Aqua Vré Oktober 2009 1 oktober 2009 43 e jaargang nummer 6 Uitnodiging ledenbijeenkomst. Datum: 13 oktober 2009 Plaats: De Geurt Veenendaal Zaal Bettekamp 29 te Ede Tel: 0318-615586 Zaal open 19.30 uur Aanvang 19.45 uur AGENDA 1. Opening door de voorzitter 2. Opening door de voorzitter 3. Mededelingen en ingekomen stukken 4. Lezing door de heer D. Poelemeijer getiteld bouw van een houten riparium 5. Pauze met verloting 6. Vervolg lezing 7. Rondvraag 8. Sluiting Bouw van een houten riparium Voor de pauze wordt de bouw van het houten riparium* met alle technische toebehoren besproken. Bij de behandeling van de techniek wordt uitvoerig aandacht besteed aan het AQUA CHANGE SYSTEM (ACS ); een revolutionair systeem dat uitvoerig is belicht, onder de naam Hongaarse Water Wisselaar, in HET AQUARIUM 03/2008. De ontwerper van dit systeem, de heer István Szakács kan in de pauze een demonstratie geven van het betreffende apparaat. Door de constante menging van omkeer osmosewater met leidingwater, kan de micro Siemens waarde exact worden ingesteld. Dit is vooral van belang voor discussen en andere vissen, die de voorkeur geven aan water met weinig balaststoffen. Na de pauze komt de overige techniek, de beplanting en het onderhoud ter sprake. Ook wordt er aandacht besteed aan het Amazone regenwoud en de siervisvangst aldaar.
Aqua Vré Oktober 2009 2 Spreker heeft een aantal artikelen voor HET AQUARIUM geschreven; o.m. Het juiste aquariumwater ; Licht en fotosynthese ; e.a. *Riparium staat voor oeveraquarium. Een oever met een waterdeel. Verslag verenigingsavond 8 september 2009 De avond begint om 20 uur met 21 aanwezigen. De voorzitter opent de avond door iedereen welkom te heten na de zomervakantie. Er is een mededeling. De huiskeuring van dit jaar komt er aan en er zijn nog enkele plaatsen voor deelnemers vrij. Geïnteresseerden kunnen zich opgeven bij onze secretaris. (de lijst met plaatsen is inmiddels vol ). Na een hartelijk welkom voor de spreker van deze avond, de heer J. Hoedeman, begint deze aan zijn lezing Vissen in vogelvlucht. Als eerste worden het ontstaan van onze planeet en het leven hierop kort besproken. De vissen zijn de verre voorouders van de gewervelde dieren. De eerste vissen zijn rond de 500 miljoen jaar oud. Vissen hebben zich in diverse richtingen ontwikkeld waardoor diverse groepen zijn ontstaan zoals kraakbeenvissen en beenvissen. De beenvissen zijn de meest gehouden soorten binnen onze hobby. Vervolgens wordt na deze inleiding ingegaan op de bouw van vissen. Als eerste wordt de bek besproken. hieraan is over het algemeen te zien hoe de vis foerageert. De karperzalmen, onder meer de kardinaaltetra, roodneus en de piranha) hebben een spitse bek met tanden. Hieruit is af te leiden dat het jagers zijn die snelheid gebruiken om te jagen. Hier is de verdere bouw van hun lichaam dan ook op ingesteld. De voortbeweging van vissen is de zwembeweging. Hieraan en aan de bouw van het lichaam is te zien waar in het water ze over het
Aqua Vré Oktober 2009 3 algemeen voorkomen. Voor bodembewoners zijn de vorm van de buik en rug anders dan voor oppervlaktebewoners. Vissen die een torpedovorm hebben zijn snelle zwemmers. Dit kan duiden op hun omgeving waar de stroming een hoog tempo heeft waar ze met zo weinig mogelijk kracht doorheen moeten zwemmen. De pauze is ook deze avond erg gezellig. De verloting heeft deze avond een groot aantal prijzen variërend van voedsel, een taarten tot een groot aantal planten. De leden die hun teveel aan planten hebben meegenomen worden hartelijk bedankt! De kleur van vissen komt na de pauze aan bod. Vissen blijken na bestudering onder een microscoop niet kleurstof in de schubben te hebben. De huid hieronder bevat pigment. Allerlei zenuwen bestuurt dit pigment. Dus door opwinding van een vrouwtje kan een mannetje meer op kleur komen. Dit kan van een minuut tot een aantal minuten duren. Vandaar ook dat vissen s nachts nauwelijks op kleur zijn. Gaat het licht aan dan duurt het even voor de kleuren tevoorschijn komen. Het zijlijnorgaan is bij alle vissen aanwezig. Trillingen in het water worden hiermee opgemerkt en richting wordt zodoende bepaald. Het opmerken en herkennen van gevaar en het zwemmen in scholen maakt dit orgaan mogelijk. De ademhaling van vissen is een proces dat door de meeste vissen met behulp van kieuwen gebeurt. Enkele uitzonderingen hierop zijn bijvoorbeeld longvissen. De kieuwen bevatten lamellen die erg veel fijne bloedvaten bevatten. Door het langstromen van zuurstofrijk water komt zuurstof in de bloedbaan terecht. Veel vissoorten gebruiken hun kieuwen naast ademhalen ook voor het vangen van voedsel uit het water. Kieuwen werken dan naast ademhalingsorgaan ook als een soort vangnet voor vaak erg kleine prooidieren.
Aqua Vré Oktober 2009 4 Hierna bedankt de voorzitter de spreker voor zijn lezing en volgt er een korte rondvraag. Er komen geen vragen uit de zaal, waarna de voorzitter iedereen een wel thuis wenst. Jaarprogramma 2009 dinsdag 13 oktober 2009, lezing over bouw van een houten riparium door de heer Poelemeijer dinsdag 10 november 2009, lezing over labyrinthvissen door de heer H. Grundmeijer dinsdag 8 december 2009, uitslag huiskeuring door de heer D. Plokker dinsdag 12 januari 2010, lezing door de heer W. Heijns over Midden- Amerikaanse cichliden dinsdag 9 februari 2010, Algemene ledenvergadering Website Aqua-Vré Alle informatie die in het maandelijks in het boekje is te vinden, en meer, is te vinden op de informatieve website van Aqua-Vré, www.aquavre.nl Naast veel informatie zijn er diverse links naar hobbygerelateerde sites te vinden. Dus aan te raden voor alle leden van Aqua-Vré en niet leden. www.aquavre.nl/ Oud Papier Beste leden, Ook op de avond in oktober is het weer mogelijk om oud papier mee te nemen en hiermee onze vereniging te steunen. Zoals gebruikelijk zal de aanhanger aanwezig zijn. Op voorgaande verenigingsavonden was het oud papier een succes! De aanhanger zat helemaal vol. Moeite met het uitladen van het papier? Vraag even om hulp en uw auto wordt met een aantal mensen even geleegd. Alle beetjes helpen!
Aqua Vré Oktober 2009 5 Hulp gevraagd voor ophalen oud papier Aqua Vré haalt in Ede oud papier op. De opbrengst van het oud papier is voor de vereniging erg belangrijk. Er zijn nog steeds mensen nodig die mee willen helpen met het inzamelen van het oud papier. Mensen die mee willen helpen kunnen zich opgeven bij iemand van het bestuur. Open Nederlands Kampioenschap Discusvissen Ook dit jaar organiseert Discus Club Holland het Open Nederlands Kampioenschap Discusvissen. Nog nimmer heeft er op deze schaal een soortgelijk evenement binnen de Nederlandse grenzen plaatsgevonden. Tijdens de Kampioenschappen zullen de mooiste Discusvissen van Nederland getoond worden en zal een internationale jury de inzendingen beoordelen. De winnaars zullen met een prachtige prijs worden beloond die voor velen een erkenning zal zijn voor de jarenlange verzorging van hun dierbare Discusvissen. Naast het Kampioenschap wordt er tevens een beurs georganiseerd waar tegen zeer billijke prijzen zowel discusvissen, bijvissen, planten en aquariumartikelen aangeschaft kunnen worden. In tegenstelling tot wat bij andere beurzen gebruikelijk is, zullen de vissen uitsluitend uit aquaria verkocht worden. De gegevens van het kampioenschap op een rijtje: Honderden schitterende discusvissen op één locatie Locatie: Sportcentrum Helsdingen Het Slijk 1 4133 EA Vianen Openingstijden: Zaterdag 24 Oktober van 10:00 uur tot 20:00 uur Zondag 25 Oktober van 10:00 uur tot 16:00 uur
Aqua Vré Oktober 2009 6 Toegangsprijs: Dagkaart 6,00 Weekendkaart 9,00 Kinderen tot 12 jaar gratis entree Meer informatie over het Open Nederlands Kampioenschap Discusvissen vindt u op onze website www.discusclub.nl De redactie van dit clubblaadje is dringend op zoek naar copy om dit blaadje te kunnen blijven maken!! Dus heeft u iets te schrijven over uw hobby, klim in die pen en stuur het me toe. Actieve euthanasie (in het aquarium) Hebt u dat ook wel eens gehad? Een vis die ziek is en dan opeens spoorloos is? Uiteindelijk komt hij dan, aangevreten en wel, weer ergens boven (of onder) water, ontdaan van zijn ogen en ingewanden. In het oude Egypte zou hij klaar zijn om te worden gemummificeerd. In voorkomend geval heb je er spijt van dat je hem er niet eerder uit hebt gevangen. Hoe erg heeft het dier geleden en wat heeft deze zieke vis voor schade toegebracht aan de andere vissen. Had je, toen je hem vrij liet in je bak, niet stilzwijgend de taak op je genomen om goed voor hem te zorgen? Moest je zijn wel en wee niet met argusogen volgen, omdat hij zelf zijn wel- of non-welbevinden niet zelf kan aangeven?
Aqua Vré Oktober 2009 7 Hij had er toch niet om gevraagd om in je bak te worden uitgezet. En hem zo ziek te laten worden dat hij uiteindelijk dood gaat kan toch moeilijk als een goede verzorging worden aangemerkt. Want goede verzorging wil toch zeggen: schep de ideale leefomstandigheden en neem, als het moment daar is, op de meest humane wijze afscheid van het dier waar je voor mocht zorgen. Of zag je er tegen op om het dier uit te vangen en door de WC te spoelen. Toegegeven, het is niet het meest ideale beeld als je een dier, dat je jaren hebt verzorgd en dat je veel kijkplezier heeft gegeven, spartelend in de toiletpot ziet liggen. Een druk op de spoeling is dan voor jou het einde van het verhaal. Maar niet voor de vis. Grote kans dat zijn lijden pas een einde vindt in de waterzuivering. Mij is altijd bijgebleven een beeld uit mijn kinderjaren, namelijk de bak van mijn vader met daarin een rode rio met een kapotte zwemblaas, die maandenlang, dag en nacht, met springende bewegingen trachtte te voorkomen dat hij naar de bodem zonk. Bij de zoogdieren die we als huisdier houden nemen we al lang onze verantwoordelijkheid om, als het moment van definitief afscheid nemen daar is, de dierenarts het spuitje te laten geven. En waarom doen we dat niet bij onze dieren in het aquarium. Heeft een koudbloedig dier dat je niet kunt strelen geen gevoel? Maar hoe doe je dat dan wel, hoe verlos je een ziek dier uit zijn lijden. Heel simpel door hem in te vriezen. Proeven hebben uitgewezen, dat bij gestage temperatuurverlaging de activiteit van het zenuwstelsel recht evenredig afneemt tot de dood erop volgt. In menselijke termen is sprake van een rustig inslapen. Je gaat bij voorkeur als volgt te werk: Je vult een plastic potje, bij voorkeur enigszins taps toelopend, voor driekwart met aquariumwater.
Aqua Vré Oktober 2009 8 Je vangt de zieke vis waarvan je zeker weet dat hij niet meer te redden is uit de bak en doet hem in het potje. Je sluit het potje. Moeder de vrouw wil meestal niet, dat een dergelijk potje tussen de kippenbouten wordt geplaatst, dus overleg je met haar op welke plek je het potje met de zieke vis in de vriezer mag neerzetten. Zelf omwikkel ik het potje altijd met een schone plastic diepvries zak. Voor de zekerheid, opdat er toch maar zeker geen ziektekiemen in de vriezer achterblijven. Omdat ik nogal grote vissen heb gebruik ik voor het invriesritueel een vierkant mayonaise-emmertje met afgeronde hoeken. Hier kan nogal wat water in, waardoor de zieke vis tijdens het invriezen geen zuurstoftekort krijgt. Als nu het emmertje in de plastic zak in de vriezer wordt geplaatst en de deur gaat dicht, dan zullen de beginnende kou en de duisternis de activiteit van het zieke dier doen afnemen en zal hij na niet al te lange tijd pijnloos uit zijn lijden zijn verlost. Ik doe het dan zo, dat ik de volgende dag het emmertje uit de vriezer haal. Ik laat het een kwartiertje staan totdat de ijsklomp los in het emmertje zit. Door de enigszins tapse vorm van het emmertje kan ik de loszittende ijsklomp met ingevroren vis makkelijk in de afvoeropening van mijn tweede toilet laten glijden. Na een halve dag is het ijs gesmolten en kan het dode dier verder worden doorgespoeld. Let er wel op dat het ijs volledig is gesmolten. Om het smeltproces te versnellen, vooral wenselijk als er maar één toilet beschikbaar is, kun je een keteltje heet water in de spoelopening gooien.deze manier van euthanasie is wel wat meer werk dan simpelweg levend door het toilet spoelen. Ik, en hopelijk u ook, heb het er graag voor over. Door: Charles Verhoosel.Uit: het clubblad van De Siervis te Oosterhout en Ciliata Nieuws Ridderkerk.
Activiteitenkalender: Aqua Vré Oktober 2009 9 Datum Evenement 11 Oktober NVC Nat.Chiclidendag, Het oude tolhuys, Utrecht 25 Oktober Ter-Events, terrariumbeurs, Veldhoven 31 Oktober NBAT Nationale Aqua-Terra Dag met de uitslag landelijke huiskeuring en Aqua-Terra Hobby Beurs 14 November Open deur dag WAP, de Twee Marken, Maarn 22 November Jaarmarkt Daphnia Boxtel 28 November Poecilia, de Twee Marken Maarn 12 december NVC visbeurs 13 december Ter-Events, Terrariumbeurs, Houten Bron: www.nbat.nl (voor meer info) Mocht u zelf nog andere informatie hebben kunt u dit doorgeven aan de redactie van Aqua-Vre, Marijke van de Wijngaard-Marchal, marijkemarchal2@hotmail.com De dambordchiclide Nannacara anomale is de latijnse naam van de dwergchiclide die ik onder de aandacht wil brengen. De Meeste aquarianen kennen hem echter beter als de dambordchiclide. Vroeger werd hij ook wel goudoogdwergchiclide genoemd, vanwege het felle goudgele oog dat afsteekt tegen een donker lichaam wanneer het visje opgewonden raakt. De dambordchiclide kom je meestal lange tijden niet in de aquariumzaken tegen, waarna je ze op een gegeven moment weer een tijdje overal kunt kopen. De in de vrije natuur levende exemplaren vinden we in Zuid Amerika, om precies te zijn in langzaam
Aqua Vré Oktober 2009 10 stromende, lichtzure beken en zijarmen van rivieren in het westen van Guyana. In dat zelfde gebied komt ook zijn bloedverwant de Nannacara taenia voor, een visje dat erg veel op de dambordchiclide lijkt maar slechts zeer zelden in de handel verkrijgbaar is, omdat het waarschijnlijk alleen als bijvangst van andere soorten geïmporteerd wordt. De dambordchiclide toont ons een sterk staaltje van geslachtsdimorfisme. Het mannetje wordt zo n 9 cm lang en heeft een donkerbruine grondkleur. Iedere schub is afgezet met een groeniriserende rand, waardoor er een iriserend raster over zijn lichaam lijkt te liggen. De rugvin is verlengd en is gezoomd met een blauwiriserende en een rode rand. De buikvinnen zijn wit gezoomd. Onder dit prachtige kleed is ook nog vaag een dambordachtig patroon te zien. Het vrouwtje daarentegen wordt hoogstens zo n 5 cm lang en is zeer onopvallend gekleurd. Haar grondkleur is lichtbruin met daarover wat donker bruine lengte- en dwarsbanden. In de paartijd wordt haar lichaam echter heel licht en de dwarsbanden bijna zwart van kleur. Bij agressieve uitvallen wordt haar lichaam geheel donker en licht haar oog fel goud-geel op, waardoor zij er ondanks haar geringe afmetingen angstaanjagend uitziet. De dambordchiclide kan uitstekend in een gezelschapsaquarium gehouden worden, mits dit voldoende schuilmogelijkheden biedt. Het is namelijk een ontzettend rustige dwergchiclide die ook nog eens van de planten afblijft, ze geven zelfs de voorkeur aan wat dichte plantenbossen in een aquarium. Een speciaal aquarium van 60 cm lengte kunnen we inrichten met schuilmogelijkheden van hout en stenen met dichte randbeplanting. De temperatuur van het water mag tussen de 22 en 25 graden C. liggen, en wanneer we niet van plan zijn met deze soort te kweken, stelt de vis ook geen bijzondere eisen aan de watersamenstelling. Voor de kweek, die met de Nannacara anomala overigens nog niet eens zo moeilijk is, wordt de watertemperatuur enkele graden verhoogd naar 26 tot 28 C., en gebruiken we middelhard water dat licht is aangezuurd, ph 6,2 tot 6,8. Het legsel van 50-300 eieren wordt in holen of op platte stenen afgezet. Na het afzetten wil het vrouwtje niks
Aqua Vré Oktober 2009 11 meer met de man te maken hebben, en ze verdedigt haar broedsel zeer fel. Om haar broed te beschermen is ze ondanks haar geringe afmetingen in staat het mannetje, dat bijna tweemaal zo groot is als zijzelf, met ramstoten te doden. Het is dan ook aan te bevelen het mannetje na het afzetten uit de bak te verwijderen. Na 2 tot 3 dagen komen de jongen uit en worden door het vrouwtje overgebracht naar een tevoren in het grind gegraven kuil. Pas na 5 dagen zwemen de jongen zelfstandig, en zijn dan nog zo klein dat ze de eerste dagen alleen infusie kunnen eten. Het vrouwtje leidt de jongen door de hele bak op zoek naar voedsel, en alle andere vissen zullen ver uit de buurt blijven van de zwerm jongen. Uit proeven is gebleken dat het vrouwtje de jongen leidt door schokkerige bewegingen met haar lichaam te maken. De jongen reageren alleen op het voor de soort zo kenmerkende dambordpatroon. Hoe groot de zorg van de moeder voor haar jongen is kunnen we zien wanneer we de jongen kunstmatig groot willen brengen; de jonge moeder ontfermt zich dan zelfs over een zwerm watervlooien of een bolletje tubifex. Wanneer de jongen na de eerste week vrij zwemmen overleven, zo n 14 dagen na het afezetten van de eireren, kunnen we vrij zeker zijn van een geslaagde kweek. Het is bij verdere de opfok van de jongen verstandig de watertemperatuur niet onder de 24C. te laten zakken. Volwassen dambordchicliden zullen slechts met tegenzin droogvoer eten, behalve tubifex, watervlooien en diverse muggelarven, wordt ook mosselvleea en runderhart met smaak gegeten. Wanneer u naar een prachtig gekleurde vis voor de onderste en middelste waterlagen op zoek bent, en ook wel eens een kweekpoging wilt wagen met een dwergchiclide, dan is de dambordchiclide echt aan te raden. Bron; Aquavisie Onze adverteerders steunen ons, Steun onze adverteerders door bij hen te kopen!
Aqua Vré Oktober 2009 12 Voorzitter: Secretaris: Michiel Hennink Martin Kamphuis Oudlaan 62 Tuinstraat 23 6708 RC Wageningen 3821CT Nijkerk Tel. : 0317-42 14 97 Tel.: 06-12263468 e-mail: m.hennink@chello.nl e-mail:martinkamphuis@hotmail.com Penningmeester: 2 e voorzitter: Kees van de Peppel Cees Adams Molenstraat 111 Reehorsterweg 56 6721 WL Bennekom 6717 LG Ede Tel: (0318) 41 83 78 Tel.: (0318) 64 32 67 e-mail: k.peppel@planet.nl 2 e Secretaris: Bestuurslid en bibliothecaris: Dico Wijma Karin Nellestijn Schoonenburg 146 Koelhorst 103 6714 GE Ede 6714 KN Ede Tel.: (0318) 63 09 77 Tel.: (0318) 63 92 40 e-mail:dicowijma@hotmail.com e-mail: koekoek@tiscali.nl Bestuurslid: Redactie: Jan Marchal Marijke vd Wijngaard-Marchal Keucheniusstraat 35 Sadatstraat 37 3904 BD Veenendaal 3902 KT Veenendaal Tel.: (0318) 51 43 17 Tel.: 06-15629246 e-mail:aquariumvis@hetnet.nl email:marijkemarchal2@hotmail.com Lid van Verdienste: Erelid: G.H. Veenendaal J. de Gijt Leeuweriklaan 15 Van Galenstraat 20 6713 BN Ede 6712 DG Ede Website:http//www.aquavre.nl Bibliotheek:Op de contactavonden bij het bestuur. Moeilijkheden met uw aquarium?bij moeilijkheden met uw aquarium kunt u contact opnemen met één van de bestuursleden. Kopij voor dit boekje:als u kopij tijdig geplaatst wilt hebben moet dit voor het weekend na de ledenvergadering worden aangeleverd bij de redactie. Contributie:De contributie bedraagt 50,00 per jaar. Jeugdleden (onder de 18 jaar) 30,00 per jaar. De donateurkosten zijn minimaal 25,00 per jaar. Gironummer: 1418605 t.n.v. Aqua-Vré te Ede.