HERTOGPOST maart 2003 Maandblad van de 's-hertogenbossche Filatelisten Vereniging 15 e jaargang nummer 3 Geachte leden, Hierbij nodigen wij u uit voor de bijeenkomst die zal worden gehouden op donderdag 27 maart in zaal 1 van sociaal cultureel centrum "De Helftheuvel", Helftheuvelpassage 115 te 's-hertogenbosch. Op het programma staat o.m. een lezing over de postgeschiedenis "Tussen Keulen en Parijs", te presenteren door dhr. Sascha van Oostrom. Aanvang 20:00 uur. Vanaf 19:00 uur gelegenheid voor het bekijken van de kavels. Agenda bijeenkomst 27 maart 2003 1. Opening, verslag 27 februari 2003, ingekomen stukken en mededelingen 2. Dia-lezing "Tussen Keulen en Parijs" 3. Verkoping 4. Verloting 5. Rondvraag 6. Sluiting In deze Hertogpost: - Verslag van de bijeenkomst d.d. 27 februari 2003 - Stempels uit een sprookjesstad - De Bossche tanding - Kavellijst verkoping maart Zegt het voort! Het eerstvolgend POSTZEGELTREFFEN vindt plaats op zaterdag 12 april a.s. in "De Helftheuvel" tussen 10:00 en 13:00 uur. Een goed moment om in een rustige, gemoedelijke sfeer te ruilen, informatie in te winnen over filatelistische zaken en om alvast de kavels in te zien voor de verkoping in april. Vrij entree voor leden en niet-leden. Nota Bene: het Secretariaatsadres is nog een tijdje bij de voorzitter: Havikskruidstraat 3, 5262 DG Vught. Tel.: 073-6567680. Redactie Hertogpost: tel. 073-6132438 's-hertogenbossche Filatelisten Vereniging opgericht 8 oktober 1930 Inschrijving Kamer van Koophandel Oost-Brabant, nummer 40216509 1
VERSLAG VAN DE BIJEENKOMST D.D. 27 FEBRUARI 2003 Aan het begin van de bijeenkomst wordt stilgestaan bij het overlijden van twee leden van de Vereniging, de heren Rens Kennis en Mart van der Kroft. De voorzitter wijst op de Bestellijst Filatelistische Artikelen in het februarinummer van Hertogpost. N.B. De afd. Nieuwtjes wordt thans beheerd door dhr. Sascha van Oostrom. Deze merkt op dat Lindner erg traag is met zijn supplementen. Deels moet 1999 nog worden geleverd. Henk van Lokven Dhr. Henk van Lokven benut op boeiende wijze de mogelijkheid die hem wordt geboden te vertellen over zijn Bossche Postzegelveiling-bedrijf. Twee- à driemaal per jaar veilt hij kavels van klein tot groot, van relatief kleine prijs ( 25,-) tot zeer kostbaar. Zijn Catalogus heeft een oplage van 2000 ex., waarvan er 400 naar het buitenland gaan. Ook op internet is zijn aanbod te zien. Het leukste vindt hij zó te verkavelen, dat de opbrengst zo hoog mogelijk is. Spannend is het graven in inzendingen, waarbij hij soms inderdaad fraaie ontdekkingen doet. Zo ging ooit, afkomstig uit een partijtje dat verder niets voorstelde, een nr. 32, de 2 cent okergeel, met kleinrond 's-hertogenbosch en Bossche Tanding voor F 1800,- naar wat toen nog het PTT-Museum heette! V.Lokven is beëdigd makelaar/taxateur, hetgeen zijn deskundigheid en betrouwbaarheid onderstreept. Taxeren doet hij op basis van executiewaarde ("wat brengt het op") en van de (veel hogere) vervangingswaarde t.b.v. verzekering. Taxeren kan vaak (en ook wel gratis) ter plekke op het kantoor aan de Buitenhaven nr.5, alwaar hij op vrijdag en zaterdag ook een detailhandel voert. De laatste jaren heeft hij vijf (!) postzegelhandels overgenomen èn hun klanten. Goede raad Graag bemiddelt hij voor verzamelaars bij het optimaliseren van hun verzameling. Als raad geeft hij: "Let op kwaliteit, stempel en tanding; streef altijd naar verbetering van je collectie, eis garantie en laat keuren." Henk van Lokven is lid NVPH en verzamelt zelf ook nog steeds. O.a. Deens West Indië en "gebruikt" Duitse koloniën, twee mooie gebieden die echter zijn handel niet bijten. Dat het betoog met belangstelling werd gevolgd blijkt uit de vele vragen die vervolgens op hem worden afgevuurd. Twee citaten uit reacties van H. v. Lokven op vragen: "Er blijft altijd verzameld worden; kijk naar Oost Europa en China, waar het verzamelen nu explosief toeneemt" en "Ga ervan uit dat je nooit winst maakt met je hobby. Integendeel, het kost handenvol geld. Verzamel daarom wat je LEUK vindt". Voorzitter Peter Teurlings dankt Henk van Lokven, trots dat deze als beëdigd makelaar/taxateur, immers een zeldzaam verschijnsel in de postzegelwereld, lid is van onze Vereniging. Piet van Andel leidt vervolgens, ditmaal met wisselend resultaat, onze "eigen" veiling. Bij het akelig geluid van een Rad van Avontuur, dat we éénmalig in bruikleen mogen hebben, vindt tot slot de verloting plaats. En zo wordt het toch nog een latertje. 2
KOOPOPDRACHT Ondergetekende verzoekt in uw veiling, overeenkomstig de verkoopvoorwaarden, de onderstaande kavels te kopen voor zijn/haar rekening, zo nodig tegen de aangegeven limieten plus commissie en kosten. Kavel Bod Opbrengst Naam:... Adres: Postcode:... Woonplaats:..Tel.:.. Maximaal te besteden bedrag:.. (exclusief kosten) Handtekening:. Inzenden aan: De Heer M.M. Vorstenbosch Van de Kerkhofstraat 13 5271 CH Sint Michielsgestel E-mailadres: m.vorstenbosch@hccnet.nl tel. 073-5512904 DE BOSSCHE TANDING In de negentiende eeuw werd een variant van voorafstempeling gebruikt. Men schreef of drukte de adressen op in vakjes verdeelde vellen papier en plakte op de juiste plaats in de vakjes een postzegel. De postzegels werden massaal gestempeld, waarna de vakjes met een perforator van elkaar werden gescheiden en met lijm op de adresbandjes van (bijvoorbeeld) een krant werden geplakt. Als de perforator, die diende om de adresstrookjes van elkaar te scheiden, niet nauwkeurig werd bediend, kon het voorkomen dat de perforatie dwars door een postzegel ging, waardoor vreemd geperforeerde zegels ontstonden. Men spreekt dan wel van "een dubbele tanding". Een goed voorbeeld is "Bossche tanding" die voorkomt bij de cijferpostzegels van 1876. Bron: ABC VAN HET POSTZEGELS VERZAMELEN DEEL 3 3
STEMPELS UIT EEN SPROOKJESSTAD De foto die u hier ziet lijkt in eerste instantie een gewoon familieportret. In een ruimte die een grote ouderwetse huiskamer zou kunnen zijn, poseert een flink gezelschap voor de fotograaf. Ze zijn feestelijk gekleed en kijken serieus of licht glimlachend in de lens. Welke feestelijke of gedenkwaardige gelegenheid in de eerste helft van de 20 e eeuw heeft deze mensen samengebracht? Een huwelijk, een jubileum? Pas in tweede instantie valt op wat de geportretteerden gemeenschappelijk hebben. Ze zijn allemaal uitzonderlijk klein. Alle leden van dit gezelschap, kinderen zowel als volwassenen, zijn nog geen anderhalve meter lang. Tegenwoordig zouden we hen als kleine mensen betitelen, vroeger werden zij - voor ons gevoel nogal grof - dwergen of lilliputters genoemd. Als we de foto omdraaien, zien we dat het gaat om een prentbriefkaart (afb.1). De gedrukte tekst op de achterzijde luidt Schaefer s Sprookjesstad Lilliput en de postzegel is afgestempeld met een vreemd gevormd stempel dat diezelfde naam bevat, met de plaatsnaam Amsterdam en de datum 10 maart 1937. Afb. 1: adreszijde prentbriefkaart De afgebeelde kleine mensen vormen een artiestengezelschap dat in de jaren dertig een aantal tournees door Nederland maakte. Tegenwoordig wordt er misschien genuan- 4
ceerder gedacht over de vermakelijkheid van kleine mensen, maar het lijkt erop dat Schaefers gezelschap beschaafd amusement bood, dat niets te maken had met modern kermisvermaak zoals het verboden dwergwerpen. Wat de Sprookjesstad precies voorstelde, weet ik niet. Wel is bekend dat een postkantoor er deel van uitmaakte. In het Nederlandsch Maandblad voor Philatelie van april 1933 lezen we: Van 3 t.m. 13 maart 1933 was een bijzondere stempel in gebruik voor correspondentie gepost in de z.g. Lilliputstad op de Beurs van het tijdschrift Dameskroniek, gehouden in het R.A.I.-gebouw in Amsterdam-Z. Eén der dwergen stempelde onder toezicht van een postambtenaar met een dubbelringstempel met omschrift * AMSTERDAM * BEURS DAMESKRONIEK, in den verkorten balk de datum, b.v. 7 MRT. 33, in het bovenste segment LILLIPUT- en in het onderste STAD, kleur violet. Afb. 2: het stempel op een aangetekende brief uit 1933 Een afdruk van het stempel waarvan de maand daarna sprake was (NMP mei 1933) heb ik nog niet weten te achterhalen: Arnhem. Van 15 t.m. 23 april j.l. waren de dwergen in Musis Sacrum en de dwerg Lucien Faron vernietigde de daar geposte correspondentie met een dubbelring-dwarsbalkstempel: Arnhem * MUSIS SACRUM / LILLIPUT- / STAD. 5
De tournee van 1933 bracht het gezelschap achtereenvolgens ook naar Nijmegen, Den Haag, Utrecht, Haarlem, Alkmaar, Amsterdam (opnieuw), Enschedé, Maastricht, Heerlen, Groningen en Rotterdam. In al deze plaatsen zijn speciale poststempels gebruikt, waarvan ik hier afdrukken uit Utrecht en Haarlem kan laten zien. Afb. 3: stempels Utrecht en Haarlem 1933 Het Haarlemse stempel staat afgedrukt op een prentbriefkaart waarop The Warner Sisters te zien zijn, twee vrouwelijke artiesten uit Schaefers gezelschap Waar de kleine mensen in de tussenliggende jaren geweest zijn, is mij niet bekend. Traden ze misschien ook op in andere landen? In 1937 volgde in elk geval een tweede Nederlandse tournee, waarin achtereenvolgens Amsterdam. Arnhem, Eindhoven, Den Haag, Haarlem, Den Helder, Leiden en Breda bezocht werden. Alle stempels uit deze periode zijn van het type dat we vooraan in dit artikel al zagen. 6 Afb. 4: The Warner Sisters Het Nederlandsch Maandblad voor Philatelie meldt in april 1937: In de van 5 tot 14 maart in het R.A.I.- gebouw te Amsterdam aanwezige Sprookjesstad Lilliput is een brievenbus geplaatst. De stukken in deze brievenbus gepost worden voorzien van een afdruk van een bijzonderen poststempel vermeldende behalve den datum van terpostbezorging: Schaefer s Sprookjes stad Lilliput
Diezelfde brievenbus werd in de andere plaatsen gebruikt. En aan poststukken met afdrukken uit Arnhem, Eindhoven en Den Haag is te zien dat stempelverzamelaars de weg naar de Sprookjesstad wisten te vinden. Afb. 5: stempels Arnhem, Eindhoven en Den Haag 1937 J. Spijkerman Literatuur: - F.W. van der Wart, Reclamestempels en Gelegenheidsstempels, 6 e druk, Po & Po 1985 - De Stempelrubriek NMP 1922-1939, Bondsreeks van Filatelistische publicaties No. 1, samengesteld door het Bonds Documentatiecentrum in 1991. Overgenomen uit: NOVIOPOSTA 7
VERKOPING MAART 2003 Nr. Catalogusnr. Kwal Val. CatPrijs Inzet Nederland postfris 3.001 617 / 636 xx 16,50 4,50 3.002 647 / 648-693 / 694-720 / 721 xx 14,60 3,50 3.003 681 / 682 xx 75,00 20,00 3.004 729 / 730-736 / 737-743 / 744 xx 16,50 4,00 3.005 738 / 742 xx 19,00 4,50 3.006 747 / 751 xx 20,00 5,50 3.007 759 /763-766 / 770 xx 16,15 4,50 3.008 771 / 773-774 / 776 xx 17,70 5,00 3.009 779 / 783-786 / 790 xx 17,25 4,50 3.010 795 / 799-802 / 806-812 / 815 xx 11,85 3,00 3.011 830 /834-842 / 846-849 / 853-859 / 863 xx 13,15 3,50 3.012 870 / 874-877 / 881-886 / 888 xx 16,25 4,00 3.013 velletje 1756 - blok 1760 xx 14,00 3,50 3.014 velletje 1763-1766 xx 14,50 3,50 3.015 velletje 1747-1748 xx 10,50 2,50 3.016 Ned. blok 854 ( 4 maal ) xx 150,00 12,00 3.017 diverse zegels - plakwaarde ƒ 36,40 xx 11,00 3.018 diverse zegels - nominaal ƒ 26,55 xx 9,00 3.019 diverse combinaties uit PB xx 192,15 25,00 3.020 combinaties uit postzegelboekjes xx 54,60 7,50 3.021 diverse PB alles nog frankeergeldig xx 523,70 75,00 3.022 st.bl. zegels uit PB Ned. veel combinaties 132,05 18,00 Nederland gestempeld 3.023 97 o 35,00 10,00 3.024 98 o 25,00 7,50 3.025 99 o 61,00 18,00 3.026 100 o 50,00 15,00 3.027 204 o 11,00 3,00 3.028 207 o 12,00 3,50 3.029 217-218 - 219 o 35,50 10,50 3.030 220 / 223 o 11,00 3,00 3.031 228 o 15,70 4,50 8
3.032 229 / 231 o 26,00 7,50 3.033 238 o 22,50 6,50 3.034 243 o 32,00 9,50 3.035 738 / 742 o 13,00 3,50 3.036 996 / 1000-1003 / 1006-1015 / 1019 o 12,55 3,50 3.037 1020 / 1023-1026 / 1029-1038 / 1041 o 12,70 3,50 3.038 Ned. 14 FDC's onbeschreven ( 376 / 381a ) 59,00 6,50 verzamelingen 3.039 verzameling Alderney in Davo-album xx 232,75 30,00 3.040 verzameling Aland in Davo-album xx 236,20 32,00 3.041 verzameling Faröer in Davo-album xx 762,00 80,00 3.042 Ned. restantverzameling op KABE-bladen 680,00 90,00 3.043 Ned. restant op Leuchtturmbladen xx 195,00 20,00 3.044 Ned. restant op albumbladen o 362,00 25,00 Suriname 3.045 179 / 182-183 / 186 x 21,80 2,50 3.046 190 / 193-321 / 322-340 / 344 x 30,40 3,00 3.047 247 / 248-317 / 320 - LP 29 / 30 x 25,80 2,50 3.048 280 / 283 x 75,00 7,50 3.049 308 x 70,00 7,00 3.050 309 / 311 x 37,50 3,50 3.051 312 / 315 x 28,00 2,50 3.052 Suriname 8 blokken xx 10,60 2,50 3.053 Ned. Antillen 9 blokken xx 22,80 4,00 3.054 Curaçao 13 / 17 x 50,00 7,50 3.055 Nieuw Guinea 1 / 21-30 / 37 x 125,25 18,00 Ned. Indië 3.056 167 / 170-182 / 185-266 / 271 x 35,25 5,00 3.057 zegels in omslag 4,00 Zweden 3.058 diverse zegels xx 32,45 6,00 3.059 C 1489 - C 1492 xx 20,25 3,00 3.060 automaatzegels xx 22,00 4,00 3.061 C 1464 - C 1496 xx 29,00 5,00 9
Engeland 3.062 zegels uit 2001 3,00 3.063 zegels in Victoria klemband 17,00 Polen 3.064 18 proefdrukken - 1923 / 1924 15,00 Duitsland 3.065 Deutsches Reich 647, met spec. stempel o 30,00 3,00 3.066 Beieren diverse zegels gebruikt o DM 250,00 3,00 3.067 Berlijn 494 / 507 xx 20,00 5,00 3.068 map - Duitsland in vellen DM 142,00 2,50 Zwitserland 3.069 168 / 169 o 30,00 4,50 3.070 173 / 175 o 32,00 5,00 3.071 208 / 211 o 27,50 4,00 3.072 250 / 253 o 20,00 3,00 3.073 419 / 422 o 35,00 5,00 3.074 9 verschillende correspondentiekaarten o 10,00 3.075 veldelen / blokken o 488,00 25,00 3.076 Franco I (x) - Franco II (xx) x/xx 50,00 15,00 3.077 samendrukken op stockbladen xx/x 130,00 18,00 Monaco e.a. 3.078 Monaco - 11-12 - 22-14 - 15-16 o 47,00 6,00 3.079 Monaco - diverse zegels x/o 331,00 30,00 3.080 Spanje - zegels in klemband 2,50 3.081 Frankrijk - zegels in klemband 25,00 3.082 Macau T 12 (5x) - T 14 (5x) xx DM 1.100,00 16,00 3.083 3 boekjes, UNO - New York - Geneve - Wien xx/o 4,00 3.084 UNO - KOSOVO - serie 1 en 2 o 4,00 3.085 Ver. Natie's - diversen 30,00 7,50 3.086 Vaticaan FDC's 2001 75,00 16,00 Stockboeken 3.087 diversen o.a. oud Duitsland 6,00 3.088 combinaties Nederland 8,00 3.089 diverse zegels 4,00 3.090 zegels Amerika 4,00 10
3.091 diverse zegels - veel motief 4,00 3.092 Zwitserland met div. keerdrukken 1.230,00 45,00 3.093 zegels gehele wereld zeer hoge cat. w. 50,00 3.094 Frankrijk motief schilderijen xx 218,00 12,00 3.095 Zweden - Denemarken - Noorwegen 10,00 3.096 zegels Berlijn o 140,00 12,00 3.097 motief, deels in vellen 25,00 3.098 zegels Nederland 3,00 3.099 zegels wereld 3,00 3.100 Wereld + Nederland 10,00 3.101 veel U.S.A. en motief 15,00 3.102 Nederland, zeer hoge cat. waarde 75,00 3.103 Denemarken, zeer veel modern 375,00 30,00 3.104 Motief paddestoelen + wat bloemen DM 550,00 45,00 3.105 stockboek leeg 6,00 3.106 stockboek leeg 2,50 3.107 zegels Nederland 20,00 3.108 diverse zegels 4,00 3.109 diverse zegels 4,00 3.110 zegels Nederland 225,00 25,00 3.111 zegels Polen 6,00 3.112 diverse zegels o.a. Frankrijk 5,00 Diversen 3.113 lege Importa omslag nr. 1 Nederland 5,00 3.114 Env.laatste vlucht Swiss Air - 1e vlucht Swiss o 2,50 3.115 partij luxe kaderlijn bladen voor Davo 3,00 3.116 Italië 7 postfrisse poststukken 10,00 3.117 Officiële catalogus België 1998 5,00 3.118 Kistje - afgeweekte zegels gehele wereld 5,00 3.119 kistje - afgeweekte zegel o.a. veel België 7,00 3.120 Doos - kantoorpost Denemarken niet afgew. 8,00 Octantje Gezocht: Allerlei mogelijke artikelen, berichten handelend over zegel 443 NVPH "Herrijzend Nederland". Ook complete ongestempelde vellen zijn welkom (gaarne met vermelding plaatnummer). Graag bericht aan: Dhr. C.W.M. van Tilborg, Lijsterbeslaan 130, 5482 CP Schijndel. Tel. 073-5477299. E-mail: cwmvantilborg@hetnet.nl 11
Op het ogenblik kan ik U aanbieden: C.J.A.M. van Hoek Hardstrasse 13 4714 Aedermannsdorf Zwitserland Tel: 062. 3941082 - Nederland Gebruikt, tot ca 1970 Ongebruikt, vanaf ca 1900 Postfris, ook voor 1940 FDC's STEMPELS en BRIEVEN -België en Luxemburg Een volledige collectie, met alle goede series, tot ca 1950 -Scandinavië -Zwitserland -Liechtenstein Veel klassiek materiaal, vooral gebruikt, mooie stempels. Een mooie voorraad van "Pro Juventute" en "Pro Patria", ongebruikt en gebruikt. Vele zegels gebruikt en ongebruikt -Tsjechoslowakije Grote voorraad zegels gebruikt en ongebruikt, tot ca 1970 Verder zijn er nog vele interessante zegels en brieven vooral van Europese landen op voorraad. Het leukste voor u en voor mij is het wanneer u mij Nederlandse zegels op brieven, kaarten en dergelijke kunt aanbieden, terwijl u iets van mijn doubletten kunt gebruiken. WANNEER U ECHTER BEPAALDE ZEGELS ZOU WILLEN AANKOPEN, KUNT U MIJ EVENEENS UW MANCOLIJSTJE STUREN 12