Aan de gemeenteraad Agendapunt Roden, Onderwerp Verordening Wet Kinderopvang Noordenveld. Voorstel Overgaan tot vaststelling van de voorliggende Verordening Wet kinderopvang. Motivering Inleiding Op 6 juli 2004 heeft de Eerste Kamer de Wet kinderopvang (voorheen de Wet basisvoorziening kinderopvang, Wbk) aangenomen. Dit betekent dat de wet op 1 januari 2005 van kracht wordt. Een van de nieuwe taken voor de gemeenten wordt dan de uitbetaling van een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang aan een aantal in de Wet kinderopvang gedefinieerde doelgroepen. U bent hierover eerder geïnformeerd (zie uw besluit van 27 april 2004 en raadsbesluit van 17 mei 2004). Hiervoor moet de gemeenteraad op grond van artikel 25 van de Wet kinderopvang (zie bijlage 3) een verordening vaststellen waarin zij regels opneemt over de verlening, de voorschotverlening en de vaststelling van de tegemoetkoming. De VNG heeft een modelverordening Wet kinderopvang opgesteld. Gemeentelijk besluitvormingstraject Het wetgevingstraject voor de Wet kinderopvang is trager verlopen dan verwacht. Het vaststellen van de verordening Wet kinderopvang kan pas gebeuren nadat de Eerste Kamer de wet heeft aangenomen en nadat de wet in werking is getreden. Om onnodige vertraging in het gemeentelijk besluitvormingsproject te voorkomen, heeft de VNG twee adviezen geformuleerd. Ten eerste adviseert de VNG om de verordening Wet kinderopvang mede te baseren op de autonome verordenende bevoegdheid van de gemeenteraad van artikel 149 Gemeentewet. Op deze wijze kan de verordening al in procedure worden gebracht bij de gemeenteraad, ondanks dat artikel 25 van de Wet kinderopvang nog niet in werking is getreden. Ten tweede adviseert de VNG om voor de inwerkingtreding van de verordening artikel 25 van de Tijdelijke Referendumwet in te roepen. Hierdoor is de termijn van zes weken tussen het raadsbesluit en de inwerkingtreding niet van toepassing. De VNG is van mening dat zowel het belang van de gemeente bij het tijdig in ontvangst nemen van aanvragen als het belang van de burger om tijdig zekerheid te krijgen over aanspraak op een gemeentelijke tegemoetkoming een dergelijk beroep op de spoedprocedure van de Tijdelijke referendumwet rechtvaardigt. Bovenstaand traject is noodzakelijk omdat (als de verdere planning gehaald wordt) de Belastingdienst vanaf 15 september de aanvraagformulieren gaat verspreiden. Vervolgens kunnen de zogenaamde 'doelgroepouders' bij de gemeente een aanvraag indienen voor een tegemoetkoming voor de kosten van kinderopvang. De conceptverordening Wet kinderopvang gemeente Noordenveld is bij deze rapportage gevoegd. Sociaal medisch geïndiceerden: In eerste instantie viel ook de doelgroep medisch-geïndiceerden onder de werking van de Wet Kinderopvang. Op de valreep heeft de minister van SZW de Tweede Kamer in kennis gesteld van het besluit om de wetsartikelen inzake de medisch geïndiceerden in het jaar 2005 niet in werking te laten treden. Dit om de reden dat de ontwikkelingen omtrent de centralisering van de indicatiestelling per 1 januari 1
2005 nog niet zullen zijn afgerond (zie bijgevoegde brief SZW aan TK). Dit betekent ook dat paragraaf 2 van de voorliggende concept-verordening nog niet in werking zal treden. Om in het jaar 2005 huishoudens met sociaal-medische problematiek financieel te kunnen ondersteunen voor het benodigde kinderopvanggebruik, wordt eenmalig in totaal 22,7 miljoen opgenomen in het gemeentefonds. Financiering wettelijke doelgroepen De Wet kinderopvang vervangt alle bestaande financiële regelingen voor kinderopvang van de overheid. De gevolgen voor de financiering zijn reeds verwoord in de aan u uitgebrachte rapportage van 27 april 2004. Aanvullend op deze informatie kan thans worden vermeld dat in de mei-circulaire het aan de gemeente Noordenveld toekomend bedrag, ter financiering van de Wet kinderopvang, definitief is vastgesteld op 48.000,00. Van dit bedrag moet de uitvoering van een aantal wettelijke taken worden gefinancierd, te weten het financieren van 1/6 tot 1/3 deel van de kosten voor kinderopvang van de doelgroepen en het toezicht op de kwaliteit inclusief handhaving en sanctie. Op basis van de huidige ervaringen zal de thans toegekende rijksbijdrage voldoende zijn om de noodzakelijke kosten van kinderopvang voor de doelgroep te kunnen financieren. Overigens is het moeilijk om in te schatten of de bijdrage van het Rijk in de toekomst voldoende is voor het betalen van de kosten. Onduidelijk is hoeveel mensen volgend jaar een beroep op de wet zullen doen. Tevens is het zo dat er sprake is van een 'open-einde' regeling. De gemeente moet de kosten voor de doelgroepen betalen, ongeacht of de bijdrage van het Rijk toereikend is of niet. Vanwege het verplichtende en 'open eind' karakter van de maatregel heeft u in de raadsvergadering van 27 mei 2004 besloten vooralsnog geen extra doelgroepen aan te wijzen die voor een bijdrage van de gemeente in aanmerking komen. De verplichte doelgroep zal naar verwachting in de praktijk met name bestaan uit een groep alleenstaande ouders die een uitkering ontvangen op grond van de Wet Werk en Bijstand (WWB) en waarmee de gemeente een reïntegratietraject heeft afgesloten. Indien het thans toegekende budget voor de Wet Kinderopvang ontoereikend is ter financiering van de eventueel noodzakelijke kosten van kinderopvang, dan kan hiervoor alsnog een beroep worden gedaan op de budgetten van de WWB. Op grond van de WWB is in het kader van de arbeidsinschakeling de verplichting bij de gemeente neergelegd om zorg te dragen voor de noodzakelijke kinderopvang en overige zorgtaken. Indien de gemeente dit niet kan nakomen, vervalt de wettelijke arbeidsverplichting voor de alleenstaande ouder. Dit betekent dan ook dat de alleenstaande ouder niet langer behoort tot de verplicht te bedienen doelgroep ingevolge de Wet Kinderopvang. Stand van zaken overige trajecten Een ander onderdeel van de Wet kinderopvang betreft het invoeren van een gemeentelijk register. Hierin worden de kinderopvangorganisaties die voldoen aan de eisen opgenomen. Zonder geldige Wet kinderopvang is er geen wettelijke grondslag voor het opnemen van kinderopvangorganisaties in het register. Voor het invoeren van een register is geen raadsbesluit vereist. Naast inwerkingtreding van de Wet kinderopvang is ook een ministeriële regeling vereist, waarin wordt vermeld welke gegevens in het register moeten worden opgenomen. Zodra deze regeling bekend is, zal de VNG gemeenten informeren over de te volgen werkwijze bij de invoering van het register. Verder vindt er nog overleg plaats over de gemeentelijke rol op het gebied van toezicht en handhaving van de kwaliteit van de kinderopvang (de uitvoering hiervan vindt plaats door de GGD). Het bestuurlijk overleg hierover zal waarschijnlijk in oktober plaatsvinden. Communicatie De Wet kinderopvang betekent een grote verandering voor alle betrokkenen. Vanuit de landelijke overheid wordt dan ook veel aandacht besteed aan de communicatie. Het Programmabureau Implementatie Wet kinderopvang verzorgt de communicatie in de praktijk. Er zijn folders ontwikkeld voor (aanstaande) ouders. Deze folders worden o.a. verspreid via verloskundigen, kinderdagverblijven en gemeenten. Daarnaast besteedt de media veel aandacht aan de Wet kinderopvang en zijn er diverse websites waar betrokkenen alle informatie kunnen lezen en vragen kunnen stellen. Ouders die gebruik maken van een kinderdagverblijf in Noordenveld, worden door het kinderdagverblijf geïnformeerd over de nieuwe wet. Ook middels regionale persberichten en de website van Noordenveld worden de betrokkenen geïnformeerd. 2
Tenslotte dient te worden opgemerkt dat, in verband met de realisatie van de ISD, gelijkluidende verordeningen aan de raden van Leek en Marum zijn voorgelegd. Ter inzage liggende stukken -Eerdere besluitvorming inzake plan van aanpak uitvoering Wet kinderopvang -Vast te stellen verordening met toelichting Burgemeester en Wethouders van de gemeente Noordenveld, J.H. van der Laan, burgemeester A.H. Doornbos, secretaris Overleg Raadscommissie Dit voorstel is besproken in de vergadering van de Raadscommissie op <<kan zich met het voorstel verenigen??>>. 2004. De Commissie A.J. Poelstra, voorzitter W.F.C. Damman, griffier 3
No.: Onderwerp: De Raad van de gemeente Noordenveld, gelezen het voorstel van Burgemeester en Wethouders van ; gelet op artikel 25 van de Wet kinderopvang en artikel 49 van de Gemeentewet; overwegende dat het noodzakelijk is de verlening, de voorschotverlening en de vaststelling van de tegemoetkoming van de gemeente in de kosten van kinderopvang bij verordening te regelen; B E S L U I T : Vast te stellen de volgende verordening: VERORDENING WET KINDEROPVANG GEMEENTE NOORDENVELD 1. ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1 Begripsbepalingen In deze verordening wordt verstaan onder: a. het college: het college van burgemeester en wethouders; b. de wet: de Wet kinderopvang; 2. VASTSTELLING NOODZAAK VAN KINDEROPVANG OP GROND VAN SOCIAAL- MEDISCHE INDICATIE Artikel 2 Te verstrekken gegevens 1. Een aanvraag tot vaststelling van de noodzaak van kinderopvang op grond van een sociaalmedische indicatie als bedoeld in artikel 23 van de wet bevat in ieder geval de volgende gegevens: a. naam en adres van de ouder; b. indien van toepassing: naam van de partner en, indien dit een ander adres is dan het adres van de ouder: het adres van de partner; c. naam en geboortedatum van het kind of de kinderen waarop de aanvraag betrekking heeft; d. overige gegevens die het college nodig acht om te kunnen besluiten over de aanvraag van de tegemoetkoming. 2. Het college kan bepalen dat de aanvraag geschiedt met behulp van een door het college vastgesteld en beschikbaar gesteld aanvraagformulier. Indien de ouder een partner heeft, wordt de aanvraag mede ondertekend door de partner. 4
Artikel 3 Beslistermijn 1. Het college besluit over de aanvraag binnen acht weken na ontvangst van alle benodigde gegevens. 2. Het college kan dit besluit met ten hoogste vier weken verdagen. Het college stelt de ouder hiervan schriftelijk in kennis. Artikel 4 Inhoud van de beschikking Het besluit tot vaststelling van de noodzaak van kinderopvang op grond van een sociaal-medische indicatie bevat in ieder geval: a. de geldigheidsduur van de indicatie; b. de omvang van de kinderopvang die noodzakelijk wordt geacht. Artikel 5 Weigeringsgronden Het college weigert de noodzaak van kinderopvang op grond van een sociaal-medische indicatie vast te stellen indien: a. de ouder en de partner reeds een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang ontvangt of kan ontvangen; of b. de ouder of de partner niet behoort tot de personen als bedoeld in artikel 6, eerste lid, onderdeel k of l van de wet. 3. AANVRAAG VAN DE TEGEMOETKOMING Artikel 6 Te verstrekken gegevens bij de aanvraag 1. Een aanvraag voor een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang bevat: a. naam, adres en sofi-nummer van de ouder; b. indien van toepassing: naam en sofi-nummer van de partner en, indien dit een ander adres is dan het adres van de ouder: het adres van de partner; c. naam, geboortedatum en sofi-nummer van het kind of de kinderen waarop de aangevraagde tegemoetkoming betrekking heeft; d. een offerte of contract van het kindercentrum of gastouderbureau dat de kinderopvang gaat verzorgen waarin in ieder geval wordt aangegeven: het aantal uren kinderopvang per kind, de kostprijs per uur en de aanvangsdatum van de opvang; e. gegevens of een verwijzing naar gegevens waaruit blijkt dat de ouder behoort tot de groep personen als bedoeld in artikel 22 van de wet; f. overige gegevens die het college nodig acht om te kunnen besluiten over de aanvraag van de tegemoetkoming. 2. Het college kan bepalen dat de aanvraag geschiedt met behulp van een door het college vastgesteld en beschikbaar gesteld aanvraagformulier. 3. Indien de ouder een partner heeft, wordt de aanvraag mede ondertekend door de partner. 5
4. VERLENING VAN DE TEGEMOETKOMING Artikel 7 Het besluit tot verlenen van de tegemoetkoming 1. Het college besluit over de aanvraag binnen vier weken na ontvangst van alle benodigde gegevens. 2. Het college kan dit besluit met ten hoogste vier weken verdagen. Het stelt de ouder hiervan schriftelijk in kennis. Artikel 8 Weigeringsgrond Het college weigert de tegemoetkoming indien de ouder niet behoort tot de personen als bedoeld in artikel 22 van de wet. Artikel 9 Ingangsdatum van de tegemoetkoming 1. De tegemoetkoming wordt verleend met ingang van de datum waarop de aanvraag voor de tegemoetkoming door het college in ontvangst is genomen. 2. Als op deze datum nog geen kinderopvang plaatsvindt, wordt de tegemoetkoming verleend met ingang van de datum waarop de kinderopvang zal plaatsvinden. Artikel 10 De periode waarvoor de tegemoetkoming wordt verleend 1. De tegemoetkoming wordt verleend voor de periode van een tegemoetkomingsjaar (kalenderjaar). 2. In afwijking van het eerste lid kan het college de tegemoetkoming voor een andere periode verlenen. Artikel 11 Omvang van de kinderopvang 1. Het college verleent de tegemoetkoming voor het aantal uren kinderopvang dat door de ouder is aangevraagd. 2. In afwijking van het eerste lid verleent het college bij een ouder als bedoeld in artikel 24, eerste lid, onderdeel a, of tweede lid, onderdeel a, van de wet de tegemoetkoming voor het aantal uren kinderopvang dat naar zijn oordeel redelijkerwijs noodzakelijk is voor de combinatie van arbeid en zorg. Artikel 12 Inhoud van de beschikking Het besluit tot verlening van een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang bevat in ieder geval: a. de vaststelling tot welke van de gemeentelijke doelgroepen de ouder behoort; b. de naam en geboortedatum van het kind of de kinderen waarop de tegemoetkoming betrekking heeft; c. de naam en adres van het kindercentrum of gastouderbureau waar de kinderopvang plaatsvindt; d. de periode en de omvang van de kinderopvang per tijdvak waarvoor de tegemoetkoming wordt verleend; 6
e. de wijze waarop het bedrag van de tegemoetkoming wordt bepaald en het bedrag dat op basis hiervan wordt verleend; f. de wijze waarop de tegemoetkoming wordt uitbetaald; g. de verplichtingen van de ouder. Artikel 13 De bevoorschotting van de tegemoetkoming 1. De tegemoetkoming wordt in de vorm van een voorschot in maandelijkse termijnen uitbetaald. 2. Het college kan nadere voorschriften stellen over de wijze van bevoorschotting. 5. VASTSTELLING VAN DE TEGEMOETKOMING Artikel 14 Het besluit tot vaststelling van de tegemoetkoming 1. De ouder verstrekt binnen vier weken na afloop van de periode waarvoor de tegemoetkoming is verleend aan het college een overzicht van de feitelijke kosten van kinderopvang over deze periode. 2. Het college stelt de tegemoetkoming binnen acht weken na ontvangst van het overzicht van de kosten vast. Artikel 15 Verrekening met de voorschotten De tegemoetkoming wordt overeenkomstig de vaststelling binnen vier weken betaald, onder verrekening van de betaalde voorschotten. 6. VERPLICHTINGEN VAN DE OUDER Artikel 16 Inlichtingenplicht 1. De ouder of de partner doet het college onmiddellijk na het bekend worden daarvan uit eigen beweging schriftelijk mededeling van inlichtingen en gegevens die kunnen leiden tot de vaststelling van een lagere tegemoetkoming. 2. De ouder of partner verstrekt desgevraagd aan het college, binnen een door het college te stellen redelijke termijn, alle gegevens en inlichtingen van hem en zijn partner die voor de aanspraak op en de hoogte van de tegemoetkoming van de gemeente van belang zijn. 7. SLOTBEPALINGEN Artikel 17 Inwerkingtreding Onder toepassing van artikel 25 van de Tijdelijke referendumwet treedt deze verordening in werking 3 dagen na haar bekendmaking en is deze verordening van toepassing op de vanaf 15 september 2004 bij de gemeente ingediende aanvragen voor een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang. 7
Artikel 18 Citeertitel De verordening wordt aangehaald als: Verordening Wet kinderopvang (VWk) gemeente Noordenveld. Roden, De Raad van de gemeente Noordenveld, voorzitter, griffier, 8