MIGRATIE, vogeltrek in een breed kader College 3 Trek van ganzen en kraanvogels
Programma 1. Migratie, inleiding en oriëntatie 2. Trek van kustvogels 3. Trek van ganzen en kraanvogels 4. Trek van roofvogels 5. Trek van andere dieren 6. Migratie van planten
Excursies: Donderdag 20 november Lauwersmeer 10.00 15.00 uur Donderdag 11 december Dollard 10.00 15.00 uur Nog mee? Graag in de pauze even inschrijven +++++++++++++++++++++++++++++++ Artikelenbundel Migratie: 8,-
https://www.youtube.com/watch?v=cib6al4fecm
Spectaculaire toename aantal overwinterende ganzen (en smienten) Uitgedrukt in vogeldagen = combinatie aantal en verblijfsduur (is dus ook een maat voor de consumptie)
Niet alle op dezelfde plaats Zout: Rotgans Zilt: Rot- en brandgans Weiland: Kolgans, Grauwe gans, Brandgans, Kleine Rietgans Akker: Taiga rietgans, Rietgans
Rood zwenkgras Ruw Beemdgras Engels Raaigras Timotheegras Ganzen eten vooral grassen met zachte bladeren
Zulte Grote lisdodde Heen Riet Grauwe ganzen kunnen graven, Leven in de winter o.a. van Knolletjes / wortelstokken Witte klaver
Even voorstellen: Grauwe gans, broedvogel en korte afstand trekker
Geen eenduidig trekpatroon: In Noord- en Midden Nederland broedende Grauwe Ganzen trekken grotendeels richting Spanje In Zuid-Nederland broedende Grauwe ganzen trekken niet of slechts enkele kilometers vanaf hun broedgebied Toename: 1980: 50.000 2014: 250.000
Even voorstellen: Brandgans, lange afstand trekker, sinds kort ook broedend
4 populaties: Groenland 40.000 overwintert in Schotland Svalbard / Spitsbergen 25.000 overwintert in West-Engeland Rusland: 100.000+ - overwintert in Nederland, vroeger ook in Noord-Duitsland Nova Zembla: 10.000 overwintert in Nederland
Trek van brandganzen vanaf Nederland naar Tobseda (Eichhorn 2006) Tobseda, Pechora Delta Kanin Dvina rivier Estland Gotland
Populatie rond Tobseda: 1400 2100 paar broedende Brandganzen 10.000 ruiende Brandganzen Gegevens werden verkregen door licht loggers aan de poot van bijna 100 ganzen. (registreren lichtintensiteit waarmee precieze locatie te berekenen is)
Verblijf van 19 ganzen tussen Waddenzee en Petsjora. Zwarte streep = eerste ei-leg No. 6 werd afgeschoten op de dag van aankomst Linker pijl: gemiddelde aankomst 80 andere ganzen) Rechter pijl: gemiddelde eileg datum 385 nesten
Twee trends: Vogels blijven langer in de Waddenzee Broedpopulaties schuiven op naar het westen (steeds minder op Nova Zembla, steeds meer in westelijk Rusland)
Trekroute Brandgans van Spitsbergen naar Schotland
Broedplaatsen Brandgans Spitsbergen Half mei: aankomst, eten knoppen poolwilg Vier weken broeden Twee weken later beginnen de ouders aan de rui. 48 dagen kuikens vliegvlug Half augustus: vertrek naar Schotland
www.huismanfoto.eu
https://www.youtube.com/watch?v=moygvpcf4qi
Vertering voedsel Brandganzen: Zomer: 4 uur voor een totale doorloop Winter: 2 uur voor een totale doorloop Zomers voordeel: zelfs mossen kunnen nu verteerd worden. Nadeel: na een uur grazen is de maag vol (maar het is 24 uur licht)
Even voorstellen: Kolgans en lange afstand trekker
Kolgans broedsucces 1960 2015 Berekent als aandeel van in Nederland overwinterende ganzen
Even voorstellen: Dwerggans en lange afstand trekker
Dwerggans zeer sterk bedreigd: Scandinavische populatie: geheel uitgestorven. Herintroductie in Zweden, nu ruim 150 vogels). Wereldwijd: 28.000 dwergganzen. Oorzaak: 1. Jacht. Soort lijkt teveel op Kolgans 2. Verlies van graasplekken langs de trekroute 3. Predatie door uitbreiding van vos en poolvos
Even voorstellen: Rotgans en lange afstand trekker
Meest noordelijk broedende gans Circumpolair
Even voorstellen: Kleine rietgans en lange afstand trekker
Kleine Rietgans in Nederland: Spitsbergen populatie: 1960-10.000 2004 50.000
Even voorstellen: (Taiga) Rietgans en lange afstand trekker
Toendra Rietgans Kleiner, kortere snavel, Meer zwart dan oranje Vroeger alleen aan de kust, nu ook in het binnenland Taiga Rietgans Groter, grotere snavel, Meer oranje dan zwart vaak met witte veren boven de snavel
Even voorstellen: Nijlgans, exoot
Even voorstellen: Canadese gans, exoot
PAUZE
Europese Kraanvogel
https://www.youtube.com/watch?v=qnxk-bjm-fk
Paspoort: Naam: Roepnaam: Kraanvogel Lengte: Grus grus 1.30 meter (Europese) Signalement: zwarte kop en hals rode vlek bovenop kop witte vlek op de wangen grijze vleugels Pootafdruk: Spanwijdte: 2.45 meter Gewicht: max. 7 kilo
Europese kraanvogel Europa: 45.000 paar, overig 200.000
Europa 45.000 broedparen 17.000 Zweden; 15.000 Finland, 1000 Noorwegen, 1000 Polen, 5000 Duitsland http://www.bunddhm.de
Wikipedia
Broeden Aantal eieren: 2 max. 4 Nestgrootte: ongeveer 90 centimeter Broedtijd: 28-31 dagen Kuikens verlaten nest na 24 uur, vliegen na 60 75 dagen Reich, Ein Kranichjahr
Reich, Ein Kranichjahr 2001
Menukaart
Predatie Nest predatoren Wikipedia
Kraanvogels in Nederland
鶴
Broedresultaten Fochteloërveen 1999 2000 2001 2003 2003 2004 2005 territorium 1 1 1 broedpaar 1 2 2 2 2 legsel 1 2 2 2 2 nalegsel 0 0 0 2 1 jongen 1 1 3 1 4 jongen groot 1 1 3 1 4 http://www.hetfochteloerveen
Broedresultaten Fochteloërveen 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 territoriu m 1 1 1 1 1 2 broedpaa r 2 2 2 3 3 3 4 4 legsel 2 2 2 3 3 3 4 4 nalegsel 0 0 0 2 1 1 1 jongen 4 4 4 3 6 0 7 6 jongen groot 3 2 1 2 4 0 3 4 http://www.hetfochteloerveen.nl
Broedresultaten Dwingelderveld 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 broedpare n 1 0 0 0 1 1 2 legsel 1 1 1 2 jongen 0 0 3 4 nalegsel 0 1 1 Jongen groot 0 0 2 3 http://www.hetfochteloerveen.nl
Kraanvogel trek
Kraanvogelonderzoek Kleurringen zenders
http://www.bunddhm.de/index.htm
Overwinteringsgebieden Spanje http://www.ecwg.or g 60 locaties, totaal tussen 80.000 en 100.000 kraanvogels
Diepholz Rugen Lac du Dèr http://www.bund-
Diepholz Rehdener Moor Neustädler Moor
Wikipedia
Kraanvogeltrek Diepholz 2011-2012 01./02. April 2012 18./19. März 2012 11./12. März 2012 04./05. März 2012 26./27. Februar 30./31. Januar 2012 08./09. Januar 2012 11./12. Dezember 27./28. November 20./21. November 06./07. November 30./31 Oktober 23./24 Oktober 16./17.Oktober 12. Oktober 2011 09./10. Oktober 01.- 03. Oktober 7./18. September 1.220 2.634 2.776 9.028 330 9.711 9.894 18.098 16.985 20.000 10.000 4.243 2.000 350 49.321 41.006 45.544 67.968 0 20000 40000 60000 80000 http://www.bund-dhm.de/index.htm
Kraanvogeltrek Diepholz 2012-2013 17./18. März 2013 10./11. März 2013 03./04. März 2013 17./18. Februar 2013 09./10. Dezember 2012 25./26. November 2012 11./12. November 2012 04./05. November 2012 28./29. Oktober 2012 21./ 22. Oktober 2012 14./15. Oktober 2012 30.09./ 01. Oktober 2012 16./17. September 2012 10.129 17.656 4.830 490 7.921 18.000 2420 400 35.481 35.347 44.448 41.970 33.000 0 5000 100001500020000250003000035000400004500050000
Kraanvogels 2014 Diepholz 3 november: 104.167
Informatie ganzen: http://www.geese.org/ganzen/index.jsp http://www.blessgans.de/
Informatie kraanvogels Kraanvogels Fochteloërveen / Dwingelderveld http://www.hetfochteloerveen.nl/kraanvogel.asp * Wat je met rust laat, kan groeien, H.Feenstra / H. Kuipers 2012 * Kraanvogels Duitsland - Diepholz http://www.kraniche.de http://www.bund-dhm.de/index.htm European Crane Working Group http://www.ecwg.org International Crane Foundation http://www.savingcranes.org
Dank voor uw aandacht