BEHANDELING VAN AAMBEIEN MET DE THD / HAL PROCEDURE FRANCISCUS VLIETLAND
Inleiding Deze folder geeft u informatie over de behandeling van aambeien. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven. Ligging en functie van aambeien Aambeien (haemorroïden) zijn uitgezakte zwellichamen nabij de anus. Een zwellichaam is een sponsachtig kussentje, met daarin een netwerk van bloedvaatjes. Het zwellichaam is bedekt door het slijmvlies van de sluitspier van de anus. Aambeien bevinden zich aan de binnenkant van de anus. Wanneer de zwellichamen tegen elkaar aanliggen, sluiten ze de anus lekdicht af. Oorzaak en klachten van aambeien De zwellichamen kunnen uitrekken wanneer er veel druk op komt te staan. Hierdoor kunnen ze uitzakken en zelfs naar buiten puilen. Dit geeft vaak een ongemakkelijk of pijnlijk gevoel. Door een slechtere bloedafvoer kunnen de aambeien makkelijk bloeden. Er kan zich ook een bloedstolsel in de adertjes in de huid rond de anus vormen. Dit is uitwendig voelbaar en pijnlijk. Een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van een aambei is een gebrek aan voedingsvezels in ons eten. Hierdoor wordt de ontlasting te ingedikt en droog wat leidt tot drukverhoging op de zwellichamen tijdens de stoelgang. Ook veel zitten, onvoldoende lichaamsbeweging en een te hoog lichaamsgewicht kunnen het ontstaan van aambeien bevorderen. Het voorkomen van klachten U kunt klachten voorkomen door de stoelgang zacht te houden en regelmatig naar het toilet te gaan, waardoor u minder hoeft te persen. Voor een goede stoelgang is het belangrijk dat u voldoende voedingsvezels binnenkrijgt, bijvoorbeeld door het eten van (volkoren)brood, groente en fruit. Verder helpt het om voldoende te drinken, ongeveer anderhalf tot twee liter water per dag. Stel een bezoek aan het toilet niet te lang uit als u aandrang voelt. Met zoveel mogelijk regelmaat in het toiletbezoek en door het niet te lang uit stellen van een toiletbezoek bij aandrang, voorkomt u dat u op ongelegen
momenten de ontlasting te lang moet ophouden. Met voldoende beweging en een gezond gewicht kunt u de klachten zoveel mogelijk voorkomen. De meeste patiënten met aambeienklachten hebben baat bij deze maatregelen en leefregels. Er is behandeling nodig als u last houdt van de klachten. Diagnose en onderzoek Andere afwijkingen aan de endeldarm of de anus kunnen klachten geven die lijken op die van aambeien. Daarom worden bij klachten de anus, het anale kanaal en het begin van de endeldarm onderzocht. Hierbij ligt u op uw linker zij, of voorovergebogen. De arts onderzoekt de omgeving van de anus en de anus zelf. Voor het inwendige onderzoek voert de arts met een vinger een onderzoek uit van de anus en het aansluitende deel van de endeldarm. In sommige gevallen is een aanvullend onderzoek nodig, zoals een kijkonderzoek van de dikke darm (endoscopie) of een röntgenfoto. Dit is vooral nodig bij patiënten boven de veertig jaar, omdat de kans bij hen groter is dat andere afwijkingen de oorzaak van de klachten zijn. Bij jongere patiënten is in het algemeen het onderzoek van de anus en het anale kanaal voldoende. De behandelingsmogelijkheden Een operatie met ziekenhuisopname is voor de behandeling van aambeien nog maar zelden nodig. Alleen nog bij pijnlijke, volledig uitgezakte en ernstig afgeknelde aambeien kan een operatie nodig zijn. Bij de operatie wordt de THD/HAL procedure gevolgd. De afkorting THD staat voor Transanale Hemorrhoidale Dearterialisatie en de afkorting HAL staat voor Hemorrhoidale Arterie Ligatie. Dit zijn verschillende namen voor dezelfde ingreep. De operatie In een speciaal ontwikkeld kijkbuisje (protoscoop) zit een doppler sensor, die geluidsgolven uitzendt en het geluid weer opvangt. Met behulp van de geluidsgolven worden de toevoerende bloedvaten van de aambeien opgezocht en
afgebonden met een hechting. De bloedtoevoer naar de aambeien neemt dan af, waardoor de aambeien slinken en de klachten verdwijnen of verminderen. Het uitgezakte weefsel wordt met een draadje van boven naar onder geregen. Beide uiteinden van de draad worden vervolgens samengetrokken en naar boven vastgeknoopt. Hierdoor worden de uitgezakte aambeien omhoog getrokken. Door dit liften bevinden de aambeien zich weer op de plaats waar zij thuishoren. De aambeien worden dus niet verwijdert. De behandeling duurt ongeveer 45 minuten en vindt plaats onder algehele narcose of plaatselijke verdoving. Voorbereiding op de operatie Voorafgaand aan de operatie hoeft u thuis geen dieet te volgen of andere voorbereidingen te treffen. U wordt op de dag van de operatie opgenomen. Afhankelijk van de omstandigheden wordt de operatie uitgevoerd in dagbehandeling of tijdens een kortdurende opname. De anesthesioloog bespreekt met u of de operatie onder plaatselijke of algehele verdoving plaatsvindt tijdens het Pre-Operatief Spreekuur (POS). U krijgt hiervoor een aparte afspraak. Meer informatie over dit spreekuur kunt u lezen in de folder Pre-Operatief Spreekuur (POS). De operatie kan alleen uitgevoerd worden wanneer het laatste deel van de darm schoon is, zodat de chirurg goed via het kijkbuisje in het anale kanaal kan kijken. Voorafgaand aan de operatie krijgt u in het ziekenhuis daarom een klysma. Een klysma is het inbrengen van een vloeistof in de darmen via een slang in de anus. Met de klysma wordt de ontlasting opgewekt, zodat het laatste gedeelte van de darm gereinigd wordt. Deze voorbereiding duurt ongeveer 30 minuten. Complicaties Bij iedere ingreep is er kans op complicaties ook al is deze kans bij deze behandeling klein. Bij de procedure bestaat dezelfde kans op algemene complicaties als bij andere operaties.
De algemene complicaties van een (aambei) ingreep zijn: bloedverlies na de operatie infectie urineretentie (het niet goed kunnen leegplassen van de blaas) pijn De specifieke risico s van een THD/HAL procedure zijn: er kan in uitzonderlijke gevallen schade worden aangebracht aan de wand van de endeldarm; ook kan er in uitzonderlijke gevallen schade worden aangericht aan de sluitspier van de anus. Dit kan kort- of langetermijngevolgen hebben zoals pijn of incontinentie; tijdens de procedure wordt de sluitspier beperkt opgerekt, dit kan tot urineretentie lijden. Dit is heeft een tijdelijke aard; sommige mensen geven na de procedure een gevoel van aandrang aan. Na de operatie Aan het eind van de operatie worden een anale tampon ingebracht. Die zorgt ervoor dat de wond in het anale kanaal niet teveel gaat bloeden. Probeer deze tampon zo lang mogelijk in te houden. Uiteindelijk zal de tampon oplossen of via de ontlasting naar buiten komen. Het operatiegebied kan wat pijnlijk zijn. Daarom krijgt u na de operatie pijnstillers. Als u toch pijnklachten heeft, geef dit dan door aan de verpleegkundige of chirurg. De hechtingen die in het anale kanaal gebruikt worden, lossen vanzelf op. Deze hoeven dus niet verwijderd te worden. Als u bloedverdunners gebruikt en hiermee bent gestopt voor de operatie, overleg dan met uw behandelend arts wanneer u deze medicatie weer mag hervatten. U krijgt een recept voor Lactulose of Movicolon mee naar huis om de ontlasting de eerste dagen na de operatie soepel te houden. Als alles goed verloopt, kunt u later op de dag of de volgende dag naar huis. U kunt meestal snel weer de dagelijkse bezigheden oppakken. De behandeling is succesvol bij ongeveer 75% tot 80% van de patiënten.
Controle Bij ontslag uit het ziekenhuis krijgt u via de verpleegafdeling een afspraak mee voor controle op de polikliniek. Hoe u zelf mee kunt werken aan het herstel Het is belangrijk dat u al snel na de operatie weer in beweging komt. Dit is goed voor de bloedcirculatie en de spijsvertering. Zelfs bewegingen in bed, zoals omdraaien en rechtop gaan zitten, zijn goed voor het herstel. Voor uw longen is het goed dat u de eerste dagen regelmatig diep ademhaalt, bijvoorbeeld eenmaal per kwartier. Merkt u dat er slijm in de longen zit, dan is het van belang om dit goed op te hoesten. Weer naar huis De eerste tijd na de operatie moet u wat extra voorzorg in acht nemen; beweging is goed, maar forceer niets. U kunt gewoon uw gang gaan en bijvoorbeeld lopen of fietsen. Neem regelmatig een rustpauze en zorg voor een gezonde en vezelrijke voeding. Vragen? U heeft recht op goede en volledige informatie. Pas als u voldoende inzicht heeft, kunt u weloverwogen toestemming geven voor een bepaalde behandeling of onderzoeken. Als iets u niet duidelijk is, stel gerust uw vragen aan de verpleegkundige of de chirurg. Voor de opname kunt u ook telefonisch contact opnemen met de polikliniek Chirurgie via telefoon 010 893 00 00. Juli 2011 6050396