CMLR /2010 Kwartaalrapportage Vliegtuigklachten rondom Rotterdam Airport 2 e kwartaal 2010 Falcon 7X Datum : 08-09-10 Auteur : J.P. van Nieuwenhuizen Organisatie : DCMR Milieudienst Rijnmond Postbus 843, 3100 AV Schiedam
Inleiding In opdracht van de Commissie Milieuhygiëne Luchtvaartterrein Rotterdam (CMLR) wordt door de klachtenbehandelaar van de CMLR die bij de DCMR is gehuisvest ieder kwartaal een rapportage opgesteld die inzicht biedt in de klachten die worden veroorzaakt door het gebruik van de luchthaven. Er wordt verslag gedaan over klachten die mondeling (telefonisch) dan wel schriftelijk of via internet zijn ingediend over geluid- en stankoverlast. In deze rapportage wordt verslag gedaan van het tweede kwartaal van 2010. Door het verhuizen van het RANOMOS systeem van de oude kantoorlocatie van de DCMR naar het nieuwe adres zijn er technische problemen opgetreden met de verschillende datacommunicatie stromen. Het heeft lang geduurd voordat deze allemaal opgelost konden worden. Een van de problemen was dat er slechts van 3 van de 6 meetposten hun meetgegevens werden ontvangen. Hierdoor is de top 10 maar op basis van 3 werkende geluidmeetposten. Daarnaast was er in de eerste week van het tweede kwartaal - net als in het eerste kwartaal nog een probleem met de ontvangst van radardata en vluchtplannen. Hoewel deze data wel lokaal zijn opgeslagen, is het de leverancier van RANOMOS niet gelukt deze gegevens weer in het systeem te integreren voor het schrijven van de rapportage. Vanaf 7 april zijn deze gegevens weer volledig beschikbaar gekomen. Deze gegevens uit de eerste week van het tweede kwartaal ontbreken derhalve in deze rapportage. We hopen alle gegevens voor het jaarverslag weer in orde te hebben. 1.1 Samenvatting Er zijn dit kwartaal totaal 1455 geluidsklachten en 3 kerosine klachten over Rotterdam Airport bij de DCMR ingediend. Dit is een daling van 13% in vergelijking met het tweede kwartaal van vorig jaar. Het aantal klagers is gedaald van 394 klagers in het tweede kwartaal van 2009 naar 298 in dit kwartaal; dit is een daling van 24%. Er zijn dit kwartaal 6 frequente klagers geweest die totaal 708 klachten hebben ingediend; dit is 48,7% van het totaal. Als het kwartaal gepresenteerd wordt zonder frequente klagers dan blijven er 747 klachten over. De bewegingen van zowel de grote- als de kleine luchtvaart zijn afgenomen in vergelijking met het vorige 2 e kwartaal. De luidruchtigste vlucht van dit kwartaal was de vlucht van een MD11; deze vlucht haalde een maximaal geluidsniveau van 92,3 db op een van de meetposten. 2
2. Kwartaalgegevens In dit hoofdstuk wordt gerapporteerd over enkele relevante gebruiksgegevens van Rotterdam Airport in het tweede kwartaal van 2010, alsmede over de klachten over de luchtvaart in z n totaliteit die in deze periode bij de meldkamer van de DCMR Milieudienst Rijnmond zijn binnengekomen. De analyse hierover vindt plaats in de volgende paragraaf Klachten 2.1. Gebruiksgegevens Rotterdam Airport In tabel 1 is voor het tweede kwartaal van 2010 en ter referentie 2009 het baangebruik op Rotterdam Airport aangegeven. In de tabel is per maand en per baan (06 of 24) het aantal bewegingen aangegeven en is het totaal voor dit kwartaal vermeld. Tabel 1: Baangebruik Rotterdam Airport 2e kwartaal 2010 2e kwartaal 2009 Baan April Mei Juni Kwartaal April Mei Juni Kwartaal baan 06 2.308 3.621 3.406 9.335 3.016 2.210 3.009 8.235 baan 24 2.456 1.557 2.183 6.196 1.780 3.500 2.315 7.595 Totaal 4.764 5.178 5.589 15.531 4.796 5.710 5.324 15.830 Bron: Rotterdam Airport Als regionale luchthaven wordt Rotterdam Airport aangedaan door zowel de grote als de kleine luchtvaart. De verdeling over beide categorieën is in tabel 2 weergegeven. Tabel 2: Aantal verkeersbewegingen van de grote en de kleine luchtvaart op Rotterdam Airport 2e kwartaal 2010 2e kwartaal 2009 Categorie April Mei Juni Kwartaal April Mei Juni Kwartaal Grote luchtvaart 1.201 1.621 1.788 4.610 1.489 1.664 1.720 4.873 Kleine luchtvaart 3.563 3.557 3.801 10.921 3.307 4.046 3.604 10.957 Totaal 4.764 5.178 5.589 15.531 4.796 5.710 5.324 15.830 Bron: Rotterdam Airport Voor de vliegtuigen die Rotterdam Airport aandoen kan niet alleen onderscheid worden gemaakt naar omvang maar ook naar type aandrijving. In tabel 3 is voor de vliegtuigen die zijn voorzien van een straalaandrijving (jet), een propelleraandrijving (prop) en/of een hefschroefaandrijving (heli) het aantal verkeersbewegingen aangegeven. Verreweg de meeste toestellen zijn voorzien van een propeller. Tabel 3: Gebruikers Rotterdam Airport onderverdeeld naar aandrijving 2e kwartaal 2010 2e kwartaal 2009 Aandrijving April Mei Juni Kwartaal April Mei Juni Kwartaal Heli 311 301 319 931 306 308 357 971 Jet 852 1.136 1.173 3.161 977 1.147 1.188 3.312 Prop 3.601 3.741 4.097 11.439 3.513 4.255 3.779 11.547 Totaal 4.764 5.178 5.589 15.531 4.796 5.710 5.324 15.830 Bron: Rotterdam Airport In vergelijking met het tweede kwartaal van 2009 is het aantal bewegingen met 299 gedaald, van 15.830 naar 15.531. Alle categorien hebben minder bewegingen dan in het vorige tweede kwartaal. De jet aangedreven hebben hier het grootste aandeel in; deze zijn met 151 bewegingen gedaald in vergelijking met het vorige tweede kwartaal. 3
Maand 2.2. Klachten Er zijn bij de meldkamer van de DCMR Milieudienst Rijnmond in het tweede kwartaal van 2010 totaal 1458 klachten ten gevolge van luchtvaart binnengekomen. Hier zaten 3 kerosinestank klachten tussen, de resterende 1455 over geluid. In deze paragraaf worden de geluidsklachten nader bekeken. Van deze geluidsklachten zijn er 1313 met behulp van RANOMOS aan een veroorzaker gekoppeld. Hieruit bleek dat 103 klachten niet door vluchten van of naar Rotterdam Airport werden veroorzaakt maar door overvliegers. Er zijn dus 1210 klachten waar een link met een vlucht van of naar Rotterdam Airport is gemaakt. Bij 142 klachten is er geen koppeling met een vlucht gevonden; een groot deel hiervan zijn de sport- en reclamevliegtuigen. Het aantal klachten in dit kwartaal is in vergelijking met het tweede kwartaal uit 2009 (1684 geluidsklachten) met 13% gedaald. Het aantal klagers is gedaald van 394 in het tweede kwartaal van 2009 naar 298 klagers in dit kwartaal, een daling van 24%. Vergelijken we het tweede kwartaal van 2009 met het tweede kwartaal van 2010 zonder frequente klagers dan is het aantal klachten met 10% gedaald; van 825 klachten naar 747. Hoewel er een frequente klager meer is dan in het vorige tweede kwartaal is hun bijdrage dit kwartaal minder dan in het tweede kwartaal van 2009. Tabel 4a is ter verduidelijking van deze cijfers toegevoegd. De DCMR geeft de mogelijkheid om klachten via internet in te dienen. In het eerste kwartaal van dit jaar is hiervan 931 keer gebruik gemaakt. Voor het grootse deel zijn het de frequente klagers die hiervan gebruik maken. Tabel 4 geeft een overzicht van de binnengekomen klachten; eerst een totaal overzicht van alle binnengekomen klachten. Vervolgens het totaal aan getraceerde geluidsklachten; deze worden vervolgens weer verdeeld over de dag, de nacht en Niet Rotterdam Airport. Traceerbaar houdt in dat er een verband is gelegd tussen een klacht en een track van een vliegtuig (al dan niet voorzien van een vluchtplan). Bij 142 klachten is er geen vlucht gevonden; dit zijn de niet traceerbare klachten. Deze klachten zijn voor het grootste gedeelte algemene klachten, klachten over de kleine luchtvaart en overvliegers. Voor overvliegers geldt dat als ze buiten het aandachtsgebied van RANOMOS vliegen, dit is boven de 3000 meter, de vlucht niet meer waarneembaar is en dus ook niet meer voor een koppeling in aanmerking komt. Ook het onnauwkeurig doorgeven van de overlasttijd kan resulteren in een niet getraceerde klacht. Tabel 4: Overzicht ingediende klachten over luchtvaart Totaal klachten 2e kwartaal Getraceerde Geluid Klachten Getraceerde klachten Rotterdam Airport Dag Rotterdam Airport Nacht Niet Rotterdam Airport Niet Getraceerde klachten Niet Getraceerd Kerosine April 373 310 262 19 29 63 1 Mei 424 388 259 92 37 36 1 Juni 658 615 491 87 37 43 1 Totaal 1458 1313 1012 198 103 142 3 Tabel 4a: Splitsing frequent- en overige klagers kw2 2010 kw2 2009 Klaagfrequentie klagers klachten klagers klachten Frequente klagers 6 708 5 855 Overige klagers 292 747 389 825 De meeste klachten zijn ontvangen van inwoners uit de Rijnmond. Uit de overzichtskaart (zie bijlage 1) blijkt waar zich de grootste concentratie klachten bevindt. In de kaart zijn met stippen van 4
verschillend formaat, de locaties aangegeven van de klachten. Duidelijk zichtbaar is dat de meeste klagers zich in het verlengde van de baan bevinden. In tabel 5 is het complete overzicht van de klachten per 'klachtsoort' weergegeven. Deze tabel geeft de klachten weer zoals ervaren en telefonisch doorgegeven door de klager en is dus de 'klachtbeleving van de klager'. Uit de tabel blijkt dat bijna 70 % van de ingediende klachten in het eerste kwartaal betrekking heeft op verkeersvliegtuigen. Dit was in hetzelfde kwartaal in 2009 83,3%. Sport- en reclamevliegtuigen vormen samen 19,6% van de klachten. Tabel 5: Verdeling van de klachten per maand naar soort zoals opgegeven door de klager Omschrijving kwartaal 2 % April % Mei % Juni % Verkeersvliegtuig 1016 69,7% 239 16,4% 280 19,2% 497 34,1% Sport- en reclamevliegtuig 286 19,6% 105 7,2% 95 6,5% 86 5,9% Helikopter 29 2,0% 9 0,6% 4 0,3% 16 1,1% Algemeen 105 7,2% 13 0,9% 42 2,9% 50 3,4% Kerosine 3 0,2% 1 0,1% 1 0,1% 1 0,1% Militair Toestel 12 0,8% 7 0,5% 3 0,2% 2 0,1% Zeppelin 7 0,5% 0 0,0% 0 0,0% 7 0,5% Totaal 1458 100,0% 374 25,7% 425 29,1% 652 45,2% Klachtengolf Er is dit kwartaal geen klachtengolf geweest; een klachtengolf houdt in dat er of 25 klachten over één vliegtuig binnen zijn gekomen of dat er op één dag meer dan 100 klachten zijn binnen gekomen. percentage klachten Tabel 6: De relatie tussen het aantal klagers en de ingediende klachten Kw 2 2010 Percentage klachten t.o.v. percentage klagers Kw 2_ 2010 zonder frequent 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% percentage klagers Tabel 6a:Geluidsklachten per klager Aantal klagers Aantal X geklaagd Totaal klachten 182 1 182 48 2 96 19 3 57 6 4 24 9 5 45 3 6 18 4 7 28 3 8 24 3 9 27 2 11 22 1 12 12 2 13 26 3 14 42 1 15 15 1 16 16 1 17 17 1 19 19 1 22 22 1 23 23 1 32 32 2 35 70 1 41 41 1 99 99 1 213 213 1 285 285 298 < totaal > 1455 5
Tabellen 6 en 6a geven inzicht in hoe het klachtenbestand is opgebouwd. De tabellen laten de relatie zien tussen het aantal klagers en hun aandeel in de klachten. Het effect van de frequente klagers is duidelijk te zien in de grafiek; 10% van de klagers leverde dit kwartaal bijna 70% van de klachten op. Tabel 7 geeft een beter inzicht in de verhoudingen; de klaagfrequentie geeft aan hoe vaak iemand in dit kwartaal heeft geklaagd. Vervolgens wordt aangegeven op hoeveel procent van de klagers dit aantal van toepassing is en vervolgens hoeveel procent dit van het totaal aantal klachten uitmaakt; dus 83,6% van de klagersgroep klaagden maximaal 1 keer per maand (ofwel 1 of 2 of 3 keer) dit kwartaal en dit leverde 23% van de totale klachten op. Tabel 7: De klaagfrequentie kw2 2010 kw2 2009 % van de % van de % van de % van de Klaagfrequentie klagers klachten klagers klachten 1 keer per kwartaal 61,1% 12,5% 67,0% 15,7% maximaal 1 keer per maand 83,6% 23,0% 84,8% 25,4% gemiddeld 1 keer per week of meer 6,0% 63,2% 2,5% 56,1% Frequente klagers 2,0% 48,7% 1,3% 50,9% In tabel 8 te zien uit welke gemeenten de getraceerde- en niet getraceerde klachten over Rotterdam Airport komen. Rotterdam is de gemeente waar de meeste klachten vandaan komen; hier zitten 213 klachten van één klager tussen. Ook de klachten uit Bergschenhoek en Delft komen voornamelijk van één frequente klager in die betreffende gemeente. De frequente klager uit Bergschenhoek leverde 285 van de 397 klachten en in Delft was de bijdrage van de frequente klager 99. Echter ook zonder deze frequente klagers zou Rotterdam, hoofdzakelijk door de deelgemeenten Overschie (60 klachten) en Schiebroek (134 klachten), op de eerste plaats staan. Tabel 8: Klachten voor Rotterdam Airport verdeeld over de gemeenten PLAATS Dag Nacht Niet getraceerd Totaal Percentage ROTTERDAM 352 50 45 447 33,1% BERGSCHENHOEK 330 34 33 397 29,4% DELFT 128 1 8 137 10,1% SCHIEDAM 54 79 13 146 10,8% VLAARDINGEN 20 31 4 55 4,1% SPIJKENISSE 20 0 23 43 3,2% BLEISWIJK 32 2 0 34 2,5% BERKEL EN RODENRIJS 25 1 8 34 2,5% HOOGVLIET ROTTERDAM 18 0 1 19 1,4% NIEUWERKERK AD IJSSEL 5 0 0 5 0,4% Overige 28 0 7 35 2,6% Totaal 1012 198 142 1352 100,0% 6
Tabel 9: Klachten verdeeld over de vliegtuigen Toestel Dag Nacht Totaal % van de klachten Boeing 737-700 214 73 287 32,7% Fokker 50 147 0 147 16,7% Boeing 737-800 111 3 114 13,0% Piaggio Avanti 30 45 75 8,5% Dassault Falcon 7X 12 23 35 4,0% Fokker 70 12 2 14 1,6% Piper Aircraft 28A 14 0 14 1,6% Gulfstream 4 9 2 11 1,3% Cessna Citation 10 1 11 1,3% Cessna 550 7 3 10 1,1% Cessna Citation 3 6 9 1,0% Dassault Falcon 2000 5 3 8 0,9% Cessna 172 8 0 8 0,9% Boeing 737-400 6 0 6 0,7% Robin 200 6 0 6 0,7% Overigen 110 14 124 14,1% Totaal 704 175 879 100,0% Tabel 9 laat de vliegtuigen zien waaraan de meeste klachten zijn gekoppeld; dit zijn dus de traceerbare klachten. Het verschil tussen het totaal aantal klachten in bovenstaande tabel (879) en het aantal dat in tabel 4 onder het kopje traceerbare klachten staat (1313) wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het ontbreken van een vluchtplan voor de kleine luchtvaart. Er zijn dan wel radardata, en dus tracks om de klacht aan te koppelen, maar er is geen vluchtplan met de informatie over de vlucht, zoals bijvoorbeeld het type toestel. Van de top 3 wordt er het meest gevlogen met de Fokker 50. 2.3 De nachtperiode (23:00-7:00) Er zijn in dit kwartaal 249 klachten over de nachtperiode binnengekomen, 97 klachten meer dan in het tweede kwartaal van 2009 (152 klachten). Volgens de cijfers op de website van Rotterdam Airport zijn er in het tweede kwartaal 195 nachtvluchten uitgevoerd; 72 meer dan tweede kwartaal van 2009 (123). Tabel 10 geeft het verloop van de nachtvluchten en de klachten daarover in dit kwartaal en het vergelijkbare kwartaal van vorig jaar weer. Het gemiddelde aantal klachten per nachtvlucht is iets gestegen; van 1,2 naar 1,3. Tabel 10: Overzicht van de nachtklachten per maand en het aantal nachtvluchten Maand Nacht klachten 2e kwartaal 2010 2e kwartaal 2009 Gemiddeld Nacht Nacht Nacht aantal vluchten klachten vluchten klachten per Gemiddeld aantal klachten per vlucht April 32 40 0,8 36 35 1,0 Mei 111 81 1,4 51 46 1,1 Juni 106 74 1,4 65 42 1,5 Totaal 249 195 1,3 152 123 1,2 Bron aantal nachtvluchten: Website Rotterdam Airport (www.rotterdam-airport.nl) 7
3. Onderzoek geluid en vliegtuigbewegingen In dit hoofdstuk worden onder meer de resultaten vermeld van hetgeen in het tweede kwartaal is geregistreerd op de meetposten 2, 3 en 4. De gegevens van de overige meetposten is niet ontvangen. Omdat de meest luidruchtige vluchten bijna altijd op de meetposten aan weerszijde van de baan geregistreerd worden en een ervan (NMT5) dit kwartaal buiten werking was zijn alle vluchten in de top 10 van meetpost 3. Zie voor toelichting de inleiding. Hieronder staan de locaties van de Noise Monitoring Terminal (NMT): NMT1: Kasteelweg, Schiedam; NMT2: Nachtegaallaan, Schiedam; NMT3: Achterdijk, Overschie; NMT4: Vosmaerstr. Berkel & Rodenrijs; NMT5: Veldkersweg, Schiebroek; NMT6: Pastoor Canniuslaan, Bergschenhoek. De geluid top-10 ziet er als volgt uit : Tabel 11: Overzicht van de geluid top 10 Geluidniveau (Lmax) landing/ start Datum Toestel Geluidmeetpost 30-06-2010 15:17 McDonnell Douglas 82 Overschie (3) 92,3 Start 0 06-06-2010 12:03 Gulfstream 4 Overschie (3) 89,8 Start 0 30-04-2010 10:49 Airbus 321 Overschie (3) 89 Start 0 30-05-2010 17:37 Boeing 737-800 Overschie (3) 88,4 Start 0 01-05-2010 16:07 Boeing 737-800 Overschie (3) 87,9 Start 0 20-05-2010 16:08 Boeing 737-800 Overschie (3) 87,7 Start 1 16-05-2010 17:04 Boeing 737-800 Overschie (3) 87,6 Start 0 15-05-2010 14:52 Boeing 737-800 Overschie (3) 87,5 Start 0 13-06-2010 17:03 Boeing 737-800 Overschie (3) 87,5 Start 0 01-05-2010 14:36 Boeing 737-800 Overschie (3) 87,1 Start 0 Klachten Tabel 12: Overzicht van de geluid top 10 in de nacht Geluidniveau Datum Toestel Geluidmeetpost (Lmax) landing/ start Klachten 04-06-2010 05:24 Dassault Falcon 2000 Overschie (3) 83,1 Start 2 10-05-2010 06:53 Dassault Falcon 7X Overschie (3) 81,9 Start 0 30-04-2010 06:06 Dassault Falcon 7X Overschie (3) 81,2 Start 0 10-05-2010 03:25 Cessna Citation Overschie (3) 80,6 Start 2 06-05-2010 06:34 Dassault Falcon 7X Overschie (3) 80,6 Start 2 24-06-2010 23:01 Boeing 737-700 Overschie (3) 80,5 Start 1 24-06-2010 05:01 Dassault Falcon 7X Overschie (3) 80,2 Start 11 22-06-2010 23:42 Boeing 737-300 Overschie (3) 78 Start 0 15-06-2010 23:14 Boeing 737-700 Overschie (3) 77,6 Landing 0 22-04-2010 23:08 Gulfstream 4 Overschie (3) 77 Landing 0 In het overzicht zijn de datum en tijd van de vlucht vermeld, het toestel waarmee de vlucht is uitgevoerd, de plaats van de geluidmeetpost die het geluid heeft vastgesteld, het maximale geluidsniveau, of het een landing of een start betreft, en het aantal klachten over de vlucht. Opvallend is dat er over de meest luidruchtige vluchten bijna niet geklaagd is. De vluchten vonden allemaal midden op de dag plaats en die periode is niet de meest gevoelige voor klagers. De niveaus s in de nacht zijn beduidend lager maar zorgen toch voor meer ergernis bij de klagers. Opvallend is de vlucht op 24-06 om 5:01. Deze genereert 11 klachten. Nader onderzoek leert dat er geen onregelmatigheden gevonden zijn in het vluchtpad en het toestel heeft zijn toegewezen route gevolgd zonder hier buiten te treden. 8
4. Trends In dit hoofdstuk wordt inzicht geboden in bepaalde trends die zich voor doen met betrekking tot de ingediende klachten. In de navolgende tabellen 13, 14, 14a, 15 en 15a wordt respectievelijk informatie verstrekt over: - het aantal klachten dat per week is ingediend (verdeeld over de dag- en de nachtperiode); - de verdeling van de klachten over de uren van het etmaal, met en zonder frequente klagers; - een overzicht van de klachten en klagers in de afgelopen jaren. De piek in week 25 wordt voor een deel door 2 frequente klagers veroorzaakt (93 klachten). De klachten hebben betrekking op verschillende voorvallen. De drie typen vliegtuigen waarover de meeste klachten binnen kwamen zijn verschillende vluchten met de Boeing 737-700 (45 klachten), de Piaggio Avanti (31 klachten) en de Fokker 50 (26 klachten). Tabel 13: Klachten per week 2 e kwartaal 2010 Klachten per week 350 300 Klachten 250 200 150 100 50 0 17 1 12 20 24 2 76 40 6 98 118 75 44 29 19 66 57 80 46 12 36 12 182 132 94 110 43 4 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 nacht dag Week Tabel 14: Klachten verdeeld over het etmaal 400 350 300 Klachten over Rotterdam Airport verdeeld over het etmaal Klachten kw 2 2010 klachten kw 2 2009 250 Klachten 200 150 100 50 56 16 14 34 12 31 30 140 33 42 76 96 44 82 86 103 102 105 79 69 85 19 40 74 0 23-24 22-23 21-22 20-21 19-20 18-19 17-18 16-17 15-16 14-15 13-14 12-13 11-12 10-11 09-10 08-09 07-08 06-07 05-06 04-05 03-04 02-03 01-02 00-01 uren van het etmaal 9
Tabel 14a: Klachten verdeeld over het etmaal minus frequente klagers Klachten over Rotterdam Airport verdeeld over het etmaal minus frequente klagers Klachten kw 2 2010 Klachten kw 2 2009 400 350 300 Klachten 250 200 150 100 50 0 55 00-01 34 15 14 12 28 22 38 49 11 17 29 18 31 37 46 40 49 62 39 41 28 24 8 23-24 22-23 21-22 20-21 19-20 18-19 17-18 16-17 15-16 14-15 13-14 12-13 11-12 10-11 09-10 08-09 07-08 06-07 05-06 04-05 03-04 02-03 01-02 uren van het etmaal Tabel 14 verdeelt de traceerbare klachten van Rotterdam Airport over het tweede kwartaal van 2009 en 2010 over het etmaal. Er is een grafiek toegevoegd die de klachten van het tweede kwartaal van 2009 en 2010 minus de frequente klagers presenteert. De verhoogde hinder tussen 7 8 uur wordt sterk gereduceerd na correctie van frequente klagers. De hinder wordt in deze periode dus hoofdzakelijk door de frequente klagers ondervonden.zoals we al eerder hebben gezien is het aantal nachtklachten iets toegenomen ten opzichte van het tweede kwartaal van 2009. Ook tabel 14a laat dat zien. Vergelijking van tabellen 14 en 14a toont aan dat de overlast in de nacht vooral door de groep overige klagers wordt ervaren. Naast het aantal klachten is ook het aantal verschillende klagers relevant voor de ontwikkeling van de hinder (tabel 15a). In vergelijking met het tweede kwartaal van 2009 is het aantal klagers gedaald; van 394 naar 298. Dit is het laagste aantal klagers voor een tweede kwartaal van de afgelopen 15 jaar. De overlast is in de breedte dus behoorlijk afgenomen in dit kwartaal. 10
Tabel 15: Overzicht van de ingediende klachten in de periode 1995 2010 klachten per jaar 12000 10000 1297 2488 1013 Aantal 8000 6000 4000 2000 0 1745 3470 2533 749 895 1464 979 1519 1584 2372 1094 525 2247 6660 2610 4427 2819 972 472 2346 2308 4174 1604 2631 2501 1923 3004 3712 600 420 2722 1799 2408 2170 1194 1364 103 1987 1383 1348 1229 1688 769 1032 1656 1772 1497 1352 2284 1123 1381 508 795 666 665 654 819 1290 1330 1254 1215 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Niet RA 4e kw artaal 3e kw artaal 2e kw artaal 1e kw artaal jaar Tabel 15a: Overzicht van het aantal klagers in de periode 1995 2010 Aantal klagers per jaar 3000 2500 357 Aantal 2000 1500 1000 500 1304 620 191 231 529 454 368 381 400 752 514 314 432 512 232 334 181 176 445 419 502 419 347 451 426 394 298 4e kw artaal 3e kw artaal 2e kw artaal 1e kw artaal 0 270 269 278 285 383 280 252 187 269 180 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 jaar 11
BIJLAGE 1 12