Vastenbrief Zusters en broeders Met de viering van Aswoensdag op 1 maart begint dit jaar de vastentijd, onze veertig dagen voorbereiding op het Paasfeest. De veertig dagen van deze vastentijd komen overeen met de even lange periode die Jezus in de woestijn verbleef om zich voor te bereiden op zijn openbare leven. En op zijn beurt spiegelde Jezus zich aan de veertig jaren die het volk Israël door de woestijn op weg was naar het beloofde land. Voor Israël staat de woestijn voor het niemandsland waar het volk vanuit de slavernij van Egypte naar de heerlijkheid in het beloofde land niet ómheen kan, maar dóórheen moet. Voor Jezus is het een terugtrekking uit de drukke wereld, uit zogenaamde vanzelfsprekendheden en zekerheden die het normale bestaan kenmerken, om op het spoor te komen van zijn roeping. En zo heeft de vastentijd ook voor ons dan deze beide aspecten: terugtrekking uit zogenaamde zekerheden om de eigen roeping opnieuw te ontdekken en doortocht door het doodse land naar de vervulling van Gods belofte. Waar halen wij de moed vandaan om ons eigen bestaan kritisch onder ogen te zien? Hoe kan ik leren zien waar ik fout ben geweest, waar mijn leven een kant is opgegaan waarvan ik dagelijks de slechte gevolgen merk, en waar ik het als deelgenoot van de samenleving heb laten afweten? Als Jezus in de woestijn door de duivel op de proef wordt gesteld en wat is die duivel bijbelvast handig en listig, net als de slang in het paradijs! dan laat Hij zich niet verleiden om door gemakkelijke trucjes macht te verwerven. Geen stenen uit brood, geen uitdaging van de Heer God, geen knieval om over alle koninkrijken der wereld macht uit te oefenen. Jezus macht zal zich juist openbaren in zijn absolute áfzien van elke macht. En waar haalt Hij de moed vandaan? Uit zijn vertrouwen op zijn hemelse Vader. Hij is namelijk één bladzijde eerder uit het water van de Jordaan opgestaan en heeft daarbij te horen gekregen: Dit is mijn geliefde Zoon, in wie ik mijn welbehagen heb. In het vertrouwen op deze hemelse liefdesverklaring bij zijn doop kan Parochiebrief St. Willibrordus 2
Jezus de woestijn in, net zoals Israël dat kon doen na de doortocht door het water van de Rode Zee. Zo ongeveer halverwege deze veertigdagentijd gaan wij naar de stembus voor een nieuwe Tweede Kamer en indirect een nieuw kabinet. Gezien de ontwikkelingen in ons eigen werelddeel en ook elders in de wereld brengen de verkiezingen dit keer een bijzondere spanning met zich mee. Onder de vluchtelingen die hun heil in Europa inclusief Engeland komen zoeken, schijnen zich nep-vluchtelingen te bevinden althans: dat lijken veel mensen te denken. Maar hoe anders is het bemoedigende getuigenis van broeder Johannes in het Maria Skobtsovahuis in Calais! Onder het vele nieuws waarmee we dagelijks geconfronteerd worden, zijn de echte berichten steeds moeilijker van nep-nieuws te onderscheiden, zodat we niet meer weten wat we voor waar kunnen houden. En er schijnen ook nep-rechtbanken te zijn, die ons vertrouwen in de rechtspraak ondermijnen. Om met Pontius Pilatus te spreken: wat is waarheid? Waarheid is in de Bijbel geen abstract begrip, maar iets dat je het beste met trouw zou kunnen omschrijven en waar die trouw blijkt, wordt er waarheid gedaan. Ook als Hij door Pontius Pilatus wordt verhoord en uiteindelijk gedood wordt aan het kruis, blijft Jezus er zelfs in zijn wanhoop op vertrouwen, dat zijn hemelse Vader zijn belofte Dit is mijn geliefde Zoon trouw blijft. Dát is de waarheid die Pilatus met al zijn zogenaamde macht niet kan of durft te begrijpen. Als wij straks in het stemhokje onze stem uitbrengen, kunnen wij ons als christenen niet door angst laten leiden. Ons voorbeeld is niet Pilatus, die bang is voor het verlies van zekerheden of macht, maar ons voorbeeld is Jezus, die door zijn machteloze vertrouwen op de belofte van zijn hemelse Vader alle machten in de wereld overwint. Ons leven als christen vindt zijn oorsprong in onze doop. Daar worden wij nieuwgeboren uit water en de heilige Geest en krijgen we deel aan de vergeving van de zonden. Wat wil dat laatste anders zeggen, dan dat die zonden die er wel degelijk nog altijd zijn geen uiteindelijke macht over ons uitoefenen? Het grote ja waarmee God ons bij onze doop als zijn zoon of dochter aanvaardt en door zijn Geest het leven geeft, dat ja kan door dat wat wij fout doen of waarin wij tekortschieten, nooit tenietgedaan worden. Wie is als JHWH onze God, die woont in de hoge, die neerziet in het lage, in de hemel en op aarde! (Ps. 113, 4-5). Zoals in het scheppingsverhaal de hemel wordt uitgespannen om daarmee een beschermend gewelf over de aarde en alles wat zich daarop beweegt te vormen, zo staat Gods ja bij 3 Parochiebrief St. Willibrordus
onze doop als een regenboog over ons gehele verdere bestaan, ja over ons leven en sterven. Zoals zijn wil geschiedt in zijn domein, de hemel, moge deze ook zo geschieden op onze goede aarde. We wensen u een gezegende vastentijd toe en een zalig Pasen! Joris A.O.L. Vercammen, aartsbisschop van Utrecht Dirk Jan Schoon, bisschop van Haarlem De ene voet voor de andere In het Vastenboekje zijn dit jaar de ervaringen verwerkt van mensen die met mgr. Joris Vercammen een pelgrimstocht hebben gemaakt door Lapland in het voetspoor van Dag Hammarskjöld. De uitgave wordt ook aangeboden als bijdrage aan de pelgrimage van gerechtigheid en vrede, het centrale thema in de oecumenische samenwerking tot 2021. Klaas van der Kamp, algemeen secretaris van de Raad van Kerken, schreef een aantal meditaties bij de pelgrimspsalmen uit de Bijbel. De uitgave heeft als titel De ene voet voor de andere en kost in de boekhandel 7,50. In de Kloostergang kost het 5,- Vastenactie 2017 Het Maria Skobtsova Huis Het Maria Skobtsova huis in Calais (Noord-Frankrijk) is een gemeenschap van vrijwilligers en kwetsbare vluchtelingen. Onze gasten komen vooral uit landen zoals Soedan, Iran, Eritrea, Ethiopië, maar ook uit Afghanistan. Zowel moslims als christenen vinden hun weg naar ons huis. De meeste vluchtelingen in ons huis beslisten ondertussen in Frankrijk te blijven en komen naar ons vanuit het centrale ziekenhuis in Calais of worden ons doorverwezen omwille van hun kwetsbaarheid. Soms gaat het om zwangere vrouwen, slachtoffers van geweld, of ook wel eens minderjarigen die geen thuis vinden. Mensen die omwille van omstandigheden even onze veilige haven nodig hebben en na enkele weken of maanden in officiële opvang terecht komen. Afhankelijk van de nood kunnen we tot 15 mensen opvangen. Vrijwilligers en vluchtelingen delen samen het huis en vaak ook een kamer. Het is niet alleen delen wat je hebt maar ook een stukje van wie je bent. In navolging van Jezus trachten we er voor de ander te zijn. We Parochiebrief St. Willibrordus 4
geloven dat het leven in gemeenschap een helende werking heeft op de vele trauma s die vluchtelingen hebben opgelopen tijdens hun vluchten naar Europa. Vrijwilliger zijn in ons huis is een positieve en leerzame ervaring, maar het vraagt wel wat van je! Werken vanuit de gemeenschap Tijdens de dag ondersteunen vrijwilligers maar ook de vluchtelingen andere vluchtelingen buiten het huis. In het verleden was dat vooral in het voormalige vluchtelingen kamp de jungle in Calais, in het Caritas dagcentrum en het centrale ziekenhuis. De vrijwilligers vinden elkaar dagelijks in het gebedsleven, de bron voor onze gemeenschap. Het ochtendgebed opent de dag en in het avondgebed leggen de vrijwilligers alles terug in de handen van God. Pastoraat onder de vluchtelingen Naast sociale en materiele hulpverlening trachten wij ook pastoraal aanwezig te zijn onder de vluchtelingen. Een luisterend oor, een goed gesprek en er in respect voor die ander zijn. Het is een oecumenische aanwezigheid geworden, vanuit het huis werken broeder Johannes (OKKN) en religieuze zusters (RKK) en protestantse dominees nauw samen onder de vluchtelingen. Naast vrijwilligers begeleidt onze gemeenschap ook wel eens groepen studenten, scouts, parochianen die voor enkele dagen of een week als vrijwilligers komen helpen in Calais. Het Maria Skobtsova huis is een inclusieve gemeenschap en heeft een actieve band met de lokale Ark gemeenschap (mensen met een verstandelijke beperking) en met de broeders van Taizé. Moeder Maria Skobtsova? We noemden ons huis naar de orthodoxe heilige en martelares Moeder Maria Skobtsova die in haar klooster in Parijs vluchtelingen en joodse kinderen hielp tijdens WOII en daardoor later zelf slachtoffer werd van het nazisme. Door ons huis te steunen maak je het mogelijk dat vrijwilligers en vluchtelingen gemeenschap vormen in Calais en samen ten dienste staan van de meest kwetsbare vluchtelingen in de regio. Wij werken volledig op basis van giften en het werk van vele vrijwilligers. 5 Parochiebrief St. Willibrordus
Datum Gastheer - vrouw 1e Lezing wo 1-3-17 Aswoensdag 5-3-17 1e zo vd Veertigdagentijd 12-3-17 2e zo vd Veertigdagentijd 19-3-17 3e zo vd Veertigdagentijd 26-3-17 4e zo vd Veertigdagentijd 2-4-17 5e zo vd Veertigdagentijd 9-4-17 Palmzondag do 13-4-17 Witte Donderdag vr 14-4-17 Goede Vrijdag H v Amerongen C Stam M Bergers P Heslinga H v Amerongen C Stam M Bergers C Stam M Bergers Joël 2, 12-19 G Schoonderbeek Genesis 2, 4b-9,15-17 en 3,1-7 J Bergers Exodus 24, 12-18 Th Jonker-Hillesum Exodus 17, 1-7 W Kirchjünger 1 Samuël 16, 1-3, 10-13 R Klein Koerkamp Ezechiël 37 1-3, 11-14 H de Bruijn Jesaja 50, 4-7 Th Jonker-Hillesum Exodus 12, 1-14 H de Bruijn Jesaja 52, 13-53, 12 G Schoonderbeek za 15-4-17 Paaswake 16-4-17 1e Paasdag 23-4-17 2e zo van Pasen 30-4-17 3e zo van Pasen H v Amerongen P Heslinga M Bergers C Stam Genesis 1,1-2,3 G Schoonderbeek Handelingen 10, 34-43 Th Jonker-Hillesum Handelingen 2, 14a, 22-28 H de Bruijn Handelingen 5, 12-16 I Bergers-Blom * DSG: Dienst van Schriftlezing en Gebed Parochiebrief St. Willibrordus 6
2e Lezing Koffi e Bloemen Altaar kleur 2 Korintiërs 5, 20-6,10 A Faber Romeinen 5, 12-21 M Pico Filippenzen 3, 7-14 R Klein Koerkamp 1 Korintiërs 10, 1-13 Th Jonker-Hillesum Efeziërs 5, 8-14 A Faber Romeinen 8, 8-11 J Bergers Filippenzen 2, 5-11 R Klein Koerkamp Passie: Matteüs 26, 1-27, 66 1 Korintiërs 11, 23-32 M Pico Exodus 12, 21-28 Th Jonker Hillesum Passie: Johannes 18,1-19,42 2e Jesaja 55, 1-11 N vd Veen 3e Exodus 14,15-15,1a W Kirchjünger Kolossenzen 3, 1-4 J Bergers 1 Petrus 1, 3-9 M Pico 1 Petrus 1, 17-23 A Faber W v Amerongen W v Amerongen paars M Bergers-Ros zie boven paars R Klein Koerkamp J Kolkman paars I Bergers-Blom geen paars W v Amerongen geen paars M Bergers-Ros geen paars R Klein Koerkamp palmen paars I Bergers-Blom I Bergers-Blom wit geen geen rood of zwart W v Amerongen W v Amerongen wit M Bergers-Ros M Bergers-Ros wit M Pieterse N vd Veen wit I Bergers-Blom I Bergers-Blom wit 7 Parochiebrief St. Willibrordus
In memoriam: George Pico Een dag voor zijn 70e verjaardag is s nachts in zijn slaap George Pico overleden. Op zijn rouwkaart staan de volgende woorden die hem kenschetsen: Opgewekt, zorgzaam, nooit vragend Nimmer klagend, altijd stil dragend Moedig ging je door, steeds weer. De eucharistie viering voorafgaand aan de crematie was op 23 december, een paar dagen voor kerst. De kerk was overvol, zo veel mensen voelden zich betrokken bij hem en zijn vrouw Mieke, bij hun kinderen en kleinkinderen. Mieke vertelde tijdens de viering het een en ander over haar man. Hoe hij genoot van de natuur, hij wandelde graag en lang. Met het hele gezin gingen ze elk jaar naar de besneeuwde bergen, prachtige weken waren dat. Op de kaart zijn besneeuwde bergtoppen te zien, met een treintje. Dat treintje laat zijn andere hobby zien. Hij keek graag treinen en stations, zeker in het buitenland en op zolder had hij een modelspoorbaan. Uren heeft hij zich daar vermaakt. George heeft zijn werkzame leven in het onderwijs gezeten, het begeleiden van jonge mensen was hem op het lijf geschreven, hij hielp waar het mogelijk was. Zijn zonen konden altijd een beroep op hem doen. Zo kennen we George ook: behulpzaam, zorgzaam en vriendelijk. De afgelopen jaren waren moeilijk, de ziekte van Parkinson openbaarde zich en hij werd snel afhankelijk van hulp en hulpmiddelen. Dat was moeilijk: nog zoveel willen, maar dan een lichaam hebben dat niet wil meewerken. Verschillende keren is George de afgelopen jaren erg ziek geweest, in het najaar nog lag hij in het ziekenhuis na een botbreuk. We vroegen ons allemaal af hoe het verder zou gaan. Maar hij knapte weer op. Met groot doorzettingsvermogen deed hij zijn oefeningen en probeerde hij er te zijn voor Mieke en voor hun kinderen en kleinkinderen. Erg verdrietig werd het toen hij moeilijk te verstaan werd, als je niet meer met mensen kunt communiceren, voel je je al snel buiten de kring staan. Dit betekent een zekere vorm van eenzaamheid. Mieke kende hem zo goed dat ze hem nog het beste van iedereen kon begrijpen. Dolblij was George na het kraambezoek aan hun tweede kleindochter Jamie, het zusje van Kate. Parochiebrief St. Willibrordus 8
Hij heeft maar heel kort van haar kunnen genieten. Kate en Jamie zullen geen herinneringen aan deze lieve opa hebben. Juist toen het allemaal wat beter leek te gaan, is hij ingeslapen. Een leegte laat hij achter. Vooral voor Mieke, voor hun zonen Maurits en Peter met hun partners Cynthia en Renee. De herinneringen aan deze bijzondere man blijven ons vergezellen. Een sympathieke man, juist in die laatste moeilijke periode toen hij zijn lichamelijke kracht verloor, mochten we ook zijn innerlijke kracht en doorzettingsvermogen ervaren. Samenwerking met de Lutheranen Zoals bekend zal onze parochie nauwer gaan samenwerken met de Lutherse Gemeente. Er hebben intussen al wat gesprekken plaatsgevonden tussen het kerbestuur en de kerkenraad van de lutheranen, tussen de aartsbisschop en de presidente van de lutherse synodee en tussen Joke en de lutherse diakenen. De komende tijd Voor de komende Veertigdagentijd staan ook enkele gemeenschappelijke vieringen en bijeenkomsten op de agenda. Zo zullen op Aswoensdag, naast de anglicanen, ook de lutheranen bij de viering zijn (aanvang 19.30 u). Op woensdagmiddag 29 maart (15.00 u.) en op donderdagavond 30 maart (19.30 u) worden er bijeenkomsten georganiseerd waarop de lutheranen de oud-katholieke kerk beter kunnen leren kennen. Op 10, 11 en 12 april (maandag, dinsdag en woensdag van de Goede Week) worden er om 19.30 uur gemeenschappelijke vespers gevierd. De vieringen worden voorbereid door de gezamenlijke liturgiecommissies (luthers, oud-katholiek en anglicaans). Op woensdag 12 april is om 19.30 u ook de chrismamis in Utrecht. Sinds jaar en dag bezoekt een delegatie van de Arnhemse lutheranen de ze Oliewijdingsmis. Ook bij de Witte Donderdagviering (19.30 u) zullen de lutheranen aanwezig zijn. Op Goede Vrijdag zijn er dit jaar twee vieringen: op het negende uur, volgens Marcus 15,34 het stervensuur van Jezus De gezamenlijke viering van de Passie, gelezen en gezongen met medewerking van de lutherse cantorij vindt plaats in de lutherse kerk, aanvang 19.30 uur. Woensdagmiddag 3 mei en een nog nader te bepalen avond worden 9 Parochiebrief St. Willibrordus
de tegenhangers van 29 en 30 maart. Nu is de vraag andersom: wie zijn dat eigenlijk, lutheranen? Welke geschiedenis hebben zij achter zich liggen? Waar kunnen we hen aan herkennen? Wat brengen zij in? Voor 24 juni staat een parochie-uitje gepland: een gezamenlijke dagtocht naar Rotterdam Als lutherse gemeenteleden en oud-katholieke parochianen gaan we gezamenlijk met een touringcar naar Rotterdam. Daar bezoeken we de oudkatholieke Paradijskerk in het hartje van Rotterdam en laten we ons bijpraten over hun stadspastoraat (www.paradijskerk.okkn.nl) Op tien minuten afstand vieren we daarna met de Zweedse lutheranen in de vanouds Zweedse Zeemanskerk het middaggebed van Sint Jan. We zijn vervolgens uitgenodigd om daar met lekkere hapjes en drankjes het Sint Jansfeest mee te maken dat door de Scandinavische lutheranen groots gevierd wordt als het begin van de zomer (www.zweedsekerk.nl). Een goede gelegenheid om elkaar als reisgenoten beter te leren kennen en om in een andere stad lutherse en oud-katholieke ontmoetingen aan te gaan. Zet u deze datum vast in uw agenda? Rijpen Een aantal zaken moet nog rijpen. Deze maand nog wordt een begin gemaakt met de planning van de diensten in de oud-katholieke kerk: gezamenlijk en apart. Gezamenlijk om 10.00 uur, bijvoorbeeld in de zomertijd als we met elkaar gemakkelijk in de oud-katholieke kerk passen. Op feestdagen dat het drukker is om 9.30 en 11.00 uur. We moeten dan wel denken aan geluidswerende deuren tussen kerk en Kloostergang. Soms een gezamenlijke dienst. Soms met twee voorgangers, soms één. Bijv. in een Lutherse dienst waarin pastoor Joke Kolkman voorgaat. Of een Oud-Katholieke dienst van Schriftlezing en Gebed waarin ds. Klaas Touwen voorgaat. Er is veel mogelijk, we doen het steeds naar bevind van zaken. Agenda wo 29 mrt 15.00 u Kennismaking door Lutheranen met de Oud-Katholieken do 30 mrt 19.30 u Kennismaking door Lutheranen met de Oud-Katholieken 10, 11, 12 apr 19.30 u Vespers wo 12 apr 19.30 u Kathedraal Utrecht Chrismamis vr 28 apr 20:00 u Samenzang met Johannes de Heer Meer informatie volgt wo 3 mei 15.00 u Kennismaking Oud-Katholieken met de Lutheranen vr 23 jun Kerkennacht Nijmegen za 24 jun Dagtocht naar Rotterdam Meer informatie volgt. Parochiebrief St. Willibrordus 10
Kerkdiensten Vieringen in Arnhem: Iedere zondag eucharistieviering om 10.00 u, tenzij anders aangegeven. Iedere 1e en 3e zondag van de maand kinderkerk. Diensten in Nijmegen eerste zaterdag van de maand 19:00 uur aangegeven met N Zijkapel St. Dominicuskerk, Prof. Molkenboerstraat 7, ingang dagkapel Groenewoudseweg. wo 1 mrt 19.30 u Aswoensdag za 4 mrt N zo 5 mrt 1e zondag vd Veertigdagentijd, Invovabit, Roept hij mij aan... zo 12 mrt 2e zondag vd Veertigdagentijd, Reminiscere, Blijf Gij, Heer, aan uw barmhartigheid gedachtig zo 19 mrt 3e zondag van de Veertigdagentijd, Oculi, Mijn ogen zijn steeds op de Heer zo 26 mrt 4e zondag van de Veertigdagentijd, Laetare, Verblijdt u met Jerusalem za 1 apr N zo 2 apr 5e zondag van de Veertigdagentijd, Iudica, Doe Gij mij recht, o God zo 9 apr Palmzondag do 13 apr vr 14 apr za 15 apr zo 16 apr zo 23 apr zo 30 apr Witte Donderdag 15.00 u Parochiekerk Goede Vrijdag: Het negende uur 19.30 u Lutherse kerk Goede Vrijdag Passieviering 21.00 u Paaswake Pasen Tweede zondag van Pasen, Beloken Pasen, Quasimodo Geniti, Weest als pasgeboren kinderen Derde zondag van Pasen, Jubilate, Juicht Gode toe Anglicanen Elke tweede en vierde zondag van de maand om 17.00 uur 11 Parochiebrief St. Willibrordus
Pastoor Joke Kolkman, Adolf van Nieuwenaarlaan 3/3a,6824 AM Arnhem 026-4423654 pastoor@arnhem.okkn.nl Kerngroep Nijmegen Alwin Meisters, Tangostraat 2, 6544 SW Nijmegen 024-3749741 nijmegen@arnhem.okkn.nl Secretaris Niek v.d. Veen-Aerts, Koerlingwei 8, 6843 XS Arnhem 026-3819908 vdveenniek@kpnmail.nl Algemeen bestuurslid/gebouwen Erik Kersten, Heijendaalseweg 101, 6524 SJ Nijmegen 024-3220153 heyendaal101@xmsnet.nl Penningmeester/ Kopij parochiebrief Antoon Smulders, Weidekervel 107 6922 GB Duiven 0316-267829 06-27221788 antoon.smulders@upcmail.nl parochiebrief@arnhem.okkn.nl Bankrekening Arnhem: NL31 INGB 0000 822 604 of ML72 ABNA 0534 9434 97 t.n.v. Oud- Katholieke Gemeente Arnhem, Arnhem Bankrekening Nijmegen: NL95 ABNA 0484 467 387 t.n.v. Oud- Katholieke Gemeente Nijmegen, Arnhem Website www.arnhem.okkn.nl websitebeheerders@arnhem.okkn.nl