VERZOENINGSVIERING VEERTIGDAGENTIJD 2017 Richt mij weer op Suggesties voor visualisering: Deze afbeelding(en) van P.J. Wierenga kan (kunnen) vooraan in de gebedsruimte een plaats krijgen. 1
1. OPENING VAN DE DIENST OPENINGSLIED Wees hier aanwezig ZJ 25c KRUISTEKEN EN GENADEWENS Allen: Laten we hier samenzijn: in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Genade en vrede voor u van onze Heer Jezus Christus. Wie gebukt gaat onder zware lasten, richt Hij weer op. Wie niet meer verder kan, reikt Hij de hand. Hij gaat met mensen doorheen de duisternis van zonde en dood naar het nieuwe leven van Pasen. OPENINGSWOORD Lector: Op het einde van deze veertigdagentijd zijn wij hier samengekomen om de Heer om vergeving te vragen. 40 dagen lang gingen we op weg naar Pasen. 40 dagen lang kregen we de tijd om het stof van onze voeten te schudden (cf. 1 ste lezing) en ons klaar te maken voor het nieuwe leven van Pasen. Tijdens deze verzoeningsviering wil de Heer ons uitnodigen om op te staan uit zak en as. Sta op, zegt Hij, en ga met Mij. Hij richt ons weer op en wij zullen gered zijn. OPENINGSGEBED Barmhartige Heer, genadige God, vanuit de diepte roepen wij tot U. Onze ogen kijken uit naar uw goedheid, onze handen reiken naar U. Onze oren willen zich openen voor uw Woord, onze voeten willen uw wegen gaan. Heer, help ons op te staan uit kwaad en zonde en leid ons naar een nieuw leven. Bereid ons zo voor op het grote feest van Pasen. Dat vragen wij U met en door Jezus, onze redder en gids. 2
2. DIENST VAN HET WOORD EERSTE LEZING Lector: Js 52,2-3 ANTWOORDPSALM: psalm 119, 25-32 Mijn geest is geheel in het stof geworpen, laat mij weer leven volgens uw woord. Mijn wegen kent Gij, Ge hoort mijn gebeden; leer mij wat Gij hebt beschikt. Leid mij op de weg van uw bevelen, dan zal ik uw daden indachtig zijn. Mijn geest stort tranen van droefheid; richt mij weer op naar uw woord. Gedoog niet dat ik een dwaalweg insla, maar geef mij uw wet als gids. Ik heb de weg van de trouw gekozen, ik houd mij aan wat Gij bepaalt. Wat Gij verordent houd ik in ere; Heer, stel mij toch niet teleur. Steeds zal ik de weg gaan van uw geboden, omdat Gij mijn hart verruimt. Eer aan de Vader en de Zoon en de heilige Geest. Zoals het was in het begin en nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. EVANGELIE Lucas 7,11-17 3
SUGGESTIES VOOR DE HOMILIE / GETUIGENIS / DUIDING - Wie gebogen zit of gebukt loopt, ziet niet veel meer. Men ziet alleen de grond. Men heeft als het ware geen perspectief meer. Wie bij de pakken neerzit of wie de moed in de schoenen zinkt, kan niet meer verder. Juist deze mensen wil Jezus oprichten. Hij vraagt alle mensen die stilgevallen zijn om op te staan en verder te gaan. Als mensen neerzitten omdat ze gevallen zijn in de strikken of valkuilen van het kwaad, dan reikt de Heer hen de hand zodat ze kunnen opstaan en voluit kunnen gaan voor de nieuwe kansen die zij krijgen. - In de eerste lezing werden het volk van God en ook wij opgeroepen om het stof van onze voeten te schudden en op te staan. We worden uitgenodigd om wat stoffig en vuil is achter te laten. De zonden die ons leven moeilijk en zwaar maken, schudden we van ons af en we mogen opstaan uit wat ons neerdrukt. Hoewel we slaaf waren van kwaad en zonde, worden we in de eerste lezing geroepen om de ketenen los te maken. God wil ons bevrijden uit de macht van het kwaad. Zoals slaven vroeger vrijgekocht konden worden zodat ze vervolgens als vrije mensen door het leven konden gaan, zo wil de Heer ons vrijkopen. Dan zijn wij niet langer slaaf van het kwaad. Dan kunnen wij als vrije mensen kiezen om Gods wegen te gaan. - Tijdens de evangelielezing beluisterden we een merkwaardig verhaal. Een jongeman was dood en wordt door de Heer geroepen tot leven. De Heer vraagt hem op te staan en verder te gaan met het leven. Dit opstandingsverhaal verhaalt wat de Heer ook wil doen bij elk van ons. Zonden en dood zijn nauw met elkaar verbonden. Zonden ontnemen mensen levenskansen en levensvreugde. Wie zondigt, verzwakt, belemmert of verbreekt de verbondenheid met God en met mensen. Wanneer wij niet meer verbonden zijn met God en met elkaar, dan worden wij teruggeworpen op onszelf. We staan er dan alleen voor. Een mens kan echter niet alleen leven. We hebben anderen nodig. Als we de verbondenheid met God en met mensen verzwakken of verbreken, dan hebben we geen leven meer. Wie een vriend of vriendin verliest door ruzie, verliest een stukje van zichzelf. Als liefde of vriendschap uitdooft, sterft er iets in ons. We zijn dan als het ware zombies : levende doden. Mensen die nog leven, maar geen leven meer hebben; mensen die nog ademen, maar geen lucht meer krijgen; mensen die verdergaan, maar niet meer weten waarom en waarheen. Enkel vergeving en verzoening kan de onderlinge banden opnieuw herstellen. Enkel dan kunnen we de draad van het leven met elkaar opnieuw opnemen en stapje voor stapje werken aan herstel. Enkel wie vergeving vraagt en vergeving ontvangt, kan werkelijk opstaan en de weg van het nieuwe leven gaan. - Het opstandingsverhaal uit de evangelielezing doet ons reeds vooruitkijken naar Pasen. Zoals Jezus opstaat uit de dood en als nieuw gaat leven, zo roept Hij ook de jongeman van Naïm om op te staan en voluit te leven in het licht van de Heer. Niet alleen de jongeman van Naïm, maar ook wij worden geroepen om met de hulp van Jezus, ons eigen kwaad en onze eigen zonden recht in de ogen te kijken. Enkel dan kunnen wij het kwaad achterlaten en met Jezus meegaan doorheen de dood naar een nieuw leven van goedheid en vrede. 4
3. DIENST VAN DE BEKERING GEWETENSONDERZOEK Om ons voor te bereiden op het sacrament van verzoening, worden we uitgenodigd om stil te staan bij onze zonden en fouten. Vooraan kan een groot blad opgesteld worden, waarop een weg afgebeeld staat. Of de aanwezigen kunnen bij binnenkomst een blad met een weg (en een balpen) ontvangen. Lector: Deze weg symboliseert het pad dat we de voorbije tijd hebben afgelegd. Onderweg kwamen we vanalles tegen. Onze levensweg is niet altijd een mooie rechte weg. Er zijn bochten en kruispunten. Op kruispunten moet je een keuze maken welke weg je zal gaan. Welke keuzes heb jij de voorbije periode gemaakt? - Heb je de verschillende keuzemogelijkheden vooraf ook bekeken vanuit het perspectief van het geloof? Heb je er in gebed over gesproken met God? - Heb je keuzes gemaakt die misschien niet zo goed waren voor je medemensen? - Heb je misschien ook eens gekozen voor iets dat geen recht deed aan jezelf en aan je eigen principes? - Of heb je misschien ook wel eens een keuze gemaakt die niet zo goed was voor het milieu en onze schepping? Stilte P105: God van de heerscharen, richt ons weer op; lach ons weer toe en wij zullen gered zijn. Lector: Op onze levensweg zijn er ook stenen en valkuilen. Wat zijn de struikelstenen en valkuilen in jouw leven? In welke valkuil ben jij de voorbije tijd wel eens ingetuimeld. Trapte je wel eens in de valkuil van de kwaadsprekerij? Of viel je in de kuil van de onverschilligheid? Was je misschien ook wel eens hard als steen? Wanneer was je misschien niet mild genoeg voor anderen of oordeelde je nogal streng? We vallen vooral als we niet goed opletten of eigenlijk met iets anders bezig zijn. Waren we in de voorbije periode misschien te veel bezig met één van onze hobby s of met onze smartphone en hadden we daardoor misschien niet altijd oog en oor voor anderen? Of werden we de voorbije tijd vooral afgeleid door doemdenken en slechte berichten, waardoor we misschien wat negatief en verbitterd reageerden? Stilte P105: God van de heerscharen, richt ons weer op; 5
lach ons weer toe en wij zullen gered zijn. Lector: De Heer roept ons op om weer op te staan. Wie gevallen is, richt Hij weer op. Had jij oog voor de Heer die ons de hand reikt en vraagt om op te staan? Of wees jij zijn aanbod en vraag wel eens af? Deed je alsof je zijn hulp en steun niet zag of hoorde? Had jij steeds aandacht voor zijn nabijheid? Stilte P105: God van de heerscharen, richt ons weer op; lach ons weer toe en wij zullen gered zijn. Nu we hebben stilgestaan bij onze zonden en fouten, willen we tot God bidden en Hem om vergeving vragen. GEZAMENLIJK GEBED God van erbarmen, roep ons terug. Als wij van U wegvluchten, trek ons tot U, als wij weerstand bieden, richt ons weer op, als wij gevallen zijn, ondersteun ons, als wij weer zijn opgestaan, leid ons terwijl wij verder gaan. Vergeet ons niet, ofschoon wij U soms vergeten. Verlaat ons niet, hoewel wij U soms verlaten. Wend uw blik niet af van ons, al zijn wij zondige mensen. Zie niet naar onze zwakheid, maar alleen naar uw oneindige goedheid. Vergeef ons genadig wat wij hebben misdaan. Schenk ons berouw over wat voorbij is. Maak ons behoedzaam zodat wij niet meer zondigen. PERSOONLIJKE BELIJDENIS De voorganger nodigt de aanwezigen uit tot persoonlijke belijdenis: Naar: Thomas van Aquino Zusters en broeders, we krijgen nu de mogelijkheid om onze persoonlijke belijdenis uit te spreken en het sacrament van verzoening te ontvangen. Ofwel kunt u bij de priester vooraan komen, het hoofd buigen en een korte belijdenis uitspreken. Eventueel kan ook kort overlegd worden over een verzoeningswerk (boetewerk) dat u zal opnemen om als nieuw te gaan leven. Vervolgens zal de priester u de handen opleggen en de absolutie geven. De andere mogelijkheid is dat u knielt bij een priester in de biechtstoel of naast hem neerzit achteraan of in een zijbeuk en zo met hem spreekt. Het is veelzeggend dat u geknield of zittend uw belijdenis uitspreekt. Na de absolutie kan de priester u vervolgens de hand reiken en zeggen sta op. Zo kan u letterlijk en figuurlijk opstaan uit kwaad en zonde om een nieuw leven te beginnen. Nadat alle aanwezigen die dit wensen de absolutie ontvangen hebben, zingt men samen: 6
LIED Staat op en weest niet bang ZJ 442 4. SLOT VAN DE DIENST AFSLUITEND WOORD EN GEBED Allen: Wij hebben vergeving gevraagd en de Heer Jezus heeft zijn barmhartigheid getoond en ons zijn genade geschonken. In verbondenheid met de Heer Jezus en met al onze broeders en zusters in het geloof, mogen wij nu als één grote familie bidden tot God: Onze Vader, die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd, uw rijk kome, uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren, en breng ons niet in beproeving, maar verlos ons van het kwade. Barmhartige Heer, genadige God, wij willen U danken voor uw oneindige goedheid. Gij deed ons opstaan uit wat ons verlamt en verhindert om voluit te leven. Gij hebt ons uw hand gereikt en aan uw hand willen wij verder gaan. Leid ons naar het feest van Pasen. Steun en sterk ons zodat wij als nieuwe mensen voluit Pasen kunnen vieren in verbondenheid met U en met al onze medemensen. SLOTLIED Welzalig wie de rechte wegen gaan ZJ 550 OF Wie Gods rechte wegen gaat ZJ 936 ZENDING EN ZEGEN Sta op, zegt Hij, en ga met Mij. Ik nodig jullie nu uit om op te staan en op weg te gaan. Zo mogen jullie de eerste stappen zetten in het nieuwe leven dat jullie hebben gekregen door de verzoening met God en met elkaar. 7
Ga nu met de Heer op weg naar Pasen. Word wat je hebt ontvangen. Zoals jij verzoening hebt gekregen, zo ben jij geroepen om ook zelf voor anderen een mens van verzoening te zijn. De Heer zegene U allen met zijn liefde en genade, met zijn kracht en nabijheid. Allen: 8