Veiligheidsinstructie Pagina 1 van 6 Locatie actuele versie Opsteller Beheerder Geldigheid document Intranet Belleman Chef INB 3 jaar Goedkeuring opsteller datum, naam, paraaf Goedkeuring BC datum, naam, paraaf 5 Gebruiksaanwijzing 6 Achtergrondinformatie Belangrijkste aspecten van 1 Bij de werkeenheid Hoogovens worden infrarood temperatuurmeters gebruikt. Deze meters worden door diverse groepen van zowel dagdienst als ploegendienst gebruikt. Gebruik van een infrarood temperatuurmeter is altijd indicatief. Bijvoorbeeld ter controle van het werkelijk sluiten van een afsluiter. Gebruiksaanwijzing Infrarood Temperatuurmeter 2 De infrarood temperatuurmeter is een stevig en gemakkelijk toepasbaar middel voor het indicatief signaleren van temperatuur en temperatuurverschillen. In het bijzonder is dit het geval bij lastig bereikbare plaatsen.
Veiligheidsinstructie Pagina 2 van 6 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Doel... 3 3 Nauwkeurigheid... 3 4 Veiligheid bij het gebruik... 3 5 Gebruiksaanwijzing Infrarood temperatuurmeter IR-1600L... 4 5.1 Temperatuurbereik van -18 tot +870 C.... 4 5.2 E-factor (stralingsfactor): deze moet op 0,95 staan.... 4 5.3 Het gezichtsveld... 4 5.4 In- of uitschakelen van de laser... 4 5.5 Het scannen van een oppervlak... 5 5.6 Meting op continu... 5 6 Achtergrondinformatie... 5 6.1 Infrarood: een betrouwbare technologie... 5 6.2 Stralingsfactor... 5 6.3 Gezichtsveld... 5 7 Wijzigingen in dit document... 6 Wijzigingen t.o.v. de vorige versie. Benadrukt is de indicatieve functie van de meter
Veiligheidsinstructie Pagina 3 van 6 1 Inleiding Bij de werkeenheid Hoogovens worden infrarood temperatuurmeters gebruikt. Deze meters worden door diverse groepen van zowel dagdienst als ploegendienst gebruikt. Gebruik van een infrarood temperatuurmeter is altijd indicatief. Bijvoorbeeld ter controle van het werkelijk sluiten van een afsluiter. 2 Doel De infrarood temperatuurmeter is een stevig en gemakkelijk toepasbaar middel voor het indicatief signaleren van temperatuur en temperatuurverschillen. In het bijzonder is dit het geval bij lastig bereikbare plaatsen. Het apparaat wordt bij de werkeenheid Hoogovens gebruikt om indicatie te verkrijgen in temperatuur en temperatuurverschillen van objecten. De meter mag niet gebruikt worden voor het meten absolute temperaturen in o c 3 Nauwkeurigheid Voor het toepassingsgebied van de infrarood temperatuurmeter is nauwkeurigheid van de meeting minder van belang dan de indicatieve functie. Het gaat bijvoorbeeld om controle of een afsluiter werkelijk sluit. Gezien de beperkingen die het zichtveld van de meter met zich meebrengt, zie 5.3 en 6.3 mag aan de absolute waarde van een meeting geen hoge eisen gesteld worden 4 Veiligheid bij het gebruik De nieuwste versie van de temperatuurmeter is uitgevoerd met een klasse 2 laserstraal. Deze is ongevaarlijk. Oudere versies zijn uitgevoerd met een klasse 3a laserstraal. Deze is ook ongevaarlijk bij normaal gebruik, echter men mag niet met een optisch instrument (bijvoorbeeld een verrekijker) in de straal kijken. Ook langdurig staren wordt niet aanbevolen. Zie hiervoor de gele waarschuwingsstickers op de meter.
Veiligheidsinstructie Pagina 4 van 6 5 Gebruiksaanwijzing Infrarood temperatuurmeter IR-1600L 5.1 Temperatuurbereik van -18 tot +870 C. Inschakelen door de trigger in te drukken in de pistoolhandgreep. Direct na indrukken verschijnt op het display de gewenste informatie. Laat men de trigger los dan is de meter uit. 5.2 E-factor (stralingsfactor): deze moet op 0,95 staan. Men kan de E-factor verstellen met de knopjes E-factor hoger en E-factor lager. Bij de meeste oppervlakken is 0,95 een goede waarde voor de E-factor. Bij een bijzonder reflecterend (gepolijst) oppervlak zal een kleinere E-factor nodig zijn, bij een bijzonder mat zwart oppervlak een grotere factor. Voor het bepalen van de E-factor van bijzondere oppervlakken zie het handleidingsboekje in de beschermtas. 5.3 Het gezichtsveld De diameter van de bundel waarmee de meter kijkt wordt groter naarmate men een grotere afstand inneemt van het te meten object. Het te meten oppervlak dient groter te zijn dan het gezichtsveld (diameter van de bundel), anders meet men ook de achtergrond mee en maakt men dus een meetfout. Bij het meten van een klein oppervlak moet men dichtbij positie innemen. Zie ook grafiek. De rode stip van de laserstraal is uitsluitend om te richten en geeft alleen het midden van het gezichtsveld aan, niet de diameter. 5.4 In- of uitschakelen van de laser Als men continu wil gaan meten is het verstandig na het richten de laserstraal uit te schakelen, dit spaart aanzienlijk batterijen. Men schakelt de laser in- of uit door tijdens inschakelde toestand (trigger ingedrukt) op het knopje laser te drukken.
Veiligheidsinstructie Pagina 5 van 6 5.5 Het scannen van een oppervlak De meter houdt tijdens het meten de hoogste en laagste gemeten temperatuur vast. Deze kan men aflezen op het display. Dit is handig als men een groot oppervlak moet afzoeken op hotspots. Met een soepele beweging scant men het gehele oppervlak en leest de maximum gemeten temperatuur af, voor de minimumtemperatuur drukt men eenmaal op de mode-toets voordat men de trigger loslaat. Als men de trigger loslaat worden deze waarden gereset. 5.6 Meting op continu Als de trigger is ingedrukt en men drukt op het knopje LOCK dan blijft de meter ingeschakeld als men de trigger loslaat. Uitzetten doet men door met ingedrukte trigger opnieuw op LOCK te drukken. 6 Achtergrondinformatie 6.1 Infrarood: een betrouwbare technologie Alle objecten die een temperatuur hebben die hoger is dan het absolute nulpunt, stralen infrarood energie uit. Deze energie verplaatst zich in alle richtingen met de snelheid van het licht. Wanneer een warmtemeter op een doel gericht wordt, vangt zijn lens deze energiestraling op en concentreert dit op een infrarood detector. De infrarood detector zet de ontvangen straling om in een spanning die proportioneel is met de ontvangen hoeveelheid energie in functie van de temperatuur van het doel. 6.2 Stralingsfactor Voorwerpen weerkaatsen ook infrarood energie. Een blinkend of hooggepolijst oppervlak heeft de neiging bijna alle ontvangen straling te weerkaatsen terwijl een mat voorwerp bijna niets weerkaatst. De stralingsfactor, gemeten op een schaal van 0,1 tot 1,0, is een factor die de reële uitstraling bepaalt. Een stralingsfactor van 0,95 is geschikt voor praktisch alle toepassingen. Het voorwerp heeft dan een weerkaatsing van 5%. (de ontvangen energie is voor 95% afkomstig uit het voorwerp zelf en 5% afkomstig uit de omgeving). Wil men van een voorwerp met een specifiek oppervlak de temperatuur zeer nauwkeurig meten, dan zal men eerst empirisch de juiste stralingsfactor moeten vaststellen. De meter kan daarmee alleen indicatief gebruikt worde. Absolute fouten van 70 o C kunnen voorkomen. 6.3 Gezichtsveld Let op dat het voorwerp waarvan men de temperatuur wil bepalen het gezichtsveld vult. De IR-1600L heeft een optiek van 30:1. Dat wil zeggen dat op 1 meter afstand de gezichtsveldbundel een diameter heeft van 2,6 centimeter. Bij het meten van een zeer klein doel op grote afstand zal men dus veel omgeving meten, gevolg men meet gemiddelde temperatuur van het gezichtsveld, en niet van het doel. Van belang lang is dus dat men een kleinere afstand inneemt naar mate het te meten doel kleiner wordt. De laserstraal -een hulpje bij het richten- blijft tot op zeer grote afstand een puntlicht. Dit suggereert dat de temperatuurmeting ook een puntmeting is hetgeen niet waar is! In werkelijkheid divergeert de meetbundel. Dit is een fenomeen waar men rekening mee dient te houden! Echter in de praktijk zal de gezichtsveldhoek meer dan scherp genoeg zijn.
Veiligheidsinstructie Pagina 6 van 6 7 Wijzigingen in dit document Tussentijdse wijzigingen in dit document worden aangebracht door de beheerder en vervolgens geautoriseerd door de bedrijfschef. In een aparte paragraaf worden de wijzigingen ten opzichte van de voorgaande versie beschreven