Kleine groepen Circa 16 equipes. Ervaren reisleiders Met kennis van zaken. Cultuur, natuur & rust In goede balans 2016

Kleine groepen Circa 16 equipes Ervaren reisleiders Met kennis van zaken Cultuur, natuur & rust In goede balans 2016 Nederlandse Christelijke Reisvereniging Kamperen in goed gezelschap! Wat : Wanneer : Waar : Kampeerreismarkt 7 november 2015 Woudenberg 088-81 00 444

Voorwoord 2 NCRV-Kampeerreizen is een organisatie die draait op vrijwilligers. Veel vrijwilligers. Allemaal gedreven door de wil, u een fijne vakantie te bezorgen. Niet zo maar een vakantie maar een heel bijzondere. Eentje die u niet licht vergeet. Om dat te bereiken hebben we, als NCRV- Kampeerreizen, gekozen voor een eigen ontwerp van onze reizen. En al zeggen we het zelf, ons ontwerp, als geheel, is uniek in de reiswereld. Om te beginnen onze Christelijke identiteit. Dat is niet zomaar een C in de naam, maar een idee waar we vanuit gaan. Niet gebonden aan een richting, modaliteit of kerk maar in het besef dat we allemaal kinderen van één Vader zijn. Hoe groot de verschillen ook mogen zijn, maar dat is voor kinderen uit een gezin niets bijzonders, we zijn en blijven met elkaar verbonden. Onze reizen worden geleid door deskundige, bevlogen reisleiders(paren). Mensen die zich zelf in hun reis verdiept hebben. De reis hebben ontworpen, intensief hebben verkend, gewetensvol hebben samengesteld en nu op het punt staan u te laten delen in wat zij ontdekt, gezien en beleefd hebben. Dat houdt in dat u geen standaardreis krijgt aangeboden, maar een belevenis, afgestemd op, wat wij denken, dat voor u boeiend is te beleven. Dat denken we niet zomaar. Onze reisleiders zijn, door hun veelal jarenlange ervaring, uitstekend in staat een reis samen te stellen die voor u een ware vakantiebelevenis zal vormen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat velen van u al jarenlang, soms zelfs meerdere keren per jaar, met ons meereizen. Kenmerkend voor onze reizen is dat natuur en cultuur, al naar gelang van de bestemming, evenwichtig zijn verdeeld over de reisdagen. Daarbij is u vanzelfsprekend ook tijd gegund voor uzelf. Het is tenslotte uw vakantiereis. Dat alles maakt een reis met NCRV-Kampeerreizen tot een unieke vakantiebelevenis. We zien uw inschrijving graag (weer) tegemoet! Piet Moerland, Piet Moerland Voorzitter NCRV-Kampeerreizen Website: www.ncrvkampeerreizen.nl Twitter: www.twitter.com/ncrvkamperen Facebook: www.facebook.com/ncrvkampeerreizen

Algemeen Voorwoord 2 Kampeerreismarkt 4 Overzicht kampeerreizen 7 Boekingsprocedure 36 Kampeervakantie 38 Verzekeringen 40 Boekingsformulier 41 Nieuwsbrief 47 Colofon 47 Kampeerreizen Zuid-Limburg 8 Midden-Italië 10 Noordkaap 12 Natuurlijk Polen 14 Westelijke Balkan 16 Baltische Staten 18 Tsjechië & Duitsland 20 Denemarken 22 Spreewald & Berlijn 24 Münster & Teutoburgerwoud 26 Schotland 28 West-Frankrijk 30 Maarten Luther 32 Bodensee 34 Nieuw voor 2017 Rondje Zuiderzee 44 3

Zaterdag 7 november 2015 Kampeerreismarkt 4 Wilt u meer weten over de reizen in deze gids? Wilt u kennismaken met onze reisleiders of ervaringen uitwisselen met (oud-)deelnemers aan onze reizen? Dat kan! U bent van harte welkom op de NCRV-Kampeerreismarkt op zaterdag 7 november 2015 op vakantiepark De Heigraaf in Woudenberg. En dat is niet alles: we bieden u van vrijdag op zaterdag een gratis overnachting met uw eigen caravan of camper aan op dit vakantiepark. Zo maken we ruim de tijd om elkaar te ontmoeten en (beter) te leren kennen. Kampeerreismarkt Net als vorig jaar is van elke reis een stand aanwezig in de centrale hal. Daarnaast geven de reisleiders van elke reis twee keer een korte presentatie in een aparte ruimte. Zo krijgt u volop de gelegenheid om kennis te nemen van ons gevarieerde reisaanbod: van standplaats reizen in eigen land tot lange rondreizen door grote delen van Europa. Kennismaken De reisleiding is het grootste deel van de dag aanwezig in de stand van hun reis. U kunt met hen kennismaken en uitgebreid vragen stellen over de reizen die uw belangstelling hebben. Onze reisleiders hebben de aan geboden reizen voorgereisd en zijn dus echt bekend op de plaats van bestemming. Zij zullen hun enthousiasme graag met u delen. Weerzien Voor velen is de jaarlijkse Kampeerreismarkt een dag om naar uit te kijken; een weerzien met vele oude bekenden. Deelnemers uit voorgaande jaren halen herinneringen op aan alles wat ze samen hebben beleefd. Daarnaast zijn zij onze beste ambassadeurs: wie anders kan u beter vertellen hoe het is om met een NCRV-Kampeerreis mee te gaan?

Vrijdag We ontmoeten u graag al op vrijdagmiddag op vakantiepark De Heigraaf. De overnachting van vrijdag op zaterdag is voor rekening van NCRV-Kampeerreizen! Wilt u van deze mogelijkheid gebruik maken? Aanmelden kan eenvoudig via mail of telefoon. Zaterdag De Kampeerreismarkt is op zaterdag 7 november van 9.30 tot 15.30 uur. De toegang is vrij en aanmelden is niet nodig. Voor koffie, thee, (karne)melk, soep en belegde broodjes zijn zoals gewoonlijk consumptiebonnen verkrijgbaar. Natuurlijk Kampeerreismarkt 7 november Vakantiepark de Heigraaf De Heygraeff 9 3931 ML Woudenberg GPS: N 52 4 47 E 5 22 54 Routebeschrijving Vanaf de A12 of de A28 neemt u afrit Maarn (N227). Afslag richting Woudenberg (N224). Daar staat vakantiepark De Heigraaf met ANWB-borden aangegeven. kunt u als u dat wilt voor eigen rekening nog een paar dagen langer op De Heigraaf blijven. Zo komt u alvast in vakantiesfeer! Contact Actuele informatie over onze kampeer - reizen en de kampeerreismarkt vindt u op onze website: www.ncrvkampeerreizen.nl. Op onze website kunt u ook terecht voor vragen van algemene aard, voor het aanvragen van de nieuwsbrief en voor het doorgeven van een adreswijziging. Voor specifieke vragen kunt u contact opnemen via e-mail of telefoon. Tel. 088-81 00 444 info@ncrvkampeerreizen.nl 5

Overzicht kampeerreizen 2016 blz. reis week 16 week 17 week 18 week 19 week 20 week 21 week 22 week 23 week 24 week 25 week 26 week 27 week 28 week 29 week 30 week 31 week 32 week 33 week 34 week 35 week 36 week 37 week 38 week 39 week 40 8 10 12 14 16 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 Zuid-Limburg Midden-Italië Noordkaap Natuurlijk Polen Westelijke Balkan (voorjaar) Westelijke Balkan (nazomer) Baltische Staten Tsjechië & Duitsland Denemarken Spreewald & Berlijn Münster & Teutoburgerwoud Schotland West-Frankrijk Maarten Luther Bodensee

Het sjoenste stukske Nederland Zuid-Limburg 8 De taal klinkt anders dan in de rest van Nederland en de volksaard is Bourgondisch. Waar geniet u meer van uw vrije tijd dan temidden van heuvels en dalen met fraaie bospartijen, holle wegen, riviertjes en ongerepte natuur? In april wordt het landschap gekleurd door weilanden met bloesempracht van hoogstamfruitbomen en bermen vol bloeiende planten. Op veel plaatsen liggen langs de slingerende wegen fraaie kastelen en dorpjes met de vakwerkhuizen of de typische Limburgse vierkante boerderijen met mooie poorten. Historie Geen enkele streek in Nederland heeft zo n rijke historie als Zuid-Limburg. Ze is door de eeuwen heen door allerlei andere culturen gevormd, zoals de makers van bandkeramiek in het stenen tijdperk, de Romeinen, de Franken, de Spanjaarden en vele anderen. Pas in 1830 kozen de Limburgers bij de afscheiding van België definitief voor Nederland. De winning van steenkool heeft een grote invloed gehad op de ontwikkeling van Zuid-Limburg. Na de sluiting van de mijnen in de zeventiger jaren, is er veel veranderd. Maastricht Tijdens deze vakantie leert u de hoofdstad van de provincie Limburg kennen: Maastricht. We maken met een treintje een rondrit door deze prachtige stad met onder meer de Stokstraat, de Helpoort, het Lievevrouweplein en het Jekerkwartier. Het fraaie gemeentehuis en het Vrijthof met de St. Servaas krijgen ook de nodige aandacht. Heel bijzonder is het bezoek aan de Jezuïetenberg met een grot waarin de paters Jezuïeten een complete kerk hebben ingericht. Er blijft ook nog genoeg tijd over om te winkelen of voor een terrasje.

Zuid-Limburg Periode 19 t/m 29 april 2015 (11 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 775 km 200 km 375 km 200 km Reisleiding: Ine & Ad Boonman Over de grens Toppunten van dit voorjaarskamp zijn de uitstapjes over de grens. In Duitsland bezoeken we de residentiestad van Karel de Grote. Zijn graf en troon zijn nog te zien in de schitterende Dom van Aken. Tijdens een rondleiding door een bijzondere gids horen we nog meer over de rijke historie van deze stad. In België gaan we echt ondergronds in een steenkolenmijn, onder leiding van een Nederlands sprekende oud-mijnwerker. We maken kennis met de winning van het zwarte goud, dat de basis is geweest voor onze huidige economische welvaart. Tot slot De camping waar we verblijven is prachtig gelegen in het Geuldal, met uitzicht op België. Het verdere programma blijft nog een verrassing, maar u kunt ervan uit gaan dat de reisleiding er een voor u unieke ervaring van weet te maken in het sjoenste stukske Nederland. Vijlen Reissom 414,- p.p. alleenreizende + 105,- meerprijs verblijf appartement/stacaravan per equipe 200,- Inclusief 2 stadswandelingen stadsrondrit met treintje 3 excursies 3 gezamenlijke maaltijden wijnproeverij Opmerkingen Op deze reis kunt u ook mee als u geen eigen kampeermiddel hebt. Op de camping hebben we de mogelijkheid enkele mooie appartementen en sta caravans te reserveren. Kennismakingsdag n.v.t. Standplaatsreis 9

Van oudheid tot renaissance (Ont)spannend Midden-Italië 10 Het dagelijks leven van een gewone Italiaan in Midden-Italië speelt zich af tussen paleizen, kerken, pleinen en smalle straatjes. Temidden van deze overdaad aan schoonheid liggen kleine pareltjes te wachten om ontdekt te worden. Ook zomaar in de natuur. Reden om zoveel mogelijk in die natuur te verblijven: Toscane, Umbrië en Emilia Romagna hebben daarvan heel wat in de aanbieding! De zon geeft per uur een wisselende glans aan wat voor ogen is: eigenlijk nauwelijks in woorden te vangen. Diamanten en pareltjes Deze reis laat ons Midden-Italië zien, voelen en proeven. We maken excursies naar de beroemde steden van de Renaissance en oudheid: Florence, Siena, Rome, Perugia en Assisi en tot slot Ravenna. De pareltjes liggen op loop- of vaarafstand van de campings waar we met elkaar staan. Voor de één is zo n pareltje de dauwdruppel op een wilde orchidee, voor een ander dat ene schilderij in een klein kerkje. De kleine uitstapjes dichtbij hebben betrekking op de natuur en het bestaan ter plaatse: een oliepers, de wijnbouw, en het voedsel dat verbouwd wordt en waarvan we genieten. Toscane We starten aan het Gardameer, om vervolgens in een koninklijk park in de buurt van Florence neer te strijken. Er is gelegenheid ook plaatsen als Pisa, Lucca, Vinci en Pistoia te bezoeken. Onder leiding van een biologe met veel historische kennis maken we een wandeling naar een van de kasteeltjes van de Medici. Siena Siena s meest bekende schat is het schelpvormige Piazza del Campo: bruisend van (studenten-)leven. Het Baptisterium is indrukwekkend, met fresco s en reliëfs over het leven van Johannes de Doper.

(Ont)spannend Midden-Italië nieuw Reisleiding: Marianne & Frits Appelman Rome In Rome maken we met een Nederlandse gids een fietstocht door verrassende straatjes en steegjes, langs de highlights van deze wereldstad. Het Vaticaans museum herbergt kunstschatten die pausen gedurende eeuwen verzamelden. Naast beroemde werken van Rafaël en Michelangelo zijn ook moderne kunstenaars als Picasso en Chagall vertegenwoordigd. Richting het noorden We maken een busexcursie naar Assisi en Perugia vanaf de camping aan het meer van Trasimeno. Een veerboot brengt ons naar één van de eilandjes in dit meer dat diverse pareltjes herbergt. Hoog in de bergen van Montefeltria met een schitterend uitzicht nodigen middeleeuwse stadjes ons uit tot een bezoek. De mozaïeken van Ravenna, eens de hoofdstad van het West-Romeinse rijk, getuigen van hun Byzantijnse oorsprong. We nemen afscheid van elkaar aan het Lago di Caldonazzo. Gardameer Lamporecchio Sovicille Calceranica al Lago Rome Novafeltria Tuoro sul Trasimeno Periode 11 mei t/m 8 juni (29 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis Reissom 1.159,- p.p. Alleenreizende + 295,- ca. 4.085 km 1.190 km 1.785 km 1.110 km Inclusief 1 busexcursie met NL gids 2 stadsexcursies met NL gids 1 fietsexcursie met NL gids 2 stadswandelingen 1 bezoek aan eilandje met gids enkele excursies met eigen vervoer 6 gezamenlijke maaltijden Kennismakingsdag Dinsdag 12 april 2016 Rondreis 11

Op naar de top Noordkaap 12 Hoe komt u aan de top? Door mee te gaan naar het dak van Europa: de Noordkaap. De reis start op het eiland Fehmarn in Duitsland. We nemen de ferry naar Denemarken en rijden richting Kopenhagen voor een stadsbezoek. Dan maken we de oversteek van Helsingør naar Helsingborg. In Zweden zitten we direct volop in het programma van deze zwerftocht naar de Noordkaap. We rijden prachtige routes en u kunt in alle rust genieten van het grillig natuurschoon, interessante musea en bijzondere ontmoetingen. Zweden De eerste stop is in Jönköping. We bezoeken het Husqvarna-museum en u komt veel te weten over de Zweedse gewoontes. Er is aandacht voor het Götakanaal en we brengen een stadsbezoek aan Stockholm. Daarna rijden we over prachtige wegen naar het noorden. Onderweg stoppen we in Umeå en Luleå. Beide universiteitssteden liggen aan de Botnische Golf en hebben een schitterend achterland. De rivieren zijn belangrijk voor het transport van hout en voor energieopwekking: witte steenkool. Wie denkt dat in er Zweden alleen maar bomen te zien zijn, heeft een verkeerde reisgids gelezen! Finland We vervolgen onze reis en kruisen de poolcirkel in Rovaniemi. Men zegt dat hier de Kerstman woont. Op deze plaats gaan we iets bijzonders beleven: de zon gaat niet onder. Nog verder naar het noorden komen we bij een rendierfarm. We hebben dan al veel rendieren loslopend langs de weg gezien. Een Samenfamilie vertelt ons over hun bestaan. In Inari maken we een wandeling door de rimboe naar een wilderniskerk. Prachtige meren en mooie landschappen trekken aan ons voorbij. We verlaten Finland via het minder begroeide noorden en komen in Noorwegen.

eenmalig Noordkaap Periode 9 mei t/m 29 juni (52 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 6.350 km 530 km 5.460 km 360 km Reissom 2.315,- p.p. Alleenreizende + 700,- Reisleiding: Jeanine & Ton de Wit Noorwegen De Noordkaap komt in zicht. Voor sommigen een constatering, voor anderen een emotionele ervaring. We blijven een aantal dagen in het noorden, zodat u tijd heeft om bijvoorbeeld Hammerfest te bezoeken. Dan gaan we zuidwaarts, naar Alta en Tromsø. Via een unieke route niet in het programma van andere reisorganisaties door nauwelijks bewoond gebied bereiken we Andenes op de Lofoten. Dit karakteristieke en adembenemende landschap vraagt om een wat langer verblijf. U kunt hier onder meer walvissen spotten. Langzaam gaan we naar het zuiden. We zien de Swartisengletsjer, Fauske met het roze marmer en de maalstroom in Saltstraumen. Via de boeiende stad Trondheim en het bekende Lillehammer reizen we naar Göteborg. Daar nemen we de nachtboot, zodat we uitgerust in Kiel aankomen. Tijdens het afscheidsdiner blikken we terug op deze onvergetelijke reis. Noordkaap Andenes Trondheim Lillehammer Göteborg Inari Umeå Rovaniemi Stockholm Jönköping Inclusief 10 excursies 4 busexcursies 3 stadsbezoeken 11 gezamenlijke maaltijden boottocht Exclusief Tolgelden en veerponten Kosten ca. 200,- Ferry Putgarden-Rødby en Helsingør-Helsingborg Kosten ca. 190,- (standaardequipe) Ferry Göteborg-Kiel Kosten ca. 350,- (standaardequipe) NCRV verzorgt boeking Opmerkingen Lengte en inhoud van de reis maken het nodig dat de deelnemers beschikken over een goede lichamelijke conditie. Kennismakingsdag Woensdag 6 april 2016 Rondreis 13

Culturele hoogstandjes en ongerepte natuur Natuurlijk Polen 14 Dit grote land in Centraal-Europa oefent een steeds grotere aantrekkingskracht uit en niet zonder reden: een rijke en veelal beschermde natuur, veel bijzondere historische monumenten, respect voor traditie en ouderwetse gastvrijheid, maar ook toenemende aansluiting bij het moderne Europa. De reis door dit boeiende land voert u van Poznan en Warszawa (Warschau) in Centraal-Polen, door de natuur van Podlasië en Mazurië in het oosten, naar Malbork en Łeba (Oostzee) en eindigt bij de havenstad Szczecin in het noordwesten. Afwisselend Op deze reis zullen wij markante bezienswaardigheden bewonderen waarover dit deel van Polen beschikt, maar ook versteld staan over wat de natuur te bieden heeft. Daarnaast zijn ontspanning en gezelligheid een wezenlijk bestanddeel van deze vakantie. Cultuur We maken een wandeling door de Oude Stad van Poznan, beroemd om het fraaie raadhuis en de arcaden. We leren de mooi gerestaureerde binnenstad van Warszawa kennen (op de Unesco-lijst van Wereld Erfgoed) en zoeken naar sporen van Joods verleden. We dwalen door nauwe straatjes in Gdansk en over de voormalige Leninwerf, de bakermat van vakbond Solidarność. We zien de resten van de Wolfsschans (het Führerhauptquartier ) en bezoeken het bedevaartsoord Swieta Lipka met het merkwaardige bewegende orgel. In kasteel Malbork, het grootste gebouw van dit soort in Europa, vinden we ook de middeleeuwen op onze weg. Natuur We treffen een unieke natuur aan, zoals het enige overgebleven echte oerwoud in Europa, het Bialowieska Woud, waar nog wisen-

Natuurlijk Polen Periode 10 mei t/m 3 juni (25 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 3.300 km 885 km 1.610 km 805 km Reissom 919,- p.p. Alleenreizende + 260,- Reisleiding: Maja & Henk Moorlag ten en wolven in het wild leven. We gaan varen in Mazurië, het land van de duizend meren. Dit zacht glooiende landschap met zijn enorme wateroppervlakten en, hopelijk ook nu weer, bloeiende koolzaadvelden zal een blijvende indruk achterlaten. Dat doen zeker ook de hoge stuifduinen van Łeba, die vele meters landinwaarts schuiven en alles wat op hun weg ligt onder zich begraven. Ontspanning Uitgangspunt van deze reis is dat u op een relaxte en gezellige manier vakantie houdt. Er zijn vrije dagen, die u zelf kunt invullen. Bij enkele stadsbezoeken nemen we de tijd voor een gezamenlijke lunch, we dineren een aantal keren samen en bakken pannenkoeken. Hoofdzaak is dat u geniet en met fijne herinneringen aan deze prachtige rondreis door Polen thuiskomt. Gaat u mee op deze avontuurlijke reis? Szczecin Poznań Łeba Malbork Rydzewo Białowieża Warszawa Inclusief 3 stadswandelingen (2 met lunch) 1 busexcursie met gids 1 oerwoudwandeling met gids 1 boottocht (dag) electrotreintje naar de stuifduinen 4 gezamenlijke maaltijden wegenkaart Polen Exclusief Tolgelden (ca. 35,- voor een maximaal toelaatbaar treingewicht tot 3.500 kg; daarboven betaalt u meer en is een tolkastje verplicht) Opmerkingen Er wordt veel en soms lang gelopen. Daarom moet u beslist goed ter been zijn. Hoewel Polen niet echt een fietsland is, zijn er toch enkele fraaie tochten te maken. Neem daarom uw fiets mee, maar zorg ook voor een goede verankering aan uw caravan om diefstal te voorkomen. Kennismakingsdag Donderdag 7 april 2016 Rondreis 15

Een ontdekkingsreis vol avontuur Westelijke Balkan 16 Deze reis door Servië, Bosnië-Herzegovina, Montenegro en Albanië wordt echt een avontuur. Alle vier landen hebben veel te bieden: de natuur is er ruig en ongekend mooi, de geschiedenis en cultuur zijn indrukwekkend en de mensen zijn vriendelijk en gastvrij. Het toerisme is er nog volop in ontwikkeling en niet alle campings bieden de luxe die we gewend zijn. We maken zelfs een paar keer gebruik van een geïmproviseerde verblijfplaats. Gaat u graag op ontdekking en kunt u soms afzien van luxe, dan brengt deze reis het avontuur dat u zoekt! Servië Vanuit Slovenië, trekken we door Kroatië naar Servië. We beginnen er met een bezoek aan de levendige hoofdstad Belgrado. In het ruige Tara-gebergte maken we een adembenemende rit met een historische spoorlijn en bezoeken we een openluchtmuseum. Ook hebben we nog de tijd om de bergen in te trekken. Bosnië-Herzegovina In Bosnië komen we langs Srebrenica; daar kan het centrum worden bezocht waar de bij de val van de enclave omgebrachte moslims worden herdacht. In Sarajevo bezoeken we de oude Turkse wijk Baščaršija, maken nog een bustocht door de bergen en gaan naar een commandobunker uit de tijd van Tito. Uiteraard doen we ook Mostar met de beroemde brug aan. En ook hier weer zijn er op de vrije dagen veel mogelijkheden voor mooie uitstapjes. Montenegro Dit land (letterlijk Zwarte Bergen) doet zijn naam alle eer aan. We maken er een paar busexcursies de bergen in; er komen nog nauwelijks toeristen in dit gebied. Ook komen we langs de baai van Kotor, een van de belangrijkste trekpleisters van het land.

Westelijke Balkan nieuw Periode voorjaar: 7 mei t/m 22 juni (47 dagen) nazomer: 20 augustus t/m 5 oktober (47 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 5.250 km 1.100 km 2.800 km 1.350 km Reisleiding: Paula & Harry Braam Albanië Het toerisme is er nog nauwelijks ontwikkeld; dat maakt het juist zo bijzonder om hier rond te reizen. De bergwereld van Albanië geldt als een van de mooiste van Europa. We nemen volop de tijd om er op uit te trekken met bus en boot. Tot slot We hebben samen genoten van een onvergetelijke natuur, de bijzondere verschillen in cultuur en van de voortreffelijke Balkankeuken, waarin de eeuwenlange Ottomaanse invloed is te proeven. De route terug brengt ons nog langs de Dalmatische kust in Kroatië. Nog een paar heerlijke dagen aan zee en dan vol indrukken van dit bijzondere avontuur weer richting huis. Lesce Karlovac Srebrenica Šibenik Mostar Budva Mitrovica Sarajevo Kremna Bijelo Polje Shkodër Reissom 1.360,- p.p. Alleenreizende + 385,- Deze reis is niet meer te boeken, tenzij de website anders aangeeft. Inclusief 16 excursies 10 gezamenlijke maaltijden Wegenkaart Westelijke Balkan Exclusief Tolgelden (ca. 70,-) Opmerkingen Een eigen toilet in caravan of camper is aan te bevelen. De routes en wegen zijn redelijk tot goed. Ervaring in het rijden in de bergen met auto en caravan is noodzakelijk. Gezien de lengte en de inhoud van de reis is een goede lichamelijk conditie noodzakelijk. Kennismakingsdag voorjaarsreis: vrijdag 1 april 2016 nazomerreis: vrijdag 12 juli 2016 Rondreis 17

Unieke reis door onbekende landen Baltische Staten 18 Beleef onbekende landen. Kan dat nog in Europa? Jazeker! Deze kampeerreis laat u kennismaken met de Baltische Staten, hun geschiedenis en hun inwoners. Weinig landen zijn de afgelopen vijfentwintig jaar zo veranderd. Estland, Letland en Litouwen ontwikkelden zich van desolate Sovjet republieken naar bruisende, levendige democratische EU-landen. Deze kampeerreis voert naar en door dit verre, nieuwe Europa. Bent u nieuwsgierig? Reis dan met ons mee! Rondreis De reis start met een geheel verzorgde vaartocht over de Baltische zee naar Ventspils in Letland. Daar beginnen we onze ontdekkingstocht. We verkennen Litouwen en reizen via het hart van Litouwen naar Letland. Vandaar gaat het verder naar Tallinn, de knusse hoofdstad van Estland. Een bezoek aan de Letse hoofdstad Riga maakt deze rondreis compleet. Litouwen De Baltische kusten zijn beroemd vanwege de barnsteen die er gevonden wordt. We bezoeken het barnsteenmuseum in Palanga en de waterburcht Trakai. De wandelende zandduinen van het schiereiland Neringa zijn een uniek natuurgebied. We gaan naar Vilnius, de hoofdstad van Litouwen. De kruisheuvel is hét symbool voor het vrije Litouwen. Letland In Ligatne maken we kennis met een oud zenuwcentrum van de koude oorlog. Het Gauja nationaal park en het archeologisch museum Āraiši vormen een combinatie van natuur en cultuur. De oude binnenstad van de Letse hoofstad Riga, gelegen aan de monding van de Daugava, heeft een uniek karakter. Naast traditionele houten gevels zijn de Petruskerk,

Baltische Staten & Sint-Petersburg Periode 27 mei t/m 25 juni (30 dagen) laatste keer Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 3.485 km 480 km 2.490 km 515 km Reisleiding: Ria & Piet Moerland de Dom en het Vrijheidsmoment onze aandacht waard. De levendige markt van Riga is ondergebracht in oude hangars voor Zeppelins. Een bezoek aan het bezettingsmuseum laat een blijvende indruk achter. Estland Ook Estland kent een roerige geschiedenis. We verblijven enkele dagen in Tallinn: een knusse, mooie stad met een prachtig middeleeuws centrum. Het openluchtmuseum mag u zeker niet missen. De eilanden voor de kust herbergen een bijzondere natuur en zijn een bezoek meer dan waard. Tot slot Vanuit Riga reizen we weer terug naar Ventspils. Daar schepen we in voor een afsluitende luxe mini-cruise naar Travemünde. Onderweg is er tijd genoeg om alle ervaringen nog eens te overdenken en bij te komen van deze enerverende kampeerreis. Hanila Ventspils Klaipeda Tallinn Valmiera Riga Bauska Trakai Reissom 1.156,- p.p. Alleenreizende + 256,- Inclusief 8 excursies 5 gezamenlijke maaltijden 6 maaltijden aan boord van de ferry wegenkaart Baltische Staten Exclusief Ferry Travemünde Ventspils v.v. Kosten ca. 600,- (standaardequipe) NCRV verzorgt boeking Eventuele tolgelden Opmerkingen Dit is een reis door een regio die nog steeds in ontwikkeling is. Dit vraagt een flexibele houding van de deelnemers. Er wordt veel gelopen, een goede lichamelijke conditie is noodzakelijk. De campings zijn soms primitief, alleen het hoogstnoodzakelijke sanitair is aanwezig. Eigen sanitair is gewenst. Alle data zijn onder voorbehoud, voor actuele info zie website. Kennismakingsdag Woensdag 13 april 2016 Bad Bramstedt Travemünde Rondreis 19

Het voorjaar langs de Elbe Tsjechië & Duitsland 20 Een bijzondere belevenis, dat is de fietskampeerreis langs een van de mooiste delen van de Elbe. De totale Elbe Radweg is 1.200 km lang en voert door verschillende landschappen, langs spectaculaire gebergten en beroemde plaatsen. In deze reis fietsen we zo n 300 km van de route. We bezoeken niet alleen de grote bekende steden Praag, Dresden en Maagdenburg, maar verwonderen ons ook over de bijzondere rotsformaties in de Sächsische en Böhmische Schweiz. Al met al een mooie, afwisselende en sportieve reis. Tsjechië We ontmoeten elkaar in Melnik in Tsjechië. De eerste fietstocht combineren we met een kasteelbezoek, waarbij u onderweg kunt genieten van de prachtige omgeving. Een bezoek aan Praag met bus, boot en metro mag tijdens dit deel van de reis natuurlijk niet ontbreken. Sächsische Schweiz Na een korte reis komen we aan in Duitsland. Dit gebied typeert zich door de majestueuze tafelbergen, bossen, weiden en velden. We maken hier fietstochten en indrukwekkende wandeltochten. Daarbij zien en beleven we de omgeving heel anders dan vanaf het zadel of uit de auto. Dresden Wanneer we de rivier verder volgen passeren we Dresden, ook wel Florence van de Elbe genoemd. Tijdens een excursie zien we de hoogtepunten van de stad, zoals de Frauenkirche, het Zwingerpaleis en de Semper Opera. Ook is er aandacht voor de productie van één van de topmodellen van VW. Een bezoek aan de porseleinstad Meissen mag natuurlijk niet ontbreken. We gaan met de fiets naar het DDR-Museum en met de stoomtrein naar het indrukwekkende

Tsjechië & Duitsland Periode 31 mei t/m 18 juni (19 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 1.765 km 840 km 400 km 525 km Reisleiding: Sonja & Roel Udema Slot Moritzburg. Natuurlijk proeven we ook de Goldriesling uit dit meest noordelijk gelegen wijngebied van Duitsland. Maagdenburg In dit gebied fietsen we langs de Elbe door een UNESCO-natuurreservaat met een grote beverpopulatie, we bezoeken een prehistorisch dorp en natuurlijk ook de stad Maagdenburg. Naast klassieke bezienswaardigheden, zoals de Dom, bezoeken we ook bijzonderheden van recenter datum zoals Die grüne Zitadelle von Magdeburg en het imposante Wasser strassenkreuz waar de Elbe onder het Mittelland kanaal doorstroomt. Een prachtige reis De mooie fietstochten, bijzondere steden en het heerlijke eten en drinken maken deze reis tot een belevenis. We ondernemen deze actieve reis graag met u! Maagdenburg Coswig (Saksen) Bad Schandau Praag Reissom 735,- p.p. Alleenreizende + 190,- Inclusief 7 fietstochten 3 excursies 3 stadsbezoeken 3 wandelingen reis met een stroomtrein 5 gezamenlijke maaltijden Exclusief Tolvignet Tsjechië (ca. 12,-) Stroom/douche camping Coswig Opmerkingen De fietspaden zijn veelal vlak, soms fietsen we over een weg met beperkt autoverkeer. We fietsen totaal ruim 300 km; de grootste dagafstand is 50 km. De wandelingen gaan over berg/bospaden, goede (wandel)schoenen zijn aan te raden. Een goede conditie is wenselijk. Kennismakingsdag Dinsdag 3 mei 2016 Sportieve reis 21

Fietsvakantie bij uitstek! Denemarken 22 Denemarken is het zuidelijkste Scandinavische land. Het ligt relatief dicht bij Nederland en heeft ongeveer dezelfde grootte. Het aantal inwoners is echter drie keer zo klein. Al stevig fietsend gaan we van west, via het midden/meren gebied naar het oosten van het schiereiland Jutland. Vervolgens bezoeken we ook het hoofdeiland Funen. In het vlakke Deense landschap is het aangenaam fietsen. Door de mooie ligging met rondom zee is het landschap heel afwisselend. Een sportieve reis naar het noorden! West We starten in Ribe, de oudste stad van Denemarken. In Ribe zijn authentieke vakwerkhuizen, de Romaanse domkerk en het Vikingmuseum te bezichtigen. Met de auto kunnen we ook het eiland Romo bezoeken met zijn mooie stranden en unieke natuur. Het strand is zelfs met de auto goed te berijden. Wie belangstelling heeft kan ook nog een uitstapje maken naar Legoland in Billund. Ook de omgeving van Ringköbing is de moeite waard om te bezichtigen. Midden en oosten Rondom de meren, tussen Silkeborg en Skanderborg is het opnieuw schitterend om te fietsen. We maken met elkaar een prachtige fietstocht rondom het Mossømeer. Gamle By is een groot openluchtmuseum, in het hart van de stad Aarhus. In zo n 75 oude huizen en andere bouwwerken valt veel te leren over de Deense geschiedenis. Ook kunnen we een kijkje nemen in de stad Aarhus zelf. De oostkust van Denemarken is bekend om zijn sportvisserij. Eiland Funen Op het hoofdeiland Funen ligt de stad Odense, geboorteplaats en decor van de sprookjes van de alom vermaarde schrijver Hans Christian Andersen. Met woorden wist hij

Reisleiding: Alie & Thijs Hogenkamp armoede in rijkdom, verdriet in vrolijkheid, angst in vertrouwen en lelijkheid in schoonheid te veranderen. Als ook wij met deze instelling samen op reis gaan dan kan dat een waardevolle toevoeging aan ons leven zijn. Langeland Dit eiland is de snelweg van de koude oorlog. Bij Bagenkop is een groot militair complex met kanonnen, jachtvliegtuigen, een duikboot en een mijnenveger omgevormd tot een boeiend museum. Tot slot Vanuit Svendborg gaan we na een mooie boottocht ook het eiland Aero al fietsend verkennen. Deze reis naar Denemarken is een veelzijdige fietsvakantie in een land met een kleurrijke natuur en cultuur: eindeloze, glooiende en wuivende graanvelden en bijzonder vriendelijke mensen. Inspanning en ontspanning houden elkaar in evenwicht! Amsterdam Silkeborg Ribe Odense Langeland Denemarken Periode 1 juni t/m 18 juni (18 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis Reissom 785,- p.p. Alleenreizende + 235,- Inclusief 7 fietstochten 1 boottocht 1 excursie met eigen vervoer 4 gezamenlijke maaltijden ca. 2.000 km 675 km 600 km 725 km Opmerkingen We fietsen in totaal ongeveer 300 km. Kennismakingsdag Dinsdag 12 april 2016 Sportieve reis 23

Fietsvakantie in een sprookjesachtig waterlabyrint Spreewald & Berlijn 24 Het Spreewald is een natuurreservaat ten oosten van Berlijn. Dit UNESCO-natuurgebied telt duizenden riviertjes, kanalen, wild vertakte stroompjes en meertjes. Het is hier heerlijk fietsen, al luisterend naar het klepperen van de ooievaars en kijkend naar het cirkelen van de kraanvogels hoog in de lucht. Natuurlijk genieten we van regionale specialiteiten. We lopen ook door de paleizen en tuinen in Potsdam en zwerven door historisch Berlijn. Het biosfeerreservaat Spreewald en de stad Berlijn zullen u aangenaam verrassen! Spree In het zuidelijk stroomgebied bereikt de Spree zijn hoogtepunt, of beter gezegd: daar splitst hij zich. Samen met talrijke zijrivieren voedt hij het schitterende Spreewald. De Sorbische bewoners leven aan en met het water. Het mooie landschap is doorweven met meer dan driehonderd waterwegen. Het belangrijkste vervoermiddel in dit gebied is de Spreewaldboot. Deze platte roeiboot wordt zelfs gebruikt door postbodes en de brandweer. Smalle bruggen overspannen het water en verbinden de afzonderlijke wooneilanden. Dit Venetië van het noorden gaan we op de fiets verkennen. Merengebied De volgende campings brengen ons in het merengebied. We fietsen rondom de Dolgensee met direct daaraan verbonden de Scharmutselsee met plaatsen als Bad-Saarow en Storkow. Ook fietsen we rond de Neuendorfersee, een meer van zo n 300 ha groot, dat gevoed wordt door de rivier de Spree. We eindigen de fietstour langs de Havel en Tieversee bij Potsdam, wat een koninklijke fietstocht is met een Hollands tintje. Natuurlijk nemen we de tijd om zo nu en dan even te rusten op een terrasje langs het water om te genieten van het mooie uitzicht.

nieuw Reisleiding: Jan Oostra Spreewald & Berlijn Periode 2 juni t/m 22 juni (21 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 1.475 km 725 km 160 km 590 km Potsdam en Berlijn Vanuit de laatste standplaats bezoeken we de Oranjestad Potsdam en de hoofdstad Berlijn. Potsdam ligt midden in het schilderachtige rivier- en merenlandschap van de Havel. Deze stad met zijn historische stadswijken en drie grote historische paleizen en landschapsparken is aangewezen als UNESCOwerelderfgoed. We gaan twee keer met het openbaar vervoer naar Berlijn. Na de val van de Berlijnse Muur stond men voor de uitdaging om van Berlijn weer één geheel te maken. Dit heeft geresulteerd in fraaie plekken zoals de Potsdamer Platz. Herinneringen aan de muur lopen als een indruk wekkend spoor door de stad. Wie geïnteresseerd is in architectuur kan zijn ogen uitkijken in Berlijn. Het Sony Center, de indrukwekkende gebouwen aan de Gendarmenmarkt, de Rijksdag en natuurlijk de vele fraaie bouwwerken aan Unter der Linden zijn meer dan de moeite waard. Potsdam Berlijn Lübben Cottbus Reissom 853,- p.p. Alleenreizende + 240,- Inclusief 9 fietstochten puntertocht 2 stadsbezoeken Berlijn met openbaar vervoer 3 gezamenlijke diners 3 gezamenlijke lunches Exclusief op enkele campings electra Kennismakingsdag Vrijdag 13 mei 2016 Sportieve reis 25

Ontspannen en fietsen over de grens Münster & Teutoburgerwoud 26 Het Teutoburgerwoud is vanuit Nederland betrekkelijk dichtbij. Toch bent u zo net over de grens in een heel andere wereld. Het gebied rond deze lage bergrug kent een zacht glooiend landschap met weiden, beekdalen en bronnen. Een ideaal gebied voor mooie fietstochten waarbij veel te zien en te beleven is. Een vakantie in het Teutoburgerwoud is niet alleen een bijzondere natuurervaring, maar ook een kennismaking met de rijke geschiedenis van de regio. Gaat u mee de grens over, naar onze oosterburen? Münster In de Vredeszaal van het stadhuis bevinden we ons op een historische plaats: hier werd in 1648 de Vrede van Münster gesloten, waarmee een einde kwam aan de Tachtigjarige Oorlog en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden als soevereine staat erkend werd. De Vrede van Münster was onderdeel van de Vrede van Westfalen, die ook een einde maakte aan de Dertigjarige Oorlog. De Prinzipalmarkt is het hart van deze historische Hanzestad. De stad telt vele bogenhuizen met gotische en renaissance-puntgeveldaken. Bezienswaardig is ook de romaanse Paulusdom uit de dertiende eeuw met een monumentaal interieur en astrologisch uurwerk uit 1542. Aan de toren van de Sint-Lambertuskerk zijn nog steeds de kooien bevestigd waarin halverwege de zestiende eeuw de lijken van leiders van de Dopers ter afschrikking werden tentoongesteld. Enkele kilometers buiten Münster vindt u het Europareservaat Rieselfelder, één van de belangrijkste Europese vogelbeschermingsgebieden. Vooral bedreigde water- en wadvogelsoorten hebben hier een plek gevonden. Een bezoek aan dit park is een buitengewone natuurbelevenis.

nieuw Reisleiding: Alie & Thijs Hogenkamp Münster & Teutoburgerwoud Periode 10 t/m 24 augustus (15 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 750 km 225 km 300 km 225 km Tecklenburg De tweede week van onze reis kamperen we in de omgeving van Tecklenburg. Tijdens een stadsbezoek maken we een rondgang door het schilderachtige middeleeuwse centrum. Vanaf de historische markt lopen we langs de Wellenquelle, de Hexenküche, de Bismarckturm en vele andere bezienswaardigheden. De vele vakwerkhuizen kenmerken deze oude stad. Ook brengen we een bezoek aan Bad Iburg en aan Osnabrück met de bekende Dom, het Rathaus en het Museum van de cultuurgeschiedenis. In deze korte beschrijving is het niet mogelijk alles te beschrijven wat we deze reis gaan doen. We nodigen u uit om met ons mee te gaan, en samen een rijke ervaring op te doen. Tecklenburg Münster Reissom ca. 625,- p.p. Alleenreizende + 145,- Inclusief Enkele fietstochten Enkele excursies met eigen vervoer 4 gezamenlijke maaltijden/lunches Opmerkingen We fietsen enkele lichte fietstochten. Reisgegevens onder voorbehoud, voor actuele informatie zie website. Kennismakingsdag Woensdag 6 juli 2016 Standplaatsreis 27

Een land met vele gezichten Schotland 28 Schotland is een land met een eigen identiteit. De nationale klederdracht, drank, doedelzakmuziek, folklore en de highlandgames zijn hiervan de bekendste ingrediënten. Schotland is tweemaal zo groot als Nederland en heeft ongeveer 5 miljoen inwoners. Het landschap is rijk aan contrasten. Dikwijls hangt er een mysterieuze sfeer, zowel bij mist als bij stralende zon. De kastelen, de Lochs en het woeste landschap hebben veel filmmakers geïnspireerd tot het maken van spectaculaire opnames. Edinburgh Na een ontspannen overtocht met de ferry komen we uitgerust aan in Engeland. We rijden meteen door naar Edinburgh. We brengen een uitgebreid bezoek aan deze stad en onze tocht eindigt in de Rosslin Chapel. Schotse Hooglanden Via Blair Castle en nog enkele pittoreske plaatsjes komen we in het whisky district. In deze omgeving staan nog meer bezienswaardigheden op het programma: een kunstenaarsdorp, Elgin Cathedral en prachtige kustlijnen. We komen langs Fort George en we bezoeken Loch Ness. Noord-Schotland We maken met een ranger een wandeling, op zoek naar de bijzondere natuur in het ruige landschap van het hoge noorden. Een boottocht naar de Orkney-eilanden zit ook in het programma van deze reis. Sky Via Ullapool gaan we naar het eiland Sky. We maken een tocht op zee. Na een heerlijke high tea ontmoeten we doedelzakblazers. Tijdens een rondrit komen we langs diverse indrukwekkende natuurverschijnselen. Zo is er een waterval die in zee zou moeten storten, maar tijdens de val van het water blaast de wind

nieuw Schotland Periode 23 augustus t/m 23 september (32 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 2.300km 60 km 2.180 km 60 km Reissom ca. 1.350,- p.p. Alleenreizende + 395,- Reisleiding: Jeanine & Ton de Wit het water weg. Zo bereikt het water bijna nooit de zee. De bijzondere natuur wordt omlijst met kastelen en kleine vissersdorpen, zoals die overal in Schotland voorkomen. Glasgow Via Fort William en Loch Lomond gaan we richting Glasgow voor een stadswandeling. Hierna zakken we af naar Gretna Green. Dit was in de jaren zestig een bekend adres, waar men zich door de smid van het dorp in het huwelijksbootje kon laten zetten, zonder ouderlijke toestemming - en het was nog geldig ook. Tot slot Vlakbij de Muur van Hadrianus de grens van het vroegere Romeinse rijk staan we op de laatste camping. Een veelzijdige reis met aandacht voor cultuur, natuur en rust. Na een ontspannen overtocht van Newcastle naar IJmuiden kunt u binnen enkele uren weer thuis zijn. Durness Ullapool Portree Fort Williams Glasgow John o Groats Dufftown Blair Castle Edinburgh Newcastle IJmuiden Inclusief 8 excursies 2 stadsbezoeken 1 boottocht, 1 bus-ferry excursie Explorer pas 7 gezamenlijke maaltijden Exclusief Ferry IJmuiden Newcastle v.v. Kosten ca. 550,- (standaardequipe) NCRV verzorgt boeking Ferry Sky Malaig Kosten ca. 40,- Opmerkingen Gezien de inhoud van deze reis is een goede lichamelijke conditie gewenst. Ruime ervaring in het rijden in de bergen met auto en caravan is nodig. Reisgegevens onder voorbehoud, voor actuele informatie zie website. Kennismakingsdag Woensdag 27 juli 2016 Rondreis 29

Velotour de charme West-Frankrijk 30 De Velotour de charme is een ontspannen fietsvakantie met een veelzijdig programma. De reis voert door de Charente-Maritime, een door velen geliefde bestemming. De Charente-Maritieme is een zonnige streek vol witte zandstranden, forten, haventjes en oesterkwekerijen. Maar dat niet alleen: het is ook een prima startpunt voor fietstochten landinwaarts. Het is ontspannen fietsen door dit aantrekkelijk kustlandschap en het stroomdal van de Charente. Gaat u mee op ontdekkingstocht? Natuurpark We starten onze fietsreis in het natuurpark Marais-Poitevin. Dit gebied staat bekend als Groen Venetië en is nog nauwelijks ontdekt door toeristen. We verblijven op een camping aan de rand van het Marais Sauvage. Tijdens een fietstocht door deze omgeving genieten we van een werkelijk uniek landschap. Île de Ré Onze volgende halte is Ile de Ré, een langgerekt eiland met tien dorpen. Typisch voor Île de Ré zijn de witte huisjes met het groene houtschrijnwerk en oranje pannendaken. Fietsend gaan we al de bezienswaardigheden van het eiland ontdekken, zoals de ambachtelijke zoutwinning, de lokale wijnbouw, de visserij en de oesterbanken. Ook brengen we een bezoek aan La Rochelle, een bruisende stad die vooral in de twaalfde eeuw bekend stond om de handel in zout en wijn. La Rochelle is nu één van de meest kleurrijke en boeiende havens aan de Atlantische kust. Port des Barques We trekken verder richting Port des Barques. Van hieruit fietsen we naar Rochefort dat schitterend gelegen is op een rotsachtige uitloop van de Charente. De stad

West-Frankrijk Periode 5 t/m 22 september (18 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 2.190 km 900 km 195 km 1.095 km Reisleiding: Jan Oostra heeft de statigheid van het militaire verleden en de koloniale handel goed weten te bewaren. De sfeervolle mediterrane huizen, het bijzondere rechte stratenpatroon, de voormalige touw slagerij en de scheepswerf maken deze fietstour tot een bijzondere ontmoeting. Op de vrije dag kunt u bijvoorbeeld naar het verzande stadje Brouage gaan. Royan Onze volgende camping ligt in de badplaats Royan. Deze omgeving, met mooie zandstranden en ruige rotskusten, is ideaal voor wandelen en fietsen. De camping ligt op loopafstand van een klein strand. Tijdens een fietstocht vanuit Royan met aan de ene zijde de oceaan en aan de andere zijde prachtige mediterrane villa s sluiten we onze fietstour op gepaste wijze af. Tot slot Deze Velotour de charme is een ontspannen fietsvakantie met voor elk wat wils! La Rochelle St-Hilaire-la-Palud Rochefort Royan Reissom 645,- p.p. Alleenreizende + 155,- Inclusief 6 fietstochten puntertocht 2 gezamenlijke lunches 3 gezamenlijke maaltijden ACSI campingcard Exclusief Tolgelden (ca. 200,-) Opmerkingen De fietstochten gaan vrijwel overal over redelijke vlakke fietspaden en autoluwe wegen. De tweede en derde camping liggen vlak aan zee. Kennismakingsdag Vrijdag 1 juli 2016 Sportieve reis 31

In de sporen van de grote Reformator Maarten Luther 32 Steeds dichterbij komt het moment waarop wij 500 jaar Reformatie gedenken: op 31 oktober 1517 sloeg de augustijner monnik Maarten Luther zijn 95 stellingen aan de deur van de Slotkapel te Wittenberg. Hij haalde daarmee de bezem door de kerk en bracht een beweging op gang, die het protestantisme zou gaan heten. Al geruime tijd besteedt men in Duitsland aandacht aan de grote Reformator en zijn tijd. Op deze bijzondere themareis willen wij hierop inhaken en Luther voor u tot leven brengen. Eisleben & Wittenberg In Eisleben, waar Maarten Luther in 1483 geboren werd en in 1546 stierf, krijgt u een beeld van Luthers jeugd en laatste levensjaren. In Wittenberg maken wij een rondgang door de stad waar Luther met meest actief is geweest: hier was hij hoogleraar aan de universiteit, predikant aan de Stadtkirche en hier sloeg Luther aan de deur van de Slotkerk zijn beroemde 95 stellingen. Deze handeling zou vérstrekkende gevolgen hebben, zowel voor de kerk als voor hem persoonlijk. Leipzig Een stadswandeling in Leipzig staat op het programma. Hier gaf Johann Sebastian Bach als cantor leiding aan het vermaarde jongenskoor de Thomaner en hier leidden de zogenaamde Montagsgebete de val het DDR-regime in. Natuurlijk bezoeken we ook Erfurt, met het voormalige Augustijner klooster, waar Luther als monnik zijn intrek nam. Verder staat een busexcursie naar Eisenach op het programma. Hier vertaalde Luther op de Wartburg het Nieuwe Testamen en we komen hier ook Johann Sebastian Bach weer tegen.

Maarten Luther nieuw Periode 5 t/m 24 september (20 dagen) Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 2.135 km 570 km 1.110 km 455 km Reisleiding: Maja & Henk Moorlag Coburg & Heidelberg Na een verblijf bij de indrukwekkende vesting Coburg, waar ook Luther te gast was en als actieve twitteraar meer dan 120 (!) brieven schreef, reizen we af richting Heidelberg, de romantische stad aan de Neckar. We sluiten deze unieke en leerzame reis af met een bezoek aan de stad Worms. U weet wel: Hier sta ik, ik kan niet anders... Omgeving en sfeer U verblijft in de buurt van fraaie plaatsen en plaatsjes in een omgeving die varieert van landelijk vlak tot heuvel- en bergachtig, van wijngaarden tot rivieren. Voor de vrije dagen zijn er voldoende suggesties. Aan sfeer en gezelligheid gaat het niet ontbreken. Heeft u de smaak te pakken? Ga dan met ons mee op deze onvergetelijke reis! Seeburg am Süßen See Mühlberg Heidelberg Coburg Wittenberg Reissom ca. 925,- p.p. Alleenreizende + 250,- Inclusief 2 excursies met eigen vervoer 4 stadswandelingen met eigen vervoer 1 excursie met openbaar vervoer 1 busexcursie 3 gezamenlijke lunches 2 gezamenlijke diners wegenkaart Duitsland Exclusief tolgelden stroom en douches op de campings Opmerkingen Er wordt veel gelopen, u moet daarom beslist goed ter been zijn. Er zijn (hoewel niet overal) mogelijkheden om te fietsen. Neem dus gerust uw fiets mee. Reisgegevens onder voorbehoud, voor actuele informatie zie website. Kennismakingsdag Woensdag 6 juli 2016 Rondreis 33

Fietsen en kamperen aan een prachtig meer Bodensee 34 Fietsen rond de Bodensee, dat betekent fietsen rond één van de mooiste Alpenmeren. We kamperen aan de Duitse zijde en fietsen dagtochten door alle drie de landen. De Bodensee Radweg is hierbij de leidraad. Het milde klimaat maakt het fietsen aangenaam. De vele dorpen en stadjes maken het goed vertoeven in deze regio. Dit jaar omvat de reis een unieke excursie naar de Hymer-Eriba fabrieken, waar we tijdens een rondleiding de productie van campers en caravans kunnen bekijken. Allensbach Hier start onze fietsvakantie. We bezoeken de beroemde watervallen van Schaffhausen en brengen een bezoek aan Stein am Rhein, een plaats bekend van de prachtig beschilderde vakwerkhuizen langs het gezellige stadsplein. Ook fietsen we - na een boottochtje - over het eiland Reichenau, de groentetuin van Duitsland. Na een bezoek aan de stad Konstanz fietsen we langs het meer terug naar de camping. Salem Vanaf deze camping fietsen we langs de wijnvelden door de fraaie stadjes Meersburg en Birnau. Onderweg bezoeken we het Pfahlbaumuseum, een dorp uit de steentijd. Het eindpunt van deze fietstocht is Friedrichshafen, de Zeppelin-stad, met zijn aantrekkelijke promenade en parken. Op één van de andere dagen brengt de boot ons naar het bloemeneiland Mainau, waar ieder in eigen tempo de weelderige bloemenpracht kan bewonderen. Lindau De laatste camping van deze reis ligt aan de grens met Oostenrijk in Lindau. De oude stad is een toeristische trekpleister en ligt op een eiland in de Bodensee.

Bodensee laatste keer Periode Periode: 6 t/m 22 september (17 dagen) Reisleiding: Sonja & Roel Udema Totale afstand waarvan: aanrijroute rondreis terugreis ca. 1.845 km 720 km 325 km 800 km Het is met de wal verbonden door twee bruggen. Tijdens de laatste fietstocht bekijken we niet alleen de Bodensee van bovenaf, maar ook de steden Bregenz en Lindau, nadat de Pfanderbahn ons boven op de berg heeft gebracht. Fietsen en varen Tijdens deze reis fietsen we niet alleen door Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland, maar we varen ook meerdere keren over het meer, met de schepen van de Weissen Flotte. Onderweg genieten we van de indrukwekkende vergezichten op de bergen van de Zwitserse Alpen. Genieten en bekijken Deze reis biedt veel plezier in een afwisselende omgeving met mooie en goed te berijden fietspaden en sfeervolle terrasjes. Hier is het goed uitrusten en genieten van de bijzondere en afwisselende wereld rond de Bodensee. Allensbach Salem Lindau Reissom 767,- p.p. Alleenreizende + 215,- Inclusief 7 fietstochten 6 boottochten 2 excursies met eigen vervoer 6 gezamenlijke maaltijden Opmerkingen De fietstochten gaan over vrijwel vlakke en makkelijk te fietsen verharde paden. Kennismakingsdag Donderdag 7 juli 2016 Sportieve reis 35

Boekingsprocedure Aantal deelnemers Wij streven met onze kampeerreizen naar een groepsgrootte van 10 tot 16 equipes (exclusief reisleiding). Als een reis door een te gering aantal boekingen niet door kan gaan, wordt daartoe uiterlijk twee maanden voor de vertrekdatum besloten. Vanzelfsprekend zullen bij het niet doorgaan van de reis de reeds betaalde kosten worden gerestitueerd. Boekingsprocedure NCRV-Kampeerreizen kunnen worden geboekt via de website www. ncrvkampeerreizen.nl en via het boekingsformulier in de kampeerreisgids. Telefonisch boeken is niet mogelijk. Boekingen worden verwerkt in volgorde van ontvangst. Het reisprogramma voor het nieuwe seizoen wordt begin september op de website gepubliceerd. De papieren reisgids wordt medio september verzonden. Als een reis volgeboekt is, kan men op de wachtlijst worden geplaatst. Reismarkt Tijdens de reismarkt op zaterdag 7 november 2015 kunt u zich uitvoerig laten informeren over alle NCRV-Kampeerreizen (zie pagina 4 en 5). Heeft u een keuze gemaakt? Dan kunt u natuurlijk direct boeken! Mocht een reis al volgeboekt zijn, dan wordt dat ter plaatse aangegeven. Deelnemersprijzen De vermelde deelnemersprijzen zijn per persoon op basis van twee personen per equipe (een voertuig en kampeermiddel). Voor alleenreizenden geldt een toeslag. Voor een derde persoon in een equipe wordt een reductie toegepast. Deze prijsstelling houdt verband met o.a. de campingtarieven. De aangegeven lengte van de rondreis is inclusief excursies met eigen vervoer. Standaardpakket Inbegrepen zijn: reisboek met route-informatie, reisleiding, kampeergelden inclusief elektra (tenzij anders aangegeven), entreegelden bij aangegeven gezamenlijke excursies, gezamenlijke maaltijden en (indien van toepassing) de kennismakingsdag. Niet inbegrepen zijn: verzekeringen, brandstofverbruik, parkeergelden, apart bestelde tafeldranken en eventuele ferrykosten en/of tolgelden. Ferrykosten Ferrykosten zijn niet bij de deelnemersprijs inbegrepen. De nota betreft dus de reissom, exclusief de ferrykosten. Voor reservering van uw plaats zal door ons worden zorggedragen en voor de kosten hiervan ontvangt u t.z.t. een afzonderlijke aanvullende nota. De afmetingen van uw camper of auto met caravan zijn prijsbepalend. De bij de reizen aangegeven prijsindicatie betreft een standaardequipe: 2 personen met auto en caravan (totale lengte kleiner dan 10 meter). Betalingsvoorwaarden Na ontvangst van het boekingsformulier (via de website of per post) is uw boeking definitief en kunt u onze factuur tegemoet zien. Deze geldt tevens als boekingsbevestiging. Daarbij wordt een aanbetaling van 15% van de reissom (met een minimum van 100), vermeerderd met de bijdrage Calamiteitenfonds in rekening gebracht. Uiterlijk zes weken voor de vertrekdatum dient u de volledige reissom te hebben betaald. ANVR-Reisvoorwaarden Onze reisorganisatie is via High Flight International B.V. te Woerden (HFI) verzekerd voor zaken waarvoor NCRV-Kampeerreizen aansprakelijk gesteld zou kunnen worden. Daarmee is HFI - terzake van samenstelling en uitvoe- 36