G E B R U I K S A A N W I J Z I N G Bestnr.: 11 35 65 Solar compact station SKS 230 Solar laadregelaar 12 V/20 A Inverter 12 V naar 230 V/220 VA (450 VA) Omwille van het milieu 100% recyclingpapier Impressum Alle rechten, ook vertalingen, voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van CONRAD ELECTRONIC NEDERLAND BV. Nadruk, ook als uittreksel is niet toegestaan. Druk- en zetfouten voorbehouden. Deze gebruiksaanwijzing voldoet aan de technische eisen bij het in druk gaan. Wijzigingen in de techniek en uitvoering voorbehouden. Copyright 1995 by CONRAD ELECTRONIC NEDERLAND BV Windmolenweg 42, 7548 BM Boekelo Internet: www.conrad.com
Belangrijk! Beslist lezen! Deze gebruiksaanwijzing is een integraal onderdeel van dit product. Er staan belangrijke aanwijzingen in betreffende de ingebruikname en het gebruik. Lees deze gebruiksaanwijzing zorgvuldig door! Bij schades, die ontstaan door het niet opvolgen van de handleiding, vervalt het recht op garantie. Voor volgschades, die hieruit ontstaan zijn wij niet aansprakelijk. Bewaar deze gebruiksaanwijzing zorgvuldig! Inhoudsopgave Introductie 3 Veiligheidsbepalingen 3 Functiebeschrijving 4 Installatie 6 Technische gegevens 10 Gebruik waarvoor de inverter bedoeld is 10 Aansluit- en bedieningselementen 12 De levering omvat 13 Pagina Introductie Geachte klant, Hartelijk dank voor de aankoop van dit product. Lees eerst deze handleiding volledig en zorgvuldig door voordat u het apparaat in gebruik neemt. U dient zich beslist te houden aan de aanwijzingen betrefffende de veiligheid en het gebruik. Bij vragen kunt u zich wenden tot onze Technische Dienst, Nederland : 053-428 54 80 Ma. - vr. : 09.00-20.00 uur Veiligheidsbepalingen * Bij dit apparaat staat op de uitgang 230 V wisselspanning en het hoort dus niet thuis in kinderhanden. Let op! Levensgevaarlijk! * Ook in uitgeschakelde toestand kan er door geladen condensatoren gedurende korte tijd 230 V op de uitgang staan. * Het gebruik onder ongunstige omgevingsomstandigheden dient onder alle omstandigheden vermeden te worden. Ongunstige omgevingsomstandigheden zijn: omgevingstemperaturen > 50 C, brandbare gassen, oplosmiddelen, dampen, stof, luchtvochtigheid > 80% rel., alsmede natheid. * Het apparaat mag alleen in droge en gesloten ruimtes gebruikt worden. * Als er aangenomen kan worden dat gebruik zonder gevaar niet meer mogelijk is, dient u het apparaat onmiddellijk buiten werking te stellen en te beschermen tegen het per ongeluk in werking stellen door derden. U kunt niet meer spreken van gebruik zonder gevaar, als het apparaat zichtbaar beschadigd is, bij beschadigingen tijdens transport, na opslag onder ongunstige omstandigheden. 2 3
* Als de bescherming tegen overlading uitvalt, kan er in de omgeving van de accu gevaarlijk knalgas gevormd worden. Let er daarom op, dat de accu geïnstalleerd wordt in een goed geventileerde ruimte. * Als er gel-accu s geladen worden, moet de gasregulering buiten werking gesteld worden (zie Instellingen vooraf ). * Als stroombron mogen alleen zonnecellen gebruikt worden. * Let a.u.b. op de volgorde bij het aansluiten. Het afklemmen geschiedt in omgekeerde volgorde (zie Installatie ). * Om kortsluiting in de leiding tussen zonne-laadregelaar en accu te vermijden, moet op de pluspool bovendien een zekering geïnstalleerd worden. * Verbruikers die bepaald door de functie niet via de lastuitschakeling van de accu gescheiden mogen worden, moeten via een zekering direct op de accu aangesloten worden. * Service en reparaties: servicewerkzaamheden en reparaties mogen alleen door geautoriseerd vakkundig personeel uitgevoerd worden. Er mogen ter vervanging alleen zekeringen van de aangegeven waarde gebruikt worden. * Het gebruik van gerepareerde zekeringen of het overbruggen van de zekeringhouder is niet toegestaan. Functiebeschrijving Het solar compactstation SK 230 combineert twee apparaten in één. Solar laadregelaar en 12/230 V inverter. U kunt hiermee zowel 12 V als 230 V apparatuur laten werken. Functiebeschrijving solar laadregelaar 12 V 20 A met * Bescherming tegen volledige ontlading * Bescherming tegen te hoge lading * Regeling gasvorming * Temperatuurcompensatie In foto-voltaische zonne-installaties worden in de regel loodaccu s gebruikt voor het opslaan van de energie. Loodaacu s moeten beschermd worden tegen volledige ontlading en te hoge lading. Deze zonneregelaar voldoet aan beide eisen. Bescherming tegen volledige ontlading Loodaccu s moeten beschermd worden tegen volledige ontlading, omdat anders de cellen beschadigd worden. De zonneregelaar beschermt de accu s betrouwbaar tegen volledige ontlading doordat de last bij het bereiken van de ontladingssluitspanning uitgeschakeld wordt. Zodra de accu s via de zonnecellen voldoende opgeladen worden, wordt de last automatisch ingeschakeld. Bescherming tegen te hoge lading Bij het overschrijden van de laadklemspanning begint de accu gas te vormen. Sterke gasvorming beschadigt echter de accu. Bovendien is de gasvorming van accu s afhankelijk van de temperatuur. Door de ingebouwde temperatuursensor met ca. 1,5 m snoer wordt de laadklemspanning automatisch aangepast aan de omgevingstemperatuur. Als de laadklemspanning bereikt is, is de accu nog niet volledig geladen. De laadstroom moet daarom niet volledig uitgeschakeld, maar slechts zo ver gereduceerd worden, dat de laadklemspanning net niet overschreden wordt. Deze opgave wordt door de laadregelaar overgenomen. Deze laadprocedure wordt IU-laden genoemd en laadt de accu bijzonder sparend en snel. Het IU-laden wordt bereikt door de zonnecel even kort te sluiten ook wel pulsbreedte gemoduleerd shuntprocedé genaamd. Regeling gasvorming Als een loodaccu langere tijd gebruikt wordt zonder gecontroleerde gasontwikkeling, dan kunnen er schadelijke zuurlagen gevormd worden. De zonnelaadregelaar verhelpt resp. voorkomt het vormen van zuurlagen door gecontroleerde gasvorming. Dit procédé is eveneens afhankelijk van de temperatuur en wordt gecompenseerd door een ingebouwde temperatuursensor. 4 5
Let op! Voor het laden van lood-gel accu s alsmede het gebruik van zonnesystemen op boten moet de regeling van de gasvorming uitgeschakeld worden (zie Instellingen vooraf ). Temperatuurcompensatie De ingebouwde temperatuursensor zorgt voor een optimale aanpassing van de laadklemspanning en gasklemspanning aan de omgevingstemperatuur van de accu. Instellingen vooraf: Af fabriek is de zonnelaadregelaar als volgt ingesteld: * Regeling gasvorming negatief (zie functiebeschrijving) Deze functie kan indien gewenst uitgeschakeld worden. Let op: voor het laden van lood-gel accu s moet de sturing van de gasvorming altijd uitgeschakeld worden. Regeling gasvorming deactiveren 1. Maak de vier schroeven op de zonnelaadregelaar los (aan de kant met de opschriften) en verwijder het deksel voorzichtig. 2. Scheid de brug JP1. De regeling gasvorming is nu gedeactiveerd. gebruik te maken van de beschermende functie van de zonnelaadregelaar, moet deze verbonden worden met de zonnemodule, de loodaccu en de verbruiker. Alle componenten van het systeem, dus zonnecel, loodaccu, verbruiker en laadregelaar moeten voor wat betreft de spanning op elkaar afgestemd zijn. Controleer dit voor de installatie! Vraag, als u twijfelt, advies aan een vakman of aan de Technische Dienst van Conrad. Houd u bij de installatie aan onderstaande volgorde: 1. Verbind de accu via de aanwezige schroefklemmen met de zonnelaadregelaar. Om het spanningsverval klein en de daarmee samenhangende kabelverwarming laag te houden, wordt een kabeldoorsnede van 2,5 mm 2 flexibel aanbevolen. Het is altijd goed volgens de voorschriften voor bescherming van de kabel een passende zekering aan te brengen direct op de pluspool van de accu. Beide componenten moeten in dezelfde ruimte op geringe afstand van elkaar geïnstalleerd worden. 2. Verbind de zonnemodule via de betreffende schroefklemmen met de laadregelaar. 3. Verbind tenslotte de verbruiker met de laadregelaar. De juiste plaats van de aansluitingen kunt u zien aan de symbolen op de laadregelaar of via de afbeelding (zie Aansluiting en bedieningselementen ). Temperatuursensor De temperatuursensor dient direct aangebracht te worden op de behuizing van de accu (b.v. met plakband of tape). Installatie Let op! Let op de juiste polariteit!! Het solar compactstation dient zo dicht mogelijk bij de accu geplaatst worden, in overeenstemming met de beschermingssoort. U dient er daarbij op te letten, dat de accu alleen in goed geventileerde ruimtes geplaatst wordt. Het solar compactstation mag niet direct boven warmtebronnen gemonteerd worden. De ruimte boven de montageplek moet minimaal > 100 mm bedragen. Om Accu volledig laden De beide lichtdiodes geven informatie over de laadtoestand van de accu, de huidige lading via de zonnecel alsmede over mogelijke fouten. Bij het laden (als er licht op de zonnecel valt) licht de bovenste LED groen op. Bescherming tegen volledige ontlading (rode LED) Bij volledige ontlading worden de verbruikers uitgeschakeld en de LED licht rood op. De LED gaat weer uit als de accu opgeladen wordt; nu kan er weer energie aan de accu onttrokken worden. 6 7
De zonne-installatie werkt niet - mogelijke oorzaken Verkeerde poling van de accu: steekzekering gesmolten; vervangen door andere zekering van het zelfde type. Verkeerd polen van de module: dit dient u beslist te vermijden! Verkeerd polen van de verbruiker: deze kan vernield worden, voordat de zekering in werking treedt. In accu s zijn grote hoeveelheden energie opgeslagen. Bij kortsluiting kunnen deze energiehoeveelheden in korte tijd vrij komen en op de plaats van de kortsluiting door een grote hitteontwikkeling brand veroorzaken. Twee lichtdiodes geven informatie over de toestand van de installatie. De werkelijke toestand van de diodes (LED) is, in combinatie met bepaalde criteria, onder bepaalde omstandigheden ook een aanwijzing voor een fout in het systeem. LED LED overdag s nachts Extra aanwijzingen Groen Rood 1 UIT UIT Er is geen Bescherming tegen laadstroom volledige ontlading niet actief Er is geen Module verkeerd gepoold; laadstroom kortsluiting verbruiker Vlakke zekering Vlakke zekering Oorzaak fout verhelpen controleren controleren Bedrading Last functioneert Oplader defect controleren niet; check of zekering ok is 2 AAN UIT Laadstroom stroomt; De groene LED wordt accu wordt geladen minder fel bij het bereiken van de laadgrens Groene LED Oplader defect licht fel op 3 UIT AAN Accu volledig Last uitgeschakeld; ontladen verbruiker uitgeschakeld Er is geen Controleren op verkeerd laadstroom polen en op onderbreking 4 AAN AAN Accu volledig Last wordt automatisch ontladen; er is ingeschakeld na bereiken laadstroom minimumlading 8 9
Technische gegevens Nominale spanning : 12 V Modulestroom : 20 A Laststroom : 20 A Max. eigen stroomverbruik : 4 ma Laadklemspanning: - normaal : 13,7 V - gasvorming gedeactiveerd : 14,1 V - temperatuurcompensatie : -4 ma/k/cel Uitschakelspanning volledige ontlading: - constant : 11,1 V - spanning om weer actief te worden : 12,6 V Regeling gasvorming: - gasvorming actief : 12,4 V - Gasvormings-klemspanning : 14,5 V - temperatuurcompensatie : -3 ma/k/cel Zekering : 20 A Temperatuurbereik : -25 C tot +50 C Inverter : 12 VDC/230 VAC 220 VA/450 VA Gebruik waarvoor de inverter bedoeld is: * Omvorming van 12 V gelijkspanning naar 230 V/50 Hz wisselspanning. * Via de inverter mogen alleen apparaten met een max. aansluitvermogen van 220 VA (Watt) op 230 V wisselspanning werken. Het aanloop- resp. gedurende korte tijd maximale vermogen mag niet groter zijn dan 450 VA. * Op de uitgang mogen alleen apparaten uit Veiligheidsklasse II aangesloten worden. Apparaten uit Veiligheidsklasse II zijn in de regel voorzien van een Eurostekker. * Bij het aansluiten van apparaten uit Veiligheidsklasse I bestaat in geval van schade levensgevaar! Functiebeschrijving: De inverter hakt de 12 V gelijkspanning in kleine delen en transformeert deze aansluitend naar 230 V wisselspanning. Toepassingsgebieden: Camping, motorsport, watersport, zonnetechniek, enz. De inverter produceert uit 12 V gelijkspanning een 230 V netspanning voor het gebruik van apparaten die normaalgesproken op het net werken, b.v. satellietontvangers, pompen, lampen, HiFi-apparatuur enz. Let op!! Niet geschikt voor het laten werken van TL-buizen!! Aansluiting en ingebruikname Het gebruik van de inverter is mogelijk zonder aansluiting van de laadregelaar. Er moet echter een accu aangesloten zijn op de (+/- 12 V accu)-klemmen. Overtuig u ervan, dat het max. continu-uitgangsvermogen van 220 VA (Watt) niet overschreden wordt. Schakel de inverter in met de (230 V AAN/UIT) schakelaar. Het apparaat werkt niet - mogelijke oorzaken Geen functie: * Controleer de zekering eventueel vervangen. * Voor het vervangen van de zekering verwijdert u het deksel van de behuizing. Op de achterzijde van de inverter bevindt zich de 30 A zekering. * Het aanloopvermogen van 450 VA resp. het continu vermogen van 220 VA op de 230 V uitgang is overschreden. Controleer de verbindingssnoeren. Bij het inschakelen klinkt een signaal: * De bescherming tegen volledige ontlading is aangesproken. De 12 V voedingsspanning is gedaald onder 10,5 V. Accu laden. 10 11
Technische gegevens: Ingangsspanning Uitgangsspanning Uitgangsvermogen Rendement : > 90% Aanloopstroom : > 100 ma : 11 14 V DC : 230 V AC/50 Hz : continu vermogen 220 VA (Watt) Piekvermogen 450 VA (Watt) Aansluit- en bedieningselementen 4. LED-aanduidingen rood: accu is volledig ontladen last is uitgeschakeld groen: accu wordt geladen groene LED gaat s nachts uit, omdat er via de zonnecel geen oplading plaatsvindt. 5. LED rood uitschakeling last Lastuitschakeling actief, opdat de accu niet volledig ontladen wordt. Zodra de accu voldoende geladen is, worden de verbruikers weer ingeschakeld en de LED gaat uit. 6. Steekzekering 20 A Let op!! Bij verkeerd polen op de last- en verbruikersuitgang kunnen apparaten die zelf met < 20 A afgezekerd zijn, vernield worden. De aparte verbruikers moeten individueel afgezekerd worden. 7. 230 V wisselspanningsuitang Euro bus 8. 12-V circuit AAN/UIT-schakelaar 9. Ventilator 10. Temperatuursensor De levering omvat: Solar compactstation SKS, handleiding 1. +/- aansluiting solarmodule 2. +/- aansluiting loodaccu 3. +/- aansluiting 12-V verbruiker max. 20 A 12 13