Nummer 71 (2001-1) Officieel orgaan van de Filatelistenvereniging "NOVIOPOST" te Nijmegen verschijnt 4x per jaar IN DIT NUMMER inschrijfnummer K.v.K. 40145615 Oost Europa: Welke brokstukken zijn er nog na het uiteenvallen overgebleven REDACTIE Redactieadres: F. v.d. Puttestraat 27 6535 WD Nijmegen Tel. 024-3562711 Expeditie: J.H.M. Furer Redactie: J. Spijkerman J. Mulder H. Geurts Tekeningen: vacant
Programma 1 e helft 2001 vrijdag 2 maart - Dialezing door C.M.G.A. van den Bosch uit Eindhoven. Titel: Koningin Victoria van Engeland. zondag 4 maart - "Postzegel-totaal" van 8.30 uur tot 17.00 uur in alle zalen van de Klokketoren. Nadere informatie vindt u in de volgende uitgave van Novioposta. dinsdag 20 maart, Middagbijeenkomst, maandag 26 maart, Regionale ruilavond. zondag 1 april - Internationale postzegelbeurs van 10.00 uur tot 16.00 uur, hotel Erica, Berg en Dal. vrijdag 6 april - Kijkavond van de grote halfjaarlijkse veiling van zaterdag 7 april. - Op deze avond is volop gelegenheid om te ruilen en deel te nemen aan een doorlopende quiz. zaterdag 7 april - Veiling alleen voor leden. Bezichtiging van de kavels van 10.30 uur tot 12.00 uur. Aanvang van de veiling om 13.30 uur. dinsdag 17 april, Middagbijeenkomst. maandag 23 april, Regionale ruilavond. Speciaal thema voor deze avond Duitsland en gebieden. Nadere informatie vindt u in de volgende uitgave van Novioposta. vrijdag 4 mei - Dia-lezing door H.v.Zutphen: "Honden, het opzetten van een verzameling". Tentoonstelling "Honden overal". dinsdag 15 mei, Middagbijeenkomst. maandag 28 mei, Regionale ruilavond. vrijdag 1 juni - Filatelistische quiz a.d.h.v. dia's door H.v.Zutphen: "Fouten op postzegels". 2
- Als afsluiting van het seizoen: gratis presentie-verloting. Iedereen heeft prijs, dinsdag 19 juni, Middagbijeenkomst, maandag 25 juni, Regionale ruilavond. Met uitzondering van de Internationale postzegelbeurs, vinden alle bijeenkomsten plaats in "de Klokketoren", Slotemaker de Bruïneweg (hoek Muntweg), Nijmegen (tel. 024-3552649). Aanvang middagbijeenkomsten 14.30 uur, zaal open 14.00 uur. Regionale ruilavonden van 19.30 uur tot 22.00 uur. Aanvang gewone bijeenkomsten 20.00 uur, zaal open 19.00 uur. Op alle gewone bijeenkomsten is er een veiling met goede kavels. Daarnaast is er een presentie, bis en gewone verloting. De bijeenkomsten van de jeugdafdelingen zijn van 19.00 uur tot 20.30 uur op de vrijdagen 9 maart - 13 april - 11 mei - 8 juni. 3
Veiling Op 6 april is de volgende grote veiling voor de leden van Noviopost. Gelukkig vinden steeds meer leden de weg naar deze mogelijkheid om voor een redelijk bedrag materiaal voor hun verzameling aan te schaffen. Daarnaast is er steeds meer materiaal in grote hoeveelheden zoals stockboeken en dozen, waar goed ruilmateriaal inzit en de mogelijkheid heeft van interessante vondsten. Op de verenigingsavond van 5 april en voor aanvang van de veiling op 6 april van 10.30 tot 12.00 kunnen de kavels bekeken worden. Als u eerder thuis de veilingcatalogus vast wil doorwerken, is dat mogelijk door die van tevoren aan te vragen bij de veilingmeester. Adres van hem kwijt? Geen nood hieronder staat het. Een mooie filatelistisch gefrankeerde enveloppe met aanvraag doet wonderen. Het adres van de veilingmeester is: H. Pierlo, Bergansiusstr. 13, 6523 BV Nijmegen. 4
Speciale Regionale ruilavonden in april en november Een 2-tal Regionale ruilavonden organiseren we met een speciaal thema. Dat is een Benelux-avond in november en een Duitsland-avond op 23 april 2001. Op deze speciale avonden wordt de aandacht met name gericht op de Benelux en Duitsland. Veiling en handelaren hebben dan speciaal materiaal van deze gebieden. Maar ook materiaal van andere landen kan geruild worden. De avonden worden gehouden in wijkcentrum de Klokketoren van 19.30 uur tot 22.00 uur. 5
Jan Rijsdijkprijs voor Albert Straten Na alle commotie rond mijn eigen persoon de afgelopen maanden is het mij thans gegund namens het bestuur van Noviopost wederom de naar mij genoemde prijs te mogen uitreiken. Het is een man die al lang voor de oprichting van Noviopost actief is geweest. Niet op de voorgrond maar achter de schermen. Altijd bereid om mee te helpen bij bijv. tentoonstellingen. Zijn vele creaties voor Noviopost en Novioposta kent iedereen met name de kersttekeningen in het decembernummer. In kunstenaarskringen zou men zeggen: hij is geëerd voor zijn gehele oeuvre. Gefeliciteerd met deze prijs. Jan Rijsdijk Zoals gebruikelijk een foto van onze hoffotograaf Johan Rozie 6
Van de administrateur Rondzenddienst Om misverstanden in de toekomst te voorkomen, zou ik graag de betalingen van de uitnamen zo juist mogelijk willen verwerken, uit kan ik niet zonder uw medewerking: 1. Niet onmiddellijk betalen, maar de volgende zending afwachten. Er kan door het sectiehoofd een correctie zijn aangebracht. 2. Meerdere uitnamen graag te combineren, en zeker de kleinere bedragen te combineren tot minimaal fl 10,--. Dit omdat wij van de provisie á 10 % onder andere een vast bedrag ad fl 0.60 per overboeking aan de postbank moeten betalen. 3. Op de overschrijvingskaart geen boekjes te noemen of zendingen waaruit niet is uitgenomen. Voor de duidelijkheid: iedere doos heeft een eigen uitnamenlijst en is een zending. 4. Op de overschrijvingskaart het bedrag per zending incl. boete te vermelden. 5. Op de overschrijvingskaart vermelden van Uw lidnummer is wel zo gemakkelijk voor uw administrateur. 6. Op een overschrijvingskaart kunnen ongeveer zes zendingen met bedragen genoemd worden. Wordt de ruimte voor al uw uitnamen te klein, kunt u ook mij ook apart een specificatie sturen van alle uitnamen. Als u wilt kunt u fl 0,80 inhouden voor de postzegel. Als omschrijving op de overschrijvingskaart kan b.v. vermeld worden: "brief onderweg" of "specificatie volgt". 7. Ik zou het enorm op prijs stellen, als in de zomermaanden alle openstaande bedragen betaald werden, zodat we met een schone lei het nieuwe seizoen kunnen beginnen. 8. degenen die de vereniging gemachtigd hebben, hebben van bovenstaande uiteraard geen last. Zij dienen echter geduldig te zijn, omdat het minstens twee maanden duurt voordat ik de lijsten ontvangen heb. Ook hierbij combineer ik kleinere bedragen tot de fl 10, bereikt is en met de beperking van maximaal zes posten per keer. 9. Voorts wil ik een dringend beroep doen aan die leden die de vereniging gemachtigd hebben tot automatische incasso, om niet over te gaan tot betaling, maar de inhouding af te wachten. 10. De mogelijkheid om in contanten te betalen bij onze kassier blijft uiteraard gehandhaafd. Wel dient u dan een specificatie te overhandigen. Ondanks de vele voordelen van een automatische incasso, hebben nog geen 80 leden gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. Mij lijkt, dat inmiddels het gemak van een incasso bewezen is, en nodig daarom degene uit die dit nog niet gedaan heeft om de vereniging alsnog te machtigen. t:en machtigingskaart kaf) u worden overhandigd op de vergaderingen. Uw administrateur Rondzenddienst Gerard Dezaire 7
Voor de Jeugd Onze jeugdpostzegelclub "De Klokketoren" is begonnen met de voorbereidingen van een eigen postzegel rondzenddienst. Uiteraard naar voorbeeld van onze eigen rondzenddienst compleet met dezelfde lijsten en stempeltjes. Het is mogelijk om voor de jeugdrondzenddienst boekjes in te leveren. Vooral in trek zijn motieven: paarden, poezen, treinen, auto's, bloemen, vliegtuigen enz. Daarnaast is "Nederland" belangrijk, laag geprijsd!!! Boekjes kan men altijd aan mij geven op de clubavonden of aan Hans v.d. Brenk, Jan Mulder of Jo Toussaint. Op de clubavonden staat voortaan een rode box met een sticker "voor de jeugdclub". Hier kunt u filatelistisch materiaal leggen, van zegels tot en met catalogi van een paar jaar oud. Ik ben ook bereid bij u persoonlijk langs te komen als u dat op prijs stelt. Wij zijn er bijzonder gelukkig mee als u materiaal voor ons heeft! Bovendien, een jeugdclub kan niet goed funktioneren zonder hulp van de senioren. Henny van Rooijen Bis-verloting op "Postzegel-totaal" De loten van de bis-verloting (dit zij de presentie-loten van het afgelopen jaar waarop u uw naam vermeld heeft) worden ingebracht in de bis-verloting van "Postzegel-totaal", Geen andere!!! De 10 prijzen bestaan uit waardebonnen en diverse filatelistisch waardevolle prijzen met een totaal van f 250,- De trekking op naam geschiedt als volgt: * 11.00 uur verloting van de (te trekken) helft van de prijzen; * 12.30 uur vervallen de niet afgehaalde prijzen van 11.00 uur en worden opnieuw verloot samen met de resterende andere helft van de prijzen; * 15.00 uur vervallen de niet afgehaalde prijzen van 12.30 uur en worden opnieuw verloot. De verloting gaat nu zolang door tot alle prijzen door de aanwezigen zijn gewonnen. Internet Soms komen er vragen waarom Novioposta niet in kleur is. Dat is voor onze vereniging niet te betalen Alle artikelen uit Novioposta staan kort na verschijning echter een jaar lang op de homepage van Noviopost met de afbeeldingen in kleur. Vandaar kunnen ze worden gedownload. Het internetadres is: //baserv.uci.kun.nl/~jmulder De ledenadministrateur is ook via internet bereikbaar op: leden noviopost@cs.com U ziet de vereniging gaat met rasse schreden vooruit op Internet. 8
Stichting Filatelie Rijk van Nijmegen 85 e INTERNATIONALE POSTZEGELBEURS Zondag 1 april 2001 HOTEL ERICA, Molenbosweg 17, BERG en DAL Van 10.00 tot 17.00 uur Toegang gratis Wij nodigen u uit voor een bezoek aan deze beurs. U vindt hier een compleet aanbod op filatelistisch gebied, zoals postzegels uit vrijwel alle landen, motiefzegels, brieven, postwaardestukken, albums en catalogi. Op beperkte schaal is er gelegenheid om te ruilen. Handel in of ruilen van munten/telefoonkaarten e.d. is niet toegestaan. Hotel Erica beschikt over een uitstekende keuken, welke wij van harte aanbevelen. Tot ziens in Berg en Dal Voor inlichtingen en tafelreserveringen: H.L. van Kolck, tel. 024-3220393 9
Postzegel Jaarlijkse postzegel - ruil en - informatiedag modern postzegelverzamelen in al zijn facetten Computer en filatelie door leden van Noviopost demonstraties en Internet Tentoonstelling Verzameling: de 20e Eeuw Tussen waardevol en waarde"loos" Van 11.00-16.00 uur gratis vrijblijvende taxatie van zegels/verzamelingen door deskundigen Jeugdafdeling 20 tal postzegelspellen dubbeltjeshoek 10
- totaal Zondag 4 maart 2001 van 10.00-17.00 uur in alle zalen van Wijkcentrum 'de Klokketoren' Ruilen Voor het kenmerk van de verzamelaar genoeg ruimte Veiling Er is een schriftelijke veiling. Biedingen kunnen tot 15.00 uur ingeleverd worden. Volop bekende handelaren uit Nederland en Duitsland met materiaal van de hele wereld Informatie over het moderne verzamelen landelijke filatelistische vakbladen Filatelistische opruimings/restanten - markt Bestaande uit postzegels, poststukken e.d. Uit diverse nalatenschappen 11
De nieuwe landen in het oosten Sinds het einde van de Koude Oorlog is de kaart van Europa ingrijpend gewijzigd. Sommige staten zijn verdwenen om op te gaan in een groter geheel ( denk aan de DDR), maar er zijn vooral veel nieuwe staten ontstaan doordat oude staatsverbanden uiteenvielen. Tsjecho-Slowakije -dat sinds 1918 bestaan had -werd in 1993 vreedzaam gesplitst in twee gedeelten: Tsjechië en Slowakije. Joegoslavië brokkelde af via een reeks van bloedige conflicten, waardoor Slovenië, Kroatië en Bosnië zelfstandigheid verkregen; het huidige Joegoslavië bestaat (voorlopig?) uit de deelrepublieken Servië, Montenegro en Kosovo. De Sovjet-Unie, tot voor kort een van de supermachten, verloor naast zijn economische en militaire macht ook zijn politieke eenheid. De Baltische Landen (Estland, Letland en Litouwen) herkregen hun onafhankelijkheid. De andere voormalige Sovjet-republieken ook, al werken ze op velerlei gebied samen onder de paraplu van het GOS, het Gemenebest van Onafhankelijke Staten. Daarnaast zijn er binnen die republieken nog enkele gebieden die een grote mate van autonomie hebben weten te verkrijgen. 12
Een land dat zelfstandigheid verkrijgt, zal over het algemeen proberen die nieuwe status uiterlijk vorm te geven door middel van een nieuwe vlag, een nieuw volkslied en een nieuwe munteenheid. En natuurlijk door het uitgeven van nieuwe postzegels, want daarmee kan men zijn cultuur, zijn geschiedenis en zijn aantrekkelijke natuur onder de aandacht van de buitenwereld brengen -en het levert nog een aardige cent op ook! Vandaar dat er het laatste decennium nogal wat nieuwe postadministraties verschenen zijn in het oosten. Voor postzegelverzamelaars kunnen de postzegels van die nieuwe landen een uitdaging bieden: eindelijk eens een land dat je compleet kunt krijgen vanaf het begin, en waarvoor je geen kapitalen uit hoeft te geven. Anderzijds is het ook de vraag of alle nieuwe uitgiften wel verzamelwaardig zijn. Veel mooie plaatjes wekken de indruk dat ze eerder uitgegeven zijn ten behoeve van de verzamelaar dan om een postale behoefte te dekken. Maar is dat in gevestigde postzegellanden zoals Nederland zoveel anders? Om de verzamelwaardigheid van dit soort materiaal te beoordelen, zou je moeten weten of de betreffende zegels in het land van herkomst ook werkelijk gebruikt worden. Maar daar kom je moeilijk achter. Waar je als verzamelaar in elk geval op moet letten, is de vraag of het bij allerlei 'postzegels' wel om officiële uitgiften gaat: is de betreffende postadministratie erkend door de UPU? Hieronder volgt een overzicht van de nieuwe landen in het oosten, met van elk land de datum van de eerste emissie en een postzegel of postwaardestuk. Let u vooral ook op de wijze waarop de landsnamen in de eigen taal gespeld worden, want die wijkt vaak behoorlijk af van het Nederlands. Het cyrillische schrift maakt het er natuurlijk ook niet gemakkelijker op. A. Voormalig Tsjecho-Slowakije Ceska Republika - Tsjechië (20-01-93) Republiek in Centraal-Europa. Slovensko - Slowakije (01-01-93) Republiek in Centraal-Europa. Slowakije is tijdens de Duitse bezetting van 1939-1945 ook een apart staatje geweest. 13
B. Voormalige Sovjetunie: de Baltische staten Eesti - Estland (01-10-91) Republiek in Noord-Europa aan de Baltische Zee. Tussen de beide wereldoorlogen was het Estland zelfstandig. Latvija - Letland (19-10-91) Republiek in Noord-Europa aan de Baltische Golf. In de loop van de geschiedenis meermalen door Rusland bezet. Lietuva - Litouwen (07-10-90) Republiek ten noordoosten van Polen. Een vergelijkbare geschiedenis als de beide andere Baltische staten. 14 Poststuk uit Litouwen naar Zweden
C. Voormalige Sovjetunie: de overige Europese staten - Rusland (Russische Federatie) (10-01-92) In Rusland zijn ook twee officiële opdrukken bekend: of of Sint Petersburg op postzegels van de Sovjet-Unie en - Altaj op postzegels van de Sovjet-Unie en op zegels van Rusland. - Wit-Rusland (20-03-92) Republiek op de grens van Polen en Rusland. - Oekraïne (01-03-92) Republiek in Oost-Europa tussen Rusland en de Zwarte Zee. Kort na de Eerste Wereldoorlog even zelfstandig. In de Tweede Wereldoorlog zijn er Duitse postzegels met opdruk "Ukraine" gebruikt. Er zijn in Oekraïne plaatselijke uitgiften bekend van de steden Kiev en Lvov Daarnaast bestaan er enkele lokale opdrukken. Postwaardestuk uit Oekraïne 15
Moldova - Moldavië (23-06-91) De huidige republiek is historisch gezien het oostelijk gedeelte van het voormalige groothertogdom Moldavië, waarvan het overige gedeelte Roemeens is. In een deel van Moldavië, Transnistrië, worden voor binnenlandse post eigen zegels gebruikt. De UPU heeft deze (nog) niet erkend. Georgia - Georgië (31-06-93) Republiek in de Kaukasus, die kort na W.O. look enkele jaren onafhankelijk is geweest. Armenia - Armenië (28-03-92) Republiek in het zuiden van de Kaukasus. Na W.O. I tweemaal gedurende korte perioden ook al onafhankelijk. 16
Azarbaycan poçtu - Azerbeidzjan (26-03-92) Republiek tussen Iran en Rusland. D. Voormalige Sovjetunie: de Aziatische staten - Kazakstan (20-03-92) Onafhankelijke republiek, het meest noordelijk gedeelte van Turkestan in Centraal-Azië. - Kirgizië (06-02-92) Republiek in Centraal- Azië. - Tadzjikistan (20-03-92) Republiek in Centraal- Azië. - Oezbekistan (07-03-92) Republiek in Centraal- Azië. - Turkmenistan (26-08-92) Republiek in Centraal- Azië. 17
E. Voormalig Joegoslavië Joegoslavië (Servië en Montenegro) Voor Kosovo zijn in 2000 postzegels uitgegeven door de Verenigde Naties (zie hiervoor nummer 70 (2000-4) van Novioposta). De Serviërs hebben ook (niet-erkende) postzegels uitgegeven in het Servische deel van Kroatië - Servisch Kraina en in het Servische deel van Bosnië-Herzegovina - (Republika Serbska) Post(waarde)stuk uit Kroatië Republika Hrvatska - Kroatië (09-09-91) Republiek in het noorden van het voormalige Joegoslavië. 18
Slovenija - Slovenië (26-06-91) Republiek in Centraal-Europa. Bosna i Hercegovina - Bosnië - Herzegovina (29-10-93) Ook voor de Eerste Wereldoorlog werden hier postzegels uitgegeven. of Makedonija of Macedonia - Macedonië (08-09-92) Republiek in de Balkan. Voor dit overzicht zijn wij dank verschuldigd aan de heer Jan Jansen van de Filatelistische Contactgroep Oost-Europa. Degenen die belangstelling hebben voor de filatelie van Oost-Europa kunnen informatie over de Contactgroep krijgen bij de secretaris: A. Welvaart, Boomstede 424, 3608 BE Maarssen. E-mail: famwel@casema.net Literatuur: J. Spijkerman Michel-catalogi "Europa West" en "Europa Ost" 1994 Drs. M. van der Velden: "Postzegels van Abchazië tot Zwitserland, postadministraties door de eeuwen heen", uitgegeven door de NBFV, augustus 2000. 19
20