Vergelijkingstest Airconditioners in het lab Reisemobil International 06/2014 Meer comfort voor onderweg
Klimaatverandering Van Karsten Kaufmann Dakairco s voor campers zijn erg in de mode. Maar welk apparaat koelt het beste? Dometic, Telair en Truma durven een veeleisende vergelijkingstest in de klimaatkamer aan. Zweten is verleden tijd. Tegenwoordig kan men overal van een aangenaam klimaat genieten. Daarom kiezen steeds meer camperrijders voor een krachtige airconditioner in hun kampeerauto. Vooral dakairco s zijn erg in de mode. Geen wonder: ze passen exact in de 40 op 40 centimeter grote uitsparing van een klein dakraam en kunnen dan ook snel en goedkoop worden gemonteerd. Voor verschillende camperlengten bieden de fabrikanten hun airconditioners in diverse vermogensklassen aan. REISEMOBIL INTERNATIONAL selecteerde voor een vergelijkingstest drie dakairco s voor campers met een lengte van ongeveer zeven meter: de Dometic Freshjet 2200, de Telair Silent 7300H en de Truma Aventa Comfort. Alle drie deze apparaten werken met compressortechniek, kosten rond de 2.000 euro en koelen met een vermogen van 2.100 tot 2.400 watt. Om een optimale vergelijking mogelijk te maken, deed REISEMOBIL INTERNATIONAL een beroep op het onafhankelijke keuringsinstituut EDAG in Fulda. In de klimaatkamer van deze specialist op het gebied van keuringstechniek en voertuigontwikkeling moesten de drie apparaten zich bewijzen onder de klimaatomstandigheden van een zomer in Triëst, dit wil zeggen bij een gemiddelde temperatuur van 35 graden Celsius en een relatieve luchtvochtigheid van 55 procent. Alle apparaten werden boven de dinette in een Bürstner Nexxo T 690 fifty-five geïnstalleerd. Aanvullend bij deze test vergeleek REISEMOBIL INTERNATIONAL in de klimaatkamer van Truma het prestatievermogen van de Truma Aventa Comfort met compressortechniek en de Ebercool Holiday 3 van Eberspächer met verdamperkoeling. Gelijkwaardige systemen? Meer informatie en de resultaten van deze interessante tests leest u op pagina 8. Welke eigenschappen kenmerken een goede airconditioner? Gaat het gewoon om een hoog koelvermogen? Verre van dat! Autofabrikanten investeren veel tijd en geld om krachtige airco s voor luxueuze personenauto s te ontwikkelen, die met een piekvermogen van zes tot acht kilowatt binnen enkele minuten voor een aangenaam klimaat in het relatief kleine interieur zorgen. Hierbij moet de temperatuur zo snel mogelijk worden verlaagd, terwijl de lucht wordt ontvochtigd en dit zonder ijskoude lucht op de bestuurder te blazen. In welke omstandigheden een mens zich daadwerkelijk goed voelt, ziet u in de grafiek comfortzone op pagina 3. In campers hebben airconditioners het veel zwaarder dan in personenauto s. De compressor wordt hier niet aangedreven door een krachtige motor en piekwaarden van twee tot drie kilowatt koelvermogen zijn al buitengewoon goed. Bovendien moet de airco niet slechts drie kubieke meter lucht afkoelen, maar 25 of meer. En dit terwijl via de grote ruiten het enorme verwarmingsvermogen van de zonne-energie op het binnenklimaat inwerkt met ongeveer één kilowatt per vierkante meter. Opmerkelijk. Het is een van de redenen waarom slimme camperrijders hun voertuig in de schaduw parkeren, om optimaal van het koeleffect van de airconditioner te profiteren. Hoe veelzijdiger de luchtstroom aan de luchtverdeler kan worden ingesteld, hoe nauwkeuriger de koude lucht in de camper kan worden verdeeld. Temperatuurverlaging en luchtontvochtiging zijn dus de belangrijkste factoren die een krachtige airco kenmerken. Het is echter belangrijk dat de binnenruimte verstandig, en niet gewoonweg maximaal wordt afgekoeld. Specialisten raden aan om de lucht in de kampeerauto tot maximaal zes à zeven graden onder de buitentemperatuur af te koelen. Ook REISEMOBIL INTERNATIONAL houdt zich in zijn tests aan deze aanbeveling (zie tekstkader op pagina 4). De aanbeveling geldt ook bij een tropische buitentemperatuur van 38 graden! Eigenlijk zou de airco bij zulke temperaturen de binnenlucht ten minste 12 graden moeten afkoelen om waarden in de comfortzone te bereiken. Zo zou men zich in de camper weliswaar kiplekker voelen, maar de veelvuldige afwisseling tussen het buiten- en binnenklimaat zou enorm belastend zijn voor de bloedsomloop en het immuunsysteem. De comfortzone is met andere woorden een optimale situatie, maar in de kampeerauto niet onvoorwaardelijk het na te streven doel. In de test worden de airconditioners ingezet om de temperatuur in de Bürstner met zes graden te verlagen. Dit doen de apparaten met zeer verschillende resultaten. Truma s Aventa slaagt met grote voorsprong in slechts 30 minuten in deze koeltest. Dometic heeft er bijna twee uur voor nodig en Telair blijft met meer dan drie uur ver achter. Op het gebied van ontvochtiging leveren alle deelnemers bevredigende waarden af. Bij alle andere tests tekent zich een nek-aan-nekrace tussen Truma en Dometic af. De Silent 7300H van Telair daarentegen is niet opgewassen tegen de beide, krachtigere apparaten van Truma en Dometic. Samenvattend: De Dometic is lichter, compacter en stiller dan zijn concurrenten en is door zijn aanzienlijk kortere stroompieken bij het starten minder belastend voor de zekeringen op de parkeerplaats of camping. De Truma biedt dan weer een uitgekiend systeem om de luchtstroom in het voertuig te verdelen en te regelen, zonder dat hiervoor ingewikkelde kennis vereist is ook technisch weinig onderlegde mensen begrijpen de werking van de regelaars snel. Op het gebied van uitrusting zijn Truma en Dometic elkaars 2 REISEMOBIL INTERNATIONAL 6/2014
gelijke. De starttijden kunnen bij beide apparaten worden geprogrammeerd en de menu s van de afstandsbediening zijn duidelijk en overzichtelijk. Zo beginnen beide apparaten bij geprogrammeerde starttijden de camper al af te koelen vóór de camperrijder van zijn excursie terug is. Een functie die bij de Telair overigens ontbreekt. Wie komt dan uiteindelijk als de winnaar uit de bus? Temperatuur Zo test en beoordeelt Reisemobil International Een gestandaardiseerde vergelijkingstest van airconditioners met compressortechniek voor kampeerauto s is alleen onder gestandaardiseerde testvoorwaarden mogelijk. Temperatuur ( C) Absolute luchtvochtigheid (g/m 3 ) Tijd in uren Luchtvochtigheid Tijd in uren REISEMOBIL INTERNATIONAL liet de test uitvoeren door het onafhankelijke keuringsinstituut EDAG in Fulda. EDAG is een dienstverlener voor de auto-industrie en gespecialiseerd in het testen en ontwikkelen van onderdelen, modellen en complete voertuigen voor verschillende autofabrikanten. Met 1.500 medewerkers in Fulda en meer dan 70 internationale vestigingen is EDAG wereldwijd een van de meest gerenommeerde dienstverleners voor de auto-industrie. Voor de test stelde Bürstner een Nexxo T 690 fifty-five ter beschikking, een halfintegraal met twee eenpersoonsbedden achteraan. De Bürstner werd voor het begin van de test uitgerust met zeven gecombineerde meetsensoren (luchtvochtigheid en temperatuur): telkens één aan het hoofdeinde van de bedden, één op hoofdhoogte tussen de bedden, één in het midden van de woonruimte, één in het midden van de zitbank en telkens één op hoofdhoogte aan de bestuurder- en bijrijdersstoel. Elke airconditioner werd door een technicus van de fabrikant geïnstalleerd en ingesteld om een optimale luchtverdeling en afkoeling te garanderen. Na het installeren en instellen werd de EDAG-klimaatkamer s nachts tot 35 graden en een relatieve luchtvochtigheid van 55 procent verwarmd. Om in deze periode een zo gelijkmatig mogelijke verwarming van de Bürstner te garanderen, bleven alle ramen en deuren van de kampeerauto s nachts geopend. Elke geïnstalleerde airconditioner moest deze nachtelijke opwarmfase doorlopen. Voor de start van elke test werden s ochtends alle ramen en deuren van de Nexxo gesloten en werd de klimaatkamer constant op een temperatuur van 35 graden Celsius en een relatieve luchtvochtigheid van 55 procent gehouden. De test startte altijd met de cooldowntest: de apparaten moesten bewijzen hoe snel ze de binnentemperatuur verlaagden. Comfortzone Stroomverbruik (A) Stroomverbruik Relatieve luchtvochtigheid (%) Tijd in uren Temperatuur ( C) In de rood omrande zone voelt een mens zich kiplekker, in de blauwe nog net goed. Voor de gezondheid mag de binnenruimte tot maximaal zes graden onder de buitentemperatuur worden afgekoeld. REISEMOBIL INTERNATIONAL 6/2014 3
Welk testcriterium telt hoe zwaar mee? De ene ster is de andere niet Naargelang de weging van de betreffende deeltest worden beoordelingssterren met verschillende waarden in het eindresultaat opgenomen. Het koelvermogen telt voor 24 procent in het totale resultaat mee, elke beoordelingsster is dus 4,8 punten waard. Het gewicht telt voor 8 procent mee, elke ster verhoogt het eindresultaat dus met 1,6 punten. Gewicht 8 procent Bij het criterium gewicht is er een verschil van 4,8 kilogram tussen de lichtste Dometic en de Telair. Dat is een afwijking van meer dan 10 procent en dus een gewichtsverschil waar bij de beoordeling rekening mee moet worden gehouden. Afmetingen op het dak 8 procent De grootte van de airconditioner op het dak bepaalt of een model bij een kampeerauto kan worden geïnstalleerd of niet. Bij voldoende ruimte zijn de afmetingen daarentegen volkomen onbelangrijk. Hoogte luchtverdeler binnen 10 procent Een hoge luchtverdeler vermindert de stahoogte en kan het openen van deuren (badkamer) hinderen. Bovendien ziet een lomp frame er weinig fraai uit. Aanloopstroom 10 procent De hoogte en duur van de aanloopstroom bepalen of de zekering van de camping of parkeerplaats standhoudt of niet. Bij een kortere en vlakkere aanloopstroom zou de zekering het kunnen begeven. Dit hoeft echter niet per se het geval te zijn. Het hangt vooral af van de ingebouwde zekering en kwaliteit van de installatie. Stroomverbruik 8 procent In deze vermogensklasse is een volledig onafhankelijke werking nauwelijks mogelijk bij aansluiting op een contactdoos bespaart een laag verbruik echter veel geld. Geluidsniveau 12 procent Met name s nachts is het geluidsniveau van de airconditioner een belangrijk aspect. Binnen in de camper vallen de geluiden van de compressor en luchtverdeler gedeeltelijk samen. Subjectief beoordeeld, gelijken de geluiden van alle drie de apparaten sterk op elkaar. Hierdoor is een beoordeling van het geluidsniveau in db(a) probleemloos mogelijk. Belangrijk: twee db(a) is een hoorbaar verschil, drie db(a) komt neer op een verdubbeling van de geluidssterkte. Luchtverdeling 20 procent Samen met het koelvermogen het belangrijkste criterium bij alle beoordelingen. Hoe goed lukt het om de luchtverdeling van de airco af te stemmen op het interieur van de kampeerauto en de individuele eisen van de camperrijder? Kunnen de luchthoeveelheid en uitblaashoek worden aangepast, kan de luchtstroom veeleer puntsgewijs of waaiervormig worden ingesteld? Koelvermogen 24 procent Hoe snel koelt het apparaat de binnenruimte met zes graden af? Dit aspect is met afstand het belangrijkste bij alle beoordelingen. Het weegt overeenkomstig zwaar. Verwarmingsvermogen: De verschillende verwarmingsvermogens van de airconditioners spelen geen rol in het eindresultaat, omdat warmtepompen (Telair, Truma) en een verwarmingselement (Dometic) moeilijk te vergelijken voordelen bieden. De Aventa kan via het nieuwe display CP plus van de combiverwarming worden bediend. De Truma Aventa en Dometic Freshjet zijn in deze uitgebreide test aan elkaar gewaagd. Beide apparaten behalen ongeveer 90 van de 100 punten en verdienen dan ook het predicaat excellent. De Truma Aventa scoort echter duidelijk beter op het gebied van koelvermogen en luchtverdeling. Omdat deze tests voor airco s beslissend zijn, mag hij zich de nipte winnaar van deze vergelijkingstest noemen. Gefeliciteerd! Op een mooie tweede plaats: de Dometic Freshjet 2200. Met zijn sterke prestatie blijft hij voor sommige camperrijders de eerste keuze. Bijvoorbeeld wanneer er slechts weinig ruimte op het dak beschikbaar is of wanneer een minimaal geluidsniveau s nachts in de woonruimte een beslissende rol speelt. Deze prestatie beloont REISEMOBIL INTERNATIONAL met een kooptip. Klimaat, het vervolg: Lees in de volgende uitgave van REISEMOBIL INTERNATIONAL wetenswaardigheden over de werking van airconditioners en waarom bankairco s een aantrekkelijk alternatief voor dakairco s kunnen zijn. Welke airconditioner is geschikt voor volledig onafhankelijke campers en voor wie zijn minder krachtige apparaten een tip? Meer hierover in de juli-uitgave. 4 REISEMOBIL INTERNATIONAL 6/2014
Testverslag Dometic Freshjet 2200 Testverslag Truma Aventa Comfort Dometic heeft in zijn Freshjet-lijn veel knowhow op het gebied van moderne klimaattechniek verwerkt. Zo zijn de technici erin geslaagd het met afstand kleinste apparaat in deze vermogensklasse te presenteren. Slechts 0,44 vierkante meter heeft de kleine Freshjet op het dak nodig, terwijl de Truma Aventa een relatief aanzienlijke 0,66 vierkante meter in beslag neemt. De compacte afmetingen weerspiegelen zich ook in het gewicht. Bij de Dometic geven de cijfers van de digitale weegschaal 32 kilogram aan, de Truma legt 1,7 kilogram meer op het dak. Terwijl de deelnemers op het gebied van stroomverbruik aan elkaar gewaagd zijn, is de Dometic bij de aanloopstroom duidelijk de beste. De oscilloscoop geeft bij het inschakelen van elk apparaat weliswaar telkens ongeveer 25 ampère aan, maar bij de Dometic slechts voor 65 milliseconden. Bij de Aventa blijft de piekstroom 100 milliseconden actief. De Freshjet belast de zekering dus korter. Naargelang het type zekering op de parkeerplaats of camping kan dit de beslissende factor zijn of de zekering springt of niet. De Dometic scoort nog op een ander punt veel beter dan zijn concurrenten: hij is de stilste. Met name in de nachtmodus verstomt de ventilator tot een stil geruis. Dat het verschil bij de beoordeling van het geluid toch zo klein is, komt door de extra functie van de Aventa, die in de nachtmodus de ventilator van de koelmachine op het dak op een lagere stand zet en zo de zenuwen van de buren spaart. Gevoelige en uiteindelijk beslissende punten verliest de Dometic Freshjet in de beoordeling van de luchtverdeling en het koelvermogen. In deze beide, voor airconditioners belangrijke beoordelingscriteria, neemt de Truma een voorsprong. Zo biedt de geteste luchtverdeler Chillout, naast de luchtmonden die naar voren en achteren gericht zijn, ook twee luchtmonden die naar beneden blazen. Een positief effect voor een bijzonder homogene luchtafkoeling toont de test echter niet aan. Integendeel, de achterste meetsensoren aan het bed melden een vertraagde afkoeling achteraan. De uitstroomgeometrie van alle mondstukken ligt bij de Dometic vast, alleen de luchthoeveelheid kan aan de mondstukken worden geregeld. De grootste puntenaftrek incasseert de Dometic in de beoordeling van het koelvermogen. Om de binnentemperatuur van de Bürstner Nexxo zes graden te verlagen, heeft de Freshjet een uur en 48 minuten nodig. Ter vergelijking: de Truma Aventa slechts 30 minuten. Naast de harde laboratoriumcijfers: al na enkele minuten heeft de Dometic de binnenruimte aanzienlijk ontvochtigd en stroomt voelbaar koele lucht door de kampeerauto. Zo zorgt ook deze airconditioner al na enkele minuten voor een duidelijk aangenamere situatie. Conclusie Dometic Wie een compacte en buitengewoon stille dakairco wenst, kan niet om de lichte Dometic Freshjet 2200 heen. Het koelvermogen is goed, maar bereikt geen topwaarden. Tel.: +49 2572 879195, www.my-caravanning.com De Truma Aventa Comfort overtuigt bij de belangrijkste eigenschappen van een airconditioner: de luchtstroom kan variabel worden aangepast aan verschillende indelingen en individuele behoeften en de binnenruimte wordt overtuigend snel afgekoeld. Nominaal ligt zijn koelvermogen met 2.400 watt slechts 200 watt boven het vermogen van de Dometic Freshjet. Een relatief klein verschil, dat de dominantie van de Truma op het gebied van het koelvermogen, het belangrijkste beoordelingscriterium, in de verste verte niet verklaart. In de test werden de technici van de bedrijven gevraagd om de luchtverdelers in te stellen volgens de behoeften van de specifieke indeling van de camper. Een opdracht waarin de Met 45 millimeter de platste luchtverdeler in de test. De luchtstroom is veelzijdig instelbaar, een beslissend voordeel van de Aventa. Truma-technicus, dankzij de veelzijdige instelmogelijkheden aan de luchtverdeler van de Aventa, bijzonder goed geslaagd bleek te zijn. Zo geven alle zeven de meetsensoren in de kampeerauto een gelijkmatige, homogene afkoeling in de binnenruimte aan. De Aventa koelt de binnenruimte binnen slechts 34 minuten zes graden af tot 29 graden. De relatieve luchtvochtigheid daalt tot 42,95 procent, de absolute tot 10,62 gram water per kubieke meter lucht wat een aanzienlijke ontvochtiging van de lucht betekent. Op het gebied van gewicht, hoogte van de aanloopstroom en benodigde ruimte op het dak doet de REISEMOBIL INTERNATIONAL 6/2014 5
geluidsniveau, luchtverdeling en koelvermogen, nemen de modernere apparaten van Dometic en Truma een voorsprong. Zo slaagt de Telair er maar net in om de gewenste temperatuur van 29 graden Celsius in de binnenruimte te bereiken. Ongeacht de objectieve meetwaarden bereikt ook de Telair, subjectief waargenomen, een duidelijk voelbare afkoeling en ontvochtiging van de binnenruimte. Bij de geluidsniveaumeting daarentegen leggen de concurrenten de lat te hoog voor de Telair. Op de laagste ventilatorstand brommen de hoorbaar ruwer lopende compressor en de ventilator meer dan 10 decibel luider dan de stille Dometic. Een zeer duidelijk te horen verschil, vooral ook s nachts. De menu s en bediening van de Telair zijn gewoon eenvoudig en gemakkelijk te begrijpen. Wie van een airconditioner ook een krachtige verwarmingsfunctie verwacht, vindt deze bij de Telair: de geïntegreerde warmtepomp verwarmt bij buitentemperaturen tot ongeveer vier graden met 2.300 watt. Aventa comfort Truma onder voor de Dometic, die in deze criteria superieur is. Ook is de Aventa met bijna drie decibel meer duidelijk luider in de nachtmodus. Wel reduceert de Aventa in deze modus het geluid van de blazer op het dak, wat de lieve vrede met de buren op de parkeerplaats bewaart een pluspunt in de geluidsniveaumeting. Een ander voordeel: de Aventa kan via het nieuwe display CP Plus van de combiverwarming worden bediend. Conclusie Telair De Telair Silent 7300H is niet opgewassen tegen de sterke concurrenten van Dometic en Truma. Met zijn aantrekkelijke prijs en voldoende potentieel voor een voelbare afkoeling van de binnenruimte, een tip voor prijsbewuste kopers die zich niet aan het lawaai storen. Tel.: +49 8921 129995, www.supporttelecogroup.com Conclusie Truma Met zijn excellente koelvermogen en uitstekende variabele luchtverdeelsysteem is de Truma Aventa Comfort de nipte, maar verdiende winnaar van deze test. Tel.: +49 89 46172020, www.truma.com Testverslag Telair Silent 7300H Met een verkoopprijs van 1.600 euro biedt Telair de veruit goedkoopste, maar met 2.100 watt tenminste nominaal ook zwakste airconditioner in de test aan. In principe had Telair ook de 2.350 watt sterke Silent 8300H aan de test kunnen laten deelnemen. Afgezien van het koelvermogen is deze laatste airco technisch grotendeels identiek met het kleinere apparaat en is zijn prijs met 1.760 euro nagenoeg dezelfde als die van zijn concurrenten. Een afstandsbediening is standaard bijgeleverd, maar in tegenstelling tot de Dometic en Truma biedt de Silent geen programmering van de starttijd. In de tests blijft de Telair achter bij de apparaten van Dometic en Truma. Voor geen van de acht criteria slaagt de Silent erin als de betere uit de bus te komen. Alleen wat de afmetingen en het stroomverbruik betreft, is hij aan zijn concurrenten gewaagd. Vooral bij de drie belangrijkste criteria, met name Hightech simuleert zweten Mogen wij aan u voorstellen: Eddy. Niet de sympathieke man op de achtergrond, dat is Matthias Schultheiß, ingenieur bij EDAG. Eddy is de vreemde technische constructie op de voorgrond. Zijn taak? Zweten. Eddy werd ontwikkeld om klimaatstoelen te testen en te optimaliseren. Zijn oppervlak kan zweten en tegelijk registreren waar hij zijn vocht en hitte het beste kwijtraakt. In de test van REISEMOBIL INTERNATIONAL moet de dikke Eddy, die toch 75 kilogram weegt, registreren of hij puntsgewijs koude plaatsen waarneemt. Dus door de airconditioner puntsgewijs wordt aangeblazen. Een ongewenst effect, omdat een camperrijder deze koude luchtstroom als onaangenaam zou ervaren. Positief: in de test voelt Eddy zich bij alle airco s even goed. Eddy s sensoren geven een relatief homogene afkoeling van de voorzijde van het lichaam aan. 6 REISEMOBIL INTERNATIONAL 6/2014
Beoordeling van de airconditioners met compressor in de vergelijkingstest Fabrikant/apparaat Dometic Freshjet 2200 Telair Silent 7300H Truma Aventa Comfort Prijs* (apparaat/luchtverdeler) 2.029 euro compleet 1.600 euro compleet 1.998 euro compleet (1.799/230 euro) Afstandsbediening/timerfunctie ja/ja ja/nee ja/ja Max. koelvermogen 2.200 watt/7.500 BTU/h 2.100 watt/7.200 BTU/h 2.400 watt/8.200 BTU/h Max. verwarmingsvermogen (systeem) 1.200 watt (elektr. verw.el.) 2.300 watt (warmtepomp) 1.700 watt (warmtepomp) Aanbevolen lengte camper max. 7,0 meter max. 7,0 meter max. 7,5 meter Gewicht 32,0 kg 36,8 kg 33,7 kg 8 procent PUNTEN 8 4,8 6,4 Afmetingen op het dak 562 x 232 x 787 mm 650 x 235 x 980 mm 660 x 251 x 1.008 mm 8 procent PUNTEN 8 4,8 4,8 Hoogte luchtverdeler binnen 47 mm 65 mm 45 mm 10 procent PUNTEN 10 6 10 Aanloopstroom 25,1 A/65 ms 27,4 A/140 ms 25,2 A/100 ms 10 procent PUNTEN 10 6 7 Stroomverbruik per ventilatorstand 1,07/1,06/0,95/1,01 kwh 1,34/1,20/1,19 kwh 1,17/1,05/0,94/0,94 kwh 8 procent PUNTEN 8 6,4 8 1. 56,7 db (A) 1. 59,2 db (A) Geluidsniveau 2. 52,1 db (A) 1. 64,1 db (A) 2. 50,8 db (A) (60 meetwaarden per minuut beoordeelt 3. 46,2 db (A) 2. 58,0 db (A) 3. 48,6 db (A) gemiddelde voor elke ventilatorstand) 4. 43,8 db (A) 3. 57,7 db (A) 4. 46,7 db (A) 12 procent PUNTEN 12 6 9,6 Luchtverdeling vaste geometrie van de vier uitlaatopeningen: naar voren en achteren, twee naar beneden, luchthoeveelheid regelbaar luchthoeveelheid en uitblaas hoek slechts tegelijk regelbaar, twee uitlaatopeningen: naar voren en achteren verdeling, hoeveelheid en uitblaashoek naar voren en achteren individueel instelbaar 20 procent PUNTEN 16 16 20 Koelvermogen (snelle en gelijkmatige verdeling in de camper) 24 procent PUNTEN 16,8 14,4 24 TOTAAL AANTAL PUNTEN 88,8 65,6 89,8 REISEMOBIL INTERNATIONAL 6/2014 7
Conceptvergelijking: airco met compressor versus koelsysteem met verdamper Welk systeem presteert wat? Dometic, Truma en Telair zetten bij hun airconditioners uitsluitend compressortechniek in. Eberspächer daarentegen maakt bij de Ebercool Holiday 3 gebruik van de verdamperkoeltechniek. De koelapparaten voor dakmontage lijken op het eerste gezicht sterk op elkaar, maar binnenin is de techniek fundamenteel verschillend. Beide systemen worden gemonteerd in een dakopening van bijvoorbeeld 40 x 40 centimeter, de gebruikelijke grootte van een Mini-Heki. Dit gaat bijzonder vlot, een geoefende monteur heeft er slechts een dik halfuur voor nodig. Terwijl hij afsluitend bij de airco met compressor nog slechts een dunne stroomkabel hoeft te leggen, vraagt het installeren van de vingerdikke slang naar de verswatertank bij der Ebercool Holiday aanzienlijk meer tijd en moeite. Dit vertaalt zich in hogere montagekosten en relativeert sterk het prijsvoordeel van 300 euro bij het 1.670 euro kostende apparaat. Ebercool Holiday 3 in de test Verdampersystemen verdampen water, onttrekken daarbij warmte aan de lucht en koelen deze zo af. Hoe droger de aangezogen omgevingslucht, hoe groter het afkoelende effect. Door de naar binnen geblazen lucht stijgt in de binnenruimte echter voortdurend de luchtvochtigheid. Dit is veeleer een ongewenst effect, omdat op deze manier alleen in uitzonderlijke gevallen waarden in de comfortzone (zie pagina 3) worden bereikt bijvoorbeeld bij extreem droge klimaatomstandigheden met een relatieve luchtvochtigheid van 10 tot 25 procent. Deze waarden beleven wij in Nederland, Duitsland, Italië, Frankrijk of Spanje slechts zelden. In de test van REISEMOBIL INTERNATIONAL is de klimaatkamer ingesteld op een buitentemperatuur van 35 graden en een relatieve luchtvochtigheid van 50 procent. Dit zijn gematigde zomerwaarden voor Europa, s avonds stijgt de luchtvochtigheid hier snel tot ver boven de 75 procent. Tijdens de test bereikt de Ebercool een afkoeling van de binnenruimte van ongeveer vier graden of, correcter uitgedrukt, vier Kelvin. De luchtvochtigheid in de kampeerauto is op dit ogenblik, ondanks een iets geopend raam, drukkend hoog. Wanneer de uitvoerders van de test de dakluiken en ramen wat meer openen, daalt weliswaar de luchtvochtigheid in de camper, maar klimt in geen tijd ook de temperatuur aan de zeven meetsensoren in het voertuig weer tot nagenoeg de beginwaarde. Dan is het aangenamer om in de licht koele luchtstroom te verblijven. Wie de monden zo instelt, dat zijn of haar lichaam direct of licht indirect wordt aangeblazen, voelt de koele bries en daardoor een merkbare, zij het geringe verlichting. Op een voor sommige camperrijders essentieel punt scoort de Ebercool: bij voldoende accureserves kan hij op het 12V-boordnet werken, zowel bij stilstand als tijdens het rijden. Bij een laag ventilatorvermogen zuigt hij tussen twee en vier ampère uit de accu s. Aantrekkelijke waarden voor volledig onafhankelijke campers. + werkt op 12 volt + werkt ook tijdens het rijden + matig koelvermogen bij zeer lage luchtvochtigheid + laag gewicht op het dak +/ dakluik (belangrijk) en ramen/deuren mogen en moeten geopend blijven +/ zuigt altijd buitenlucht aan, geen circulatie van de binnenlucht duidelijke afkoeling van de volledige binnenruimte slechts bij een extreem droog klimaat mogelijk heeft per uur tot twee liter water uit de verswatertank nodig bij hoge luchtvochtigheid alleen ventilatorfunctie zinvol, koelfunctie nagenoeg zonder effect verhoogt de luchtvochtigheid in de camper, daarom op geen enkel moment ontvochtiging van de lucht mogelijke besmetting van het drinkwater door het verdamperoppervlak niet uitgesloten Truma Aventa in de test Eenmaal ingeschakeld, blaast de Truma Aventa al na enkele seconden koele lucht in de kampeerauto. Wie in de buurt van de luchtverdeler zit of staat, neemt ogenblikkelijk een duidelijke verlichting waar. Afkoeling en luchtontvochtiging lopen bij het compressorapparaat parallel. Het doel van de techniek is om de temperatuur en luchtvochtigheid in de binnenruimte zo snel mogelijk binnen de comfortzone te brengen. In deze doorsnede van aangename temperatuur en luchtvochtigheid voelt de mens zich kiplekker en zweet hij veel minder. Na ongeveer 30 minuten heeft de Aventa de binnenruimte afgekoeld tot een aangename, comfortabele temperatuur van zes graden onder de buitentemperatuur. Na een uur en 30 minuten bereiken temperatuur en luchtvochtigheid waarden in de comfortzone. Conclusie conceptvergelijking Voor het klimatiseren van de gehele binnenruimte is een verdamperkoeling alleen bij extreem droge klimaatomstandigheden geschikt. Wie zich tevredenstelt met een slechts licht koele bries en open ramen en deuren sowieso op prijs stelt, kan de Ebercool Holiday 3 ernstig in overweging nemen. Truma Gerätetechnik GmbH & Co. KG Wernher-von-Braun-Straße 12 85640 Putzbrunn Duitsland Telefon +49 (0)89 4617-2020 Telefax +49 (0)89 4617-2159 service@truma.com www.truma.com Meer comfort voor onderweg