Diaconieprijs 1
Bij de voorpagina De afbeelding op de voorpagina is een schildering van de H. Elisabeth in de kathedraal. Bij de oprichting van het bisdom Rotterdam 50 jaar geleden werd de kerk van de Rotterdamse Elisabethparochie als kathedraal aangewezen. De naam van de patroonheilige van ons bisdom werd aan de parochie en het kerkgebouw toegevoegd: Zo kwamen de grote diaken Laurentius en zijn (bijna 1000 jaar) jongere diaconale zusje bij elkaar: de H. Laurentius en H. Elisabeth. Een sterk duo dat op voorbeeldige wijze de liefde van God in de wereld heeft waargemaakt. Redactie: Jan Maasen Monique Meeussen Frans Olsthoorn Truus Wüts Illustraties: Piet van Dijk Alle deelnemende projecten Bisdom Rotterdam Koningin Emmaplein 3 3016 AA Rotterdam Tel: 010-4148213 2
Inhoud Bij de voorpagina.................................... 2 Inleiding..........................................5 Ondersteuning van kinderboerderij Het Brinkie in de Bijlmermeer....... 6 Voettocht voor Vrede.................................. 8 Vredesweek voor Den Haag en omstreken..................... 9 Meeleven na verlies.................................. 10 Vrouwen over de drempel............................... 11 Gaven voor de voedselbank.............................. 12 Computers voor Ghana................................ 14 Werkgroepen rouwbegeleiding / stichting Rouwzorg............... 16 Gezamenlijke voorbereiding en uitvoering van de Vastenaktie......... 18 Diaconale zondag met aandacht voor het detentiecentrum........... 20 Lucas Cooking, koken met een missie....................... 22 Oecumenische Vastenaktie.............................. 24 Stichting Mensen met een Missie..........................26 Seniorenochtenden.................................. 27 Kindervakantieweek in Kamphuis Ahoy.......................28 Nazorg na overlijden.................................. 30 Omzien naar elkaar.................................. 31 Cryptisch café...................................... 32 Samen eten / soberheidsmaaltijden........................ 33 Broeder Kamsmagroep................................ 34 Bezoekgroep36Werkgroep Financiële OndersteuningBudgetbegeleiding... 38 Soepkeukenhulptroepen............................... 40 Kerstpakkettenaktie.................................. 42 PCI weekkalender................................... 43 Kinderkampen..................................... 44 Kerkenband.......................................46 Meals for the homeless................................48 Noodopvang voor mensen met hiv/aids....................... 50 Budgetbegeleiding................................... 52 3
4
Inleiding Inleiding Brood en rozen de titel van de diaconieprijs is niet zo zoetelijk als het misschien lijkt. Het is het verhaal van Elisabeth die in 1207 in Hongarije als prinses werd geboren en op jonge leeftijd aan graaf Ludwig van Thüringen werd uitgehuwelijkt. Met steun van haar man gaf zij op een voorbeeldige manier zorg aan armen en zieken. Toen er in 1224 een hongersnood in Thüringen uitbrak, liet zij de graanpakhuizen van de adellijke familie openmaken om brood aan de hongerige bevolking te geven. Haar schoonfamilie werd bang, dat die zelf te kort zou komen en verbood haar nog langer brood aan de armen uit te delen. Ze dreigden haar op te sluiten. Toen ze toch weer met broden naar armen op weg was, liet de familie haar aanhouden. Zij moest laten zien wat zij onder haar kleding verstopt had. Het wonderverhaal gaat dat toen zij haar mantel opende, er geen broden maar rozen uit haar schort vielen. Ze moesten haar dus laten doorgaan. De Hebreeuwse naam Elisabeth betekent God heeft trouw gezworen. God laat zijn mensen niet in de steek, zou je kunnen zeggen. En zijn mensen laten elkaar ook niet in de steek. Nog steeds zijn overal in heel Europa Elisabethziekenhuizen en Elisabethgasthuizen te vinden. Dit jaar wordt voor de eerste keer de diaconieprijs van het bisdom Rotterdam uitgereikt. Het is de voortzetting van de diaconieprijs die in het voormalige dekenaat Delflanden is ingesteld. Is de diaconie eigenlijk wel geschikt om er een prijs voor uit te reiken? Wanneer je bij diaconie vooral aan weldoeners denkt, zou het inderdaad misplaatst zijn. Waar het bij de diaconie echt om gaat, is de verbondenheid die tussen mensen ontstaat; juist in beroerde omstandigheden die soms alleen met grote moeite en soms zelfs niet op te lossen zijn. Het is goed te zien dat veel mensen in de parochies van het bisdom Rotterdam deskundig, creatief en volhardend werk maken van de zorgen van mensen die materieel of sociaal in de verdrukking zitten. In deze ontmoeting kan het besef groeien dat iedereen ook die je nog niet kent kind van God is. Waar deze overtuiging ontstaat, komen de verhoudingen in een ander licht te staan. De relatie kan worden verdiept door het vertrouwen zoals Johannes in zijn eerste brief zegt: Laten wij elkaar liefhebben, want de liefde komt uit God voort. (1 Joh.4, 7). Met de diaconieprijs willen wij laten zien, dat het nog steeds gebeurt: dat mensen in en vanuit de plaatselijke geloofsgemeenschappen om anderen geven. Kerk en samenleving mogen blij zijn dat zij deze geloofstraditie voorzetten. FRANS OLSTHOORN Hoofd Pastorale Dienstverlening 5
1. Ondersteuning van kinderboerderij Het Brinkie in de Bijlmermeer Parochianen van de parochie H.H. Michael en Bernardus te Hazerswoude- Rijndijk ondersteunen al jarenlang de kinderboerderij Het Brinkie in de Bijlmermeer. Dertig jaar geleden startte Toon Borst uit Hazerswoude deze kinderboerderij. Om dit initiatief financieel te laten draaien is er tweemaal per jaar een rommelmarkt bij de kinderboerderij. De schoonzus van Toon, Lydia Borst, is het hele jaar door druk met het inzamelen van spullen voor de rommelmarkten. Bij Trees de Groot en Hanny Peelen wordt alles opgeslagen totdat het in een aanhanger, een kleine vrachtwagen en nog zo n vijf kofferbakken vol naar Amsterdam vervoerd kan worden. Een paar dagen voor de markt wordt alles in dozen gesorteerd. Op de dag van de markt verzamelt iedereen die komt helpen (in mei 2008 zo n 22 mensen) zich rond 9.00 uur in Hazerswoude om naar Amsterdam te vertrekken. Als de markt om 13.00 uur open gaat, ziet het binnen de kortste keren zwart van de mensen. Er wordt van alles verkocht ten bate van Het Brinkie: huisraad, boeken, schoenen, kleding. In mei van dit jaar bracht de markt 1.100,= op. En alles wat over is gaat naar een handelaar die daarvoor Het Brinkie elke maand 200,= geeft. Ten bate van Het Brinkie wordt verder nog een muntjesactie gehouden. De mensen die zich inzetten voor deze kinderboerderij kennen elkaar allemaal vanuit de parochie. Ook jongeren uit de parochie doen er graag aan mee. Soms wordt tijdens de markt ook de jas van iemand verkocht of vorig jaar het autostoeltje van een van de mensen uit de groep. De laatste keer kwam een man aan de tweedehands schoenenkraam vertellen dat hij al een half jaar zo fijn liep op een paar schoenen die hij een half jaar eerder voor 2 euro had gekocht. Nou, zei de verkoopster, sommige mensen geven er dan nog weleens iets bij. Kwam hij later nog een euro brengen. Na afloop wordt er gezamenlijk uit een hele grote pan macaroni gegeten. Als slot van een fijne dag. Activiteit: Ondersteuning van kinderboerderij Het Brinkie (Bijlmermeer) Wanneer: Twee maal per jaar een rommelmarkt Parochie: H.H. Michael en Bernardus, Hazerswoude-Rijndijk Een kern van 10 parochianen doet mee, en betrekt daar ook anderen bij. Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: lydiaborst@hetnet.nl 6
7
2. Voettocht voor Vrede Sinds 2005 vindt er in Delft op de woensdagavond in de Vredesweek een wandeling van ongeveer een uur plaats tussen de gebouwen van de Protestantse wijkgemeente De Vierhovenkerk, de Turkse Sultan Ahmet Moskee en de RK Adelbertkerk. Deze Voettocht voor Vrede is ontstaan vanuit de behoefte elkaar te leren kennen. De drie gebedshuizen staan op een steenworp afstand van elkaar. Er lopen steeds ongeveer 70 mensen mee. In elk van de gebedshuizen worden de deelnemers gastvrij ontvangen. Tijdens het wandelen naar het volgende gebouw voeren zij gesprekken aan de hand van kaartjes met eenvoudige vragen. De bedoeling is om zo kennis te maken met iemand die je nog niet kent en die een andere geloofsachtergrond heeft. De voettocht gaat pal langs het winkelcentrum. De Delftse politie begeleidt de wandeling op de kruispunten waar wordt overgestoken. Mensen die boodschappen doen, vragen soms aan de agenten wat er aan de hand is. Het is voorgekomen dat een mevrouw met haar volle boodschappentas spontaan aansloot en meepraatte. Ontmoeting staat centraal. Ontmoeting met een medemens. Ontmoeting met iemand die in de dezelfde wijk woont, maar die je nog niet kent. De gastvrijheid in de drie gebedshuizen is enorm. Dat wist men voorheen niet van elkaar. In 2008 probeert men via de scholen ook kinderen en jongeren te interesseren voor de wandeling. Het thema is kiezen voor vrede. Dit motto geeft aan dat er keuzes gemaakt moeten worden als het om vrede gaat. Een goed samenleven komt je niet zomaar aanwaaien, daar moet je je voor inzetten. Hoe sla je de weg naar de vrede in? Activiteit: Voettocht voor vrede Wanneer: Woensdagavond in de Vredesweek Parochie: St. Adelbert, Delft Leden van de MOV-groep, de pastoraatsgroep en de werkgroep Adelberthof voor de koffie en de thee Samen met: Protestantse wijkgemeente Vierhoven en de Sultan Ahmet Moskee Diaconie: Dichtbij, op het vlak van solidariteit Nadere info: tisa.tersmette@casema.nl www.adelbertdelft.nl, onder het kopje in de publiciteit 8
3. Vredesweek voor Den Haag en omstreken Al in de jaren 60 van de vorige eeuw organiseerde het Haags Comité Vredesweek jaarlijks in de Kloosterkerk een dag over het thema van de Vredesweek. Toen het IKV de actie lanceerde Kernwapens de wereld uit, om te beginnen uit Nederland verrezen de vredeswerkgroepen als paddenstoelen uit de grond. In Den Haag ging toen het Haags Interkerkelijk Vredeswerk van start als een samenwerkingsverband van alle vredeswerkgroepen in Den Haag. Het was een periode van grote demonstraties in Den Haag en Amsterdam; er waren grote tegenstellingen. Ook het vredeswerk in de kerken verliep hier en daar moeilijk. Later heeft het Conciliair Proces bijgedragen aan een goede samenwerking met de kerken. De contacten zijn nog steeds levendig, zoals ook blijkt uit het programma voor de Vredesweek voor 2008. Op zondag 21 september was er op twee plekken in Den Haag een oecumenische vredesdienst, op donderdagavond 25 september een inleiding door Jan Pronk (voorzitter van het IKV) en op zaterdag 27 september organiseerde men een Vredesfeest in de Thomaskerk. Dit was een feestelijke ontmoeting van mensen met allerlei culturele en religieuze achtergronden. Medewerking verleenden de Big Band van het Haags Jeugdorkest, een Hindoestaanse dansgroep, diverse koren, de Bahai, de Sikh en verschillende moskeeën. Activiteit: Vredesweek voor Den Haag, Rijswijk en Voorburg Wanneer: Vredesweek in september Instelling: Haags Interkerkelijk Vredeswerk, een zelfstandige werkgroep van de Haagse Gemeenschap van Kerken Samen met: Veel parochies en werkgroepen in Den Haag en omgeving IKV Pax Christi Diaconie: Ver weg (MOV), op het vlak van verzet Nadere info: crkelf@casema.nl 9
4. Meeleven na verlies De St. Adrianusparochie in Naaldwijk heeft sinds juni 1984 een werkgroep Meeleven na een verlies. De werkgroep bezoekt mensen die een partner of een kind verloren hebben. Eén van de leden van de groep stuurt een condoleancebrief naar de nabestaanden. Ongeveer vier weken later wordt schriftelijk aangekondigd dat iemand van de werkgroep Meeleven na een verlies zal opbellen. Men vraagt dan of een bezoekje op prijs wordt gesteld. Zo ja, dan krijgen de nabestaanden een of meerdere bezoekjes van een werkgroeplid. Gemiddeld overlijden in de parochie jaarlijks 55 à 60 mensen. Ongeveer 35 nabestaanden daarvan stellen een of meer bezoekjes op prijs. De werkgroep verzorgt ook de Allerzielenviering, waarvoor zij nabestaanden en familieleden uitnodigt. Het gedachteniskruisje, dat achter in de kerk heeft gehangen vanaf de uitvaart, wordt enkele dagen voor de Allerzielenviering aan een kaars bevestigd. Deze kaars wordt tijdens de viering aangestoken. Na de viering kunnen nabestaanden hun kruisje en de kaars meenemen. Tot slot drinkt men gezamenlijk een kopje koffie. Activiteit: Meeleven na een verlies Wanneer: Het hele jaar door Parochie: St. Adrianus, Naaldwijk Samen met De werkgroep werkt nauw samen met de pastor van de parochie, en hoort bij het beraad diaconie en gemeenschapsopbouw van de parochie. Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: jeanyvdvoort@kabelfoon.net 10
5. Vrouwen over de drempel Vrouwen van verschillende kerken uit Naaldwijk vroegen zich af hoe zij op een eenvoudige manier met allochtone vrouwen in contact zouden kunnen komen. Ze spraken af dat ieder van hen een vrouw met een andere achtergrond en cultuur zou meebrengen. Zo breidde de groep zich langzamerhand uit. De adreslijst omvat inmiddels 177 personen. Per bijeenkomst wisselt het aantal vrouwen. Bij het plannen van bijeenkomsten wordt rekening gehouden met de schooltijden van de kinderen. Vrouwen van verschillende culturen komen nu op geregelde tijden bij elkaar voor koffie of een wandeling. De deur staat open voor iedereen. Ook heeft de organiserende groep (ongeveer 7 vrouwen) het voor elkaar gekregen dat er 1 uur per week onder begeleiding wordt gesport. De allochtone dames doen heel fanatiek mee en hebben dan ook nog wel eens een paar dagen later spierpijn. Het samen leuke en gezellige dingen doen, ook al is het maar koffiedrinken of een wandeling in de natuur, geeft meer inzicht in elkaars leven, wonen en werken. Er ontstaat respect voor de ander en dat leidt tot een betere onderlinge omgang. Op straat, op het schoolplein en in de supermarkt herkent men elkaar. Door de ontmoeting leren de vrouwen van elkaar en ontdekken dat iedereen mens is, en zo goed mogelijk wil omgaan met de ander. Van elkaar leren, leren omgaan met elkaar, op een leuke gezellige manier elkaar ontmoeten. Dat leidt op de straat en op het schoolplein of in de supermarkt tot een hand of een kus, men is immers niet vreemd meer voor elkaar. Activiteit: Vrouwen over de drempel (Stichting) Wanneer: Het hele jaar door Parochie: een groep vrouwen uit o.a. de parochie St. Adrianus, Naaldwijk Samen met Vrouwen van verschillende kerken in Naaldwijk Diaconie: Dichtbij, op het vlak van solidariteit Nadere info: gdroog@caiw.nl 11
6. Gaven voor de voedselbank Wekelijks worden in de weekendvieringen in de vier kerken van de Bonifatiusparochie in Rijswijk en Den Haag Spoorwijk en Laakkwartier gaven in natura naar het priesterkoor gebracht om die te voegen bij de offergaven van de eucharistie. Na de viering gaan deze artikelen naar de twee uitdeelpunten voor de voedselbank die de parochie heeft. De zes vrijwilligers van de voedselbanken zorgen voor een goede verdeling onder de cliënten. Het parochiebestuur of de PCI stelt extra gelden ter beschikking voor de aankoop van suiker, kaas, waspoeder en dergelijke. Met Kerstmis zit er als extraatje een bon van 65,= bij het voedselpakket, naar eigen inzicht te besteden bij een supermarkt. Bij de twee uitdeelpunten samen komen wekelijks zo n 140 cliënten! De gewoonte om gaven in natura in te zamelen tijdens de viering is ontstaan in de veertigdagentijd in 2005. Het bleek de parochianen enorm aan te spreken. Achter in de kerken staan rieten manden waarin men zijn gaven kan doen. Ook wordt daarin soms geld gestopt. De voedselbank is door deze gewoonte enorm zichtbaar binnen de parochiegemeenschap. Het bewustzijn groeit dat er in de eigen omgeving mensen in nood zijn. Met als gevolg dat parochianen zich graag willen inzetten voor de voedselbank. De pastoraal werkster is wekelijks aanwezig bij de uitdeelpunten en spreekt de cliënten. Eens trof het verhaal van een gezin haar zo diep dat zij er een column over schreef in het parochieblad, zonder enige bijbedoeling. Maar het leverde wel 2.000,= in envelopjes op. Een andere keer vertelde zij tijdens de viering dat gewone zaken als koffie, tandpasta en waspoeder altijd ontbreken in de voedselpakketten. De week erop zaten de rieten manden er helemaal vol mee. Het project is eenvoudig van opzet, kan gemakkelijk ook op andere plekken worden gerealiseerd en blijkt de weg te openen voor andere concrete hulpvragen ( Heeft u een fiets / kleding / een bed voor iemand? ). Activiteit: Gaven voor de voedselbank Wanneer: Het hele jaar door Parochie: Bonifatius, Rijswijk en Den Haag Spoorwijk en Laakkwartier Samen met Parochiebestuur en bestuur PCI, en de PKN, Rijswijk Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: ivdaart@versatel.nl 12
13
7. Computers voor Ghana De gemeente Alkemade heeft een stedenband met Kadjebi in Ghana, waarin o.a. de parochiefederatie De Doortocht participeert. Bij een bezoek in het kader daarvan ging een Ghanese delegatie allerlei bedrijven langs, waaronder de melkveehouderij van de familie Van der Heden. Er ontstond een vriendschapsband tussen de chief van Kadjebi en de familie. Uiteindelijk heeft dat geleid tot de oprichting van de stichting Atta die met Nederlandse ondersteuning projecten opzet en afwikkelt in Kadjebi. Atta betekent tweeling in het Akan, een van de Ghanese talen die wordt gesproken in de regio Kadjebi. De naam representeert de twee-eenheid in het bestuur van de stichting Atta met zowel Ghanese als Nederlandse vertegenwoordigers. Daardoor is de stichting in staat om de lokale bevolking op een goede manier bij de projecten te betrekken. Projecten worden alleen opgestart als de bevolking er zelf achter staat en er een bijdrage aan levert. De parochiefederatie De Doortocht heeft in 2006 geld beschikbaar gesteld voor het opknappen van de Communitybuilding bij de katholieke school in Kadjebi. Dit gebouw is in 2007 geschikt gemaakt als computercentrum voor de leerlingen van de basisscholen in Kadjebi. In 2007 is in verband met het vijfjarig bestaan van de parochiefederatie en het 12,5 jarig priesterjubileum van pastoor W. Broeders geld opgehaald voor computers. Tegen de stroom van kritiek in is gekozen voor computers en niet voor ziekenhuisbedden of rolstoelen. Én gekozen voor nieuwe eigentijdse leermiddelen en niet voor het doorschuiven van oude spullen. Stichting de Wilde Ganzen heeft ook een bijdrage verstrekt, zodat uiteindelijk 40 computers, 4 printers en 2 scanners konden worden aangeschaft. 13 Scholen met ieder minstens 40 kinderen profiteren hiervan. De kinderen kunnen nu vervolgonderwijs volgen, wat uiteindelijk de gemeenschap ten goede zal komen. Velen in de parochiefederatie waren hierbij betrokken. Zo zamelden vormelingen, hun begeleiders en de eerste communicanten geld in. Koren studeerden de Missa Luba in, en er werd les genomen om de djembé te kunnen bespelen. De chief van Kadjebi, die ook wel eens overkomt, voelde zich Activiteit: Computers voor Ghana Wanneer: Lustrum federatie, priesterjubileum, en andere momenten Parochie: Emanuel (Roelofarendsveen / Oude Wetering) / Federatie De Doortocht Samen met Stichting Atta, Wilde Ganzen, NCDO, gemeente Alkemade Diaconie: Veraf, op het vlak van solidariteit Nadere info: dedoortocht@zonnet.nl en hofvanheden@hetnet.nl 14
eindelijk thuis in onze kerkdiensten. Hij liep te swingen, ook al was de Missa Luba Congolees. Een flink aantal jongeren uit de parochiefederatie is op eigen kosten naar Ghana gegaan en heeft daar geholpen bij het opknappen van de Communitybuilding, een hospitaal, een school en bij het opstarten van een fruitpro- ject. De jongeren hebben in de parochiekerken verteld over hun reis- en bouwplannen, geld daarvoor geworven en na afloop verslag gedaan. Een van hen deed dit in Ghanese kleding op een dusdanig spontane manier dat dit heel inspirerend is geweest voor vele parochianen. 15
8. Werkgroepen rouwbegeleiding / stichting Rouwzorg De parochies Bartholomeus en Joannes de Dooper hebben beide een werkgroep rouwbegeleiding die nu zo n 10 jaar bestaat. Samen hebben zij ongeveer 16 leden, actief gelovige mensen. Zij bieden ondersteuning aan mensen die Activiteit: Werkgroepen rouwbegeleiding / stichting Rouwzorg Wanneer: Het hele jaar door Parochie: Bartholomeus, Nootdorp en Joannes de Dooper, Pijnacker Samen met De andere christelijke kerken uit Nootdorp en Pijnacker Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: 015-3109159 (Bartholomeus) of 015-3692480 (Joannes de Dooper) 16
een partner hebben verloren. Daartoe leggen zij contact door middel van een brief en een folder. Dit doen ze nádat de pastor 6 weken na het overlijden eerst zelf op rouwbezoek is geweest. Vervolgens wordt er door een werkgroeplid opgebeld voor een eerste afspraak. Naar behoefte kunnen er dan nog een of meerdere gesprekken volgen. Na gemiddeld 2 jaar worden de contacten langzaam maar zeker afgebouwd. De werkgroepleden komen 1 keer per 2 à 3 maanden bij elkaar voor onderlinge steun. Zo nodig kunnen zij ook terecht bij de pastor die moeilijke rouwenden tijdelijk overneemt. Samen zorgen de werkgroepen voor een voortdurende scholing van hun leden, vorig jaar nog een cursus van 5 avonden. Door deze voortdurende scholing hebben zij zich ontwikkeld tot werkgroepen die veel en belangrijk werk verrichten in beide parochies. De werkgroepen samen begeleiden ongeveer 50 rouwenden per jaar. Deze werkgroepen bieden niet alleen individuele ondersteuning aan, maar doen ook aan groepsbegeleiding. In de vroege zomer worden artikelen gepubliceerd in de parochiebladen en ook in de kerkbladen van de protestantse geloofsgemeenschappen waarin het belang van rouwen wordt uitgelegd. Ieder die een partner heeft verloren mag zich opgeven. Er volgt dan eerst een individueel intakegesprek. De groepsrouw wordt gegeven in een ruimte die goed toegankelijk is en waar een vertrouwd klimaat kan ontstaan. Er zijn 8 bijeenkomsten in een ritme van 1 keer per 14 dagen. Altijd op een middag omdat veel mensen in de avond niet over straat willen, maar meer nog omdat er in de mensen een zodanig proces op gang komt dat je hen daarmee niet naar bed mag laten gaan. Soms is de groepsrouw ook gericht op ouders die een volwassen kind hebben verloren. Inmiddels is men bezig om een stichting rouwzorg op te richten. Dit omdat er veel rouwenden zijn die wel behoefte hebben aan hulp maar zich niet meer (sterk) verbonden weten aan een geloofsgemeenschap. 17
9. Gezamenlijke voorbereiding en uitvoering van de Vastenaktie In het jaar 2000 werden 7 parochies rond de Nieuwkoopse Plassen samengevoegd in de parochiefederatie De Regenboog. De samenwerking heeft voor de elk op zichzelf zwakke werkgroepen diaconie/mov zeer positief uitgewerkt. Zo zijn er federatiebreed tijdens de veertigdagentijd spelletjes in de kerk, bij voorkeur na een gezinsviering op zondag. Omdat de spelletjes in al de kerken worden gebruikt, is een zorgvuldige planning nodig. Ieder jaar worden de spelletjes aangepast aan het doel van de vastenaktie. In 2008 is in elk van de parochiekerken tijdens de zes zondagsvieringen in de veertigdagentijd Ma Prue Ching in het leven geroepen. Zij werd uitgebeeld door middel van een molentje dat voor in elke kerk een plekje had gekregen. Ma Prue Ching stond symbool voor een dertigjarige weduwe met haar twee kinderen uit Bolipara, een dorpje in de heuvels van Bangladesh. Een MOVwerkgroepslid las aan het begin van de viering een fragment uit het leven van Ma Prue Ching; op welke manieren zij geholpen werd door Caritas Bangladesh Vastenaktie Cordaid. Elk verhaaltje correspondeerde met een voorwerp dat na het voorlezen van het fragment aan Activiteit: Gezamenlijke voorbereiding en uitvoering van de Vastenaktie Wanneer: Veertigdagentijd Parochie: Federatie de Regenboog (HH Petrus en Paulus te Aarlanderveen, Maria Hemelvaart te Nieuwkoop, O.L. Vrouw Geboorte te Meije en Zegveld, St. Martinus te Noorden, Johannes Geboorte te Zevenhoven, H. Nicolaas te Nieuwveen en H. Adrianus te Langeraar) Diaconie: Dichtbij en veraf, op het vlak van solidariteit Nadere info: pastor.adrianus@planet.nl 18
de molen werd opgehangen. Zo kwamen voor het voetlicht: sparen (een spaarbankboekje) landbouwmethoden (plantschopje) schoon drinkwater (pomp) eigendom grond (landdocumenten) onderwijs (schoolboek in de locale taal, het Marma) gezondheidszorg (EHBO-trommel). Vooral het noemen van Ma Prue Ching bracht een enorme verbondenheid met alle kerken. Kerkgangers en voorgangers zagen in alle kerken van de federatie dezelfde Ma Prue Ching. Naast de gezamenlijke dingen (spelletjes en Ma Prue Ching) had elke parochie zijn eigen, soms heel ludieke, acties: de verkoop per opbod van een ritje per riksja naar de kerk, koffiestop, knutselmiddag, schilderen van een hongerdoek, soberheidsmaaltijden, een hongerontbijt, en een tweelingproject waarbij 10% van de opbrengst van de vastenaktie ging naar een doel dichtbij, dit keer het inloophuis Het Open Venster in Alphen aan den Rijn. 19
10. Diaconale zondag met aandacht voor het detentiecentrum Voorheen hadden de parochies binnen de parochiefederatie De Wijngaard (Alphen aan den Rijn, Hazerswoude-Dorp en Hazerswoude-Rijndijk) ieder op verschillende zondagen een diaconale zondag, elk met een eigen thema. Dit jaar vierden de parochiekerken tegelijk diaconale zondag en wel op Sacramentsdag. Unaniem werd besloten dat hulp voor het detentiecentrum in Alphen aan den Rijn dan centraal zou staan. Dit detentiecentrum is recent gebouwd. Het staat naast de Geniepoort, de gevangenis waar vooral zwaar gestraften zitten. In het detentiecentrum wonen momenteel zo n 500 mensen. Het gaat voornamelijk om illegalen, asielzoekers zonder verblijfsvergunning. Er wonen alleen mannen. De leefsituatie is schrijnend. Er is bij de Alphense bevolking veel onduidelijkheid over deze vorm van detentie. De meningen hierover zijn erg verdeeld. Vrijwilligers uit zowel de diaconie- als de liturgiegroepen van de parochies hebben de diaconale zondag voorbereid. Deze groep legde contacten met de pers, met stichting Exodus, stichting De Poortwachter en het management van het detentiecentrum. Er werden diverse vergaderingen belegd met de pastoraal werker van het detentiecentrum mevrouw Maria Draaijers om een goed beeld krijgen van de situatie in het centrum. Uiteindelijk heeft dit alles geleid tot de volgende activiteiten: een informatieavond om de mensen in en om Alphen te vertellen over het detentiecentrum in het algemeen en het werk van het justitiepastoraat een actie om buitenlandse boeken in te zamelen voor de bewoners van het centrum publicaties in parochiebladen en de plaatselijke pers (waardoor er spontaan kleding en religieuze artikelen werden aangeboden) in vijf kerklocaties dezelfde viering op Sacramentsdag een collecte die ruim 1.100,= opbracht intekenkaarten waarop mensen toezegden om nu of in de toekomst vrijwilligershulp te willen verlenen. Activiteit: Diaconale zondag met aandacht voor het detentiecentrum Wanneer: Diaconale zondag op Sacramentsdag Parochie: Federatie de Wijngaard, Alphen aan den Rijn, Hazerswoude- Dorp en Hazerswoude-Rijndijk Samen met Justitiepastor Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: fonsvdsande@orange.nl 20
De bewustmaking van het leven in het detentiecentrum en de informatie over de zeer beperkte vrijheid van de bewoners, beperkter zelfs dan die van de criminelen in de Geniepoort, raakten veel mensen in hun hart. 21
11. Lucas Cooking, koken met een missie In het zuidelijk deel van Vlaardingen kerken sinds 2005 de parochianen van drie gemeenschappen samen in de nieuwe H. Lucaskerk. Deze kerk verrees op de plek van de voormalige H. Joannes de Dooperkerk. De nieuwe kerk moest een naam krijgen, liefst niet die van één van de gesloten kerken. De parochie wilde met de nieuwe start ook een nieuw elan vinden in het naar buiten treden. Het evangelie van Lucas gaat daar bij uitstek over. Geloof in het leven. Je moet delen wat je hebt: je kleren, je eten en je inspiratie. In augustus 2007 is Lucas Cooking (koken met een missie) opgericht. In dat eerste werkjaar (2007/08) heeft de werkgroep zo n 450 eters aan tafel gehad. De werkgroep zelf is in dat jaar uitgegroeid van 4 tot 15 mensen. Deze groep enthousiaste parochianen die koken voor anderen leuk vindt, doet dat vanuit een missie: koken en eten met een thema / opdracht; samen eten is meer dan voedsel dat door de mond gaat tot je nemen; samen eten geeft geestelijk voedsel ; samen eten maakt blij; samen eten op een plek waar iedereen welkom is, geeft inspiratie! Die inspiratie haalt de groep uit het evangelie van Lucas, waarin veel meer maaltijden voorkomen dan bij de andere drie evangelisten. Tijdens een dergelijke maaltijd geeft Lucas Jezus uitgebreid het woord. De diaconie staat centraal tijdens de maaltijd. Vaak gaat het daarbij om het thema rijk-arm ; ook haalt Jezus bijvoorbeeld fel uit naar de gastheer die alleen vrienden en bekenden uitnodigt. Het is duidelijk dat Lucas wil aangeven dat wanneer Jezus zegt doet dit tot Mijn Gedachtenis hij daarmee ook Zijn inzet voor mensen bedoelt die vooraf ging aan het Laatste Avondmaal. Liturgie zou hand in hand moeten gaan met diaconie. Diaconie staat centraal tijdens de maaltijden van Lucas Cooking. Daarbij is het de bedoeling om iets te betekenen voor de medemens die het niet zo gemakkelijk heeft zoals de Poolse gastarbeiders (60 Polen hebben genoten van Hollandse stamppotten), de Antillianen, mensen zonder een vast woonadres, kinderen van de deelnemers aan de voedselbank. Activiteit: Lucas Cooking, koken met een missie Wanneer: Diverse gelegenheden Parochie: Willibrord, Vlaardingen Samen met De gemeente Vlaardingen via Vele Vlaardingers Eén Huis, MOV/ZWO en alle christelijke kerken en de moskeeën, werkgroep Antillianen en vele werkgroepen uit de parochie Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: josesmeele@planet.nl 22
23
12. Oecumenische Vastenaktie In 1977 namen de toen nieuwe pastores (Salesianen van Don Bosco) het initiatief om met de scholen in Schiedam- Noord de mogelijkheid te onderzoeken van een gezamenlijk Vastenaktieproject. Het volgende jaar al was er het eerste gezamenlijk project. Sprekers werden uitgenodigd in de kerken en in de scholen en aan het eind van de actie was er een fancy-fair. De betrokkenheid van de deelnemende kerken en scholen en van de ouders, kinderen en parochianen was groot. Sinds 1984 is het een grote oecumenische actie in Schiedam-Noord, waarbij katholieke en protestantse scholen en kerken betrokken zijn. De fancy-fair en rommelmarkt zijn daarbij een succesnummer; nog steeds worden deze georganiseerd, inmiddels op een vaste locatie. Altijd de zaterdag Activiteit: Oecumenische Vastenaktie Wanneer: Veertigdagentijd Parochie: HH Martinus en Jacobus, Schiedam Samen met Andere kerken en de scholen van Schiedam-Noord Diaconie: Veraf, op het vlak van solidariteit Nadere info: 010-4706072 en www.ovsn.net 24
voor Palmzondag, maar in al die dertig jaar is men hooguit twee keer weggeregend. Verder is er in de zondagse vieringen van alle kerken aandacht voor het gekozen thema. Er worden Vastenmaaltijden gehouden, in de scholen is een projectpresentatie. Voor de medewerkers aan de fancy-fair en andere belangstellenden organiseert de werkgroep een informatieavond. Ook zijn er oecumenische vieringen in de deelnemende kerken in samenwerking met de scholen. De vastenaktie heeft in Schiedam-Noord een grote bekendheid door publicaties in de nieuwsbladen en sinds kort ook op de stads tv. Bovendien heeft men een eigen website: www.ovsn.net Naast de vaste 40 vrijwillig(st)ers, waarvan een groot aantal al 25 jaar of langer meedoet, kan men een beroep doen op een grote groep mensen voor hand- en spandiensten. 25
13. Stichting Mensen met een Missie In 1972 richtten vijf parochianen uit Vianen een Missiethuisfront op voor de missionaire werkers uit dit stadje en hun opvolgers. Daarmee wilden zij waardering uiten voor hun werk en hen laten voelen dat zij een van ons waren in een tijd, waarin de aandacht voor missionarissen afnam. Paters en zusters konden soms ongemerkt op verlof komen en weer vertrekken. Daarin wilde het Missiethuisfront verandering brengen. Aanvankelijk legde het zich toe op het levend houden van het contact en gaf het de missionaire werkers persoonlijk een financieel steuntje in de rug. Om aan het benodigde geld te komen, was er het Verjaardagsfonds. Een groep van 50 vrijwilligers bezocht alle parochianen boven de 6 jaar op hun verjaardag. Een gift voor de eigen missionarissen kon dan niet achterwege blijven In verband met de uitbreiding van Vianen is deze actie een aantal jaren geleden gestopt. Nu houdt men een jaarlijkse inzamelingsactie. Ook de naam is intussen veranderd van Missiethuisfront in stichting Mensen met een Missie. De band met de parochie is gebleven. De stichting maakt deel uit van de Commissie Diaconie. De opbrengst van de jaarlijkse inzamelingsactie wordt verdeeld over zes projecten. Uit extra giften kunnen speciale wensen worden vervuld. In 1993 startte men een speciaal sponsorproject voor het weeshuis Jacaranda Children s Home in Malawi. In vijftien jaar tijd hebben de parochianen van Vianen 100.000 euro voor dit doel bijeengebracht. Een aantal parochianen is er zelfs op bezoek geweest. Vorig jaar is voor dit project een eendaags veteranen tennistoernooi georganiseerd. Steun komt ook uit andere kringen. Een plaatselijk schildersbedrijf heeft ter gelegenheid van zijn veertigjarig bestaan een grote donatie gedaan. Daarvan zijn een meisjesschool en internaat opgeknapt en is een waterpomp geslagen. Samen met een bevriende aannemer heeft de directeur van het schildersbedrijf Malawi bezocht. Die aannemer raakte zo onder de indruk, dat hij een kliniek van de zusters heeft laten opknappen en een couveuse schonk. Al 36 jaar vormt de stichting Mensen met een Missie een thuisfront voor de eigen missionaire werkers en houdt zij de band levend. Activiteit: Stichting Mensen met een Missie Wanneer: Gedurende het jaar Parochie: Maria ten Hemelopneming, Vianen Diaconie: Veraf, op het vlak van zorg Nadere info: d.schipperijn@kpnplanet.nl 26
14. Seniorenochtenden Ruim 25 jaar geleden bleek uit een enquête dat veel oudere parochianen in Naaldwijk eenzaam thuis zaten en niet meer naar de kerk konden komen. De parochie nam het initiatief tot het houden van een maandelijkse seniorenochtend, steeds op de laatste woensdag van de maand. Gemiddeld komen er zo n 100 mensen naar deze ochtenden. Na een viering is het tweede uur voor de gezelligheid. Onder het genot van een kopje koffie en een glaasje kan men elkaar ontmoeten. Met Kerst wordt er een middag georganiseerd. Eerst een eucharistieviering en vervolgens een gezellige bijeenkomst met een broodmaaltijd en het gezamenlijk zingen van Stille Nacht. Naar deze Kerstmiddag komen gemiddeld 150 senioren. De organiserende groep bestaat uit 3 mensen die een beroep kan doen op nog 15 vrijwilligers, allen verbonden aan de parochie. Het blijkt dat deze ochtenden in een behoefte voorzien: er zijn heel wat contacten tussen de senioren onderling, en men geeft aan echt uit te kijken naar de bijeenkomsten. Bij gelegenheid wordt tijdens de ochtenden samen feest gevierd (een honderdjarige, huwelijksjubilea, 2 gasten die met elkaar huwden, het 25-jarig bestaan van de seniorenochtenden). Natuurlijk zijn er ook verdrietige momenten, zoals het overlijden van een partner of een kind. Dan gaan mensen van de werkgroep bij de nabestaande langs om hun medeleven te tonen. Eens in de twee jaar wordt de mogelijkheid geboden om deel te nemen aan de ziekenzalving. Activiteit: Seniorenochtenden Wanneer: Maandelijks Parochie: Adrianus, Naaldwijk Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: josehakvoort@hotmail.com 27
15. Kindervakantieweek in Kamphuis Ahoy In 2008 organiseert de parochiële werkgroep diaconie van de parochie Heilige Drie- Eenheid in Rotterdam voor de zesde maal een kindervakantieweek. Het team dat deze week verzorgt bestaat uit leden van de werkgroep en studenten (enkelen zijn inmiddels afgestudeerd) van o.a. de Hogeschool InHolland. De werkgroep diaconie zet met ondersteuning van het maatschappelijk activeringswerk (MARA) in Rotterdam-Zuid projecten op die ingaan op de behoeften vanuit de wijk (kerstpakketten voor mensen die langdurig op een sociaal minimum leven, tijdelijke opvang uitgeprocedeerde vluchtelingen, voedselpakketten, bemiddelen in crisissituaties e.d.). Er wordt geen onderscheid gemaakt naar cultuur, religie of juridische status. De zorg en aandacht voor mensen/kinderen staan centraal. De kindervakantieweek is niet gestart als een helpen onder protest, maar het sluit wel degelijk aan bij de ontwikkelingen vanverarming die de werkgroep om zich heen ziet. Ook al gaan veel Nederlanders naar vakantiebestemmingen over de hele wereld, veel kinderen in deze wijken komen Rotterdam niet uit. De vakantieweek biedt deze kinderen een gelegenheid om samen met 28 Activiteit: Kindervakantieweek in Kamphuis Ahoy Wanneer: Eén week in de zomervakantie Parochie: Heilige Drie Eenheid, Rotterdam-Zuid Samen met MARA Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: jm.schouten@planet.nl http://www.maraprojecten.nl/rotterdam/diaconieh3eenheid. html
andere kinderen een goede tijd te hebben. Daarnaast kan het voor ouders van belang zijn een moment de zorg aan anderen over te dragen, en zo ook zelf meer ruimte te hebben. De leeftijd van de kinderen is tussen 6 en 11 jaar. De kinderen verschillen in nationaliteit, cultuur, religie, leeftijd en status (ook kinderen van mensen zonder geldige verblijfsdocumenten gaan mee op vakantie). Veel mensen uit de parochie ondersteunen de vakantieweek met een gift, een tas, slaapzak, zaklamp enz. Het initiatief is door de werkgroep diaconie in 2002 gepresenteerd op een stagemarkt voor HBO-studenten. Er is keuze uit de meest uiteenlopende (dure) kindervakantieweken op die stagemarkt. Toch lukte het steeds weer om met één A4-tje en een enthousiast woordje daarbij interesse te wekken. En dat terwijl de werkgroep diaconie eigenlijk niets te bieden had aan de studenten: geen stagevergoeding, weinig geld voor de activiteiten, geen stoere uitdagingen. De stagiaires van 2004 zijn zo geraakt door deze activiteit dat zij inmiddels samen met de werkgroep diaconie een hecht team vormen en nog steeds mee doen. De (voormalige) studenten hebben niet vanzelfsprekend een relatie met de kerk. Toch zien zij de diaconale betrokkenheid van de werkgroep. In de loop der tijd zijn zij gaan ervaren waarom de diaconie als motto heeft van binnen naar buiten. 29
15. Nazorg na overlijden Elf zeer gemotiveerde vrijwilligers uit de parochiefederatie Waterheul vormen samen de interparochiële werkgroep Nazorg na overlijden. Na de uitvaart brengt de pastor die tijdens de uitvaart is voorgegaan een bezoek aan de nabestaande(n). Tijdens dat gesprek komen ook de activiteiten van de werkgroep aan de orde en peilt hij of er bij de nabestaanden behoefte bestaat aan verdere nazorg. De pastor neemt vervolgens contact op met de werkgroep. De frequentie en duur van de bezoeken worden afgestemd op de wensen van de nabestaanden. Dat kan soms leiden tot meerjarige contacten met mensen. Mocht tijdens het nazorgtraject blijken dat er (opnieuw) behoefte is aan contact met een lid van het pastoraal team dan bemiddelt de werkgroep hierin. Deze activiteit sluit aan bij een groot verlangen naar aandacht. Nabestaanden hebben er behoefte aan om in vertrouwen hun gedachten en verdriet, die ze niet kunnen delen met familie, te delen met een van de leden van de werkgroep. Door mensen nabij te zijn en door een luisterend oor te bieden, worden nabestaanden daadwerkelijk geholpen met het verwerken van hun verdriet. Ondanks dat verdriet slagen ze er beter in het leven weer op te pakken. De leden van de werkgroep ontvangen dit soort signalen regelmatig. Zij ervaren elk gesprek als heel bijzonder, en zijn zich bewust van de vertrouwelijkheid van hetgeen hen door nabestaanden soms wordt toevertrouwd. Met Kerstmis ontvangen alle mensen waarmee contact is een kaart en een kerststukje. Vier keer per jaar komen de leden van de werkgroep bij elkaar voor onderling overleg. Tijdens die bijeenkomsten is ook veel aandacht voor de eigen spiritualiteit en ontwikkeling. Voorbeelden van gespreksthema s zijn: levensvragen, stilte en rouwen. Regelmatig is er contact met de pastorale beroepskrachten. De werkgroep rapporteert aan de portefeuillehouders diaconie in de pastoraatsgroepen van de parochies. Activiteit: Nazorg na overlijden Wanneer: Gedurende het jaar Parochie: Federatie Waterheul (parochies Andreas te Kwintsheul, Joseph te Wateringen en Jan de Doper te Wateringen) Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: 0174 296445 30
17. Omzien naar elkaar Bij het pastorale team en op het spreekuur van de werkgroep Kerk & Samenleving van de Haagse Emmausparochie kwamen signalen binnen van mensen met financiële noden. Daar is de werkgroep op ingesprongen door een noodhulpactie te beginnen. Maandelijks brengen parochianen houdbare levensmiddelen mee naar de kerk. De werkgroep Kerk & Samenleving verzamelt deze goederen en maakt er voedselpakketten van. De pakketten worden verstrekt aan mensen met financiële problemen. Soms bezorgt men de pakketten thuis. Ook reikt de werkgroep pakketten uit tijdens het spreekuur. Als er genoeg aanbod is aan levensmiddelen worden maandelijks ongeveer 30 gezinnen zo geholpen. Verder wordt elk weekend, vanuit de viering, het bloemetje van de week bezorgd door een parochiaan bij een zieke, bij iemand die aandacht nodig heeft of bij de nabestaanden van overledenen. Een aantal van deze activiteiten organiseert de werkgroep Kerk & Samenleving samen met de werkgroep jongeren uit de parochie. Het is ontroerend te zien hoe juist ook de zwakkeren, die zelf hulp krijgen, toch ook weer iets voor anderen meebrengen als wij weer een actie houden, aldus de werkgroep. Activiteit: Omzien naar elkaar Wanneer: Door het jaar heen Parochie: Emmaus, Den Haag Samen met Andere parochies en Stichting Florence, locatie Loevenstein Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: gerdaben@casema.nl 31
18. Cryptisch café Het Cryptisch café, in de crypte van de H. Pauluskerk in Den Haag is ontstaan in februari 2006. Het is een inloopochtend voor buurtbewoners op dinsdag van 9.30 uur tot 11.30 uur. De toegang is gratis, met een vrijwillige bijdrage voor koffie of thee met een koekje. Er is gelegenheid voor een praatje en/of een spelletje, zoals sjoelen, klaverjas, rummikub, etc. Een traplift is aanwezig. Bij mooi weer worden de bijeenkomsten buiten gehouden. Sinds september 2006 houden specialisten een keer in de twee maanden een inleiding over onderwerpen die voor ouderen interessant zijn. Voor deze themadagen werkt de werkgroep Kerk in Beweging samen met gemeentelijke instanties of particuliere organisaties. Voorbeelden van deze themabijeenkomsten zijn: een wijkagent over veiligheid in huis en op straat een diëtiste over gezond ouder worden mentale fitness (door middel van bewust kijken, bewust luisteren en associëren leren het beste om te gaan met het eigen geheugen) een voorlichtingsbijeenkomst over valpreventie een budgetcoach over het omgaan met financiën. Gemiddeld komen er 20 bezoekers, maar naar de themabijeenkomsten komen méér mensen. De organiserende werkgroep is in de gefuseerde parochie de eerste gemengde werkgroep met een jaar-rond project. In de afgelopen twee jaar is een hechte onderlinge band ontstaan met grote toewijding en bereidwilligheid. Ook de gasten onderling zijn zeer betrokken op elkaar geraakt. Dat uitte zich o.a. door de groep sjoelers die op een ochtend verscheen met hoedjes en petten om zich te beschermen tegen het harde gooien van de schijven door een deelneemster. Verder worden er regelmatig kaarten verstuurd naar een zieke die iedereen ondertekent en vormt men groepjes om samen op vakantie te gaan. Activiteit: Cryptisch café Wanneer: Dinsdagmorgen Parochie: Maria van Eik en Duinen, Den Haag Samen met Gemeentelijke instanties en privé organisaties Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: leodie@hetnet.nl 32
19. Samen eten / soberheidsmaaltijden De werkgroep diaconie in de Pax Christi parochie is omstreeks 1986 ontstaan vanuit het Conciliair Proces. Iedere eerste maandag van de maand komt de werkgroep van zo n 10 personen bij elkaar in vergadering. Ook neemt men dan de tijd voor bezinning. Een aantal actiepunten komt geregeld terug op de agenda. Zo organiseert de werkgroep jaarlijks de Vastenaktie, en is er een uitdeelpunt voor de Voedselbank in de kerk (bij het uitdelen wordt koffie en thee geschonken, een luisterend oor geboden en zo nodig geholpen bijvoorbeeld door te verwijzen naar de juiste instantie). Omdat er veel alleenstaanden zijn in de parochie organiseert de werkgroep al jaren een maandelijkse samen-eten - avond, waar wel 30 tot 40 mensen gebruik van maken. Om vijf uur begint men gezellig met een glaasje, om rond zes uur aan tafel te gaan. De leden van de werkgroep koken zelf op deze avonden. Dit wordt zeer op prijs gesteld. In de veertigdagentijd is er iedere week een soberheidsmaaltijd die bestaat uit soep met brood. De vastentrommel gaat rond; de opbrengst daarvan is voor het Vastenaktieproject van dat jaar. Hier doen soms wel 50 mensen aan mee. Meer plaats is er niet! Als vastenaktie wordt het ene jaar meegedaan met een landelijk project, het andere jaar wordt gekozen voor een eigen project. Een voorbeeld daarvan is een Nigeriaans gezin uit de parochie dat vroeg om een waterput in hun dorp van herkomst. Met hun 4 kinderen waren ze daar op vakantie geweest en heel ziek geworden van het slechte water. De moeder uit dat gezin heeft toen als soberheidsmaaltijd gerechten uit Nigeria gekookt. Na afloop heeft zij Nigeriaanse kleding geshowd. Activiteit: Samen eten / soberheidsmaaltijden Wanneer: Maandelijks Parochie: Pax Christi, Rotterdam Samen met Het maatschappelijk activeringswerk (MARA) en soms met de Gereformeerde kerk Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg en ver weg, op het vlak van solidariteit Nadere info: t.schilder64@chello.nl 33
20. Broeder Kamsmagroep In de Maria van Jesse parochie in Delft heeft broeder Gerrit Kamsma (een Franciscaan) acht jaar gewerkt, totdat hij in 1977 op 53-jarige leeftijd overleed. De ouderen, de zieken en de eenzamen hadden zijn bijzondere aandacht, en voor deze groep maakte hij zich sterk: hij bezocht hen en hielp zoveel hij maar kon. Hij bemiddelde bij het vinden van een bejaardenwoning of bij het aanvragen van hulp in huis. Tot laat in de avond ging hij bij mensen langs voor een gesprek en wat aandacht. Zij hoefden niet de steile trappen van hun bovenwoningen af, want broeder Gerrit genoot een vertrouwenspositie en beschikte over de huissleutels die hij in een grote bos aan zijn broekriem had hangen. Na zijn overlijden heeft een groepje parochianen een werkgroep opgericht om zijn werk voort te zetten. De doelgroep Activiteit: Broeder Kamsmagroep Wanneer: Het jaar door Parochie: Hippolytus, Delft (hieruit voortgekomen, en nog steeds een belangrijke schakel tussen de parochie en de mensen die niet zelfstandig het kerkgebouw kunnen bezoeken) Samen met De Zonnebloem (sinds ruim 15 jaar hierbij aangesloten), andere bezoekgroepen in Delft, KBO Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: 015-2143312 34
is dezelfde als in de zeventiger jaren, want eenzaamheid en sociaal isolement zijn ook in 2008 problemen. De hoofdtaak van de Broeder Kamsmagroep is daarom huisbezoek, in het gebied Delft- Centrum/Noord. Dertien vrijwilligers, waarvan er drie al meer dan 25 jaar betrokken zijn bij dit werk, bezoeken samen jaarlijks zo n 75 ouderen die veel thuis zitten en nauwelijks bezoek krijgen en mensen met een lichamelijke beperking. Deze mensen wonen allemaal zelfstandig. In 2007 heeft de groep het initiatief genomen tot een gezamenlijke kerstviering met andere ouderengroepen. 130 Ouderen namen hier aan deel. Na de eucharistieviering genoot men van een gezamenlijke lunch. Ruim 15 jaar geleden heeft de groep zich aangesloten bij de Nationale Vereniging De Zonnebloem. Zodoende is er een open deur voor een ieder, gelovig of niet gelovig. Subsidie krijgt de groep niet. Activiteiten die samen met De Zonnebloem worden georganiseerd (jaarlijkse bootreis, theatermiddag, dierentuin) hebben een kostprijs voor de deelnemers. De kosten van andere activiteiten worden door de Broeder Kamsmagroep gedragen. De daarvoor benodigde inkomsten komen van de ondersteunende leden van De Zonnebloem, de vrijwilligers van de Broeder Kamsmagroep zelf die Zonnebloemloten verkopen en een jaarlijkse gift van de nabestaanden van broeder Kamsma. 35
21. Bezoekgroep Uit zorg voor de oudere, eenzame, zieke of zwakkere medemens is in de Schiedamse parochie St Jan de Doper/ Visitatie een bezoekgroep actief. Zo n 24 mensen ontvangen jaarlijks bezoek van een lid van de werkgroep. Er wordt een praatje gemaakt en als de bezochte daar prijs op stelt, bidt men samen en wordt communie uitgereikt. Vaak kunnen deze mensen zelf niet meer naar de kerk komen, of slechts bij hoge uitzondering. De Kerk komt zo naar hen toe. Zo wordt het ervaren. Een luisterend oor en nabijheid worden altijd op prijs gesteld. Met Kerstmis krijgt men een kaart en een cadeautje. Met Palmpasen is er een fruitmandje met een kaart en een palmtakje. Uiteraard gaan de gesprekken niet alleen over religieuze zaken. Het verleden speelt een grote rol en het verschil tussen vroeger en nu. Soms komt uit zo n gesprek een diep beleefd geloof naar voren. Daar steekt de bezoeker ook wat van op. Van diverse kanten komt er informatie naar de bezoekgroep toe over parochianen die behoefte hebben aan bezoek. Soms wordt iemand als trouwe kerkganger gemist, of de familie tipt de bezoekgroep. Het is vaak schrijnend om te constateren hoe mensen kunnen 36
vereenzamen. De bezoeker voelt zich dan wel eens machteloos, want een wekelijks of maandelijks bezoekje van een uur lost de eenzaamheid niet op, en een structurele oplossing kan niet worden geboden. De bezoekgroep komt een keer of 10 per jaar bijeen om de gang van zaken te bespreken. De lijst met bezochte personen wordt besproken en waar nodig aangepast. Adreswijzigingen, opname in ziekenhuis of verzorgingshuis, overlijden en de status van iedere bezochte worden besproken. Uiteraard wordt daarbij de privacy van iedereen gerespecteerd. De groepsbijeenkomsten, die besloten van aard zijn, leveren soms diepgaande gespreksstof op over de zin van het leven. Onmacht over aangetroffen situaties wordt uitgesproken en door anderen weer gerelativeerd. Zo inspireren de groepsleden elkaar. Zorg voor de oudere en zwakkere mens is de motivatie. Het voorkomen van het gevoel er niet meer bij te horen is een van de doelstellingen. Het omgaan met elkaar krijgt zo een verdieping. Activiteit: Bezoekgroep Wanneer: Het jaar door Parochie: St. Jan de Doper/Visitatie, Schiedam Diaconie: Dichtbij, op het vlak van zorg Nadere info: vlekhaze@caiway.nl 37