Ingangsdatum 18 oktober 2016 SSVV versie 2.0 juni 2016
Inleiding De Uitvoeringsvoorschriften Examinering (UVE) zijn bedoeld voor de opleiders en examinatoren van de SOG C categorie opleidingen en toezichthouders. De voorschriften beschrijven de inhoud van het examen, de condities waaronder het examen afgenomen moet worden, de rol van de WBC en toezichthouders, en de wijze waarop het examen beoordeeld moet worden. In bijlage A van deze uitvoeringsvoorschriften zijn de inhoud, randvoorwaarden en uitvoering van het praktijkexamen beschreven. In bijlage B is het beoordelingsformulier voor het praktijkexamen opgenomen. De belangrijkste informatie over de doelgroep, de inhoud van de training en de toetsing is kort beschreven in een specificatieblad (www.vcainfra.nl ). Deze informatie is voor een wat bredere groep bedoeld, zoals betrokkenen bij het bepalen van welke opleiding wanneer gevolgd moet worden, of betrokkenen bij het vaststellen of medewerkers de juiste competentie hebben om een risicovolle taak te kunnen uitvoeren. Artikel 1: Het examen 1. Het examen dient te worden afgenomen conform de toetsmatrijs en conform de bepalingen uit het Handboek VCA Infra (www.vcainfra.nl ). 2. Om deel te nemen aan het examen Werken als buitenwacht dient de kandidaat te voldoen aan de ingangseisen zoals die in het specificatieblad zijn omschreven. 3. Het examen bestaat uit een theoretisch en een praktisch gedeelte. 4. Het theoretische gedeelte wordt getoetst met een theorie-examen. Voor de toetstermen, de tijdsduur van het examen, het aantal vragen en de cesuur; zie de toetsmatrijs 5. Het praktische gedeelte wordt geëxamineerd met behulp van een praktijkopstelling. Hierbij wordt geëxamineerd in hoeverre de kandidaat in staat is er op toe te zien dat de procedures rondom de veiligheid van het werken in een besloten ruimte worden nageleefd. Voor verdere informatie over de uitvoering van het praktijkexamen en de beoordelingscriteria; zie de bijlagen A en B. Voor informatie over de toetstermen, de doorlooptijd en het aantal kandidaten dat gelijktijdig aan het praktijkexamen kan deelnemen; zie de toetsmatrijs. 6. De uitvoering van het examen moet voldoen aan de randvoorwaarden uit bijlage A. Het is de verantwoordelijkheid van de examinator om te controleren of hieraan wordt voldaan. 7. Leden van de WBC hebben het recht om tijdens de examens aanwezig te zijn om te kunnen beoordelen of de Uitvoeringsvoorschriften Examinering uitvoerbaar zijn. 8. Andere opdrachten of randvoorwaarden dan in het UVE beschreven, zijn bij uitzondering mogelijk. De WBC beoordeelt vooraf of met de andere opdrachten of randvoorwaarden het examen conform de toetstermen kan worden afgenomen. Artikel 2: Beoordeling van het examenwerk 1. Het theorie-examen wordt nagekeken en beoordeeld door het erkende Examencentrum. 2. De cesuur in de toetsmatrijs geeft aan hoeveel vragen goed beantwoord moeten zijn voor een voldoende voor het theorie-examen. 3. De beoordeling van het praktijkexamen vindt plaats door de geautoriseerde examinator, met behulp van een praktijkbeoordelingsformulier (zie bijlage B). De examinator geeft op het beoordelingsformulier de eindwaardering aan. 4. Voor een voldoende voor het praktijkexamen moeten de beoordelingscriteria die aangeduid zijn met een * met voldoende zijn beoordeeld. Van de overige beoordelingscriteria mogen er niet meer dan twee met onvoldoende zijn beoordeeld. 2
5. De deelnemer ontvangt een diploma als het theorie-examen en het praktijkexamen met een voldoende zijn afgerond. 6. Een kandidaat die niet in aanmerking komt voor het diploma, omdat één van beide vereiste examenonderdelen niet met een voldoende resultaat is afgerond, kan eenmalig bij hetzelfde examencentrum opnieuw examen afleggen voor het niet behaalde examenonderdeel. Het eindcijfer voor het door een kandidaat met goed gevolg afgelegd theorie- of praktijkonderdeel blijft gedurende 6 maanden van kracht. Haalt een kandidaat de herkansing niet dan moet hij beide examenonderdelen opnieuw afleggen bij hetzelfde of een ander examencentrum. Bijlagen: A Praktijkexamen B Praktijkbeoordelingsformulier: 3
Bijlage A: PRAKTIJKEXAMEN Randvoorwaarden examenuitvoering Examen opzet Voor het afnemen van het praktijkexamen buitenwacht moet het examencentrum een realistische werkomgeving creëren die in overeenstemming is met de werkelijkheid zoals deze in de (petro)chemie gebruikelijk is. Locatie Het praktijkexamen vindt plaats op twee locaties. De eerste locatie is een kantooromgeving waar de vergunningverstrekker de werkvergunning aan de kandidaat verstrekt. De kandidaat bereidt zich hier voor op de werkzaamheden die gaan plaatsvinden en waar de kandidaat toezicht op moet houden. De tweede locatie is de werklocatie waar zich ook de besloten ruimte bevindt waarin de werkzaamheden worden uitgevoerd. Uitvoering scenario Het praktijkexamen wordt afgenomen aan de hand van een scenario. Het scenario is verdeeld in vier delen (A t/m D). Binnen het hieronder beschreven scenario zijn een aantal variatiemogelijkheden opgenomen. Het examencentrum moet ten minste 4 verschillende scenario s beschikbaar hebben zodat kandidaten uit één groep met verschillende scenario s kunnen worden geëxamineerd. Het examencentrum moet per kandidaat de volgende voorbereidingen treffen: Zorg dragen voor de aanwezigheid van de voorgeschreven hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals aangegeven in deze bijlage. Aan de hand van het gekozen scenario de werkvergunning invullen. Hiervoor moet de standaard Hoog Risico Werkvergunning worden gebruikt (bijlage A1). Zorg dragen voor de voorbereidingen en uitvoering van de werkzaamheden die in het onderstaande scenario zijn beschreven. Eén of meerdere figuranten beschikbaar hebben, die tijdens het praktijkexamen een rol vervullen als werknemer voor de uitvoering van de werkzaamheden binnen de besloten ruimte. Deze werknemer voert de werkzaamheden uit conform het scenario. Medekandidaten mogen niet worden ingezet als figurant in het scenario. Kandidaten die nog geëxamineerd moeten worden, moeten gescheiden gehouden worden van kandidaten die het examen hebben afgelegd, en mogen bovendien geen zicht hebben op kandidaten die het examen uitvoeren. Scenario A. Voorbereiding op de werkzaamheden bij de overhandiging van de werkvergunning Inleiding De examinator voert tijdens dit onderdeel van het praktijkexamen de rol van vergunningverstrekker uit die werkzaamheden in de besloten ruimte wil laten uitvoeren. De kandidaat ontmoet de vergunningverstrekker en de uitvoerende(n) in een kantoorsetting. De vergunningverstrekker overhandigt de kandidaat een werkvergunning en een communicatiemiddel. De vergunningverstrekker gebruikt het gekozen scenario voor het beantwoorden van de vragen van de kandidaat. 4
Variatie (en onvolledigheden) in Werkvergunning aanbrengen door: o Kolom Gasmetingen Variatie in resultaten gasmetingen en in de stof die als laatste in de besloten ruimte heeft gezeten. o Kolom Maatregelen te nemen door verstrekkende afdeling. Met opzet één van de afgevinkte voorzorgsmaatregelen niet (volledig) nemen. Er staat bijvoorbeeld Afsteken afgevinkt maar er zit geen steekflens tussen een leiding en de besloten ruimte. o Kolom Maatregelen te nemen door de houder Als er bijvoorbeeld staat dat de werkplek afgezet moet worden en er een aarding aangebracht moet zijn; één van de afgevinkte voorzorgsmaatregelen opzettelijk niet (volledig) nemen. Bijvoorbeeld: de afzettingsmaterialen liggen er wel maar zijn niet toegepast of continue gasmeting is noodzakelijk maar er staat geen meetinstrument. o Kolom Bekrachtiging Ontbrekende handtekening en/of datum. 1. De kandidaat ontvangt de werkvergunning. De vergunningverstrekker overhandigt de kandidaat een werkvergunning zonder enige toelichting of uitleg over de inhoud van de werkvergunning. De kandidaat moet zelf initiatief nemen om uitleg te vragen over de werkvergunning. (De kandidaat moet niet aan het werk gaan voordat uitleg van de vergunningverstrekker is gevraagd en ontvangen.) 2. De kandidaat ontvangt een communicatiemiddel. De vergunningverstrekker verstrekt een portofoon of ander communicatiemiddel zonder verdere toelichting. Er wordt van de kandidaat verwacht dat deze zelf initiatief neemt om uitleg te vragen over de werking en het kanaal (frequentie) keuze van de portofoon. De kandidaat moet controleren of de accu nog voldoende opgeladen is. De portofoon of intercom moet kort getest worden met de vergunningverstrekker. 3. De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om op eigen initiatief te vragen naar de stof die als laatste in de besloten ruimte heeft gezeten en wat het grootste gevaar van die stof is. B. Voorbereiding op de werkzaamheden bij de besloten ruimte Inleiding De kandidaat en de uitvoerende(n) komen aan bij de besloten ruimte en gaan zich voorbereiden op de werkzaamheden die in de besloten ruimte gaan plaatsvinden. De examinator/vergunningverstrekker stelt zich tijdens deze onderdelen van het examen op afstand op en stelt alleen een vraag over de vluchtrichting, voor het overige observeert hij. 5
4. De kandidaat bepaalt de vluchtrichting aan de hand van het weerbeeld, inclusief windrichting met windvaan of windrichting markering. De examinator stelt letterlijk de vraag: Wat is bij een gasalarm vanaf deze plek de juiste vluchtrichting?. Het vluchten moet dwars op de windrichting naar de verzamelplaats zoals deze op de werkvergunning is opgenomen. 5. De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om op eigen initiatief de omgeving rondom de besloten ruimte te verkennen. De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om: o op eigen initiatief eventuele onvolledigheden en/of onjuistheden t.o.v. de werkvergunning op te merken en te registreren aan de hand van de reële omgeving van de besloten ruimte. o hulp- en veiligheidsmiddelen in de omgeving van de besloten ruimte te controleren, te herkennen en afwijkingen mondeling te melden aan de vergunningverstrekker. 6. De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om de buitenkant van de besloten ruimte te verkennen. De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om: o extra uit- en ingangen van de besloten ruimte te herkennen en te beoordelen of de bewaking hiervan onder zijn bevoegdheid kan vallen. o op eigen initiatief eventuele onvolledigheden en/of onjuistheden aan de buitenkant van de besloten ruimte t.o.v. de werkvergunning op te merken en deze te melden aan de vergunningverstrekker. 7. De kandidaat moet de hulpmiddelen herkennen en ze op de juiste manier gebruiken. De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om: o op eigen initiatief nogmaals de communicatieapparatuur te testen in de omgeving van de besloten ruimte. o de juiste hulpmiddelen te herkennen en te registreren voor de werkzaamheden die gaan plaatsvinden. o op eigen initiatief signalen af te spreken met uitvoerende(n) voordat de werkzaamheden in de besloten ruimte beginnen. C. De werkzaamheden in de besloten ruimte Inleiding De uitvoerende(n) maken zich klaar om de besloten ruimte te betreden en de werkzaamheden gaan van start. Variatie aanbrengen door: o Tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden in de besloten ruimte neemt een uitvoerende opzettelijk een hulpmiddel mee dat niet is toegestaan. Bijvoorbeeld een 240 volt bouwlamp, elektriciteitskabels waar de aders van bloot liggen of lekkende zuurstofslangen. 6
o Tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden in de besloten ruimte maakt de uitvoerende opzettelijk een fout in het gebruik van de persoonlijke beschermingsmiddelen. o o in te grijpen bij het niet toepassen van de voorgeschreven hulpmiddelen door uitvoerende(n) bij het betreden van de besloten ruimte. in te grijpen bij het niet toepassen van persoonlijke beschermingsmiddelen bij het betreden van de besloten ruimte. 8. De kandidaat houdt toezicht op de werkzaamheden. De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om: o het aantal in- en uitgaande personen in de besloten ruimte te registreren in een logboek. o op elk moment het aantal personen in de besloten ruimte te noemen. D. De afsluiting van de werkzaamheden in de besloten ruimte. Inleiding De uitvoerende(n) bevinden zich in de besloten ruimte. De werkzaamheden worden afgesloten door middel van een noodsituatie. Dit kan een noodsituatie zijn die geïnitieerd wordt ofwel binnen de besloten ruimte ofwel buiten de besloten ruimte. 9. De kandidaat reageert op een noodsituatie. De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om te reageren op een onverwacht fabrieksalarm. Dit kan een algemeen (fabrieks)alarm buiten de besloten ruimte zijn of een alarm in relatie met de besloten ruimte (ongeval, gasmeetinstrument in alarm, onwel wording). De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om: o op eigen initiatief met de afgesproken signalen de uitvoerende(n) naar buiten roepen en naar de afgesproken verzamelplaats leiden. o het aantal personen te registreren en ervoor te zorgen dat niemand zich meer in de besloten ruimte bevindt. o de noodsituatie op eigen initiatief te melden bij de vergunningverstrekker, bij voorkeur door middel van het beschikbaar gestelde communicatiemiddel. 10. De kandidaat laat de besloten ruimte veilig achter na beëindiging van de werkzaamheden. De kandidaat moet de mogelijkheid krijgen om op eigen initiatief: o zorg te dragen voor het veilig afsluiten van de apparatuur na beëindiging van de werkzaamheden door een fabrieksalarm. o de besloten ruimte af te sluiten na beëindiging van de werkzaamheden door een fabrieksalarm. 7
Hulpmiddelen De volgende middelen en voorzieningen dienen op iedere examenlocatie verplicht aanwezig te zijn: Een volledig ingevulde Hoog Risico Werkvergunning ( bijlage A1); Een object (lijkend op een industriële omgeving)met een minimale inhoud van 8 m3. Uitgevoerd met een mangat van minimaal 60 cm diameter welke verticaal is aangebracht en maximaal 100 cm vanaf de werkvloer aan de buitenzijde; Een EX-OX combimeter (of dummy). Deze meetapparatuur moet zonder dat de kandidaat dit merkt op verzoek van de examinator in alarm gesteld kunnen worden; De op de werkvergunning voorgeschreven gereedschappen en apparatuur; De op de werkvergunning voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen; Veilige verlichting voor binnen de besloten ruimte; Windvaan of windrichting markering; Een fabrieksalarm in de vorm van een sirene en /of alarmlampen e.d.; Communicatiemiddel, portofoon of intercom, die in verbinding staat met de vergunningverstrekker; Een logboek voor personenregistratie t.b.v. de toegangscontrole; Afzetmateriaal met een waarschuwingsbord zoals beschreven in bijlage XVIII, behorende bij artikel 8.10 bij de Arbeidsomstandighedenregeling. De volgende middelen en voorzieningen moeten op iedere examenlocatie optioneel aanwezig zijn (afhankelijk van het scenario): Een uitschakelbaar lasapparaat (of dummy) met laskabels; Gas en/of zuurstof flessen (of dummy) met gasslangen; Elektrische apparatuur. Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM s) De volgende PBM's moeten worden gedragen: helm, veiligheidsschoenen, veiligheidsbril, werkkleding plus de op de vergunning voorgeschreven PBM's. Tijdsduur en aantal kandidaten Het praktijkexamen duurt maximaal 25 minuten per kandidaat. Per examinator kan slechts 1 kandidaat gelijktijdig worden geëxamineerd. 8
Praktijkopdracht Bij aanvang van het praktijkexamen verstrekt de examinator de ingevulde werkvergunning aan de kandidaat. De examinator heeft hierbij de rol van vergunningverstrekker. De examinator/vergunningverstrekker gebruikt het gekozen scenario voor het beantwoorden van de vragen van de kandidaat. De examinator legt de kandidaat uit dat het praktijkexamen aan de hand van de ingevulde werkvergunning wordt afgenomen. De kandidaat krijgt de opdracht om toezicht te houden op de werkzaamheden die volgens de werkvergunning worden uitgevoerd. De opdracht bestaat uit vier delen: A. Voorbereiding op de werkzaamheden bij de overhandiging van de werkvergunning 1. De kandidaat ontvangt de werkvergunning. 2. De kandidaat ontvangt een communicatiemiddel. 3. De kandidaat vraagt naar de stof die als laatste in de besloten ruimte heeft gezeten. B. Voorbereiding op de werkzaamheden bij de besloten ruimte 4. De kandidaat bepaalt de vluchtrichting. 5. De kandidaat stelt zich op de hoogte van de omgeving van de besloten ruimte. 6. De kandidaat stelt zich op de hoogte van de buitenkant van de besloten ruimte. 7. De kandidaat herkent hulpmiddelen en gebruikt ze op de juiste manier. C. De werkzaamheden in de besloten ruimte 8. De kandidaat houdt toezicht op de werkzaamheden. D. De afsluiting van de werkzaamheden in de besloten ruimte. 9. De kandidaat reageert op de noodsituatie. 10. De kandidaat laat de besloten ruimte veilig achter na beëindiging van de werkzaamheden. Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) De LMRA valt samen met de opdrachten en wordt niet apart beoordeeld. 9
BIJLAGE A1: HOOG RISICO WERKVERGUNNING 10
PRAKTIJKBEOORDELINGSFORMULIER: WERKEN ALS BUITENWACHT (MANGATWACHT) Naam kandidaat Geboortedatum Geboorteplaats Begin/eindtijd examen Code Beoordelingscriterium O V Opmerkingen VOORBEREIDING Werkvergunning (of communicatie vergunningverstrekker) 1.1 Vraagt op eigen initiatief uitleg over de werkvergunning (vraagt minimaal naar de stof die als laatste in de besloten ruimte heeft gezeten en wat het grootste gevaar is van deze stof) 1.2 Controleert, voor zover redelijkerwijs mogelijk is, op eigen initiatief of de op de werkvergunning vermelde beheersmaatregelen zijn nageleefd. Communicatiemiddelen 2.1. Vraagt op eigen initiatief naar de werking van communicatiemiddelen en test de middelen met de vergunningverstrekker. UITVOERING: BIJ DE BESLOTEN RUIMTE Vluchtrichting 3.1* Bepaalt de windrichting aan de hand van een plattegrond, het weerbeeld, en windvaan of windrichting markering en stelt de juiste vluchtweg vast. Omgeving van de besloten ruimte 4.1 Verkent op eigen initiatief de omgeving rondom de besloten ruimte. 4.2 Meldt op eigen initiatief onregelmatigheden en/of afwijkingen t.o.v. de voorgeschreven maatregelen op de werkvergunning. 4.3 Controleert de benodigde hulpmiddelen in de omgeving van de besloten ruimte en meldt afwijkingen. Buitenkant van de besloten ruimte 5.1 Registreert extra uit- en ingangen van de besloten ruimte. 5.2 Meldt op eigen initiatief eventuele onregelmatigheden 11
en/of afwijkingen aan de buitenkant van de besloten ruimte t.o.v. de werkvergunning aan de vergunningverstrekker. Hulpmiddelen 6.1* Test op eigen initiatief de beschikbaar gestelde communicatiemiddelen. 6.2 Registreert (in gedachten) de juiste hulpmiddelen voor de werkzaamheden die gaan plaatsvinden. 6.3* Bespreekt de signalen (zoals klopsignalen, seinlijnen of roepen) met de uitvoerende(n) voordat de werkzaamheden in de besloten ruimte beginnen. Uitvoering: Werkzaamheden in de besloten ruimte Toezicht houden 7.1 Grijpt in bij het niet toepassen van de voorgeschreven hulpmiddelen door uitvoerende(n) bij het betreden van de besloten ruimte. 7.2 Grijpt in als een werknemer zonder of met foute persoonlijke beschermingsmiddelen de besloten ruimte wil betreden. Toegangs- en aanwezigheidscontrole 8.1* Registreert het aantal in- en uitgaande personen in de besloten ruimte in een logboek. Uitvoering: Afsluiting van de besloten ruimte Alarmsituatie 9.1* Herkent een alarm dat betrekking heeft op zijn eigen veiligheid en die van de uitvoerende(n). 9.2* Waarschuwt bij een alarm de werknemers in de besloten ruimte door middel van het afgesproken signaal. 9.3* Controleert of alle personen uit de besloten ruimte zijn gekomen. 9.4 Meldt een noodsituatie op eigen initiatief aan de vergunningverstrekker. Ruimte veilig achterlaten 10.1* Laat de besloten ruimte veilig achter nadat het werk stop gelegd is door een fabrieksalarm (stroom uitgeschakeld, gasslangen verwijderd, gasflessen gesloten). 10.2 Hangt op eigen initiatief het waarschuwingsbord met Niet betreden besloten ruimte voor het mangat. 10.3 Meldt aan de vergunningverstrekker dat de besloten ruimte is verlaten en dat hij de personen naar de verzamelplaats heeft geleid. 12
EINDRESULTAAT Om in aanmerking te komen voor het diploma moeten de met * gemarkeerde beoordelingscriteria voldoende zijn. Van de overige beoordelingscriteria mogen er niet meer dan twee onvoldoende zijn. Criteria 3.1, 6.1, 6.3, 8.1, 9.1 t/m 9.3, 10.1: voldoende Overige criteria: max. 2 onvoldoende Eindwaardering praktijkexamen JA/ NEE JA/ NEE Geslaagd / Afgewezen Naam examinator Datum Handtekening Naam kandidaat Datum Handtekening 13