CESA of VASA operatie bij ongewild urineverlies
Uw behandelend arts heeft voorgesteld om uw klachten van ongewild urineverlies te verhelpen door middel van een CESA- of VASA-operatie. In deze folder kunt u nalezen wat deze operatie inhoudt. De ingreep vindt plaats op de afdeling Gynaecologie. Behandelmogelijkheden De oorzaken voor het optreden van ongewild urineverlies kunnen zeer verschillend zijn en daarom zijn er ook meerdere behandelingen mogelijk, zoals: oefeningen, medicijnen, zenuwstimulatie, Botox inspuitingen, verzakkingoperaties, bandjes onder de plasbuis etc. In uw geval is het nodig om bepaalde ophangbandjes van de baarmoeder (de sacro-uteriene ligamenten) te vervangen door kunststof bandjes om de brugfunctie van de oorspronkelijke bandjes te herstellen. Dit type operatie is bedoeld voor de behandeling van urge-incontinentie (drangincontinentie) al of niet in combinatie met verzakking. Voorbereiding op de operatie Nuchter zijn In de voorlichtingsfolder Preoperatieve screening en Anesthesie (A10) vindt u de informatie over het nuchter zijn. Het is van belang dat u de richtlijnen opvolgt. Medicijngebruik Het is belangrijk dat uw arts op de hoogte is welke medicijnen u gebruikt. Dit geldt met name voor bloedverdunnende middelen zoals: Marcoumar, Sintrommitis, Ascal, en aspirine. Deze medicijnen geven namelijk een verhoogde kans op een nabloeding. In overleg met uw behandelend arts wordt het gebruik van bloedverdunnende medicijnen meestal een week voorafgaand aan de ingreep gestopt. Bent u diabetespatiënt en gebruikt u bloedsuikerverlagende medicatie, dan kunt u deze niet innemen omdat u nuchter moet zijn. De arts zal dit met u bespreken. Overige medicijnen kunt u volgens voorschrift van de arts blijven innemen met een klein slokje water. Als u vragen heeft over het medicijngebruik, overleg dan met uw behandelend arts. Verdoving De ingreep wordt onder algehele narcose uitgevoerd. 1
De operatie De operatie gebeurt via een open buik procedure met een horizontale snede boven het schaambeen of met een kijkoperatie met een kijkbuis via de navel en drie kleine openingen onder in de buik. Op de operatiekamer wordt voor het begin van de ingreep een slangetje (katheter) in de blaas gebracht om deze tijdens de ingreep leeg te houden. Om infecties te voorkomen krijgt u voor begin van de ingreep antibiotica. Afhankelijk of u wel of geen baarmoeder heeft voert de gynaecoloog de operatie uit volgens de CESA of VASA procedure. CESA procedure Deze vindt plaats indien de baarmoeder niet verwijderd is of wanneer bij een eerdere baarmoederverwijdering de baarmoederhals is blijven zitten. Wanneer u de baarmoeder nog heeft verwijdert de gynaecoloog deze boven de baarmoederhals en blijft de baarmoederhals dus behouden. Indien de baarmoeder volledig zou worden verwijderd, dan moet de vaginatop (schede) worden geopend. Dit brengt echter een hoger risico op infectie van de bandjes met zich mee. De kunststofbandjes worden op precies dezelfde plaats gebracht van de natuurlijke bandjes; de sacro-uteriene ligamenten. Ze lopen door het tunneltje van het buikvlies, waar de oorspronkelijke bandjes zaten, naar het heiligbeen van de wervelkolom. Hier worden ze links en rechts op het heiligbeen vastgezet. De naam CESA is afgeleid van de twee plaatsen waar de bandjes worden vastgezet: de stomp van de baarmoederhals (CE=cervix) en het heiligbeen (SA =sacrum). VASA procedure Deze operatie is grotendeels hetzelfde als de CESA, maar hierbij wordt de baarmoeder niet verwijderd omdat dit reeds eerder is gebeurd. In dit geval worden de nieuwe bandjes niet vastgezet op de stomp van de baarmoederhals maar op de top van de schede (vagina = VA) en aan het heiligbeen (sacrum = SA) en heet daarom VASA. In geval van een verzakking van de top van de schede, na een eerdere baarmoederoperatie of verzakkingoperatie, kan VASA ook worden verricht om de nieuw opgetreden verzakking te herstellen. In deze situatie hoeft er geen sprake te zijn van drangincontinentie. Vervolg van de operatie voor beide procedures Na het inbrengen en vastzetten van de bandjes, welke geheel met buikvlies worden bedekt, wordt de buik weer gesloten. Soms wordt er een drainagebuisje achtergelaten om overtollig vocht af te voeren. Meestal kan dit buisje na één of twee dagen worden verwijderd. 2
Complicaties Geen enkele operatie is zonder risico s. Zo zijn er ook bij deze operatie complicaties mogelijk die bij alle operaties kunnen voorkomen, zoals trombose, nabloeding of infectie. Daarnaast zijn er nog complicaties mogelijk zoals een infectie van het ophangbandje, ontsteking van het botvlies van het heiligbeen of erosie van het ophangbandje op de vaginatop. Ook de afvoerbuis van de nieren (ureter) en de blaas moeten goed beoordeeld worden ter preventie van schade. Complicaties komen betrekkelijk weinig voor. Na de operatie Na de operatie blijft het slangetje, de katheter, gedurende twee dagen in de blaas zitten. Na verwijderen kan het plassen in het begin soms wat moeilijker gaan. Wanneer het plassen niet lukt of als er meer dan 200cc urine in de blaas achterblijft na het plassen, moet de katheter teruggeplaatst worden. Eventueel kunt u ook naar huis met de katheter die dan na een paar dagen weer wordt verwijderd. Voor en na de operatie heeft u antibiotica gekregen en dit wordt na ontslag uit het ziekenhuis eventueel gecontinueerd tot 7 dagen na de operatie. Afhankelijk van de pijnscore bij ontslag krijgt u ook advies met betrekking tot het gebruik van pijnstillers. Weer thuis De meeste patiënten hebben de eerste weken moeite met de ontlasting waardoor er soms wat meer buikpijn kan zijn. Zachte laxerende middelen, bv. lactulose siroop kunnen het ongemak verminderen. Na ontslag uit het ziekenhuis mag u in principe weer alles doen, maar u merkt dat het thuis altijd tegen valt. Belangrijk is om te luisteren naar uw lichaam en daaraan uw activiteiten te koppelen. Ook hier geldt dat genezing van een wond tijd en rust nodig heeft. Bericht van verhindering Het is belangrijk dat u op tijd aanwezig bent. Als u op het afgesproken tijdstip verhinderd bent, vragen wij u dit zo snel mogelijk te melden op telefoonnummer 0187-607120 3
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met de afdeling gynaecologie. Tijdens het verpleegkundig spreekuur op maandag en donderdagmorgen van 9.00 uur tot 12.00 uur. T: 0187-607740 E: spreekuur-krgyn@vanweelbethesda.nl Voor dringende vragen kunt u bellen naar telefoonnummer 0187-607411 Informatie Centrum Gynaecologie: geeft vrouwen informatie en ondersteuning bij gynaecologische aandoeningen, klachten, behandelingen en ingrepen. De vrouwen die werken bij het ICG doen dit vanuit persoonlijke ervaring met gynaecologische klachten. www.pgn-gynaecologie.nl/gyn_incontinentie.php Of telefoon: 050 3135646 Meer informatie over de CESA of VASA procedure kunt u vinden op de website: www.cesa-vasa.de/en/informationen_op-methode. Vergoeding ziekenhuiszorg Niet alle ziekenhuiszorg wordt vergoed door uw zorgverzekeraar. Ook betaalt u altijd de hoogte van uw eigen risico. Vraag vooraf bij uw zorgverzekeraar na of uw bezoek en/of behandeling in het ziekenhuis wordt vergoed. Meer informatie vindt u op onze website onder kosten en vergoedingen en op www.dezorgnota.nl. CESA of VASA operatie bij ongewild urineverlies C26/02 15012015 4