Samen werken aan een zonnige toekomst! Informatie Memorandum ZZON Coöperatie Gouden Leeuw te Venray Versie 1.1

Vergelijkbare documenten
Samen werken aan een zonnige toekomst! Informatiememorandum ZZON Coöperatie Gouden Leeuw te Venray Versie 1.5

Samen werken aan een zonnige toekomst! ZZON Coöperatie Gouden Leeuw gaat stroom aan u leveren!

Meedoen met EigenWijkse Zonprojecten

Informatie over het project

Postcoderoos. Wie mogen meedoen? Inwoners uit postcoderoosgebied

19.30 Presentatie van Zonnecollectief Tuindorp Hengelo

Voorlichtingsavond 17 mei 2018

Collectief zonnedak De ZonneVisser

Coöperatie Zon4Ons. NB: jonge, energieke bestuursleden gezocht!!!

Certificaten Zon op Vilsteren

Collectieve opwek van energie

INVESTEER IN ZONNE-ENERGIE EENVOUDIG UW EIGEN ZONNE-ENERGIE OPWEKKEN OP EEN ANDER DAK

Informatie Memorandum Postcoderoosproject De Coppele. Postcoderoosproject OC De Coppele van Zon op Oisterwijk Coöperatie U.A.

Burgerinitiatief De ZonneVisser Collectief zonnedak Vissers Recycling

Even voorstellen. Ietse Pestoor (Ezinge) Jan de Vries (Oldehove) Arienne Groenewoud (Oldehove) Peter Kremer (Oldehove) Fred Hendriks (Niehove)

INFORMATIEBROCHURE ZONNEWIJDE BREDA

Voorwaarden van de Coöperatie Kennemer Energie U.A. voor het postcoderoosproject Onze Gezellen

Voortgang Postcoderoosproject Hoe staat het er voor met de Energiecoöperatie Zeist?

Bestuur. Ietse Pestoor (Ezinge) Jan de Vries (Oldehove) Arienne Groenewoud (Oldehove) Peter Kremer (Oldehove) Fred Hendriks (Niehove)


Zon op Zoeterwoude. Project Kaasboerderij van Veen. Zoeterwoude 19 februari 2019

Informatiememorandum Zonnepark Mariënhoeve. december 2016

Het financiële plaatje. EC Noorddijk. Het verdienmodel

Zon op K&N: Algemene informatie (Kerschoten en De Naald) Waarom doen we dit? Hoe werkt het

Coöperatie: Coöperatie Kennemer Energie U.A., opgericht op 19 december 2017; De statuten van de Coöperatie zoals telkens van kracht;

INFORMATIEBROCHURE ZONNEWIJDE BREDA IN SAMENWERKING MET:

Postcoderoosproject Zon op Stadhuis Purmerend Van Coöperatie Zon op Purmerend u.a.

SAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN. Postcoderoos Project ECZoR

Stappenplan Zon op Huurwoning Amsterdam

Kees Smitskamp Guido Weber. 18 januari 2016

Start van Zon op het Dok. De Witte Boei Amsterdam Eric de Lange 18 oktober 2017

Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op?

Zon op Uitgeest. Uitgeest Michiel Buur 29 november 2018

Project MienskipsEnergie

Postcoderoosproject Zon op De Kraal Van ZON OP PURMEREND Coöperatie u.a.

INFORMATIEBROCHURE ZONNEPANELENDELEN THUIS INVESTEER MEE IN DE ZONNEPANELEN


Informatiebrochure. Coöperatie Vierwiekenplein, Oud-Beijerland Coöperatie Christinastraat, Numansdorp

Ook energie opwekken met je dorpsgenoten?

Purmerend stapt over op Zonnestroom. Een initiatief van Opgewekt in Purmerend

Waalre Energie Lokaal. Collectief Zonnedak De Pracht

EnergieRijk Voorst. Presentatie voor ZonRijk Voorst. Twello 2017

Stroom van andermans dak. Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq

INVESTEER IN ZONNE- ENERGIE

De Postcoderoos in Berg en Dal

Greenspread. realising sustainable connections

programma - welkom - ontstaan initiatief - wat is een regeling Verlaagd Tarief (postcoderoos) - hoever zijn we - kosten/opbrengsten - wie doet mee

Collectief Zonnedak Brede School Ekenrooi. Informatieavond, 6 maart 2018

Geen geschikt dak en toch zonne-energie?

Informatie Memorandum Zonnepanelen Gemeentehuis KB

Ook energie opwekken met je dorpsgenoten?

Informatie over het project WerftZon via vragen en antwoorden

ZonRijk Voorst. Geen geschikt dak en toch zonne-energie?

Zonnecertificaten. van Zon op Rijswijk Z-H Cooperatie U.A.

Voorwaarden van de Coöperatie Kennemer Energie U.A. voor

Zonnepanelen op Kattenburg: Doet u ook mee?

informatie document Prospectus Zonnedaken Knol & Wieringa Februari 2019 Energie Coöperatie Duurzaam Bedum U.A.

UITGANGSPUNTEN, ACHTERGROND EN CONCEPT

100 % stroom. uit uw eigen buurt! postcodestroom. EnergiQ Zierikzee

Project Uden Energiek. 24-sept-2018

Zonnecertificaten De Meenthe te Wolvega

Coöperatie NoaberZon U.A.

Postcoderoosproject Zon op Alphen aan den Rijn Van Coöperatie Zon op Alphen aan den Rijn u.a.

Geen geschikt dak en toch zonne-energie?

Presentatie: Collectief zonnedak Coöperatie Pingjum. Dinsdag 1 november 2016 Klaas Bijlsma & Simon Visbeek

SamenWind. Dorpsmolen

Informatie Memorandum Postcoderoosproject Zon op ZUIDPLAS. Postcoderoosproject Zon op Zuidplas Van Zon op Zuidplas Coöperatie U.A.

INFORMATIEBROCHURE ZON OP WENNEKER INVESTEER MEE IN DE 219 ZONNEPANELEN

PROJECT SAMEN ZON COLLECTIEF ZONNEDAK Woensdag 25 Januari 2017

project De Morgenstond 37

Reglement behorend bij de uitgifte van StroomDelen voor Traaise Buurtstroom - Willem Tell

Onze eigen stroom van Zonnepark Rhoon. 3 e vervolgbijeenkomst - 24 april 2018

Wat is een postcoderoos? Welke postcodes horen bij dit postcoderoosproject? Wat is een postcoderoosproject? Wat houdt de Regeling verlaagd tarief in?

Algemene informatie postcoderoosprojecten

Project Deelname Reglement 1. Definities Coöperatie Deelstroom Delft U.A.

Bewonersavond Zonnecentrale NH Kerk

Waalre Energie Lokaal. Collectief Zonnedak De Pracht

Erik de Ruijter & Ferd Schelleman Energiek Alphen aan den Rijn Het Stadskantoor, Alphen aan den Rijn,

Informatie avond PostcodeRoos Project Gemeente Goes

Zon op Alphen aan den Rijn Projecten Rijnvicus en GC Zeegersloot. 6 september 2018

Informatiebijeenkomst Coöperatie Zon op Eersel Stokkelen. 25 september 2018

informatie document Prospectus Stadsstroom Middenschip december 2018 Stadscoöperatie Eendracht U.A.

LEDENOVEREENKOMST. Coöperatie Zon op Eersel U.A. Project: Stokkelen. Inhoud

Een initiatief van Piet Hofman en Leendert Wals

Samen de WIND delen Presentatie WINDcoöperatie Andijk

ZON OP SINT-VITUS. Een postcoderoosproject op de Sint-Vitusscholen

Informatiememorandum Zonnepark Mariënhoeve

Overeenkomst van Lidmaatschap Coöperatieve Windenergie Vereniging Kennemerwind Volksmolen U.A.

Informatiebrochure Polder Nijenrode

LEDENOVEREENKOMST. Zonnepark Welschap Coöperatie U.A. Deelname met inleg

Zon op VVE. Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016

Zonnepanelen op VvE De Albatros. Amsterdam Michiel Buur 12 april 2018

Geen geschikt dak en toch zonne-energie?

ReestdalRoos Brochure Postcoderoos project Kleefegge Zuidwolde 18 januari 2017

Zonnecoöperatie West-Friesland Burgerinitiatief. 1 september 2014

Informatieavond 25 januari

De hierboven genoemde partijen, hierna gezamenlijk aan te duiden als Partijen.

Zon op Alphen aan den Rijn Projecten Rijnvicus en Zeegersloot. Alphen aan den Rijn Aad Brouwer 11 juni 2018

Transcriptie:

Samen werken aan een zonnige toekomst! Informatie Memorandum ZZON Coöperatie Gouden Leeuw te Venray Versie 1.1 1

1. Belangrijke Informatie In dit informatie memorandum vindt u informatie over het postcoderoosproject geïnitieerd door ZZON B.V., waarbij een zonne-installatie geplaatst zal worden door ZZON Coöperatie Gouden Leeuw (de coöperatie) op de nieuwe locatie van de Albert Heijn, Gouden Leeuw 8 te Venray. Leeswijzer In deze leeswijzer vindt u een samenvatting van ons aanbod en een aantal mededelingen vooraf. Dit is wat u achtereenvolgens in ons informatie memorandum kunt vinden: De locatie, installatie en exploitatie van de zonneinstallatie (hoofdstuk 3) de bij het aanbod en exploitatie van de zonneinstallatie betrokken partijen (Hoofdstuk 4). Een samenvatting van het aanbod voor de leden, de financiële uitgangspunten en het model voor de coöperatie en de leden (Hoofdstuk 5). De risico s die zijn verbonden aan de installatie en het project (Hoofdstuk 6). De facturering en incasso (hoofdstuk 7) De administratie van de coöperatie (hoofdstuk 8) De werving van de leden en de wijze waarop geïnteresseerden kunnen inschrijving op de paneeldelen (Hoofdstuk 9). Voor alle definities en partijen, zie bijlage 1. Samenvatting van het aanbod aan de leden van de coöperatie ZZON BV heeft met Ahold Europe Real Estate & Construction, hierna te noemen Albert Heijn RE&C afspraken gemaakt over het plaatsen van een zonneinstallatie op basis van het postcoderoosprincipe op de nieuwe locatie van Albert Heijn in Venray. ZZON BV heeft hiervoor ZZON Coöperatie Gouden Leeuw opgericht. Albert Heijn RE&C stelt het dak van haar nieuwe locatie van de Albert Heijn op de Gouden Leeuw 8 in Venray ter beschikking voor 840 tot 1200 zonnepanelen. buurtbewoners wonend in de postcode 5801, 5802, 5804, 5809, 5812 of 5815 kunnen investeren in paneeldelen. Meedoen aan ZZON project Venray betekent: - Lid worden van de coöperatie - Investeren in 1 tot 6 paneeldelen - Overstappen naar Huismerk Energie Leden profiteren van een gunstig rendement gedurende 15 jaar op de investering. De hoogte is afhankelijk van de hoeveelheid panelen. Het aanbod voor leden is te vinden in hoofdstuk 5. Bij de analyses in dit hoofdstuk wordt uitgegaan van de minst gunstige situatie van 6 panelen per lid bij een installatiegrootte van 840 panelen. Voor alternatieve situaties (andere installatiegrootte, ander paneelaantal, eerdere uitstap van leden) zie bijlage 5. Leden stappen over naar Huismerk Energie om te zorgen dat de zonnestroom van ZZON installatie Venray aan de leden wordt geleverd. Huismerk Energie is een energieleverancier die duurzaam opgewekte stroom en CO 2 gecompenseerd gas levert. Huismerk Energie levert ook de overige energie van de leden. De samenwerking met ZZON maakt het mogelijk voor Huismerk Energie om een extra voordeel van 40,- per jaar voor de leden te bieden. De doelcoöperatie ZZON Coöperatie Gouden Leeuw wordt eigenaar van ZZON installatie Venray. De investering van de zonnepanelen zal voor 50% bestaan uit de opbrengst van de 840 tot 1200 paneeldelen die aan de leden zullen worden verkocht. ALBERT HEIJN RE&C zal hiervoor 30% van het vermogen beschikbaar stellen en de Rabobank Venray de overige 20%. Met deze 50% vreemd vermogen (leningen die worden aangegaan door de Coöperatie) wordt de investeringsdrempel voor de leden verlaagd. De looptijd van een paneeldeel vangt aan op de datum van exploitatie (verwacht begin januari 2015) en eindigt, behoudens in het geval van vervroegde aflossing in nader te benoemen gevallen, in januari 2031 (looptijd van 15 jaar). Het financieel voordeel van de leden bestaat uit een bijdrage van Huismerk Energie en een bijdrage van de coöperatie. Beleggen buiten AFM toezicht Melding vrijstelling prospectusplicht (de balk ) (zie eerste pagina) De balk betreft de vermelding dat de propositie vrijgesteld is van de prospectusplicht. Investeringsaanbiedingen aan het publiek dienen in Nederland vergezeld te worden van een door de AFM gekeurd prospectus tenzij er een vrijstelling van 2

toepassing is. De meest bekende vrijstelling is de grens van 2,5 miljoen. In het kort: indien met de aanbieding een kleiner bedrag dan 2,5 miljoen wordt opgehaald dan is deze automatisch vrijgesteld van de prospectusplicht. De rationale achter de vrijstelling is dat de AFM begrip heeft voor het feit dat voor relatief kleine aanbiedingen het prospectus traject onnodig tijdrovend en duur zou kunnen zijn. De coöperatie heeft niet het doel om (speculatie) winst te maken door panelen weer te verkopen. De coöperatie dient zich wel te houden aan de richtlijnen van de AFM met betrekking tot het aantrekken van kapitaal. Aangezien het kapitaal (certificaten) dat de coöperatie bij haar leden ophaalt het doel heeft een gezamenlijk een bedrijf te voeren, namelijk het investeren in zonnepanelen en het opwekken van duurzame energie ten bate van eigen saldering (teruggave van energiebelasting) is er geen vergunning nodig Indien de coöperatie is opgericht om waarde (certificaten) te verhandelen en daarmee winst te maken dan is er wel een vergunning nodig. Indien de coöperatie meer dan 2,5 miljoen euro aan kapitaal bij haar leden ophaalt en dit doet bij meer dan 150 leden is er een verplichting om een prospectus op te stellen en door de AFM te laten goedkeuren. Indien de coöperatie onder de 2.5 miljoen euro blijft dan geld vrijstellingsmelding. Mededelingen vooraf Lees het Informatie Memorandum goed voordat u gaat investeren, zodat u een weloverwogen keuze kunt maken. In dit informatiememorandum is zo objectief en uitgebreid mogelijk getracht weer te geven wat het ZZON project Venray inhoudt. Echter zijn er in het memorandum uitgangspunten opgenomen die door leden niet kunnen worden geïnterpreteerd als garantie. De coöperatie kan besluiten om het memorandum en eventuele voorwaarden van het ZZON project Venray aan te passen. Ook kunnen er vanwege ontwikkelingen updates van het memorandum verschijnen. Disclaimer Hoewel het doel is om de installatie midden januari 2016 op het dak van de hierboven genoemde locatie te plaatsen, is de doorgang van het project afhankelijk van de volgende zaken: Na de wervingscampagne zullen er voldoende leden moeten zijn, zodat het minimum aantal panelen van 840 is verkocht Voor een toekenning vanuit de belastingdienst van dit project als zijnde een postcoderoosproject en de daarbij behorende Verlaagd Tarief Regeling, zal nog goedkeuring moeten plaatsvinden. Deze goedkeuring is gebaseerd op de oprichting van een coöperatie, de selectie van een postcoderoos en de aanlevering van een ledenlijst. Daar waar de eerste twee punten al geregeld zijn, is het pas mogelijk na de wervingscampagne een ledenlijst aan te leveren en dus met zekerheid te zeggen of de postcoderoosregeling wordt toegewezen. Aanpassingen ten opzichte van versie 1.0 De laatste versie van dit Informatie Memorandum is bijgewerkt op 6 november 2015. Tekstuele aanpassingen (geen betrekking op de inhoud) De Rabobank heeft een groenlening toegezegd. Precieze afspraken nog overeen te komen Er volgt binnenkort een update van de risico s Het memorandum bevat informatie van derden die de coöperatie als betrouwbaar acht, maar waar de coöperatie voor de juistheid niet aansprakelijk is. Alleen de coöperatie of ZZON BV is gerechtigd enige informatie te verspreiden met betrekking tot dit memorandum. 3

2. Inhoudsopgave 1. Belangrijke Informatie...2 Leeswijzer... 2 Samenvatting van het aanbod aan de leden van de coöperatie... 2 Beleggen buiten AFM toezicht... 2 Mededelingen vooraf... 3 2. Inhoudsopgave...4 3. ZZON installatie Venray...5 Kerninformatie Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Technische specificaties... 5 Exploitatie... 5 4. Betrokken partijen...6 ZZON Coöperatie Gouden Leeuw... 6 Overige betrokken partijen... 6 ALBERT HEIJN RE&C... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Albert Heijn Venray... 6 Eigenenergie.net... 6 Huismerk Energie... 6 Rabobank Venray... 6 Virida... 7 ZZON B.V.... 7 5. Het aanbod voor de leden...8 Inleiding... 8 Het aanbod... 8 Uitgangspunten bij dit aanbod... 8 Toelichting kosten per paneeldeel... 9 Toelichting kasstromen coöperatie... 9 Toelichting resultaten voor het cooperatie Lid... 10 Verrekening van het belastingvoordeel... 11 Resultaten voor coöperatielid... 12 Vergelijking met spaardeposito... 12 Rekenvoorbeeld in de ZZON flyer... 12 6. Risico s...13 Relevante partijen en rollen... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Risico s tijdens bouw... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Risico s tijden exploitatie... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Risico s van contractpartijen.. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Overige risico s Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 7. Facturering, incasso en administratie...14 Huismerk Energie... 14 ZZON Coöperatie Gouden Leeuw... 14 Administratie coöperatie... 14 8. Ledenwerving en deelname...15 Planning... 17 Doel en marktomvang... 17 Werving... 17 Deelname... 17 Inschrijving... 17 Betaling... 18 Bijlage 1: Definities en partijen...19 Bijlage 2: Tabellen en figuren...21 Bijlage 3: Technische specificaties zonnepanelen...24 Bijlage 4: Kasstromen voor coöperatieleden...31 Bijlage 5: Varianten in resultaten...35 Bijlage 6: Statuten ZZON Coöperatie Gouden Leeuw U.A....42 Bijlage 7: Samenwerkingsafspraken ZZON BV en Huismerk Energie CONCEPT...54 4

3. ZZON installatie Venray Informatie ZZON installatie Venray Hieronder vindt u de specificaties van de ZZON installatie Venray: Locatie Zonnepanelen Garantie zonnepanelen Omvormers Garantie omvormers Montagesysteem Verwachtte Jaaropbrengst Gouden Leeuw 8, Venray 840 TSMC Solar dunne film panelen met Solar Edge power optimizers in Zuid-opstelling à 134 kwp totaal (900 kwh/kwp); of 1200 dunne film panelen van hetzelfde type in Oost-West opstelling à 192 kwp totaal (850 kwh/kwp). 10 jaar productgarantie, 25 jaar lineaire vermogensgarantie (90% na 10 jaar en 80% na 25 jaar) Solar Edge 25KW omvormers met P600 power optimizers 20 jaar productgarantie. VDL montagesysteem. 120.000 kwh aan stroom (1 ste jaar) voor 840 panelen, 162.000 kwh aan stroom (1 ste jaar) voor 1200 panelen De zonne-installatie zal aangesloten worden op het elektriciteitsnet. Een gecertificeerde elektriciteitsmeter houdt bij hoeveel stroom er is opgewekt. In het vervolg van dit informatie memorandum zal overal de installatie van 840 panelen worden aangehouden als uitgangspunt, tenzij expliciet anders vermeld. Technische specificaties De combinatie dunne film CIGS zonnepanelen met solar edge power optimizers zorgt voor het hoogste financiële rendement over een periode van 15 jaar. Elk paneel wordt individueel geoptimaliseerd 15 jaar lang. Zie bijlage 3 voor uitgebreide informatie over de panelen en de omvormers. zonnestroom kopen van de coöperatie en deze verkopen aan de leden van de coöperatie. Hiertoe zijn afspraken gemaakt tussen Huismerk Energie en ZZON BV, de oprichter van de coöperatie. Deze zijn te vinden in de bijlage. Voor meer informatie over de kosten van exploitatie, zie hoofdstuk 5. Figuur 1: postcoderoos van postcode 5801 waar Albert Heijn Venray zich bevindt. De postcoderoos omvat de postcodes 5801, 5802, 5804, 5809, 5812, 5815 Leden profiteren van de exploitatie door de korting op de energiebelasting van 9 ct / kwh (excl. BTW). Met deze korting sparen leden een bedrag bij de energiecoöperatie, waarvan de hoogte afhankelijk is van het stroomtarief. De coöperatie kan ervoor kiezen om dit bedrag tussentijds uit te betalen, of in zijn geheel aan het einde van de periode van 15 jaar. Daarnaast ontvangen leden via ZZON BV jaarlijks 40,- korting op hun energierekening. ZZON BV ontvangt als initiatiefnemer van het project en oprichter van ZZON Coöperatie Gouden Leeuw een honorarium van 10 / jaar per lid van Huismerk Energie. Exploitatie ZZON Coöperatie Gouden Leeuw verkrijgt inkomsten uit de opwerk en verkoop van zonnestroom aan de bewoners van de postcodes 5801, 5802, 5804, 5809, 5812 en 5815 (zie onderstaande figuur, vergroot in bijlage 2) en de Verlaagd Tarief Regeling van 9 cent (excl. BTW) per opgewekte kwh door de ZZON installatie Venray. Huismerk Energie zal de 5

4. Betrokken partijen In dit hoofdstuk zijn de coöperatie en de betrokken partijen bij ZZON installatie Venray benoemd. ALBERT HEIJN RE&C Een goede buur zijn en duurzaamheid zijn belangrijke uitgangspunten die Albert Heijn RE&C voor haar winkels heeft. Albert Heijn RE&C steunt dit project daarom met een voordelige lening à 2,5% voor 15 jaar om 30% van het project te financieren. Dit komt neer op een bedrag van 45.386,- bij 840 panelen en 63.012,- bij 1200 panelen. Tevens neemt Albert Heijn RE&C de installatie over na 15 jaar. Albert Heijn Venray ZZON Coöperatie Gouden Leeuw ZZON Coöperatie Gouden Leeuw U.A. is de partij waar omwonenden lid van worden om te kunnen investeren in paneeldelen en is uitgever van de paneeldelen. De coöperatie heeft als doel om ZZON installatie Venray te realiseren en is daarmee verantwoordelijk voor de investering in en exploitatie van de installatie. In bijlage 6 zijn de statuten opgenomen van de coöperatie. De coöperatie is eigenaar van de zonne-installatie met alle toebehoren. De coöperatie maakt gebruik van het recht van opstal van ALBERT HEIJN RE&C op de vestiging van de Albert Heijn, Gouden Leeuw 8 te Venray. De gegevens van de coöperatie: Rechtsvorm Coöperatie met Uitgesloten Aansprakelijkheid KvK 64329763 Adres Spaarpot 20, 5667 KX Plaats Geldrop E-mail info@zzon.nl Website www.zzon.nl Overige betrokken partijen Hieronder worden de betrokken partijen nader worden toegelicht. Albert Heijn Venray wil als goede buurman een bijdrage leveren aan een duurzamere wereld en maakt daarom dit initiatief mede mogelijk via de middelen ter beschikking gesteld door de vennootschap binnen de holding die eigenaar is van het vastgoed in Venray, Albert Heijn RE&C Eigenenergie.net Eigenenergie.net is medeoprichter van ZZON B.V.. Eigenenergie.net levert zonne-installaties op en zal ook voor dit project de zonne-installatie plaatsen. Huismerk Energie Huismerk energie is leverancier van duurzame stroom en compenseert voor de CO2 uitstoot van het gas dat ze leveren. Huismerk Energie koopt de stroom van ZZON Coöperatie Gouden Leeuw om deze vervolgens aan u te leveren. Daarom is onderdeel van de investering in paneeldelen dat u overstapt naar Huismerk Energie. U ontvangt ook 40,- korting per jaar van Huismerk Energie via de jaarlijkse factuur van ZZON Coöperatie Gouden Leeuw. Rabobank Venray Duurzaamheid en collectiviteit zijn belangrijke speerpunten van de Rabobank (Venray). ZZON project Venray hier naadloos op aan. Rabobank Venray zal daarom een groene lening ter beschikking stellen. De exacte invulling moet nog nader overeen worden gekomen, maar er wordt uitgegaan van een groene lening van 10 jaar voor de financiering van 30.258,- (20% van het investeringsbedrag) bij 840 panelen en 42.008,- bij 1200 panelen. 6

Virida Virida is initiator en medeoprichter van ZZON B.V.. Virida ontwikkelt duurzame concepten van idee naar uitwerking, tot financiering en projectmanagement, uitvoeringsbegeleiding en exploitatie. ZZON B.V. ZZON BV. is de werkmaatschappij van Virida en Eigenenergie.net voor dit ZZON concept en oprichter van ZZON Coöperatie Gouden Leeuw. ZZON BV is een samenwerking tussen Virida BV en Eigenenergie.net. 7

5. Het aanbod voor de leden Inleiding In dit hoofdstuk wordt het aanbod voor de leden nader toegelicht. Als uitgangspunt wordt een investering in 6 paneeldelen aangehouden bij een zonne-installatiegrootte van 840 panelen. De verhouding tussen partijen is schematisch weergegeven in onderstaande afbeelding (grotere versie in bijlage 2): componenten: o Een voordeel van 40,- per jaar gedurende 15 jaar van Huismerk Energie via de factuur van ZZON BV voor een cooperatielid dat energie (gas en elektriciteit) afneemt bij Huismerk Energie en in de postcoderoos woont o Een coöperatiebijdrage van gemiddeld 51,37* per jaar gedurende 15 jaar (Letop: voor 6 panelen. o 864 kwh* zonnestroom bij u thuis * Let op deze waarden kunnen variëren door bijvoorbeeld anders zonneopbrengst. Figuur 2: relatie tussen lid, ZZON Coöperatie Gouden Leeuw en energieleverancier Huismerk Energie. Zie figuur 2. Stel u investeert in 6 zonnepanelen. Samen met de andere leden worden zo totaal 840 panelen gerealiseerd op de Albert Heijn in Venray. Huismerk Energie koopt vervolgens deze zonnestroom van de cooperatie. En levert vervolgens aan U deze zonnestroom en ander duurzame energie (zoveel als u nodig heeft). Ook het gas wat u nodig heeft wordt voortaan geleverd door Huismerk Energie. Uw investering levert een vaste vergoeding op per jaar en een variabel coöperatieresultaat. De coöperatie waar u mede-eigenaar van bent zal jaarlijks aangeven hoeveel resultaat er gemaakt is en welk deel aan u (en de andere leden) kan worden uitgekeerd. Het aanbod Deze investering bedraagt voor ZZON Coöperatie Gouden Leeuw 108,96 per paneeldeel. Hierbij moet vermeld worden dat bij de investering in minder paneeldelen of bij een grotere zonne-installatie, het voordeel van het lid groter is. Het aanbod voor de leden bestaat uit drie NB: Het voordeel van de opgewekte stroom en de energiebelastingkorting loopt via de coöperatie om kosten, belasting en afschrijving van de installatie te verrekenen. Het overgebleven bedrag is gemiddeld 51,37 per jaar zoals in het derde punt genoemd. Wij noemen dit sparen, maar leden krijgen tussentijds ook uitbetaald op het moment dat de balans dat toelaat. Meer informatie over de facturering van de uitgekeerde bedragen zijn te vinden in Hoofdstuk 7. Meer informatie over de opbouw van de bedragen en de kosten die worden betaald van de ingehouden energiebelastingkorting zijn te vinden in de paragraaf Toelichting resultaten voor coöperatie lid van dit hoofdstuk. Uitgangspunten bij dit aanbod o o o o o De postcoderoosregeling van de overheid maakt het mogelijk voor bewoners in de postcode van de locatie van de zonne-installatie en de aangrenzende postcodes om te profiteren van een energiebelastingkorting à 9 cent / kwh (excl. BTW). Voor dit project komen daar de bewoners in de postcodes 5801, 5802, 5804, 5809, 5812, 5815 voor in aanmerking. Door lid te worden van ZZON Coöperatie Gouden Leeuw kunnen omwonenden investeren in nog te plaatsen zonnepanelen op de Albert Heijn die gaat verhuizen naar de Gouden Leeuw 8 in Venray. Leden kunnen investeren in minimaal 1 en maximaal 6 paneeldelen en ontvangen hier zonnestroom van Leden stappen automatisch over naar Huismerk Energie om salderen voor alle leden te vereenvoudigen. Leden ontvangen dan zowel stroom als gas van Huismerk Energie 8

o o o o o o Huismerk Energie levert duurzaam opgewekte stroom en CO 2 gecompenseerd gas. Zo wordt ook de overige energie van leden duurzaam opgewekt. Financiering van het project wordt verkregen door de investeringen van leden (50%), een lening van Albert Heijn (30%) en een lening bij de Rabobank Venray (20%). Met deze 50% vreemd vermogen (leningen die worden aangegaan door de Coöperatie) wordt de investeringsdrempel voor de leden verlaagd. De omvang van de investering in de ZZON installatie Venray bedraagt 151.228,- voor 840 panelen of 210.040,- voor 1200 panelen. De coöperatie koopt deze zonne-installatie voor deze investeringssom bij ZZON BV. Leden profiteren van de paneeldelen op het moment dat de installatie is geplaatst en er stroom wordt geleverd. De verwachting is dat er midden januari 2016 wordt geleverd. Leden ontvangen hun voordeel zo lang zij lid blijven en maximaal tot januari 2031 wanneer het project eindigt (looptijd 15 jaar 1 ). Indien leden vroegtijdig uitstappen (bijvoorbeeld door verhuizing buiten de postcode of overstap naar een andere energieleverancier) ontvangen zij de voordelen tot het moment van opzegging en krijgen zij de boekwaarde van het paneel op dat moment terug van de coöperatie (zie rekenvoorbeeld in bijlage 5). De coöperatie verkoopt vervolgens de panelen aan bestaande of nieuwe leden. De stroomprijs is afhankelijk van het contact dat het lid kiest bij Huismerk Energie. De klant heeft de keuze voor flexibel ( 0,0594 / kwh), 1 jaar Vast ( 0,053 / kwh) en 3 jaar Zeker ( 0,0510 / kwh), waarbij voor het laatste contract ook nog een bedrag van eenmalig 150,- wordt toegevoegd. In ons model is uitgegaan van de middenweg van 0,0530 (1 jaar vast tarief)keuze van het lid 2 Verder in dit hoofdstuk bekijken we achtereenvolgens: Hoe de kosten per paneeldeel zijn bepaald Hoe de kasstromen van de coöperatie zijn opgebouwd (die dus van invloed zijn op de kasstromen van de leden) De kasstromen van de leden Wat de resultaten zijn, waarbij we tevens de vergelijking met een bankdeposito trekken In bijlage 5 zijn kasstromen en resultaten opgenomen voor alternatieve situaties: Ander panelenaantal Andere installatiegrootte Ander contract met de energieleverancier Eerdere uitstap Toelichting kosten per paneeldeel De kosten van een paneeldeel zijn indirect gebaseerd op de kosten van de gehele zonne-installatie. De kosten van de installatie zijn 151.288,-. Dit bedrag is gebaseerd op een installatiegrootte van 840 panelen met 160 Wp per paneel en een Wp-prijs van 1,02. In de kosten van de zonne-installatie zijn ook nog meegenomen: - de aansluitkosten, begroot op 6.200,- - de marketingkosten, begroot op 6.250,- - de oprichtingskosten à 1.750,- De investering zal voor 50% worden gefinancierd door de coöperatie, de andere 50% uit vreemd vermogen (zie hieronder). Er is daarmee 75.644,- financiering nodig vanuit de coöperatie. Voor 840 panelen betekent dit 90,05 per paneeldeel, ofwel 108,96 per paneeldeel inclusief BTW. Toelichting kasstromen coöperatie De coöperatiebijdrage voor de leden is de jaarlijkse winst na belastingen van de coöperatie gedeeld door het aantal coöperatieleden. Deze bijdrage is dus afhankelijk van de kasstromen van de coöperatie, vandaar dat we deze nader zullen bekijken. De winst na belastingen is afhankelijk van de volgende kosten en opbrengsten: De verwachte opbrengst van de zonnepanelen. Deze verwachting is gebaseerd op 160Wp per paneel, een installatiegrootte van 840 panelen en een rendement van 900 kwh/kwp. Hierbij is rekening gehouden met een stijging van de energieprijs van 0,90% en een afname in rendement van de panelen van 0,68%. De vergoeding voor de stroom is een samenstelling van het stroomtarief van 0,0530 2 / kwh en een bijdrage van 0,09 / kwh (excl. BTW) van de Verlaagd Tarief Regeling. Administratie- en uitstapkosten. Deze bestaan enerzijds uit de kosten voor de ledenadministratie (0,75% van de installatiekosten) en anderzijds uit kosten die worden gemaakt als de coöperatie 1 Deze 15 jaar is gelijk aan de periode waarin de overheid het voordeel van de energiebelasting aan postcoderoosprojecten heeft gekoppeld. 2 Afhankelijk van het contract met Huismerk Energie. De klant heeft de keuze voor flexibel ( 0,0594 / kwh), 1 jaar Vast ( 0,053 / kwh) en 3 jaar Zeker ( 0,0510 / kwh), waarbij voor het laatste contract ook nog een bedrag van eenmalig 150,- wordt toegevoegd. In ons model is uitgegaan van de middenweg van 0,0530 (1 jaar vast tarief) 9

panelen koopt van uitstappende leden (0,25% van de installatiekosten). Deze panelen worden vervolgens weer verkocht aan andere of nieuwe leden, maar gedurende de periode dat ze in het bezit zijn van de coöperatie zal er geen Verlaagd Tarief Regeling gelden op de opgewekte stroom. Deze misgelopen inkomsten zijn hierin opgenomen. De totale administratie en uitstapkosten zijn begroot op 1.371,- per jaar. Onderhoud- en beheerkosten à 2% van de installatiekosten ( 2.742,- per jaar). Deze kosten worden door de Coöperatie betaald aan ZZON BV. ZZON BV voert het onderhoud en beheer voor de Coöperatie uit. Restwaarde na 20 jaar: 12,5% van de nieuwwaarde ( 17.136,-) Terugbetaling van rente: o Rente over de lening van Albert Heijn RE&C (2,5% rente over een lening van 15 jaar voor 30% van de investeringskosten van de installatie) o Rente over de aangevraagde lening bij Rabobank Venray (exacte afspraken nog overeen te komen. Er is uitgegaan van 5% rente over een lening van 10 jaar voor 20% van de investeringskosten van de installatie). De verkoop van de installatie aan Albert Heijn Venray in jaar 15. In dat jaar is de boekwaarde 50.674, gebaseerd op een afschrijfperiode van 20 jaar de bovengenoemde restwaarde Figuur 3: kasstromen coöperatie Samengevat zien we voor de coöperatie: Een winst van 46.133,- in jaar 15 door de verkoop van de installatie aan Albert Heijn Venray Een IRR van 3,35% Een netto contante waarde van 2.635,02. Hierbij is uitgegaan van een discontovoet van 3% In figuur 3 zijn de kasstromen voor de coöperatie weergegeven. In bijlage 4 is deze figuur in het groot weergegeven en een tabel opgenomen met de kasstromen voor de coöperatie. Toelichting resultaten voor het cooperatie Lid De resultaten voor het coöperatielid hebben de volgende componenten: 1. Een investering in 6 paneeldelen à 653,78 2. Een jaarlijkse bijdrage van Huismerk Energie à 40,- 3. Gemiddeld een jaarlijkse bijdrage van de coöperatie à 51,37 4. Zonnestroom thuis eerste jaar na verwachting 864 kwh Met de analyse uit de vorige paragraaf kan de bijdrage van de coöperatie aan de leden verder worden toegelicht: De bijdrage van de coöperatie aan de leden volgt dezelfde lijn als de winsten van de coöperatie. Dat is ook logisch, want de winst van de coöperatie is de bijdrage aan de leden gedeeld door het aantal leden. Het uitgangspunt is 840 panelen en 6 paneeldelen per lid. Dat zijn in totaal 140 leden, dus de winst van de coöperatie gedeeld door 140 is de bijdrage vanuit de coöperatie per lid Hoewel er een gemiddeld jaarlijks bedrag is genoemd, is de bijdrage in feite oplopend van 21,88 in jaar 1 tot 39,28 in jaar 14 met een piek in jaar 15 van 329,59 vanwege de verkoop van de installatie aan Albert Heijn Venray (zie figuur 6). De coöperatie en dus de leden bepalen wanneer en hoe vaak de bijdrage vanuit de coöperatie aan het lid wordt uitbetaald (of juist opgespaard ). Dit wordt vastgelegd in de jaarlijkse ledenvergadering. Hierover meer in hoofdstuk 7: Facturering en incasso. Een investering van 75.644,- Een oplopende winst voor jaar 1 t/m jaar 14 van 3.064,- tot 5.499,- per jaar. Deze winst loopt op vanwege de aflossing van de leningen en daarmee de afnemende rentebedragen 10

900,00 700,00 500,00 300,00 100,00 (100,00) (300,00) (500,00) (700,00) (900,00) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112131415 Figuur 4: kasstromen voor coöperatielid Verrekening van het belastingvoordeel De ZZON Coöperatie Gouden Leeuw gaat een aantal leningen aan om de drempel voor de investeringen van de leden te verlagen. Deze leningverstrekkers vinden het belangrijk dat de coöperatie in staat is om aan lening verplichtingen te voldoen. ZZON heeft er dan ook voor gekozen om de jaarlijkse uitkering van de energieleverancier uit te keren en de inkomsten uit de energiebelasting terug te laten vloeien naar de coöperatie. Deze inkomsten worden naast de opbrengsten van de verkoop van de zonnestroom aan de energieleverancier gebruikt om de kosten voor belasting, rente, onderhoud en beheer en administratie betalen van te betalen. Op de energienota van het lid is wel een post voor energiebelastingvoordeel opgenomen over het aantal opgewekte kwh, maar ook een post bijdrage coöperatie ter hoogte van dit bedrag. Leden ontvangen wel de financiële voordelen, maar pas na verrekening met de onkosten. Dit is het resultaat dat wordt opgebouwd bij de coöperatie en zodra mogelijk wordt uitgekeerd (dit wordt bepaald door de leden van de coöperatie). Gemiddeld is dit jaarlijks het genoemde resultaat via de coöperatie circa 51,37. 11

Resultaten voor coöperatielid Investering 653,78 "Sparen" via de coöp (gem. /jr) 51,37 Som via de coöperatie na 15 jaar 770,52 Korting op e-rekening na 15 jaar 600,00 Netto resultaat na 15 jaar 716,74 Netto contante waarde 372,27 Rendement (IRR) 8,77% - Een coöperatielid heeft een netto resultaat na 15 jaar van 716,74 - Een coöperatielid heeft een rendement (IRR) 3 van 8,77% - Een coöperatielid heeft een netto contante waarde van 372,27. Hierbij is uitgegaan van een discontovoet van 3% Vergelijking met spaardeposito Een vergelijk met een spaardeposito is moeilijk te maken omdat je normaal gesproken geen deposito voor zo n lange termijn vastlegt bij de huidige (lage) rentestanden. Ter vergelijking: een investering in de vorm van een bankdeposito zou voor deze bedragen een rente van 5,1% betekenen gedurende bedrag 15 jaar De beste depositorente beschikbaar op dit moment is 1,95% 4 (zie ook figuur 5 en bijlage 4 voor een grotere figuur). Met eenzelfde inleg wordt dan een resultaat bereikt van 219,67. Hierbij is uitgegaan van eenzelfde investering inclusief BTW. Dat is een verschil van 497,09 in resultaat. In de ZZON variant wordt bovendien een voordeel bereikt door dat een deel van het geld sneller beschikbaar wordt gesteld. De netto contante waarde van dit ZZON project zal dan hoger liggen dan het vergelijkbare deposito systeem. Figuur 5: vergelijking model leden met een spaarrente deposito van 1,95% Rekenvoorbeeld in de ZZON flyer De waarden die zijn gekozen in het onderstaande voorbeeld zoals opgenomen in de flyer zijn ter simplificatie afgerond naar gehele getallen en conservatiever gebracht om een marge in te bouwen: De heer Jansen woont in postcode 5804 in Venray. Hij investeert in 6 paneeldelen van ZZON Coöperatie Gouden Leeuw en stapt over op Huismerk Energie. Hij betaalt eenmalig 655,- aan de coöperatie. Hij ontvangt 40,- per jaar korting van Huismerk Energie ( 600,- na 15 jaar) Hij spaart gemiddeld ca. 50,- per jaar bij de coöperatie ( 750,- na 15 jaar) Na 15 jaar heeft de heer Jansen daarmee 1.350,- ontvangen: een resultaat van 690,-. Dat is een verwacht rendement op zijn investering van 7%. 3 De interne rentevoet ofwel de Internal Rate of Return (IRR) is de "break-even" rentevoet; de rentevoet waardoor, toegepast op de projectbaten, een netto constante waarde (NCW) van nul wordt bereikt bij een vastgestelde terugverdientijd. Anders gezegd, het is de hoogste rente die kan worden betaald op de investering om quitte te spelen. 4 10 jaar deposito: http://www.spaarrente.nl/actueeloverzicht-interessante-spaarrentes-enaanbiedingen?gclid=cjwkeajwv8iwbrc35- _e8apqwcesjab8khp9pil0fn5mvz3azotoft5ta_wbnhgp sqjql5n500ecqhoc9afw_wcb 12

6. Risico s We zijn bezig met een update van dit hoofdstuk. De nieuwe versie volgt spoedig! 13

7. Facturering, incasso en administratie Leden ontvangen jaarlijks twee facturen: één van Huismerk Energie en één van ZZON Coöperatie Gouden Leeuw. Huismerk Energie De jaarlijkse factuur van Huismerk Energie is de energienota. Dit lichten we verder toe aan de hand van onderstaand voorbeeld, waar we enkele componenten uit uitlichten: Bijdrage coöperatie: de bijdrage aan de coöperatie ter hoogte van de energiebelasting korting. Bij ZZON project Venray wordt de energiebelastingkorting gebruikt om de kosten, belasting en rente van te betalen. Leden ontvangen wel de financiële voordelen, maar pas na verrekening met de onkosten. Het bedrag na verrekening komt op de factuur van ZZON Coöperatie Gouden Leeuw te staan die het lid jaarlijks ontvangt. ZZON Coöperatie Gouden Leeuw Leden ontvangen eenmalig een factuur van de paneeldelen. Het bedrag zal na het go/no-go moment worden via automatische incasso worden afgeschreven indien het project doorgang vindt. Leden ontvangen jaarlijks een factuur van de coöperatie met daarop twee posten: - De bijdrage van Huismerk Energie van 40,- - De bijdrage van de coöperatie na aftrek van onkosten van 51,37 Update nodig aan de hand van definitieve afspraken met Huismerk Energie! Stroom: de stroom die bij het lid thuis wordt opgewekt min de opgewekte stroom op het dak van Albert Heijn Venray. De bijbehorende kosten zijn gebaseerd op een tarief van 1 jaar vast, maar het lid heeft ook de keuze uit een flexibel contract ( 0,0594 / kwh) en een 3 jarig contract ( 0,0510 / kwh) waar u bovendien nog een eenmalige korting van 150 op krijgt. Huismerk Energie regelt de incasso van de jaarlijkse energiekosten en de verrekening en overzetting van de energiebelastingkorting, ofwel de bijdrage aan de energiecoöperatie. Energiebelasting: de belasting over de opgewekte energie Energiebelasting korting: de korting van 9 cent /kwh (excl. BTW) van de overheid op de geproduceerde zonnestroom van de paneeldelen waar het lid in heeft geïnvesteerd. ODE: een opslag voor het feit dat de energie duurzaam is opgewekt Vastrecht HME: Huismerk Energie hanteert een vastrechtprijs van 4,75 / maand. Bij de laatste post wordt altijd gestreefd naar een jaarlijkse uitbetaling. Het kan echter zo zijn dat de coöperatie vanwege onverwachte kosten en/of opbrengsten de bijdrage niet direct kan uitbetalen. In dat geval is de post een spaarboekje waarop jaarlijks gemiddeld 51,37 wordt gespaard tot de eerstvolgende uitkering. NB: Hoewel er een gemiddeld jaarlijks bedrag is genoemd, is de bijdrage in feite oplopend van 21,88 in jaar 1 tot 39,28 in jaar 14 met een piek in jaar 15 van 329,59 vanwege de verkoop van de installatie aan Albert Heijn Venray. De totstandkoming van deze bedragen zijn te vinden in hoofdstuk 5: het aanbod voor de leden. Administratie coöperatie De coöperatie houdt een administratie bij van de volgende zaken: NAW (naam, adres, woonplaats) gegevens van de leden en maandelijkse bijwerking van uitstappende en/of nieuwe leden en het aantal panelen per lid Jaarlijks opgewekte stroom van de installatie en op basis van bovenstaande de hoeveelheid kwh dat per persoon is opgewekt en daarmee de hoogte van het jaarlijkse energiebelastingvoordeel per lid Indien nodig (opvraagbaar) de opgewekte stroom op dagbasis om het exacte voordeel per lid naar rato te bepalen voor leden die later instappen (bijvoorbeeld vanwege een latere overstap van energieleverancier) of eerder uitstappen (bijvoorbeeld vanwege verhuizing). 14

Bestand van de door de coöperatie teruggekochte panelen van leden die zijn uitgestapt. Kalenderjaar en contractjaar Huismerk Energie werkt met contractjaren. Elke klant krijgt na elk gecontracteerd jaar een jaarnota. Zoals hierboven aangegeven staat daar ook het energiebelastingvoordeel op en de (even hoge) bijdrage aan de coöperatie. Huismerk Energie ervoor dat de energiebelastingkorting van het afgelopen jaar plus de 40,- voor het lid wordt overgemaakt naar de coöperatie. Aan het einde van het jaar ontvangt de heer Jansen het rendement van de coöperatie over het volledige jaar 2017. Ook krijgt hij via de coöperatie de volledige bijdrage van Huismerk Energie ( 40,-). Et cetera. De coöperatie werkt echter met kalenderjaren. De factuur vanuit de coöperatie naar de klant loopt daardoor niet synchroon met de factuur vanuit Huismerk Energie. Toch zijn beiden gekoppeld vanwege het energiebelastingvoordeel dat naar de coöperatie gaat en de jaarlijkse bijdrage van Huismerk Energie van 40,- per jaar die via de factuur van de coöperatie loopt. Hoe we dat oplossen leggen we uit aan de hand van een voorbeeld: De heer Jansen investeert in 6 paneeldelen en stapt over naar Huismerk Energie op 14 april 2016. Hij verhuist op 24 augustus 2018 naar een postcode buiten de postcoderoos. Dat ziet er als volgt uit: Als de heer Jansen uitstapt op 24 augustus in 2018, gebeurt er het volgende: Huismerk Energie stuurt rond 24 augustus een eindnota en zorgt ervoor de energiebelastingkorting van de opgewekte kwh tussen zijn laatste contract (rond 14 april) en de energiebelastingkorting wordt overgemaakt naar de coöperatie. Ook maakt Huismerk Energie het bedrag over naar de coöperatie voor de bijdrage aan het lid. De periode is naar beneden afgerond 4 maanden, dus 4/12 van 40,-. Aan het eind van het jaar ontvangt de heer Jansen voor dat jaar de bijdrage van de coöperatie naar rato, ofwel van 1 januari 2018 t/m 24 augustus 2018. Ook ontvangt hij het Huismerk Energie aandeel van 4/12 van 40,-. In de tabel 1 is de situatie voor meneer Jansen samengevat. NB: de panelen worden verkocht tegen de boekwaarde, die jaarlijks wordt vastgelegd. Het lid is 2 jaar en 4 maanden lid geweest en krijgt daarom de een bedrag terug van de boekwaarde zoals bepaald voor jaar 3 (dus in het nadeel van het lid). Meer hierover in bijlage 5. De coöperatie factureert over het jaar 2016 aan het einde van het jaar. Het voordeel wordt berekend op basis van metingen van de dagelijkse opbrengst. Het lid krijgt een bijdrage van de coöperatie, naar rato voor de periode 14 april t/m 31 december 2016. De coöperatie betaalt de heer Jansen tevens de bijdrage van Huismerk Energie einde 2016. De coöperatie geeft daarmee een voorschot vanuit Huismerk Energie richting het lid à 40,-. Deze bijdrage is ook naar rato op maandelijkse basis, afgerond in het nadeel voor het lid. De heer Jansen ontvangt het voordeel dus vanaf mei, ofwel 8 maanden van het jaar 2016. Hij ontvangt daarvoor 8/12 van 40,- voor dat jaar via de factuur van de coöperatie. Huismerk Energie factureert rond 14 april 2017 voor de heer Jansen. Op dat moment zorgt 15

Coöperatiedeel naar Jansen HME-deel via coöperatie HME Coöperatie naar Jansen 14 apr 2016 Investering van paneeldelen 0 0 naar coop Eind 2016 Rendement over periode 14 8/12 * 40,- 0 apr 31 dec Apr 2017 0 0 40,- + EB-voordeel van Apr 2016 tot Apr 2017 Eind 2017 Rendement over periode 1 40,- 0 jan 31 dec Apr 2018 0 0 40,- + EB-voordeel van Apr 2017 tot Apr 2018 Aug 2018 0 0 4/12 van 40,- + EB-voordeel van Apr 2018 tot Aug 2018 Eind 2018 Rendement over 1 jan t/m 24 aug + boekwaarde na 3 jaar 8/12 van 40,- 0 Tabel 1: Voorbeeld van oplossing tussen verschil contractjaar en kalenderjaar 16

8. Ledenwerving en deelname Dit hoofdstuk beschrijft de wijze waarop u kunt deelnemen. Planning Op 17 oktober start de campagne van ZZON project Venray. Er zijn 8 weken voor de campagne gepland, zodat de campagne midden december zal eindigen. o o o Teksten/interviews in de lokale bladen Venray Posters en borden op strategische locaties in en om Venray Nieuwsberichten en informatievoorziening via digitale media www.zzon.nl en Facebook In figuur 5 is de teaser, ofwel de voorkant van de flyer en de poster gepresenteerd. Een grote versie is te vinden in de bijlage. De website is www.zzon.nl en een directe link naar ZZON project Venray is www.zzon.nl/venray. Direct na de campagne wordt het go/no-go besluit genomen. Indien er voldoende leden zijn om de volledige installatie te bouwen, zal een datum voor plaatsing worden gekozen. De verwachting is dat de installatie begin januari gebouwd zou worden met een bouwperiode van twee weken. De verwachting is dat midden januari kan worden begonnen met de levering. Doel en marktomvang Doel: het verkopen van minimaal 840 paneeldelen. De postcoderoos (5801, 5802, 5804, 5809, 5812 en 5815) kent ongeveer 23.500 inwoners en een kleine 10.000 huishoudens. Als we uitgaan van een gemiddelde van 3 panelen per lid, dan zijn daar 224 leden voor nodig. Dat is een marktomvang van 2,3%. Werving De verving van de leden bestaat uit de volgende strategieën: o Albert Heijn Henseniusplein als middelpunt van de campagne: Bedrukking op de ramen van de Albert Heijn Informatiehoek in de Albert Heijn met een ipadzuil waar mensen meer informatie kunnen vinden en zich kunnen aanmelden De kassières geven flyers mee aan klanten Elke donderdagavond een inloopavond waar mensen voor vragen en informatie bij medewerkers van ZZON terecht kunnen o Distributie van flyers in de betreffende postcodes (ongeveer 10.000) Figuur 6: voorkant flyer Deelname Omwonenden kunnen zich inschrijven tot midden december 2015. De coöperatie kan ervoor kiezen om de inschrijftermijn te verlengen of te verkorten. De coöperatie behoudt zich de vrijheid om paneeldelen te kunnen weigeren. Inschrijving Geïnteresseerden kunnen zich online inschrijven op www.zzon.nl/venray. Op deze website schrijven ze zich in voor de investering in paneeldelen en daarmee automatisch als lid bij ZZON Coöperatie Gouden Leeuw. 17

Vervolgens worden leden doorverwezen naar de website van Huismerk Energie www.huismerkenergie.nl/zzon - waar zij een bijpassend ZZON contract afsluiten. Leden geven apart een akkoord op zowel de investering in paneeldelen als één van de contracten die Huismerk Energie beschikbaar stelt in combinatie met de ZZON aanbieding 5. Zodra de inschrijfperiode is gesloten wijst de coöperatie de paneeldelen toe op basis van de volgorde van inschrijvingen, mocht er een overschrijding zijn van het aantal paneeldelen dat ter beschikking is gesteld. Midden december 2015 worden de bevestigingen van de toewijzingen aan de leden verzonden. Ook geïnteresseerden die door overschrijving geen paneeldelen krijgen toegewezen, krijgen hiervan bericht. Zo snel mogelijk na de sluitingsdatum midden december zal de coöperatie op haar website (www.zzon.nl) melden hoeveel paneeldelen er zijn uitgegeven. Betaling Eén paneeldeel kost 108,96. Bij inschrijving gaat het lid al dan niet akkoord met de automatische incasso. De incasso vindt pas plaats op het moment dat de inschrijving is gesloten en de paneeldelen zijn toegewezen, oftewel wanneer het project definitief doorgang vindt. 5 De klant heeft de keuze voor flexibel ( 0,0594 / kwh), 1 jaar Vast ( 0,053 / kwh) en 3 jaar Zeker ( 0,0510 / kwh), waarbij voor het laatste contract ook nog een bedrag van eenmalig 150,- wordt toegevoegd. 18

Bijlage 1: Definities en partijen Albert Heijn RE&C: Ondersteuner van ZZON project Venray. Maakt het project mede mogelijk door een gunstige lening ter beschikking te stellen en de overname van de installatie na 15 jaar te garanderen. Albert Heijn Venray: de AH-winkel in eigendom van Albert Heijn RE&C waarop de ZZON installatie Venray wordt geplaatst Coöperatie (de): zie ZZON Coöperatie Gouden Leeuw UA Coöperatielid: een postcoderoosbewoner die lid is van ZZON Coöperatie Gouden Leeuw omdat hij/zij zich heeft ingeschreven voor het ZZON project Venray en daarmee investeert in een (aantal) paneelde(e)l(en) en overstapt naar de energieleverancier waar ZZON BV mee samenwerkt. Eigenenergie.net: Eigenenergie.net is mede-oprichter van ZZON B.V.. Eigenenergie.net levert zonne-installaties op en zal ook voor dit project de zonne-installatie plaatsen. Energieakkoord: Het Energieakkoord staat voor duurzame groei, waaraan ruim veertig organisaties, waaronder de overheid, werkgevers, vakbeweging en natuur- en milieuorganisaties zich verbinden. In het akkoord staan afspraken over energiebesparing, schone technologie en klimaatbeleid. 6 Huismerk Energie: leverancier van duurzaam opgewekte stroom en CO 2 gecompenseerd gas waar ZZON BV mee samenwerkt. Leden/Lid: zie coöperatieleden Paneeldelen: omwonenden investeren in panelen, maar worden niet eigenaar van de panelen. De term paneeldeel behelst de virtuele equivalent van een paneel om onderscheid te maken met eigendom van een fysiek paneel, wat hier niet het geval is. Postcoderoos: De zogenoemde postcoderoos wordt bepaald door het postcodegebied waarin de productie-installatie ligt. Een postcodegebied is een gebied waarin alle postcodes dezelfde vier cijfers hebben. De postcoderoos is het postcodegebied waarin de productie-installatie ligt, plus de direct daaraan grenzende postcodegebieden. Postcoderoosproject: Een project waar gebruik wordt gemaakt van de postcoderoos ondersteund maatregelen van de overheid uit het energieakkoord. Rabobank Venray: Ondersteuner van het ZZON project Venray. Maakt het project mede mogelijk door een groene lening ter beschikking te stellen. Verlaagd tarief regeling: Leden van coöperaties en Verenigingen van Eigenaren komen in aanmerking voor een belastingkorting van 9 cent/kwh (excl. BTW) op hun gezamenlijk opgewekte hernieuwbare energie. Deze regeling geldt voor kleinverbruikers die samen eigenaar zijn van een productie-installatie en die in een zogenaamde postcoderoos rondom deze productie-installatie wonen. De korting van 9 cent per kwh wordt toegepast op de persoonlijke energierekening van de leden, tot het eigen verbruik (maximaal 10.000 kwh per jaar). Virida: Virida is mede-oprichter van ZZON B.V.. Virida ontwikkelt duurzame concepten van idee naar uitwerking, tot financiering en projectmanagement, uitvoeringsbegeleiding en exploitatie. ZZON BV: de initiatiefnemer van het project en de oprichter van de ZZON Coöperatie Gouden Leeuw UA 6 http://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/energieakkoord 19

ZZON Coöperatie Gouden Leeuw UA: De coöperatie die eigenaar wordt van de installatie. Leden sluiten zich aan bij de coöperatie om stroom te ontvangen van de zonne-installatie ZZON installatie Venray: de installatie van 840 tot 1200 panelen die op het dak van Albert Heijn Venray zal worden geplaatst. ZZON project Venray: het project van ZZON BV met als doel het installeren van 840 tot 1200 panelen op het dak van Albert Heijn Venray. Dit project is een postcoderoosproject: bewoners van de postcoderoos in en om Albert Heijn Venray (5801, 5802, 5804, 5809, 5812 en 5815) krijgen de kans om te investeren in de ZZON installatie Venray tegen een gunstig rendement. De overheid heeft de Verlaagd Tarief Regeling ter beschikking gesteld voor postcoderoosprojecten: een vergoeding van 9 cent per kwh (excl. BTW) op het energiebelastingvoordeel. 20

Bijlage 2: Tabellen en figuren Figuur 7: postcoderoos van postcode 5801 waar Albert Heijn Venray zich bevindt. De postcoderoos omvat de postcodes 5801, 5802, 5804, 5809, 5812, 5815 21

Figuur 8:relatie tussen lid, ZZON Coöperatie Gouden Leeuw en energieleverancier Huismerk Energie 22

Figuur 9: Voorkant flyer 23

Bijlage 3: Technische specificaties zonnepanelen 24

25

26

27

28

29

30

31

Bijlage 4: Kasstromen voor coöperatieleden Model bij 840 panelen en 6 panelen per lid RESULTATEN CONTROLS Totaal rendement Klant eerste 15 jaar Aannames zonneinstallatie dunne film Investering 654 Aantal panelen dak Ahold 840 interne-opbrengstvoet 8,77% Aantal panelen 2de dak 0 netto contante waarde 372 Aantal panelen totaal 840 Waarvan via factuur Wp/paneel 160 m2 1222 Via factuur per jaar (Bijdrage ZZON) 40,00 kwh/jr 1 120.960 kwp 134,4 Via factuur/jr 1 (Bijdrage Verlaagd tarief EB) Aannames cooperatie-leden Verwacht # cooperatie leden 140 Waarvan via zonnecooperatie Gemiddeld # panelen per lid 6 Ook voor gas Investering Zonneinstallatie 151.288 10000% interne-opbrengstvoet 3,35% Energie via Huismerk Energie 100% Via cooperatie netto contante waarde 2.635 Bijdrage overheid: Verlaagd tarief EB 10000% Bij discontovoet 3% Via factuur EL 100% Via cooperatie Bijdrage ZZON per klant 0% Rendement Enabler gehele 25 jaar Via factuur EL 0% Van investering Lening 45.386 Financiering interne-opbrengstvoet 3,79% Lening Bank 20 20% netto contante waarde 4.456 Leningsom Bank 50 30.258 Van investering Bij discontovoet 3% Rente Bank 5,0% Waarvan laatste 10 jaar Lening Enabler 30 30% Investering (betaald met lening) 50.674 Leningsom Enabler 25 45.386 interne-opbrengstvoet 5,84% Rente Enabler 2,5% lening waarde: netto contante waarde 5.956 Overdracht Zonneinstallatie van Cooperatie naar Enabler 54.464 Korting op boekwaarde 0 0% Overname som 50.674 Diversen Indexering stroom etc. 25 2,5% Totaal rendement Klant eerste 15 jaar Investering 109 interne-opbrengstvoet 40,47% CONTROLS INDIVIDUEEL COOP-LID netto contante waarde 448 Specifiek # panelen voor lid 6 Waarvan via factuur Via factuur per jaar (Bijdrage ZZON) 40,00 OVERSTAPPEN VAN HUISMERK NAAR ANDER (NEE/JA) NEE Via factuur/jr 1 (Bijdrage Verlaagd tarief EB) OVERSTAPPEN naar ANDER in jaar 10 INDIEN OVERSTAPPEN Na jaar 10 Wordt Bijdrage ZZON: 20,00 RESULTATEN VOOR GEMIDDELD ZONNECOOPERATIE LID kwh/jr 1 864 Voordeel via factuur 48,40 Normaal Zon Verschil Stroom 0,0530 0,0530 EB 0,1196 0,1196 ODE 0,0036 0,0036 EB-voordeel klant * ZZON-bijdrage ** 0,0463 0,0463 BTW 0,0370 0,0273 0,0097 Totaal 0,2132 0,1572 0,0560 Klant wel BTW Zon Investering Klant (cooperatie-lid) Stroom 0,0530 Investering in zonneinstallatie 540 EB 0,1196 inclusief BTW 654 ODE 0,0036 per paneel 108,96 EB-voordeel klant * # panelen 6 ZZON-bijdrage ** 0,0463 BTW 0,0273 Totaal 0,1572 Zonnecooperatie geen BTW Figuur 10: parameters business model Stroomvergoeding 0,0530 EB-voordeel klant * 0,0900 ZZON-bijdrage ** 0,0463 * EB-voordeel klant bestaat uit verlaagd tarief voordeel minus servicekosten zonnecooperatie ** ZZON bijdrage bestaat uit een service fee (vast per jaar. hier berekend per kwh) 32

Periode 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Huismerk klanten Percentage huismerk klanten 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Aantal huismerk klanten 140 140 140 140 140 140 140 140 140 140 140 140 140 140 140 Aantal niet huismerk klanten - - - - - - - - - - - - - - - Productiestaffel 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 Paneelrendement 100% 99% 99% 98% 97% 97% 96% 95% 95% 94% 93% 93% 92% 92% 91% Productie en levering 120.960 120.137 119.321 118.509 117.703 116.903 116.108 115.318 114.534 113.755 112.982 112.214 111.451 110.693 109.940 Cummulatieve kwh 120.960 241.097 360.418 478.927 596.630 713.533 829.641 944.960 1.059.494 1.173.250 1.286.231 1.398.445 1.509.896 1.620.588 1.730.528 Energielasten ontwikkeling 15 jaar 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 Jaarlijkse stijging energiekosten: 0,93% 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Opbrengst zonnepanelen Euro 263.869 17.297 17.339 17.381 17.422 17.464 17.506 17.548 17.590 17.633 17.675 17.717 17.760 17.803 17.845 17.888 Leningen 15 jaar 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 Bancair saldo lening begin 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 0 0 0 0 rente 8.321 1.513 1.362 1.210 1.059 908 756 605 454 303 151 0 0 0 0-0 aflossing 30.258 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 - Lening Bank saldo eind 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 0 0 0 0 0 Leningen 15 jaar 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 Enabler saldo lening begin 45.386 42.361 39.335 36.309 33.283 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 rente 9.077 1.135 1.059 983 908 832 756 681 605 530 454 378 303 227 151 76 aflossing 45.386 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 Lening Bank saldo eind 42.361 39.335 36.309 33.283 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 Opbrengsten en Kostenoverzicht Jaar 15 jaar 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 Periode 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Opbrengst zonnepanelen 263.869 17.297 17.339 17.381 17.422 17.464 17.506 17.548 17.590 17.633 17.675 17.717 17.760 17.803 17.845 17.888 Ondersteuning enabler Verkoop installatie aan enabler 50.674 50.674 ZZON Bonus HM-klant - ZZON Admin NIET HM-klant - ZZON Werving en oprichtingskosten - Bestaande cooperatie vergoeding - Verlengstukwinstuitkering - Nieuwe zonnecooperatie administratiekosten -20.563 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 ZZON onderhoud en beheer incl accountant 41.126 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 EBITDA 133.729 13.185 13.226 13.268 13.310 13.351 13.393 13.436 13.478 13.520 13.562 13.605 13.647 13.690 13.733 64.450 Afschrijvingen 100.614 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 Rente over bankaire lening 17.398 2.648 2.421 2.194 1.967 1.740 1.513 1.286 1.059 832 605 378 303 227 151 76 Totaal rente en afschrijving 118.012 9.355 9.128 8.901 8.674 8.447 8.220 7.994 7.767 7.540 7.313 7.086 7.010 6.935 6.859 6.783 EBT 134.841 3.830 4.098 4.367 4.635 4.904 5.173 5.442 5.711 5.980 6.250 6.519 6.637 6.755 6.874 57.666 Belastingen 20% 26.968 766 820 873 927 981 1.035 1.088 1.142 1.196 1.250 1.304 1.327 1.351 1.375 11.533 Winst na Belastingen 107.873 3.064 3.278 3.493 3.708 3.923 4.138 4.354 4.569 4.784 5.000 5.215 5.310 5.404 5.499 46.133 Kasstroom (winst na belastingen + afschrijving - aflossing - rente) 4.098 4.540 4.981 5.423 5.865 6.307 6.749 7.192 7.634 8.076 11.545 11.715 11.885 12.055 52.765 Boekwaarde 15 jaar 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 BOEKWAARDE 151.288 144.580 137.873 131.165 124.458 117.750 111.042 104.335 97.627 90.920 84.212 77.504 70.797 64.089 57.382 50.674 Boekwaarde aan eind periode 50.674-50.674 50.674 COOP-lid 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ZZON cooperatie Investering 75.644 Verlengstukwinst Rendement 3.064 3.278 3.493 3.708 3.923 4.138 4.354 4.569 4.784 5.000 5.215 5.310 5.404 5.499 46.133 Zonnecooperatie IRR 3,35% 75.644 3.064 3.278 3.493 3.708 3.923 4.138 4.354 4.569 4.784 5.000 5.215 5.310 5.404 5.499 46.133 NCW 2.635,02 Figuur Figuur 12: kasstromen 11: kasstromen van de coöperatie ZZON Rendement voor GEMIDDELDE COOP-LID Investering met BTW 653,78 Bijdrage Huismerk Energie 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 40,00 Uitkering van coop(coop bepaalt uitkering) 21,88 23,42 24,95 26,49 28,02 29,56 31,10 32,63 34,17 35,71 37,25 37,93 38,60 39,28 329,52 Opgeteld HME + Coop 653,78 61,88 63,42 64,95 66,49 68,02 69,56 71,10 72,63 74,17 75,71 77,25 77,93 78,60 79,28 369,52 Cumulatief uitkering HME-Coop 653,78 591,90-528,48-463,53-397,04-329,02-259,46-188,36-115,73-41,55-34,16 111,41 189,34 267,94 347,22 716,74 Deposit 1,95% rente (investering incl. BTW) 653,78 641,03-628,03-614,78-601,27-587,50-573,46-559,15-544,55-529,67-514,50-499,04-483,27-467,20-450,81-219,67 Zonnecoop-lid IRR 8,77% NCW 372,27 RENTE LID 5,1% RENTE BANK (check) 1,95% Figuur 13: kasstromen voor leden, investerend in 6 panelen 33

ZZON-Cooperatie Gouden Leeuw: voorbeeld kasstromen met 6 zonnepaneeldelen 900,00 700,00 500,00 300,00 100,00 (100,00) (300,00) (500,00) (700,00) (900,00) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Uitkering van coop(coop bepaalt uitkering) Bijdrage Huismerk Energie Investering met BTW Cumulatief uitkering HME-Coop Deposit 1,95% rente (investering incl. BTW) Figuur 14: Kasstromen voor lid dat investeert in 6 paneeldelen. Situatie bij een installatie van 840 panelen. Tevens de vergelijking met hetzelfde investeringsbedrag op een deposito bankrekening met de op dit moment hoogst verkrijgbare rente van 1,95% 7 7 http://www.spaarrente.nl/actueel-overzicht-interessante-spaarrentes-en-aanbiedingen?gclid=cjwkeajwv8iwbrc35- _e8apqwcesjab8khp9pil0fn5mvz3azotoft5ta_wbnhgpsqjql5n500ecqhoc9afw_wcb 34

Bijlage 5: Varianten in resultaten Situaties voor de klant bij verschillende installatiegroottes en paneeldelen per klant Hieronder geven we de kasstromen van de coöperatie en de resultaten voor het lid bij diverse Situatie 1: installatiegrootte = 840 panelen, lid investeert in 1 paneeldeel Productiestaffel 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Paneelrendement 100% 99% 99% 98% 97% 97% 96% 95% 95% 94% 93% 93% 92% 92% 91% Productie en levering 120.960 120.137 119.321 118.509 117.703 116.903 116.108 115.318 114.534 113.755 112.982 112.214 111.451 110.693 109.940 Cummulatieve kwh 120.960 241.097 360.418 478.927 596.630 713.533 829.641 944.960 1.059.494 1.173.250 1.286.231 1.398.445 1.509.896 1.620.588 1.730.528 Energielasten ontwikkeling 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Jaarlijkse stijging energiekosten: 0,93% 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Opbrengst zonnepanelen Euro 263.869 17.297 17.339 17.381 17.422 17.464 17.506 17.548 17.590 17.633 17.675 17.717 17.760 17.803 17.845 17.888 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Bancair saldo lening begin 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 0 0 0 0 rente 8.321 1.513 1.362 1.210 1.059 908 756 605 454 303 151 0 0 0 0-0 aflossing 30.258 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 - Lening Bank saldo eind 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 0 0 0 0 0 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Enabler saldo lening begin 45.386 42.361 39.335 36.309 33.283 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 rente 9.077 1.135 1.059 983 908 832 756 681 605 530 454 378 303 227 151 76 aflossing 45.386 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 Lening Bank saldo eind 42.361 39.335 36.309 33.283 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 Opbrengsten en Kostenoverzicht Jaar 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Periode 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Opbrengst zonnepanelen 263.869 17.297 17.339 17.381 17.422 17.464 17.506 17.548 17.590 17.633 17.675 17.717 17.760 17.803 17.845 17.888 Ondersteuning enabler Verkoop installatie aan enabler 50.674 50.674 ZZON Bonus HM-klant - ZZON Admin NIET HM-klant - ZZON Werving en oprichtingskosten - Bestaande cooperatie vergoeding - Verlengstukwinstuitkering - Nieuwe zonnecooperatie administratiekosten -20.563 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 ZZON onderhoud en beheer incl accountant 41.126 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 EBITDA 133.729 13.185 13.226 13.268 13.310 13.351 13.393 13.436 13.478 13.520 13.562 13.605 13.647 13.690 13.733 64.450 Afschrijvingen 100.614 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 Rente over bankaire lening 17.398 2.648 2.421 2.194 1.967 1.740 1.513 1.286 1.059 832 605 378 303 227 151 76 Totaal rente en afschrijving 118.012 9.355 9.128 8.901 8.674 8.447 8.220 7.994 7.767 7.540 7.313 7.086 7.010 6.935 6.859 6.783 EBT 134.841 3.830 4.098 4.367 4.635 4.904 5.173 5.442 5.711 5.980 6.250 6.519 6.637 6.755 6.874 57.666 Belastingen 20% 26.968 766 820 873 927 981 1.035 1.088 1.142 1.196 1.250 1.304 1.327 1.351 1.375 11.533 Winst na Belastingen 107.873 3.064 3.278 3.493 3.708 3.923 4.138 4.354 4.569 4.784 5.000 5.215 5.310 5.404 5.499 46.133 Kasstroom (winst na belastingen + afschrijving - aflossing - rente) 4.098 4.540 4.981 5.423 5.865 6.307 6.749 7.192 7.634 8.076 11.545 11.715 11.885 12.055 52.765 Boekwaarde 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 BOEKWAARDE 151.288 144.580 137.873 131.165 124.458 117.750 111.042 104.335 97.627 90.920 84.212 77.504 70.797 64.089 57.382 50.674 Boekwaarde aan eind periode 50.674-50.674 50.674 COOP-lid 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ZZON cooperatie Investering -75.644 Verlengstukwinst - 46.133 Rendement 3.064 3.278 3.493 3.708 3.923 4.138 4.354 4.569 4.784 5.000 5.215 5.310 5.404 5.499 Zonnecooperatie IRR 3,35% -75.644 3.064 3.278 3.493 3.708 3.923 4.138 4.354 4.569 4.784 5.000 5.215 5.310 5.404 5.499 46.133 32.229 Cumulatief -75.644 72.580 69.302 65.809 62.101 58.177 54.039 49.685 45.116 40.332 35.333 30.117 24.808 19.403 13.904 NCW 2.635,02 Resultaten voor lid Investering 108,96 "Sparen"via de coöperatie (gem. /jr) 8,56 Som via de coöperatie na 15 jaar 128,42 Korting op e-rekening na 15 jaar 600,00 Netto resultaat na 15 jaar 619,46 Netto contante waarde 448,39 Rendement (IRR) 40,47% Vergelijkbaar met een bankrente van 13,5% 35

Situatie 2: installatiegrootte = 840 panelen, lid investeert in 3 paneeldelen Productiestaffel 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Paneelrendement 100% 99% 99% 98% 97% 97% 96% 95% 95% 94% 93% 93% 92% 92% 91% Productie en levering 120.960 120.137 119.321 118.509 117.703 116.903 116.108 115.318 114.534 113.755 112.982 112.214 111.451 110.693 109.940 Cummulatieve kwh 120.960 241.097 360.418 478.927 596.630 713.533 829.641 944.960 1.059.494 1.173.250 1.286.231 1.398.445 1.509.896 1.620.588 1.730.528 Energielasten ontwikkeling 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Jaarlijkse stijging energiekosten: 0,93% 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Opbrengst zonnepanelen Euro 263.869 17.297 17.339 17.381 17.422 17.464 17.506 17.548 17.590 17.633 17.675 17.717 17.760 17.803 17.845 17.888 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Bancair saldo lening begin 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 0 0 0 0 rente 8.321 1.513 1.362 1.210 1.059 908 756 605 454 303 151 0 0 0 0-0 aflossing 30.258 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 - Lening Bank saldo eind 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 0 0 0 0 0 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Enabler saldo lening begin 45.386 42.361 39.335 36.309 33.283 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 rente 9.077 1.135 1.059 983 908 832 756 681 605 530 454 378 303 227 151 76 aflossing 45.386 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 Lening Bank saldo eind 42.361 39.335 36.309 33.283 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 Opbrengsten en Kostenoverzicht Jaar 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Periode 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Opbrengst zonnepanelen 263.869 17.297 17.339 17.381 17.422 17.464 17.506 17.548 17.590 17.633 17.675 17.717 17.760 17.803 17.845 17.888 Ondersteuning enabler Verkoop installatie aan enabler 50.674 50.674 ZZON Bonus HM-klant - ZZON Admin NIET HM-klant - ZZON Werving en oprichtingskosten - Bestaande cooperatie vergoeding - Verlengstukwinstuitkering - Nieuwe zonnecooperatie administratiekosten -20.563 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 ZZON onderhoud en beheer incl accountant 41.126 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 EBITDA 133.729 13.185 13.226 13.268 13.310 13.351 13.393 13.436 13.478 13.520 13.562 13.605 13.647 13.690 13.733 64.450 Afschrijvingen 100.614 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 Rente over bankaire lening 17.398 2.648 2.421 2.194 1.967 1.740 1.513 1.286 1.059 832 605 378 303 227 151 76 Totaal rente en afschrijving 118.012 9.355 9.128 8.901 8.674 8.447 8.220 7.994 7.767 7.540 7.313 7.086 7.010 6.935 6.859 6.783 EBT 134.841 3.830 4.098 4.367 4.635 4.904 5.173 5.442 5.711 5.980 6.250 6.519 6.637 6.755 6.874 57.666 Belastingen 20% 26.968 766 820 873 927 981 1.035 1.088 1.142 1.196 1.250 1.304 1.327 1.351 1.375 11.533 Winst na Belastingen 107.873 3.064 3.278 3.493 3.708 3.923 4.138 4.354 4.569 4.784 5.000 5.215 5.310 5.404 5.499 46.133 Kasstroom (winst na belastingen + afschrijving - aflossing - rente) 4.098 4.540 4.981 5.423 5.865 6.307 6.749 7.192 7.634 8.076 11.545 11.715 11.885 12.055 52.765 Boekwaarde 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 BOEKWAARDE 151.288 144.580 137.873 131.165 124.458 117.750 111.042 104.335 97.627 90.920 84.212 77.504 70.797 64.089 57.382 50.674 Boekwaarde aan eind periode 50.674-50.674 50.674 COOP-lid 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ZZON cooperatie Investering -75.644 Verlengstukwinst - 46.133 Rendement 3.064 3.278 3.493 3.708 3.923 4.138 4.354 4.569 4.784 5.000 5.215 5.310 5.404 5.499 Zonnecooperatie IRR 3,35% -75.644 3.064 3.278 3.493 3.708 3.923 4.138 4.354 4.569 4.784 5.000 5.215 5.310 5.404 5.499 46.133 32.229 Cumulatief -75.644 72.580 69.302 65.809 62.101 58.177 54.039 49.685 45.116 40.332 35.333 30.117 24.808 19.403 13.904 NCW 2.635,02 Resultaten voor lid Investering 326,89 "Sparen"via de coöperatie (gem. /jr) 25,68 Som via de coöperatie na 15 jaar 385,26 Korting op e-rekening na 15 jaar 600,00 Netto resultaat na 15 jaar 658,37 Netto contante waarde 417,94 Rendement (IRR) 15,49% Vergelijkbaar met een bankrente van 7,6% 36

Situatie 3: installatiegrootte = 1200 panelen, lid investeert in 1 paneeldeel Productiestaffel 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Paneelrendement 100% 99% 99% 98% 97% 97% 96% 95% 95% 94% 93% 93% 92% 92% 91% Productie en levering 163.200 162.090 160.988 159.893 158.806 157.726 156.654 155.588 154.530 153.480 152.436 151.399 150.370 149.347 148.332 Cummulatieve kwh 163.200 325.290 486.278 646.172 804.978 962.704 1.119.357 1.274.946 1.429.476 1.582.956 1.735.392 1.886.791 2.037.161 2.186.508 2.334.840 Energielasten ontwikkeling 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Jaarlijkse stijging energiekosten: 0,93% 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Opbrengst zonnepanelen Euro 356.014 23.338 23.394 23.450 23.506 23.563 23.619 23.676 23.733 23.790 23.847 23.904 23.962 24.019 24.077 24.135 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Bancair saldo lening begin 42.008 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 rente 11.552 2.100 1.890 1.680 1.470 1.260 1.050 840 630 420 210 - aflossing 42.008 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 - Lening Bank saldo eind 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Enabler saldo lening begin 63.012 58.811 54.610 50.410 46.209 42.008 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 rente 12.602 1.575 1.470 1.365 1.260 1.155 1.050 945 840 735 630 525 420 315 210 105 aflossing 63.012 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 Lening Bank saldo eind 58.811 54.610 50.410 46.209 42.008 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 0 Opbrengsten en Kostenoverzicht Jaar 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Periode 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Opbrengst zonnepanelen 356.014 23.338 23.394 23.450 23.506 23.563 23.619 23.676 23.733 23.790 23.847 23.904 23.962 24.019 24.077 24.135 Ondersteuning enabler Verkoop installatie aan enabler 70.870 70.870 ZZON Bonus HM-klant - ZZON Admin NIET HM-klant - ZZON Werving en oprichtingskosten - Bestaande cooperatie vergoeding - Verlengstukwinstuitkering - Nieuwe zonnecooperatie administratiekosten -29.376 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 ZZON onderhoud en beheer incl accountant 58.752 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 EBITDA 177.164 17.462 17.518 17.575 17.631 17.688 17.744 17.801 17.858 17.915 17.972 18.029 18.087 18.144 18.202 89.130 Afschrijvingen 139.170 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 Rente over bankaire lening 24.155 3.676 3.361 3.046 2.731 2.415 2.100 1.785 1.470 1.155 840 525 420 315 210 105 Totaal rente en afschrijving 163.325 12.954 12.639 12.324 12.009 11.693 11.378 11.063 10.748 10.433 10.118 9.803 9.698 9.593 9.488 9.383 EBT 175.431 4.509 4.880 5.251 5.623 5.994 6.366 6.738 7.109 7.482 7.854 8.226 8.389 8.551 8.714 79.747 Belastingen 20% 35.086 902 976 1.050 1.125 1.199 1.273 1.348 1.422 1.496 1.571 1.645 1.678 1.710 1.743 15.949 Winst na Belastingen 140.345 3.607 3.904 4.201 4.498 4.795 5.093 5.390 5.688 5.985 6.283 6.581 6.711 6.841 6.971 63.797 Kasstroom (winst na belastingen + afschrijving - aflossing - rente) 5.008 5.620 6.233 6.845 7.457 8.069 8.682 9.295 9.907 10.520 15.334 15.569 15.804 16.039 72.970 Boekwaarde 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 BOEKWAARDE 210.040 200.762 191.484 182.206 172.928 163.650 154.372 145.094 135.816 126.538 117.260 107.982 98.704 89.426 80.148 70.870 Boekwaarde aan eind periode 70.870-70.870 70.870 COOP-lid 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ZZON cooperatie Investering -105.020 Verlengstukwinst - 63.797 Rendement 3.607 3.904 4.201 4.498 4.795 5.093 5.390 5.688 5.985 6.283 6.581 6.711 6.841 6.971 Zonnecooperatie IRR 2,65% -105.020 3.607 3.904 4.201 4.498 4.795 5.093 5.390 5.688 5.985 6.283 6.581 6.711 6.841 6.971 63.797 35.325 Cumulatief -105.020 101.413 97.509 93.308 88.810 84.015 78.922 73.532 67.845 61.860 55.577 48.996 42.285 35.444 28.473 NCW 3.673,85 Resultaten voor het lid Investering 105,90 "Sparen"via de coöperatie (gem. /jr) 7,80 Som via de coöperatie na 15 jaar 116,95 Korting op e-rekening na 15 jaar 600,00 Netto resultaat na 15 jaar 611,06 Netto contante waarde 442,70 Rendement (IRR) 41,02% Vergelijkbaar met een bankrente van 13,6% 37

Situatie 4: installatiegrootte = 1200 panelen, lid investeert in 3 paneeldelen Productiestaffel 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Paneelrendement 100% 99% 99% 98% 97% 97% 96% 95% 95% 94% 93% 93% 92% 92% 91% Productie en levering 163.200 162.090 160.988 159.893 158.806 157.726 156.654 155.588 154.530 153.480 152.436 151.399 150.370 149.347 148.332 Cummulatieve kwh 163.200 325.290 486.278 646.172 804.978 962.704 1.119.357 1.274.946 1.429.476 1.582.956 1.735.392 1.886.791 2.037.161 2.186.508 2.334.840 Energielasten ontwikkeling 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Jaarlijkse stijging energiekosten: 0,93% 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Opbrengst zonnepanelen Euro 356.014 23.338 23.394 23.450 23.506 23.563 23.619 23.676 23.733 23.790 23.847 23.904 23.962 24.019 24.077 24.135 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Bancair saldo lening begin 42.008 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 rente 11.552 2.100 1.890 1.680 1.470 1.260 1.050 840 630 420 210 - aflossing 42.008 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 - Lening Bank saldo eind 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Enabler saldo lening begin 63.012 58.811 54.610 50.410 46.209 42.008 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 rente 12.602 1.575 1.470 1.365 1.260 1.155 1.050 945 840 735 630 525 420 315 210 105 aflossing 63.012 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 Lening Bank saldo eind 58.811 54.610 50.410 46.209 42.008 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 0 Opbrengsten en Kostenoverzicht Jaar 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Periode 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Opbrengst zonnepanelen 356.014 23.338 23.394 23.450 23.506 23.563 23.619 23.676 23.733 23.790 23.847 23.904 23.962 24.019 24.077 24.135 Ondersteuning enabler Verkoop installatie aan enabler 70.870 70.870 ZZON Bonus HM-klant - ZZON Admin NIET HM-klant - ZZON Werving en oprichtingskosten - Bestaande cooperatie vergoeding - Verlengstukwinstuitkering - Nieuwe zonnecooperatie administratiekosten -29.376 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 ZZON onderhoud en beheer incl accountant 58.752 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 EBITDA 177.164 17.462 17.518 17.575 17.631 17.688 17.744 17.801 17.858 17.915 17.972 18.029 18.087 18.144 18.202 89.130 Afschrijvingen 139.170 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 Rente over bankaire lening 24.155 3.676 3.361 3.046 2.731 2.415 2.100 1.785 1.470 1.155 840 525 420 315 210 105 Totaal rente en afschrijving 163.325 12.954 12.639 12.324 12.009 11.693 11.378 11.063 10.748 10.433 10.118 9.803 9.698 9.593 9.488 9.383 EBT 175.431 4.509 4.880 5.251 5.623 5.994 6.366 6.738 7.109 7.482 7.854 8.226 8.389 8.551 8.714 79.747 Belastingen 20% 35.086 902 976 1.050 1.125 1.199 1.273 1.348 1.422 1.496 1.571 1.645 1.678 1.710 1.743 15.949 Winst na Belastingen 140.345 3.607 3.904 4.201 4.498 4.795 5.093 5.390 5.688 5.985 6.283 6.581 6.711 6.841 6.971 63.797 Kasstroom (winst na belastingen + afschrijving - aflossing - rente) 5.008 5.620 6.233 6.845 7.457 8.069 8.682 9.295 9.907 10.520 15.334 15.569 15.804 16.039 72.970 Boekwaarde 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 BOEKWAARDE 210.040 200.762 191.484 182.206 172.928 163.650 154.372 145.094 135.816 126.538 117.260 107.982 98.704 89.426 80.148 70.870 Boekwaarde aan eind periode 70.870-70.870 70.870 COOP-lid 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ZZON cooperatie Investering -105.020 Verlengstukwinst - 63.797 Rendement 3.607 3.904 4.201 4.498 4.795 5.093 5.390 5.688 5.985 6.283 6.581 6.711 6.841 6.971 Zonnecooperatie IRR 2,65% -105.020 3.607 3.904 4.201 4.498 4.795 5.093 5.390 5.688 5.985 6.283 6.581 6.711 6.841 6.971 63.797 35.325 Cumulatief -105.020 101.413 97.509 93.308 88.810 84.015 78.922 73.532 67.845 61.860 55.577 48.996 42.285 35.444 28.473 NCW 3.673,85 Resultaten voor het lid Investering 317,69 "Sparen"via de coöperatie (gem. /jr) 23,39 Som via de coöperatie na 15 jaar 350,86 Korting op e-rekening na 15 jaar 600,00 Netto resultaat na 15 jaar 633,18 Netto contante waarde 400,89 Rendement (IRR) 15,32% Vergelijkbaar met een bankrente van 7,6% 38

Situatie 5: installatiegrootte = 1200 panelen, lid investeert in 6 paneeldelen Productiestaffel 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Paneelrendement 100% 99% 99% 98% 97% 97% 96% 95% 95% 94% 93% 93% 92% 92% 91% Productie en levering 163.200 162.090 160.988 159.893 158.806 157.726 156.654 155.588 154.530 153.480 152.436 151.399 150.370 149.347 148.332 Cummulatieve kwh 163.200 325.290 486.278 646.172 804.978 962.704 1.119.357 1.274.946 1.429.476 1.582.956 1.735.392 1.886.791 2.037.161 2.186.508 2.334.840 Energielasten ontwikkeling 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Jaarlijkse stijging energiekosten: 0,93% 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Opbrengst zonnepanelen Euro 356.014 23.338 23.394 23.450 23.506 23.563 23.619 23.676 23.733 23.790 23.847 23.904 23.962 24.019 24.077 24.135 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Bancair saldo lening begin 42.008 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 rente 11.552 2.100 1.890 1.680 1.470 1.260 1.050 840 630 420 210 - aflossing 42.008 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 - Lening Bank saldo eind 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Enabler saldo lening begin 63.012 58.811 54.610 50.410 46.209 42.008 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 rente 12.602 1.575 1.470 1.365 1.260 1.155 1.050 945 840 735 630 525 420 315 210 105 aflossing 63.012 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 4.201 Lening Bank saldo eind 58.811 54.610 50.410 46.209 42.008 37.807 33.606 29.406 25.205 21.004 16.803 12.602 8.402 4.201 0 Opbrengsten en Kostenoverzicht Jaar 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Periode 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Opbrengst zonnepanelen 356.014 23.338 23.394 23.450 23.506 23.563 23.619 23.676 23.733 23.790 23.847 23.904 23.962 24.019 24.077 24.135 Ondersteuning enabler Verkoop installatie aan enabler 70.870 70.870 ZZON Bonus HM-klant - ZZON Admin NIET HM-klant - ZZON Werving en oprichtingskosten - Bestaande cooperatie vergoeding - Verlengstukwinstuitkering - Nieuwe zonnecooperatie administratiekosten -29.376 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 1.958 ZZON onderhoud en beheer incl accountant 58.752 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 3.917 EBITDA 177.164 17.462 17.518 17.575 17.631 17.688 17.744 17.801 17.858 17.915 17.972 18.029 18.087 18.144 18.202 89.130 Afschrijvingen 139.170 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 9.278 Rente over bankaire lening 24.155 3.676 3.361 3.046 2.731 2.415 2.100 1.785 1.470 1.155 840 525 420 315 210 105 Totaal rente en afschrijving 163.325 12.954 12.639 12.324 12.009 11.693 11.378 11.063 10.748 10.433 10.118 9.803 9.698 9.593 9.488 9.383 EBT 175.431 4.509 4.880 5.251 5.623 5.994 6.366 6.738 7.109 7.482 7.854 8.226 8.389 8.551 8.714 79.747 Belastingen 20% 35.086 902 976 1.050 1.125 1.199 1.273 1.348 1.422 1.496 1.571 1.645 1.678 1.710 1.743 15.949 Winst na Belastingen 140.345 3.607 3.904 4.201 4.498 4.795 5.093 5.390 5.688 5.985 6.283 6.581 6.711 6.841 6.971 63.797 Kasstroom (winst na belastingen + afschrijving - aflossing - rente) 5.008 5.620 6.233 6.845 7.457 8.069 8.682 9.295 9.907 10.520 15.334 15.569 15.804 16.039 72.970 Boekwaarde 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 BOEKWAARDE 210.040 200.762 191.484 182.206 172.928 163.650 154.372 145.094 135.816 126.538 117.260 107.982 98.704 89.426 80.148 70.870 Boekwaarde aan eind periode 70.870-70.870 70.870 COOP-lid 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ZZON cooperatie Investering -105.020 Verlengstukwinst - 63.797 Rendement 3.607 3.904 4.201 4.498 4.795 5.093 5.390 5.688 5.985 6.283 6.581 6.711 6.841 6.971 Zonnecooperatie IRR 2,65% -105.020 3.607 3.904 4.201 4.498 4.795 5.093 5.390 5.688 5.985 6.283 6.581 6.711 6.841 6.971 63.797 35.325 Cumulatief -105.020 101.413 97.509 93.308 88.810 84.015 78.922 73.532 67.845 61.860 55.577 48.996 42.285 35.444 28.473 NCW 3.673,85 Resultaten voor het lid IRR = 10,1% Investering 635,37 "Sparen"via de coöperatie (gem. /jr) 46,78 Som via de coöperatie na 15 jaar 701,72 Korting op e-rekening na 15 jaar 600,00 Netto resultaat na 15 jaar 666,35 Netto contante waarde 338,18 Rendement (IRR) 8,40% Vergelijkbaar met een bankrente van 4,9% 39

Eerdere uitstap van leden Onderstaande cijfers zijn gebaseerd op het model van een installatie van 840 panelen. De boekwaarde van de installatie wordt o.a. gebruikt om de paneelwaarde te berekenen als een lid zou uitstappen. Indien een lid zijn paneeldelen kwijt wil, worden de panelen door de coöperatie gekocht tegen de boekwaarde van het einde van dat jaar. Voorbeeld: De heer Jansen wil zijn panelen na vier jaar, vijf maanden en twee dagen verkopen. De boekwaarde wordt berekend in jaar 2020: 50% * 117.750 / 840 = circa 70,- excl. BTW (circa 85 incl. BTW) NB: We rekenen met 50% van de waarde, omdat de prijs van de paneeldelen is gebaseerd op de investering van de leden/de coöperatie, en deze bedraagt 50% van de investering. Boekwaarde 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 BOEKWAARDE 151.288 144.580 137.873 131.165 124.458 117.750 Boekwaarde aan eind periode 50.674-50.674 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 111.042 104.335 97.627 90.920 84.212 77.504 70.797 64.089 57.382 50.674 50.674 Figuur 14: boekwaarde installatie Voorbeeld Stel: de heer Jansen stapt uit na vier jaar, 5 maanden en 2 dagen. Hoe ziet zijn verdienmodel er dan uit? Zoals aangegeven wordt de boekwaarde bepaald voor het einde van het jaar, dus voor 5 jaar Huismerk Energie geeft een bijdrage naar rato per maand, dus voor 4 jaar en 5 maanden 8 De bijdrage van de coöperatie kan op dagbasis naar rato worden berekend, dus voor 4 jaar en (5*30+2=) 152 dagen Boekwaarde installatie na vijf jaar (zie bovenstaande figuur) = 117.750 Waarde paneeldeel: 50%*117.750 / 840 = 70,09 84,81 6 panelen: 508,85 Winst van paneeldeel 9 = 4 jaar, 5 maanden lang de som van bijdragen op energierekening ( 40,-/jaar) + 4 jaar, 5 maanden en 2 dagen lang het rendement van de coöperatie = 4*40 + 5/12 * 40 + 96,74 (zie kasstromen t/m jaar 4) +152/365 * 28,02 = 285,08 Investering in 6 paneeldelen: 653,78 Netto opbrengst na 4 jaar, 5 maanden en 2 dagen = huidige waarde panelen + winst investering = = 508,85 + 285,08-653,78 = 140,51 8 Zie voor de bepaling van de bijdragen aan het lid het hoofdstuk Facturering, administratie en incasso en de paragraaf kalenderjaar en contractjaar 9 Zie voor de bepaling van de bijdragen aan het lid het hoofdstuk Facturering, administratie en incasso en de paragraaf kalenderjaar en contractjaar 40

Model leden bij andere tarieven van de energieleverancier Leden hebben de keuze voor drie contracten in combinatie met de investering in paneeldelen: flexibel ( 0,0594 / kwh), 1 jaar Vast ( 0,053 / kwh) en 3 jaar Zeker ( 0,0510 / kwh), waarbij voor het laatste contract ook nog een bedrag van eenmalig 150,- wordt toegevoegd. In ons model is uitgegaan van de middenweg van 0,0530 (1 jaar vast tarief). Deze variant is hieronder uitgezet tegen de twee andere varianten voor een installatiegrootte van 840 panelen en een investering in 6 panelen per lid: Flexibel 1 jaar vast 3 jaar vast 10 Tarief ( /kwh) 0,0594 0,0530 0,0510 Resultaat na 15 jr ( ) 791,66 716,74 1.443,34 Vergl. bankrente (%) 5,4 5,1 8,1 Rendement (IRR, %)) 9,6 8,8 16,87 Netto contante waarde ( ) 429,63 372,27 933,86 Kasstromen flexibel Productiestaffel 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Paneelrendement 100% 99% 99% 98% 97% 97% 96% 95% 95% 94% 93% 93% 92% 92% 91% Productie en levering 120.960 120.137 119.321 118.509 117.703 116.903 116.108 115.318 114.534 113.755 112.982 112.214 111.451 110.693 109.940 Cummulatieve kwh 120.960 241.097 360.418 478.927 596.630 713.533 829.641 944.960 1.059.494 1.173.250 1.286.231 1.398.445 1.509.896 1.620.588 1.730.528 Energielasten ontwikkeling 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Jaarlijkse stijging energiekosten: 0,99% 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,13 1,14 1,15 Opbrengst zonnepanelen Euro 276.979 18.071 18.127 18.183 18.238 18.295 18.351 18.407 18.464 18.520 18.577 18.634 18.692 18.749 18.807 18.864 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Bancair saldo lening begin 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 0 0 0 0 rente 8.321 1.513 1.362 1.210 1.059 908 756 605 454 303 151 0 0 0 0-0 aflossing 30.258 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 - Lening Bank saldo eind 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 0 0 0 0 0 Leningen 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Enabler saldo lening begin 45.386 42.361 39.335 36.309 33.283 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 rente 9.077 1.135 1.059 983 908 832 756 681 605 530 454 378 303 227 151 76 aflossing 45.386 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 3.026 Lening Bank saldo eind 42.361 39.335 36.309 33.283 30.258 27.232 24.206 21.180 18.155 15.129 12.103 9.077 6.052 3.026 0 Opbrengsten en Kostenoverzicht Jaar 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Periode 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Opbrengst zonnepanelen 276.979 18.071 18.127 18.183 18.238 18.295 18.351 18.407 18.464 18.520 18.577 18.634 18.692 18.749 18.807 18.864 Ondersteuning enabler Verkoop installatie aan enabler 50.674 50.674 ZZON Bonus HM-klant - ZZON Admin NIET HM-klant - ZZON Werving en oprichtingskosten - Bestaande cooperatie vergoeding - Verlengstukwinstuitkering - Nieuwe zonnecooperatie administratiekosten -20.563 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 1.371 ZZON onderhoud en beheer incl accountant 41.126 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 2.742 EBITDA 142.107 13.959 14.014 14.070 14.126 14.182 14.238 14.294 14.351 14.408 14.465 14.522 14.579 14.636 14.694 65.426 Afschrijvingen 100.614 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 6.708 Rente over bankaire lening 17.398 2.648 2.421 2.194 1.967 1.740 1.513 1.286 1.059 832 605 378 303 227 151 76 Totaal rente en afschrijving 118.012 9.355 9.128 8.901 8.674 8.447 8.220 7.994 7.767 7.540 7.313 7.086 7.010 6.935 6.859 6.783 EBT 147.951 4.604 4.886 5.169 5.452 5.734 6.018 6.301 6.584 6.868 7.152 7.436 7.569 7.702 7.835 58.643 Belastingen 20% 29.590 921 977 1.034 1.090 1.147 1.204 1.260 1.317 1.374 1.430 1.487 1.514 1.540 1.567 11.729 Winst na Belastingen 118.361 3.683 3.909 4.135 4.361 4.588 4.814 5.041 5.268 5.494 5.722 5.949 6.055 6.161 6.268 46.914 Kasstroom (winst na belastingen + afschrijving - aflossing - rente) 4.717 5.170 5.623 6.076 6.530 6.983 7.437 7.890 8.344 8.798 12.278 12.460 12.642 12.824 53.546 Boekwaarde 15 jaar 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 BOEKWAARDE 151.288 144.580 137.873 131.165 124.458 117.750 111.042 104.335 97.627 90.920 84.212 77.504 70.797 64.089 57.382 50.674 Boekwaarde aan eind periode 50.674-50.674 50.674 COOP-lid 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ZZON cooperatie Investering -75.644 Verlengstukwinst - 46.914 Rendement 3.683 3.909 4.135 4.361 4.588 4.814 5.041 5.268 5.494 5.722 5.949 6.055 6.161 6.268 Zonnecooperatie IRR 4,39% -75.644 3.683 3.909 4.135 4.361 4.588 4.814 5.041 5.268 5.494 5.722 5.949 6.055 6.161 6.268 46.914 42.717 Cumulatief -75.644 71.961 68.052 63.917 59.556 54.968 50.154 45.114 39.846 34.352 28.630 22.681 16.626 10.465 4.197 NCW 10.665,57 10 In deze variant zit een bijdrage van Huismerk Energie van 150,- in drie jaar inbegrepen. 41

Bijlage 6: Statuten ZZON Coöperatie Gouden Leeuw U.A. 42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

Bijlage 7: Samenwerkingsafspraken ZZON BV en Huismerk Energie 54