Quick-scan Stationlaan Zevenbergen Opdrachtgever : Timek bouwmanagement Tholen Kruisland, 28 november 2008 Rapport 2008/10 Ecologisch Adviesbureau Henk Baptist Brugweg 6 4756 SM Kruisland 0167 533272 henk@habitatrichtlijn.nl Aangesloten bij het Netwerk Groene Bureaus
Inhoud 0 Samenvatting 3 1 Inleiding 4 2 Gebiedsbeschrijving 3 3 Flora- en Faunawet 4 Inventarisatie 11 5 Toetsing Flora- en faunawet 15 2
0 Samenvatting Cournot Adviseurs uit Zevenbergen wil op een perceel grond, kadastraal bekend onder sectie M nummer 4101, plaatselijk bekend Stationslaan (ong.) te Zevenbergen een parkeerterrein aanleggen met een capaciteit van ongeveer 15 parkeerplaatsen. In november 2008 is een quick-scan in het kader van de Flora- en faunawet uitgevoerd. De werkzaamheden zijn aan te merken als een ruimtelijke ontwikkeling in het kader van deze wet. Voor beschermde soorten van bijlage 1 geldt dan een vrijstelling. Door de aard en de ligging van het gebiedje is voldoende zekerheid verkregen dat het gebied geen functie vervult voor soorten uit de bijlagen 2 en 3 van de Flora- en faunawet, behalve de vogels. Het in gebruik nemen van het gebied als parkeerterrein kan worden uitgevoerd zonder enige overtreding van de Flora- en faunawet, mits de voorbereidende werkzaamheden (wegnemen vegetatie) worden uitgevoerd buiten het broedseizoen van de vogels (15 maart-15 augustus). Wanneer aan deze voorwaarde wordt voldaan behoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet te worden aangevraagd. 3
1 Inleiding In opdracht van Cournot Adviseurs uit Zevenbergen is door Timek Bouwmanagement een plan gemaakt voor de aanleg van een parkeerterrein aan de Stationslaan te Zevenbergen. Cournot Adviseurs (hierna te noemen Cournot) is gehuisvest in en sinds enige tijd eigenaar van het kantoorpand aan de Prins Hendrikstraat 4 te Zevenbergen. Gezien de ligging van het pand op een karakteristieke plaats in het openbare gebied zijn er op de locatie zelf geen eigen parkeermogelijkheden. Cournot is van mening dat het ontbreken van eigen parkeerplaatsen in de toekomst mogelijk tot ongewenste situaties kan leiden voor de omgeving. Verder vinden ze dat auto's van het personeel welke geparkeerd worden rondom het bedrijfspand de karakteristiek van de locatie verstoren. Cournot heeft om bovengenoemde redenen besloten een perceel aan te kopen welke gesitueerd is op korte loopafstand van de kantoorlocatie. Dit perceel is kadastraal bekend onder sectie M nummer 4101, plaatselijk bekend Stationslaan (ong.) te Zevenbergen. Cournot wil op dat perceel een parkeerterrein aanleggen met een capaciteit van ongeveer 15 parkeerplaatsen. Het perceel grenst direct aan de fietsenstalling van het NS-station Zevenbergen. De gemeente Zevenbergen heeft aangegeven een quick-scan te willen op de bestaande ecologische waarden. 4
2 Gebiedsbeschrijving Het betreft een terrein van circa 34 meter lang en maximaal 20 meter breed, naar het zuidwesten toe in een punt uitlopend. Figuur 1 Kaartje van het gebied. Het gebied wordt aan de westzijde begrensd door de openbare weg Stationlaan, aan de noordzijde door een particuliere tuin en aan de oostzijde door de fietsenstalling van het station Zevenbergen. Op dit gebied zijn enkele de bepalingen van de Flora- en faunawet van toepassing. 5
3 Flora- en faunawet Onderstaande is een samenvatting van de brochure van het Ministerie van LNV getiteld Ondernemen en de Flora- en Faunawet. (http://www.minlnv.nl/thema/groen/natuur/) De Flora- en faunawet heeft tot doel in het wild levende planten en dieren te beschermen met het oog op de instandhouding van soorten. Van de circa 40.000 plant en diersoorten in Nederland, vallen er zo n 1000 onder de Flora- en Faunawet. Om de instandhouding van de wettelijk beschermde soorten te waarborgen, zijn een aantal voor planten en dieren schadelijke handelingen als verbodsbepalingen in de Flora- en Faunawet opgenomen. - Het is verboden beschermde planten te vernielen, te beschadigen, te ontwortelen of op enigerlei wijze van hun groeiplaats te verwijderen (artikel 8); - Het is verboden beschermde dieren te doden, te verwonden, te vangen, te bemachtigen of met het oog daarop op te sporen (artikel 9); - Het is verboden beschermde dieren opzettelijk te verontrusten (artikel 10); - Het is verboden nesten, holen of andere voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van beschermde dieren te beschadigen, te vernielen, uit te halen, weg te nemen of te verstoren (artikel 11); - Het is verboden eieren van beschermde dieren te zoeken, te rapen, uit het nest te nemen, te beschadigen of te vernielen (artikel 12). Praktisch overal komen beschermde soorten voor. Bij de meeste projecten, zoals bedrijventerreinen, nieuwbouwwijken, uitbreiding van kantoorruimte, de aanleg en verbetering van infrastructuur, wordt dus ruimte gebruikt waar beschermde soorten voorkomen. De verbodsbepalingen van de Flora- en faunawet zijn daarom vrijwel altijd van toepassing. Wanneer uit de inventarisatie blijkt dat beschermde soorten in of rond het projectgebied of -locatie aanwezig zijn, moeten de effecten van de voorgenomen ingreep op de soorten beoordeeld worden. Alle aspecten van de voorgenomen ontwikkeling die invloed hebben op de beschikbaarheid van voedsel, voortplantingsmogelijkheden, veiligheid en verspreidingsmogelijkheden voor dieren zijn van belang. Ook voor planten moet een vergelijkbare beoordeling worden gemaakt. De (negatieve) invloed op de soorten moet gerelateerd worden aan de staat van instandhouding van de soorten. Daarbij wordt naar het duurzaam voortbestaan van de populaties gekeken. Niet elke aantasting van (het leefgebied van) een soort leidt tot significante negatieve effecten op die duurzame instandhouding. Drie aspecten zijn hierbij van belang: de populatieomvang, het verspreidingsgebied en de natuurlijkheid van de situatie. Bij effectvoorspellingen moeten deze aspecten zo veel mogelijk worden geconcretiseerd en gekwantificeerd. Wanneer de populatieomvang en het verspreidingsgebied niet significant afnemen en wanneer de soort op een natuurlijke manier kan overleven, kan een ingreep worden toegestaan. Er moet dan wel eerst een ontheffing verleend worden. 6
Ontheffingen Indien er bij het uitvoeren van een bepaalde activiteit een overtreding van de verbodsbepalingen van de Flora- en faunawet niet voorkomen kan worden, moet van tevoren een ontheffing verleend te zijn. Bij een ontheffingsaanvraag zal het maatschappelijk belang van de activiteit duidelijk moeten worden aangetoond. Bij de beoordeling van effecten moet onderscheid gemaakt worden tussen streng beschermde soorten en andere beschermde soorten. Een overzicht van de lijsten met (streng) beschermde soorten is te vinden op de internetsite van het Ministerie van LNV: http://www.minlnv.nl/thema/groen/natuur/ De streng beschermde soorten (in de wandeling bijlage 3 soorten genoemd) zijn: - de soorten die in de Europese Habitatrichtlijn in bijlage IV staan vermeld, - alle vogels aangewezen onder de Europese Vogelrichtlijn - bij Algemene Maatregel van Bestuur aangewezen inheemse dier- en plantensoorten. Voor streng beschermde soorten kunnen negatieve effecten slechts gerechtvaardigd worden wanneer met uw project dwingende redenen van groot openbaar belang gemoeid zijn. Vogels vormen een aparte groep binnen de streng beschermde soorten. De mogelijkheden ontheffing te verlenen zijn zeer beperkt. De beschermde soorten (tabel 2-soorten) zijn alle andere soorten die als beschermde soort zijn aangemerkt in de Flora- en faunawet en de regelingen die daarbij horen. Negatieve effecten op andere beschermde soorten kunnen gerechtvaardigd worden wanneer sprake is van een redelijk doel of een maatschappelijk geaccepteerde activiteit : deze criteria geven iets meer ruimte dan de strikte belangen van sociale of economische aard. Voor deze soorten gelden een aantal vrijstellingen voor bestendig gebruik. De algemene soorten (tabel 1-soorten) vallen meestal onder een vrijstellingsregeling voor maatschappelijk betamelijke activiteiten. 7
4 Inventarisatie Op 26 november 2008 is een veldbezoek aan het gebied gebracht. De inventarisatie was slechts gericht op soorten die vallen onder de Flora- en faunawet. Het betreft dus geen volledige soorteninventarisatie van het gebied. Bovendien is de tijd van het jaar problematisch om een goede inventarisatie te doen. Op basis van het aanwezige habitat in het gebiedje en de omgeving gecombineerd met expert-judgement kunnen in dit geval toch uitspraken worden gedaan. Figuur 2 Beeld van het terrein De bodem is zanderig en is niet meer in de oorspronkelijke morfologie. Het gebiedje is ooit aangelegd als tuin doch is verruigd. Er is geen oppervlaktewater in het gebiedje aanwezig. De begroeiing bestaat uit een aantal aangeplante bomen waaronder Eik, Es en Esdoorn. Klimop heeft grote delen van de bodem en de stammen van deze bomen bedekt. Daarnaast bestaat de bodembegroeiing zeer dominant uit braam. Langs de Stationlaan staan Platanen met diverse holen. Tijdens het veldbezoek zijn geen gewervelde dieren aangetroffen. 8
5 Toetsing flora- en faunawet Het Ministerie van LNV vraagt om een duidelijke beschrijving van de mogelijke effecten bij een ontheffingsaanvraag inzake de Flora- en faunawet. Het Ministerie heeft duidelijk aangegeven geen prijs te stellen op veiligheidshalve ontheffingsaanvragen. Het effect van het in gebruik nemen van het gebied als parkeerterrein is dat alle flora en fauna uit het gebied zal verdwijnen. Het betreft hier een maatschappelijk betamelijke activiteit die is aan te merken als een ruimtelijke ontwikkeling. Voor beschermde soorten van bijlage 1 geldt dan een vrijstelling. Voor de soorten van tabel 2 of 3 geldt een ontheffingsplicht. Hiertoe wordt het volgende overwogen. Hiertoe wordt ten aanzien van de soorten uit de tabellen 2 en 3 het volgende overwogen: De plaats van de locatie en het habitat sluiten het voorkomen van vaatplanten, reptielen, vissen, libellen, Vliegend hert, Rivierkreeft en Bataafse Stroommossel uit de tabellen 2 en 3 uit. Zoogdieren De plaats van de locatie en het habitat sluiten het voorkomen van de meeste beschermde zoogdieren uit. Tijdens de inventarisatie is speciaal gelet op plaatsen die eventueel geschikt zijn als verblijfplaats van vleermuizen. Deze zijn niet aangetroffen. Het gebied is wel geschikt als foerageergebied voor vleermuizen en zal een onderdeel zijn van het totale foerageergebied in de omgeving. De bijdrage van dit gebiedje aan het totaal is echter verwaarloosbaar klein. Niet uitgesloten is dat in de aangrenzende Platanen wel rust- of verblijfplaatsen van vleermuizen aanwezig zijn. De aanleg van het parkeerterrein zal geen invloed hebben op deze plaatsen. Amfibieën De tijd van het jaar maakt het problematisch amfibieën te inventarisateren. Het biotoop en de omgeving bieden voldoende zekerheid dat de beschermde soorten uit tabel 2 en 3 er niet voorkomen. Dagvlinders De plaats van de locatie en het habitat sluiten het voorkomen van de meeste beschermde dagvlinders uit. Er is geen enkele aanwijzing dat een van de overige soorten voorkomt. Vogels De vogels genieten slechts bescherming tegen ruimtelijke ingrepen voor zover daarbij geen vogels worden gedood, noch nesten worden verstoord. Het gebied is geschikt voor een aantal (algemene) broedvogels als bijvoorbeeld Merel en Heggemus. Er konden geen holen in de bomen worden ontdekt. Er is geen sprake van vaste rust- en verblijfplaatsen in de zin van de Flora- en Faunawet. 9
Werkzaamheden in het broedseizoen zullen onvermijdelijk leiden tot overtredingen van de Flora- en faunawet. Een ontheffing voor deze werkzaamheden zal niet worden verleend omdat alternatieven voorhanden zijn. Hiertoe zijn twee oplossingen. - De aanvang van de werkzaamheden worden uitgevoerd buiten het broedseizoen (half maart begin augustus). - Er worden maatregelen genomen om het gebied te vrijwaren van broedvogels. De laatste oplossing is gezien de aard van het terrein niet praktisch. De eerste oplossing vereist enige verduidelijking. Er mogen tijdens de werkzaamheden geen nesten van vogels worden verstoord. Er moet dus voor worden gezorgd dat er geen nesten zijn. Bij de aanvang van de werkzaamheden zal de aanwezige vegetatie worden verwijderd. Dit werk dient voor 15 maart of na 15 augustus te geschieden en dient zodanig te gebeuren dat het werkterrein daarna blijvend ongeschikt is als broedterrein voor vogels. Conclusie: Het in gebruik nemen van het gebied als parkeerterrein kan worden uitgevoerd zonder enige overtreding van de Flora- en faunawet, mits de voorbereidende werkzaamheden (wegnemen vegetatie) worden uitgevoerd buiten het broedseizoen van de vogels. Wanneer aan deze voorwaarde wordt voldaan behoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet te worden aangevraagd. 10