HISTORISCH VOORONDERZOEK Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis Rapportnummer: 20120439rap01 Status rapport: Versie 1 Datum rapport: 9 mei 2012 Auteur: Projectleider: Ing. H. Zeij Ing. S.F.A. Vermunt Opdrachtgever: KuiperCompanons T.a.v. mevrouw J. Van Gastel Postbus 13060 3004 HB Rotterdam Dit rapport is digitaal gegenereerd en derhalve niet voorzien van een handtekening. De inhoud van de rapportage is aantoonbaar gecontroleerd en vrijgegeven. EN-351
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1 2 LOCATIE- EN TERREINGEGEVENS 2 2.1 Locatiegegevens 2 2.2 Locatie-inspectie 2 2.3 Achtergrondgehalten 2 3 BODEMOPBOUW/GEOHYDROLOGIE 3 4 BEDRIJFSACTIVITEITEN 5 5 OPSLAGTANKS 5 6 ONDERZOEK 5 7 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 6 7.1 Conclusies 6 7.2 Aanbevelingen 6 8 BETROUWBAARHEID ONDERZOEK 7 BIJLAGEN Bijlage 1. Kadastrale gegevens Omgevingskaart Kadastrale kaart Bijlage 2. Locatietekening Bijlage 3. Foto s Bijlage 4. Historische informatie / tekeningen
1 INLEIDING In opdracht van de KuiperCompagnons is door AquaTerra-KuiperBurger B.V. (ATKB) een historisch vooronderzoek uitgevoerd op de locatie Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis. Voor de ligging van de onderzoekslocatie wordt verwezen naar de omgevingskaart en de kadastrale gegevens in bijlage 1. De aanleiding voor het vooronderzoek is de aanvraag van een omgevingsvergunning ten behoeve van de uitbreiding van het bestaande gemeentehuis in Middelharnis. Het doel van het onderzoek is het bepalen of binnen het onderzoeksgebied potentieel bodemverontreinigende activiteiten plaatsvinden en/of hebben plaatsgevonden en/of gegevens over de bodemkwaliteit bekend zijn met het oog op de voorgenomen herontwikkeling van het terrein. Het vooronderzoek wordt uitgevoerd volgens de norm NEN 5725:2009. Voor het verkrijgen van de benodigde historische informatie zijn in eerste instantie de basisgegevens verzameld (ligging, kaartmateriaal, kadastrale gegevens, aanleiding onderzoek, gebruik van de locatie, eventuele bodemonderzoeksgegevens). Hieruit volgt, op basis van Figuur 1 uit de NEN 5725:2009, dat een standaard(archief)vooronderzoek wordt uitgevoerd, ondermeer bij ISGO (Intergemeentelijke Samenwerkingsverband Goeree-Overflakkee), gemeente Middelharnis en de opdrachtgever/eigenaar/gebruiker. Hiertoe worden tenminste de volgende gegevens achterhaald: Bodemgegevens (o.a. ligging bodemkwaliteitskaart, bodemrapporten, aanvullende eisen standaard stoffenpakket, ondergrondse tanks); Informatie voormalig/huidig/toekomstig gebruik; Terreinbezoek, foto s; Vergunningen (o.a. Wet milieubeheer (Wm)/Hinderwetvergunningen (Hw)); Geohydrologische archieven (o.a. Grondwaterkaart van Nederland (TNO), bodemdata.nl); Internet (o.a. bodemloket, luchtfoto s, bodemdata). Bij een uitgebreid vooronderzoek worden meer bronnen geraadpleegd dan bij een standaard of beperkt vooronderzoek nodig is. In specifieke gevallen kan het noodzakelijk zijn andere bronnen (zoals bijvoorbeeld Provincie, topografische dienst, Rijkswaterstaat, waterschap/zuiveringsschap, rechtbank, TNO, notariskantoren en/of het Rijksarchief) te raadplegen. In de volgende hoofdstukken zal worden ingegaan op de relevante locatie- en historische gegevens. Op basis van de verkregen informatie zijn conclusies getrokken. Historisch onderzoek Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis Kenmerk: 20120439rap01, versie 1,d.d 9 mei 2012 Blz. 1 van 7
2 LOCATIE- EN TERREINGEGEVENS 2.1 Locatiegegevens - Locatie : Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis - Kadastrale aanduiding : Gemeente Middelharnis, sectie G, nummer 4825 - Oppervlakte (m 2 ) : Plangebied circa 1,4 ha - Verharding : Klinkers, tegels en openbaar groen - Huidig locatiegebruik : Gemeentehuis en buitenterrein - Omgeving : Wonen met tuin De locatie ligt in de stadskern van de gemeente Middelharnis, het middelpunt van het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakee. Momenteel betreft de locatie een gemeentehuis waarvan het voornemen is om deze uit te breiden. Er zijn geen gegevens geregistreerd ten aanzien van historische ophogingen, dempingen en verhardingen op de onderhavige onderzoekslocatie. Uit informatie verstrekt door de opdrachtgever zou op de huidige locatie van het gemeentehuis in het verleden een tramstation en later een busstation hebben gelegen. Dit wordt niet bevestigd door de aangevraagde bodeminformatie bij het ISGO. Echter op basis van historisch kaartmateriaal geraadpleegd bij watwaswaar blijkt een spoor van een tramstation aan de voorzijde van het gemeentehuis te hebben gelopen. Deze valt buiten buiten het plangebied (zie bijlage 2). Ter plaatse van de trambaan zijn in de bodem restanten van deze verrichte activiteiten te verwachten. De regionale ligging van de locatie is weergegeven in bijlage 1. Een situatietekening is opgenomen in bijlage 2. 2.2 Locatie-inspectie De locatie-inspectie is uitgevoerd op 3 mei 2012. Foto s van de locatie zijn opgenomen in bijlage 3. Tijdens de locatie-inspectie zijn geen aanvullende gegevens naar gekomen met betrekking tot potentieel bodembedreigende activiteiten en/of verdachte deellocaties. Vermoedelijk is de parkeerplaats wel opgehoogd met zand. Op het maaiveld zijn geen asbestverdachte materialen aangetroffen. 2.3 Achtergrondgehalten Uit de bodemkwaliteitskaart van het ISGO blijkt dat het onderzoeksgebied in de stedelijke zone woonbebouwing na 1970 op klei is gelegen en dat in de boven- en ondergrond lichte verontreinigingen met zware metalen en PAK zijn te verwachten. De onderzoekslocatie is niet gelegen binnen een grondwaterbeschermingsgebied. Blz. 2 van 7 Historisch onderzoek Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis Kenmerk: 20120439rap01, versie 1,d.d 9 mei 2012
3 BODEMOPBOUW/GEOHYDROLOGIE Op basis van de grondwaterkaarten van TNO (36H-42 west-42 oost- 43 west) kan het volgende overzicht van de regionale bodemopbouw en geohydrologie worden opgesteld: Het regionale gebied betreft de eilanden Goeree-Overflakkee, Schouwen Duiveland, Tholen en delen van Walcheren, Noord Beveland en St. Philipsland. Landschappelijk gezien bestaan de eilanden uit een op de westelijke randen gelegen duinlandschap met daarachter een zich in oostelijke richting uitstrekkend polderlandschap. De eilanden zijn door brede wateren van elkaar gescheiden. De ondergrond bestaat uit 100 tot 250 meter dikke mariene, estuariene en fluviatiele sedimenten van Holocene en Pleistocene ouderdom, die rusten op Tertiaire mariene afzettingen. De afzettingen hellen globaal in noordelijke richting. De geohydrologische opbouw van het gebied is hieronder geschematiseerd tot een geohydrologisch systeem met een slecht doorlatende basis, watervoerende en waterscheidende lagen en een slecht doorlatende deklaag. De deklaag wordt gevormd door een pakket van Holocene klei, veen en fijn (slibhoudend) zand met een dikte variërend van circa 5 tot 15 meter. De opbouw van de deklaag kan op een korte afstand sterk wisselen door de aanwezigheid van oude erosiegeulen, die veelal met zandig sediment zijn opgevuld. In het duingebied is boven de deklaag een goed doorlatend pakket aanwezig, bestaande uit duinzand (matig fijn zand). Plaatselijk ontbreken de minder goed doorlatende Holocene afzettingen en staat het duinpakket in verbinding met het onderliggende eerste watervoerende pakket. Het eerste watervoerende pakket met een dikte variërend van 10 tot 30 m, bestaat uit wisselende combinaties van zandige afzettingen van de Westland Formatie, Formatie van Twente, Eem Formatie en de Formaties van Kreftenheye en Tegelen. De eerste scheidende laag tussen het eerste en tweede watervoerende pakket wordt gevormd door kleiige, slibhoudende, fijnzandige afzettingen van de Formatie van Tegelen. Plaatselijk ontbreekt deze laag. De dikte van deze scheidende laag varieert van enkele meters tot circa 30 m. Het tweede watervoerend pakket wordt gevormd door matig grove en fijne (slibhoudende) zanden en kleilagen van de Formatie van Tegelen en de Formatie van Maassluis en heeft een dikte van circa 50 tot 130 meter. De slecht doorlatende basis wordt onder Goeree-Overflakkee gevormd door de kleiige afzettingen van de Formatie van Maassluis en van de Formatie van Oosterhout. Onder Schouwen-Duivenland worden echter nog een tweede scheidende laag en derde watervoerend pakket aangetroffen (bestaande uit de Formaties van Maassluis en Oostehout, welke zandiger zijn dan onder Goeree-Overflakkee). Hier wordt de slecht doorlatende basis gedefinieerd door de kleien van de Formatie van Rupel. De beweging van het grondwater onder de duingebieden is in het algemeen neerwaarts gericht (infiltratie). Onder de poldergebieden is de stroming van het grondwater vanaf de randen landinwaarts gericht. Het kwellende grondwater wordt kunstmatig afgevoerd. Historisch onderzoek Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis Kenmerk: 20120439rap01,versie 1, d.d. 9 mei 2012 Blz. 3 van 7
Ter hoogte van Middelharnis en omgeving kan de ondergrond als volgt worden geschematiseerd: Pakket Duinpakket: Westlandformatie Diepte Top (m t.o.v. NAP) afwezig Samenstelling matig fijn zand Deklaag: Westlandformatie 1 e Watervoerend pakket: Westlandformatie, Formatie van Twente, Eem Formatie, Formatie van Kreftenheye, Formatie van Tegelen 1 e Scheidende laag: Formatie van Tegelen 2 e Watervoerend pakket: Formatie van Tegelen en Maassluis 0,5 kleïen, veen, fijne en matig fijne (slibhoudende) zanden -18 fijne en matig grove (slibhoudende) zanden -28 kleilagen, fijne en matig fijne (slibhouden-de) zanden -60 matig grove en fijne (slibhoudende) zanden, kleilagen 3 Geohydrologische basis: Formatie van Maasluis, Formatie van Oosterhout, Formatie van Rupel onbekend kleilagen, fijne tot matig grove (slibhouden-de) zanden Grondwaterstroming De freatische grondwaterspiegel is gelegen op circa 1,0 m-mv. De horizontale stromingsrichting van het freatische grondwater is niet bekend. In het algemeen geldt dat deze sterk beïnvloed wordt door lokale factoren zoals drainagepatroon, wegcunetten, aanwezigheid van zandlichamen voor kabels en leidingen of funderingen en de samenstelling van de ophooglaag. Blz. 4 van 7 Historisch onderzoek Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis Kenmerk: 20120439rap01, versie 1,d.d 9 mei 2012
4 BEDRIJFSACTIVITEITEN Uit het Wm-/Hw-archief van het ISGO (Intergemeentelijk Samenwerkingsverband Goeree- Overflakkee) is gebleken dat op de locatie een gemeentehuis is gevestigd. Nabij de locatie hebben geen potentieel bodembedreigende activiteiten plaatsgevonden. De onderhavige onderzoekslocatie staat geregistreerd als onverdacht. De locatie staat tevens niet geregistreerd als een Wbb-locatie en er zijn geen slootdempingen bekend. 5 OPSLAGTANKS Op www.bodemloket.nl zijn geen gegevens van de onderzoekslocatie bekend betreffende de aanwezigheid van een opslagtanks (boven en/of ondergronds). Van nabij gelegen locaties zijn de volgende gegevens bekend: Ter plaatse van Koningin Julianaweg 55 te Middelharnis is een HBO tank (ondergronds) geregistreerd die in 1991 is beëindigd. In het tankarchief van het ISGO (Intergemeentelijk Samenwerkingsverband Goeree-Overflakkee) zijn geen gegevens van de onderzoekslocatie bekend. 6 ONDERZOEK Op www.bodemloket.nl zijn geen gegevens bekend van de onderzoekslocatie betreffende eerder uitgevoerde onderzoeken of verontreinigde (onderzochte) activiteiten. Van nabij gelegen locaties is bekend dat in 1994 en 1995 de locatie gelegen aan de Koningin Julianaweg 55 is onderzocht. Aan de overzijde van de onderzoekslocatie ter plaatse van nummer 40-42 zijn diverse verontreinigde (onderzochte) activiteiten geregistreerd waaronder een dieselpompinstallatie, benzine-service-station, sloperij van bouwwerken, groente- en fruit verwerkende industrie. De locatie is uitgebreid onderzocht (1995-2007) en gesaneerd die in 2008 is goedgekeurd door de provincie. Tenslotte is op de locatie gelegen aan de Sportlaan 3 te Middelharnis eveneens onderzoek uitgevoerd (1995) en geclassificeerd als voldoende onderzocht. Er zijn verder geen gegevens geregistreerd ten aanzien van ophogingen, dempingen en verhardingen op en/of nabij de onderhavige onderzoekslocatie. In het archief van het ISGO (Intergemeentelijk Samenwerkingsverband Goeree-Overflakkee) zijn geen onderzoeken/dossiers geregistreerd. Historisch onderzoek Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis Kenmerk: 20120439rap01,versie 1, d.d. 9 mei 2012 Blz. 5 van 7
7 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 7.1 Conclusies Op de onderzoekslocatie hebben geen bedrijfsactiviteiten plaatsgevonden die mogelijk tot bodemverontreiniging hebben kunnen leiden. Aan de voorzijde van het onderzoeksgebied (het gemeentehuis) was vroeger (rond 1943) een tramstation aanwezig. Op basis van de ligging van het onderzoeksgebied in de stedelijk zone woonbebouwing na 1970 op klei van de bodemkwaliteitskaart, mag verwacht worden dat in de boven- en ondergrond op de locatie gemiddeld licht/matig/sterk verhoogde gehalten aan zware metalen en PAK kunnen worden aangetroffen. Het is niet bekend of de trambaan geleid heeft tot bodemverontreiniging op de onderzoekslocatie. 7.2 Aanbevelingen Op basis van het vooronderzoek wordt voor de onderzoekslocatie de volgende onderzoekshypothese gehanteerd: verdacht voor lichte bodemverontreiniging met PAK en metalen in de grond. Gezien het feit dat de trambaan buiten het plangebied is gelegen wordt verkennend bodemonderzoek niet noodzakelijk geacht. Blz. 6 van 7 Historisch onderzoek Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis Kenmerk: 20120439rap01, versie 1,d.d 9 mei 2012
8 BETROUWBAARHEID ONDERZOEK ATKB is op generlei wijze gelieerd aan de opdrachtgever en/of de eigenaar van het onderzochte terrein. Het onderhavige onderzoek is op zorgvuldige wijze verricht volgens de algemeen gebruikelijke inzichten en methoden. Opgemerkt wordt dat ATKB niet kan instaan voor de juistheid en volledigheid van door derden verstrekte informatie en van eventueel door derden uitgevoerd (voor)-onderzoek. Hierbij wordt er op gewezen dat het uitgevoerde onderzoek een momentopname is. Beïnvloeding van bodemkwaliteit zal ook plaats kunnen vinden na uitvoering van dit onderzoek. Naarmate er een langere tijd is verlopen na uitvoering van het onderzoek, dient meer voorzichtigheid te worden betracht bij het gebruik van de onderzoeksresultaten. Historisch onderzoek Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis Kenmerk: 20120439rap01,versie 1, d.d. 9 mei 2012 Blz. 7 van 7
BIJLAGE 1
Uittreksel Kadastrale Kaart 7071 17 19 7327 7291 5815 5323 3399 3400 20 22 54 7328 24 38 3401 6376 Koningin Julianaweg 56a 56 Koningin Julianaweg Koningin Julianaweg 99 37 4825 39 5550 6058 45 555 55 6507 6509 22 20 6057 171 1 7250 1 Frans Ha 0 m 10 m 50 m 12345 25 Deze kaart is noordgericht Perceelnummer Huisnummer Kadastrale grens Voorlopige grens Bebouwing Overige topografie Voor een eensluidend uittreksel, Apeldoorn, 27 april 2012 De bewaarder van het kadaster en de openbare registers Schaal 1:1000 Kadastrale gemeente Sectie Perceel MIDDELHARNIS B 4825 Aan dit uittreksel kunnen geen betrouwbare maten worden ontleend. De Dienst voor het kadaster en de openbare registers behoudt zich de intellectuele eigendomsrechten voor, waaronder het auteursrecht en het databankenrecht.
Omgevingskaart 0 m 125 m 625 m Deze kaart is noordgericht. Schaal 1: 12500 Hier bevindt zich Kadastraal object MIDDELHARNIS B 4825 Koningin Julianaweg 45, 3241 XB MIDDELHARNIS De auteursrechten en databankenrechten zijn voorbehouden aan de Topografische Dienst Kadaster.
BIJLAGE 2
BIJLAGE 3
LOCATIEFOTO S Foto 1 Foto 2 Foto 3 Foto 4 Foto 5 Foto 6 Historisch onderzoek Koningin Julianaweg 45 te Middelharnis Kenmerk: 20120439rap01, versie 1,9 mei 2012 Blz. 1 van 1
BIJLAGE 4
Historisch Kaartmateriaal Historisch kaart 1943 Historisch kaartmateriaal 1968 Vooronderzoek percelen gemeente Sluis, sectie L, nummer 468, 712 en 858 Rapport: 20120449 HO 01 d.d. 24 april 2012 Blz. 1 van 1