Examenopdrachten uitgewerkt
Beroerte (stoornis in bewustzijn): vrije luchtweg 1-1-2 bellen stabiele zijligging FAST-test; lachen, handen vooruit Verslikking/verstikking (stoornis in de ademhaling): moedig aan tot hoesten 5x slagen tussen de schouderbladen, geen effect dan 5x buikstoten bij geen effect 1-1-2 bellen 5x slagen, 5x stoten herhalen slachtoffer bewusteloos geraakt reanimeren Borstwond (stoornis in de ademhaling): knellende kleding losmaken prettige houding geven voorkeur halfzittende houding beweging voorkomen geen voorwerpen verwijderen ondersteun uitstekende voorwerpen
Stoornis in het bewustzijn en de ademhaling: 1-1-2 bellen; meld dat het om een reanimatie gaat en geef het adres door laat de AED halen start 30 borstcompressies vervolg met 2 beademingen wissel deze af, sluit de AED aan, ga tijdens het plakken zo mogelijk door met de reanimatie probeer de 2 beademingen in 5 sec te geven Flauwte: knellende kleding losmaken frisse lucht koel washandje op voorhoofd eten/drinken alleen als hij het zelf kan en niet misselijk is 10 min laten liggen (hoofdpijn) Actieve bloeding onderarm: onderarm hoog brengen 10 min druk op de wond uitoefenen als bloeden niet stopt druk verband aanleggen 1-1-2 bellen let op; shock, onderkoeling, niet drinken geef rust aan de onderarm veel bloedverlies; slachtoffer laten liggen, beoordeel op shock, niet drinken, bescherm tegen afkoelen
Actieve bloeding bovenarm: bovenarm hoog brengen 10 min druk op de wond uitoefenen als bloeden niet stopt druk verband aanleggen 1-1-2 bellen let op; shock, onderkoeling, niet drinken geef rust aan de bovenarm veel bloedverlies; slachtoffer laten liggen, beoordeel op shock, niet drinken, bescherm tegen afkoelen Actieve bloeding in de kuit: kuit hoog brengen 10 min druk op de wond uitoefenen als bloeden niet stopt druk verband aanleggen 1-1-2 bellen let op; shock, onderkoeling, niet drinken geef rust aan de kuit veel bloedverlies; slachtoffer laten liggen, beoordeel op shock, niet drinken, bescherm tegen afkoelen Shock: (bleek, koud, zieke indruk, krachteloos, voelt klam aan, grauwe/bleke gelaatskleur) slachtoffer laten liggen niet alleen laten, geruststellen niet bewegen/praten let op uitwendige bloedingen deze stoppen bescherm tegen afkoelen, niet actief opwarmen vitale functies blijven controleren 1-1-2 bellen niet drinken
(kleine) snijwond: snijwonden langer dan 1 cm kunnen de wondranden gaan wijken mogelijk veel bloedverlies gebruik hechtstrips; plak de strip aan een zijde van de wond, trek licht aan de strip zodat de wondranden tegen elkaar aan komen, plak de strip vast aan de andere zijde van de wond en reinig de huid en de dek de wond af met een steriel verband gebruik zwaluwstaartjes Schaafwond: Oppervlakkig; spoelen met water, laten drogen aan de lucht Anders; afdekken met niet verklevende materialen, afdekken met second skin Grote; naar de huisarts Krabwond: Spoelen met schoon water Wond ontsmetten met betadine Meestal alleen de huid beschadigd, is rood Na enkele dagen kan er zwelling ontstaan van de lymfeklieren, temperatuurverhoging, vermoeidheidsklachten huisarts Hyperventilatie: geruststellen afleiden door neus ademen voorover gebogen op een stoel zitten
Eerstegraads brandwond: rood gezwollen huid pijn oppervlakkige verbranding 10-20 min koelen, lauw water, niet rechtstreeks op de wond tot 1 uur na de verbranding is koelen zinvol Tweedegraads brandwond: blaren koelen 10-20 min, lauw water, niet rechtstreeks op de wond blaren steriel afdekken huisarts laten zien tot 1 uur na de verbranding is koelen zinvol Derdegraads brandwond: blaren verkoold/gekookt en is pijnloos 10-20 min koelen, lauw water, niet rechtstreeks op de wond steriel afdekken huisarts laten zien tot 1 uur na de verbranding is koelen zinvol met een deken; sluit de deken goed aan de hals af, daarmee voorkom je dat de vlammen via de hals omhoogschieten, leg het slachtoffer op de grond, niet wrijven dit kan extra beschadiging van de huid geven ga niet lopen met een brandend slachtoffer, hierdoor wordt extra zuurstof toegevoerd en worden de vlammen geactiveerd Chemische brandwond: behandel je hetzelfde als andere brandwonden altijd door een arts laten zien Tweedegraads brandwond als gevolg van elektriciteitsletsel: schakel de stroombron uit of verbreek het contact van het slachtoffer met de stroombron koelen 10-20 min, lauw water, niet rechtstreeks op de wond blaren steriel afdekken huisarts laten zien tot 1 uur na de verbranding is koelen zinvol
Kneuzing enkel: is een beschadiging van spieren en bindweefsel, hierbij beschadigen bloedvaten kan ontstaan door een stoot, botsing, val koelen tot maximaal 20 min geef enkel rust geef steun en oefen druk uit met een drukverband leg de enkel hoog Kneuzing van de pols: is een beschadiging van spieren en bindweefsel, hierbij beschadigen bloedvaten kan ontstaan door een stoot, botsing, val koelen tot maximaal 20 min geef pols rust geef steun en oefen druk uit met een drukverband leg de pols hoog Kneuzing van de knie: is een beschadiging van spieren en bindweefsel, hierbij beschadigen bloedvaten kan ontstaan door een stoot, botsing, val koelen tot maximaal 20 min geef knie rust geef steun en oefen druk uit met een drukverband leg de knie hoog
Vuiltje in het oog: trek met duim en wijsvinger van een hand de oogleden van het slachtoffer voorzichtig van elkaar verwijder het vuiltje door het met de punt van een kompres of een schone zakdoek uit het oog te pikken veeg nooit over het gekleurde deel van het oog (hoornvlies) als het vuiltje niet zichtbaar is; eerst naar boven kijken en het onderste ooglid naar beneden trekken, daarna naar beneden kijken en het bovenste ooglid omhoog trekken Bijtende stof in het oog: spoel het oog met zacht stromend lauw water ongeveer 30 min breng het slachtoffer naar een (oog)arts Doordringend voorwerp in oog: verwijder het voorwerp niet niet in het oog wrijven liggen of in halfzittende houding dek het oog af breng het slachtoffer naar een (oog)arts Bloedneus: bloedt altijd hevig vanwege dunne bloedvaatjes in de neus snuiten, om eventuele stolsels te verwijderen duim en wijsvinger neus ongeveer 10 min dicht knijpen hierna het 1 e uur niet de neus snuiten gebruikt slachtoffer bloedverdunners huisarts bloedneus gevolg van slag/stoot niet snuiten maar naar huisarts, door de klap kan er meer beschadigd zijn
Splinterverwonding: alleen eruit halen wanner de splinter uit de huid steekt als het niet gemakkelijk gaat dan een arts laten doen Voorwerp in oor (insect): druppel het oor met water, beestje komt bovendrijven niet in oor peuteren anders kan het verder gaan met kind naar de huisarts Voorwerp in neus: neus laten snuiten, houdt daarbij het niet-verstopte neusgat dicht lukt het niet, ga naar een huisarts jonge kinderen niet snuiten omdat zij de neus ophalen huisarts Hittestuwing: Symptomen; klamme, koude huid, hevig transpireren, warme droge gestuwde huid Actie; breng slachtoffer op een koele plaats, zorg dat hij drinkt (sportdrank) dus je doet lichaamstemperatuur normaliseren, water en zout aanvullen Hitte beroerte: (zonnesteek?) symptomen; verwardheid, mogelijk shock, bewustzijnsdaling, mogelijk stilstand van de bloedsomloop actie; breng het slachtoffer op een koele plaats, koel het slachtoffer actief af, afsponsen, in een nat laken wikkelen, ventilator, water niet ijskoud zijn, professionele hulp, bewustzijnsdaling niet laten drinken, beoordeel de vitale functies Lichte onderkoeling: Factoren van invloed zijn: omgevingstemperatuur, luchtvochtigheid, windsnelheid, kleding, bouw en conditie van slachtoffer, in het water is het verlies bijzonder groot. slachtoffer heeft het koud, rilt, is bij bewustzijn, huid is bleek actie: beschutte omgeving, natte kleding uitdoen, opwarmen in douche, bad, warme kruik, deken (ook om het hoofd), warme dranken/voedsel (geen alcohol) Ernstige onderkoeling: slachtoffer is suf, slaperig of agressief, overdreven opgewekt, vitale functies gaan gestoord raken actie: warme beschutte omgeving, verwijder natte kleding als dit kan zonder hem te bewegen, anders met deken toedekken (ook hoofd), niet actief opwarmen, controleer vitale functies, professionele hulp
Eerstegraads bevriezing: na ontdooien huid rood tot violet van kleur huid is koud, bleekgrijs, pijn warm de bevroren lichaamsdelen voorzichtig op Tweedegraads bevriezing: blaren, gevuld met helder of bloederig vocht, veel pijn warm de bevroren lichaamsdelen voorzichtig op, voorkeur met lichaamswarmte blaren heel laten en professionele hulp inschakelen bij 3 e graads is huid spierwit en gevoelloos, zelfde actie Tekenbeet: actief tussen maart en november verwijder een teek zo snel mogelijk na verwijderen huid met alcohol ontsmetten, niet van tevoren omdat de teek dan zijn stof in de huid spuugt gevolg kan zijn; ziekte van Lyme: eerst rode uitslag rondom de plaats van de beet, daarna griepachtige klachten zoals hoofdpijn, moe, koorts Kwallensteek: symptomen zijn roodheid, zwelling, pijn, jeuk of blaren bij misselijkheid, braken, krampen, bewustzijnsstoornissen arts inschakelen dompel het getroffen lichaamsdeel onder in zo heet mogelijk water Insectenbeet: wesp kan meerdere keren steken, mug steekt niet maar bijt gif uit het lichaam zuigen met een zuigpompje of met je mond leg een natte doek op de plaats waar gestoken is verlicht de pijn
Uitgeslagen tand: binnen 1 uur naar de tandarts pak de tand bij de kroon probeer tand terug te plaatsen tand bewaren in melk of speeksel van het slachtoffer tand mag niet uitdrogen Tand door de lip: duw de wondranden met een steriel gaasje bij elkaar kijk of de tand nog heel is ijsje kan de zwelling van de lip minder doen worden als tand los zit huisarts wond dieper/langer dan 1 cm huisarts Vergiftiging van het spijsverteringskanaal: bel 1-1-2 en volg de instructies op meld indien bekend aan centralist om welke stof het gaat geef of neem een restant van het gif of de verpakking mee naar het ziekenhuis geef alleen in opdracht van de centralist drinken of actieve kool (norit) Vergiftiging via de luchtweg: bel 1-1-2 en volg de instructies, ook al vertoont het slachtoffer geen verschijnselen van benauwdheid symptomen: hoofdpijn, misselijkheid, braken, spierslapte, bewusteloosheid, verschijnselen die op epilepsie lijken, pupillen kunnen groot/klein zijn Actie; als het kan zo snel mogelijk voor frisse lucht zorgen (ramen/deuren open), draai de gaskraan dicht, reageer onmiddellijk op stoornissen in de vitale functies, laat het slachtoffer niet plat liggen Vergiftiging via de huid: Bel 1-1-2 en volg de instructies veeg chemische poeders van de huid (raak het poeder niet aan) indien aanwezig; handschoenen en veiligheidsbril opzetten trek doordrenkte kleding uit, ook de schoenen (door het niet goed weg te kunnen spoelen veroorzaakt het een extra lange en schadelijke inwerking op de huid) verwijder sieraden verzorg chemische brandwonden als gewone brandwonden
Ribbreuk/-kneuzing (stoornis in de ademhaling): controleer de ademhaling continu bel 1-1-2 knellende kleding losmaken Open beenbreuk: houd het been onbeweeglijk vast geef rust, steun aan het been d.m.v. een rol/deken dek de wond af Sleutelbeenbreuk: slachtoffer heeft veel pijn vaak een abnormale stand, het lichaamsdeel kan minder of helemaal niet gebruikt worden mogelijk een zwelling op de plaats van het sleutelbeen rust geven aan sleutelbeen; brede das aanleggen professionele hulp inschakelen bel 1-1-2 bij bleke/blauwe huid de circulatie kan verstoord zijn Ontwrichting van de schouder: slachtoffer heeft veel pijn vaak een abnormale stand, het lichaamsdeel kan minder of helemaal niet gebruikt worden mogelijk een zwelling op de plaats van de schouder rust geven aan schouder; brede das aanleggen professionele hulp inschakelen bel 1-1-2 bij bleke/blauwe huid de circulatie kan verstoord zijn Wervelletsel: laat het slachtoffer liggen zoals hij ligt voorkom elke beweging als slachtoffer vervoert moet worden dan aan benen/enkels trekken houd zijn hoofd vast in de gevonden positie; handen rondom de oren (oren vrij laten), duimen boven oren en vingers ondersteunen achterhoofd als het hoofd recht ligt mag het ook met de handgreep van Zach of klemmen tussen bovenbenen (knieën raken daarbij de schouders aan)
Epilepsie: voorkomen, beperken letsel vrije luchtweg knellende kleding los bewegingen niet tegen houden bescherm het hoofd met een dun opgevouwen handdoek, jas of kussen stop niets tussen zijn tanden bel 1-1-2 als er bewusteloosheid is en leg slachtoffer in stabiele zijligging als aanval voorbij is Stomp schedel/hersenletsel: Symptomen; sufheid, hoofdpijn, duizeligheid, snel geïrriteerd zijn, overgevoelig voor licht en geluid, traag reageren, vermoeidheid, concentratieproblemen, verwardheid, misselijk/braken, geheugenverlies, dubbelzien, oorsuizen. schedelbasisbreuk wanneer slachtoffer blauwe plekken rond de ogen of achter het oor krijgt of wanneer er vocht uit oor, neus komt laat het slachtoffer liggen voorkom iedere beweging bel 1-1-2 bij stoornissen in het bewustzijn bij klachten altijd rust nemen Rautek vanaf de grond: kniel aan de linkerkant, ter hoogte van schouder rechtervoet achter het hoofd rechterhand onder nek door, breng vingers in rechter oksel linkerhand vanaf rugzijde in linker oksel slachtoffer in een vloeiende beweging in zittende houding brengen en breng je lichaam achter hem schuif je armen onder zijn oksels door breng een van de onderarmen horizontaal voor zijn borst, kies een arm zonder letsel leg je handen met vingers en duimen over deze onderarm ga in hurkhouding zo dicht mogelijk tegen het slachtoffer aan zitten, je voeten achter hem en knieën aan weerskanten van slachtoffer til hem op door uw benen te strekken, hoe dichter u het slachtoffer tegen je aan hebt, hoe minder belastend voor jezelf versleep het slachtoffer achteruitlopend leg het slachtoffer in omgekeerde volgorde weer op de grond