - Fônejacht, Warten 26 30 41 43 Twijzelermieden - - - - Alde Feanen - - 46 80 Groote Wielen - - - - Kraanlannen 28 21 15 12 Ottema-Wiersmareservaat 21 41 7 11 It Eilân 0 1 5 8 Bergumermeer - - - - Botmar, Akkrum - 40-3 De Leijen - - - - Slûshoeke (Lytse Deelen) 1 0 34 32 Lytse Geast, Leeuwarden - - - - De Deelen 189 87 63 9 Cornerwerderzand - - - - Terwispeler Grootschar 74 36 4 27 Makkumer Noardwaard - - - - zandwinning Nij Beets 0 2 9 9 Makkumer Súdwaard 8-5 0 It Easterskar 2 9 14 5 Piamer Koaiwaard - 0-0 Tjeukemeer 27 45 0 0 Warkumerbûtenwaard-Zuid 234 392 0 0 Koevordermeer - - - - Warkumerwaard Gaastwad 0-7 - It Swin - - - - Stoenckherne, Hindeloopen - - - - Eendenkooi Bakhuizen 0 0 41 8 Bocht fan Molkwar - - - - Groote Brekken 0-41 - Mokkebank 0-0 - Woudagemaal, Lemmer 630-0 - Steile Bank - - - - Brandemeer 150-47 31 Het Vliet, Blauwhuister Poelen 62 192 30 3 Rottige Meente 0 84 44 13 Oudegaasterbrekken 6-0 - Lendevallei 138 21 6 0 Hisse- en Piekemar 49-4 - Prikkedam Makkinga 17-4 - Schuttelpoel 0-0 - 2248 1476 605 605 Idzegaasterpoel - - - - Romke Kleefstra, Natuurmuseum Fryslân, Schoenmakersperk 2, 8911 EM Leeuwarden tel.: 06-10646640, e-mail: romke.kleefstra@sovon.nl Jan Kramer, Rixtwei 339, 8915 JC Leeuwarden tel.: 058-2121648, e-mail: j.r.kramer@hetnet.nl

Tabel 3. Nijsgjirrige soorten in Fryslân tijdens de Midwintertelling van januari 2017. Soort N Naam gebied(en) Waarnemer(s) Roerdomp 1 De Staten Sjoerd Bakker, Henk Plat Roerdomp 1 Boornzwaag over de Wielen Herman Postma Roerdomp 1 Makkumer Noardwaard-Houw Kornelis de Boer, Theo Veenstra, Johan Tielenburg Kleine Zilverreiger 1 Ottema-Wiersmareservaat Jappie Seinstra, Hidde Luinstra, Ale Glas Kleine Zilverreiger 1 Augustinusga-Harkema Jeffrey Huizenga Kleine Zilverreiger 2 Ameland-West Telploeg Ameland Zwarte Zwaan 2 Winsum-Blessum Jan de Boer Zwarte Zwaan 1 Augustinusga-Harkema Jeffrey Huizenga Indische Gans 1 Sneek Lydia Barkema, P. Menninga, Y. vd Werf, K. Haringsma Indische Gans 1 Deelenput Romke Kleefstra Indische Gans 1 Heerenveen-Oranjewoud Jens Tamminga Sneeuwgans 1 Noardburgum Albert Jongbloed Sneeuwgans 1 Polder Mudsert Vincent de Boer Kleine Canadees 2 De Lauwers-Gerkesklooster Klaas van der Bij Kleine Canadees 2 Augustinusga-Harkema Jeffrey Huizenga Kleine Canadees 2 Parrega-Ferwoude-Workum Jan Kramer, Eelco Brandenburg Kleine Canadees 1 Graverijpolder-Sloten-Tj gaast Marten Wesselius Witbuikrotgans 1 Vlieland Team Asadi Witbuikrotgans 3 Terschelling Telploeg Terschelling Zwarte Rotgans 1 Terschelling Telploeg Terschelling Muskuseend 2 Britsum-Leeuwarden Vincent Douwes Muskuseend 22 Heerenveen-Oranjewoud Jens Tamminga Mandarijneend 2 Harlingen-stad Jelle Postma Bokje 1 Vlieland Team Asadi Bokje 1 Terschelling Telploeg Terschelling Pontische Meeuw 1 Leeuwarden-stad Jeroen Breidenbach Pontische Meeuw 1 Caminghaburen Jeroen Breidenbach Pontische Meeuw 5 Vlieland Team Asadi Pontische Meeuw 14 Terschelling Telploeg Terschelling Pontische Meeuw 2 Blija-west buitendijks Henk Hiemstra, Jaap Feddema Grote Burgemeester 1 Makkumer Noardwaard-Houw Kornelis de Boer, Theo Veenstra, Johan Tielenburg Grote Burgemeester 2 Terschelling Telploeg Terschelling Grote Burgemeester 1 Vlieland Team Asadi Grote Burgemeester 1 Harlingen haven noord Jelle Postma Klapekster 1 Vlieland Team Asadi Extra Soorten Beste tellers, 4 februari 2017 Eind december vorig jaar stond in een item over Fraters op de Sovon website, dat deze zaadetende wintergasten in Nederland steeds schaarser worden en vooral worden aangetroffen langs de Friese en Groninger Waddenkust en voor een heel klein deel nog in het Deltagebied in Zuidwest-Nederland. De resultaten van het telweekend in januari jl. bevestigen deze neergaande trend. Hetzelfde geldt voor de kweldergasten Sneeuwgorzen en Strandleeuweriken. Bij de laatste telling kwam op het vasteland van Fryslân nog niet de helft van het langjarige januarigemiddelde voor deze twee soorten in de boeken. De IJsvogel profiteert nog steeds van de gunstige omstandigheden voor deze soort, hoewel het na de ijsperiode onzeker is hoe dat in februari met de soort lijkt. Heel wat tellers konden in januari (nog) van de blauwe flitsen genieten. Blauwe Kiekendieven kwamen ook in grotere aantallen dan gemiddeld op papier, terwijl de Ruigpootbuizerd maar door drie tellers werd gezien. Hierna vind je een iets uitgebreidere terugblik op de resultaten van het telweekend in januari 2017 en de toegift: Soms zit het mee en soms zit het tegen om de bedstee van de Piamer Grote Zilverreigers te vinden. Het grotere spul van de Extra Soorten op het vasteland van Fryslân Het getelde aantal Blauwe Kiekendieven was in het afgelopen telweekend met 44 exemplaren ongeveer een vijfde hoger dan het januarigemiddelde vanaf 2004, maar wel flink wat lager dan in januari 2016 (60) en in januari 2015 (55). Bij de Ruigpootbuizerd was de terugval in januari jl. nog veel forser. De vogel werd alleen gezien in de polder Bloksloot, in het buitendijkse gebied Holwerd west en in de Oude Bildtpollen west. Het

januarigemiddelde vanaf 2011 ligt voor de Rûchpoaten op 17, met 27 als hoogste aantal in januari 2011. Zie voor achtergrondinformatie over de teruggang van het aantal Ruigpootbuizerds in onze streken de link: https://www.naturetoday.com/intl/nl/naturereports/message/?msg=23155 Het aantal waargenomen Slechtvalken bij de laatste telling (33) was nagenoeg gelijk aan het 13-jarige januarigemiddelde (30). Jaap Meindertsma en Romke Kleefstra hadden het genoegen een Zeearend te kunnen noteren. Romke meldde daarbij: De See-earn ek wer by De Deelen. Hinget der no al rûn sûnt ein septimber. Dizze kear siet hy/sy wat sloech de greide oer te sjen op in pealtsje yn it lân. Dom gesicht, want de fûgel wie grutter dan it pealtsje.... Het kleine grut van de Extra Soorten op het vasteland van Fryslân Zoals hierboven al aangegeven, lopen de aantallen van het kleine grut bij de Extra Soorten, met uitzondering van de IJsvogel, dus nog steeds terug. Het aantal van 140 Kwelderbarmkes bij de afgelopen telling is zo n 40% lager dan het 13-jarige januarigemiddelde. De 55 Sniefinken van januari jl. zijn amper een derde van het januarigemiddelde. Voor de Strandleeuwerik hetzelfde laken een pak. Het totaal van 131 Strânljurkjes is nog niet de helft van het gemiddelde van de maanden januari vanaf 2004. Het succesverhaal (tot nu toe) van de IJsvogel is bekend. Dankzij een paar zachte winters gaat het heel goed met de populatie IJsvogels in Nederland. Na 15 stuks in januari 2015 en 26 in januari 2016 konden bij de laatste telling 23 waargenomen exemplaren ingeboekt worden. Soms zit het mee en soms zit het tegen om de bedstee van de Piamer Grote Zilverreigers te vinden Ongeveer 12 jaar geleden telden we op de slaapplaats in de baai voor de vogelkijkhut De Ral bij Piaam in de Makkumersúdwaard - Koaiwaard het voor die jaren prachtige aantal van 11 Grote Zilverreigers. Tot het seizoen 2013/2014 kwamen op de slaapplaats in dat gebied 20-40 stuks in de boeken. In de daaropvolgende drie seizoenen konden oplopende seizoensmaxima worden genoteerd van 62 in februari 2014 en 149 in maart 2015 tot maar liefst 176 van die prachtige witte vogels in oktober 2015. Sindsdien lopen de aantallen op die slaapplaats terug van nog net 70 in september 2016 tot nul komma nul bij de bezoeken van ondergetekende en zijn medetellers aan die contreien in december 2016 en in afgelopen januari. Omdat in de landerijen in de omgeving en in de aangrenzende strook van het IJsselmeer overdag nog wel enkele tientallen foeragerende Grote Zilverreigers te bewonderen zijn, hebben we de afgelopen twee maanden redelijk fanatiek gezocht naar de de bedstee van de vogels ergens in de Workumerwaard, Makkumersúdwaard of Koaiwaard. Helaas zijn de vogels ons tot dusver te slim af geweest en hebben we de huidige slaapplaats nog niet kunnen vinden! Wie weet lukt dat ons in deze maand. Tips zijn van harte welkom Op de foto de sfeervolle baai bij Piaam in juli 2014, gemaakt door Eus de Groot. Freonlike groetnis en in noflike telling tawinske, Jan Kramer

Tabel 4. Extra Soorten op het Friese vaste land tijdens de Midwintertelling in januari 2017. BLAUWE KIEKENDIEF RUIGPOOTBUIZERD Blikfeart Epi Mulder 2 Polder de Bloksloot zuidoost J. Dijkstra 1 Oude Bildtdijk - Vrouwenparochie Wil Grond, Hein Lindeboom 1 Holwerd west binnendijks Harry Feenstra 1 Vliegveld Leeuwarden eo Jan Kramer 1 Oude Bildtpollen west binnend. T. Roosjen, R. Engelmoer 1 Oosternijkerk - Lioessens Sieds Boersma, Jan Hobma 1 SLECHTVALK De Lits, Rietveld Sytze en Sjoerdtje de Groot 1 Blikfeart Epi Mulder 1 Ottema Wiersma reservaat eo Sytze en Sjoerdtje de Groot 2 Vliegveld Leeuwarden eo Jan Kramer 1 Houtwiel, Kruiswater Arend Leijstra, S. van de Werff 1 Winsum - Blessum Jan de Boer 1 zuid spoorlijn - Suawoude Joke Leers, Donia Wasseur 1 Witmarsum - Schettens Jan Visser 1 Wijde Ee - Bergum Albert Jongbloed 1 Witmarsum - Schettens Jan Visser 1 Wijde Ee - Bergum Albert Jongbloed 1 Ferwerd - Birdaard Henk Hiemstra 1 Polder Poppenhuizen Jan Kleefstra 1 Het Oogvliet Henk Hiemstra 1 Van Oordt's Mersken c.a. Jan de Boer 1 Wide Mar Sieds Boersma, L.Jansma 2 De Deelen e.o. Romke Kleefstra 1 De Lits, Rietveld Sytze/Sjoerdtje de Groot 1 polders rond de poelen Bert Zijlstra 1 Ottema Wiersma reservaat eo Sytze/Sjoerdtje de Groot 1 Hindeloopen - Koudum Piet Bouma 1 Houtwiel, Kruiswater A. Leijstra, S. vd Werff 1 Elahuizen - Woudsend Libbe Zijlstra 1 zuid spoorlijn - Suawoude Joke Leers, D. Wasseur 1 Sondelerleien - Sondel Marten Wesselius 1 't Eiland, Groote Bol Erik Gorter 1 Polder de Bloksloot zuidoost Herman Postma 1 Augustinusga - Harkema Jeffrey Huizenga 1 Brandemeer - Lemsterhoek Vincent de Boer 2 Hindeloopen - Koudum Piet Bouma 1 Petgaten SBB Oldelamer Jan Stegeman 1 Zuidermeerpolder - Roode Klif Yde Kuipers 1 Schoterzijl - Scherpezeel Theo Meijer 1 Polder De Samenvoeging Libbe Zijlstra 1 Tjonger Krompad - Slijkenburg J. de Vlas 1 Gaastmeer - Heeg Bert Zijlstra 1 Roode Klif - Mokkebank Yde Kuipers 1 Polder de oude Geeuw Romke Kleefstra 1 Holwerd oost buitendijks Meino Zondervan. Sije Schotanus 2 Witte & Zwarte Brekken Sjoerd Bakker, Henk Plat 1 Holwerd oost binnendijks Meino Zondervan. Sije Schotanus 1 Twaalf Voeten, Kleine Brekken Vincent de Boer 1 Blija oost buitendijks Jaap Meindertsma, B Hanenburg 1 Schoterzijl - Scherpezeel Theo Meijer 1 Blija west buitendijks Henk Hiemstra, Jaap Feddema 1 Polder de Band Eddie Douwma 1 Noorderleeg west buitend. nd A Dijkstra, L Barkema, Jan d. Boer 1 Anjumer- + Lioessenserpolder Eddie Douwma 1 Polder Noorderleegs buitenv. Teartse van der Zee, Dick Laning 3 Holwerd west buitendijks Harry Feenstra 1 Polder Bokkepollen, de Keegen Erik van der Laan 1 Blija oost buitendijks J Meindertsma, B Hanenburg 1 Oude Bildtpollen west buitend Teake Roosjen, Ricus Engelmoer 2 Ferwerd buitendijks Auke Visser 1 Oude Bildtpollen oost binnend Hans Horstmann 2 Noorderleeg west buitend nrd A Dijkstra, L Barkema, Jan d. Boer 2 Oude Bildtpollen oost buitend w Hans Horstmann 2 Oude Bildtpollen west buitend T Roosjen, R Engelmoer 1 Oude Bildtpollen oost buitend o Marten Sikkema 1 Oude Bildtpollen oost buitend Hans Horstmann 1 Koehool - Westhoek buitend Epi Mulder 1 Oude Bildtpollen oost buitend Marten Sikkema 1 FRATER SMELLEKEN Moddergat - Wierum buitend Klaas van der Bij 11 Arum - Oosthem Jan Visser 1 Noorderleeg west buitend nrd A Dijkstra, L Barkema, Jan d. Boer 10 Polder Noorderleegs buitenv. Teartse vd Zee, D Laning 1 Oude Bildtpollen west buitend Teake Roosjen, Ricus Engelmoer 40 Oude Bildtpollen west binnend. T Roosjen, R Engelmoer 1 Oude Bildtpollen oost buitend w. Hans Horstmann 24 SNEEUWGORS Westhoek - Zwarte Haan buitend Jan Tuinhof 55 Moddergat - Wierum buitend Klaas van der Bij 13 IJSVOGEL Oude Bildtpollen west binnend T Roosjen, R Engelmoer 30 Blikfeart Epi Mulder 1 Oude Bildtpollen oost buitend w Hans Horstmann 12 Polder de Drie Dorpen Patrick Agterberg 3 STRANDLEEUWERIK Berlikum - Beetgum - Stiens Meino Zondervan 1 Blija west buitendijks H Hiemstra, J Feddema 3 Hitzum - Baardeburen Bram de Smidt c.s.* 1 Ferwerd buitendijks Auke Visser 95 Sneek Lydia Barkema-Drost 1 Noorderleeg oost buitend nrd Erik van der Laan 33 Leeuwarden-stad J Breidenbach, M Zweemer 4 VELDUIL Houtwiel, Kruiswater Arend Leijstra, S. van de Werff 1 Polder Noorderleegs buitenv. T. vd Zee, Dick Laning 1 Dokkumergrootdiep - Oostrum Jaap Meindertsma 1 ZEEAREND Caminghaburen Jeroen Breidenbach 2 Dokkumergrootdiep - Oostrum Jaap Meindertsma 1 't Eiland, Groote Bol Erik Gorter 1 De Deelen e.o. Romke Kleefstra 1 Petgaten de Veenhoop Sip Veenstra 1 IJSGORS Heerenveen - Oranjewoud Jens Tamminga 1 Oude Bildtpollen oost buitend o Marten Sikkema 1 Eestrum - Polder Rohel Jeffrey Huizenga 1 Bergum - Eestrum Arend Timmerman Azn 1 * Bram de Smidt, Sophie Decae, Rob Decae & Joop Leertouwer Geeuwpolder - Graverij Sjoerd Bakker, Henk Plat 1 Lindevallei west Tom Jager 1 Polder Vijfhuizen Teartse van der Zee, Dick Laning 1

Tabel 5. Extra Soorten op de eilanden en platen in het Friese deel van de Waddenzee tijdens de Midwintertelling in januari 2017. BLAUWE KIEKENDIEF SLECHTVALK Vliehors, oost Symen Deuzeman 1 Strand de Vliehors Symen Deuzeman 1 Kroon's polders Menno v Straaten, Symen Deuzeman 1 Oostpunt tot Schietkamp Carl Zuhorn 1 Meeuwenduinen Carl Zuhorn 1 Vliehors, oost Symen Deuzeman 2 Vallei van het Veen Carl Zuhorn, Symen Deuzeman 1 Kroon's polders Menno v Straaten, Symen Deuzeman 1 Kooisplek + Afloop Carl Zuhorn 1 Stryp Albert de Jong 1 Polder Noord Freek Zwart 1 De Groede Ruurd Noordhuis 1 Formerum - Oosterend Albert de Jong 1 1e Duintjes Rob Vogel 1 Oosterend - Wierschuur Hans van Stijn 1 2e Duintjes Rob Vogel 1 Grieën Hans van Stijn 1 Ameland-west Kees van Scharenburg c.s. ** 3 Weilandjes paal 15-19 Hans van Stijn 1 Ameland-oost Kees van Scharenburg c.s. ** 2 Ameland-west Kees van Scharenburg c.s. ** 1 SNEEUWGORS Ameland-oost Kees van Scharenburg c.s. ** 2 Oostpunt tot Schietkamp C.J.T. Zuhorn 3 FRATER paal 3 - paal 8 Jaap Vink, C.M. Lok 95 2e Duintjes Rob Vogel 6 Punt en Muy Erik van Winden 3 IJSGORS Ameland-oost Kees van Scharenburg c.s. ** 182 2e Duintjes Rob Vogel 1 STRANDLEEUWERIK Strandvlakte Erik van Winden 1 Vliehors, oost Symen Deuzeman 12 IJSVOGEL Ameland-oost Kees van Scharenburg c.s. ** 1 Polder West Hans Schekkerman 1 VELDUIL Polder Noord Freek Zwart 2 2e Duintjes Rob Vogel 1 SMELLEKEN Ameland-oost Kees van Scharenburg c.s. ** 1 De Groede Ruurd Noordhuis 1 Punt en Muy Erik van Winden 1 ** Kees van Scharenburg, P.J. Brouwer, André Dijkstra & Marcel Kersten Tabel 6. Extra Soorten tijdens Midwintertellingen in de periode 2003-2017, met weergave van het gemiddelde aantal over de periode 2004-2016. Gem. 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 04 tm 16 Blauwe Kiekendief 28 32 44 17 27 37 20 82 27 35 32 55 60 44 38 Bruine Kiekendief 2 3 2 1 0 1 1 5 2 4 4 5 10 0 3 Frater 534 265 351 29 271 133 125 139 284 331 95 143 285 140 230 Grote Gele Kwik 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 2 1 0 0 IJsgors 6 10 0 0 1 1 0 0 31 3 2 0 0 1 4 IJsvogel 1 1 0 1 8 7 2 1 1 2 3 15 26 23 5 Ruigpootbuizerd 4 7 4 3 5 1 2 27 22 14 23 15 11 3 11 Slechtvalk 28 27 24 24 20 16 18 32 32 34 44 51 37 33 30 Smelleken 6 3 2 6 2 4 4 3 6 6 1 7 4 4 4 Sneeuwgors 517 187 403 67 111 94 83 151 30 149 42 183 10 55 156 Strandleeuwerik 595 883 151 56 328 57 720 77 105 336 87 56 20 131 267 Velduil 4 1 1 0 0 0 0 15 1 0 0 31 5 1 4 Visarend 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Zeearend 0 2 2 0 0 0 0 0 0 2 0 2 3 2 1 totaal 1725 1421 984 204 773 353 975 532 541 916 333 565 472 437 753