Een bril Oogheelkunde alle aandacht
De orthoptist heeft de ogen van uw kind onderzocht en geconstateerd dat uw kind een brekingsafwijking aan de ogen heeft. Een bril corrigeert de brekingsafwijking. In deze folder kunt u hierover meer lezen. Wat is een brekingsafwijking? Als de breking van het oog perfect is, wordt het licht zodanig gebroken door hoornvlies en lens, dat het beeld precies op het netvlies valt. Het brandpunt valt precies in een punt op het netvlies. 2
Een brekingsafwijking of refractieafwijking wil zeggen dat het beeld niet precies op het netvlies valt. Het brandpunt valt dan voor of achter het netvlies. Dit betekent niet dat de ogen slecht zijn. De sterkte van de brillenglazen zegt weinig over de gezondheid van de ogen. Net als een schoenmaat niets zegt over de gezondheid van de voeten. Welke brekingsafwijkingen zijn er? Er kan sprake zijn van bijziendheid of myopie verder bestaat er verziendheid of hypermetropie en als derde vorm is er astigmatisme, vervorming van het beeld. Astigmatisme kan voorkomen in combinatie met bijziendheid of verziendheid, of zelfs met beide. Wat is bijziendheid of myopie? Bij bijziendheid is de breking van het oog te sterk of is het oog te lang. Het brandpunt valt dan voor het netvlies. Daardoor kan men dichtbij wel scherp zien, maar in de verte is het beeld wazig. Met behulp van een min-bril valt het brandpunt weer op het netvlies. Bijziendheid bij kinderen neemt vaak toe zolang zij groeien. Rond het twintigste jaar blijft de sterkte meestal min of meer stabiel. 3
Wat is verziendheid of hypermetropie? Bij verziendheid is de breking van het oog niet sterk genoeg. Het brandpunt valt daardoor achter het netvlies. Hier kan het oog zelf iets aan doen door te accommoderen (=scherpstellen). Bij het accommoderen wordt de spier rondom de ooglens aangespannen, waardoor de lens boller wordt. Daardoor wordt de breking sterker en kan het beeld op het netvlies terechtkomen. Bij dichtbij kijken moet men altijd al accommoderen; dus als een oog verziend is, moet het bij dichtbij kijken extra accommoderen. Dit kost veel inspanning. Hierdoor kan men klachten krijgen over hoofdpijn, pijnlijke ogen of moeite met langere tijd lezen. Ook kunnen de ogen door extra inspanning gaan scheelzien. Om verziendheid te corrigeren, is er een plus-bril nodig. Daarmee hoeft het oog minder te accommoderen en zich dus minder in te spannen. Doordat de ogen zich dan kunnen ontspannen, kan het zijn dat bij de volgende meting blijkt dat de bril nog wat sterker kan. Vaak blijft de sterkte daarna stabiel. Als de verziendheid niet zo sterk is, kan het zijn dat er later geen bril meer nodig is. Het gebeurt soms in de puberteit dat de ogen de extra inspanning wel goed aankunnen. Op latere leeftijd ben je dan wel wat eerder aan een leesbril toe. 4
Wat is astigmatisme? Bij astigmatisme heeft het oog niet een ronde bolling, zoals bij een voetbal. De bolling is meer ovaal, zoals bij een rugbybal. De ene richting van het oog is wat boller, de andere richting is wat platter. Hierdoor is er niet één brandpunt, maar zijn er twee brandpunten. Men noemt astigmatisme ook wel een cilindrische afwijking, omdat het gecorrigeerd wordt door een cilinderglas. Astigmatisme bij bijziendheid Bij een bril met cilinders kun je beter geen montuur nemen met exact ronde glazen. De glazen kunnen in een dergelijk montuur namelijk draaien en dan klopt de richting van de cilinder niet meer. Bij kinderen is een stevig montuur raadzaam omdat de bril dan beter recht voor de ogen blijft staan. Als iemand voor het eerst door een bril met cilinders kijkt, kan alles er vreemd uitzien. Even uitkijken met bijvoorbeeld traplopen. De meeste volwassenen en kinderen zijn na een paar dagen wel gewend. Astigmatisme verandert meestal niet veel in de loop van de tijd. Als het kind ook bijziend is, dan geldt tevens het gewone verhaal voor bijziendheid. De bijziendheid neemt dan meestal toe tijdens de groei; de cilinder blijft echter vrij constant. 5
Tot slot Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan zal de orthoptist bij de volgende controle deze graag met u bespreken en u eventueel meer informatie geven. Het kan handig zijn uw vragen van te voren op papier te zetten. 6
Westfriesgasthuis Locatie Hoorn Afdeling Orthoptie Maelsonstraat 3 1624 NP Hoorn 0229-257204 Locatie Enkhuizen Afdeling Orthoptie Vijzelstraat 23 1601 NK Enkhuizen 0228-312345 Internet: www.westfriesgasthuis.nl/orthoptisten 7
FLD-00690-NL \ 10-2016 Westfriesgasthuis Maelsonstraat 3 Postbus 600, 1620 AR Hoorn Telefoon: 0229 257 257 www.westfriesgasthuis.nl Locatie Enkhuizen Molenweg 9b 1601 SR Enkhuizen Telefoon: 0228 312 345 Locatie Heerhugowaard Middenwaard 45 1703 SC Heerhugowaard Telefoon: 072 575 3030