CPKO. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Universiteit Utrecht T.a.v. Mevrouw mr M.J. Oudeman Postbus TC UTRECHT

Vergelijkbare documenten
ONTVANGEN 3 0 NOV. 2017

/ \ Ministerie van Onderwijs,

9/ o'm. D a tu m 1 4 MAART o n t v a n g e n MAART Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

ONTVANGEN 0 2 MEI 2017

0 h JULI 2016 ONTVANGEN 0 6 JIJI * Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

2o\y/ax Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

O NTVANGEN 0 1 feb. 2018

3 1 MEI Ministerie van Ondenvijs, Cultuuren Wetenschap

1 7 JAM Besluit macrodoelmatigheid wo masteropleiding Energy Science

Besluit macrodoelmatigheid verlenging hbo masteropleiding Klinische Verloskundige

cto Hó O N T V A N G E N 19 SEP Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Codarts Mevrouw W Franchimon Kruisplein CC ROTTERDAM

2oig/oS 2. ONTVANGtN 18 JULI 2013 Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap 1 B JU L 2019

2cnk/s8/'(9nr' C O HÓ ONTVANGEN 2 9 SEP Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

ONTVANGEN 3 0 HAART 2318

I0 f8 //( S. O N TV A N Ü lim Ü 3 JAN Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Besluit inzake macrodoelmatigheid hbo Ad Communicatie

Besluit macrodoelmatigheid verplaatsing hbo bacheloropleiding Bouwkunde

O N TV A N G tlm 0 3 JAN. 2019

Betreft Besluit macrodoelmatigheid verplaatsing hbo bacheloropleiding Mens en u w b rie f van Techniek 14 juli 2017

Besluit macrodoelmatigheid verlenging wo bacheloropleiding International Bioscience

Datum 3 Q JAN Besluit macrodoelmatigheid verplaatsing hbo bacheloropleiding ICT

2 0 OKT Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Besluit macrodoelmatigheid verplaatsing hbo bacheloropleiding Watermanagement

Besluit macrodoelmatigheid verplaatsing hbo bachelor Imam/Islamitisch Geestelijk Werker

2o$/ooq. D a tu m 1 4 MAART HAM Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap 4--1

Datum 0 8 JUNI 2016 Verlenging Macrodoelmatigheidsbesluit hbo master Innovative Textile Development Saxion

COH O. ONTVANGEN 2 5 APR. Ï.01B Ministerie van Onderwijs, Cultuur en. Wetenschap

H JULI W. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ONTVANGEN

ONTVANGEN 19 SKI 2010

ONTVANGEN 2 7 JULI 2016

ONTVANGEN 3 1 OKI 2016

O N T V A N G E N 0 3 JULI 2018 Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. 2 o v Q / o u s

Besluit macrodoelmatigheid nevenvestiging hbo Ad Juridisch Medewerker te Nijmegen

(JO HO. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Fontys Hogescholen T.a.v. College van Bestuur Postbus AH EINDHOVEN

Verlenging macrodoelmatigheidsbesluit hbo-bacheloropleiding Docent Dienstverlening en Producten

ONTVANGEN 1 6 AtfG. 2018

ONTVANG EN 1 2 APR. 2017

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

ONTVANGEN '1 i MEI m. (c2 /G I

2o'b. CVttP ONTVANGEN 2 0 OKT VJ0On\ Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

O N T V A N G E N 1 6 DEC, 2016

ONTVANGEN 0 0 DEC. 2017

ONTVANGEN 2 8 JULI 201/

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

ONTVANGEN 2 9 AUG Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Besluit doelmatigheid verplaatsing wo master ICT in Business and the Public Sector

Besluit macrodoelmatigheid nevenvestiging hbo bachelor Technische Bedrijfskunde

O NTVANGEN 2 0 FEB. 2013

ONTVANGEN 1 6 AUG. 2018

2 9 JUNI Besluit macrodoelmatigheid verplaatsing hbo bachelor Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de 2e graad in Bedrijfseconomie

Besluit inzake macrodoelmatigheid wo masteropleiding Leraar VHO in de Zaakvakken

ONTVANGEN 1 T JUNI 2019

Macrodoelmatigheidsbesluit hbo master Automotive Systems

macrodoelmatigheidsbesluit hbo master Control Systems Engineering

II f f. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Universiteit Tilburg T.a.v. De heer Dr. K.M. Becking Postbus LE TILBURG

Besluit inzake macrodoelmatigheid hbo master Zorgtraject Ontwerp

2cxt>/no C DHO 2 6 AUG O N TV A N G E N 19 AUG Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap + +

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

0 7 DEC, 2018 Onze referentie

2 7 JUNI 20)6 O N T V A N G E N 2 8 JUNI Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Datum 2 7 JULI 2017 Besluit inzake macrodoelmatigheid wo master Economics and Strategy in Emerging Markets

ONTVANGEN 11 SEP. 2017

Besluit macrodoelmatigheid hbo bacheloropleiding Liberal Arts and Sciences

Besluit macrodoelmatigheid hbo bacheloropleiding Integrale Veiligheidskunde

2 0 ' V ' " Ministerie van Onderwijs, Wetenschap

Betreft Besluit macrodoelmatigheid wo masteropleiding Strategie Marketing

Besluit macrodoelmatigheid hbo master Sport- en Bewegingsonderwijs te Groningen

Besluit inzake macrodoelmatigheid Ad Technische Bedrijfskunde (deeltijd)

20 / io(8 ONTVANG EN 1 9 FEB Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

ontvangen ()S Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Hogeschool Rotterdam T.a.v. de heer M.J.G. Bormans Postbus HA ROTTERDAM

Besluit macrodoelmatigheid Associate degree-opleiding Ergotherapie

Besluit macrodoelmatigheid nevenvestiging Ad Accountancy (voltijd) Den Bosch

Datum 0 4 JAN, 2018 Betreft besluit macrodoelmatigheid hbo m aster Agribusiness Development

-v-v CVH-0. O N T V A N G E N 1li SEP Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Datum 21 april 2016 aanvraag macrodoelmatigheidstoets wo-masteropleiding Science, Business and Innovation

ONTVANGEN 0 5 OKT Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

hbo masteropleidingen en macrodoelmatigheid

Besluit macrodoelmatigheid wo masteropleiding Management & Innovation

Besluit verlenging macrodoelmatigheidsbesluit Associate degreeopleiding

2 0-3/10 v ONTVANGEN 0 8 KOV Cultuur en. Ministerie van Onderwijs, Wetenschap

Datum 2 1 AU6, 2018 Besluit macrodoelmatigheid hbo masteropleiding Next Level Engineering

2o\y/ui 3 1 AUGUSTUS O N T V A N G E N 0 1 SEP. 2017

ONTVANGEN 0 3 AUG ^ 1 9 /^ 6

Besluit inzake verlenging doelmatigheid wo masteropleiding MADE

C t>hö. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Datum '1 7 JAN Betreft Besluit inzake macrodoelmatigheid hbo Ad Theatertechniek

2 8 SEP ONTVANGEN 0 2 OKT Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

D a tu m 2 4 MAAST

20'7 IP ONTVANGEN 3 0 NOV Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Datum 2 0 OKT Betreft Macrodoelmatigheidsbesluit Pedagogisch Educatief Medewerker te Ede

Besluit macrodoelmatigheid wo bachelor International Economics and Business

O N TV A N G E N 2 3 OKT. 2017

Datum 2 5 APR Besluit macrodoelmatigheid nevenvestiging Ad Accountancy Den Bosch

2ovQ/op ONTVANGEN 0 2 OKT, 2018

ONTVANGEN 0 7 SEP Datum g 6 SEP, 2017 Betreft Besluit inzake macrodoelmatigheid hbo Ad Eventmanager

1 Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

ONTVANGEN 2 7 JULI Datum 25 juli 2016 Besluit macrodoelmatigheid wo masteropleidipg Business Intelligence & Smart Services

Datum 2 9 AUG Besluit macrodoelmatigheid hbo masteropleiding Beweegzorg

Datum 2 9 JUNI 2018 Besluit macrodoelmatigheid verplaatsing hbo bachelor Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de 2e graad in Biologie

ONTVANGEN 3 8 NOV. 2017

Transcriptie:

CPKO Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap >Retouradres Postbus 16375 2500 BI Den Haag Universiteit Utrecht T.a.v. Mevrouw mr M.J. Oudeman Postbus 80125 3508 TC UTRECHT en Studiefinanciering Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Contactpersoon T.M.A. Lim T +31 6 46 84 92 14 t.m.a.lim@minocw.nl Datum 3 0 NOV. 2018 Betreft Besluit inzake doelmatigheid wo master Vertaalwetenschap Onze referentie 1105743 Uw b rief van 28 september 2016 Uw referentie Geachte mevrouw Oudeman, Met uw brief van 28 september 2016, door de Hoger Onderwijs (hierna: CDHO) ontvangen op 10 oktober 2016, hebt u mij het voornemen voorgelegd om een wo master Vertaalwetenschap te verzorgen als bekostigd programma in de gemeente Utrecht. De opleiding is voorgesteld in het Croho onderdeel Taal en Cultuur en de studielast is door u bepaald op 90 studiepunten. Advies CDHO De CDHO heeft mij bij brief van 21 november 2016, kenmerk 2016/68 positief geadviseerd over uw aanvraag. Het advies van de CDHO dat integraal onderdeel uitmaakt van dit besluit, treft u hierbij aan. Bijlagen 1 Een belanghebbende kan tegen dit besluit binnen zes weken na de dag waarop het besluit hem is toegezonden schriftelijk bezwaar maken. De belanghebbende dient daartoe een bezwaarschrift in bij de minister/staatssecretaris van OCW, onder vermelding van "Bezwaar", ter attentie van DUO, Postbus 606, 2700 ML in Zoetermeer. Meer informatie over het maken van bezwaar vindt u op www. bezwaarschriftenocw. nl Besluit Gelet op de advisering van de CDHO, het bepaalde in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (hierna: WHW) en in de Beleidsregel doelmatigheid hoger onderwijs 2014 (hierna: Beleidsregel), heb ik besloten in te stemmen met uw voornemen om de wo master Vertaalwetenschap te verzorgen als bekostigd programma in de gemeente Utrecht. B eoordelingskader De wettelijke grondslag voor mijn besluitvorming is gelegen in artikel 6.2 van de WHW. Voorts is de Beleidsregel leidraad geweest voor mijn afwegingen. M otivering Overeenkomstig het advies van de CDHO, concludeer ik dat uw aanvraag voldoet aan de voorwaarden a, b en c van de Beleidsregel. Voor de nadere motivering verwijs ik u naar de genoemde adviezen van de CDHO. Pagina 1 van 2

Ik teken hierbij het volgende aan. Artikel 7.4a, tweede lid, van de WHW bepaalt dat de studielast van een masteropleiding in het wetenschappelijk onderwijs 60 studiepunten bedraagt. U hebt, met inachtneming van artikel 7.4a, achtste lid, van de WHW de studielast van de opleiding bepaald op 90 studiepunten. Dit betekent dat u voor de (nominale) periode dat de opleiding langer duurt dan 1 jaar overeenkomstig artikel 7.51, eerste lid, aanhef en onder d, van de WHW voor de student een financiële voorziening dient te treffen. Over die periode ontvangt u geen bekostiging. Desgewenst kunt u, na de toets nieuwe opleiding en onder overlegging van een advies omtrent de duur van de opleiding van de NVAO, een verzoek indienen bij de minister tot bekostiging van de gehele opleiding. Onze referentie 1105743 Croho-procedure Ingevolge artikel 6.2, zevende lid, van de WHW, vervalt dit besluit indien het programma niet binnen tien maanden na dagtekening van het besluit is geregistreerd in het Centraal register opleidingen hoger onderwijs (Croho). Registratie binnen die termijn is niet eerder mogelijk dan nadat de NVAO over onderhavig programma een positief besluit heeft genomen in het kader van de toets nieuwe opleiding. In verband met de geldigheidsduur van dit besluit, adviseer ik u zo spoedig mogelijk bij de NVAO een aanvraag voor een toets nieuwe opleiding in te dienen. Een afschrift van deze brief is gezonden aan de CDHO, de NVAO, de VSNU, de Inspectie van het Onderwijs en de Dienst Uitvoering Onderwijs (Groningen). Met vriendelijke groet, de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, dr. Jet Bussemaker namens deze, de directeur en Studiefinanciering, Pagina 2 van 2

: o h o Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap t.a.v. de directeur & Studiefinanciering drs. F.A. Hofman Postbus 16375 2500 BJ DEN HAAG Geachte heer Hofman, datum 21 november 2016 onderwerp advies nieuwe opleiding wo masier Vertaalwetenschap Universiteit Utrecht te Utrecht ons kenmerk 2016/68 Hierbij ontvangt u het advies van de inzake de aanvraag nieuwe opleiding van de Universiteit Utrecht voor de voltijdse wo master Vertaalwetenschap te Utrecht. Ik verzoek u mij een afschrift van uw besluit toe te zenden Ik ga ervan uit u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd, met vriéndelijke groet, bijlagen advies CDHO drs P.M.M. Rullmann voorzitter CDHO Parkstraat 28 2514 JK Den Haag info@cdho.ni www.cdho.nl

C DMO Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap t a v. de Minister mw. dr M. Bussemaker Postbus 16375 2500 BJ DEN HAAG AdVÏtóS Geachte mevrouw Bussemaker, datum 21 novamber 2016 onderwerp nieuwe opleiding Universiteit Utrecht voltijd wo master Vertaalwetenschap Utrecht ons kenmerk 2016/68 Bijlage beoordelingskader Op 10 oktober 2016 heeft de het voornemen ontvangen van de Universiteit Utrecht om de wo master Vertaalwetenschap als bekostigde opleiding te verzorgen te Utrecht. De aanvraag was voorzien van alle voor de beoordeling van de aanvraag benodigde gegevens en is door de commissie in behandeling genomen. Op 7 november 2016 heeft de Universiteit Utrecht nog een aanvulling aangeleverd waarin een uitgebreidere onderbouwing van de arbeidsmarktbehoefte was opgenomen. Deze aanvulling is door de commissie alsnog bij de beoordeling van de aanvraag betrokken Advies Gelet op het hierna volgende adviseert de commissie u om positief te besluiten op het verzoek van de Universiteit Utrecht om de opleiding wo master Vertaalwetenschap als bekostigde opleiding te Utrecht te verzorgen. Beoordelingskader De aanvraag betreft een voltijdse wo masteropleiding Vertaalwetenschap (90 ECTS) die zal worden aangeboden door de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht (UU). De opleiding zal worden geregistreerd in het Crohodomein Taal en Cultuur. Met deze opleiding wil aanvrager studenten opleiden tot kritische en creatieve vertaaldeskundigen met een academische achtergrond die garant staan voor de eindkwaliteit van meertalige communicatieprocessen op de nationale en internationale vertaalmarkt. De doeltaal is hierbij het Nederlands. De moderne vreemde talen waaruit wordt vertaald zijn het Duits, Engels, Frans, Italiaans en Spaans. De opleiding omvat twee programma s van elk 90 EC: een masterprogramma in het Professionele Vertalen en een masterprogramma in het Literaire Vertalen. Beide'programma's bieden een gemeenschappelijk kerncurriculum van 25 EC met 5 basisonderdelen uit de vertaalwetenschap. De eindtermen van de opleiding volgen de indicatoren van de door de Europese Unie gecertificeerde European Masters in Translation" (EMT). De doelgroep van de opleiding betreft studenten met een academische bachelor in: a. de moderne vreemde talen; b. een aanverwante discipline binnen de Geesteswetenschappen, waarvan minimaal 45 EC van de studieonderdelen in een van de moderne vreemde talen is gevolgd; c. Vertaalwetenschap met specialisatie in het Nederlands aan een buitenlandse universiteit met één van de moderne vreemde talen als moedertaal. Daarnaast is van belang dat met het tot stand komen van het nieuwe voornemen de instroom in de huidige wo masteropleiding Vertalen (60 EC) wordt stopgezet en Parkstraat 28 2514 ik Den Haag info@cdho.nl www.cdho.nl

CDI-IO pagina 2 van 9 het programma wordt afgebouwd. De instroom van de researchmaster Literair Vertalen (120 EC) is al stopgezet. Aanvrager doet een beroep op de criteria a, b en c van artikel 6 van de Beleidsregel. Motivering De aanvraag voldoet naar mening van de commissie aan de criteria a, b en c van artikel 6 van de Beleidsregel. Beoordeling criterium a Beleidsregel Bij de beoordeling van criterium a van de Beleidsregel dient de noodzaak voor de nieuwe opleiding te worden aangetoond. Hierbij is van belang vast te stellen of sprake is nieuw aanbod dan wel van een voornemen dat verwant is aan reeds bestaand aanbod. Aanvrager onderbouwt de stelling dat hier sprake is van nieuw aanbod als volgt. Het vergelijkbaar wo masteraanbod bestaat aan de UU uit twee masterprogramma's, nl. Vertalen (Croho-label Letterkunde, 60 EC) en Literair Vertalen (Researchmaster, Croho-label Literary Studies, 120 EC). Volgens aanvrager kunnen beide programma s niet waarmaken wat met de nieuwe opleiding Vertaalwetenschap wordt beoogd: een op de arbeidsmarkt gerichte opleiding die tegelijk sterk verankerd is in een wetenschappelijk kader. De 60 EC opleiding biedt onvoldoende ruimte om alle eindtermen te realiseren op het gebied professionele, vaktechnische vaardigheden en wetenschappelijke vorming. Inbedding in de researchmaster van 120 EC is niet passend gezien de nadruk die hier wordt gelegd op onderzoeksvaardigheden voor een carrière in de wetenschap. Bovendien bestaat er in Nederland nog geen autonome, volwaardige academische opleiding Vertaalwetenschap met als doeltaal het Nederlands. Wel bestaat een beperkt aantal (vaak Engelstalige) programma s op wetenschappelijk masterniveau die binnen een ander curriculum een reeks toegepaste vertaalcolleges aanbieden. Deze programma s - die bovendien niet geheel op de moedertaal zijn afgestemd - voldoen hiermee niet aan de indicatoren van de door de Europese Unie gecertificeerde "European Masters in Translation (EMT). Als enige van alle 23 officiële EU-talen levert Nederland niet een landelijk aangeboden opleiding voor het (wettelijk verplichte) vertalen in de eigen taal van alle teksten uit de dagelijkse besluitvorming binnen de Europese instanties in Brussel, Straatsburg of Luxemburg Hiermee is in Nederland sprake van een structureel gat bij het leveren van academisch opgeleide vertalers naar het Nederlands dat nu wordt afgedekt door een relatief groot aantal Vlaamse opleidingen te Antwerpen (2), Brussel (1) en Gent (1). Wel bestaat in Nederland een substantieel aanbod aan vertaal- en tolkopleidingen op hbo-niveau. Het betreft hier uitsluitend bacheloropleidingen die diploma s aanbieden in diverse Europese talen, maar niet specifiek gericht zijn op het Nederlands. De commissie is van mening dat de argumentatie van aanvrager op overtuigende aantoont dat de onderhavige wo masteropleiding Vertaalwetenschap zich in voldoende mate onderscheidt van het bestaande verwante opleidingenaanbod op academisch niveau om deze als nieuw te mogen aanmerken. Bovendien is aangetoond dat deze opleiding op termijn kan voorzien in afgestudeerden die voldoen aan de binnen de Europese Unie vereiste EMT standaard. Op grond van Parkstraat 28 2514 JK Den Haag info@rdho.nl www.cdho.nl

CDI-IO pagina 3 van 9 deze oveavegingen acht de commissie de noodzaak van het nieuwe aanbod aangetoond. Beoordeling criterium b Beleidsregel Aanvrager doet onder criterium b een beroep op een wetenschappelijke behoefte in combinatie met een arbeidsmarktbehoefte De argumentatie voor het aantonen van een wetenschappelijke behoefte gaat uit van het verschil met opleidingen die vertalers afleveren die uitsluitend gericht zijn op de praktijk en het afleveren van een vertaalproduct zoals dat gebeurt in bestaande hbo-opleidingen tot vertaler Het betreft hier volgens aanvrager professionele opleidingen zoals het Instituut voor Tolk Vertaler, de Vertaalacademie Maastricht, de Vertalersvakschool Amsterdam, de LOI hboopleidingen voor vertalers en de Stichting Instituut voor Gerechtstolken De voorliggende aanvraag zou meer bieden dan het eenvoudig leren omzetten van een tekst in een andere taal Aanvrager benadrukt hierbij dat juist de noodzaak van academische diepgang van vertalers in de complexe maatschappij van nu een steeds terugkerende vereiste is. Voor de onderbouwing hiervan verwijst aanvrager naar vier bijlagen bij de aanvraag waarin die noodzaak wordt onderschreven. Het betreft hier teksten van de "EMT expert group" waarin de competenties van professionele vertalers worden beschreven en documenten van het PETRA-E Framework ten behoeve voor de opleiding en training van literaire vertalers. In de PETRA documenten beoogt men algemene standaarden te scheppen inzake competenties waarover vertalers dienen te beschikken. Binnen de competenties worden meerdere subcompetenties en niveaus onderscheiden waarmee vertalers in een academische of niet- academische context hun positie kunnen bepalen (PETRA-E Framework). Dit open en niet hierarchisch bedoelde model kan op termijn behulpzaam zijn bij het ontwikkelen van een betrouwbaar assessmentsysteem voor Europese vertaalinstellingen, maar bevat geen onderbouwing van de wetenschappelijke behoefte van de wo masteropleiding Vertaalwetenschap De EMT documenten zijn gerichter van aard en stellen duidelijke eisen aan het voldoen aan de EMT-standaard. Deze omvat een helder omschreven set aan competenties die dienen te worden aangeboden op master-niveau die 60 tot 120 ECTS omvat. Tevens is hierin vastgesteld dat op minimaal niveau C1 kennis dient te bestaan van de werktalen van de EU (gebaseerd op the common European Framework of Reference of Languages) Op grond van de EMT-tekst kan worden afgeleid aan welke vereisten een door de EMT gecertificeerde opleiding dient te voldoen, maar deze bevat geen onderbouwing van een wetenschappelijke behoefte aan de wo masteropleiding Vertaalwetenschap. Op grond hiervan kan de commissie niet anders dan concluderen dat in onvoldoende mate is aangetoond dat de opleiding aansluit bij in de wetenschap (KNAW, NWO, European Grand Challenges) geformuleerde specifieke vraagstellingen of onderzoekstrajecten. Voor de onderbouwing van de arbeidsmarktbehoefte verwijst aanvrager naar een aantal brieven gericht aan prof. Dr. T.J.M. Sanders van het Departement Talen, Literatuur en Communicatie van de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht. In een brief van 17 december 2014, van het Hoofd van de Nederlandse afdeling van het Directoraat Generaal Vertaling van de Europese, wordt gevraagd om vertaalspecialisten Nederlands, met name vertalers met inzicht in en liefst ervaring met technische onderwerpen (financieel), Parkstraat 28 2 5 1 4 JK Den Haag info8cdho.nl www.cdho.nl

01-10 pagina 4 van 9 onderzoek en ontwikkeling, milieu, medische en andere wetenschappen De Algemeen Secretaris van de Taalunie wijst in een brief van 27 juni 2016 op een tekort aan vakspecialistische vertalers bij de Nederlandse overheid en de EU. Hierbij wordt gewezen op de te geringe instroom om aan de vraag uit de markt te voldoen. In de tweede plaats doet zich het probleem voor dat het door een tekort aan opleidingen op masterniveau lastig is om vertalers te certificeren. Bovendien wijst deze op het feit dat de omzetting van Europese richtlijnen in nationale wetgeving moeilijk verloopt door een gebrek aan vertalers en in het bijzonder door een gebrek aan vertalers met grondige kennis van de terminologie die betrekking heeft op de Nederlandse samenleving. Andere specifieke tekorten doen zich voor in gerechtelijke context (tekort tolken, vertalers) en in specifieke takken van de industrie (petrochemie en farmaceutische industrie). Het Nederlands letterenfonds wijst in een brief van 24 maart 2016 op de dreigende vergrijzing in het vertalersbestand. Uit het bovenstaande ontstaat het beeld van een sterk vergrijsde populatie aan vertalers. Tevens wordt geconstateerd dat zich op de nationale en internationale arbeidsmarkt een sterke vraag voordoet naar vakspecialistische vertalers. De vraag is of deze beschreven werkelijkheid in kwantitatieve zin kan worden aangetoond. Hiertoe heeft aanvrager een onderbouwing geleverd die is gebaseerd op arbeidsmarktprognoses tot 2020 per beroepsgroep (Bron: ROA/POA). Op grond van deze prognoses is een groei te zien, zowel in de uitbreidingsvraag als in de vervangingsvraag. Toekomstige knelpunten zijn er, met een ITKB (Indicator Toekomstige Knelpunten naar Beroepsgroepen) van 0.91 wel, maar niet veel. Het loopbaanperspectief in de zin van groei naarmate men meerjaren werkt is 'zeer goed. Beroepsgroep Auteurs en taalkundigen Auteurs en taalkundigen Auteurs en taalkundiqen Auteurs en taalkundigen Auteurs en Arbeidsmarktprognose variabele verwachte uitbreidingsvraaq tot 2020 verwachte vervangingsvraag tot 2020 verwachte baanopeningen tot 2020 ITKB toekomstige knelpunten beroepsgroep in 2020 taalkundigen Tabel 2. Arbeidsmarktprognoses tot 2020 per beroepsgroep Bron: ROA/POA Indicator Aantal Totaal % 6 jr. Gem. jaarl ijks % Typering 1800 5 0,8 gemiddeld 6700 19 2.9 gemiddeld 8500 24 3.7 gemiddeld 0,91 enige loopbaanperspectief 2.19 zeer goed Tevens heeft aanvrager in onderstaande tabel voorzien in een verdeling van deze beroepsgroep over de verschillende bedrijfssectoren. Veie auteurs en taalkundigen blijken terecht te komen in de zakelijke dienstverlening en de zo genaamde andere bedrijfssectoren. Parkstraat 28 2514 ik Den Haag Postbus 85498 2508 CD Pen Haag 1+31(0)70 850 5300 info@cdho.nl vvww.cdho.nl

OHO Beroepsgroep Bedrijfssector % Auteurs en taalkundigen Specialistische zakelijke dienstverlening 38,1 Auteurs en taalkundigen Cultuur sport en recreatie 16,3 Auteurs en taalkundigen Informatie en communicatie 14 Auteurs en taalkundigen Onderwijs 6,4 Auteurs en taalkundigen Verhuur en overige zakelijke dienstverlening 2,7 Auteurs en taalkundigen Andere bedrijfssectoren 22,5 Tabel 4. Belangrijkste bedrijfssectoren per beroepsgroep, gemiddelde 2014-2015 Bron: CBS/EBB bewerking ROA. Naast de hierboven gekwantificeerde baanopeningen voor auteurs en taalkundigen op de Nederlandse arbeidsmarkt geeft aanvrager ook inzicht in de internationale ontwikkelingen op deze arbeidsmarkt. Hieruit blijkt dat de EU de grootste werkgever is. Het betreft hier in totaal 330,000 vertalers waarvan 78% als freelancer actief is. Daarnaast is van belang dat de taalinaustrie een sterk groeiende markt betreft. Uit data ontleend uit het jaarlijks rapport van de Common Sense Advisory blijkt dat de omzet van de sector de afgelopen jaren (2009-2015) steeg van 23,5 miljard baar 38,6 miljard. Het Europese in deze markt bedraagt 25% (bron: https://gala-global.org/indsutry/industry-facts-and-data en http://commonsenseadvisory.com/home.aspx). De arbeidsmarkt van professioneel vertalers is grotendeels een freelance arbeidsmarkt met vertalers met een zzp-status (voor literair vertalers zelfs 100%). Het is om deze reden moeilijk exacte data te vinden over deze beroepsgroep. Wel is duidelijk dat in het Handelsregister 5.000 inschrijvingen zijn opgenomen die gerelateerd worden aan het vertaalvak (zoektermen Vertaling, vertaalbureau, Vertalers' en tekst ). De enige organisatie voor vertaalbureaus is de W in (Vereniging voor Vertaalbureaus in Nederland). Deze organisatie telt 92 leden waarvan 1/3 zeer kleine bureaus met 1-2 medewerkers, 1/3 bureaus met 3-10 medewerkers en 1/3 bureaus met meer dan 10 medewerkers. Ca. 40% van de leden heeft een omzet boven 500.000 - Er zijn zeker tien bureaus met een omzet van meer dan 2 miljoen per jaar. Ongeveer 5 bureaus die deel uitmaken van de top 100 van CSA (Common Sense Advisory). Daarnaast bestaat nog de grootste organisatie van vertalers en tolken in Nederland de NGTV met 1300 leden, waarvan 90% zzp-eren 10 bureaus. De arbeidsmarkt voor literair vertalen. De grafiek hieronder toont het aantal nieuw verschenen titels, waarvan in het jaar van uitgave minimaal één exemplaar is verkocht. In 2015 was bijna 30% van deze titels Nederlandstalig. In totaal werden in 2015 ruim 377.000 titels1verkocht, waarvan ruim 131.000 Nederlandstalig Nederlandstalige titels nemén al jarenlang ca. 90% van de omzet in algemene boeken voor hun rekening."(site KVB) 1Deze cijfers betreffen fysieke boeken Parkstraat 28 2514 JK Den Haag Postbus 85498 «2508 CD Den Haag info@cdho.nl www.cdho.nl

:dmo vagina 6 van 9 Aantal nieuwe titels 2010-2015 uitgegeven in jaar van verkoop (fysieke boeken) 70.000 60 000 50.000 10.000 30 000 20.000 10.000 2010 2011 2012 2013 2014 2015 totaal 53.087 57.980 53.413 56.103 60 586 54.210 i neder landstalig 15.924 16.632 1G.705 16.582 16.502 15 935 Uit Heilbron (1995) blijkt dat tussen de 25 en 30 procent van dat boekenaanbod vertalingen betrof (p. 250). Dit percentage is hierna enigszins gestegen. Op dit moment wordt uitgegaan van een aandeel van 33% vertalingen. Dit houdt in dat er een aanbod van de rond de 5.000 vertaalde boeken in Nederland is. Dat is een markt waaraan ook afgestudeerden Vertaalwetenschap deel zullen hebben. Op basis van vorengaande kwantitatieve onderbouwing van de nationale en de internationale arbeidsmarkt, alsmede de beschrijving van arbeidsmarkt voor professioneel en literair vertalers komt de commissie tot het oordeel dat aanvrager in voldoende mate heeft aangetoond dat tot 2020 sprake is van voldoende baanopeningen op de arbeidsmarkt voor auteurs en taalkundigen die grotendeels voortkomen uit een aanzienlijke vervangingsvraag. De commissie acht de arbeidsmarktbehoefte aangetoond. De aanvraag voldoet aan criterium b van artikel 6 van de beleidsregel. Beoordeling criterium c Beleidsregel De opleiding Vertaalwetenschap richt zich op verschillende vormen van interculturele uitwisseling van teksten, praktijken, kennis en ideeën in een moderne, open maatschappij. Hierdoor sluit de opleiding qua vraagstelling, wetenschappelijke output en maatschappelijke reflectie aan bij twee strategische thema's van de UU, zoals daar zijn: 'Cultures, Citizenship and Humari Rights en 'Professional Performance. Deze strategische thema s sluiten volgens de Reviewcommissie goed aan bij landelijke en Europese prioriteiten. Op grond hiervan constateert de commissie dat de aanvraag van de UU aansluit aan twee zwaartepunten uit de prestatieafspraken (Advies Reviewcommissie, d.d. 24 september 2012). Aangezien de opleiding aansluit op zwaartepunten in de prestatieafspraken wordt aangenomen dat de aanvraag voldoet aan criterium c, tenzij naar het oordeel van de Minister reeds voldoende opleidingen in de vraag kunnen voorzien. Vanaf 10 oktober 2016 is op de site van de CDHO kennis gegeven van het voornemen van de Universiteit Utrecht om de voltijdse wo masteropleiding Vertaalwetenschap in de vestigingsplaats Utrecht aan te bieden. Hiermee is aan de instellingen voor hoger onderwijs de mogelijkheid gegeven om hun zienswijzen Parkstraat 28 2514 JK Den Haag info@cdho.nl www.cdho.nl

OHO pagina 7 van 9 op dit voornemen kenbaar te maken. Naar aanleiding van deze kennisgeving heeft de CDHO geen reactie mogen ontvangen. Met betrekking tot het verwant concurrerend aanbod heeft aanvrager onder a op overtuigende wijze aangetoond dat hier sprake is van nieuw opleidingenaanbod Met betrekking tot het verwante opleidingenaanbod aan de UU is van groot belang dat de masterprogramma's Vertalen (jaarlijkse instroom 20 studenten) en Literair Vertalen (jaarlijkse instroom 18 studenten) zullen worden stopgezet, De master Vertalen (60 EC) wordt bij de start van de wo master Vertaalwetenschap stopgezet waarna het programma zal worden afgebouwd. De instroom van Literair Vertalen is al stopgezet en dit programma stopt definitief op 31 augustus 2018 De verwachting is dat in Utrecht de instroom niet zozeer wordt uitgebreid, maar dat met de Master Vertaal wetenschap ongeveer dezelfde aantallen studenten zullen worden getrokken. De instelling verwacht een instroom circa 15 studenten per programma (totaal circa 30 studenten) Gezien de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en gezien het feit dat twee verwante opleidingen zullen worden opgelegd kan worden geconstateerd dat hiermee de ruimte binnen het bestaande opleidingenaanbod gegeven is. De opleiding is in voldoende mate ingebed in de (inter)nationale kennisinfrastructuur De opleiding maakt deel uit van de Graduate School of Humanities van de faculteit Geesteswetenschappen. Binnen dit departement zijn vertalen en meertaligheid essentiële speerpunten van alle voorbereidende bacheloropleidingen. De opleiding Vertaalwetenschap wordt geflankeerd door drie andere meertalige masterprogramma s in de letterkunde, taalwetenschap en interculturele communicatie. De UU beschikt over een grote traditie in onderwijs en onderzoek in de vertaalwetenschap. In de nieuwe opleiding wordt die expertise op een andere manier ingezet, gecombineerd met toegepast taal- en literatuuronderwijs en aangepast aan de specifieke leerlijnen van een academische en tegelijk op professionele vaardigheden gerichte vertaalopleiding. Hierdoor beschikt de UU over een aantal onderwijs- en onderzoeksprogramma's rond de Nederlandse taal, literatuur en cultuur. Verder is de opleiding verbonden met twee combinaties van Utrechtse leerstoelgroepen waaronder die van de Nederlandse Taalwetenschap en Vergelijkende Literatuurwetenschap en die in het vreemdetalenonderwijs (Duits, Engels, Frans, Italiaans en het Spaans). Verder is De Universiteit Utrecht penvoerder van het Expertisecentrum Literair Vertalen (ELV), het samenwerkingsverband tussen de universitaire partners KUL voor België en UU voor Nederland, de Nederlandse Taalunie, samen met het Nederlands Letterenfonds en het Vlaamse Fonds voor de Letteren als geassocieerde partners. Andere partners zijn buitenlandse universiteiten die zich richten op het vertalen van literatuur uit het Nederlands (University College London; University of East Anglia/British Centre of Literary Translation; Universitat Münster; ELTE Universiteit Boedapest; Universiteit Gent). Vooral met het oog op stages kent de UU ook een lange traditie van samenwerking met professionele vertaalbureaus in Nederland De commissie is van oordeel dat is aangetoond dat de wo masteropleiding Vertaalwetenschap in voldoende mate is ingebed in de nationale en internationale kennisinfrastructuur. Parkstraat 28 2514 IK Den Haag info@cdho.nt www.cdho.nl

CDIIO oagina 8 van 9 Op grond van het bovenstaande concludeert de commissie dat voor het nieuwe voornemen ruimte bestaat in het landelijke opleidingenaanbod. De aanvraag voldoet aan criterium c in artikel 6 van de Beleidsregel. Gelet op het vorenstaande adviseert de Hoger Onderwijs u om positief te besluiten op het voorliggende verzoek. De Coijirrjissie drs. P M M Rullmann voorzitter Parkstraat 28 2514 JK Oen Haag info@cdho.ni wwvv.cdho.nl

OHO pagina 9 van 9 Bijlage: Beoordelingskader macrodoelmatigheid nieuwe opleiding Aan de hand van de in de Beleidsregel doelmatigheid hoger onderwijs van 3 juli 2014 genoemde voorwaarden worden voornemens tot het verzorgen van een nieuwe opleiding beoordeeld op doelmatigheid. Een nieuwe opleiding kan volgens artikel 6 van deze Beleidsregel alleen doelmatig worden geacht indien het voornemen voldoet aan de criteria a, b en c. Volgens criterium a heeft het instellingsbestuur aangetoond dat uitbreiding van het landelijk aanbod met de nieuwe opleiding noodzakelijk is en dat de vernieuwing met kan worden gerealiseerd binnen het landelijk bestaande opleidingenaanbod. Volgens criterium b heeft het instellingsbestuur aangetoond dat ei behoefte bestaat aan de nieuwe opleiding, zijnde overwegend een arbeidsmarktbehoefte. dan wel een overwegend maatschappelijke behoefte in combinatie met een arbeidsmarktbehoefte, dan wel een overwegend wetenschappelijke behoefte in combinatie met een arbeidsmarktbehoefte Volgens criterium c dient het instellingsbestuur aan te tonen dat er in het landelijk onderwijsaanbod ruimte is voor de opleiding. Indien de voorgenomen opleiding aansluit op zwaartepunten die de instelling heeft vastgelegd in de prestatieafspraken2, wordt aangenomen dat is voldaan aan criterium c, tenzij naar het oordeel van de Minister reeds voldoende opleidingen in de behoefte kunnen voorzien. In de beschikkingen tot toekenning van de prestatiebekostiging heeft de Minister geen uitspraken gedaan over de doelmatigheid van eventueel in het voorstel aangekondigde nieuwe opleidingen of vestigingsplaatsen Parkstraat 28 2514 JK Den Haag info@cdho.nl wwvvcdho.nl